Đề thi thử THPT Quốc gia năm 2021 môn Ngữ văn có đáp án - Trường THPT Tây Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

46
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề thi thử THPT Quốc gia năm 2021 môn Ngữ văn có đáp án - Trường THPT Tây Sơn là tư liệu tham khảo hữu ích cho các em học sinh, phục vụ quá trình ôn luyện, củng cố kiến thức. Mời các em học sinh cùng tham khảo để chuẩn bị chu đáo hành trang kiến thức vượt qua kì thi THPT quốc gia với kết quả như mong đợi

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi thử THPT Quốc gia năm 2021 môn Ngữ văn có đáp án - Trường THPT Tây Sơn

XÂY DỰNG MA TRÂN ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2021 I/ XÁC ĐỊNH MỤC ĐÍCH ĐÁNH GIÁ Đánh giá năng lực tổng hợp của học sinh sau khi học xong các bài: + Vợ chồng A Phủ + Vợ nhặt + Chiếc thuyền ngoài xa + Hồn Trương Ba, da hang thịt Nắm vững tri thức ở các nội dung Đọc – hiểu, Tiếng Việt, Làm văn. Khả năng vận dụng tri thức Đọc – hiểu, Tiếng Việt, Làm văn vào việc tiếp nhận văn bản và tạo lập văn bản. Hình thức đánh giá: Tự luận II/ XÁC ĐỊNH CHUẨN KIẾN THỨC, KĨ NĂNG CẦN ĐẠT 1. KIẾN THỨC Nhận biết được các phương thức biểu đạt, các biện pháp tu từ, thao tác lập luận, phong cách ngôn ngữ,… và hiểu được nội dung, ý nghĩa của văn bản. Trang bị được những kiến thức xã hội, vốn sống từ thực tế cho bản thân. Nắm được cách viết bài văn nghị luận về một đoạn thơ. 2. KĨ NĂNG Học sinh có kĩ năng Đọc – hiểu văn bản, biết xác định phương thức biểu đạt, các biện pháp tu từ, thao tác lập luận, phong cách ngôn ngữ,… và hiểu được nội dung, ý nghĩa của văn bản. Biết viết đoạn văn nghị luận xã hội, biết vận dụng kết hợp các thao tác lập luận: giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, bác bỏ.....một cách hợp lí để viết đoạn văn. Yêu cầu viết đoạn văn: kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không sai lỗi chính tả, lỗi dùng từ, ngữ pháp,... Học sinh có kĩ năng làm một bài văn nghị luận về một vấn đề văn học. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, biết chọn và phân tích dẫn chứng làm sáng rõ vấn đề cần nghị luận. Văn trong sáng, lưu loát, giàu hình ảnh, cảm xúc, không mắc lỗi hành văn. III/ LẬP BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ THEO ĐỊNH HƯỚNG NĂNG LỰC MA TRẬN TỔNG
Mức độ Tổng số cần đạt Nội dung Thông Vận dụng Nhận biết Vận dụng hiểu cao I. Đọc Ngữ Nhận diện Nêu chủ đề/ Nhận xét/ hiểu liệu: văn thể loại/ nội dung chính/ đánh giá về bản nhật phương thức vấn đề chính tư tưởng/ biểu đạt/ mà văn bản đề quan điểm/ dụng/ văn phong cách cập. tình cảm/ bản nghệ ngôn ngữ của Hiểu được thái độ của thuật văn bản. quan điểm/ tư tác giả thể Tiêu chí Chỉ ra chi tưởng của tác hiện trong lựa chọn tiết/ hình giả. văn bản. ảnh/ biện Hiểu được ý Nhận xét ngữ liệu: pháp tu từ,... nghĩa/ tác dụng về một giá + 01 đoạn nổi bật trong của việc sử trị nội dung/ trích/văn văn bản. dụng thể loại/ nghệ thuật bản hoàn phương thức của văn bản. chỉnh. biểu đạt/ từ Rút ra bài ngữ/ chi tiết/ học về tư + Độ dài hình ảnh/ biện tưởng/ nhận khoảng pháp tu từ,... thức, thông 150 300 trong văn bản. điệp được chữ. Hiểu được gợi ra từ văn + Tương một số nét đặc bản. sắc về nghệ Viết đoạn đương với thuật theo đặc văn văn bản trưng thể loại HS đã (thơ/truyện/kịc được học h/kí...) hoặc chính thức một số nét đặc sắc về nội trong dung của văn chương bản. trình lớp 12. Tổng Số câu 2 1 1 4 Số điểm 1,0 1,0 1,0 3,0 Tỉ lệ 10% 10% 10% 30% II. Làm Nghị Viết đoạn 20% văn Luận xã văn
Mức độ Tổng số cần đạt Nội dung Thông Vận dụng Nhận biết Vận dụng hiểu cao hội Nghị luận Viết bài văn học văn. 50% Nghị luận về một tác phẩm/ đoạn trích văn xuôi. Nghị luận về một tác phẩm / đoạn trích thơ trữ tình. Nghị luận về ý kiến, nhận định bàn về văn học. + Một số văn bản cụ thể: ++ Vợ chồng A phủ ++Vợ nhặt … Số câu 2 2 Số điểm 7,0 7,0
Mức độ Tổng số cần đạt Nội dung Thông Vận dụng Nhận biết Vận dụng hiểu cao Tỉ lệ 70% 70% Tổng Tổng Số câu 2 1 1 2 6 cộng Số điểm 1,0 1,0 1,0 7,0 10,0 Tỉ lệ 10% 10% 10% 70% 100% KHUNG MA TRẬN ĐỀ Mức độ Tổng số cần đạt Nội dung Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cao I. Đọc Ngữ liệu: văn Nhận diện Hiểu Rút ra bài hiểu bản nghệ thuật phong cách được nội học về tư Tiêu chí lựa ngôn ngữ. dung, ý tưởng, nhận Chỉ ra vấn nghĩa của thức, thông chọn ngữ liệu: đề được đề câu thơ, điệp được + 01 đoạn trích cập đến hình tượng gợi ra từ văn + Độ dài trong văn bản được nói bản. khoảng 100 theo quan đến trong Viết đoạn chữ. điểm của tác văn bản. văn giả. Tổng Số câu 2 2 1 4 Số điểm 1,0 1,0 1,0 3,0 Tỉ lệ 10% 10% 10% 30% II. Làm Nghị luận xã Viết đoạn 20% văn hội văn Nghị luận văn Viết bài học văn. 50% Nghị luận về một đoạn văn được học trong
Mức độ Tổng số cần đạt Nội dung Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cao chương trình học kì II lớp 12 – trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài Số câu 2 2 Tổng Số điểm 7,0 7,0 Tỉ lệ 70% 70% Tổng Số câu 2 1 1 2 6 cộng Số điểm 1,0 1,0 1,0 7,0 10,0 Tỉ lệ 10% 10% 10% 70% 100% IV/ THIẾT KẾ ĐỀ KIỂM TRA DỰA TRÊN MA TRẬN ĐỀ THI THAM KHAO KÌ THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021 Bài thi: Ngữ văn Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề Tên tác phẩm: “Vợ chồng A phủ”, Tô Hoài Đơn vị thực hiện: Tổ ngữ văn, Trường THPT Tây Sơn I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau và trả lời các câu hỏi nêu phía dưới: “Nếu tổ quốc nhìn từ bao hiểm họa Đã mười lần giặc đến từ biển Đông Những ngọn sóng hóa Bạch Đằng cảm tử Lũ Thoát Hoan bạc tóc kiếp trống đồng
Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảo Suốt ngàn năm bóng giặc vẫn chập chờn Máu đã đổ ở Trường Sa ngày ấy Bạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân Nếu tổ quốc neo mình đầu sóng cả Những chàng trai ra đảo đã quên mình Một sắc chỉ về Hoàng Sa thuở trước Còn truyền đời con cháu mãi đinh ninh Nếu tổ quốc nhìn từ bao mất mát Máu xương kia dằng dặc suốt ngàn đời Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi” (Trích Tổ quốc nhìn từ biển Nguyễn Việt Chiến) Câu 1) Xác định thể thơ của văn bản trên. (0,5 điểm) Câu 2) Nhà thơ đã nhìn tổ quốc từ những góc nhìn nào? (0,5 điểm) Câu 3) Đoạn thơ đã thể hiện tình cảm gì của tác giả về đất nước, Tổ quốc? (1,0 điểm) Câu 4) Anh/chị có đồng cảm với tác giả khi nghĩ về biển đảo của Tổ quốc hôm nay? Hãy viết một mối đồng cảm sâu sắc nhất của anh/chị? (1,0 điểm) II. Làm văn (7điểm) Câu 1: (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: lớp trẻ ngày hôm nay phải làm gì để xưng đáng với sự hi sinh của thế hệ cha anh? Câu 2: (5 điểm) “Ngày tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn người nhảy đồng, người hát. Nhưng lòng Mị đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị . Rượu đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả, Mị không biết. Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Mãi sau Mị mới đứng dậy. Nhưng Mị không bước ra
đường chơi, mà Mị từ từ bước vào buồng. Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết. Mị cũng chẳng buồn đi. Bấy giờ Mị ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ nãy Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi Tết. Huống chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường. Anh ném pao, em không bắt Em không yêu, quả pao rơi rồi…” (Trích Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài, Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, trang 78) Anh/ chị hãy phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đoạn văn bản trên. Từ đó nhận xét ngắn gọn về nghệ thuật miêu tả nhân vật của Tô Hoài. GỢI Ý: I. ĐỌC HIỂU (3điểm) Phần Đáp án và biểu Điểm điểm I ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) 1 Thể thơ: tự do 0,5 2 Nhà thơ đã nhìn tổ quốc từ những góc nhìn: Nhìn từ bao hiểm họa. 0,5 Nhìn từ bao mất mát. 3 Đoạn thơ đã thể hiện tình cảm gì của tác giả về đất nước, Tổ quốc + Xót thương trước những hiểm họa đau thương, mất mát mà đất 1,0 nước phải gánh chịu; sự hi sinh của những con người vì đất nước. + Tự hào, trân trọng về một đất nước luôn kiên cường, bất khuất trước những thử thách, gian lao; vững vàng tiến lên phía trước. 4 HS có thể trả lời: 1,0 +Rất đồng cảm với tác giả khi nghĩ về biển đảo của Tổ quốc hôm nay. +Mối đồng cảm sâu sắc nhất : Mỗi người dân Việt Nam đều cảm nhận được sự mất mát, hi sinh của những người con vì tố quốc hi sinh. Toàn dân Việt Nam đang đồng lòng, đồng sức quyết tâm bảo vệ biển đảo quê hương. II LÀM VĂN (7.0 điểm)
1 Câu 1: 2.0 Từ nội dung đoạn trích phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: lớp trẻ ngày hôm nay phải làm gì để xưng đáng với sự hi sinh của thế hệ cha anh? Yêu cầu: Đảm bảo dung lượng, hình thức, nội dung của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo một số ý sau: + Trước sự hi sinh của thế hệ cha anh, thế hệ hôm nay cần nhận thức rõ ràng về trách nhiệm, vai trò to lớn của mình trong việc bảo vệ, giữ gìn đất nước, phát huy truyền tthống vẻ vang của cha anh. + Học tập, tu dưỡng để có tri thức, để trưởng thành từ đó sẵn sang đóng góp công sức xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. + Ý thức vai trò trách nhiệm của bản thân trong gia đình, từ đó phấn đấu để làm tròn nghĩa vụ của một thành viên trong gia đình. Vì có câu, gia
đình là tế bào của xã hội. + Cống hiến, Sẵn sàng hòa nhập với thế giới, nhưng không đánh mất bản sắc dân tộc… D/C: Giáo sư Ngô Bảo Châu, kiện tướng Lê Quang Liêm, hai anh em Quốc Cơ, Quốc Nghiệp… + Ý thức tự giác của mỗi công dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 2 Anh/ chị hãy phân 5.0 tích tâm trạng nhân vật Mị trong đoạn văn bản sau: “Ngày tết, Mị cũng uống rượu……. Em không yêu, quả pao rơi rồi.” Từ đó nhận xét ngắn gọn về nghệ thuật miêu tả nhân vật của Tô Hoài. a Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm: + Tô Hoài là nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học hiện đại Việt Nam. Với vốn hiểu biết phong phú, sâu sắc về phong tục tập quán của nhiều vùng khác nhau trên đất nước và giọng điệu trần thuật hóm hỉnh, sinh động, đặc biệt là tài năng xây dựng và khắc họa nhân vật, Tô Hoài đã để lại dấu ấn khó phai mờ trong lòng bạn đọc cả trước và sau Cách mạng tháng Tám 1945….. + Năm 1952 Tô Hoài đi cùng với bộ đội vào giải phóng Tây Bắc. Trong chuyến đi này nhà văn đã có dịp sống gắn bó với đồng bào các dân tộc thiểu số ( Thái , Mường, Mông , Dao ..) nên đã để lại nhiều kỉ niệm, hiểu biết về cuộc sống con người miền núi. Đều này thôi thúc
Tô Hoài viết " Truyện Tây Bắc" trong đó có Vợ chồng A Phủ. (1952). Truyện được giải nhất Truyện và kí Việt Nam năm 1954 1955. Tác phẩm gồm hai phần, đoạn trích trong sách giáo khoa là phần một. . Đoạn trích “Ngày tết, Mị cũng uống rượu……. Em không yêu, quả pao rơi rồi.” là một phần diễn biến tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân. Qua đó người đọc thấy được đăc sắc trong nghệ thuật xây dựng nhân vật của Tô Hoài. b Thân bài: * Giới thiệu về nhân vật Mị Trước khi về làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra, Mị là cô gái trẻ đẹp, hiếu thảo, lao động giỏi, tự tin và khao khát sống tự do… Mị có những phẩm chất rất đáng tôn trọng và rất xứng đáng được hưởng hạnh phúc. Làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí, Mị trở thành một nô lệ bị đọa đày, áp bức, bóc lột về thể xác và bị đầu độc, áp chế về tinh thần. Vì bị tước hết mọi quyền sống nên Mị không còn ý niệm về thời gian, thời gian của Mị chỉ được tính bằng công việc, sống như cái xác không hồn, (ngồi bên tảng đá trơ lạnh, mặt Mị luôn cúi xuống buồn rười rượi, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa…). Thế giới mà cô nhận thức được qua các ô cửa vuông bằng bàn tay “mờ mờ trăng trắng” “không biết là sương hay là nắng”. Tiếng sáo và “những đêm tình mùa xuân” đánh thức sức sống tiềm tàng mãnh liệt và giấc mộng lứa đôi một thời Mị đã từng khao khát. Cô nhớ quá khứ, sống trong quá khứ, quên đi thực tại phũ phàng đầy cay đắng. * Phân tích tâm trạng và hành động của nhân vật Mị trong đoạn trích Hành động uống rượu bất thường và tâm trạng đắm chìm trong quá khứ, sống với quá khứ. + Hành động Mị “uống ực từng bát” rượu như đang nuốt tất cả những nỗi cay đắng, tủi cực vào bên trong. Uống để quên nhưng lại nhớ, uống để trôi đi nhưng lại lắng đọng bao nhiêu cảm xúc. “Ngày tết…. từng bát” + Tâm trạng đắm chìm trong quá khứ, sống với quá khứ, một quá khứ huy hoàng, rực rỡ: “Nhưng lòng Mị……. đi theo Mị” (Tài năng – Thổi sáo giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo; sắc đẹp Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị; hương tình yêu nồng nàn) =>Âm thanh tiếng sáo và men rượu đã tác động rất lớn đến tâm trạng
của nhân vật Mị, làm cho Mị như ý thức được mình đang sống giữa hai thế giới: quá khứ và hiện tại; tỉnh và say; hạnh phúc và bi kịch Hành động âm thầm lặng lẽ và tâm trạng phấn chấn, phơi phới, vui sướng đột ngột “Rượu đã tan từ lúc nào…. Mị muốn đi chơi.” + Hành động: từ từ bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông… thể hiện sự bất lực đầy ngan ngán, chán chường, tuyệt vọng. + Tâm trạng : thấy phơi phới, đột nhiên vui sướng, nhận ra mình còn trẻ và muốn đi chơi.. dấu hiệu của sự hồi sinh trong tâm hồn của Mị. Ý nghĩ tiêu cực và sự đan xen giữa thực tại đầy cay đắng với khát vọng sống mãnh liệt “Huống chi…. quả pao rơi rồi…” +Nhận thức hoàn cảnh thực tại phủ phàng, caycđắng: hôn nhân không tình yêu “không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau” + Ý nghĩ tiêu cực để thoát khỏi bất hạnh: ăn lá ngón tự tử +Sống với âm thanh tiếng sáo =>Mị khao khát tình yêu, tự do. Khao khát ấy chưa bao giờ bị dập tắt. Sức sống ấy như hòn than phủ đầy tro bụi, có cơ hội sẽ bùng cháy mạnh mẽ. * Nhận xét ngắn gọn về nghệ thuật miêu tả nhân vật của Tô Hoài: Nhà văn Tô Hoài xây dựng nhân vật Mị với nhiều điểm nghệ thuật đặc sắc. Giới thiệu nhân vật tự nhiên mà ấn tượng, kể chuyện ngắn gọn, dẫn dắt tình tiết khéo léo đặc biệt tâm trạng được miệu tả, lí giải cụ thể, hợp lí: Đó là việc khắc họa hình tượng nhân vật, đặc biệt là phương diện miêu tả tâm lí. Đó là việc Tô Hoài xây dựng nhân vật theo kiểu con người phân lập: cô Mị ở hiện tại và cô Mị ở quá khứ hòa chung vào nhau. Hai con người ấy đan xen, khi tách ra khi hòa vào một tạo nên một cô Mị hết sức sinh động, mới lạ. c Kết bài: Đoạn trích góp phần hoàn thiện chân dung nhân vật Mị: dù nghèo khó, bị áp bức nhưng trong sâu thẳm tâm hồn vẫn tiềm tàng một sức sống mãnh liêt. Sức sống và khát vọng của Mị trong đoạn trích đã góp phần nêu bật giá trị nhân đạo của tác phẩm. Với nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế và tài năng viết truyện ngắn độc đáo, ngôn ngữ sinh động, chọn lọc, câu văn giàu tính tạo hình, thấm đẫm chất thơ, nhân vật Mị trong đoạn trích nói
riêng và trong tác phẩm nói chung đã để lại trong lòng bao thế hệ bạn đọc một dấu ấn khó phai mờ. Nhân vật Mị và Tác Phẩm “Vợ chồng A Phủ” đã góp phần làm nên tên tuổi của Tô Hoài.