Giáo án Ngữ văn 10: Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

Chia sẻ: Tran An Nhi | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

167
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Giáo án Ngữ văn 10: Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa" giúp các bạn học sinh cảm nhận được tiếng hát than thân và lời ca yêu thương tình nghĩa của người bình dân trong xã hội phong kiến qua nghệ thuật đậm màu sắc dân gian của ca dao; trân trọng vẻ đẹp người lao động và yêu quý những sáng tác của họ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 10: Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

TuầnTiết Đọc văn. Ngày dạy: CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Cảm nhận được tiếng hát than thân và lời ca yêu thương tình nghĩa của người bình dân trong xã hội phong kiến qua nghệ thuật đậm màu sắc dân gian của ca dao. Trân trọng vẻ đẹp người lao động và yêu quý những sắng tác của họ. 2. Kĩ năng Rèn luyện kĩ năng đọc – tìm hiểu ca dao qua đặc điểm 3.Thái độ B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của GV SGK Ngữ Văn 10, tập 1 SGV Ngữ Văn 10, tập 1 Chuẩn kiến thức Ngữ Văn 10 Soạn giáo án 2. Chuẩn bị của HS SGK Ngữ Văn 10, tập 1 Vở ghi Vở soạn C. HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY 1. Kiểm tra kiến thức cũ 2. Giảng kiến thức mới Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học Nêu nội dung, nghệ thuật của ca I. Tiểu dẫn: dao? 1. Nội dung của ca dao. Ca dao diễn tả đời sống tâm hồn, tư tưởng, tình cảm của nhân dân. Ca dao gồm: Những câu hát than thân, những lời ca yêu thương tình nghĩa… đằm thắm ân tình và những bài ca
dao hài hước thể hiện tinh thần lạc quan của người lao động. GV: Nêu ví dụ về sự linh hoạt 2. Nghệ thuật của ca dao: trong thể thơ của ca dao. + Thể thơ: lục bát hoặc song thất lục bát. + Ngôn ngữ: ngắn gọn, gần lời nói hàng ngày, giàu hình ảnh… II. Đọc hiểu văn bản: Đọc và phân loại. 1. Đọc. 2. Phân tích: Từ Thân em trong hai bài ca dao a. Những bài ca dao than thân: đầu gợi cho em suy nghĩ về điều * Bài 1,2: gì? Nét chung: Mở đầu bằng “Thân em” Thân em… thân phận bé nhỏ, tội nghiệp, phải phụ thuộc vào người khác, không có quyền quyết định số Lối so sánh trong các bài ca dao phận của mình Gợi sự chia xẻ, đồng cảm sâu sắc. có ý nghĩa như thế nào? So sánh: Lời mời mọc có ý nghĩa gì? Em tấm lụa phất phơ giữa chợ vẻ đẹp duyên dáng, mềm mại thướt tha và đáng quýnhưng lại bị xem như món hàng. Em củ ấu, trong trắng ngoài đen hình thức bình thường nhưng đó chính là giá trị thực của người con gái Hai bài ca dao là lời than thân của người phụ nữ nhưng từ đó cũng nói lên vẻ đẹp của họ. Tâm sự ở bài ca dao số 3 là tâm * Bài 3: sự gì? Từ Ai có ý nghĩa như thế Ai làm chua xót … Từ phiếm chỉ + từ chỉ tâm trạng nào? Nhận xét về cách mở đầu? Lời tâm sự, thở than của một người bị lỡ duyên. Đó là lời trách móc, oán giận rất xót xa. Mặt trăng / Mặt trời / Sao Hôm / Sao Mai… Ẩn dụ, mượn những hình ảnh của đất trời, vũ trụ (Vĩnh hằng) Nhận xét về cách so sánh trong để nói tình cảm con người: Khẳng định tình yêu chung bài ca dao? (Mặt trăng, mặt trời, thuỷ, sắt son… sao Hôm, sao Mai…) Mình ơi!...chờ trăng giữa trời. Lời gọi tha thiết + So sánh Thể hiện sự mòn mỏi cô đơn. Tiết 2 b. Những câu hát yêu thương tình nghĩa: Tìm hiểu, phân tích các bài ca dao * Bài 4: 4,5,6. Khăn: vật trao kỉ niệm, quấn quýt bên người con gái. HS: Đọc bài ca dao số 4. Đèn : Nỗi nhớ được tính theo thời gian. Bài ca dao đã sử dụng nghệ thuật Mắt : Ngủ không yên. gì? Có tác dụng diễn tả tình cảm như thế nào? Nghệ thuật hoán dụ, nhân hoá, lặp cấu trúc câu, từ
láy Nỗi nhớ thương dằng dặc kéo dài, không hề nguôi của cô gái… Đêm qua em những lo phiền Theo em, cô gái lo vì điều gì? Lo vì …không yên một bề. Nỗi lo âu cho hạnh phúc lứa đôi đồng thời thể hiện tình yêu thương tha thiết. Nỗi nhớ này không bi luỵ mà ngược lại, chứa chan tình người. Đó là tiếng hát của một tâm hồn đẹp. Người con gái đã thổ lộ tình cảm * Bài 5: của mình bằng hình ảnh nào ? Hình ảnh: Dải yếm (Quấn quýt bên nhau)– cầu (Nơi hò hện) Ước muốn này là của ai? Có Ước gì sông rộng bằng gang điều gì đặc biệt trong lời ước Bắc cầu giải yếm cho chàng sang chơi. này không? Đây là ước mơ táo bạo nhưng tha thiết và đằm thắm, đầy nữ tính của người con gái Thể hiện một tình yêu Các số từ cụ thể trong bài ca dao mãnh liệt… có ý nghĩa như thế nào? Thể * Bài 6: hiện tình cảm gì của con người? Muối ba năm … còn mặn Tại sao khi nói đến tình cảm con Gừng chín tháng….. còn cay. người lại dùng hình ảnh : muối, gừng. Mượn sự vật (Muối, gừng là gia vị của bữa ăn, phương thuốc của người nghèo) để diễn tả tình cảm con người. Trong đời sống tình cảm có trải qua đủ sự mặn mà cay đắng. Biểu trưng cho sự gắn bó thuỷ chung của con người. Đôi ta tình nặng nghĩa dày Các bài ca dao sử dụng những Có xa nhau… ba vạn sáu ngàn ngày… nghệ thuật gì? Tác dụng? Lối nói giản dị, số từ cụ thể đã khẳng định một cách dứt khoát về sự sắt son, thuỷ chung trong tình yêu, tình vợ chồng. c. Nghệ thuật: Cách nói rất hình ảnh: so sánh, ẩn dụ… Dùng những sự vật gần gũi với người lao động để bày tỏ tình cảm Những câu hát chân chất, mộc mạc nhưng đầy ý nghĩa. Thể thơ linh hoạt, diễn tả được nhiều trạng thái tâm lý của con người. III. Tổng kết: Chùm ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa đã bộc lộ chân tình và sâu sắc nỗi niềm chua xót đắng cay và tình
cảm yêu thương chung thuỷ của người bình dân. Nghệ thuật dân gian đã tô đậm thêm vẻ đẹp tâm hồn của người lao động trong các câu ca. 3.Củng cố Nắm vững nội dung và nghệ thuật bài ca dao 1, 4, 6 4.Dặn dò Học bài Chuẩn bị bài mới Sưu tầm một số câu ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa D. RÚT KINH NGHIỆM ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................