Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Câu 14

Chia sẻ: Pham Minh Ket | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

77
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Câu 14 được thực hiện nhằm phân tích các nôi dung tăng trưởng, phát triển kinh tế ngày nay cần phải hướng đế việc phát triển bền vững. Với các bạn chuyên ngành Chính trị thì đây là tài liệu hữu ích.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Câu 14

Caâu 14 KTPT: Baèng lyù luaän vaø thöïc tieãn phaùt trieån neàn KT quoác daân ( hoaëc kinh teá ñòa phöông) haõy phaân tích yeâu caàu:caùc noâi dung taêng tröôûng, phaùt trieån kinh teá ngaøy nay caàn phaûi höôùng ñeá vieäc phaùt trieån beàn vöõng Phaùt trieån nhanh, hieäu quaû vaø beàn vöõng, TTKT ñi ñoâi vôùi tieán boä, coâng baèng XH vaø baûo veä moâi tröôøng” (Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 162). Ñaây laø moät quan ñieåm lôùn, moät noäi dung quan troïng, böùc thieát cuûa ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng ta trong giai ñoaïn xaây döïng ñaát nöôùc hieän nay. Ñoàng thôøi ñoù laø ñoøi hoûi böùc xuùc khi chuùng ta ñang phaûi khaéc phuïc nguy cô tuït haäu ngaøy caøng xa hôn veà KTso vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. TTKTcao vaø lieân tuïc thì môùi coù theå nhanh choùng giaûm bôùt khoaûng caùch ñoù. TTKTcoù theå hieåu laø söï taêng theâm veà quy moâ saûn löôïng saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï trong moät thôøi kyø nhaát ñònh thöôøng laø moät naêm. Neáu toång saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï cuûa moät quoác gia taêng leân, noù ñöôïc coi laø taêng tröôûng kinh teá. Coù nhieàu chæ soá dieãn ñaït söï TTKTtrong ñoù coù moät chæ soá toång hôïp phaûn aùnh trình ñoä phaùt trieån KTcuûa moät nöôùc ñöôïc söû duïng phoå bieán treân theá giôùi laø toác ñoä taêng saûn phaåm quoác noäi. Toång saûn phaåm quoác noäi ñöôïc tính baèng toång giaù trò cuûa taát caû caùc saûn phaåm vaø dòch vuï cuoái cuøng ñöôïc saûn xuaát ra baèng caùc yeáu toá saûn xuaát naèm trong laõnh thoå cuûa moät nöôùc, khoâng phuï thuoäc vaøo quoác tòch cuûa chuû sôû höõu. Giaù trò cuûa toång saûn phaåm quoác noäi ñöôïc kyù hieäu coù tính quoác teá laø GDP (Gross Domestic Products). Chuùng ta phaûi phaán ñaáu taêng cao nhanh choùng, thöôøng xuyeân, lieân tuïc GDP, chuù troïng taêng GDP bình quaân ñaàu ngöôøi. Phaùt trieån KT coù theå hieåu laø quaù trình taêng tieán veà moïi maët cuûa neàn KTtrong moät thôøi kyø nhaát ñònh, trong ñoù bao goàm caû söï taêng theâm veà quy moâ saûn löôïng vaø caû söï bieán ñoåi tieán boä veà cô caáu kinh teá-XH. Ñoù laø söï tieán boä, thònh vöôïng vaø cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Coù nhieàu chæ soá phaûn aùnh (ñaùnh giaù) söï phaùt trieån KTnhö döïa vaøo soá cuûa caûi taïo ra; döïa vaøo caùc chæ soá XH cuûa söï phaùt trieån (tuoåi thoï, tyû leä taêng daân soá, tyû leä ngöôøi bieát chöõ trong daân soá, soá Kcalo tieâu thuï…); döïa vaøo caùc chæ soá khaùc veà vaên hoùa, giaùo duïc; caùc chæ soá veà kinh teá-XH ; döïa vaøo chæ soá phaùt trieån con ngöôøi… TTKT vaø phaùt trieån KTcoù moái quan heä bieän chöùng. TTKTlaø ñieàu kieän caàn ñoái vôùi söï phaùt trieån, nhöng noù chöa phaûi laø ñieàu kieän ñuû. Taêng tröôûng maø khoâng coù phaùt trieån seõ daãn ñeán phaân hoùa giaøu-ngheøo, khuûng hoaûng XH; ngöôïc laïi, phaùt trieån maø khoâng taêng tröôûng laø khoâng toàn taïi trong thöïc teá. Noùi caùch khaùc Phaùt trieån KT môùi laø muïc tieâu, muïc ñích cuûa chuùng ta. Caùi maø chuùng ta caàn laø coâng baèng, tieán boä chöù khoâng phaûi laø giaøu coù nhöng khoâng xem thöôøng taêng tröôûng kinh teá. TTKT laø phöông tieän, laø ñieàu kieän ñeå chuùng ta ñaït ñöôïc muïc ñích aáy. Coù theå coù TTKTnhöng khoâng coù phaùt trieån kinh teá. (Cuûa caûi laøm ra nhanh nhöng coâng baèng tieán boä XH khoâng coù…). Khoâng theå coù caùi goïi laø phaùt trieån KTneáu khoâng coù taêng tröôûng kinh teá. Phaùt trieån beàn vöõng laø söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vôùi toác ñoä cao, lieân tuïc trong thôøi gian daøi döïa treân vieäc khia thaùc söû duïng coù hieäu quaû nguoàn taøi nguyeân maø vaãn baûo veä ñöôïc moâi tröôøng sinh thaùi nhaèm ñaùp öùng nhu caàu xaõ hoäi hieän nay nhöng khoâng laøm caïn kieät, ñeå laïi haäu quaû xaõ hoäi cho theá heä töông lai.Keá thöøa quan nieäm treân Ñaûng ta ñaõ ñeà ra quan ñieåm chæ ñaïo nhu sau : “Phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi beàn vöõng maø trong ñoù noäi dung beàn vöõng ñöôïc hieåu laø beàn vöõng veà caùc maët KT – Taøi chính, moâi tröøông , chính trò –XH,Quoâc phoøng - an ninh, vaø vaên hoaù Sau 20 naêm ñoåi môùi chuùng ta ñaõ ñöa ñaát nöôùc ra khoûi cuoäc khuûng hoaûng kinh teá-XH vaø duy trì ñeán nay toác ñoä taêng tröôûng töông ñoái cao vaø khaù oån ñònh. Toác ñoä taêng GDP naêm 1977 laø 2,8%; giai ñoaïn 1977-1980 bình quaân laø 0,4%, giai ñoaïn naøy nöôùc ta laâm vaøo khuûng hoaûng kinh teá-XH. Giai ñoaïn 1981-1985 toác ñoä taêng GDP bình quaân laø 6,4%, do coù ñoåi môùi quaûn lyù KTñaëc bieät laø trong noâng nghieäp. Giai ñoaïn 1986-1990 toác ñoä taêng GDP bình quaân laø 3,9%.Giai ñoaïn 1991-1995 toác ñoä taêng GDP bình quaân laø 8,2%. Giai ñoaïn 1996-2000 toác ñoä taêng GDP bình quaân laø 6,9%. Ñaõ kìm cheá laïm phaùt thaønh coâng. Laïm phaùt ôû naêm 1986 laø 774,7%; 1990 laø 67,1%; 1995 laø 12,7%; naêm 2000 laø –0,6%, naêm 2004 laø 9,5%.. Thu ñöôïc moät soá thaønh töïu khaùc trong lónh vöïc KTnhö löông thöïc töø nhaäp khaåu ñeán nay ñöùng haøng thöù 2 treân theá giôùi veà xuaát khaåu löông thöïc; lónh vöïc noâng nghieäp taêng tröôûng lieân tuïc; kim ngaïch xuaát khaåu ngaøy caøng taêng; thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ngaøy caøng taêng. Töø nhöõng keát quaû veà maët kinh teá, chuùng ta ñaõ giaûi quyeát toát ñöôïc nhöõng vaán ñeà XH. Tröôùc
ñoåi môùi soá hoä ngheøo laø 70%, naêm 2000 laø 30% soá hoä . Caùc chæ soá khaùc coù nhieàu tieán boä nhö: giaûi quyeát vaán ñeà löông thöïc, xuaát nhaäp khaåu, giaûi quyeát vieäc laøm, xoùa ñoùi giaûm ngheøo, …. Tuy thu nhaäp GDP/ ngöôøi thaáp nhöng Vieät Nam coù chæ soá HDI khaù cao. Tuy vaäy Vieät Nam vaãn laø moät nöôùc ngheøo, keùm phaùt trieån, nguy cô tuït haäu xa hôn veà KTñoái vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi vaãn ñang laø thaùch thöùc lôùn. Tröôùc tình theá ñoù cuûa ñaát nöôùc vaø tình hình theá giôùi ñaõ xuaát hieän nhöõng yeáu toá cho ñaát nöôùc ta phaùt trieån. Ñaõ xuaát hieän nhöõng ñieàu kieän, nhöõng thôøi cô cho chuùng ta coù theå thöïc hieän khaû naêng taêng tröôûng kinh teá. Taêng tröôûng nhanh laø ñieàu kieän ñeå giaûi quyeát vieäc laøm, xoùa ñoùi giaûm ngheøo, töøng böôùc thöïc hieän coâng baèng XH. Taêng tröôûng nhanh laø ñieàu kieän ñeå oån ñònh chính trò-XH. Taêng tröôûng nhanh laø cô sôû ñeå baûo ñaûm an ninh quoác phoøng. Taêng tröôûng nhanh laø ñeå chuû ñoäng hoäi nhaäp KTquoác teá. Do vaäy, Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng ta ñaõ xaùc ñònh “Muïc tieâu toång quaùt cuûa chieán löôïc 10 naêm 2001-2010 laø: Ñöa nöôùc ta ra khoûi tình traïng keùm phaùt trieån; naâng cao roõ reät ñôøi soáng vaät chaát, vaên hoùa, tinh thaàn cuûa nhaân daân; taïo neàn taûng ñeå ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi”(Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 159). Vaø quan ñieåm phaùt trieån laø “Phaùt trieån nhanh, hieäu quaû vaø beàn vöõng, TTKTñi ñoâi vôùi tieán boä, coâng baèng XH vaø baûo veä moâi tröôøng” (Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 162). Ñaûng ta xaùc ñònh: “TTKTphaûi gaén lieàn vôùi tieán boä vaø coâng baèng XH, phaùt trieån vaên hoùa, baûo veä moâi tröôøng”. Ñaây thöïc chaát laø quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaân daân ta vöøa quan taâm ñeán TTKTvöøa quan taâm ñeán giaûi quyeát caùc quan heä XH. Nhaân daân ta coù nhöõng lôïi ích chung nhöng trong nhaân daân cuõng coù nhieàu boä phaän khaùc nhau, caùc boä phaän ñoù coù nhöõng lôïi ích boä phaän khoâng gioáng nhau, coù nhöõng ñieàu kieän hoaøn caûnh cuoäc soáng ñoøi hoûi ñöôïc caûi thieän khoâng gioáng nhau, trong töøng böôùc caûi thieän ñôøi soáng coøn phaûi thoûa maõn caû yeâu caàu coâng baèng XH. Laø quan heä XH, coâng baèng XH mang tính giai caáp, mang tính lòch söû cuï theå. Dó nhieân trong coâng baèng XH, chuùng ta cuõng phaûi thöïc hieän söï bình ñaúng döôùi söï taùc ñoäng cuûa quy luaät giaù trò, nhö Maùc noùi ñoù laø söï bình ñaúng mang phaùp quyeàn tö saûn. Thöïc hieän söï bình ñaúng ngang giaù trong löu thoâng, saûn xuaát vaø tieâu duøng, thuùc ñaåy saûn xuaát vaø tieâu duøng hôïp lyù, laø moät söï tieán boä so vôùi thôøi kyø thöïc haønh phöông thöùc quaûn lyù taäp trung quan lieâu, bao caáp. Song chuùng ta noùi coâng baèng XH, giaûi quyeát coâng baèng XH theo quan ñieåm cuûa giai caáp coâng nhaân. Chuùng ta khoâng ñeå maëc cho söï bình ñaúng theo kieåu quan heä haøng hoùa thoáng trò, maø tröôùc heát laø taïo ra cô hoäi ñoàng ñeàu cho söï phaùt trieån cuûa moïi thaønh vieân, moïi coäng ñoàng trong XH. Moät trong nhöõng chính saùch XH lôùn nhaát laø phaûi khaéc phuïc daàn tình traïng phaân hoùa giaøu ngheøo, kheùp daàn khoaûng caùch veà caû ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn giöõa caùc taàng lôùp daân cö, giöõa caùc daân toäc, giöõa caùc vuøng, giöõa thaønh thò vaø noâng thoân, giöõa mieàn xuoâi vaø mieàn nuùi. Ñaëc bieät phaûi coù chính saùch, bieän phaùp khaéc phuïc tình traïng ngheøo ñoùi, laïc haäu ôû vuøng saâu, vuøng xa, vuøng caên cöù caùch maïng vaø vuøng khaùng chieán tröôùc ñaây. Trong ñieàu kieän lòch söû nöôùc ta, chuùng ta coøn phaûi thöïc hieän saâu saéc chính saùch ñeàn ôn ñaùp nghóa, chaêm lo töông xöùng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi, nhöõng gia ñình coù söï hy sinh coáng hieán cho söï ñaáu tranh caùch maïng ôû caùc thôøi kyø tröôùc, nhöõng ngöôøi, nhöõng gia ñình coù coâng vôùi ñaát nöôùc nay khoâng coù hoaøn caûnh thi ñua phaán ñaáu laøm giaøu bình ñaúng theo cô cheá thò tröôøng. Ngoaøi ra thöïc hieän thaät toát chính saùch an sinh XH, lo cöùu trôï nhöõng ngöôøi ruûi ro, taøn taät, gaëp thieân tai, hoaïn naïn, treû moà coâi, lang thang, cô nhôõ, nhöõng ngöôøi thieáu nôi nöông töïa…caøng theå hieän tính nhaân ñaïo cuûa cheá ñoä XH chuû nghóa. Seõ laø sai laàm neáu cho raèng: “Haõy chôø TTKTñaõ môùi coù theå thöïc hieän coâng baèng XH”, vì nhö theá laø thuû tieâu ñoäng löïc xaây döïng chuû nghóa XH, khoâng hieän thöïc hoùa daàn daàn chuû nghóa XH ngay trong quaù trình xaây döïng. Ngöôïc laïi, cuõng seõ sai laàm khoâng keùm neáu cho raèng: “phaûi giaûi quyeát coâng baèng XH khoâng chôø taêng tröôûng kinh teá”, vì nhö theá laø thöïc hieän “moät chuû nghóa XH duy taâm, aûo töôûng, chuû nghóa XH tình caûm”, ruùt cuoäc laïi quay laïi chia ñeàu söï ngheøo khoå. Theo ñöôøng loái KTñöôïc Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng xaùc ñònh thì khoâng theå taùch rôøi laøm 2 quaù trình maø phaûi gaén
keát chaët cheõ giöõa TTKTvaø thöïc hieän coâng baèng XH, nghóa laø töøng böôùc TTKTphaûi gaén lieàn töøng böôùc thöïc hieän coâng baèng XH, töøng böôùc thöïc hieän coâng baèng XH khoâng ñöôïc thoaùt ly töøng böôùc taêng tröôûng kinh teá. Hai maët ñoù lieân quan khaêng khít, laøm tieàn ñeà cho nhau. Thuùc ñaåy nhau hieän thöïc hoùa daàn con ñöôøng ñi leân chuû nghóa XH ôû nöôùc ta. -Maët khaùc, ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng ta coøn xaùc ñònh: chuùng ta khoâng laøm KTñôn thuaàn, khoâng chaïy theo hieäu quaû KTñôn thuaàn, traùi laïi chuùng ta phaùt trieån kinh teá-XH, phaán ñaáu ñem laïi hieäu quaû kinh teá-XH, chuùng ta coi troïng caû möùc soáng vaø loái soáng. Ñaûng chuû tröông ngay trong taêng tröôûng kinh teá, laø phaûi thaám ñöôïm vaên hoùa, chaúng haïn taïo ra nhöõng saûn phaåm thoûa maõn nhu caàu laønh maïnh, toát ñeïp, chính ñaùng cuûa nhaân daân, naâng cao nhaân, caùch trí tueä, vai troø tích cöïc cuûa con ngöôøi. Trong TTKTphaûi thaám ñöôïm tinh hoa vaên hoùa nhaân loaïi, keá thöøa vaø phaùt huy baûn saéc truyeàn thoáng vaên hoùa daân toäc, trong söï phaùt trieån saûn xuaát vaø tieâu duøng luoân luoân theå hieän vöøa tieân tieán vöøa ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc. Noùi ñeán vaên hoùa laø noùi ñeán con ngöôøi soáng ñoäng vôùi toång hoøa caùc quan heä XH, vôùi nhaân caùch, tính caùch, trí tueä, ñaïo ñöùc, loái soáng, laø noùi ñeán moái quan heä vaø loái soáng cuûa caû coäng ñoàng. Vaên hoùa vöøa laø muïc tieâu vöøa laø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån beàn vöõng XH, tröôùc heát laø phaùt trieån kinh teá. Vì vaäy coi troïng ñaàu tö cho phaùt trieån KTphaûi ñoàng thôøi coi troïng ñaàu tö cho phaùt trieån vaên hoùa. TTKTvaø phaùt trieån vaên hoùa coù söï taùc ñoäng qua laïi, coù aûnh höôûng töông hoã. -Ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng ta heát söùc ñuùng ñaén, khoa hoïc khi chæ ra raèng trong khi chaêm lo phaùt trieån kinh teá, chaêm lo TTKTchuùng ta khoâng laøm toån haïi ñeán moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi, cuûa nhaân daân. Ñoù vöøa laø lôïi ích quoác gia vöøa laø lôïi ích toaøn caàu, lôïi ích toaøn nhaân loaïi. Caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä ñang laø cô hoäi lôùn, ñoàng thôøi laø thaùch thöùc lôùn ñoái vôùi nhaân loaïi. Moâi tröôøng ñang trôû thaønh vaán ñeà böùc xuùc toaøn caàu. Moâi tröôøng xaáu khoâng chæ aûnh höôûng cuoäc soáng cuûa töøng daân toäc quoác gia maø aûnh höôûng ñeán nhieàu quoác gia, daân toäc khaùc…Khoâng chaêm lo baûo veä caûi thieän moâi tröôøng thì cuõng aûnh höôûng xaáu ñeán TTKTvaø ñôøi soáng nhaân daân. Baûo veä moâi tröôøng töï nhieân, söï caân baèng sinh thaùi khoâng chæ laø vaán ñeà nhaân vaên maø tröôùc heát laø vaán ñeà coù tính kinh teá, ñoù laø chaêm lo moät ñieàu kieän taát yeáu baûo veä söùc lao ñoäng vaø taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng XH, khoâng chæ cho hoâm nay maø caû cho nhieàu theá heä mai sau. Baûo veä vaø caûi thieän moâi tröôøng soáng ñang laø nguyeän voïng vaø yeâu caàu böùc xuùc cuûa nhaân loaïi tieán boä. Nhaân loaïi tieán boä ñang tieán haønh cuoäc ñaáu tranh chính ñaùng ngaên chaën caùc taäp ñoaøn tö baûn chaïy theo lôïi nhuaän, ích kyû, baát chaáp taùc haïi ñeán moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi. Kinh nghieäm cuûa nhieàu nöôùc cho thaáy söï phaù huûy moâi tröôøng trong quaù trình TTKTñaõ ñeå laïi nhöõng haäu quaû to lôùn vaø laâu daøi cho nhieàu theá heä. ÔÛ nöôùc ta quaù trình coâng nghieäp hoùa môùi ôû böôùc ñaàu, song söï suy giaûm moâi tröôøng ñaõ trôû neân raát ñaùng lo ngaïi nhö naïn phaù röøng, nhieãm baån caùc nguoàn nöôùc, oâ nhieãm khoâng khí, ñaëc bieät ôû caùc thaønh phoá lôùn…Saép tôùi theo döï baùo khoa hoïc neáu KTtaêng tröôûng gaáp ñoâi thì möùc oâ nhieãm moâi tröôøng seõ taêng 3-4 laàn. Do ñoù caàn phaûi taïo ra nhaän thöùc vaø yù thöùc ñuùng cuûa toaøn XH ñoái vôùi vaán ñeà naøy, taêng cöôøng vieäc quaûn lyù vaø giaùm saùt moâi tröôøng ôû taát caû caùc lónh vöïc, ñòa baøn, ôû taát caû caùc ngaønh, caùc caáp quaûn lyù. Khoâng baûo veä moâi tröôøng moät caùch thuï ñoäng maø phaûi töøng böôùc caûi thieän moâi tröôøng moät caùch chuû ñoäng, laøm cho moâi tröôøng nhaân taïo haøi hoøa thöïc söï vôùi moâi tröôøng töï nhieân. Chuùng ta khoâng döøng laïi ôû vieäc ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng trong döï aùn xaây döïng coâng trình, ñoâ thò, kho coâng nghieäp, xöû lyù caùc toàn taïi veà moâi tröôøng hieän coù maø caàn trong moãi quy hoaïch ñoâ thò, noâng thoân ñeàu coù gaén keát quy hoaïch caûi thieän moâi tröôøng trong moãi keá hoaïch chöông trình phaùt trieån kinh teá, coâng ngheä, vaên hoùa-XH ñeàu coi moâi tröôøng laø muïc tieâu, moät nhieäm vuï, moät tieâu chuaån caàn thieát. Chaát löôïng cuoäc soáng cuûa nhaân daân vaø söï phaùt trieån beàn vöõng veà kinh teá- XH tuøy thuoäc moät phaàn raát lôùn vaøo vieäc thöïc hieän yeâu caàu naøy. TTKTphaûi gaén lieàn vôùi baûo veä moâi tröôøng laø moät quan ñieåm ñuùng ñaén vöøa coù tính KTvöøa coù tính ñaïo ñöùc, vöøa coù tính quoác gia vöøa coù tính quoác teá, vöøa phuø hôïp vôùi quy luaät tieán boä XH vöøa phuø hôïp vôùi quy luaät cuûa töï nhieân laøm cho ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng caøng trôû neân toaøn dieän ñaày tính thöïc tieãn vaø khoa hoïc. Tröôùc 1986, Vieät Nam xaây döïng chuû nghóa XH theo tö duy cuõ, trong moät cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung. Moâ hình ñoù trong thöïc tieãn ñaõ khoâng giaûi quyeát ñöôïc
vaán ñeà taêng tröôûng vaø do ñoù cuõng khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà phaùt trieån xeùt veà phöông dieän naâng cao moïi maët ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân. Ñaïi hoäi VI cuûa Ñaûng coäng saûn Vieät Nam thoâng qua ñöôøng loái ñoåi môùi ñaát nöôùc nhaèm giaûi quyeát cho ñöôïc hai vaán ñeà böùc baùch laø taêng tröôûng vaø phaùt trieån hay noùi caùch khaùc TTKTphaûi gaén lieàn vôùi tieán boä vaø coâng baèng XH. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù chæ coù thoâng qua con ñöôøng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng xaùc ñònh ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng ta laø: “Ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, xaây döïng neàn KTñoäc laäp töï chuû, ñöa nöôùc ta trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp; öu tieân phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát phuø hôïp theo ñònh höôùng XH chuû nghóa; phaùt huy cao ñoä noäi löïc, ñoàng thôøi tranh thuû nguoàn löïc beân ngoaøi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp KTquoác teá ñeå phaùt trieån nhanh, coù hieäu quaû vaø beàn vöõng; TTKTñi lieàn vôùi phaùt trieån vaên hoùa, töøng böôùc caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân, thöïc hieän tieán boä vaø coâng baèng XH, baûo veä vaø caûi thieän moâi tröôøng; keát hôïp phaùt trieån kinh teá-XH vôùi taêng cöôøng quoác phoøng-an ninh” (Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 24). TTKTlaø nguyeän voïng chính ñaùng, laø muïc tieâu phaán ñaáu thöôøng xuyeân cuûa moïi quoác gia, daân toäc. Nöôùc ta töø tình traïng keùm phaùt trieån, boû qua cheá ñoä tö baûn chuû nghóa ñi thaúng leân chuû nghóa XH thì TTKTcaøng ñaët ra böùc thieát, noù vöøa laø muïc tieâu vöøa laø ñieàu kieän cuûa söï phaùt trieån. Ñaëc bieät, TTKTcaøng trôû neân gay gaét, böùc xuùc khi chuùng ta ñang phaûi khaéc phuïc nguy cô tuït haäu ngaøy caøng xa hôn veà KTso vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. TTKTcao vaø lieân tuïc thì môùi coù theå nhanh choùng giaûm bôùt khoaûng caùch ñoù. Vì vaäy, taäp trung moïi coá gaéng, noã löïc, moïi chính saùch, moïi giaûi phaùp ñuùng ñaén laøm TTKTñöôïc Ñaûng ta coi laø moät quan ñieåm lôùn, moät noäi dung quan troïng, böùc thieát cuûa ñöôøng loái KTcuûa Ñaûng ta trong giai ñoaïn xaây döïng ñaát nöôùc hieän nay. Tröôùc heát, caàn phaûi coù söï oån ñònh chính trò-xaõ hoäi. Taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ñoøi hoûi phaûi coù moät theå cheá chính trò-xaõ hoäi oån ñònh. Söoï oån ñònh ñöôïc xaùc ñònh tröôùc heát laø phaûi coù ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi ñuùng ñaén, theå hieän ñöôïc yù chí vaø muïc tieâu phaán ñaáu cho daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû vaø vaên minh; phuø hôïp vôùi quy luaät khaùch quan; coù khaû naêng thu huùt moïi thaønh phaàn kinh teá ñaàu tö, khai thaùc coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc trong nöôùc vaø quoác teá. söï oån ñònh chính trò-xaõ hoäi laø ñieàu kieän tieân quyeát baûo ñaûm söh taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Phaûi heát söùc quan taâm ñaàu tö phaùt trieån khoa hoïc-coâng ngheä, giaùo duïc-ñaøo taïo, ñoàng thôøi coù khaû naêng öùng duïng coâng ngheä tieân tieán cuûa theá giôùi. Thaønh coâng cuûa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån vaø caùc nöôùc coâng nghieäp môùi chính laø ôû choã hoï ñaõ taïo ñieàu kieän phaùt trieån vaø öùng duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc-coâng ngheä tieân tieán cuûa theá giôùi vaøo ñôøi soáng kinh teá-xaõ hoäi cuûa nöôùc mình. Taêng tröôûng kinh teá phaûi trôû thaønh muïc tieâu phaán ñaáu cuûa toaøn xaõ hoäi. Muïc tieâu coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vì söï nghieäp daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû vaø vaên minh chæ coù theå trôû thaønh hieän thöïc khi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi trôû thaønh nhieäm vuï thieát thaân cuûa toaøn xaõ hoäi, chöù khoâng phaûi chæ laø muïc tieâu cuûa nhaø nöôùc. khoâng ngöøng naâng cao trình ñoä daân trí vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. trình ñoä daân trí vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc laø ñieàu kieän quan troïng ñeå ñaûm baûo cho söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Con ngöôøi laø nguoàn löïc ñaëc bieät cuûa quaù trình saûn xuaát, bôûi vì noù tham gia vaøo moïi coâng ñoaïn cuûa quaù trình saûn xuaát baèng caû söùc cô baép, naêng löïc trí tueä vaø söùc saùng taïo. Vôùi vai troø laø nguoàn löïc saûn xuaát, con ngöôøi khoâng chæ caàn söùc khoûe, maø ñieàu quan troïng laø caàn phaûi coù trình ñoä vaên hoùa, khoa hoïc vaø kyõ naêng saûn
xuaát-kinh doanh ngaøy caøng cao, ñeå coù theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ngaøy caøng taêng cuûa coâng ngheä hieän ñaïi. Nhaø nöôùc coù vai troø raát quan troïng ñoái vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá, theå hieän ôû caùc vaán ñeà sau ñaây: nhaø nöôùc phaûi taïo moâi tröôøng kinh doanh cho caùc ñoái vôùi kinh teá thuoäc taát caû caùc thaønh phaàn. Tröôùc heát laø moâi tröôøng phaùp luaät, ñoù laø cô sôû phaùp lyù ñaûm baûo quyeàn bình ñaúng tröôùc phaùp luaät veà cô hoäi saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc chuû theå kinh teá, laø ñieàu kieän ñeå caùc ñôn vò kinh teá chuû ñoäng khai thaùc tieàm löïc cuûa mình, taïo ra naêng suaát lao ñoäng vaø lôïi nhuaän cao. Thöù hai laø moâi tröôøng thò tröôøng kinh teá-xaõ hoäi, bao goàm thò tröôøng haøng hoùa vaø dòch vuï, thò tröôøng söùc lao ñoäng, thò tröôøng voán, thò tröôøng thoâng tin vaø coâng ngheä,… hoaøn thieän heä thoáng thò tröôøng laø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc cô sôû kinh teá coù cô hoäi khai thaùc söùc maïnh cuûa mình ñaåy nhanh quaù trình taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Nhaø nöôùc phaûi taêng cöôøng ñaàu tö heä thoáng keát caáu haï taàng kyõ thuaät vaø xaõ hoäi nhö heä thoáng giao thoâng, heä thoáng thoâng tin lieân laïc, ñieän, nöôùc,… treân cô sôû keát caáu haï taàng vöõng maïnh, neàn kinh teá môùi coù ñieàu kieän taêng ieàu kieän taêng tröôûng vaø phaùt trieån vôùi nhòp ñoä cao vaø oån ñònh. Nhaø nöôùc coù vai troø ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá. Tuy khoâng can thieäp tröïc tieáp vaøo caùc haønh vi saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc ñôn vò kinh teá cô sôû, nhöng ôû taát caû caùc khaâu cuûa quaù trình saûn xuaát, löu thoâng phaân phoái ñeàu coù ñònh höôùng cuûa nhaø nöôùc theo theå cheá kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Vai troø cheá ñònh caùc chính saùch xaõ hoäi. Taêng tröôûng laø tieàn ñeà kinh teá ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi, Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta chuû tröông phaùt trieån kinh teá gaén lieàn vôùi giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi nhö vieäc laøm, xoùa ñoùi giaûm ngheøo,… thoûa maõn nhu caàu cô baûn cuûa nhaân daân, coâng baèng xaõ hoäi. Ngöôïc laïi muïc tieâu phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuõng nhaèm taïo ñoäng löïc cho söï phaùt trieån. Nhaø nöôùc coù vai troø chuû theå sôû höõu caùc cô sôû kinh teá thuoäc sôû höõu toaøn daân. Ñoái vôùi nöôùc ta, caùc cô sôû kinh teá nhaø nöôùc phaûi ñaûm ñöông vai troø chuû ñaïo trong quaù trình phaùt trieån kinh teá. Nhaø nöôùc tröïc tieáp toå chöùc quaûn lyù, ñieàu haønh vaø coù chính saùch thích hôïp ñeå caùc cô sôû kinh teá nhaø nöôùc hoaït ñoäng coù hieäu quaû, töøng böôùc ñoùng vai troø chuû ñaïo, ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá nöôùc nhaø. Tuy vaäy Vieät Nam vaãn laø moät nöôùc ngheøo, keùm phaùt trieån, nguy cô tuït haäu xa hôn veà kinh teá ñoái vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi vaãn ñang laø thaùch thöùc lôùn. Nhöõng khoù khaên, nhöõng nguyeân nhaân chuû quan vaø khaùch quan taùc ñoäng ñeán neàn kinh teá trong giai ñoaïn vöøa qua laø: Khaùch quan: khuûng hoaûng taøi chính khu vöïc baét ñaàu noå ra töø thaùng 7/97 taïi Thaùi Lan vaø lan ra nhieàu nöôùc trong ñoù coù Vieät Nam ñaõ taùc ñoäng baát lôïi ñeán nhieàu maët cuûa neàn kinh teá nhö xuaát khaåu, ñaàu tö, thu chi ngaân saùch … Thieân tai caùc naêm Gaàn ñaây thöôøng xuyeân xaûy ra, côn baõo soá 5 ôû naêm boä 1997 gaây thieät haïi lôùn veà nhaân maïng vaø taøi saûn, haïn haùn, baõo luõ keùo daøi ôû mieàn trung trong nhöõng naêm qua.
Chuû quan: ngoaøi nhöõng yeáu keùm veà cô sôû haï taàng thì chính saùch phaùp luaät. Boä maùy haønh chính, löïc löôïng caùn boä coâng chöùc chaäm ñöôïc ñoåi môùi, nhieàu baát caäp tröôùc ñoøi hoûi cuûa thôøi kyø phaùt trieån môùi, roõ nhaát laø chöa theo kòp veà trình ñoä, quaûn lyù ñieàu haønh keùm hieäu quaû, cuøng vôùi caên beänh tham nhuõng quan lieâu dieãn ra thöôøng xuyeân phoå bieán ñaõ laø nhöõng nguyeân nhaân vaån ñuïc moâi tröôøng ñaàu tö. Beân caïnh nhöõng thaønh töïu treân cuõng coøn toàn taïi nhöõng nguy cô thaùch thöùc. Hieän nay Vieät Nam vaãn laø moät nöôùc ngheøo, keùm phaùt trieån, 4 nguy cô maø Ñaûng ta ñaõ neâu vaãn coøn ñang laø thaùch thöùc lôùn. Trong ñoù nguy cô tuït haäu veà kinh teá vaãn laø moät nguy cô lôùn. Söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá chöa vöõng chaéc coøn phuï thuoäc nhieàu vaøo ñaàu tö nöôùc ngoaøi, hieäu quaû vaø söùc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá coøn thaáp. Tình hình theá giôùi, dòch beänh chieán tranh coù nhieàu dieãn bieán phöùc taïp khoù löôøng tröôùc coù khaû naêng aûnh höôûng ñeán kinh teá Vieät Nam. Tröôùc tình theá ñoù cuûa ñaát nöôùc vaø tình hình theá giôùi ñaõ xuaát hieän nhöõng yeáu toá cho ñaát nöôùc ta phaùt trieån. Ñaõ xuaát hieän nhöõng ñieàu kieän, nhöõng thôøi cô cho chuùng ta coù theå thöïc hieän khaû naêng taêng tröôûng kinh teá. Taêng tröôûng nhanh laø ñieàu kieän ñeå giaûi quyeát vieäc laøm, xoùa ñoùi giaûm ngheøo, töøng böôùc thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi. Taêng tröôûng nhanh laø ñieàu kieän ñeå oån ñònh chính trò-xaõ hoäi. Taêng tröôûng nhanh laø cô sôû ñeå baûo ñaûm an ninh quoác phoøng. Taêng tröôûng nhanh laø ñeå chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Do vaäy, Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng ta ñaõ xaùc ñònh “Muïc tieâu toång quaùt cuûa chieán löôïc 10 naêm 2001-2010 laø: Ñöa nöôùc ta ra khoûi tình traïng keùm phaùt trieån; naâng cao roõ reät ñôøi soáng vaät chaát, vaên hoùa, tinh thaàn cuûa nhaân daân; taïo neàn taûng ñeå ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi” (Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 159). Caên cöù vaøo tình hình thöïc tieãn trong quaù trình ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc vaø treân cô sôû nhöõng döï baùo trong töông lai Ñaûng ta choïn "muïc tieâu chieán löôïc 10 naêm 20012010 laø ñöa nöôùc ta ra khoûi tình traïng keùm phaùt trieån" (VKÑH9, ÑCSVN, NxbCTQG 2001, Tr. 159). Thöïc teá ñaõ xuaát hieän nhöõng ñieàu kieän thôøi cô cho ta choïn thôøi cô hoùa roàng. Trong quaù trình ñaåy nhanh coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng khaù cao vaø lieân tuïc trong nhöõng naêm qua, ñöa qui moâ GDP 2002 gaáp gaàn 2, 4 laàn, qui moâ coâng nghieäp gaáp 4, 8 laàn, qui moâ xuaát khaåu gaáp 6, 9 laàn … so vôùi naêm 1990. Ñoàng thôøi traùnh ñöôïc voøng xoaùy cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä khu vöïc thôøi kyø naêm 1997-1998, haïn cheá taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa söï giaûm suùt taêng tröôûng kinh teá toaøn caàu, ñaït ñöôïc söï vöôït böïc veà taêng tröôûng cuûa naêm 2002 (öôùc 7, 04%) so vôùi 4 naêm tröôùc ñoù vaø so vôùi haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi laø cô sôû ñeû ra muïc tieâu ñöa nöôùc ta tình traïng keùm phaùt trieån vaøo naêm 2010. moâ hình phaùt trieån kinh teá Vieät Nam laø: -Taêng tröôûng kinh teá cao vaø beàn vöõng. Taêng tröôûng kinh teá ñi ñoâi vôùi tieán boä coâng baèng xaõ hoäi ngay trong töøng böôùc phaùt trieån; ñi ñoâi vôùi phaùt trieån vaên hoùa, baûo veä
moâi tröôøng sinh thaùi, oån ñònh chính trò xaõ hoäi. Khuyeán khích laøm giaøu hôïp phaùp, choáng laøm giaøu phi phaùp, ñi ñoâi xoùa ñoùi giaûm ngheøo; phaùt huy tinh thaàn töông thaân töông aùi trong giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi, ñaåy maïnh xaõ hoäi hoùa caùc lónh vöïc lieân quan. -Ñaët döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng coäng saûn Vieät Nam, söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc phaùp quyeàn xaõ hoäi chuû nghóa, Nhaø nöôùc thöïc söï cuûa daân, do daân vaø vì daân. Phaùt trieån ñaày ñuû neàn kinh teá thò tröôøng vôùi nhöõng ñaëc tính voán coù cuûa noù, ñoù laø tính töï chuû, töï chòu traùch nhieäm cuûa caùc chuû theå saûn xuaát kinh doanh, caïnh tranh töï do; moät heä thoáng kinh teá môû trong ñoù môû roäng thò tröôøng daân toäc, ñi ñoâi hoäi nhaäp thò tröôøng theá giôùi. Phaùt huy toái ña vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc lao ñoäng, voán, taøi nguyeân thieân nhieân; keát hôïp noäi ngoaïi löïc thaønh nguoàn löïc toång hôïp ñeå phaùt trieån. -Phaùt trieån neàn kinh teá höôùng tôùi xuaát khaåu ñi ñoâi nhaäp khaåu hôïp lyù, chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø kinh teá theá giôùi. -Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp noâng thoân laø troïng taâm cuûa nhöõng tröôùc maét; chuyeån dòch ñoàng boä cô caáu ñaàu tö, cô caáu lao ñoäng vaø cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. -Heä thoáng taøi chính-ngaân haøng phaûi phaùt trieån haøi hoøa vôùi neàn saûn xuaát. -Kinh teá nhaø nöôùc phaùt huy vai troø chuû ñaïo trong neàn kinh teá laøm löïc löôïng vaät chaát quan troïng, laø coâng cuï ñeå Nhaø nöôùc ñònh höôùng vaø ñieàu tieát neàn kinh teá vó moâ. Kinh teá taäp theå phaùt trieån vôùi nhieàu hình thöùc ña daïng, trong ñoù hôïp taùc xaõ laø noøng coát. Kinh teá caù theå, tieåu chuû coù vò trí quan troïng laâu daøi. Kinh teá tö baûn tö nhaân ñöôïc phaùt trieån ña daïng vôùi nhieàu hình thöùc. Kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø kinh teá tö baûn tö nhaân ñöôïc taïo ñieàu kieän phaùt trieån thuaän lôïi phuïc vuï cho caùc muïc tieâu kinh teá-xaõ hoäi. -Caùc hoaït ñoäng kinh teá ñöôïc ñaùnh giaù baèng tieâu chuaån, hieäu quaû toång hôïp veà caùc maët kinh teá, taøi chính, xaõ hoäi, moâi tröôøng, an ninh, quoác phoøng. Toùm laïi, “Ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû, ñöa nöôùc ta trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp; öu tieân phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát, ñoàng thôøi xaây döïng quan heä saûn xuaát phuø hôïp theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa; phaùt huy cao ñoä noã löïc, ñoàng thôøi tranh thuû nguoàn löïc beân ngoaøi vaø chuyeån ñoåi hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñeå phaùt trieån nhanh, coù hieäu quaû vaø beàn vöõng; taêng tröôûng kinh teá ñi ñoâi vôùi phaùt trieån vaên hoùa, töøng böôùc caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân, thöïc hieän tieán boä vaø coâng baèng xaõ hoäi, baûo veä vaø caûi thieän moâi tröôøng; keát hôïp kinh teá-xaõ hoäi vôùi taêng cöôøng quoác phoøng-an ninh” (Vaên kieän Ñaïi hoäi IX, trang 89) laø chieán löôïc phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi ñeå ñeán naêm 2010 ñöa nöôùc ta ra khoûi tình traïng moät nöôùc ngheøo vaø keùm phaùt trieån./.