intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Giáo trình Tài chính doanh nghiệp - Chương 7

Chia sẻ: Tiếu Ngạo Giang Hồ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST
Báo xấu
844
lượt xem 481
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình tài chính doanh nghiệp - chương 7', tài chính - ngân hàng, tài chính doanh nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tài chính doanh nghiệp - Chương 7

  1. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Ch−¬ng 7 doanh Thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Nghiªn cøu doanh thu vµ chi phÝ trong doanh nghiÖp gióp chóng ta x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ph©n biÖt kh¸i niÖm doanh thu - chi phÝ vµ thu - chi mµ trªn thùc tÕ ®«i khi vÉn bÞ nhÇm lÉn. Doanh thu vµ chi phÝ ®−îc ph¶n ¸nh trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh vµ ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Thu, chi ph¶n ¸nh c¸c luång tiÒn vµo, luång tiÒn ra cña doanh nghiÖp th−êng trong thêi kú ng¾n: tõng tuÇn, tõng th¸ng vµ cho biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n ®Ých thùc hay kh¶ n¨ng chi tr¶ cña doanh nghiÖp. C¸c kho¶n thu vµ c¸c kho¶n chi ®−îc thÓ hiÖn trong b¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ (Ng©n quü). §©y lµ c¬ së quan träng ®Ó nhµ qu¶n lý x©y dùng kÕ ho¹ch tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp. Nghiªn cøu doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn trong doanh nghiÖp cßn gióp ng−êi ta lËp vµ hiÓu c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp, nhËn biÕt ®−îc mèi liªn hÖ gi÷a b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n - nh÷ng c¨n cø ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Nghiªn cøu doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn trong doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò ®Ó dù ®o¸n vµ x¸c ®Þnh ®−îc quy m« c¸c dßng tiÒn trong t−¬ng lai, lµm c¨n cø tÝnh to¸n thêi gian thu håi vèn ®Çu t−, gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV), tû lÖ néi hoµn (IRR) v.v... ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t− dµi h¹n trong doanh nghiÖp. 7.1. Chi phÝ cña doanh nghiÖp Môc tiªu cuèi cïng cña c¸c doanh nghiÖp lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cho c¸c chñ së h÷u. Bëi vËy, doanh nghiÖp ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh. Tuú theo lo¹i h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ tû träng c¸c bé phËn chi phÝ cã thÓ kh«ng gièng nhau vµ còng tuú theo c¸c c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau, ng−êi ta cã thÓ xem xÐt c¸c lo¹i chi phÝ d−íi c¸c gi¸c ®é kh¸c nhau. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 151
  2. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp 7.1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm. 7.1.1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i tiªu hao c¸c lo¹i vËt t−, nguyªn vËt liÖu, hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ, tr¶ c«ng cho nh÷ng ng−êi lao ®éng v.v.... Do vËy, cã thÓ hiÓu chi phÝ s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tÊt c¶ c¸c hao phÝ vÒ vËt chÊt vµ vÒ lao ®éng mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. C¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh cã tÝnh th−êng xuyªn vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Do ®Æc ®iÓm cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ chi phÝ hµng ngµy g¾n liÒn víi tõng vÞ trÝ s¶n xuÊt, tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tõng lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh, viÖc tæng hîp, tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®−îc tiÕn hµnh trong tõng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, kh«ng ph©n biÖt c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh hay ch−a hoµn thµnh. §Ó qu¶n lý vµ kiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ, tÝnh to¸n ®−îc kÕt qu¶ tiÕt kiÖm chi phÝ ë tõng bé phËn s¶n xuÊt vµ toµn doanh nghiÖp, kiÓm tra vµ ph©n tÝch qu¸ tr×nh ph¸t sinh chi phÝ vµ h×nh thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ng−êi ta cÇn ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Th«ng th−êng, ng−êi ta sö dông mét sè c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ nh− sau: Thø nhÊt: Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, tøc lµ s¾p xÕp c¸c chi phÝ cã cïng tÝnh chÊt kinh tÕ vµo mét lo¹i, mçi lo¹i lµ mét yÕu tè chi phÝ, theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm 3 nhãm yÕu tè sau: + Chi phÝ vËt t−. + L−¬ng nh©n c«ng trùc tiÕp. + Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Thø hai: Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh. C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông kinh tÕ vµ ®Þa ®iÓm ph¸t sinh cña chi phÝ ®Ó s¾p xÕp chi phÝ thµnh nh÷ng kho¶n môc nhÊt ®Þnh, qua ®ã, ph©n tÝch t¸c ®éng cña tõng kho¶n môc chi phÝ ®Õn gi¸ thµnh. Thø ba: Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt thµnh chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi. Ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch nµy ®Ó cã ph−¬ng thøc qu¶n lý phï hîp víi tõng lo¹i chi phÝ. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 152
  3. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp §Ó qu¶n lý tèt chi phÝ, ngoµi ph©n lo¹i chi phÝ, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i xem xÐt c¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó ®Þnh h−íng thay ®æi tû träng mçi lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. C¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt lµ tû träng gi÷a c¸c yÕu tè chi phÝ trong tæng sè chi phÝ s¶n xuÊt. C¸c doanh nghiÖp trong cïng mét ngµnh vµ gi÷a c¸c ngµnh kh¸c nhau cã c¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c nhau. C¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè nh−: lo¹i h×nh vµ quy m« s¶n xuÊt cña tõng doanh nghiÖp, tr×nh ®é kü thuËt, trang thiÕt bÞ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, c«ng t¸c tæ chøc, n¨ng lùc qu¶n lý, tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n v.v.. Nghiªn cøu c¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt nh»m: - X¸c ®Þnh tû träng vµ xu h−íng thay ®æi cña tõng yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt. - KiÓm tra gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ cã biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 7.1.1.2. Chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm §èi víi c¸c doanh nghiÖp, tiªu thô s¶n phÈm lµ hÕt søc quan träng. Khèi l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh tíi quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp còng ph¶i bá nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh. Chi phÝ l−u th«ng s¶n phÈm bao gåm: chi phÝ trùc tiÕp tiªu thô s¶n phÈm; chi phÝ hç trî marketing vµ ph¸t triÓn. Chi phÝ trùc tiÕp tiªu thô s¶n phÈm bao gåm: chi phÝ chän läc, ®ãng gãi; chi phÝ bao b×, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n; chi phÝ thuª kho, bÕn b·i v.v... Chi phÝ hç trî marketing vµ ph¸t triÓn bao gåm: chi phÝ ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr−êng; chi phÝ qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm; chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm v.v...Tû träng cña chi phÝ nµy cã xu h−íng t¨ng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn. 7.1.1.3. Gi¸ thµnh s¶n phÈm Nghiªn cøu chi phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm ch−a cho biÕt l−îng chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i s¶n phÈm hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. MÆt kh¸c, trong ho¹t ®éng kinh doanh, khi quyÕt ®Þnh lùa chän ph−¬ng ¸n kinh doanh mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã, doanh Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 153
  4. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp nghiÖp cÇn ph¶i tÝnh ®Õn l−îng chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét s¶n phÈm hoÆc mét khèi l−îng s¶n phÈm ®ã. Do vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé chi phÝ cña doanh nghiÖp bá ra ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt hoÆc ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. Gi÷a gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ s¶n xuÊt cã sù gièng nhau vµ kh¸c nhau: chi phÝ s¶n xuÊt hîp thµnh gi¸ thµnh phÈm, nh−ng kh«ng ph¶i toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®−îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶n ¸nh l−îng chi phÝ ®Ó hoµn thµnh s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt vµ tiªu thô 1 ®¬n vÞ hay 1 khèi l−îng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh, cßn chi phÝ s¶n xuÊt vµ l−u th«ng s¶n phÈm thÓ hiÖn sè chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, thêi kú nµy th−êng lµ mét n¨m. Trong ph¹m vi s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, cã thÓ ph©n biÖt gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm (®èi víi s¶n phÈm x©y dùng lµ gi¸ thµnh thi c«ng) bao gåm toµn bé chi phÝ bá ra ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. Gi¸ thµnh tiªu thô s¶n phÈm cßn ®−îc gäi lµ gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm bao gåm toµn bé chi phÝ ®Ó hoµn thµnh c¶ s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Trªn gi¸c ®é kÕ ho¹ch ho¸, gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®−îc ph©n biÖt thµnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh thùc tÕ. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng lu«n ph¶i quan t©m tíi viÖc gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp cã thÓ h¹ gi¸ b¸n ®Ó tiªu thô s¶n phÈm vµ thu håi vèn nhanh. §ång thêi, h¹ gi¸ thµnh lµ yÕu tè quan träng ®Ó t¨ng lîi nhuËn. H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú ®−îc x¸c ®Þnh cho nh÷ng s¶n phÈm so s¸nh ®−îc th«ng qua 2 chØ tiªu: møc gi¶m gi¸ thµnh vµ tû lÖ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Riªng ®èi víi s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n, ng−êi ta chØ so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ thµnh dù to¸n cña khèi l−îng s¶n phÈm trong cïng mét kú. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 154
  5. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp: - Sù tiÕn bé cña khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. - Tæ chøc lao ®éng khoa häc vµ chiÕn l−îc sö dông lao ®éng. - Tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý tµi chÝnh. 7.1.2. Chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp Chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh bao gåm c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh cña doanh nghiÖp. §©y còng lµ mét c¸ch tiÕp cËn phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Dùa vµo tÝnh chÊt c¸c yÕu tè chi phÝ: chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh ®−îc chia thµnh c¸c lo¹i sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu, ®éng lùc (gäi t¾t lµ chi phÝ vËt t−). - Chi phÝ vËt t− phô thuéc vµo 2 yÕu tè lµ møc tiªu hao vËt t− vµ gi¸ vËt t−. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh (KHTSC§). Chi phÝ KHTSC§ ®−îc x¸c ®Þnh dùa vµo nguyªn gi¸ TSC§ cÇn tÝnh khÊu hao vµ tû lÖ KHTSC§. - Chi phÝ tiÒn l−¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l−¬ng. - Chi phÝ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ vµ kinh phÝ c«ng ®oµn. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. - ThuÕ vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Dùa vµo néi dung c¸c yÕu tè chi phÝ: chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh ®−îc chia thµnh c¸c kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp. Chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp bao gåm: - Chi phÝ vËt t− trùc tiÕp - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp - Chi phÝ s¶n xuÊt chung * Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 155
  6. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Chi phÝ Chªnh lÖch = + s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang Chªnh lÖch s¶n S¶n phÈm dë S¶n phÈm dë dang = - phÈm dë dang dang ®Çu kú cuèi kú * Gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ thµnh Chªnh lÖch thµnh = + phÈm tån kho s¶n xuÊt Chªnh lÖch thµnh Thµnh phÈm tån Thµnh phÈm tån kho = - phÈm tån kho kho ®Çu kú cuèi kú Riªng ®èi víi doanh nghiÖp th−¬ng m¹i: Gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ vèn Chªnh lÖch hµng = + ho¸ tån kho hµng mua Chªnh lÖch hµng ho¸ Hµng ho¸ tån Hµng ho¸ = - tån kho kho ®Çu kú tån kho cuèi kú * Chi phÝ b¸n hµng: gåm c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô nh−: tiÒn l−¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, tiÕp thÞ, ®ãng gãi, b¶o qu¶n, khÊu hao TSC§, chi phÝ vËt liÖu, bao b×, dông cô, ®å dïng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b¶o hµnh, qu¶ng c¸o. * Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: gåm c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¸c chi phÝ chung kh¸c cã liªn quan tíi toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh− : tiÒn l−¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp tr¶ cho ban gi¸m ®èc vµ nh©n viªn qu¶n lý ë c¸c phßng ban, chi phÝ vËt liÖu ®Ó dïng cho v¨n phßng, KHTSC§ dïng chung cho doanh nghiÖp, c¸c kho¶n thuÕ, lÖ phÝ, b¶o hiÓm, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi thuéc v¨n phßng doanh nghiÖp vµ c¸c chi phÝ kh¸c chung cho toµn doanh nghiÖp nh− , l·i vay, dù phßng, phÝ kiÓm to¸n, tiÕp t©n, tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ v.v... 7.1.3. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th−êng Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh bao gåm: chi phÝ liªn doanh liªn kÕt, chi phÝ thuª tµi s¶n, chi phÝ vay nî, chi phÝ mua, b¸n chøng kho¸n. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 156
  7. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th−êng bao gåm: chi phÝ nh−îng b¸n thanh lý TSC§, gi¸ trÞ tæn thÊt sau khi ®· gi¶m trõ vµ chi phÝ bÊt th−êng kh¸c. 7.2. Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp 7.2.1. Tiªu thô s¶n phÈm vµ doanh thu tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp Tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®−îc coi lµ ho¹t ®éng xuÊt b¸n s¶n phÈm cho ®¬n vÞ mua ®Ó nhËn ®−îc sè tiÒn vÒ s¶n phÈm ®ã. Nh− vËy, viÖc chän thêi ®iÓm ®Ó x¸c ®Þnh qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hoµn thµnh lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c trong ho¹t ®éng qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp nh−: c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ, qu¶n lý tiÒn mÆt, qu¶n lý kho¶n ph¶i thu v.v... Qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®−îc coi lµ hoµn thµnh khi doanh nghiÖp nhËn ®−îc chÊp nhËn tr¶ tiÒn cña bªn mua hµng. ViÖc chän thêi ®iÓm nµy, mét mÆt, gióp c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ cña c¬ quan thuÕ ®−îc dÔ dµng, tiÖn lîi vµ mÆt kh¸c, còng thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp nhanh chãng hoµn thµnh viÖc thu tiÒn ®¶m b¶o vèn cho chu kú kinh doanh tiÕp theo. Khi hoµn thµnh viÖc tiªu thô s¶n phÈm còng cã nghÜa lµ doanh nghiÖp cã doanh thu tiªu thô s¶n phÈm. Doanh thu cña doanh nghiÖp lµ sè tiÒn mµ kh¸ch hµng chÊp nhËn tr¶. §©y lµ bé phËn th−êng chiÕm tû träng lín trong tæng doanh thu cña doanh nghiÖp. Nh− vËy, viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lu«n g¾n chÆt víi t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ tr−êng. §iÒu ®ã cho thÊy: viÖc lùa chän s¶n phÈm kinh doanh, chän thÞ tr−êng tiªu thô, viÖc chän thêi ®iÓm tiªu thô còng nh− c¸c quyÕt vÒ gi¸ c¶ cña doanh nghiÖp liªn quan chÆt chÏ ®Õn doanh thu tiªu thô s¶n phÈm vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp. 7.2.2. Doanh thu cña doanh nghiÖp C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh, doanh thu cña doanh nghiÖp bao gåm: - Doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh - Doanh thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 157
  8. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp - Doanh thu tõ ho¹t ®éng bÊt th−êng. Doanh thu cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nã lµ nguån ®Ó doanh nghiÖp trang tr¶i c¸c chi phÝ, thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n suÊt më réng, thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n−íc. §èi víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau, doanh thu còng kh¸c nhau. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, khai th¸c, chÕ biÕn v.v.... Doanh thu lµ toµn bé tiÒn b¸n s¶n phÈm, nöa thµnh phÈm, bao b×, nguyªn vËt liÖu. §èi víi ngµnh x©y dùng: Doanh thu lµ gi¸ trÞ c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao. §èi víi ngµnh vËn t¶i: Doanh thu lµ tiÒn c−íc phÝ. §èi víi ngµnh th−¬ng nghiÖp, ¨n uèng: Doanh thu lµ tiÒn b¸n hµng. §èi víi ho¹t ®éng ®¹i lý, uû th¸c: Doanh thu lµ tiÒn hoa hång. §èi víi ngµnh kinh doanh dÞch vô: Doanh thu lµ tiÒn b¸n dÞch vô. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ: Doanh thu lµ tiÒn l·i. §èi víi ho¹t ®éng b¶o hiÓm: Doanh thu lµ phÝ b¶o hiÓm. §èi víi ho¹t ®éng cho thuª: Doanh thu lµ tiÒn thuª. §èi víi ho¹t ®éng biÓu diÔn v¨n ho¸, nghÖ thuËt, thÓ dôc thÓ thao: Doanh thu lµ tiÒn b¸n vÐ. 7.3. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp (thu nhËp cña doanh nghiÖp) 7.3.1. Kh¸i niÖm lîi nhuËn cña doanh nghiÖp 7.3.1.1. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn tr−íc thuÕ hay thu nhËp tr−íc thuÕ cña doanh nghiÖp ®−îc hiÓu lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t ®−îc doanh thu ®ã. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ cña doanh nghiÖp bao gåm lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt th−êng. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 158
  9. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn tr−íc thuÕ tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô vµ chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ tõ ho¹t ®éng bÊt th−êng lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu ho¹t ®éng bÊt th−êng vµ chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th−êng. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ tõ c¸c ho¹t ®éng lµ tæng lîi nhuËn tr−íc thuÕ cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn tr−íc thuÕ lµ c¬ së ®Ó tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. 7.3.1.2. Lîi nhuËn sau thuÕ (thu nhËp sau thuÕ) cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn sau thuÕ lµ chªnh lÖch gi÷a lîi nhuËn tr−íc thuÕ vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp = Lîi nhuËn tr−íc thuÕ x ThuÕ suÊt thuÕ TNDN Lîi nhuËn sau thuÕ = Lîi nhuËn tr−íc thuÕ - ThuÕ thu nhËp DN Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®−îc hay kh«ng phô thuéc rÊt lín vµo viÖc doanh nghiÖp cã t¹o ra ®−îc lîi nhuËn hay kh«ng. Lîi nhuËn lµ mét chØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, lµ nguån quan träng ®Ó doanh nghiÖp t¸i ®Çu t− më réng s¶n xuÊt. Trªn ph¹m vi x· héi, lîi nhuËn lµ nguån ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt x· héi. Tuy vËy, lîi nhuËn kh«ng ph¶i lµ chØ tiªu duy nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp. Bëi v× lîi nhuËn lµ chØ tiªu tµi chÝnh cuèi cïng nªn nã chÞu ¶nh h−ëng cña nhiÒu nh©n tè chñ quan, kh¸ch quan. Do vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, ng−êi ta ph¶i kÕt hîp chØ tiªu lîi nhuËn víi c¸c chØ tiªu vÒ tØ suÊt lîi nhuËn nh− tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu, tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u, tû suÊt lîi nhuËn trªn tµi s¶n v.v... 7.3.2. Ph©n phèi lîi nhuËn Ph©n phèi lîi nhuËn nh»m môc ®Ých chñ yÕu t¸i ®Çu t− më réng n¨ng lùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, khuyÕn khÝch ng−êi Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 159
  10. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ nguyªn t¾c, lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp ®−îc sö dông mét phÇn ®Ó chia l·i cæ phÇn, phÇn cßn l¹i lµ lîi nhuËn kh«ng chia. Tû lÖ phÇn lîi nhuËn chia l·i vµ lîi nhuËn kh«ng chia tuú thuéc vµo chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc (®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n−íc) hay chÝnh s¸ch cæ tøc cæ phÇn cña ®¹i héi cæ ®«ng (®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c) ë mçi doanh nghiÖp trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n−íc ViÖt Nam, lîi nhuËn sau thuÕ, sau khi nép ph¹t vµ c¸c kho¶n kh¸c nÕu cã, ®−îc trÝch lËp c¸c quü cña doanh nghiÖp nh− quü ®Çu t− ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh, quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm, quü khen th−ëng vµ phóc lîi. - C¸c quü doanh nghiÖp. + Quü ®Çu t− ph¸t triÓn: Quü nµy ®−îc sö dông vµo c¸c môc ®Ých sau: - §Çu t− më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh. - §æi míi, thay thÕ m¸y mãc, thiÕt bÞ d©y chuyÒn c«ng nghÖ, nghiªn cøu ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt. - §æi míi trang thiÕt bÞ vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc trong doanh nghiÖp. - Nghiªn cøu khoa häc, ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt, nghiÖp vô cho c¸n bé nh©n viªn cña doanh nghiÖp. - Bæ sung vèn l−u ®éng. - Tham gia liªn doanh, mua cæ phiÕu. - TrÝch nép cÊp trªn (nÕu cã). + Quü dù phßng tµi chÝnh: Dïng ®Ó bï ®¾p kho¶n chªnh lÖch tõ nh÷ng tæn thÊt, thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n do thiªn tai, ®Þch ho¹, ho¶ ho¹n, nh÷ng rñi ro trong kinh doanh kh«ng ®−îc tÝnh trong gi¸ thµnh vµ ®Òn bï cña c¬ quan b¶o hiÓm. TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü dù phßng tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh hµng n¨m vµ ®−îc sö dông ®Ó hç trî c¸c tæn thÊt, thiÖt h¹i Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 160
  11. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn theo c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty. + Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm: Dïng ®Ó trî cÊp cho ng−êi lao ®éng cã thêi gian lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp ®ñ mét n¨m trë lªn bÞ mÊt viÖc lµm vµ chi cho viÖc ®µo t¹o l¹i chuyªn m«n, kü thuËt cho ng−êi lao ®éng do thay ®æi c«ng nghÖ hoÆc chuyÓn sang viÖc míi, ®Æc biÖt lµ ®µo t¹o nghÒ dù phßng cho lao ®éng n÷ cña doanh nghiÖp. Trî cÊp cho ng−êi lao ®éng mÊt viÖc lµm do c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan nh−: lao ®éng d«i ra v× thay ®æi c«ng nghÖ, do liªn doanh, do thay ®æi tæ chøc trong khi ch−a bè trÝ c«ng viÖc kh¸c, hoÆc ch−a kÞp gi¶i quyÕt cho th«i viÖc. Møc trî cÊp cho thêi gian mÊt viÖc lµm do Gi¸m ®èc vµ Chñ tÞch c«ng ®oµn doanh nghiÖp xÐt cô thÓ theo ph¸p luËt hiÖn hµnh. Doanh nghiÖp ph¶i trÝch nép ®Ó h×nh thµnh Quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm cña Tæng C«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng C«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng C«ng ty quyÕt ®Þnh. + Quü phóc lîi dïng ®Ó: §Çu t− x©y dùng hoÆc söa ch÷a, bæ sung vèn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng cña doanh nghiÖp, gãp vèn ®Çu t− x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi chung trong ngµnh, hoÆc víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c theo hîp ®ång tho¶ thuËn; chi cho c¸c ho¹t ®éng phóc lîi x· héi, thÓ thao, v¨n ho¸, phóc lîi c«ng céng cña tËp thÓ c«ng nh©n viªn doanh nghiÖp; ®ãng gãp cho quü phóc lîi x· héi (c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn, phóc lîi x· héi c«ng céng); trî cÊp khã kh¨n th−êng xuyªn, ®ét xuÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn doanh nghiÖp. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông quü nµy ®Ó chi trî cÊp khã kh¨n cho ng−êi lao ®éng cña doanh nghiÖp ®· vÒ h−u, mÊt søc hay l©m vµo hoµn c¶nh khã kh¨n, kh«ng n¬i n−¬ng tùa vµ chi cho c«ng t¸c tõ thiÖn x· héi. Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ) quyÕt ®Þnh sö dông sau khi cã ý kiÕn tho¶ thuËn cña C«ng ®oµn doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ph¶i trÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü phóc lîi tËp trung cña Tæng c«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qu¶n Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 161
  12. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp trÞ Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh vµ ®−îc sö dông cho c¸c môc tiªu theo quy chÕ tµi chÝnh Tæng c«ng ty. + Quü khen th−ëng dïng ®Ó: Th−ëng cuèi n¨m hoÆc th−ëng th−êng kú cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp, møc th−ëng do Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ) quyÕt ®Þnh sau khi cã ý kiÕn tham gia cña C«ng ®oµn doanh nghiÖp trªn c¬ së n¨ng suÊt lao ®éng, thµnh tÝch c«ng t¸c vµ møc l−¬ng c¬ b¶n cña mçi c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Th−ëng ®ét xuÊt cho nh÷ng c¸ nh©n, tËp thÓ trong doanh nghiÖp cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh, møc th−ëng do Héi ®ång qu¶n trÞ, gi¸m ®èc( nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ) quyÕt ®Þnh. Th−ëng cho c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ ngoµi doanh nghiÖp cã quan hÖ hîp ®ång kinh tÕ ®· hoµn thµnh tèt nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång, mang l¹i lîi Ých chi doanh nghiÖp. Møc th−ëng do Héi ®ång qu¶n trÞ hay Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh. TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü khen th−ëng tËp trung cña Tæng C«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh vµ sö dông ®Ó khen th−ëng cho c¸c ®èi t−îng theo quy chÕ tµi chÝnh Tæng C«ng ty. 7.4. Mét sè lo¹i thuÕ chñ yÕu ®èi víi doanh nghiÖp §èi víi doanh nghiÖp, phÇn lín c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép lµ nh÷ng kho¶n chi cña doanh nghiÖp. V× vËy, khi quyÕt ®Þnh ph−¬ng ¸n kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i tÝnh tíi t¸c ®éng cña thuÕ vµ sè tiÒn thuÕ ph¶i nép cho tõng mÆt hµng vµ tõng ngµnh nghÒ kinh doanh. Trong mçi doanh nghiÖp, thuÕ ®−îc tÝnh b¾t ®Çu tõ khi doanh nghiÖp cã doanh thu vµ thu nhËp. Cã thÓ kÓ ®Õn mét sè lo¹i thuÕ chñ yÕu: thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ Tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ Thu nhËp doanh nghiÖp. 7.4.1. ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) VAT lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu, thu trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ dÞch vô qua c¸c giai ®o¹n tõ s¶n xuÊt l−u th«ng ®Õn tiªu dïng. ThuÕ suÊt Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 162
  13. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®−îc quy ®Þnh theo thuÕ suÊt cè ®Þnh, c¨n cø vµo dÞch vô vµ mÆt hµng kinh doanh. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh: * Ph−¬ng ph¸p khÊu trõ: VAT = VAT thu hé - VAT tr¶ hé ph¶i nép VAT thu hé ®−îc tÝnh theo thuÕ suÊt VAT trªn doanh thu ch−a cã thuÕ (doanh thu ngoµi thuÕ). VAT tr¶ hé ®−îc tÝnh theo thuÕ suÊt VAT trªn chi phÝ mua hµng ngoµi thuÕ. * Ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp: VAT ph¶i nép ®−îc tÝnh trùc tiÕp trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô: VAT = VA x ThuÕ suÊt VAT VA = Doanh thu ngoµi thuÕ – Chi phÝ trung gian ngoµi thuÕ VÝ dô: Mét s¶n phÈm ®−îc s¶n xuÊt ra ph¶i tr¶i qua c¸c c«ng ®o¹n sau ®©y. B«ng Sîi V¶i ¸o Gi¸ trÞ 30®v Gi¸ trÞ 60®v Gi¸ trÞ 70®v Gi¸ trÞ 80®v Cho biÕt gi¸ trÞ trªn ch−a cã VAT. VAT thuÕ suÊt 10% cho c¶ mua vµ b¸n. Ng−êi ta tÝnh VAT nh− sau: C¬ së s¶n xuÊt b«ng nép thuÕ 30 x10% = 3®v C¬ së s¶n xuÊt sîi nép thuÕ 60 x 10% - 3®v = 3®v C¬ së s¶n xuÊt v¶i nép thuÕ 70 x 10% - 6 = 1®v C¬ së s¶n xuÊt ¸o nép thuÕ 80 x 10% - 7 = 1®v VËy tæng VAT ph¶i nép lµ 3 + 3 + 1 + 1= 80 510% = 8®v Cã nghÜa ng−êi tiªu dïng ¸o ph¶i chÞu thuÕ lµ 8®v vµ 4®v c¬ së trªn ph¶i nép thuÕ còng lµ 8 ®v. Theo LuËt VAT ë ViÖt Nam: VAT ®−îc tÝnh theo 2 c¸ch, hoÆc tÝnh theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ hoÆc theo ph−¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn gi¸ trÞ gia t¨ng. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 163
  14. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp Theo ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ: Sè thuÕ ph¶i nép b»ng thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra trõ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra b»ng gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra nh©n víi thuÕ suÊt. Gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n ch−a cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo b»ng tæng sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®· thanh to¸n ®−îc ghi trªn ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng mua hµng ho¸ dÞch vô hoÆc b»ng chi phÝ mua hµng ho¸, dÞch vô ch−a cã VAT nh©n víi thuÕ suÊt VAT. Ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®−îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gi¸ t¨ng. - Theo ph−¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp: Sè thuÕ ph¶i nép b»ng gi¸ trÞ gia t¨ng cña hµng ho¸, dÞch vô nh©n víi thuÕ suÊt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. Gi¸ trÞ gia t¨ng b»ng gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra trõ gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t−¬ng øng. 7.4.2. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®−îc tÝnh b»ng c«ng thøc: ThuÕ Sè l−îng Gi¸ tÝnh thuÕ ThuÕ ThuÕ TT§B TT§B hµng ho¸ ®/vÞ hµng ho¸ suÊt ®−îc khÊu trõ 5 5 = - tiªu thô ®Çu vµo ph¶i nép VÒ b¶n chÊt, thuÕ Tiªu thô ®Æc biÖt gièng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng, nh−ng kh¸c víi VAT ë c¸c khÝa c¹nh sau: - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt chØ ®−îc tÝnh ®èi víi mét sè mÆt hµng thuéc diÖn h¹n chÕ s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc nhËp khÈu. - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt chØ thu mét lÇn ë kh©u s¶n xuÊt trong n−íc hoÆc nhËp khÈu. - Gi¸ tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ gi¸ ch−a cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. 7.4.3 ThuÕ Thu nhËp doanh nghiÖp ThuÕ thu nhËp doanh nghiªp lµ thuÕ tÝnh trªn lîi nhuËn tr−íc thuÕ (thu nhËp tr−íc thuÕ) cña doanh nghiÖp, thuÕ suÊt ®−îc quy ®Þnh theo thuÕ suÊt tû lÖ cè ®Þnh c¨n cø vµo ngµnh nghÒ kinh doanh. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 164
  15. Ch−¬ng 7: Doanh thu, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh: Møc thuÕ nép Thu nhËp ThuÕ suÊt thuÕ 5 trong kú tr−íc thuÕ TNDN = Thu nhËp = Doanh thu - Chi phÝ tr−íc thuÕ 7.4.4. Mét sè lo¹i thuÕ kh¸c Tuú theo c¸c ho¹t ®éng cô thÓ cña doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp cã thÓ ph¶i nép mét sè lo¹i thuÕ kh¸c. VÝ dô: khi doanh nghiÖp sö dông ®Êt, doanh nghiÖp ph¶i nép thuÕ sö dông ®Êt; nÕu doanh nghiÖp nhËp khÈu vËt t− hµng ho¸ th× ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu ®èi víi lo¹i vËt t−, hµng ho¸ ®ã; doanh nghiÖp khai th¸c sö dông tµi nguyªn ph¶i nép thuÕ sö dông tµi nguyªn v.v... C©u hái «n tËp 1. Doanh thu vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp? C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi doanh thu vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp? 2. Chi phÝ cña doanh nghiÖp vµ c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi chi phÝ cña doanh nghiÖp? 3. ThuÕ lµ chi phÝ cña doanh nghiÖp. H·y b×nh luËn. 4. Lîi nhuËn vµ ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp? 5. NhËn xÐt c¸c ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay? 6. NhËn xÐt vÒ chÕ ®é ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay? 7. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp? 8. Môc tiªu ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn tèi ®a. H·y b×nh luËn. 9. Môc tiªu nghiªn cøu ng©n quü cña doanh nghiÖp? 10. Ph©n biÖt doanh thu - chi phÝ víi thu - chi cña doanh nghiÖp? 11. Sö dông chØ tiªu doanh thu c¶ thuÕ ®Ó tÝnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. H·y b×nh luËn. 12. Mét doanh nghiÖp cã lîi nhuËn cao th× ch¾c ch¾n doanh nghiÖp ®¶m b¶o tèt viÖc chi tr¶. H·y b×nh luËn. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 165
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2