intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: "Nội dung công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nước ta hiện nay.

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

148
lượt xem
29
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: "nội dung công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nước ta hiện nay.', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Nội dung công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở nước ta hiện nay.

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Nội dung công nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta hiện nay
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Tõ §¹i héi §¶ng VIII ®Õn nay, §¶ng ta lu«n x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp ho¸ lµ nhiÖm vô träng t©m cña thêi kú qu¸ ®é. NhiÖm vô CNH - H§H ®· ®­îc thùc hiÖn ë n­íc ta trong nh÷ng n¨m qua, nhÊt lµ thêi kú ®æi míi chóng ta ®· thu ®­îc nhiÒu thµnh tùu quan träng t¹o thÕ vµ lùc cho thêi kú ph¸t triÓn tiÕp theo. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc chóng ta kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm. §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô míi ®Æt ra cïng kh¾c phôc nh÷ng thiÕu xãt khiÕm khuyÕt, ®Èy lïi nguy c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ ®­a ®Êt n­íc ra khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, t¨ng c­êng tiÒm lùc quèc phßng an ninh, cñng cè v÷ng ch¾c ®éc lËp chñ quyÒn quèc gia th× kh«ng cã con ®­êng nµo kh¸c con ®­êng ®Èy m¹nh CNH - H§H ®Êt n­íc. VÊn ®Ò CNH - H§H lµ mét vÊn ®Ò rÊt réng, trong ph¹m vi bµi viÕt nµy em xin ®Ò cËp ®Õn: Néi dung CNH - H§H ë n­íc ta hiÖn nay. TiÓu luËn nµy hoµn thµnh theo yªu cÇu cña Bé m«n Kinh tÕ chÝnh trÞ, tr­êng Häc viÖn Ng©n hµng. Néi dung cña tiÓu luËn dùa trªn t­ t­ëng cña nh÷ng bµi viÕt vÒ vÊn ®Ò CNH - H§H cña c¸c chuyªn gia ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ, do ph¹m vi cña vÊn ®Ò réng lín cïng h¹n chÕ vÒ mÆt tr×nh ®é nhËn thøc cña b¶n th©n nªn néi dung tiÓu luËn nµy khã tr¸nh khái nh÷ng s¬ sµi, h¹n chÕ vµ thiÕu xãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¶ng viªn bé m«n ®· gióp ®ì em hoµn thµnh tiÓu luËn nµy. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. A. PhÇn më ®Çu HiÖn nay trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra cuéc ch¹y ®ua ph¸t triÓn kinh tÕ rÊt s«i ®éng, c¸c n­íc nhanh chãng thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ nh»m ®­a kinh tÕ ph¸t triÓn trong ®ã con ng­êi lµ vÞ trÝ trung t©m. Muèn vËy c¸c n­íc kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ ph¶i thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Do vËy vÊn ®Ò c«ng nghiÖp ho¸ lµ vÊn ®Ò chung mang tÝnh toµn cÇu khiÕn mäi ng­êi ®Òu ph¶i quan t©m nghiªn cøu nã. Thùc tÕ lÞch sö ®· chøng minh r»ng, ph¸t triÓn kinh tÕ lµ quy luËt kh¸ch quan cña tån t¹i vµ ph¸t triÓn x· héi loµi ng­êi vµ bÊt cø ë giai ®o¹n nµo, ë bÊt kú ®Êt n­íc nµo kh«ng lo¹i trõ c¸c n­íc giµu m¹nh vÒ kinh tÕ suy ®Õn cïng ®Òu ®­îc b¾t ®Çu vµ quyÕt ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ nghÜa lµ ph¶i b¾t ®Çu tõ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. VÊn ®Ò kh¸ch nhau gi÷a c¸c n­íc chØ lµ ë môc tiªu, néi dung vµ c¸ch thøc ph¸t triÓn, cã sù kh¸c nhau vÒ tèc ®é vÒ hiÖu qu¶ vµ trªn thùc tÕ chØ mét sè Ýt n­íc c«ng nghiÖp ho¸ thµnh c«ng. Nh­ ta ®· biÕt mçi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh ®Òu cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt t­¬ng øng. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña mét x· héi nhÊt ®Þnh th­êng ®­îc hiÓu lµ toµn bé vËt chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt cïng víi kÕt cÊu cña x· héi ®· ®¹t ®­îc tr×nh ®é x· héi t­¬ng øng. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña mét x· héi tån t¹i trong ph¹m vi c¸c quan hÖ s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh nªn nã mang dÊu Ên vµ chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quan hÖ s¶n xuÊt trong viÖc tæ chøc qu¸ tr×nh c«ng nghÖ trong c¬ cÊu x· héi. V× vËy kh¸i niÖm c¬ së vËt chÊt kü thuËt g¾n bã chÆt chÏ víi c¸c h×nh thøc x· héi cña nã. §Æc tr­ng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ph­¬ng thøc tr­íc thêi c«ng nghiÖp t­ b¶n cßn thñ c«ng l¹c hËu. Cßn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña nÒn s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i chØ cã thÓ lµ nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i c©n ®èi phï hîp dùa trªn tr×nh ®é khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ ngµy cµng cao. §Ó cã c¬ së vËt chÊt vµ kü thuËt nh­ vËy c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cÇn ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. N­íc ta thuéc vµo nhãm ®ang ph¸t triÓn, lµ mét trong nh÷ng n­íc nghÌo nhÊt thÕ giíi, n«ng nghiÖp l¹c hËu cßn ch­a tho¸t khái x· héi truyÒn thèng ®Ó sang "X· héi v¨n m×nh c«ng nghiÖp". Do ®ã kh¸ch quan ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ néi dung, ph­¬ng thøc lµ con ®­êng ph¸t triÓn nhanh cã hiÖu qu¶. §èi víi n­íc ta qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ cßn g¾n chÆt víi hiÖn ®¹i ho¸, nã lµm cho x· héi chuyÓn tõ x· héi truyÒn thèng sang x· héi hiÖn ®¹i lµm biÕn ®æi c¨n b¶n bé mÆt cña x· héi trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, chÝnh trÞ... HiÖn nay ®Êt n­íc ta cßn nghÌo (thuéc nhãm thø 3 th× viÖc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ con ®­êng tÊt yÕu. Tõ §¹i héi §¶ng VI cña §¶ng x¸c ®Þnh ®©y lµ thêi kú ph¸t triÓn míi - Thêi kú "§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc" ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nh»m môc tiªu "X©y dùng n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé, phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao, quèc phßng an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. §Ó gãp phÇn nghiªn cøu vÒ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ trong khu«n khæ bµi viÕt nµy em xin ®Ò cËp ®Õn "Néi dung c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B. Néi dung I. Sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. 1. C«ng nghiÖp ho¸ lµ xu h­íng mang tÝnh quy luËt cña c¸c n­íc ®i tõ nÒn s¶n xuÊt nhá ®i lªn mét nÒn s¶n xuÊt lín. §Ó cã mét x· héi nh­ ngµy nay kh«ng ph¶i do tù nhiªn mµ cã , nã do qu¸ tr×nh tÝnh luü vÒ l­îng ngay tõ khi loµi ng­êi xuÊt hiÖn th× s¶n xuÊt th« s¬, ®êi sèng kh«ng æn ®Þnh, c¬ së vËt chÊt hÇu nh­ kh«ng cã g× nh­ng tr¶i qua sù nç lùc cña con ng­êi t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn, c¶i biÕn nã th«ng qua lao ®éng, tr¶i qua nhiÒu th¨ng trÇm cña lÞch sö giêi ®©y con ng­êi ®· t¹o ra ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ. Thµnh tùu ®¹t ®­îc lµ do quy luËt ph¸t triÓn do tù th©n vËn ®éng cña con ng­êi trong toµn x· héi. Ngµy nay c«ng cuéc x©y dùng c¸c n­íc ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu trong cuéc c¹nh tranh chay ®ua vÒ kinh tÕ. ThÓ hiÖn lµ c¸c chÝnh s¸ch, ®­êng lèi vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy mét toµn diÖn h¬n, vÒ c¸c mÆt quan hÖ s¶n xuÊt, lùc l­îng s¶n xuÊt, nÒn v¨n ho¸ vµ con ng­êi cña x· héi ®ã. C«ng nghiÖp ho¸ chÝnh lµ con ®­êng vµ b­íc ®i tÊt yÕu ®Ó t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i còng lµ mét quy luËt chung, phæ biÕn ®èi víi tÊt c¶ c¸c n­íc, tuy nhiªn tuú tõng n­íc kh¸c nhau, do ®iÓm xuÊt ph¸t tiÕn lªn kh¸c nhau, môc tiªu ph¸t triÓn kh«ng gièng nhau nªn c¸ch thøc tiÕn hµnh c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i kh«ng gièng nhau. §èi víi nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn nh­ n­íc ta hiÖn nay (nÒn s¶n xuÊt nhá, kü thuËt thñ c«ng lµ chñ yÕu...) c«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh mang tÝnh quy luËt, tÊt yÕu ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn nh»m t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i. Cã tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ chóng ta míi: - X©y dùng ®­îc c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Míi tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, míi tÝch luü vÒ l­îng míi ®Ó x©y dùng thµnh c«ng nÒn s¶n xuÊt lín x· héi chñ nghÜa. - Míi t¨ng c­êng ph¸t triÓn lùc l­îng giai cÊp c«ng nh©n. - Míi cñng cè quèc phßng gi÷ v÷ng an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi. - Míi gãp phÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ d©n téc, x©y dùng con ng­êi míi ë ViÖt Nam. Nh­ vËy c«ng nghiÖp ho¸ lµ xu h­íng mang tÝnh quy luËt c¶ c¸c n­íc ®i tõ mét nÒn s¶n xuÊt nhá sang nÒn s¶n xuÊt lín. 2. TÝnh tÊt yÕu ph¶i tiÕn hµnh ®ång thêi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ cña n­íc ta. Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, nhiÒu n­íc dï th¾ng hay b¹i ®Òu trë thµnh n­íc kiÖt quÖ ®· trë thanh mét trong nh÷ng nguyªn nh©n cho b­íc khëi ®éng cña cuéc khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Cã thÓ chia cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i thµnh hai giai ®o¹n. - Giai ®o¹n thø nhÊt b¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 40 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70. Giai ®o¹n nµy sö dông khoa häc kü thuËt ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¸c c«ng cô s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh tÕ theo h­íng më réng vµ t¨ng thªm c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. Thùc chÊt ®©y lµ giai ®o¹n b¾t ®Çu ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt c¶ vÒ con ng­êi vµ c«ng cô s¶n xuÊt. B×nh qu©n t¨ng tr­ëng kinh tÕ hµng n¨m ë c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn lµ 5,6%. Tèc ®é t¨ng tr­ëng nµy ®­îc gi÷ nguyªn trong vßng 20 n¨m kÓ tõ n¨m 1950 ®Õn 1970. - Giai ®o¹n hai b¾t ®Çu vµo nh÷ng n¨m 70 trë ®i vµ cho ®Õn nay vÉn ®ang tiÕp tôc rÊt m¹nh mÏ. Giai ®o¹n nµy lµ thùc hiÖn cuéc c¸ch m¹ng víi qui m« lín vµ toµn diÖn trªn lùc l­îng s¶n xuÊt trªn c¬ së ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc - kü thuËt, ®æi míi toµn bé bé m¸y s¶n xuÊt hiÖn hµnh trªn c¬ së sö 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. dông nh÷ng ph­¬ng tiÖn kü thuËt vÒ c«ng nghÖ míi kh¸c h¼n vÒ nguyªn t¾c thay thÕ hµng lo¹t c¸c thiÕt bÞ l¹c hËu b»ng c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i lµm cho n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm lªn cao. §©y lµ giai ®o¹n biÕn ®æi h¼n vÒ chÊt cña lùc l­îng s¶n xuÊt ë c¸c n­íc t­ b¶n chñ nghÜa th× ®©y còng lµ thêi kú m©u thuÉn gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lªn cao t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ra ®êi cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi. Qu¸ tr×nh diÔn ra kh«ng ®ång ®Òu ë c¸c n­íc do nhiÒu nguyªn nh©n dÔ dÉn ®Õn sù chªnh lÖch vÒ kinh tÕ. Trªn thÕ giíi h×nh thµnh 3 nhãm n­íc ®ã lµ c¸c c­êng quèc vÒ kinh tÕ, c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn. Sù ph©n chia nµy còng h×nh thµnh nªn c¸c m©u thuÉn c¬ b¶n cña x· héi, vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ ®­êng lèi ®Êu tranh hoµ b×nh gi¶i quyÕt m©u thuÉn th«ng qua lµm cuéc c¸ch m¹ng vÒ kinh tÕ. ViÖt Nam lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ nhá, l¹c hËu vÒ khoa häc kü thuËt, lùc l­îng s¶n xuÊt cßn non nít ch­a phï hîp víi quan hÖ s¶n xuÊt cña x· héi chñ nghÜa. §Ó cã c¬ së kü thuËt cña nÒn s¶n xuÊt lín, kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c lµ c«ng nghiÖp ho¸, c¬ khÝ ho¸ c©n ®èi vµ hiÖn ®¹i trªn tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn cao. Muèn vËy c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ ph¸t triÓn tuÇn tù vµ ph¸t triÓn nhÈy vät, cïng mét lóc thùc hiÖn hai cuéc c¸ch m¹ng ®ã lµ chuyÓn lao ®éng th« x¬ sang lao ®éng b»ng m¸y mãc vµ chuyÓn lao ®éng m¸y mãc sang lao ®éng tù ®éng ho¸ cã sù chØ ®¹o cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. II. Lý luËn chung vÒ CNH vµ kh¸i qu¸t lÞch sö qu¸ tr×nh CNH ë ViÖt Nam 1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ (CNH-H§H) C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét kh¸i niÖm mµ ®­îc nhiÒu chuyªn gia kinh tÕ ®Ò cËp ®Õn, nhiÒu nghiªn cøu ®Þnh nghÜa vÒ vÊn ®Ò nµy. L«gic vµ 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lÞch sö ®Òu kh¼ng ®Þnh r»ng tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i, CNH lµ b­íc ®i tÊt yÕu mµ mçi d©n téc sím muén ®Òu ph¶i tr¶i qua. Trong thêi ®¹i ngµy nay c«ng nghiÖp ho¸ bao gåm c¶ hiÖn ®¹i hãa lµm xuÊt hiÖn côm tõ kÐp "c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸". Kh«ng nªn chØ hiÓu CNH, H§H theo nghÜa hÑp, theo nghÜa nã lµ mét qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸ch thøc s¶n xuÊt chØ tiªu kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i riªng trong lÜnh vùc tiÓu c«ng nghiÖp mµ nªn hiÓu theo nghÜa réng: qu¸ tr×nh ®ã diÔn ra trong tÊt c¶ c¸c ngµnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Kinh nghiÖm CNH ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi cho thÊy "cèt lâi" cña CNH trong thêi ®¹i ngµy nay lµ sù ®æi míi trang bÞ kü thuËt (phÇn cøng: m¸y mãc thiÕt bÞ...) vµ c«ng nghÖ (phÇn mÒm: ph­¬ng ph¸p, quy t¾c, quy tr×nh, ph­¬ng thøc, kinh nghiÖm, kü n¨ng...), chuyÓn tõ kü thuËt vµ c«ng nghÖ l¹c hËu n¨ng suÊt thÊp lªn tr×nh ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn cã n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, c¸c ngµnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Theo t­ duy vµ quan ®iÓm míi hiÖn nay cã thÓ hiÓu néi dung chñ yÕu cña CNH ë c¸c n­íc còng nh­ n­íc ta lµ: trang bÞ kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ theo ®ã x©y dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý trong tÊt c¶ c¸c ngµnh cña nÒn KTQD. Tãm l¹i cã thÓ hiÓu lµ: "C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ, x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, dùa trªn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao. Theo ®Þnh nghÜa cña Liªn hiÖp quèc (1993) c«ng nghiÖp ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Trong qu¸ tr×nh nµy nguån cña c¶i quèc d©n ®­îc ®éng viªn ®Ó ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu ngµnh trong n­íc víi kü thuËt hiÖn ®¹i. §Æc ®iÓm cña c¬ cÊu kinh tÕ nµy lµ cã mét bé phËn lu«n lu«n thay ®æi ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt vµ hµng ho¸ tiªu dïng cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o cho toµn bé nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao, ®¶m b¶o ®¹t tíi sù tiÕn bé kinh tÕ x· héi. HiÖn ®¹i ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi tõ chç theo nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ thñ c«ng lµ chÝnh sang chç sö dông mét c¸ch phæ biÕn nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn, ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®¹i dùa trªn sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng hiÖu qu¶ vµ tr×nh ®é v¨n minh kinh tÕ x· héi cao. Trong v¨n kiÖn héi nghÞ lÇn thø VII Ban chÊp hµnh trung ­¬ng kho¸ VII cã viÕt "Qu¸ tr×nh CNH-H§H lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng c«ng nghÖ vµ ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. §èi víi n­íc ta ®ã lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh»m c¶i tiÕn mét x· héi n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét x· héi c«ng nghiÖp g¾n víi viÖc h×nh thµnh tõng b­íc quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé. Ngµy cµng thÓ hiÖn ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt ­u viÖt cña chÕ ®é míi. Nh­ vËy CNH-H§H kh«ng chØ lµ mét qu¸ tr×nh tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi n­íc ta mµ chóng ta cã s½n nh÷ng c¬ së lý luËn v÷ng ch¾c ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ nÒn kinh tÕ n­íc ta. 2. Kh¸i qu¸t lÞch sö qu¸ tr×nh CNH-H§H ë ViÖt Nam trong thêi gian qua Cã thÓ xem xÐt thùc tr¹ng CNH ë n­íc ta qua 2 khÝa c¹nh trang bÞ kü thuËt, c«ng nghÖ vµ viÖc x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý. Trªn thùc tÕ c«ng cuéc CNH ®­îc tiÕn hµnh ë n­íc ta tõ §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III (1960). Chñ tr­¬ng CNH ®­îc tiÕn hµnh qua c¸c kÕ ho¹ch dµi h¹n 5 n¨m song do nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸ch quan g©y khã kh¨n nh­ nÒn kinh tÕ vèn nghÌo nµn l¹c hËu chÝnh s¸ch cÊm vËn g©y thï ®Þch cña Mü, tr×nh ®é d©n trÝ, nguån lao ®éng ch­a cao v.v.. Thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh CNH cßn nhiÒu khã kh¨n. Tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt, tr×nh ®é kÕt cÊu h¹ tÇng vµ viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu míi cña khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt vµ dÞch vô cßn thÊp kÐm, l¹c hËu. Qua mÊy thËp niªn CNH, chóng ta ®· x©y dùng ®­îc mét sè c¬ së vËt chÊt - kü thuËt nhÊt ®Þnh. Cho ®Õn nay mét sè c«ng tr×nh lín vµ träng ®iÓm sau nhiÒu n¨m x©y dùng vµ b¾t ®Çu ®­a vµo ho¹t ®éng trong c¶ c«ng nghiÖp lÉn n«ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, b­u ®iÖn v.v.. TÊt nhiªn so víi tr×nh ®é cña thÕ giíi vÉn ë trong t×nh tr¹ng cßn thÊp kÐm vµ l¹c hËu: Thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc ®­îc trang bÞ nhiÒu nhÊt, cao nhÊt cã tæng sè 27,8 ngh×n tû ®ång tµi s¶n cè ®Þnh chØ 26% gi¸ trÞ thiÕt bÞ m¸y mãc, phÇn lín thiÕt bÞ thuéc hÖ kü thuËt nh÷ng n¨m 1950-1960 chÞu ¶nh h­ëng lín cña hao mßn v« h×nh. ViÖc 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiÕp cËn thµnh tùu khoa häc míi cña n­íc ta cßn chËm tr×nh ®é tù ®éng ho¸ c¸c c«ng cô s¶n xuÊt cßn thÊp: Trung ­¬ng ®¹t tû lÖ 3%, ®Þa ph­¬ng 1,7% vÒ møc ®é tù ®éng ho¸ c«ng cô. KÕt cÊu h¹ tÇng s¶n xuÊt vµ x· héi cßn rÊt thÊp kÐm c¶ vÒ tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ lÉn m¹ng l­íi nhá hÑp. S¶n phÈm lµm ra kh«ng cã søc c¹nh tranh, gi¸ thµnh cao, mÆt hµng kh«ng nhiÒu, ch­a cã kh¶ n¨ng v­¬n ra thÞ tr­êng quèc tÕ réng lín. - G©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµo n­íc ta, c¶n trë nÒn kinh tÕ n­íc ta héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi. Ng¨n trë viÖc x©y dùng thÞ tr­êng vµ sù h×nh thµnh chiÕn l­îc thÞ tr­êng h­íng ngo¹i. - Khã tr¸nh khái vßng luÈn quÈn kü thuËt c«ng nghÖ vµ kÕt cÊu h¹ tÇng thÊp kÐm, l¹c hËu dÉn ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng thÊp vµ thu nhËp quèc d©n tÝnh theo ®Çu ng­êi thÊp, tõ ®ã kh¶ n¨ng tÝch luü hÇu nh­ kh«ng cã vµ kÕt qu¶ lµ kh«ng cã vèn ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã lµ sù ch­a phï hîp cña c¬ cÊu kinh tÕ ®­îc h×nh thµnh trong thêi gian qua mµ viÖc ®iÒu chØnh l¹i lµ kh«ng dÔ dµng: Víi xuÊt ph¸t ®iÓm tõ 1 quèc gia n«ng nghiÖp l¹c hËu. Sau nhiÒu kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ lÇn l­ît c¸c m« h×nh c¬ cÊu kinh tÕ h×nh thµnh, sù tËp trung vèn th«ng qua nhiÒu ho¹t ®éng tÝch luü trong n­íc, vay vèn quèc tÕ, ®· ®­a nÒn kinh tÕ cã tû träng c«ng nghiÖp t¨ng kh¸. Qua c¸c thêi kú kÕ ho¹ch 5 n¨m nÒn kinh tÕ cã sù t¨ng tr­ëng nhÊt ®Þnh song ch­a cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®¸ng kÓ, ch­a cã sù ph¸t triÓn theo chiÒu s©u n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶. NÒn kinh tÕ nghiªng vÒ x©y dùng nÒn c«ng nghiÖp nÆng, muèn hiÖn ®¹i ho¸ nhanh nh­ng do nÒn kinh tÕ cña ta cßn nhá bÐ, ph©n t¸n vµ l¹c hËu, nguån vèn tÝch luü kh«ng lín tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ch­a cao kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng mét nÒn ®¹i c«ng nghiÖp. §iÒu nµy dÉn ®Õn thùc tÕ kinh tÕ n­íc ta mÊt c©n ®èi, s¶n xuÊt ph¸t triÓn chËm, thu nhËp quèc d©n vµ n¨ng suÊt thÊp, ®êi sèng nh©n d©n vÉn ch­a ®­îc c¶i thiÖn... trong mét thêi gian. Sím nhËn thøc ®­îc nh÷ng biÓu hiÖn ch­a phï hîp cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· ®­a ra nh÷ng chñ tr­¬ng míi nh»m kh¾c phôc khiÕm khuyÕt, tiÕp tôc thóc ®Èy sù nghiÖp CNH, H§H cña ®Êt n­íc. §¹i héi toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng ®¸nh dÊu mét mèc quan träng trong lÞch sö qu¸ tr×nh CNH ë n­íc ta. §¹i héi còng lµ ®¹i héi cña thêi kú ®æi míi cña ®Êt n­íc. §¹i héi nhËn ®Þnh ®Æc ®iÓm cña thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta lµ 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. mét thêi kú l©u dµi vµ gian khæ tr¶i qua nhiÒu chÆng ®­êng vµ chóng ta hiÖn ®ang ë chÆng ®­êng ®Çu tiªn víi nhiÖm vô ®Ò ra lµ: "æn ®Þnh mäi mÆt t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi tiÕp tôc x©y dùng nh÷ng tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho viÖc ®Èy m¹nh CNH trong chÆng ®­êng tiÕp theo". Trong 5 n¨m tr­íc m¾t (1986-1990) cÇn tËp trung søc ng­êi søc cña thùc hiÖn b»ng ®­îc nh÷ng môc tiªu cña 3 ch­¬ng tr×nh kinh tÕ: l­¬ng thùc - thùc phÈm, hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu. Néi dung cña ch­¬ng tr×nh kinh tÕ lµ sù cô thÓ ho¸ néi dung chÝnh cña CNH-H§H trong chÆng ®­êng ®Çu tiªn. B­íc ®Çu ta ®· ®¹t ®­îc thµnh tùu míi: x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. Ph¸t triÓn quan ®iÓm kinh tÕ cña ®¹i héi VI, Héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung ­¬ng ®· kh¼ng ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn lµ mét chñ tr­¬ng chiÕn l­îc l©u dµi trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH. Trong chÝnh s¸ch nµy chóng ta ®· chuyÓn tõ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ph¸p lÖnh sang kÕ ho¹ch ho¸ ®Þnh h­íng lµ chñ yÕu. Trong thêi gian nµy ®­êng lèi míi cña §¶ng ®Ò ra tõ §¹i héi VI ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ b­íc ®Çu rÊt quan träng. Tr­íc tiªn trong kinh tÕ - x· héi ®êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn dÇn dÇn, æn ®Þnh s¶n l­îng l­¬ng thùc t¨ng nhanh ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc hµng ho¸ ®a d¹ng thÞ tr­êng më réng, c¸c c¬ së s¶n xuÊt g¾n liÒn víi nhu cÇu thÞ tr­êng. PhÇn bao cÊp cña nhµ n­íc vÒ vèn, gi¸, tiÒn l­¬ng gi¶m ®¸ng kÓ, l¹m ph¸t ®­îc kiÓm chÕ mét b­íc. C¸c c¬ së kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh, mäi mÆt cña ®êi sèng ®­îc n©ng lªn. Trªn c¬ së ph¸t huy nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc ®¹i héi lÇn thø VII (1991) cña §¶ng ®· kÕ thõa, ph¸t huy vµ ®Ò ra chñ tr­¬ng míi kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n h¹n chÕ thóc ®Èy, ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm ®· ®¹t ®­îc, bæ sung ph¸t triÓn ®­êng lèi ®æi míi ®Ò ra trong ®¹i héi 6. Ph­¬ng h­íng môc tiªu cña ®¹i héi 7 "®Èy lïi vµ kiÓm so¸t ®­îc l¹m ph¸t" æn ®Þnh ph¸t triÓn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, tõng b­íc c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n b­íc ®Çu tÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ. §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø VIII cña §¶ng còng ®· ®Ò ra nh÷ng môc tiªu vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc trong ®ã ®Æc biÖt nhÊn m¹nh quan ®iÓm "lÊy viÖc ph¸t huy nguån nh©n lùc con ng­êi lµ yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. Trong nh÷ng n¨m qua §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· lµm ®­îc nhiÒu viÖc ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc con ng­êi trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Mét sè v¨n b¶n ph¸p 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. luËt quan träng cã liªn quan ®Õn con ng­êi vµ c¸c chÝnh s¸ch x· héi ®· ®­îc ban hµnh vµ ®ang ®i vµo cuéc sèng. Sè l­îng vµ chÊt l­îng nguån nh©n lùc ®Êt n­íc cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lóc nµy ®­îc xem lµ mét chiÕn l­îc c¬ b¶n ®Ó ®­a n­íc ta ®¹t tíi môc tiªu mét n­íc c«ng nghiÖp. Víi sù nç lùc cña toµn §¶ng, toµn d©n ta ®Õn nay nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· chÊm døt ®­îc thêi kú khñng ho¶ng vµ b­íc vµo thêi kú míi ph¸t triÓn toµn diÖn. III. Qu¸ tr×nh CNH- H§H ë n­íc ta hiÖn nay 1. Nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng trong qu¸ tr×nh CNH-H§H NghÞ quyÕt héi nghÞ lÇn thø VII ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng ®· cô thÓ ho¸ thµnh phÇn quan ®iÓm chØ ®¹o qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc nh­ sau: CNH-H§H ph¶i theo ®Þnh h­íng XHCN, ®Þnh h­íng XHCN cña qu¸ tr×nh nµy ®­îc x¸c ®Þnh bëi 4 nh©n tè sau: - Môc tiªu tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi CNH-H§H lµ lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n g¾n t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi. X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt ngµy cµng hiÖn ®¹i cho mét x· héi trong ®ã nh©n d©n lµm chñ. Ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã kinh tÕ quèc doanh lµ chñ ®¹o cïng víi kinh tÕ hîp t¸c dÇn trë thµnh nÒn t¶ng. CNH-H§H ®­îc tiÕn hµnh d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, cña giai cÊp c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng vµ cña c¶ d©n téc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý qu¸ tr×nh ®ã lµ nhµ n­íc cña d©n, do d©n vµ v× d©n. Quan ®iÓm thø 2: Gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ ®i ®èi víi më réng hîp t¸c quèc tÕ ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ víi n­íc ngoµi kÕt hîp kinh tÕ víi quèc phßng an ninh, x©y dùng nÒn kinh tÕ h­íng m¹nh s¶n xuÊt ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc cã hiÖu qu¶. Quan ®iÓm thø 3: CNH-H§H lµ sù nghiÖp cña toµn d©n cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, nhµ n­íc lµ chñ to¹ ®­îc vËn hµnh theo thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, mÆt kh¸c ®©y lµ mét vÊn ®Ò míi so víi quan niÖm CNH tr­íc 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®©y - cho r»ng CNH chØ lµ sù nghiÖp cña nhµ n­íc, cña c¸c tæ chøc quèc doanh. Ngµy nay chóng ta cho r»ng ®ã lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ. NÕu toµn x· héi kh«ng nhÊt trÝ quan t©m, kh«ng ®Ò cao tinh thÇn tù chñ, tù c­êng ra søc lµm viÖc cã hiÖu qu¶ thùc hµnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ, tham «, nÕu mäi thµnh phÇn kh«ng coi ®ã lµ sù nghiÖp cña chÝnh m×nh th× CNH-H§H kh«ng thÓ thµnh c«ng ®­îc. Quan ®iÓm thø 4: C«ng nghiÖp CNH- H§H ph¶i lång viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¨n b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, muèn vËy trong mäi chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ph¶i nh»m gi¶i phãng mäi tiÒm n¨ng cña con ng­êi, ph¶i th­êng xuyªn quan t©m båi d­ìng trÝ lùc, thÓ lùc, cã chÝnh s¸ch sö dông nh©n tµi, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ph¸t triÓn v¨n ho¸ gi¸o dôc, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi b¶o vÖ m«i tr­êng. * Môc tiªu x©y dùng n­íc ta thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao, quèc phßng, an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Môc tiªu nµy cho thÊy sù nghiÖp ®ã lµ mét cuéc c¸ch m¹ng toµn diÖn s©u s¾c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. §ã tr­íc hÕt lµ v× con ng­êi, do con ng­êi. Trong bèi c¶nh hiÖn nay c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc coi lµ xu h­íng ph¸t triÓn chung cña c¶ n­íc ®ang ph¸t triÓn. §èi víi n­íc ta ch­a tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu th× c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ "nhiÖm vô trung t©m xuyªn suèt tõ thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi" lµ con ®­êng tÊt yÕu ®Ó ®­a ta tho¸t khái nghÌo nµn l¹c hËu th× tr­íc tiªn ph¶i ch¨m lo ph¸t triÓn kinh tÕ, song sÏ lµ sai lÇm nÕu kh«ng quan t©m gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi, kh«ng t¹o ra c©n ®èi hµi hoµ gi÷a kinh tÕ vµ x· héi. Cho ®Õn nay ViÖt Nam sau 10 n¨m ®æi míi ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín, cã ý nghÜa quan träng, t¹i §¹i héi §¶ng VIII §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh "n­íc ta ®· ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi nh­ng mét sè mÆt cßn ch­a v÷ng ch¾c. NhiÖm vô ®Ò ra cho chÆng ®­êng ®Çu cña thêi kú qu¸ ®é lµ chuÈn bÞ tiÒn cho c«ng nghiÖp ho¸ ®· c¬ b¶n hoµn thµnh cho phÐp n­íc ta chuyÓn sang thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 2. Néi dung chÝnh cña CNH-H§H ë n­íc ta 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. CNH vÒ logic còng nh­ vÒ lÞch sö lµ qu¸ tr×nh tÊt yÕu mµ mçi d©n téc ®Òu ph¶i tr¶i qua. CNH lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm c¶ thêi kú chuÈn bÞ nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ vËt chÊt mµ thiÕu nã th× kh«ng thÓ nµo b­íc vµo thêi kú ®Èy m¹nh vµ hoµn thµnh vÒ c¬ b¶n sù nghiÖp CNH. a) L­¬ng thùc vµ thùc phÈm - tiÒn ®Ò cho CNH l«gic vµ lÞch sö ®Òu kh¼ng ®Þnh n«ng nghiÖp lµ c¬ së quan träng nhÊt cho c«ng nghiÖp hãa, do vËy viÖc x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp hãa trong mçi thêi kú kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn vai trß c¬ së cu¶ n«ng nghiÖp, mµ tr­íc hÕt lµ vÊn ®Ò l­¬ng thùc vµ thùc phÈm. §¶ng ta vÉn lu«n kh¼ng ®Þnh n«ng nghiÖp lµ mÆt trËn hµng ®Çu, lµ kh©u ®ét ph¸. Nhê vËy cho ®Õn nay n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Th¾ng lîi næi bËt nhÊt lµ ®· gi¶i quyÕt vÒ c¬ b¶n nhu cÇu l­¬ng thùc vµ thùc phÈm cho x· héi vµ hµng n¨m ®· cã thõa g¹o ®Ó xuÊt khÈu víi khèi l­îng kh«ng nhá. §· cã nhiÒu tiÕn bé trong viÖc cung cÊp nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp ho¸ ë n­íc ta. b) Mét sè c¬ së vËt chÊt kü thuËt b­íc ®Çu ph¸t huy t¸c dông. Sau nhiÒu n¨m tËp trung x©y dùng ®Êt n­íc, chóng ta ®· cã mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt nhÊt ®Þnh, mét sè c«ng tr×nh lín vµ quan träng ®· ®­îc ®­a vµo sö dông nh­ nhµ m¸y thuû ®iÖn S«ng §µ, nhµ m¸y thuû ®iÖn TrÞ An, nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng Th¹ch, nhµ m¸y xi m¨ng BØm S¬n, nhµ m¸y giÊy B·i B»ng... Trong n«ng nghiÖp c¶ n­íc ®· cã 654 hå ®Ëp võa vµ lín, hµng v¹n hå chøa n­íc, hµng ngµn cèng t­íi tiªu, h¬n 2000 tr¹m b¬m... TÊt c¶ nh÷ng c¬ së vËt chÊt ®ã, nÕu ®­îc ®iÒu chØnh vµ sö dông cã hiÖu qu¶, râ rµng sÏ lµ tiÒn ®Ò ®¸ng kÓ cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp. c) Sù ®æi míi t­ duy kinh tÕ cña ®¶ng ®· thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn khi chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ míi còng lµ lóc chóng ta kh«ng cßn ®­îc Liªn X« viÖn trî, ®iÒu nµy lóc ®Çu qu¶ thËt cã g©y cho ta nhiÒu khã kh¨n song nhê cã sù ®æi míi t­ duy nhÊt lµ ®æi míi t­ duy kinh tÕ cña §¶ng, nÒn kinh tÕ n­íc ta dÇn dÇn ®i vµo æn ®Þnh vµ ngµy cµng khëi s¾c. Sù gióp ®ì quèc tÕ ®èi víi n­íc ta ngµy cµng më réng. Nh­ vËy tiÒn ®Ò bªn ngoµi cÇn cho viÖc ®Èy m¹nh CNH ph¶i ch¨ng còng ®· cã? TÊt nhiªn mäi viÖc ®ang cßn ë phÝa tr­íc, khã kh¨n cßn nhiÒu, tÊt c¶ phô thuéc vµo sù æn ®Þnh vµ ®æi míi hÖ thèng chÝnh trÞ, ®æi míi c¸c ®iÒu kiÖn bªn trong, ®Ó ®ñ søc sö dông cã hiÖu qu¶ ®iÒu kiÖn quèc tÕ ®ång thêi gi÷ ®­îc ®Þnh h­íng ®· chän. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. d) Thùc tiÔn n­íc ta cã nh÷ng vÊn ®Ò næi cém mµ muèn gi¶i quyÕt kh«ng thÓ kh«ng ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ MÆc dï cã b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta cho ®Õn nay vÉn ch­a tho¸t khái t×nh tr¹ng s¶n xuÊt nhá, c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cßn nhiÒu mÆt yÕu kÐm, c«ng nghÖ cßn l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng vµ n¨ng suÊt c©y trång vËt nu«i cßn thÊp. N«ng nghiÖp ch­a tho¸t khái ®éc canh lóa. Cßn gièng vµ c©y gièng ch­a ®æi míi kÞp nhu cÇu cña thÞ tr­êng. S¶n phÈm lµm ra khã b¸n trë thµnh nçi lo cña n«ng d©n. §êi sèng nh©n d©n vµ bé mÆt n«ng th«n tuy cã thay ®æi nh­ng ch­a nhiÒu, n¨ng suÊt lao ®éng, vËt nu«i, c©y trång vµ ngµnh nghÒ t¨ng chËm, thu nhËp vµ søc mua cña n«ng th«n cßn h¹n hÑp, n«ng nghiÖp ch­a trë thµnh thÞ tr­êng réng lín cho sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trong bèi c¶nh ®ã kh«ng thÓ dõng l¹i ë sù ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ, mµ ph¶i th«ng qua CNH ®Ó biÕn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n­íc ta. HÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng, dÞch vô s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô x· héi, mÊy n¨m gÇn ®©y tuy cã tiÕn bé nhÊt ®Þnh song vÒ tr×nh ®é cßn rÊt thÊp kÐm so víi c¸c n­íc trong khu vùc, thùc tr¹ng nµy ®· vµ ®ang c¶n trë viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng trong n­íc, c¶n trë viÖc më réng ®Çu t­ kinh doanh cña n­íc ngoµi. Cã thÓ nãi, ®· ®Õn lóc kh«ng thÓ gi÷ m·i t×nh tr¹ng nµy, cÇn th«ng qua CNH ®Ó gi¶i to¶ nã, cãnh­ vËy chóng ta míi cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ kinh tÕ thÞ tr­êng. Thóc ®Èy nhanh chãng sù nghiÖp CNH b¶o ®¶m hoµn thµnh vÒ c¬ b¶n sù c¬ b¶n ®ã trong vµi thËp kû tíi ë n­íc ta. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu, c«ng nghÖ truyÒn thèng chËm ®­îc ®æi míi, c«ng nghÖ míi hÇu nh­ ch­a cã hoÆc chØ míi b¾t ®Çu trong ®iÒu kiÖn ®ã, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra khã ®øng v÷ng ngay trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. NÒn kinh tÕ v× vËy còng khã héi nhËp víi nÒn kinh tÕ c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, lèi ra chØ cã thÓ lµ ë chç ®æi míi c«ng nghÖ th«ng qua chuyÓn dÞch c¬ cÊu c«ng nghÖ, c¬ cÊu ngµnh theo h­íng CNH-H§H. N­íc ta kh¸ thuËn lîi so víi mét sè n­íc vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, khÝ hËu vµ vÞ trÝ ®Þa lý nh­ng cho ®Õn nay tiÒm n¨ng ®ã míi ®­îc khai th¸c ë møc thÊp ®Ó tiÒm n¨ng nµy ®­îc khai th¸c tho¶ ®¸ng kh«ng thÓ kh«ng ®Èy m¹nh CNH. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Cuèi cïng ®Ó thùc hiÖn môc tiªu "d©n giµu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh" theo ®Þnh h­íng ®· chän ®­a n­íc ta nhanh chãng v­ît qua "nghÌo nµn kÐm ph¸t triÓn" trë thµnh mét n­íc ph¸t triÓn, còng kh«ng thÓ kh«ng ®Èy m¹nh vµ hoµn thµnh vÒ c¬ b¶n sù nghiÖp CNH. TÊt c¶ nh÷ng dÊu hiÖu võa nªu cho ta thÊy ®· ®Õn lóc chóngta ph¶i chuyÓn träng t©m sang ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸. Cã nh­ vËy míi tiÕp tôc gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy ®­îc nh÷ng thµnh tùu lµm cho môc tiªu vµ c¸c quan ®iÓm ®æi míi cña ®¶ng ta vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi nhanh chãng trë thµnh hiÖn thùc ë n­íc ta. e) §Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ theo m« h×nh c«ng nghÖ vµ c¬ cÊu kinh tÕ ®· x¸c ®Þnh cÇn qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm kÕt hîp hµi hoµ môc tiªu "dÇn giµu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh" víi hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ g¾n víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng. C«ng nghiÖp ho¸ g¾n víi hiÖn ®¹i ho¸ vµ lîi thÕ cña n­íc ph¸t triÓn sau vÒ c«ng nghiÖp, ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ g¾n víi ®æi míi x©y dùng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH vµ H§H. §Ó qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm trªn cÇn tÝnh ®Õn vÊn ®Ò sau: * N©ng cao d©n trÝ: ®µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé khoa häc kÜ thuËt, c«ng nh©n lµnh nghÒ vµ c¸n bé qu¶n lý cã kiÕn thøc vÒ khoa häc kÜ thuËt vµ kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i. Nh­ kinh nghiÖm c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp míi (NIC) cho thÊy ®iÒu kiÖn c¸ch m¹ng khoa häc - kÜ thuËt hiÖn nay, kh«ng thÓ ®Èy m¹nh CNH nÕu kh«ng thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®ång bé c¶ t­ liÖu s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ con ng­êi hiÖn ®¹i. Nãi con ng­êi hiÖn ®¹i theo t­ duy ngµy nay lµ nãi con ng­êi cã trÝ thøc vÒ khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ vµ kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i. Song trÝ thøc ®ã kh«ng thÓ tù nhiªn mµ cã. Nã chØ xuÊt hiÖn ë n¬i nµo cã tr×nh ®é cao, sù nghiÖp khoa häc kÜ thuËt vµ gi¸o dôc ®µo t¹o thùc sù lµ "quèc s¸ch hµng ®Çu". ë n­íc ta hiÖn nay, trong sè 30 triÖu ng­êi cã søc lao ®éng, chØ cã 12% ®· qua ®µo t¹o. Cßn trong n«ng d©n lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o (dï chØ lµ dù c¸c líp båi d­ìng nghiÖp vô ng¾n ngµy) chiÕm tíi 90%. §· vËy sè ng­êi ®­îc ®µo t¹o tr­íc ®©y th­êng chÞu ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn chiÕn tranh vµ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp kÐo dµi. V× vËy ®Ó thÝch nghi víi 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhÞp ®é ph¸t triÓn nhanh cña khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ vµ ®é nh¹y cña kinh tÕ thÞ tr­êng, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®ång bé nãi trªn cÇn l­u t©m. Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc ®µo t¹o míi, ®µo t¹o l¹i vµ båi d­ìng th­êng xuyªn kiÕn thøc míi cho ng­êi lao ®éng. Thùc hiÖn x· héi ho¸ gi¸o dôc - ®µo t¹o, thêi kú ®Çu khi d©n ch­a giµu vµ tiÒn l­¬ng cßn thÊp th× viÖc n©ng tû träng chØ lµ gi¸o dôc ®µo t¹o trong c¬ cÊu chi ng©n s¸ch lµ rÊt cÇn thiÕt. Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ khoa häc, c¸c c«ng nh©n kÜ thuËt vµ c¸c nhµ qu¶n lý cèng hiÕn hÕt søc m×nh cho sù nghiÖp ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸. * T¹o nguån vèn: Thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng vèn trong tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, mét ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó ®Èy m¹nh CNH ë n­íc ta. C¸i khã vµ ®ang næi cém hiÖn nay lµ thiÕu vèn vµ nhÊt lµ thiÕu ng­êi biÕt sö dông vèn cã hiÖu qu¶, lèi ra cña vÊn ®Ò nµy. Ngoµi viÖc thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch c¬ cÊu nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc cÇn cã chÝnh thuÕ vµ l·i suÊt ­u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ dµnh vèn cho viÖc mua vµ øng dông thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt, c«ng nghÖ vµ ph­¬ng ph¸p qu¶n lý hiÖn ®¹i. ChØ cã thÓ t¸i s¶n xuÊt më réng vèn khi tu©n thñ 2 nguyªn t¾c båi hoµn vµ sinh lîi. Còng chØ cã thÓ thùc hiÖn hai nguyªn t¾c ®ã míi cã kh¶ n¨ng t¹o ®­îc nhiÒu vèn. Muèn vËy chóng ta kh«ng thÓ kh«ng cã c¸c nhµ qu¶n lý tµi ba vµ ®øc ®é, kh«ng thÓ kh«ng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý. Thùc hiÖn hîp ®ång th«ng qua ®Êu thÇu kh«ng thÓ kh«ng cã c¬ chÕ râ rµng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô qua c¸c hîp ®ång ký kÕt. * B¸c Hå th­êng g¾n s¶n xuÊt víi tiÕt kiÖm "s¶n xuÊt mµ kh«ng tiÕt kiÖm th× kh¸c g× giã vµo nhµ trèng". Ngµy nay §¶ng ta coi "tiÕt kiÖm lµ quèc s¸ch". §ång chÝ §ç M­êi - Tæng BÝ th­ §¶ng cßn nãi "tiÕt kiÖm ®Ó ®Çu t­" râ rµng cã thÓ thùc hiÖn tÝch luü qua nhiÒu con ®­êng, trong ®ã cã 2 con ®­êng chñ yÕu: gia t¨ng s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, kh«ng tham «, l·ng phÝ. ë n­íc ta, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ch­a nhiÒu, ®· vËy tÖ l·ng phÝ, tham nhòng vµ bu«n lËu lµm thÊt tho¸t vèn cña c¸c doanh nghiÖp vµ nguån thu cña nhµ n­íc l¹i ®ang 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lµ "quèc n¹n" chØ cÇn gi¶m mét nöa sè vèn thÊt tho¸t do c¸c tÖ n¹n nãi trªn, chóng ta sÏ cã mét l­îng vèn kh«ng nhá cho CNH ®Êt n­íc. * Ph©n phèi vµ sö dông ®óng møc ®óng chç l¹i cã hiÖu qu¶ cao søc ng­êi søc cña trong qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸. Ngoµi ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn tËp trung ®Çu t­ cho c¸c lÜnh vùc sau. Trªn c¬ së b¶o ®¶m kÕt cÊu h¹ tÇng ®i tr­íc mét b­íc so víi s¶n xuÊt trùc tiÕp, ­u tiªn x©y dùng c¸c ngµnh giao th«ng vËn t¶i, ®iÖn, n­íc, thuû lîi vµ th«ng tin b­u ®iÖn theo h­íng ngµy mét hiÖn ®¹i. H­íng toµn bé tiÒm n¨ng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµo viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp. §èi víi s¶n phÈm n«ng, l©m vµ ng­ nghiÖp, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn dÞch vô hÖ thèng ®Çu vµo vµ ®Çu ra, nhÊt lµ ®Çu ra. Th«ng qua c«ng nghiÖp chÕ biÕn, b¶o qu¶n vµ xuÊt khÈu, b»ng c¸ch ®ã chóng ta sÏ lµm cho n«ng nghiÖp tù cÊp tù tóc trë thµnh n«ng nghiÖp hµng ho¸ vµ n«ng th«n trë thµnh thÞ tr­êng réng lín tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng nghiÖp. §Æc biÖt chó ý mét sè ngµnh c«ng nghiÖp t­ liÖu s¶n xuÊt vµ c«ng nghiÖp khai th¸c cã thÕ m¹nh (nh­ dÇu khÝ, than, mét sè kim lo¹i quý hiÕm...) cã thÓ vµ cÇn ph¶i ®i th¼ng vµo mét sè ngµnh c«ng nghÖ míi mòi nhän (®iÖn tö, vi ®iÖn tö...) ®Ó cã thÓ sím ®uæi kÞp vµ héi nhËp víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. g) C«ng nghiÖp ho¸ cã nhiÒu con ®­êng, cã con ®­êng cæ ®iÓn cña nh÷ng n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn nh­ Anh, Ph¸p tr¶i qua tõ thÕ kû XIX ®Õn ®Çu thÕ kû XX. Th­êng ®ã lµ nh÷ng n­íc cã nÒn khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn do ®ã nh÷ng b­íc tiÕn CNH-H§H th­êng g¾n liÒn víi nh÷ng s¸ng chÕ ph¸t minh cña chÝnh nã hoÆc cña thêi ®¹i. V× vËy qu¸ tr×nh CNH th­êng kÐo dµi hµng tr¨m n¨m theo ®µ cña sù ph¸t triÓn khoa häc kÜ thuËt. Ngµy nay c¸c n­íc ®i sau t×nh h×nh ®· ®æi kh¸c ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò trong CNh cã rÊt nhiÒu gi¶i ph¸p hay c«ng nghÖ ®· s½n sµng ®em sö dông. VÊn ®Ò ë ®©y lµ ph¶i n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt phï hîp víi hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc. Do ®ã CNH g¾n víi H§H lµ mét kh¶ n¨ng, mét nhu cÇu cña c¸c n­íc ®i sau. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn CNH- H§H ®Êt n­íc cÇn ph¶i nhËn thøc ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò sau mét c¸ch ®óng ®¾n cô thÓ. Cïng víi viÖc tiÕp cËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cÇn ph¶i chó ý ®Èy m¹nh cña c«ng nghÖ th«ng th­êng truyÒn thèng kh«ng chØ ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiÕn mµ cßn ph¶i biÕt tËn dông vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ truyÒn thèng. §èi víi khu vùc c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ c¬ khÝ th«ng th­êng cßn vÒ mÆt ®Çu t­ cña nhµ n­íc ®Ó ph¸t triÓn tiÒm lùc khoa häc vµ ®Þnh h­íng cho c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu triÓn khai chñ yÕu lµ ph¶i tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ cao nh­ ®iÖn tö, tin häc, c«ng nghÖ sinh häc, vËt liÖu míi, c¬ khÝ chÝnh x¸c vµ tù ®éng ho¸... §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc ®i th¼ng, ®i nhanh vµo lÜnh vùc c«ng nghÖ cao, kh«ng tù h¹n chÕ trong c¸c ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò hiÖn cã, c«ng nghÖ cao cã nhiÖm vô. H×nh thµnh mét lÜnh vùc c«ng nghÖ míi trªn c¬ së c¸c c«ng nghÖ cao nh»m lµm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH. Th©m nhËp vµo c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ c¬ khÝ th«ng th­êng ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng nghÖ ®ã. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t nhiÖm vô thø 2 lµ rÊt quan träng vµ cÊp b¸ch bëi v× trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ më cöa víi bªn ngoµi. Nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt ¸p dông c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ c«ng nghÖ c¬ khÝ. Th«ng th­êng kh«ng n©ng ®­îc n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh ngay c¶ trong tr­êng hîp cã sù b¶o hé cña nhµ n­íc. Nh÷ng c¬ së ®ã kh«ng thÓ ®øng v÷ng, ph¶i thu hÑp hoÆc ®ãng cöa, sù thËt ®· diÔn ra t¹i mét sè n¬i trong thêi gian qua. VÒ mÆt qu¶n lý kinh tÕ - x· héi nÕu kh«ng ¸p dông réng r·i c¸c thµnh tùu cña ®iÖn tö vµ tin häc th× kh«ng thÓ n©ng cao ®­îc tr×nh ®é qu¶n lý lªn ngang tÇm thêi ®¹i, mét ®ßi hái cÊp b¸ch hiÖn nay cña giao l­u kinh tÕ, hiÖn nay mét chÝnh s¸ch rÊt ®­îc quan t©m lµ "®ßn ®Êm c«ng nghÖ cao" tõ sau thÕ chiÕn thø 2 dùa vµo chÝnh s¸ch nµy mµ NhËt B¶n tiÕp theo lµ Céng hoµ TriÒu Tiªn vµ §× Loan ®· nhanh chãng ®uæi kÞp c¸c n­íc ®i tr­íc v­ît lªn trong nhiÒu ngµnh c«ng nghÖ cao vµ ®· t¹o ra nh÷ng k× tÝch kinh tÕ ®¸ng kinh ng¹c. Nh÷ng biÓu hiÖn cña nÒn kinh tÕ ®· ®­îc H§H ®­îc quy ®Þnh bëi møc sèng cao do c¸ch m¹ng c«ng nghÖ, tr×nh ®é chuyªn m«n cao trong s¶n xuÊt vµ n¨ng suÊt lao ®éng cao. H§H kinh tÕ cßn ®­îc biÓu hiÖn ë sù gia t¨ng cña vèn víi nh÷ng quy m« tÝch luü vµ ®Çu t­ hiÖn ®¹i, sù tham gia réng r·i vµo thÞ tr­êng trªn c¬ së mét kÕt cÊu h¹ tÇng hiÖn ®¹i vÒ giao th«ng vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c. H§H nÒn kinh tÕ còng kh«ng t¸ch rêi mét bé m¸y hµnh chÝnh 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¶n lý h÷u hiÖu, mét häc vÊn cµng n©ng cao cña ng­êi lao ®éng, mét sù phæ cËp réng r·i c¸c trÝ thøc khoa häc vµ ®æi míi c«ng nghÖ. Bªn c¹nh H§H nÒn kinh tÕ cßn lµ qu¸ tr×nh H§H x· héi vµ chÝnh trÞ, ®©y lµ qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c¬ cÊu x· héi, chuyªn m«n ho¸ c¸c chøc n¨ng cña c¬ chÕ x· héi. Thùc hiÖn cuéc c¸ch m¹ng trÝ thøc th«ng qua viÖc ph¸t triÓn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin, t¨ng chi phÝ cho gi¸o dôc, ®¶m b¶o sù æn ®Þnh chÝnh trÞ tËp trung quyÒn lùc thùc hiÖn vµo nhµ n­íc ®Ó tiÕn hµnh c¶i c¸ch vµ ®æi míi mét c¸ch triÖt ®Ó. 3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH-H§H ë n­íc ta a) ThuËn lîi: N­íc ta tiÕn hµnh CNH- H§H trong mét t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh, nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc ®· h×nh thµnh vµ bøc ®Çu cã sù ph¸t triÓn nguån lùc - vËt chÊt ®­îc t¨ng c­êng, møc sèng cña nh©n d©n dÇn ®­îc æn ®Þnh, s¶n l­îng l­¬ng thùc thùc phÈm ®· t¨ng ®¸ng kÓ, nÒn kinh tÕ b¾t ®Çu tÝch luü, vèn ®Çu t­ toµn x· héi n¨m 1990 chiÕm 15,8% GDP, ®Õn n¨m 1995 lªn 27,4% GDP, sù nghiÖp gi¸o dôc cña ®Êt n­íc cã nhiÒu tiÕn bé c¶i tiÕn, tr×nh ®é d©n trÝ ®­îc t¨ng lªn, sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n­íc cã thªm kinh nghiÖm, tù do quan hÖ víi bªn ngoµi, sau khi Mü ®· b·i bá lÖnh cÊm vËn víi n­íc ta l¹i n»m trong mét khu vùc ®ang ph¸t triÓn m¹nh l«i kÐo sù ®Çu t­ cña kh¾p thÕ giíi. Nguån nhan c«ng cña n­íc ta dåi dµo, phong phó, nh©n d©n ta cã nhiÒu häc hái kinh nghiÖm vµ tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn. b) Nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc: NÒn kinh tÕ n­íc ta ®­îc xÕp vµo h¹ng chËm ph¸t triÓn, l¹m ph¸t cßn ch­a ®­îc h¹n chÕ, nguån vèn h¹n chÕ mµ l¹i ph¶i ®­¬ng ®Çu víi cuéc c¹nh tranh quyÒn lùc vÒ kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i, t×nh h×nh quèc phßng vµ an ninh cßn phøc t¹p, c«ng t¸c gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, nghiªn cøu vµ triÓn khai ch­a theo yªu cÇu. §éi ngò c¸n bé cßn yÕu, bè trÝ sö dông ch­a hîp lý. Bé m¸y cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vµ c¸c ®oµn thÓ cßn cång kÒnh, kÐm hiÖu lùc, t×nh tr¹ng tham nhòng, quanliªu l·ng phÝ nghiªm träng. IV. ý kiÕn c¸ nh©n + §Ó c«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ thµnh c«ng: Kh«ng thÓ thiÕu c¸c h¹t nh©n cña nã, muèn ph¸t huy ®­îc vai trß cña nã ta ph¶i ph¸t triÓn nã. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
9=>0