PHÒNG GD&ĐT VIỆT YÊN<br />
<br />
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN<br />
<br />
ĐỀ CHÍNH THỨC<br />
<br />
NĂM HỌC: 2017-2018<br />
MÔN THI: LỊCH SỬ 8<br />
NGÀY THI: 28/ 3/ 2018<br />
Thời gian làm bài: 120 phút<br />
<br />
Câu 1. (3 điểm):<br />
Dựa vào kiến thức đã học trong chương trình Lịch sử 8, hãy chứng minh:<br />
"Công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới".<br />
Câu 2. (5 điểm):<br />
Nước Mĩ đã làm gì để thoát khỏi khủng hoảng kinh tế 1929-1933? Liên<br />
hệ với chính sách của Đảng và Nhà nước ta hiện nay trong công cuộc xây dựng<br />
và phát triển đất nước.<br />
Câu 3. (5 điểm):<br />
Bằng kiến thức lịch sử Việt Nam giai đoạn 1858- 1884 đã được học và<br />
đọc, hãy làm sáng tỏ nhận định sau:<br />
"Ngay từ khi thực dân Pháp đặt chân tới xâm lược Việt Nam, chúng đã<br />
vấp phải tinh thần chiến đấu vô cùng oanh liệt, sôi nổi và rộng khắp cả nước<br />
của nhân dân ta. Mặc cho triều đình nhà Nguyễn bạc nhược, yếu hèn, từng<br />
bước đầu hàng thực dân Pháp, nhân dân ta đã anh dũng đứng lên chiến đấu<br />
bằng mọi thứ vũ khí sẵn có, góp phần làm giảm bước tiến của chúng và làm<br />
chậm lại quá trình xâm lược của Pháp ở Việt Nam."<br />
Câu 4. (5 điểm):<br />
Trên cơ sở trình bày tóm tắt diễn biến khởi nghĩa Yên Thế, hãy chỉ rõ<br />
những điểm khác biệt giữa cuộc khởi nghĩa Yên Thế so với các cuộc khởi nghĩa<br />
cùng thời.<br />
Tháng 10 năm 2012, Đảng bộ và nhân dân Bắc Giang vinh dự được đón<br />
nhận Bằng công nhận di tích lịch sử quốc gia đặc biệt dành cho những địa<br />
điểm trong khởi nghĩa Yên Thế. Hãy cho biết các địa điểm đó thuộc những<br />
huyện, thành phố nào trong tỉnh ta?<br />
Câu 5. (2 điểm):<br />
Tại sao nói: "Cách mạng tháng Mười Nga như ánh mặt trời xua tan<br />
bóng đêm".<br />
____________________ Hết ________________________<br />
(Cán bộ coi thi không được giải thích gì thêm)<br />
Họ và tên thí sinh: .................................................. Số báo danh: ..........<br />
Giám thị 1: ......................................................<br />
Giám thị 2: ......................................................<br />
<br />
PHÒNG GD&ĐT VIỆT YÊN<br />
<br />
BẢN CHÍNH<br />
<br />
CÂU<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN<br />
<br />
NĂM HỌC: 2017-2018<br />
HƯỚNG DẪN CHẤM: LỊCH SỬ<br />
NGÀY THI: 28/ 3/ 2018<br />
Hướng dẫn gồm có 05 trang<br />
<br />
NỘI DUNG<br />
ĐIỂM<br />
* Bộ máy Hội đồng Công xã:<br />
Cơ quan cao nhất của nhà nước là Hội đồng Công xã, vừa<br />
0,5<br />
ban bố pháp luật vừa lập ra các uỷ ban pháp luật: Uỷ ban đối<br />
ngoại; Uỷ ban an ninh xã hội; Uỷ ban tư pháp; Uỷ ban quân<br />
sự; Uỷ ban lương thực; Uỷ ban công tác xã hội; Uỷ ban giáo<br />
dục; Uỷ ban thương nghiệp; Uỷ ban tài chính.<br />
* Nói Công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới vì: Tổ chức bộ máy<br />
0,5<br />
và chính sách của Công xã đã phần nào đảm bảo quyền lợi của<br />
nhân dân, cụ thể:<br />
- Chính trị: Tách nhà thờ ra khỏi nhà nước, giải tán quân<br />
0,5<br />
đội và cảnh sát cũ. Thành lập lực vũ trang và an ninh nhân<br />
dân.<br />
- Kinh tế: Giao quyền làm chủ nhà máy xí nghiệp cho công<br />
0,5<br />
nhân, quy định tiền lương tối thiểu và chế độ lao động (giảm<br />
làm vào ban đêm, cấm cúp phạt, đánh đập công nhân)<br />
- Giáo dục: Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc, miễn<br />
0,5<br />
học phí.<br />
Như vậy có thể thấy từ tổ chức bộ máy Công xã cho đến<br />
0,5<br />
sắc lệnh ban ra có tính chất tiến bộ hơn so với các chế độ trước<br />
đó ở Pháp. Nó đã phần nào đảm bảo quyền lợi cho nhân dân<br />
lúc bấy giờ. Vì vậy có thể khẳng định Công xã Pa- ri là nhà<br />
nước kiểu mới.<br />
* Để đưa nước Mĩ thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế 19290,5<br />
1933, Tổng thống Mĩ Ru-dơ-ven đã thực hiện chính sách kinh<br />
tế mới. (bỏ chữ kinh tế)<br />
* Nội dung chính sách kinh tế mới bao gồm nhiều biện pháp<br />
nhằm:<br />
- Giải quyết nạn thất nghiệp, phục hồi sự phát triển của các<br />
1<br />
ngành kinh tế, tài chính.<br />
- Ban hành các đạo luật về phục hưng công nghiệp, nông<br />
1<br />
nghiệp, ngân hàng với những qui định ch t ch đ t dưới sự<br />
kiểm soát của Nhà nước.<br />
- Nhà nước tăng cường vai tr của mình trong việc cải tổ hệ<br />
1<br />
thống ngân hàng, tổ chức lại sản xuất, cứu trợ thất nghiệp, tạo<br />
thêm việc làm mới và ổn định tình hình xã hội.<br />
* Liên hệ với chính sách của Đảng và Nhà nước ta hiện nay<br />
trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước:<br />
- Chính sách kinh tế mới của Mĩ đã giải quyết phần nào khó<br />
0,5<br />
<br />
3<br />
<br />
khăn của người lao động trong thời điểm đó, góp phần làm<br />
cho nước Mĩ duy trì được chế độ dân chủ tư sản, nhưng mục<br />
đích chính là cứu nguy cho CNTB sản thoát khỏi khủng hoảng<br />
(mang lại quyền lợi cho giai cấp tư là chủ yếu)<br />
- Chính sách của Đảng và nhà nước ta hiện nay giống chính<br />
sách kinh tế mới của Mĩ là tăng cường vai tr lãnh đạo của<br />
Nhà nước trong việc phát triển kinh tế và ổn định xã hội.<br />
- Nhưng khác Mĩ là phát triển kinh tế đất nước theo định<br />
hướng HCN, luôn có những chính sách đảm bảo quyền lợi<br />
cho người lao động. Luôn vì mục tiêu Dân giàu nước mạnh,<br />
xã hội dân chủ, công bằng, văn minh .<br />
- Học sinh dựạ vào trích dẫn ở đề bài để đ t vấn đề.<br />
Nội dung chính:<br />
- Ngày 1/9/1858 Pháp chính thức nổ súng xâm lược Việt Nam.<br />
Ngay từ đầu, chúng đã vấp phải tinh thần chiến đấu .<br />
- Tại Đà Nẵng: Nhiều toán nghĩa binh nổi lên phối hợp với<br />
quân triều đình dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Tri Phương<br />
chống gi c. Kế hoạch xâm lược ban đầu của Pháp bị thất<br />
bại .<br />
- Tại Gia Định: 2/1859 Pháp đánh Gia Định, phong trào kháng<br />
chiến của nhân dân ta càng sôi nổi tiêu biểu là khởi nghĩa<br />
Nguyễn Trung Trực, khởi nghĩa Trương Định .<br />
- Sau khi hèn nhát ký Hiệp ước Nhâm Tuất (5/6/1862) triều<br />
đình Huế ra sức ngăn cản phong trào kháng chiến của nhân<br />
dân ta. Lợi dụng sự bạc nhược đó, Pháp chiếm nốt 3 tỉnh Tây<br />
Nam Kỳ (20-24/6/1867). Nhân dân 6 tỉnh Nam Kỳ đã nêu cao<br />
tinh thần quyết tâm chống Pháp. Họ nổi lên khởi nghĩa ở khắp<br />
nơi.<br />
+ Nhiều trung tâm kháng chiến được thành lập: Đồng Tháp<br />
Mười, Tây Ninh, Bến Tre<br />
với nhiều lãnh tụ nổi tiếng:<br />
Trương Quyền, Phan Tôn, Phan Liêm<br />
+ Một số người dùng văn thơ chiến đấu: Nguyễn Đình<br />
Chiểu, Một số người bị đưa ra hành hình vẫn nêu cao chí<br />
khí kiên cường. Đ c biệt câu nói nổi tiếng của Nguyên Trung<br />
Trực: Bao giờ .đánh tây .<br />
- Từ 1867 đến 1875 hàng loạt cuộc khởi nghĩa tiếp tục nổ ra ở<br />
Nam Kỳ.<br />
- Tại Bắc Kỳ: 11/1873 Pháp nổ súng đánh Bắc Kỳ lần 1. Nhân<br />
dân ta đã anh dũng kháng chiến.<br />
+ Đêm đêm các toán nghĩa binh quấy rối địch, đốt kho đạn,<br />
ch n đánh địch .<br />
+ Tại các địa phương: Đi tới đâu Pháp cũng vấp phải sự kháng<br />
cự của nhân dân ta.<br />
+ Ngày 21/12/1873 chiến thắng Cầu Giấy lần 1.<br />
Tháng 4/1882 Pháp đánh Bắc Kỳ lần thứ 2. Nhân dân đánh<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
1<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
4<br />
<br />
gi c bằng mợi thứ vũ khí: tự đốt nhà tạo thành bức tường lửa<br />
ch n gi c, đào hào, đắp lũy<br />
+ Tại các địa phương: Nhân dân tích cực đắp đập, cắm kè, làm<br />
hầm chông, cạm bẫy<br />
+ 19/5/1883 Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ 2.<br />
- M c dù triều đình ký liên tiếp 2 bản Hiệp ước đầu hàng thực<br />
dân Pháp nhưng nhân dân cả nước vẫn kiên quyết đứng lên<br />
chiến đấu (phong trào Cần Vương, khởi nghĩa Yên Thế góp<br />
phần làm chậm lại quá trình bình định và khai thác của Pháp ở<br />
Việt Nam<br />
Học sinh rút ra nhận xét, kết luận.<br />
Tóm tắt diễn biến cuộc khởi nghĩa Yên Thế<br />
Yên Thế thuộc tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở, đa số là dân<br />
ngụ cư sinh sống. Thực dân Pháp mở rộng chiếm đóng, cướp<br />
đất của họ; để bảo vệ cuộc sống, họ phải vùng dậy đấu tranh<br />
Cuộc khởi nghĩa chia 3 giai đoạn:<br />
- Giai đoạn 1(1884- -1908): nghĩa quân hoạt động riêng r<br />
thiếu thống nhất, do Đề Nắm lãnh đạo.<br />
- Giai đoạn 2 (1893 - 1908): Đề Thám lãnh đạo, 2 lần đình<br />
chiến với quân Pháp. Tranh thủ thời gian h a hoãn, nghĩa quân<br />
đã tiến hành, xây dựng đồn điền Phồn ương.Chuẩn bị lương<br />
thực, lực lượng sẵn sàng chiến đấu Đi liên hệ với một số nhà<br />
yêu nước.<br />
- Giai đoạn 3 (1909 – 1913):<br />
Thực dân Pháp tập trung lực lượng, liên tiếp càn quét tấn công<br />
Yên Thế. 10/2/1913, Đề Thám hi sinh, phong trào tan rã dần.<br />
Khởi nghĩa Yên Thế khác với các cuộc khởi nghĩa cùng thời<br />
ở chỗ:<br />
- Là cuộc khởi nghĩa lớn nhất, thời gian dài nhất (gần 30 năm)<br />
ảnh hưởng sâu rộng nhất kể từ khi Pháp xâm lược đến những<br />
năm đầu thế kỉ<br />
.<br />
- Là phong trào đấu tranh tự phát của nông dân để tự vệ, để<br />
bảo vệ quyền lợi thiết thân giữ đất giữ làng, ít chịu ảnh hưởng<br />
của tư tưởng phong kiến, không có sự gắn bó ch t ch với<br />
khẩu hiệu Cần Vương. Lãnh đạo và lực lượng tham gia đều là<br />
nông dân.<br />
- Nghĩa quân chiến đấu quyết liệt với chiến thuật đánh du kích,<br />
đánh vận động...buộc kẻ thù phải 2 lần giảng hoà.<br />
- Khởi nghĩa đã có sự liên lạc với các nghĩa sĩ yêu nước theo<br />
xu hướng mới, đã kết hợp được vấn đề dân tộc và dân chủ.<br />
Tháng 10 năm 2012, tỉnh Bắc Giang vinh dự được đón<br />
nhận Bằng công nhận di tích lịch sử quốc gia đặc biệt dành<br />
cho những địa điểm trong khởi nghĩa Yên Thế. Những địa<br />
điểm đó thuộc 4 huyện: Yên Thế, Tân Yên, Yên Dũng,<br />
Hiệp Hòa.<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
1<br />
<br />
5<br />
<br />
Nói "Cách mạng tháng Mười Nga như ánh mặt trời xua tan<br />
bóng đêm" là vì:<br />
Đối với nước Nga:<br />
- Cách mạng tháng Mười đã đập tan ách áp bức, bóc lột của<br />
phong kiến, tư sản, giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân<br />
lao động.<br />
- Cách mạng tháng Mười thắng lợi đã đưa công nhân và nông<br />
dân lên nắm chính quyền.<br />
Đối với thế giới:<br />
- Thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga đã làm thay đổi<br />
cục diện thế giới.<br />
- Cách mạng tháng mười cổ vũ và để lại nhiều bài học quý báu<br />
cho phong trào cách mạng thế giới.<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
Lưu ý:<br />
Trến đây là những điểm cơ bản về kiến thức. Trong quá trình chấm, giám<br />
khảo cần có sự vận dụng linh hoạt, tránh đếm ý cho điểm một cách thuần túy.<br />
Bài làm được điểm cao phải có kiến thức chính xác, bố cục rõ ràng, lập luận<br />
chặt chẽ, chữ viết chuẩn chính tả, trình bày sạch.<br />
_____________________________<br />
<br />