Giáo án Ngữ văn 12 tuần 11: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm
lượt xem 22
download
Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Ngữ văn 12 tuần 11: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Ngữ văn 12 tuần 11: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 12 tuần 11: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm
- Giáo án Ngữ văn 12 THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ NGỮ ÂM I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : o Củng cố và nâng cao hiểu biết về một số phép tu từ ngữ âm ( tạo nhịp điệu và âm hưởng cho câu ; điệp âm, điệp vần, điệp thanh ). o Cảm nhận và phân tích được các phép tu từ ngữ âm trong văn bản, thấy được tác dụng nghệ thuật của chúng. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG : 1. Kiến thức : o Phương thức cơ bản trong một số phép tu từ ngữ âm : tạo âm hưởng và nhịp điệu cho câu ; điệp âm, điệp vần, điệp thanh. o Tác dụng nghệ thuật của những phép tu từ ngữ âm nói trên. 2. Kĩ năng : o Nhận biết phép tu từ ngữ âm trong văn bản. o Phân tích tác dụng của phép tu từ ngữ âm trong văn bản : phân tích mục đích và hiệu quả của phép tu từ, sự phối hợp với các phép tu từ khác, ... o Bước đầu biết sử dụng một số phép tu từ ngữ âm trong những ngữ cảnh thích hợp. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1. Ổn định lớp : KTSS 2. Kiểm tra bài cũ : - Câu 1 : nhắc lại khái niệm luật thơ ? - Câu 2 : tiếng có vai trò như thế nào đối với việc hình thành luật thơ ? - Câu 3 : GV cho 1 ví dụ về thể ngũ ngôn tứ tuyệt ( viết trên bảng phụ ), yêu cầu học sinh xác định luật thơ. 3. Bài mới : ( lời vào bài ) HOẠT ĐỘNG CỦA HỌAT ĐỘNG CỦA NỘI DUNG CẦN ĐẠT THẦY TRÒ 1
- Giáo án Ngữ văn 12 - GV tổ chức cho HS HS theo dõi việc I. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM thảo luận nhóm ( 6 chia nhóm thảo HƯỞNG CHO CÂU : nhóm ) < 5’ >, theo luận. câu hỏi gợi ý của GV. PHẦN I : TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM 1. Bài tập 1 : ( yêu cầu ở SGKT HƯỞNG CHO CÂU : HS đọc yêu cầu 129 ) bài tập 1. Hướng dẫn trả lời : - Nhóm 1 Bài tập - Hai vế đầu dài, nhịp điệu dàn - GV gọi HS đọc yêu 1. cầu bài tập 1 : trải, phù hợp với cuộc đấu tranh trường kì của dân tộc. - GV hướng dẫn HS phân tích các câu theo - Vế sau ngắn, nhịp điệu dồn dập gợi ý trong SGKT129. mạnh mẽ, phù hợp với sự khẳng định hùng hồn về quyền độc lập, tự * Câu hỏi định hướng do của dân tộc. bài tập 1 : Về lập luận, hai vế đầu có vai trò Sự phối hợp nhịp như một luận cứ còn vế sau và câu ngắn, cuối như các kết luận. - Vế một – hai - ba của câu đầu đều nhịp dài ? kết thúc bằng các âm tiết mang Sự thay đổi thanh thanh bằng (nay – bằng, thanh trắc cuối mỗi nhịp ? nay - do ), câu tiếp theo kết thúc Tính chất đóng hay bằng âm tiết mang thanh trắc ( lập mở của âm tiết kết thúc ). “Do” là âm tiết mở, “lập” là âm mỗi nhịp ? tiết đóng Kết thúc có âm hưởng - GV gọi đại diện nhóm mạnh mẽ, dứt khoát, thích hợp với 1 dán bảng phụ và lời khẳng định quyền độc lập của trình bày. Các nhóm dân tộc. còn lại nhận xét, bổ - Phối hợp với nhịp điệu và thanh, sung cho hoàn chỉnh HS đại diện đoạn văn có dùng các phép điệp từ nội dung. nhóm trình bày. Các ngữ ( một dân tộc đã gan góc, dân nhóm còn lại nhận tộc đó phải được ... ) và điệp cú - GV nhận xét, diễn xét bổ sung nội giảng và chốt lại nội dung cho hoàn pháp ( hai vế đầu dài, kết cấu cú dung bài tập 1. pháp giống nhau , vế sau và câu chỉnh. cuối ngắn, kết cấu cú pháp giống 2
- Giáo án Ngữ văn 12 HS theo dõi và nhau ). * Bài tập 2 : ghi nhận nội dung bài tập. - GV gọi HS đọc yêu cầu bài tập 2 : - GV hướng dẫn HS 2. Bài tập 2 : ( yêu cầu ở SGKT phân tích các câu theo - Nhóm 2 Bài tập 129 ) gợi ý trong SGKT129. 2. Hướng dẫn trả lời: * Câu hỏi định hướng bài tập 2 : Để tạo nên sắc thái hùng hồn, thiêng liêng của lời kêu gọi cứu Tìm các hình thức nước, đoạn văn đã có sự phối hợp điệp được sử dụng của nhiều yếu tố sau đây : trong đoạn văn trên ? - Phép điệp phối hợp với phép đối : Tìm các hình thức đối được sử dụng trong + Điệp : ( lặp ) từ ngữ và điệp kết đoạn văn trên ? cấu ngữ pháp và nhịp điệu ( câu đầu : 4/2/4/2 – 4 tiếng – 2 tiếng ). Tìm sự phối hợp vần, nhịp trong đoạn + Sự đối xứng về từ ngữ, nhịp điệu văn trên ? và kết cấu ngữ pháp. *Ví dụ : Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm ( nhip 3/2, 3/2 ; kết cấu ngữ - GV gọi đại diện pháp : C – V – P phụ ngữ ). nhóm 2 dán bảng phụ - Câu văn xuôi nhưng có vần ( phối và trình bày. Các nhóm hợp với nhịp ) ở một số vị trí. còn lại nhận xét, bổ sung cho hoàn chỉnh *Ví dụ : câu đầu vần giữa tiếng nội dung. “bà” và tiếng “già”. Câu thứ 2 điệp vần “ung” các tiếng súng ( Ai có có - GV nhận xét, diễn súng dùng súng ). giảng và chốt lại nội dung bài tập 2. HS đại diện - Sự phối hợp giữa nhịp ngắn ( đầu nhóm trình bày. Các câu 1,2,3 ) với những nhịp dài dàn nhóm còn lại nhận trải ) vế cuối câu 1, 4 tạo âm xét bổ sung nội hưởng khi khoan thai, khi dồn dập * Bài tập 3 dung cho hoàn mạnh mẽ. Thích hợp với một lời chỉnh. cứu nước thiêng liêng. - GV gọi HS đọc yêu cầu bài tập 3 : HS theo dõi và ghi nhận nội dung - GV hướng dẫn HS 3
- Giáo án Ngữ văn 12 phân tích theo các câu bài tập. gợi ý của GV. 3. Bài tập 3 : ( yêu cầu ở SGKT130 * Câu hỏi định hướng ). bài tập 3 : Hướng dẫn trả lời : - Nhóm 3 Bài tập Đoạn văn dùng phép nhân hóa và Hãy ngắt nhịp các 3. nhiều động từ phối hợp với các yếu câu trong văn bản ? tố ngữ âm sau : Tìm các câu có sự - Sự ngắt nhịp cần liệt kê ( dấu ngắt nhịp giống nhau ? phẩy ở 3 câu đầu ). Nêu tác dụng của cách - Câu 3 ngắt nhịp liên tiếp kể về ngắt nhịp đó ? từng chiến công của tre ; nhịp - GV gọi đại diện nhóm trước ngắn, nhịp sau dài tạo âm 3 dán bảng phụ và hưởng du dương của lời ca ngợi. trình bày. Các nhóm - Hai câu cuối ngắt nhịp giữa C – còn lại nhận xét, bổ V ( không dùng từ là ) tạo âm sung cho hoàn chỉnh hưởng mạnh mẽ, dứt khoát của lời nội dung. tuyên dương công trạng, khẳng - GV nhận xét, diễn định ý chí kiên cường và chiến giảng và chốt lại nội thắng vẻ vang của tre . dung bài tập 3. Nhịp điệu và âm hưởng của câu được tạo ra do nhiều yếu tố ( PHẦN II : ĐIỆP sự ngắt nhịp, phối hợp âm thanh, ÂM, ĐIỆP VẦN, hòa phối ngữ âm ... ), cần cảm ĐIỆP THANH . nhận và phân tích sự phối hợp của các yếu tố và luôn luôn nhằm mục - GV giới thiệu vấn đề HS đại diện đích phục vụ cho nội dung biểu đạt : phép điệp có thể bao nhóm trình bày. Các ( thông tin, miêu tả, sắc thái biểu gồm điệp ngữ âm ( âm, nhóm còn lại nhận cảm, thái độ của con người, ... ). vần, thanh ), điệp từ, xét bổ sung nội điệp kết cấu ngữ pháp. dung cho hoàn Bài này chỉ giới hạn ở chỉnh. II. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP điệp các yếu tố ngữ âm HS theo dõi và THANH trong thành phần cấu ghi nhận nội dung tạo của tiếng ( âm tiết ) bài tập. - GV gợi dẫn để HS nhớ lại kiến thức về cấu tạo của tiếng ( âm 4
- Giáo án Ngữ văn 12 tiết ) với 3 bộ phận : âm đầu vần, thanh. * Bài tập 1 : HS lắng nghe - GV gọi HS đọc yêu phần giới thiệu của cầu bài tập 1 : GV. - GV hướng dẫn HS phân tích các câu theo gợi ý của GV. * Câu hỏi định hướng bài tập 1 : Phân tích tác dụng tạo hình tượng của việc điệp âm đầu trong câu thơ bài tập 1a ? 1. Bài tập 1 : ( yêu cầu Ở SGKT Phân tích tác dụng 130 ). tạo hình tượng của việc Hướng dẫn trả lời : điệp a. Sự lặp lại và phối hợp phụ âm đầu “l” ( 4 lần ) Miêu tả được âm đầu trong câu thơ - Nhóm 4 Bài tập trạng thái ẩn hiện trên một diện bài tập 1b ? 1. rộng của hoa lựu ( Đỏ như lửa – lấp ló trên cành như những đóm lửa lúc ẩn hiện : Lúc lóe lên – lúc - GV gọi đại diện nhóm ẩn trong tán lá ). 4 dán bảng phụ và b. Sự lặp lại và phối hợp phụ âm trình bày. Các nhóm đầu “l” ( 4 lần ) trạng thái của còn lại nhận xét, bổ ánh trăng phản chiếu trên mặt nước sung cho hoàn chỉnh ao : ánh trăng như phát tán rộng nội dung. hơn, loang ra và choán lấy khắp - GV nhận xét, diễn bề mặt không gian trên mặt ao. giảng và chốt lại nội dung bài tập 1. * Bài tập 2 : - GV gọi HS đọc yêu 5
- Giáo án Ngữ văn 12 cầu bài tập 2 : - GV hướng dẫn HS phân tích các câu theo gợi ý của SGK bài tập 2 – SGKT130. - GV gọi đại diện nhóm 5 dán bảng phụ và trình bày. Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung cho hoàn chỉnh HS đại diện nội dung. nhóm trình bày. Các nhóm còn lại nhận - GV nhận xét, diễn xét bổ sung nội giảng và chốt lại nội dung cho hoàn 2. Bài tập 2 : ( yêu cầu ở SGKT dung bài tập 2. chỉnh. 130 ). HS theo dõi và Hướng dẫn trả lời : ghi nhận nội dung * Bài tập 3 : bài tập. - Vần “ang” được lặp lại nhiều lần - GV gọi HS đọc yêu ( vần “ang” có nguyên âm rộng “a” cầu bài tập 2 : và phụ âm mũi “ng” ), thể thơ 7 - GV hướng dẫn HS - Nhóm 5 Bài tập tiếng âm hưởng mở rộng, tiếp phân tích các câu theo 2. diễn kéo dài phù hợp với cảm gợi ý của SGK bài tập xúc chung : mùa đông đang còn 3 – SGKT131. tiếp diễn với nhiều dấu hiệu đặc trưng , vậy mà có những lời mời - GV gọi đại diện nhóm gọi của mùa xuân. 6 dán bảng phụ và trình bày. Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung cho hoàn chỉnh nội dung. HS đại diện - GV nhận xét, diễn nhóm trình bày. Các giảng và chốt lại nội nhóm còn lại nhận dung bài tập 3. xét bổ sung nội dung cho hoàn 3. Bài tập 3 : ( yêu cầu ở chỉnh. SGKT130-131 ). HS theo dõi và Đoạn thơ gợi ra được khung cảnh ghi nhận nội dung hiểm trở của vùng rừng núi sự gian 6
- Giáo án Ngữ văn 12 bài tập. lao, vất vả của cuộc hành quân, nhờ sự đóng góp của nhiều yếu tố. - Nhịp ¾ ở 3 câu đầu. - Sự phối thanh T – B ( 3 câu đầu nhiều thanh T, câu cuối toàn B ). - Nhóm 6 Bài tập 3. - Các từ láy gợi hình cao : khúc khủy/ thăm thẳm/ heo hút. - Phép đối từ ngữ : + Dốc lên khúc khủy / dốc thăm - GV hướng dẫn HS về thẳm. nhà làm. + Ngàn thước lên cao / ngàn thước xuống. HS đại diện - Phép điệp từ ngữ : dốc, ngàn nhóm trình bày. Các thước. nhóm còn lại nhận - Phép nhân hóa : súng ngửi trời. xét bổ sung nội dung cho hoàn - Phép lặp cú pháp : câu 1 và câu chỉnh. 3. HS theo dõi và Điệp âm, điệp vần, điệp thanh ghi nhận nội dung là các phép tu từ thường được sử bài tập. dụng trong thơ, văn xuôi thì ít. Việc lặp lại âm – vần – thanh ( bộ phận của tiếng ) một các chủ ý và phối hợp với nhau để phục vụ cho việc biểu đạt nội dung. III. LUYỆN TẬP : Về nhà làm bài tập ở sách bài tập Ngữ văn. - Phần : tạo nhịp điệu và âm hưởng cho câu : bài tập 3 –T65. - Phần : điệp âm, điệp vần, điệp thanh : bài tập 2- T65. 7
- Giáo án Ngữ văn 12 HS lắng nghe và làm theo yêu cầu của GV. 4. Củng cố : GV củng cố kiến thức và kĩ năng cơ bản ở một số phép tu từ ngữ âm.. 5. Dặn dò : - Về nhà xem lại phần sửa bài tập và tiếp tục làm những bài tập còn lại. - Chuẩn bị “Viết bài làm văn số 3”. 8
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 10: Đất Nước ( Trích trường ca Mặt đường khát vọng - Nguyễn Khoa Điềm )
11 p | 1389 | 86
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 7: Tây Tiến
16 p | 2073 | 51
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 6: Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ
8 p | 884 | 42
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 4: Nghị luận về một hiện tượng đời sống
6 p | 890 | 39
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 10: Đọc thêm: Đất nước ( Nguyễn Đình Thi )
4 p | 630 | 38
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 6: Thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1 - 12 - 2003
10 p | 650 | 33
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 12: Thực hành một số phép tu từ cú pháp
7 p | 480 | 32
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 10: Luật thơ ( tiếp theo)
4 p | 349 | 27
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 3: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt (TT)
6 p | 690 | 26
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 9: Phát biểu theo chủ đề
4 p | 384 | 23
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 12: Đọc thêm: Dọn về làng
7 p | 410 | 22
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 12: Đọc thêm: Tiếng hát con tàu
4 p | 460 | 22
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 4: Đọc thêm: Mấy ý nghĩ về thơ ( trích )
6 p | 514 | 20
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 12: Đọc thêm: Đò Lèn
7 p | 300 | 17
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 2: Giữ gìn trong sáng của Tiếng Việt
9 p | 173 | 11
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 4: Đọc thêm: Đố t - xtôi - ép - xki ( trích )
4 p | 163 | 8
-
Giáo án Ngữ văn 12 tuần 5: Trả bài viết số 1 và ra đề số 2
5 p | 199 | 7
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn