Đề thi HK 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2014-2015 - Sở GD & ĐT Nam Định

SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH<br /> <br /> KIỂM TRA HỌC KỲ II<br /> <br /> TRƯỜNG THPT TRỰC NINH B<br /> ĐỀ CHÍNH THỨC<br /> <br /> NĂM HỌC 2014 – 2015<br /> MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 12<br /> Thời gian làm bài: 120 phút,<br /> (không kể thời gian giao đề)<br /> <br /> Phần I. Đọc hiểu (2,0 điểm)<br /> Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 2:<br /> .... “Với một nỗi buồn thấm thía tôi nhìn theo hai bố con...Bỗng như có một bàn chân<br /> con vật nào đó mềm mại nhưng móng sắc nhọn bóp lấy tim tôi,và tôi vội quay mặt<br /> đi.Không,không phải những người đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến tranh chỉ khóc<br /> trong chiêm bao đâu.Họ cũng khóc trong thực tại đấy.Cái chính ở đây là đừng làm tổn<br /> thương trái tim em bé,đừng để cho em thấy những giọt nước mắt đàn ông hiếm hoi<br /> nóng bỏng lăn trên má anh”.<br /> Câu 1. Anh/ chị hãy nêu xuất xứ của đoạn trích?(0.5 điểm)<br /> Câu 2. Nêu ý nghĩa chi tiết “những giọt nước mắt”? (0.5 điểm)<br /> Đọc đoạn thơ sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 3 đến Câu 4:<br /> Mình về mình có nhớ ta<br /> Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng<br /> Mình về mình có nhớ không<br /> Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn<br /> Tiếng ai tha thiết bên cồn<br /> Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi<br /> Áo chàm đưa buổi phân li<br /> Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay<br /> (Việt Bắc -Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập 1, trang 108, NXB Giáo dục – 2008)<br /> Câu 3. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ trên. (0,5 điểm)<br /> Câu 4. Trong khổ thơ đầu, đại từ “mình” và “ta” tác giả dùng để nói về những ai?<br /> (0,5 điểm)<br /> Phần II. Làm văn (8,0 điểm)<br /> Câu 1. (3,0 điểm)<br /> <br /> Nghề nghiệp không làm nên sự cao quý cho con người mà chính con người mới làm<br /> nên sự cao quý cho nghề nghiệp.<br /> Hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 600 từ) trình bày suy nghĩ của anh / chị về ý kiến<br /> trên.<br /> Câu 2. (5,0 điểm)<br /> Nhân vật trong Rừng xà nu (Nguyễn Trung Thành) đều là những người con kiên<br /> cường, bất khuất trong công cuộc chống Mĩ cứu nước nhưng mỗi người lại mang<br /> những nét riêng, những vẻ đẹp riêng khó quên. Phân tích các nhân vật cụ Mết, Tnú,<br /> Dít để làm sáng tỏ.<br /> <br /> ĐÁP ÁN<br /> Phần I. Đọc hiểu (2,0 điểm)<br /> Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 2:<br /> .... “Với một nỗi buồn thấm thía tôi nhìn theo hai bố con...Bỗng như có một bàn chân<br /> con vật nào đó mềm mại nhưng móng sắc nhọn bóp lấy tim tôi,và tôi vội quay mặt<br /> đi.Không,không phải những người đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến tranh chỉ khóc<br /> trong chiêm bao đâu.Họ cũng khóc trong thực tại đấy.Cái chính ở đây là đừng làm tổn<br /> thương trái tim em bé,đừng để cho em thấy những giọt nước mắt đàn ông hiếm hoi<br /> nóng bỏng lăn trên má anh”.<br /> Câu 1. Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm Số phận con người của nhà văn Sô-lôkhốp<br /> (0.5 điểm)<br /> Câu 2. Ý nghĩa chi tiết “những giọt nước mắt”: (0.5 điểm)<br /> Giọt nước mắt lặng lẽ quay đi để bảo toàn niềm vui cho con trẻ của người kể<br /> chuyện,cũng là giọt nước mắt Xô-cô-lốp âm thầm khóc trong đêm để Va-ni-a không<br /> bao giờ biết những bất hạnh thực sự đẫ đến với người bố yêu quý của mình.Đó là<br /> những giọt nước mắt của một truyền thống nhân ái yêu thương,quý trọng con người<br /> trong văn học Nga<br /> Đọc đoạn thơ sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 3 đến Câu 4:<br /> Mình về mình có nhớ ta<br /> Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng<br /> Mình về mình có nhớ không<br /> Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn<br /> Tiếng ai tha thiết bên cồn<br /> Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi<br /> Áo chàm đưa buổi phân li<br /> Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay<br /> (Việt Bắc-Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập 1, trang 108, NXB Giáo dục – 2008)<br /> Câu 3. Phương thức biểu đạt chính là phương thức biểu cảm. (0,5 điểm)<br /> Câu 4. Trong khổ thơ đầu, đại từ “mình” và “ta” tác giả dùng để nói về những ai?<br /> (0,5 điểm)<br /> - Đại từ “mình”: nói về những người kháng chiến trở về Thủ đô.<br /> <br /> - Đại từ “ta”: nói về người dân Việt Bắc- những người ở lại.<br /> Phần II. Làm văn (8,0 điểm)<br /> Câu 1. (3,0 điểm)<br /> a. Yêu cầu về kĩ năng:<br /> Biết cách làm một bài văn nghị luận ngắn gọn (khoảng 600 từ) về một vấn đề tư<br /> tưởng đạo lí. Bài viết có cách viết rõ ràng, chặt chẽ, gọn gàng, lưu loát.<br /> b. Yêu cầu về kiến thức:<br /> Học sinh cần giải thích, bàn luận vấn đề. Trong quá trình bàn luận, học sinh có<br /> quyền trình bày quan điểm riêng của mình. Bài làm nên tổ chức theo hướng sau:<br /> - Giải thích :<br /> + Nghề nghiệp là công việc chuyên môn, làm theo sự phân công lao động của xã hội.<br /> + Phân công xã hội ngày càng nhiều, càng sâu nên xã hội có nhiều ngành nghề và giữ<br /> vị trí khác nhau trong xã hội.<br /> + Xã hội thường xuyên phát triển; có nghề nghiệp mới phát sinh nhưng cũng có những<br /> nghề nghiệp phải bị tàn lụi. Do đó có nghề dễ mang lại sự thành công (danh tiếng, tiền<br /> của, địa vị…) nhưng cũng có nghề không được như vậy. Cho nên dẫn đến sự tồn tại<br /> trong xã hội quan niệm về sự cao quý, sang hèn, tốt xấu… trong nghề nghiệp.<br /> - Bàn luận:<br /> + Nghề nghiệp không làm nên sự cao quý cho con người vì<br /> * Mỗi nghề đều có đặc điểm, vị trí riêng trong cuộc sống xã hội.<br /> * Nghề nghiệp nảy sinh từ nhu cầu xã hội, do đó mọi nghề đều cần thiết cho cuộc<br /> sống, vì thế mỗi nghề đều có vai trò không thể thiếu được trong đời sống xã hội, do đó<br /> nghề chân chính nào cũng đều cao quý cả.<br /> * Tuy nhiên do đặc trưng riêng của một số ngành nghề, do ý nghĩa đặc biệt của nó đối<br /> với đời sống, một số ngành nghề được đặc biệt biểu dương: nghề dạy học, nghề thầy<br /> thuốc…<br /> + Mà chính con người mới làm nên sự cao quý cho nghề nghiệp vì<br /> * Con người là chủ thể của hoạt động nghề nghiệp, có tính chất quyết định đối với giá<br /> trị của hoạt động nghề nghiệp.<br /> * Con người có giá trị tự thân, chịu ảnh hưởng của môi trường, hoàn cảnh. Vì vậy có<br /> kẻ tốt, người xấu, chính vì thế điều này tạo nên giá trị của nghề nghiệp.<br /> <br /> * Trong những ngành nghề được biểu dương đặc biệt vẫn có những “con sâu làm rầu<br /> nồi canh”. Trong những ngành nghề do bị thành kiến mà bị coi thường vẫn có những<br /> con người cao quý, có cách hành xử được mọi người ngưỡng mộ, ca ngợi.<br /> * Làm rõ tại sao con người mang đến sự cao quý cho nghề nghiệp (dẫn chứng). Chính<br /> tư cách và đức hạnh sáng ngời của con người làm cho người khác phải tôn trọng nghề<br /> nghiệp của họ.<br /> - Bài học nhận thức và hành động:<br /> + Cần nhận thức: không nên có tư tưởng phân biệt nghề sang trọng, cao quý và nghề<br /> thấp hèn. Cần phê phán quan niệm phân biệt này vì nó không đúng đắn, nó tồn tại<br /> trong xã hội phong kiến ngày xưa và không nên tiếp tục trong cuộc sống ngày nay.<br /> + Cần thấy những việc làm không chính đáng: ví dụ như trộm cướp, gian dối… để<br /> kiếm sống không phải là nghề nghiệp chân chính như chúng ta đang bàn.<br /> + Cần thấy giá trị đúng đắn của nghề nghiệp; nghề nghiệp chân chính nào cũng có giá<br /> trị và đều đáng được trân trọng. “Giá trị của một con người là lợi ích của họ mang lại<br /> cho người khác chứ không phải là nghề nghiệp của họ”.<br /> + Cần có thái độ đúng đắn khi chọn nghề. Không nên chạy theo quan điểm hời hợt<br /> (sang hèn…) về nghề nghiệp của một số người. Cần chọn nghề phù hợp với năng lực,<br /> với ước mơ, hoàn cảnh của bản thân, nhu cầu và sự phát triển của xã hội.<br /> + Với nghề nghiệp cần “nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”, chuyên tâm rèn luyện tay<br /> nghề, giữ gìn lương tâm nghề nghiệp, trao dồi đạo đức để làm hiển vinh nghề nghiệp,<br /> giá trị bản thân.<br /> - Tổng kết : “Không phải nghề nghiệp mang đến sự cao quý cho con người mà<br /> chính con người mang đến sự cao quý cho nghề nghiệp” là một ý kiến đúng đắn, nó là<br /> một lời khuyên, một lời nhắc nhở đối với mọi người nhất là đối với thanh niên đang<br /> đứng trước ngưỡng cửa lựa chọn nghề nghiệp.<br /> c.Cách cho điểm:<br /> -Điểm 2,5-3:đáp ứng được các yêu cầu trên,có thể mắc một số lỗi nhỏ về dùng từ,diễn<br /> đạt.<br /> -Điểm 1-2:đáp ứng được một nửa những yêu cầu trên,còn mắc lỗi về dùng từ,diễn<br /> đạt...<br /> -Điểm 0 : hoàn toàn lạc đề ( hoặc không viết được gì ).<br /> Câu 3 (5 điểm):<br /> *Yêu cầu về kỹ năng:<br /> - Biết cách trình bày một bài làm văn nghị luận văn học.<br /> <br />