Giáo án Lịch sử 9 bài 21: Việt Nam trong những năm 1939 - 1945

Chia sẻ: Lương Thế Anh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

893
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Lịch sử 9 bài 21: Việt Nam trong những năm 1939 - 1945 để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Lịch sử 9 bài 21: Việt Nam trong những năm 1939 - 1945 được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Lịch sử 9 bài 21: Việt Nam trong những năm 1939 - 1945

Chương III. CUỘC VẬN ĐỘNG TIẾN TỚI CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945 BÀI 21 VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1939 - 1945 I. Mục tiêu bài học. 1. Kiến thức: Giúp H/s nắm được những kiến thức cơ bản sau. - Khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ, thực dân Pháp đã tho ả hi ệp v ới Nhật, rồi đầu hàng và câu kết với Nhật áp bức bĩc lột nhân dân ta, làm cho đ ời sống của các tầng lớp, giai cấp vơ cùng cực khổ. - Những nét chính về diễn biến của 3 cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kì, Đơ Lương và ý nghĩa nghĩa lịch sử của 3 cuộc khởi nghĩa. 2. Tư tưởng, tình cảm: - Giáo dục cho học sinh lịng căm thù đế quốc, phát Xít Pháp - Nh ật và l ịng kính yêu, khâm phục tinh thần dũng cảm của nhân dân ta. 3. Kĩ năng: - Rèn luyện cho học sinh biết phân tích các th ủ đoạn thâm đ ộc c ủa Nh ật - Pháp, biết đánh giá ý nghĩa của 3 cuộc nổi dậy đầu tiên và biết sử dụng bản đồ. II. Chuẩn bị . 1.Giáo viên: - Lược đồ 3 cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kì, Đơ Lương. - Một số tài lệu về 3 cuộc khởi nghĩa. 2. Học sinh: T×m hiĨu bµi míi. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 1. Ổn định tổ chức: (1') 9B: 9D: 2. Kiểm tra bài cũ: (5') ? Kể tên các cuộc đấu tranh tiêu biểu trong cuéc vËn ®éng d©n chđ 1936- 1939 ? 3. Bài mới. (36') * Giới thiệu bài: Sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ, Phát Xít Nh ật nhảy vào Đơng Dương, cấu kết chặt chẽ với TDP để thống trị và bĩc lột nhân dân ta. Nhân dân Đơng Dương phải sống trong tình trạng " 1 cổ đơi trịng" rất cực khổ. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã bùng lên đấu tranh, m ở đầu thời kì mới, thời kì khởi nghĩa vũ trang. Đĩ là 3 cuộc kh ởi nghĩa B ắc Sơn, Nam Kì và binh biến Đơ Lương..... * Dạy và học bài mới: Hoạt động của thầy, trị Kiến thức
I. Tình hình thế giới và ? Điểm lại những nét chính của tình hình Đơng Dương. thế giới sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 1. Thế giới. bùng nổ. - 1/9/1939 chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ. - 8/1940 Pháp đầu hàng Đức. - Ở Viễn Đơng: Nhật đẩy mạnh xâm lược Trung Quốc, tiến sát biên giới Việt Trung. ? Cho biết tình hình Đơng Dương sau khi 2. Đơng Dương. chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ. - Thực dân Pháp đứng + Ngọn lửa cách mạng giải phĩng của nhân trước 2 nguy cơ: dân Đơng Dương sím muộn sẽ bùng cháy. + Cách mạng Đơng Dương - Giáo viên nêu: 9/1940 Nhật nhảy vào Đơng s¾p bïng nỉ. Dương (Lạng Sơn) + Nhật hất cẳng Pháp ? Cho biết tình hình Đơng Dương từ khi Nhật nhảy vào chiếm đĩng. + Pháp đầu hàng Nhật, mở cửa cho chúng vào Đơng Dương  TDP suy yếu rõ rệt. + Nhật tìm mọi cách lấn áp Pháp, biến Đơng Dương thành thuộc địa và c¨n cø quân sự của chúng. => Thực dân Pháp bắt tay + Ngày 23/7/1941 hiệp ước "phịng thủ với Nhật cùng thống trị chung Đơng Dương" ®· được kí kết giữa Nhật Đơng Dương. và Pháp. (Tại HN) - Học sinh đọc nội dung Hiệp ước phịng thủ chung Đơng Dương (sgk - 81) ? Em cĩ nhận xét gì về hiệp ước phong thủ chung Đơng Dương giữa Nhật và Pháp. -Néi dung cđa b¶n hiƯp víi nh÷ng néi dung mµ quyỊn lỵi chđ yÕu thuéc NhËt , ®iỊu ®ã cho thÊy Ph¸p ®ang suy yÕu ë §«ng D¬ng. ? Vì sao TDP và PXít Nhật thoả hiệp với nhau ®Ĩ cùng thống trị Đơng Dương - V× §«ng D¬ng lµ khu vùc cã vÞ trÝ chiÕn
lỵc (cưa ngâ cđa §NA) vµ cã c¸c nguån lỵi cã thĨ khai th¸c. -B¶n chÊt cđa c¶ hai kỴ thï: + §Ịu muèn bãc lét ND §ong D ¬ng: thđ ®o¹n gièng nhau. +§Ịu muèn chèng ph¸ CM,®µn ¸p ND. - Hai kỴ thï kh«ng ®đ søc lËt nhau nªn ph¶i tháa hiƯp, c©u kÕt víi nhau ®Ĩ cïng chung søc - Pháp thi hành chính sách bãc lét ND §«ng D¬ng, nhng b¶n th©n chĩng l¹i “kinh tế chỉ huy” để bĩc lột m©u thuÉn víi nhau vỊ quyỊn lỵi. nhiều hơn vµ tăng các loại ? Cho biết những việc làm của TDP ở Đơng thuế. Dương trong thời gian 1939 - 1945. + TDP bị Nhật lấn lướt, nhưng chúng vẫn dùng nhiều thủ đoạn gian xảo để thu lợi nhuận - Nhật thu mua gạo theo cao nhất. lèi cìng bøc víi giá rẻ . - Giáo viên giải thích "kinh tế chỉ huy": thực chất là lợi dụng thời chiến để nắm độc quyền kinh tế Đơng Dương, bĩc lột nhiều hơn. + VD: Thuế rượu, muối, thuốc phiện từ 1939 - 1945 tăng 3 lần II. Những cuộc nổi dậy ? Nêu những thủ đoạn của Nhật. đầu tiên. ? Nh÷ng thđ ®o¹n ®ã ®· g©y hËu qu¶ g× cho ND ViƯt Nam. - Hơn 2 triệu dân ta bị chết đĩi vào cuối 1944 - 1945 => Nhân dân ta chịu 2 đường áp bức Pháp - Nhật -> điêu đứng, khốn cùng. 1. Khởi nghĩa Bắc ? Nguyên nhân nào => các cuộc khởi nghĩa Sơn. (27/9/1940) bùng nổ. + Chính sách phản động của Pháp vµ NhËt ở Đơng Dương. => Mâu thuẫn giữa DT Đơng Dương với Nhật - Pháp sâu sắc. Điều đĩ đã => phong trào đấu tranh bùng lên mạnh mẽ. - Giáo viên sử dụng lược đồ H34: Lược đồ khởi nghĩa Bắc Sơn. ? Em hãy trình bày những nét chính về cuộc - 27/9/1940 Đảng bộ Bắc khởi nghĩa Bắc Sơn. Sơn lãnh đạo nhân dân khởi *GV: kết hợp têng thuật diễn biến cuộc nghĩa -> chính quyền cách khởi nghĩa. mạng được thàng lập .
-22/9/1940 , Ph¸p buéc ph¶i kÝ víi NhËt B¶n hiƯp ®Þnh më cưa §«ng D¬ng cho NhËt trµn vµo -> ngay ®ªm h«m ®ã NhËt tÊn c«ng L¹ng S¬n . Qu©n Ph¸p tuy ®«ng nhng chØ vµi ngµy ®· tan r·, sè lín ®Çu hµng, sè cßn l¹i th¸o ch¹y vỊ Th¸i Nguyªn. ChÝnh quyỊn thùc d©n ë nh÷ng vïng nµy tan r·, nh©n c¬ héi ®ã §¶ng bé B¾c S¬n l·nh ®¹o ND nỉi dËy, viªn tri ch©u B¾c S¬n ch¹y trèn. - "Tri Châu" - Viên quan cai trị 1 huyện ở miỊn nĩi thời phong kiến và thời thuộc Pháp. ? Trước tinh thần đấu tranh của ND Bắc Sơn Nhật, Pháp cĩ hành động gì. ? Cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn tại sao nhanh chĩng thất bại. - Đội du kích Bắc Sơn được (Điều kiện thuận lợi cho cuộc khởi nghĩa thành lập .phát triển thành chỉ mới xuất hiện tại địa phương chứ khơng cứu quốc quân (1941) phải trên cả nước. Kẻ địch cĩ điều kiện tập trung lực lượng đàn áp) 2. Khởi nghĩa Nam Kì . ? Tuy thất bại song cuộc khởi nghĩa cĩ ý (23/11/1940) nghĩa gì. * Hồn cảnh. (Cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn đã duy trì được 1 phần lực lượng: Đội du kích Bắc Sơn ra đời, trở thành lực lượng vũ trang nịng cốt của Đảng sau này) ? Hồn cảnh nào => cuộc khởi nghĩa Nam Kì + Pháp thua trận ở Châu Âu, yếu thế ở * Diễn biến: Đơng Dương. - Đêm 22 rạng sáng + Nhật xúi giục bọn quân phiệt Thái Lan 23/1/1940 cuộc khởi nghĩa gây chiến tranh ở biên giới Lào - CPC. bùng nổ lan ra khắp các tỉnh + TDP bắt binh lính Nam Kì đi làm bia đỡ Nam Kì . đạn cho chúng, binh lính căm phÉn. => Trước tình hình đĩ xứ uỷ Nam Kì quyết định khởi nghĩa (chưa cĩ sự đồng ý của Trung - ơng). - Chính quyền nhân dân và ? Trình bày những nét cơ bản của cuộc tồ án cách mạng được thành khởi nghĩa. lập ở nhiều nơi. - Giáo viên dùng lược đồ khởi nghĩa Nam Kì để thuật diễn biến.
VD: Mĩ Tho, Gia Định… ? Theo em nguyên nhân nào => cuộc khởi nghĩa Nam kú bị thất bại. Khởi nghĩa Nam Kì nổ ra khi tại đây chưa xuất hiện điều kiện thuận lợi như ở Bắc Sơn, kế ho¹ch khởi nghĩa lại bị TDP phát hiện trước và chuẩn bị đối phĩ - Giáo viên dẫn chứng chứng minh: Trong thời gian 22/ 11/1940  31/ 12/ 1940 các tỉnh Gia 3. Binh biến Đơ Định, Mĩ Tho, Cần Thơ, Long Xuyên. TDP bắt Lương (13/ 1/1941) 5.848 người, hàng ngàn người bị tù đày ra cơn đảo, ra các trại tập trung, 1 số người lãnh đạo Đảng bị TDP tử hình. Trong đĩ cĩ Nguyễn Văn Cõ tổng bí thư của Đảng từ (1938 - 1940) và * Hồn cảnh: Nguyễn Thị Minh Khai. Binh lính Nghệ An bị đưa làm bia đỡ đạn ở Lào  - Giáo viên giải thích: "Binh biến" Là phong Căm phẫn vùng dậy đấu trào phản kháng mệnh lệnh cấp trên của quân tranh. đội mà hình thức cao nhất là nổi dậy chống chính quyền cĩ thể => thay đổi về chính trị ở trong * Diễn biến: nước. - Ngày 13/ 1/ 1941 khởi ? Cho biết hồn cảnh => cuộc binh biến. nghĩa bùng nổ, dưới sự lãnh đạo của độ đánh chiếm đồn Đơ Lương. - TDP đàn áp cuộc khởi - Giáo viên dùng lược đồ H36: Lược đồ binh nghĩa. biến Đơ Lương. + Thuật diễn biến - Giáo viên trình bày sự hy sinh dũng cảm của đội Cung và các đồng chí của ơng. ? Nguyên nhân nào => cuộc binh biến bị thất bại. (Là cuộc nổi dậy tự phát của binh lính, khơng cĩ sự lãnh đạo của Đảng và khơng cĩ sự phối hợp củaquần chúng) => Nhưng nĩ chứng tỏ tinh thần yêu nước của binh lính người Việt trong quân đội Pháp và khả năng cách mạng của họ nếu được giác ngộ. ? Em cĩ đánh giá, nhận xét gì về các cuộc
khởi nghĩa trong thời gian này. Trong hơn 3 tháng , 3 cuộc nổi dậy đã diễn ra ở 3 miền Bắc - Trung - Nam . Kết quả về 3 cuộc khởi nghĩa đều bị thất bại. Nguyên nhân chính là thời cơ khởi nghĩa chưa chín muồi, kẻ thù cịn mạnh, lực lượng khởi nghĩa chưa được tổ chức và chuẩn bị đầy đủ. ? Hai cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kì và Binh Biến Đơ Lương đã để lại cho cách mạng Việt Nam những bài học kinh nghiệm gì. * Bài học kinh nghiệm. - Về khởi nghĩa vũ trang. - Xây dựng lực lượng vũ trang. - Chiến tranh du kích. => Chuẩn bị trực tiếp cho tổng khởi nghĩa tháng 8 /1945. 4. Củng cố - dặn dị (3') . - Gv sơ kết bài học. Bài 1: Hãy đánh dấu X vào đầu câu về thủ đoạn bĩc lột tàn ác nhất của TDP. A Thi hành chính sách "kinh tế chỉ huy" B Tăng thuế. C Thu mua lương thực, thực phẩm theo lối cưỡng bức với giá rẻ. Bài 2: Điền chữ Đ (đúng) hoặc S(sai)vàng các ơ trống dưới đây: - Cơ hội của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn là quân Pháp tan rã. - Khởi nghĩa Bắc Sơn Giành thắng lợi ngay khi nổ ra. - Nhật, Pháp thoả hiệp với nhau đàn áp khởi nghĩa Bắc Sơn. - Khởi nghĩa Bắc Sơn thất bại nhưng lực lượng vẫn cịn : đội du kích Bắc Sơn. * DỈn dß. - Về nhà học bài biết thuật diễn biến 3 cuộc khởi nghĩa, n ắm đ ược nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử của 3 cuộc khởi nghĩa, Bài h ọc khởi nghĩa c ủa 3 cuộc khởi nghĩa. - Bài tập về nhà: 1, 2 (sgk - 86) - Đọc và tìm hiểu nội dung bài mới. Bài 22: Cao trào CM tiến tới tổng khởi nghĩa tháng 8/1945 (Tiết 1)