Giáo án Hóa học 12 bài 13: Đại cương về polime (Chương trình cơ bản)

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung

HĐ vào bài: Hiện nay do tác động của điều kiện tự nhiên, biến đổi khí hậu, kim loại bị ăn mòn nhiều, trong khi đó nguồn khoáng sản ngày càng cạn kiệt. Do đó, việc tìm ra nguồn nguyên liệu thay thế là rất cần thiết. Vật liệu polime đang được chú ý do những tính nay cơ lí cao.

HĐ 1:

GV hướng dẫn HS tìm hiểu SGK và cho biết:

- Khái niệm polime

- Ví dụ

- Từ một ví dụ cho biết: monome? Hệ số polime hóa?

HS

Polime là những hợp chất có phân tử khối rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ liên kết với nhau

nCH₂=CH₂ → (CH₂-CH₂)_n

n: hệ số polime hóa hay độ polime (hệ số polime hóa TB)

CH₂=CH₂: monome

GV ghi nhận ý kiến của HS và lưu ý: phân tử chỉ là monome khi tham gia trực tiếp vào phản ứng trùng hợp hoặc trùng ngưng tạo polime

HS nghiên cứu SGK:

- Các cách phân loại polime? Cơ sở của những sự phân loại đó? Cho VD.

HS:

- Theo nguồn gốc: Polỉme thiên nhiên, polime tổng hợp, polime nhân tạo (bán tổng hợp)

- Theo cách tổng hợp: polime trùng hợp, polime trùng ngưng.

- Theo cấu trúc: mạch không nhánh, mạch nhánh, mạng không gian

GV ghi nhận ý kiến của HS

GV giới thiệu danh pháp của polime

HS viết công thức polime trên cơ sở danh pháp

HĐ 2

GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK các dạng cấu trúc của polime và cho VD

HS:

+mạch không nhánh : xenlulozơ, PE, nilon-6

+mạch nhánh: amilopectin, glicogen

+mạng không gian: nhựa bakelit, cao su lưu hóa

GV ghi nhận ý kiến HS và lưu ý: nhánh của mạch polime phải được tạo thành từ một số mắt xích

GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết

- Đặc điểm cấu tạo điều hòa của phân tử polime? VD

- Đặc điểm cấu tạo không điều hòa của phân tử polime?VD

HS

- Polime có cấu tạo điều hòa: các mắt xích nối với nhau theo một trật tự nhất dịnh 

- Polime có cấu tạo không điều hòa: các mắt xích nối với nhau không theo một trật tự nhất dịnh 

HĐ 3

GV yêu cầu HS liên hệ và tìm hiểu SGK và cho biết tính chất vật lí của polime và giải thích cho VD

HS:

- Hầu hết là những chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định

- Đa số không tan trong các dm thông thường, một số tan trong dm thích hợp tạo dd nhớt.

- Nhiều polime có tính dẻo, một số có tính đàn hồi, một số có thể kéo thành sợi, nhiều polime có tính cách nhiệt, cách điện, có tính bán dẫn                    

I.Khái niệm, phân loại và danh pháp

1. Khái niệm

* Polime là những hợp chất có phân tử khối rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ liên kết với nhau

nCH₂=CH₂ → (CH₂-CH₂)_n

* n: hệ số polime hóa hay độ polime (hệ số polime hóa TB)

- CH₂=CH₂: monome

Chú ý: phân tử chỉ là monome khi tham gia trực tiếp vào phản ứng trùng hợp hoặc trùng ngưng tạo polime

2 Phân loại

- Theo nguồn gốc:

+Polỉme thiên nhiên: cao su, tơ tằm, xenlulozơ

+Polime tổng hợp: PE, nilon-6

 +Polime nhân tạo (bán tổng hợp): tơ axetat, tơ visco

- Theo cách tổng hợp:

+Polime trùng hợp: PE, PVC

+Polime trùng ngưng: tơ poliamit

- Theo cấu trúc:

+mạch không nhánh

+mạch nhánh

+mạng không gian

3. Danh pháp

- Poli + tên monome

polipropilen, poli(vinyl axetat), poli(butađien+stiren)

- Một số polime có tên riêng: xenlulozơ, nilon-6,6

II Cấu trúc

1. Các dạng cấu trúc của polime

- Mạch không nhánh : xenlulozơ, PE, nilon-6

- Mạch nhánh: amilopectin, glicogen

- Mạng không gian: nhựa bakelit, cao su lưu hóa

2. Cấu tạo điều hòa và không điều hòa

- Polime có cấu tạo điều hòa: các mắt xích nối với nhau theo một trật tự nhất dịnh 

- Polime có cấu tạo không điều hòa: các mắt xích nối với nhau không theo một trật tự nhất dịnh 

III. Tính chất

1. Tính chất vật lí

a. Tính chất chung

- Hầu hết là những chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định

Polime→ lỏng nhớt → Rắn : Pl nhiệt dẻo

Polime→ phân hủy: Pl nhiệt rắn

- Đa số không tan trong các dm thông thường, một số tan trong dm thích hợp tạo dd nhớt.

b. Một số tính chất riêng

Nhiều polime có tính dẻo, một số có tính đàn hồi, một số có thể kéo thành sợi, nhiều polime có tính cách nhiệt, cách điện, có tính bán dẫn