PHÒNG GIÁO DỤC KRÔNG NÔ<br />
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN<br />
Môn thi : Ngữ văn :lớp9<br />
Năm học 2018-2019<br />
(Thời gian làm bài 150 phút không kể giao đề )<br />
Câu 1: (3,0điểm)<br />
Phân tích phép tu từ trong đoạn thơ trích trong bài : “Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn”<br />
Của Trần Đăng Khoa :<br />
“Ôi , đảo Sinh Tồn ,hòn đảo thân yêu<br />
Dẫu chẳng có mưa ,chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo<br />
Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão<br />
Chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong trái tim người<br />
Như đá vững bền, như đá tốt tươi ……….<br />
( Viết tại đảo Sinh Tồn ,quần đảo Trường Sa – Mùa khô 1981)<br />
Câu 2: (7,0điểm) Hãy viết bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về lời bài hát<br />
được trích trong nhạc phẩm “Đường đến vinh quang ” của ca sĩ, nhạc sĩ Trần Lập:<br />
“Chặng đường nào rải bước trên hoa hồng . Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi<br />
gai. Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió”.<br />
Câu 3 (10điểm)<br />
“Văn học trung đại nước ta sau những vấn đề đấu tranh xã hội ,còn thường đề<br />
cập đến vấn đề đạo đức gia đình ,đặc biệt là luôn đề cao những tấm gương hiếu<br />
thảo với cha mẹ ”<br />
Qua một số tác phẩm văn học trung đại mà em đã học trong chương trình ngữ văn 9<br />
hãy làm sáng tỏ nội dung “Văn học nước ta luôn đề cao những tấm gương hiếu thảo<br />
đối vơi cha mẹ”.<br />
Theo em, trong thời đại ngày nay ,vấn đề đạo đức gia đình có còn quan trọng<br />
không? Vì sao?<br />
<br />
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2018-2019<br />
Môn: Ngữ văn – Lớp 9<br />
Câu<br />
<br />
1<br />
(3 điểm)<br />
<br />
2<br />
(7 điểm)<br />
<br />
Yêu cầu cần đạt<br />
<br />
Câu 1 : (3 điểm)<br />
Các biện pháp tu từ - Điệp từ: Đảo ,Sinh Tồn , chúng tôi<br />
- Nhân hóa : Đảo vẫn Sinh Tồn<br />
- So sánh : Chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong trái tim người<br />
, như đá vững bền , như đá tốt tươi .<br />
* Học sinh phân tích được tác dụng<br />
- Điệp từ :<br />
Đảo , sinh tồn ( đảo Sinh Tồn , đảo thân yêu ,sinh<br />
tồn trên mặt đảo, đảo vẫn sinh tồn ) vừa giới thiệu về hòn đảo linh<br />
thiêng của Tổ quốc vừa thể hiện được sức sống mãnh liệt của hòn<br />
đảo giữa biển khơi cũng như người lính đảo . Điệp từ “ chúng<br />
tôi” nhấn mạnh hình tượng trung tâm của đoạn thơ –người lính<br />
đảo - nhấn mạnh –những người đang đối mặt với khó khăn khắc<br />
nghiệt nơi đảo xa .<br />
- Hình ảnh nhân hóa “ Đảo vẫn sinh tồn ’’ sự trường tồn của<br />
biển đảo quê hương .<br />
- Đặc biệt hình ảnh so sánh : Chúng tôi như hòn đá ngàn năm<br />
trong trái tim người , như đá vững bền, như đá tốt tươi . Khẳng<br />
định sự kiên cường bất khuất của những chiến sĩ nơi đảo xa .Dù<br />
không có mưa trên đảo ,dù khắc nghiệt của gió bão biển khơi<br />
nhưng họ vẫn bền gan vững chí để giữ gìn biển đảo quê hương .<br />
Câu 2 ( 7,0điểm)<br />
a. Yêu cầu về kỷ năng :<br />
Học sinh biết cách làm văn nghị luận xã hội .Bố cục chặt chẽ<br />
,lập luận giàu sức thuyết phục , diễn đạt lưu loát …..<br />
b. Yêu cầu nội dung :<br />
Đây là một dạng đề mở ,học sinh có thể trình bày theo<br />
nhiều cách khác nhau ,song phải bày tỏ rõ quan điểm của<br />
mình về vấn đề nghị luận ,lời bài hát là lời của chân lý<br />
sống ,cách sống và nghị lực sống .<br />
* Định hướng biểu điểm :<br />
- Giải thích : (3 điểm)<br />
- Hoa hồng là loài hoa có hương thơm nồng nàn ,có màu sắc rực<br />
rỡ .Đây là một loài hoa đẹp ,được coi là biểu tượng của tình yêu .<br />
Ở đây ,hoa hồng có thể tượng trưng cho thành công và hạnh phúc<br />
mà con người đạt được .<br />
- Mũi gai : Hoa hồng đẹp nhưng có gai ,đôi lúc cầm bông hồng<br />
đẹp trên tay chung ta phải chụi đau đớn vì gai sắc nhọn của nó .<br />
<br />
Điểm<br />
<br />
0,5<br />
0,5<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
<br />
3<br />
<br />
(10điểm )<br />
<br />
-> Trong cuộc sống muốn đạt được thành công và hạnh phúc thì<br />
chúng ta phải biết vượt qua sóng gió và thử thách .<br />
- Bàn luận : (4 điểm)<br />
Hạnh phúc vui sướng luôn là ước mơ ,là mục tiêu hướng tới của<br />
con người ,muốn đạt được thành công con người phải biết chấp<br />
nhận và vượt qua mọi khó khăn gian khổ …<br />
- Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió ,lời bài hát như<br />
khẳng định thêm ý chí con người luôn hiên ngang vượt qua mọi<br />
gian nan thử thách ở đời .Đây là bài học bức thông điệp đầy ý<br />
nghĩa về cách sống mà lời bài hát muốn gửi đến chúng ta đặc biệt<br />
là thế hệ trẻ , thành công sẻ đến với những ai không bao giờ chùn<br />
bước và run sợ trước khó khăn ……<br />
-Phê phán những người sống gặp khó khăn là nản chí ,những kẻ<br />
không chịu phấn đấu để thành công bằng chính sức lực của mình<br />
mà đi tìm đến thành công bằng mọi thủ đoạn mách khóe …<br />
Câu 3 ( 10điểm )<br />
a. Yêu cầu về kỷ năng :<br />
–Làm đúng kiểu bài văn nghị luận : văn học<br />
Biết cách xây dựng và hệ thống luận điểm chật chẽ dẫn chứng<br />
phong phú và phân thích có chọn lọc ,hợp lý<br />
-Bố cục rõ ràng kết cấu chặt chẽ diễn đạt lưu loát<br />
-Không mắc lỗi chính tả ,dùng từ ,ngữ pháp<br />
b. Yêu cầu nội dung :<br />
1 .Phân tích chứng minh làm rõ “ Văn học trung đại nước ta<br />
luôn đề cao những tấm gương hiếu thảo đối với cha mẹ ”<br />
Học sinh có thể có dẫn chứng và phân tích khác nhau nhưng cần<br />
đảm bảo một số ý cơ bản sau đây :<br />
-Văn học cổ luôn là tấm gương trung thực phản ánh những cuộc<br />
đấu tranh của dân tộc chống xâm lược ,những cuộc đấu tranh xã<br />
hội chống áp bức bất công.<br />
Nhưng bên cạnh đó ,văn học trung<br />
đại còn đề cập đến vấn đề đạo đức gia đình .Không ít tác phẩm<br />
trung đại đã nêu cao những hình ảnh cảm động ,những tình cảm<br />
đẹp đẽ về mối quan hệ giữa con cái và cha mẹ :<br />
- Vũ Nương trong chuyện “ người con gái Nam Xương ” của<br />
Nguyễn Dữ đã thay chồng ở nhà phụng dưỡng mẹ chồng khi<br />
chồng đi lính ,chăm sóc chu đáo ,dùng lời ngon ngọt khuyên lơn<br />
khi mẹ bị bệnh nặng ,khi mẹ chồng lâm chung lo ma chay tế lễ<br />
như cha mẹ đẻ mình .<br />
- Nằng Thúy Kiều trong “Truyện Kiều ”của Nguyễn Du ,trong<br />
cơn gia biến đã hy sinh mối tình đầu vừa chớm nở để làm tròn chữ<br />
hiếu ,Kiều quyết định bán minh chuộc cha và em trai thoát khỏi<br />
những trận đòn roi nơi chốn lao ngục<br />
- Trong những ngày lưu lạc nơi đát khách Kiều không nguôi nhớ<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
2<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
thương cha mẹ<br />
Xót người tựa cửa hôm mai<br />
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ …….<br />
-Chàng Lục Vân Tiên trong “Truyện Lục Vân Tiên ”, Hăm hở đi<br />
thi thế nhưng lúc sắp vào trường thi được tin mẹ mất phải bỏ thi trở<br />
về ,trên đường về nhớ thương mẹ khóc đến mù đôi mắt .<br />
- Nàng Kiều Nguyệt Nga trong truyện “ Lục Vân Tiên ” thân gái<br />
một mình vượt xa xôi vạn dặm lo bề nghi gia theo lời dạy của cha<br />
“Làm con đâu dám cãi cha , ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành<br />
….”<br />
2. Vai trò đạo đức gia đình trong thời đại ngày nay :<br />
- Đạo đức gia đình trong thời đại ngày nay đóng vai trò vô cùng<br />
quan trọng :<br />
-Đaọ đức gia đình ,đặc biệt là tấm gương hiếu thảo giúp con người<br />
sống tốt đẹp hơn có nghĩa có tình …….<br />
-Đao đức gia đình là thước đo nhân cách con người<br />
-Đao đức gia đình còn làm cho xã hội văn minh<br />
-Không thể những người sống tệ thiếu đạo đức với gia đình mà lại<br />
trở thành những người công dân tốt cho xã hội<br />
Lưu ý :<br />
Bài viết sạch đẹp, rõ ràng, ít mắc lỗi diễn đạt, văn viết lưu loát, có cảm<br />
xúc, sáng tạo, biết vận dụng ở chừng mực kiến thức lý luận văn học<br />
trong việc giải thích, chứng minh đề bài.<br />
Trên đây là những gợi ý, định hướng cơ bản, giám khảo căn cứ vào<br />
từng bài làm cụ thể mà vận dụng một cách thích hợp ; trân trọng và<br />
khuyến khích những bài làm sáng tạo, có năng khiếu ; không đếm ý cho<br />
điểm.<br />
Điểm lẻ có thể cho đến 0,25 điểm ; điểm toàn bài không làm tròn số.<br />
<br />
2<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />