Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Lê Lợi, Quảng Trị

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để giúp ích cho việc làm bài kiểm tra, nâng cao kiến thức của bản thân, các bạn học sinh có thể sử dụng tài liệu “Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Lê Lợi, Quảng Trị” bao gồm nhiều dạng câu hỏi bài tập khác nhau giúp bạn nâng cao khả năng tính toán, rèn luyện kỹ năng giải đề hiệu quả để đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Lê Lợi, Quảng Trị

SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I-NĂM HỌC 2024-2025 TRƯỜNG THPT LÊ LỢI MÔN NGỮ VĂN, LỚP 10 Thời gian làm bài: 90 phút (Đề có 02 trang) (không kể thời gian phát đề) Họ và tên:………………………….. Số báo danh..................................... I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Người ta không bao giờ hối hận khi đi theo tiếng gọi của ước mơ. […] Tôi nói với em: Cha mẹ dù yêu thương mình cách mấy, cũng đâu thể sống thay cho mình. Chính vì cha mẹ yêu thương mình, nên muốn mình an toàn, nên khuyên mình chọn con đường có vẻ ổn định và dễ dàng nhất. Nhưng đôi khi chính sự an toàn lại giết chết chúng ta. Kim Woo Chung, người sáng lập nên tập đoàn Deawoo từng viết trong cuốn sách Thế giới quả là rộng lớn và có rất nhiều việc phải làm rằng: “Lịch sử thuộc về những người biết ước mơ. Ước mơ là động lực thay đổi thế giới. Tôi cam đoan rằng tất cả những người đang làm nên lịch sử thế giới ngày hôm nay đều có những ước mơ lớn khi còn trẻ”. Dù là thay đổi bản thân mình hay là thay đổi thế giới, thì người ta cũng bắt đầu bằng ước mơ. Con đường theo đuổi ước mơ không bao giờ là con đường an toàn, cũng không phải là con đường dễ dàng. Đôi khi ta phải chấp nhận đi đường vòng, làm việc mình không thích để nuôi dưỡng ước mơ. Đôi khi ta phải đứng lên chống lại định kiến xã hội để đi theo con đường của mình. Nhiều khi ta phải đối mặt với cô đơn, thất vọng. Dù làm gì, dù thế nào đi nữa thì đừng bỏ cuộc. Hãy luyện tập, mài giũa hàng ngày. Trái ngọt có được sau những chặng đường dài thực sự rất xứng đáng. Hãy tin tưởng. Khi ta làm điều mà ta yêu thích, thì không phải ai cũng có thể hiểu được. Nhưng mỗi người chúng ta được sinh ra trên đời với một mục đích. Và nếu không làm điều đó, sao ta có thể yên lòng khi nhắm mắt xuôi tay? (Trích: Khi đã may mắn tìm thấy ước mơ, Rosie Nguyễn, Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, NXB Hội nhà văn, năm 2022, T 217) Câu 1. (0,75 điểm) Văn bản trên đã sử dụng phương thức biểu đạt chính nào? Câu 2. (0,75 điểm) Xác định luận đề của văn bản. Câu 3. (0,75 điểm) Câu văn “Con đường theo đuổi ước mơ không bao giờ là con đường an toàn, cũng không phải là con đường dễ dàng.” có bị lỗi lặp từ không? Hãy lí giải. Câu 4. (0,75 điểm) Anh/ chị hiểu như thế nào về câu “Và nếu không làm điều đó, sao ta có thể yên lòng khi nhắm mắt xuôi tay?” Câu 5. (1,0 điểm) Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “Ước mơ là động lực thay đổi thế giới” không? Vì sao? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) để trả lời cho câu hỏi: Sẽ như thế nào nếu tuổi trẻ không có ước mơ?
Câu 2. (4,0 điểm) Viết bài văn (khoảng 500 chữ) phân tích hình ảnh người mẹ trong bài thơ sau: KHÓI BẾP CHIỀU BA MƯƠI Con đi xa vẫn nhớ nao lòng khói bếp nồng thơm mái rạ Chiều ba mươi quây quần bên bếp lửa nồi bánh chưng nghi ngút trước giao thừa Ba mươi này mẹ gói bánh chưng chưa Mâm cỗ tất niên hương tỏa ấm Ba mươi này… mẹ vào ra trông ngóng Khói bếp xanh quấn quyện trước hiên nhà Ba mươi này… mẹ biết đứa con xa lòng canh cánh nhớ quê biết mấy Khói bếp của chiều xưa thức dậy thuở ấu thơ vĩnh viễn đã qua rồi! Khói bếp chiều phơ phất ba mươi cứ ám ảnh và thiêng liêng gợi nhớ Vòng tay mẹ …và chúng con bé nhỏ mà tháng năm vời vợi khôn nguôi Quê hương và dáng mẹ, dâng biếc, chiều ba mươi… (Nguyễn Trọng Hoàn1, Tạp chí Văn học tuổi trẻ, Trang 35 - số 12 năm 2019) 1 Nhà thơ Nguyễn Trọng Hoàn (1963 - 2020) quê ở xã Hạ Lễ, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên. Thơ Nguyễn Trọng Hoàn trữ tình, tinh tế và duy mĩ. Ông có nhiều bài thơ hay gắn với những địa danh cụ thể, chứng tỏ sức đi, sức viết dồi dào và có ý thức nghề nghiệp cao.
ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM NGỮ VĂN 10 HỌC KỲ 1 Phần Câu Nội dung Điểm I PHẦN ĐỌC HIỂU 4,0 1 Phương thức biểu đạt 0,75 chính: Nghị luận Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 2 - Luận đề của văn bản: 0,75 HS có thể trả lời một trong các cách diễn đạt như sau: - Hãy biết ước mơ/ Đừng từ bỏ ước mơ/ Cần tìm thấy ước mơ cho bản thân mình/ Khi đã tìm thấy ước mơ... Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời có ý tương tự nhưng diễn đạt không rõ: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 3 - Câu văn “Con đường 0,75 theo đuổi ước mơ không bao giờ là con đường an toàn, cũng
không phải là con đường dễ dàng.” không bị lỗi lặp từ. - Tác giả đã sử dụng phép điệp (lặp lại 3 lần từ con đường) có tác dụng tăng hiệu quả diễn đạt; tạo nên sự cân đối cho câu văn; nhấn mạnh sự khó khăn trên con đường theo đuổi ước mơ. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng: không phải lỗi lặp từ: 0,25 điểm. - Học sinh chỉ ra được phép điệp, trả lời được tác dụng của phép điệp: 0,5 điểm. (HS trả lời 1 trong các ý: 0,25 điểm) - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 4 Câu “Và nếu không 0,75 làm điều đó, sao ta có thể yên lòng khi nhắm mắt xuôi tay?” là một câu hỏi tu từ, được tác giả dùng nhằm nhấn mạnh, khẳng định quan điểm phải làm được điều mình yêu thích, phải biết ước mơ và cố gắng để thực hiện ước mơ (thì mới có thể yên lòng khi nhắm mắt xuôi tay). Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời có ý nhưng diễn đạt chưa tốt hoặc cách hiểu khác mà hợp lí: 0,5 điểm - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 5 - HS trả lời được quan 1,0 điểm của bản thân - Lí giải hợp lí, thuyết phục, phù hợp với quan niệm đạo đức và pháp luật - Hướng dẫn chấm: - Học sinh đưa ra quan điểm riêng; lí giải hợp lý, đầy đủ, rõ ràng: 1,0 điểm. - Học sinh chỉ đưa ra quan điểm mà chưa có phần giải đầy đủ hoặc ngược lại: 0,5 điểm. - Học sinh không trả lời:0,0 điểm. II VIẾT 6,0 1 Viết đoạn văn nghị 2,0 luận (khoảng 150 chữ) để trả lời cho câu hỏi: Sẽ như thế nào nếu tuổi trẻ không có ước mơ? a. Xác định yêu cầu về 0,25 hình thức, dung lượng của đoạn văn: Xác định đúng yêu cầu
về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn 0,25 đề cần nghị luận: Sẽ như thế nào nếu tuổi trẻ không có ước mơ c. Đề xuất được hệ 0,5 thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận - Tuổi trẻ nếu không có ước mơ thì cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa. - Không có ước mơ sẽ thiếu động lực và sự quyết tâm. Khi đó, người trẻ không có mục tiêu để hướng đến, không có động lực để nỗ lực. - Không thấy được giá trị cuộc sống, từ đó sẽ dễ trượt dài trong cuộc sống, dễ bị vấp ngã và dễ bị xã hội đào thải. Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được 2 ý trở lên: 0,5 điểm. - Học sinh nêu được 1 ý: 0,25 điểm. d. Triển khai ý đảm bảo 0,5 các yêu cầu sau: - Lựa chọn được các thao tác lập luận,
phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: - Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. Hướng dẫn chấm: - Luận điểm rõ ràng, diễn đạt trôi chảy, phân tích đầy đủ, sâu sắc: 0,5 điểm. - Luận điểm chưa rõ ràng, phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm đ. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0,25 Suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ… 2 Viết bài văn nghị 4,0 luận (khoảng 600 chữ) để phân tích hình ảnh người mẹ trong bài thơ Khói bếp chiều ba mươi của Nguyễn Trọng Hoàn a. Đảm bảo cấu trúc 0,25 bài văn nghị luận Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài
khái quát được vấn đề b. Xác định đúng vấn 0,5 đề cần nghị luận: Hình ảnh người mẹ trong bài thơ. c. Đề xuất được hệ 1,0 thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết - Xác định được các ý chính của bài viết - Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận văn học: 1. Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận 2. Triển khai vấn đề nghị luận: - Hình ảnh người mẹ được khắc họa qua tâm tư của người con xa quê trong nỗi nhớ quay quắt về mẹ, về quê nhà trong chiều ba mươi Tết. - Hình ảnh mẹ gắn với khói bếp nồng thơm, bếp lửa nồi bánh chưng, mâm cỗ cúng tất niên, dáng vẻ ra vào trông ngóng… - Hình ảnh vòng tay mẹ, dáng mẹ là cả bầu trời kí ức đẹp đẽ, êm đềm thuở tác giả còn
thơ bé. - Kết hợp với thể thơ tự do, câu thơ ngắn dài linh hoạt; ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, giàu tính biểu cảm; giọng điệu trữ tình sâu lắng… góp phần khắc họa hình ảnh người mẹ trong nỗi nhớ niềm thương của nhà thơ càng thêm sống động, chân thật, giàu cảm xúc. => Người mẹ trở thành trung tâm của tình cảm gia đình, tình yêu quê hương nồng ấm và gắn liền với những kí ức đẹp về quê hương, gia đình vào chiều ba mươi Tết. 3. Kết bài: Khẳng định sự đóng góp của tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận. Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được từ 3 ý trở lên: 1,0 điểm. - Học sinh nêu được 2/3 số ý: 0,75 điểm. - Học sinh nêu được từ 1/3 ý trở lên: 0,25-0,5 điểm. d. Triển khai ý đảm bảo 1,5 các yêu cầu sau: - Triển khai được đầy đủ các luận điểm để làm
rõ yêu cầu của đề bài. - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. Hướng dẫn chấm: - Luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, phân tích đầy đủ, sâu sắc: 1,5 điểm. - Luận điểm khá rõ ràng, lập luận khá chặt chẽ, phân tích tương đối đầy đủ: 0,75 -1,25 điểm. - Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,5 điểm. đ. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản… Hướng dẫn chấm: không cho điểm nếu học sinh sai quá nhiều lỗi. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ, có liên hệ, kết nối,
có vận dụng lí luận… Hướng dẫn chấm: - Học sinh đạt 2 tiêu chí trở lên: 0,5 điểm. - Học sinh đạt 1 tiêu chí: 0,25 điểm. Tổng điểm 10