Giáo trình Tài chính doanh nghiệp (dùng cho ngoài ngành): Phần 2 - PGS.TS. Lưu Thị Hương, PGS.TS. Vũ Duy Hào (ĐH Kinh tế Quốc dân)

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

278
lượt xem 117
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiếp nối nội dung phần 1, phần 2 giáo trình Tài chính doanh nghiệp (dùng cho ngoài ngành) do PGS.TS. Lưu Thị Hương, PGS.TS. Vũ Duy Hào đồng chủ biên biên soạn gồm các chương: Chi phí vốn và cơ cấu vốn, nguồn vốn của doanh nghiệp, quản lý tài sản trong doanh nghiệp, đầu tư dài hạn trong doanh nghiệp. Tham khảo nội dung giáo trình để nắm bắt nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tài chính doanh nghiệp (dùng cho ngoài ngành): Phần 2 - PGS.TS. Lưu Thị Hương, PGS.TS. Vũ Duy Hào (ĐH Kinh tế Quốc dân)

C hitting 4 c h i phi v 6 n v a c o cau v 6 n Phan tfch cac lu6ng tidn chid't kha'u nham h6 trp cho vide ra cac quydt dinh diu tu cung nhu quyd't dinh du toan vdn diu tu. Bang vide so sdnh gia tri hidn tai cua cac lu6ng thu nhap theo du tfnh vdi chi phi diu tu, cac nha quan ly co \hi tim dupe ldi giai cho vflin d£ c6 ndn d4u tu hay kh6ng. Mdt yd'u td rat quan trong cua qui trinh n&y la x ic dinh dung din ty Id hidn tai hoa (ty Id chid't kha'u), do la chi phi vdn diu tu. Chi tidu nay dupe sir dung chu y&i di hoach dinh co ca'u vd'n cung nhu co ca'u tai san. 4. 1. k h A i n i£ m c h i p h I v 6 n Bdn phai bang can d
cho chu so hiru. Vi du, doanh nghiep A co the vay tien vcri lai suat 10% thl chi phi cua no la 10%. Trong chirong nay tap trung vao nghien curu chi phi cua 4 nhan to cau thanh co ca'u von bao g6m: no, c6 phie'u iru tien, lai nhuAn khong chia va co phieu thiromg moi. Chi phi ca'u thanh cua chung dupe ky hieu nhu sau: Kd: chi phi np tnrdc thue, d6i voi doanh nghiep A la 10%. Kd(l - T): chi phi np sau thue, trong do, T la thue suat thue thu nhap doanh nghiep. Doi voi doanh nghiep A vcri T = 40% thi Kd( 1- T) = 6%. Kp: chi phi cua c6 phie'u uu tien. D6'i voi doanh nghiep A, Kp = 10,3%. Ks: chi phi cua lpi nhuan khong chia. D
vay, neu doanh nghiep A vay tien vdi lai sua't 10% va thue sua't thue thu nhSp doanh nghiep la 40% thi chi phi np sau thud' la 6%. Kd (1-T) = 10%( 1- 0,4) = 6%. Gia tri c6 phid'u cua doanh nghiep ma chung ta mu6n tdi da hoa phu thu6c vao cac lu6ng tidn sau thue. Do vay, d£ chung c6 the so sanh dupe vdi nhau, tat ca cac chi phi von cdn dupe tmh quy vd chi phi sau thud'. 4.2.2. Chi phi von chu so huru 4.2.2.1. Chi phi co phieu uu tien Chi phi cua c6 phieu uu tien (Kp) dupe xac dinh bang cach la'y c
nghiep d2u tir bang lai nhuan khdng chia. Chi phi v6n cua lai nhuan khdng chia lien quan d£n chi phi co hdi cua von. Lai nhuan sau thue' cua doanh nghiep tlhudc ve ngudi ndm giu c 6 phie'u. Ngudi nam giu trai phie'u dupe bu dap bdi nhung khoan thanh toan lai, ngudi nam gifi c6 phie'u uu tien dupe bu dap bdi c 6 turc uu tien, nhung lai nhuan khdng chia thudc v6 ngudi nam giu c6 phie'u thudng. Ph£n lai nhuan nky di bu dap cho ngudi nam giCJ c 6 phie'u \6 viec sir dung vd'n cua ho. Ban quan ly co thi tra p h ii lai nhuan nay dudi hinh thue c 6 turc hoac la dung lai nhuan do d l tai d$u tu. N£u ban quan ly quye't dinh kh6ng chia lpi nhuan thi se co mdt chi phi co hdi li&n quan. C6 ddng le ra co the nhAn duoc phan lpi nhuan dudi dang c 6 tCtc vk dau tu dudi hlnh thure khac. Ty suat lai nhuan ma c6 ddng mong mu
Ks = K rf + RP = D,/P0 + g = KAs Vi hai ben tuong ducfng nhau nen chung ta co the’ du doan Ks theo cach Ks = KRF + RP hoac Ks = KAs = D,/P0+ g. Thuc te co ba phucfng phap thucmg duoc su dung d£ xac dinh chi phi lpi nhuan kh6ng chia. Phuong phap CAPM. Phuong phap luong tidn chid't kha'u. Phucmg phap ldy lai sua't trai phid'u cdng vdi phdn thudng rui ro. * Phucmg phap CAPM (md hinh djnh gia tai san tai chinh) Phucmg phap nay dupe tidn hanh nhu sau: Bade I : Xac dinh lpi turc cua tai san kh6ng c6 rui ro KRF. Lpi tire nay thucmg tucmg duong vdi lai sua't trai phid'u kho bac. Bade 2: Du doan hd sd bd ta cua c 6 phieu va sir dung no nhu la he sd mi ro cua c6 phi£u. Buac 3: Du doan lai sua't mong dpi trdn thi trudng hoac la lpi turc mong dpi ddi vdi c6 phid'u cd d6 rui ro trung binh (KRM). Buac 4: Thay thd' nhixng gia tri trdn vao phucmg trinh CAPM de xac dinh ty le lpi tuc mong dpi ddi vdi c 6 phid'u dang xet. K* = ^RF + ( K rm - Krf) Pj Phucmg trinh trdn chi ra cach xac dinh Ks theo m6 hinh CAPM, chi phi cua c6 phid'u dupe xac dinh trdn ca sd lai suift cua trai phieu khong co rui ro (KRF) cong vdi mdt phdn lpi nhuan tucmg ung vdi mire rui ro cua c 6 phieu cd mire d6 rui ro trung binh ( K ^ - Krf) va dupe didu chinh theo muc rui ro, tu:c la di£u chinh theo hd s
Nd'u = 1,0 phan anh c6 phieu rui ro hem mure trung binh thi ty 16 loi turc ydu ciu Ks se la: Ks = 8% +(13% - 8%) 1,0 =13% Phucmg phap CAPM co mdt sd' vain dd cin luu y: - Kho xac dinh KRF - Kh6 du doan hd s6 bd ta • • - Kho xac dinh phin lpi nhudn bu ddp cho rui ro thi trudng. * Phucmg phap lai suit trai phid'u cdng vdi muc bu rui ro Mdc du co tmh chu quan trong vide tiep cdn, cac nha phdn tfch thudng du doan chi phi cua c6 phan thudng cua mdt doanh nghidp bdng vide cdng mdt mtic bu rui ro khoang tir 3-5% vdo lai suit np dai han cua doanh nghidp. Nhu vdy, nhung doanh nghidp co rui ro cao, xd'p hang tha'p va co np vdi lai suit cao cung co vdn c 6 phdn vdi chi phf cao. Vf du: N£u mdt doanh nghidp cd lai sud't trai phid'u Id 9% thi chi phi vd'n c6 phieu cd thd du doan nhu sau: Ks = Lai sud't trai phid'u + Phin thudng rui ro = 9% + 4% = 13%. Mdt doanh nghidp khic cd rui ro cao hon va lai sud't trai phidu cd thd Id 12%, do dd du doan chi phf v6n c 6 phi£u la 16%. Ks = 12% + 4% =16% . VI mtic bd rui ro 4% Id du doan cd thd didu chinh ndn gia tri du dodn Ks cung cd thd didu chinh. * Phucmg phap luong tien chfc't khau G ii cua mdt c6 phid'u thudng phu thudc vao c6 turc mong dpi ddi vdi c 6 phidu dd. Ta cd thd cho ring, gia cua mdt c 6 phid'u Po b&ng g ii tri hidn tai cua c ic ddng c 6 ttic mong dpi nhan dupe trong tuong lai. ‘ Dl Dl Dl Dl
T i v - Di Hay: P o = Y --------- — t r (1 + ^ ) Trong do: Po: La gia hien tai cua co phieu. Di: La co turc mong dai dupe tra vao cu6'i nam thu i. Ks: La chi phi cua co phieu thuong. Neu gia thiet co tuc mong dai tang vdri ti le g, ta co: Po = DI + D l(l+g) + ... + D l(l+g)nl (1+Ks) (l+K s)2 (1+Ks)n Sau khi bien d6i, phuang trinh tren tra thanh mot cong thue quan trong sau day: D, Po = ----------------- Ks - g Co the giai phuang trinh nay de tim ty le lai tuc yeu c3u doi vdi c 6 phieu thucmg. Ks = KAs =— — +g Po s Phuang phap du doan chi phi von c6 p>h^n nay con duac goi la phuong phap ty 16 co tuc cong vdi ty le tang truang, hoac la phuang phap lu6ng tifcn chiet kha'u. Tir day chung ta gia su rang, khi co su c^n bang, co the su dung Ks va KAs de’ thay the cho nhau. Cac nha diu tu su dung su tang truang trong qua khu de du bao ty le tang truang trong tuang lai, do do, n£u su tang truang trong qua khur khong 6n dinh, viec du bao se gap kho khan. Trong tnrdng hap nay, nha dau tu co the tham khao du bao cua cac nha phan tich chung khoan. Vi du: Gia su doanh nghiep A ban c6 phi£u vdi gia thi trucmg la 23 dv, co tuc mong dai cua nam tiep theo la 1,242 dv va ti 16 tang truang mong dai la 8%, ty le lai tuc mong dai - ty le lai turc 115
y€u c£u - chi phi Id nhuan khong chia se la 13,4%. K I 1.242 + 8% =13,4% As 23 13,4% la ty 16 lcfi ttrc tdi thieu ma ban quan ly mong co dupe dd bidn minh cho viec giur loi nhuan dd tai dau tu hon la tra chung cho nhung ngudi nlm giu: c6 phdn vdi tu cach la c6 turc. 4.2.2.3. Chi phi co phieu thudng m&i Mu6'n phat hanh c6 phieu mdi cdn phai tmh ddn cac chi phi nhu: chi phi in Sin; chi phi quang cao; hoa l*6ng... Cac chi phi nay nhidu hay it tuy thu6c vao nhidu yeu t6' va co thd chidm tdi 10% t6ng gia tri phat hanh. Vay chi phi cua v6'n c6 phie'u mdi se la bao nhieu? V6n huy d6ng bang phat hanh c 6 phieu mdi phai duoc sir dung sao cho c 6 turc cua cac c6 d6ng cu it nha't kh6ng bi giam. Ne'u: Pn: La gia thuin cua m6t c 6 phie'u. Ke: La chi phi cua c 6 phi£u mdi. Dt: la c6 turc mong doi trong nam thur t. F: la chi phi phdt hanh. Taco: d _ V Dt £ (l + Ks)' G ii thuan m6i c6 phie'u mdi doanh nghiep thu duoc la Pn = Po (1-F). Theo cic gik thidt da n6u tren, ty le tang trudng cua c6 Vic 1& g = 8%, ta cd thd vidt: Dl Po(l-F) = ________ K e -g 116
Tir do chi phi cua c 6 phieu moi se la : Ke = ------ ^ ------ +g Po( 1-F) Gia sir doanh nghiep A co mot chi phi phat hanh la 10%, chi phi v6n c6 phdn mdi dupe tlnh nhu sau: 1,242 Ke = --------------------- + 8% = 14% 2 3 ( 1 - 0 ,1 ) Cac nha diu tu doi hoi mdt ty le Id tire Ks =13,4% dd'i vdi c 6 phieu. Tuy nhien, vi doanh nghiep phai tra chi phi phat hanh nen din phai dat duoc mdt ty 16 lpi turc cao hon, trong trudng hpp nay la 14%. Neii doanh nghi6p dat dupe ty le lpi turc tren 14% d6i vdi v
£0dv mot co phieu hay tdng so von nhan duoc la 90.000dv. T6ng so loi nhuan mdi se la 28.500dv, trong do, so loi nhuan thu dupe tir tai san cu la 15.000 dv va so lpi nhuan tang them tir tai san mdi la 13.500dv. Nhu vay, vdi tdng so co phieu da ban la 2000, lpi nhuan tren mot cd phieu va co turc tren mot cd phieu se giam tu 15dv xud'ng 14,25dv. EPS mdi = DPS mdi = ..25 £ ? ° = 14,25dv 2000 Vi EPS va DPS giam, gia cua co phieu cung se giam tir Po = lOOdv xud'ng PI = 14,25 dv/0,15 = 95dv. Nguyen nhan la do doanh nghidp chi nhan dupe 90dv cho mdi c6 phdn. Dieu dd cho tha'y iing 90dv phai kiem dupe nhieu hon 15% d£ cung ca'p cho cac nha ddu tu vdi ty 16 lpi turc 15% tren lOOdv ho da dat gia. Bay gid gia sir doanh nghidp kiem dupe ty 16 lpi turc Ke tCr 90.000dv tai san mdi. Ke = P o (l-F ) + g 15 + 0 % =16,667% 100( 1- 0 , 1) Vi vay, se co tinh hinh mdi: T6ng lpi nhudn mdi = 15.000 dv + 90.000 dv x 0,16667 = 30.000 dv. EPS va DPS mdi = 30.000 dv/2.000 = 15 dv Gia mdi = 15 dv/0,15 =100 dv = Po. Nhu vay, neu ty le lpi turc doi vdi tai san mdi tuong ducmg vdi Ke nhu dupe tmh nhu tren, thi EPS, DPS va gia cd phie'u se khdng doi. Neu ty 16 lpi tuc ddi vdi tai san mdi vupt qua Ke, thi EPS, DPS va Po se tang. Di6u nay xac nhan mot thuc te rang, do phai tra chi phi phat hanh, chi phi cua vd'n c6 phdn mdi cao hon chi phi cua lpi nhuan khong chia. 118
4.2.3. Chi phi trung binh cua von M6i doanh nghiep deu muon dat toi mdt co ca'u vdn td'i uu nham t6'i da hoa gia tri c 6 phie'u cua doanh nghiep. Gia su rang, doanh nghiep da thiet lap mot co cau von toi uu va coi do la co ca'u von muc tieu, doanh nghiep se tai trp sao cho dam bao dupe co ca'u v6'n muc tieu do. Ty le np, c6 phan uu tien, co phan thucmg cung voi chi phi co cau cua von dupe su dung de tmh chi phi binh quan gia quyen cua von (WACC). De’ minh hoa, gia su doSnh nghiep A co mot co ca'u von muc tieu: 45% np, 2% co phan uu ti£n, 53% v6'n co phan thucmg (gom lpi nhuan khong chia cdng vcri c6 phie'u thudng). Chi phi np truoc thue Kd = 10%, chi phi np sau thue = 10% ( 1- 0,4) = 6%, chi phi c6 phan uu tien Kp la 10,3%, chi phi lpi nhuan khong chia, Ks =13,4% , thue suat thue thu nhap doanh nghiep la 40% va doanh nghiep se giu toan b6 lpi nhuan dd tai dau tu. Ngucri ta se tmh WACC nhu sau: WACC = Wd.Kd (1-T) + Wp x Kp + Ws x Ks = 0,45x6% + 0,02 xl0,3% + 0,53 xl3,4% =10%. C) day Wd, Wp, Ws tucmg ting la ti trong cua np, ti trong v6'n co ph£n uu tidn va ty trong v6'n c6 phan thucmg. Nhu vay, m6t d6ng v6'n m6i doanh nghifip A tao dupe bao g6m 45 xu np vcri chi phi sau thu£ la 6%, 2 xu v6n c6 ph^n uu ti6n vdi chi phi 10,3% va 53 xu vdn c6 ph^n thu5ng (tir lpi nhuan khong chia) vdi chi phi 13,4%. Chi phi trung binh cua m6t dong von la 10%. 4.2.4. Chi phi can bien cua von Chi phi can bi6n cua bat ky mot khoan muc nao la chi phi cua mot dcm vi tang them cua khoan muc do. Khai ni6m nhu vay cung dupe ap dung doi vcri v6'n. Khi doanh nghiep c 6 gang thu hut nhung d6ng vO'n mdi chi phi cua m6i dong v6'n tai mOt thoi diem nao do se tang 16n. Vi vay, chi phi can bien cua v6n (MCC) dupe dinh nghia nhu la chi phi cua d6ng von mdi cud'i cung ma doanh nghiep huy d6ng va chi phi can bien se tang khi cang nhilu v6'n dupe huy 119
ddng trong mdt giai doan nao do. Co thci su dung so lieu gia dinh cua doanh nghidp A da ndu trdn d£ minh hoa cho fchdi niem chi phi can bien cua vdn. Ca ca'u vd'n muotieu cua doanh nghidp nhu sau: No dai han: 754.000.000 45% * Cd phdn uu tidn: 40.000.000 2% Cd phdn thudng: 869.000.000 53% Tdng vdn: 1.690.000.000 100% Kd = 10%; Kp = 10,3%; T = 40%; Po = 23 dv; g = 8%; Do = 1,15 dv D l= Do(l+g) = 1,15 dv( 1+0,08) =1,242 dv. Dl Ks = + g = + 0.08 = 13,4% Po Trdn ca sd nhung sd lidu nay, chi phi vdn binh quan gia quydn (WACC) = 10%. Mdt d6 thi chi ra WACC thay ddi nhu thd' nao khi ngay cang nhidu vd'n moi duoc huy ddng trong mot nam cho trudc goi la dudng chi phi vd'n can bien (MCC). Nhung da'u chdm phan anh nhung d6ng vdn duoc huy ddng va vi m6i ddng vdn mdi cd mdt chi phi la 10% ndn chi phi can bidn cua vdn (MCC) cua doanh nghidp A cd dinh d 10% W ACC(%) WACC = MCC 0 2 4 6 8 10 12 Vdn mdi 120
Nhu vay lieu doanh nghiep A co huy ddng dupe mot khd'i lupng vd'n moi gidi han tai chi phi 10% khong? Duong nhien cau tra loi la khong. Day la mot van de thue tien, khi mdt doanh nghiep huy ddng von voi so lupng ngay cang nhidu hon trong mot thdi gian nao do, thi chi phi np, chi phi co phan uu tien va chi phi co ph&i thucmg bat dau tang va khi do, chi phi binh quan gia quyen cua mdt dong von moi cung se tang. Mdt vain de dat ra la khi nao diem nay xua't hien d doanh nghiep A. Tr6n Bang can doi ke toan cua doanh nghiep, tong von dai han la 1.690.000.000 dv, tat ca von nay dupe huy ddng trong qua khu: va no da dupe dau tu vao tai san dang dupe su dung cho hoat ddng. Von mdi (hoac von can bien) se dupe gia dinh la huy dong sao cho duy tri quan he np/von co phan uu tien/vd'n co ph£n thudng la 45/2/53. VI vay, neu doanh nghiep A muon huy ddng l.OOO.OOOdv von mdi se gom: 450.000dv np, 20.000dv c6 phan uu tien va 530.000dv co phan thudng. Cd phan thucmg mdi co the la'y tir hai ngudn: Leri, nhuan khdng chia va phat hanh co phieu thudng men Chi phi np tnr6c thue 10%, chi phi np sau thu£ 6%, co phan uu ti£n se co mot chi phi la 10,3%, chi phi cua c 6 ph£n thucmg se la 13,4% vdi dieu kien la von co phan dupe huy dong tu lpi nhuan khdng chia, nhung no se len den 14% khi doanh nghiep su dung het lpi nhuan khdng chia va phat hanh them cd phieu thudng mdi. Dau tien hay xem xet trudng hop tat ca von co phan mdi dupe la'y tir lpi nhuan khdng chia. Cd phieu cua doanh nghiep A dupe ban vdi gia 23 dv, co tuc nam trudc Do = 1,15 dv, c6 tuc mong dpi nam tiep theo la 1,24dv va ty le tang trudng la 8%. VI vay, chung ta udc lupng ty le lpi tuc mong dpi va yeu cau doi vdi vd'n c6 ph^n thudng Ks se la 13,4% Ks = -------- ^ -------- + g = ----- ^ ----- + 0,08 = 13,4% Gia su rang doanh nghiep A se md rong kinh doanh va lpi 121
nhuan kh6ng chia khdng du de dap umg nhu cau do thi doanh nghidp phai phat hanh cd phid'u thudng mdi. Do chi phi phat hanh la 10%, chi phi von cd phan cua doanh nghidp A khi do se tang tir 13,4% len 14%. Dl 1.24 Ks = + g = + 0,08 = 14% P o(l-F ) ° 23x0,9 Doanh nghidp A se thu duoc 20,7 dv khi ban mot co phieu mdi va phai kid'm dupe 14% lai tir 20,7 dv. Khi do, chi phi binh quan gia quydn cua vd'n se thay ddi theo bang sau: TT16 Chi phi co cdu (1) (2) (1)5(2) No 0,45 6% 2,7% Cd phdn uu tidn 0,02 10,3% 0,2% Cd phdn thudng 0,53 13,4% 7,1% (lgi nhuSn khdng chia) W A C C 1= 10 % WACC khi v6n cd phan dupe huy ddng bang phat hanh cd phid'u thudng mdi. T9 Id Chi phf co cau . (1) (2) (1)5(2) Nd • 0,45 6% 2,7% Cd phdn uu tidn 0j02 10,3% 0,2% Cd phdn thudng 0,53 14% 7,4% (cd ph£u mdi) WACC1 = 10,3% 122
Nhu vay, WACC da tang tu 10% len 10,3% khi doanh nghiep sir dung het lpi nhuan khong chia va buoc phai ban co phieu thudng moi. Ta co the nghien curu vi du cu the’ sau de chi ra die’m b£t dau tang tren dudng MCC. Gia su doanh nghiep A mong doi t6ng loi nhuan 137,8 trieu dv nam 1998 va ty le tra cd turc la 45%, loi nhuan khong chia duoc hoach dinh la: 137,8 (1- 0,45) =75,8 trieu dv. Mat khac, doanh nghiep mu6n duy tri mot co cau vd'n tot nha't (tuc la theo ti le np, c6 phie'u uu tien, co phie'u thudng la 45: 2: 53) thi 75,8 tridu dv lpi nhuan khong chia se tuong umg vdi lupng von huy ddng la 143 trieu dv: 75,8 _ lr-^u 0,53 Nhu v|y didm ma von dupe huy dong la 143 trieu hay BP =143 tridu dupe goi la die’m thay doi (di&n gay), turc la lupng von gidi han ma tai do co sir thay ddi tren ducmg MCC. Ta co the minh hoa trdn so d6 sau: Chi phi binh quan gia quydn cua von 10,3% WACC2 10% Diem gay BP 143 tr Vd'n mdi D6 thi tren md ta dudng chi phi vd'n can bidn. Mdi don vi co chi phi binh quan gia quydn la 10% cho den khi doanh nghidp huy dong dupe tong sd' la 143 tridu dv: bao gdm 64,3 trieu np mdi vdi chi phi sau thud' la 6%; 2,9 trieu dv la c6 phan iru tidn vdi chi phi la 10,3% va 75,8 tridu lpi nhuan khdng chia vdi chi phi la 13,4% Neu doanh nghidp A huy ddng ldv vupt qua 143 tridu dv thi mdi 123
dv vd'n mdi se g6m 53 xu von c6 phan bang ban c6 phieu thudng moi lai chi phi 14%. VI vay, WACC tang tijr 10% len tdi 10,3% nhu tmh toan d bang tren. Den day ta co thi dat mdt cau hoi khac, co thi co nhCrng diem gay khac tren dudng MCC nua khdng? Cau tra loi la co. Vi du: Gia sir doanh nghiep A chi co thi dupe vay np tdi da 90 trieu dv tai lai suat 10%. Vdi nhung khoan np tang them, chi phi phai tra se la 12%. Dilu nay sedan tdi dilm gay thir hai tr£n dudng MCC. Tai do, 90 trieu dv vdi lai suat 10% dupe su dung het. Ne'u chung ta ky hi6u BPo la t6ng tai trp tai dilm gay thir hai thi chung ta biet rang 45% hay 0,45 cua BPo se la np, vi vay. 0,45 x BPo = 90.000.000 dv BPo = 200.000.000 dv Vi vay, se co mdt dilm gay khac tren dudng MCC. Sau khi doanh nghiep A da huy ddng 200 trieu dv va dilm gay thir hai nay cd dupe do tang chi phi np. Nhu da biet, tir 0 dv den 143 trieu dv von mdi, WACC la 10%, khi vupt qua 143 trieu WACC tang len den 10,3%. Sau do, tai 200 trieu dv vd'n mdi, WACC tang len 10,9% nhu la ke't qua cua su tang Kd tir 10% len 12%. Chi phi cua no sau thue se tang tir 6% len 12% x 0,6 = 7,2%. 4 Chi ti6u T916 Chi phf ca d u (1) (2) (1)x(2) No 0,45 7,2% 3,24% Cd phan iru tiGn 0,02 10,3% 0,21% Cd phan thudng 0,53 14% 7,42% W AC C 1=10,9% Noi cach khac, ddng vd'n vupt qua 200 trieu se bao g6m 45 xu np vdi lai suat 12% (7,2% sau thue”), 2 xu c6 ph£n uu tien vdi .lai suat 10,3% va 53 xu c6 phan thudng mdi vdi lai sua't 14%, va ddng vd'n can bien nay se cd mot chi phi WACC3 = 10,9%. 124
Co the m6 ta bang d6 thi sau: WACC Lidu con co cac didm gay khac nua trdn ducrng MCC kh6ng? Tat nhidn la co khi ma luong v6n tiep tuc tang ddn m6t gidi han nao do, chi phi cua mdt co ca'u tang ldn lam cho WACC tang ldn. Ngucri ta thSfy rang co ih£ co rat nhieu dilm gay xuat hidn g&i nhu lidn tuc. Do vay, co thi ve m6t duong MCC do nhu sau: Toan b6 ph£n trdn da trinh bay chi phi vd'n khi khdng cd su thay d6i co ca'u vd'n cua doanh nghidp. Tuy nhidn, trong thuc td', co ca'u v6'n cua doanh nghidp co thd’ thay d6i va day cung la nguydn nhan lam thay d6i chi phi v6n. Noi chung, doanh nghidp bat d£u su dung cac ngu6n tai trp co chi phf tha'p nha't, nhung khi da h£t cac ngu6n tai trp cd chi phi tha'p, doanh nghidp phai tr6ng cay vao cac ngu6n vdn khac co chi phi cao hon. Didu do lam cho chi phi can bien cua vd'n tang ldn. 125
V i du: Doanh nghiep A xem xet cac du an d£u tir sau: Di/dn • S6 tien (trieu dv) T9 suit doanh Itfi (%) A 50 13,0 B 50 12,5 C 80 12,0 D 80 10,2 Chi phi vdn cua doanh nghiep A la: 10 % de'n 143 trieu dv. 10,3% den 200 trieu dv. 10,9% tren 200 trieu dv. Vay mu:c v6n dau tu t6'i da cua doanh nghiep A se la bao nhieu? WACC V 6 n mdi huy ddng 126
Trong trudng hop cua doanh nghidp A, mure von dau tu toi da umg vdi 180 tridu dv, tuc la doanh nghidp co thi thuc'hien cac du an A,B,C va tijr cho'i du an D. Chi phi von co tim quan trong dac bidt doi vdi doanh nghidp, dupe su dung la can cur dd’ lua chon ty le chid't kha'u khi quydt dinh dau tu. 4.3. CO CAU v 6 n CUA DOANH N GH lfiP 4.3.1. Muc tieu ccr ca'u von Sau khi nghidn cuu chi phi vd'n va phan tich mdt s6' nhan td', vide tie'p theo la thidt lap co ca'u von hop ly. Muc tidu nay cd thi thay doi theo thdi gian khi nhung dilu kidn thay d6i, nhung tai bat ky thdi dilm nao cho trudc, ban quan ly doanh nghidp ddu cd mdt co ca'u vd'n nha't dinh va nhung quyet dinh tai trp phai thich hop vdi muc tidu nay. Nd'u ty Id np thuc td' ldn hon ty Id np muc tidu, c6 phid'u se co thi dupe ban. Chinh sach co ca'u vd'n lidn quan tdi mdi quan hd giGa lpi nhuan va rui ro. Vide tang sit dung np lam tang rui ro dd'i vdi thu nhap vh tai san cua chu sd huu, do do, cac c6 ddng se cd xu hudng ddi hdi ty Id lpi turc ddn bu cao hon. Dilu n£y lam giam gia cua c 6 phid'u. Nham dap umg muc tidu tdi da hoa gia tri tai san cua chu sd huu, co ca'u vdn td'i uu cin dat dupe su can bang giua rui ro va lpi nhuan. Cd bdn nhan to' tac ddng dd'n nhung quyd't dinh vl co ca'u vd'n: Thitnhdt, rui ro kinh doanh. Day la loai rui ro tilm an trong tai san cua doainh nghidp. Rui ro kinh doanh c£ng ldn, ty Id np td'i uu cang tha'p. Thti hai, chinh sach thud'. Thud' thu nhap doanh nghidp cd anh hudng d£n chi phi cua np vay thdng qua dilu tid't phin tid't kidm nhd thud'. Thud' sua't cao se khuyd'n khlch doanh nghidp six dung np do phin tid't kidm nhd thue tang ldn. Thu ba, kha nang tai chinh cua doanh nghidp, dac bidt la kha 127
nang tang von mdt cach h ly trong dilu kien co tac ddng xa'u. Cac nha quan ly tai chinh biet ding tai trp vd'n vung chac la mdt trong nhung dilu kien can thiet de doanh nghiep hoat ddng 6n dinh va co hieu qua. Ho cung biet rang khi thue hien chinh sach tiln 1e that chat trong nln kinh te hoac khi mot doanh nghiep dang trai qua nhung kho khan trong hoat ddng, nhting nha cung ting v6n mud'n tang cudng tai tra cho nhung doanh nghiep co tinh hinh tai chinh lanh manh. Nhu vay, nhu c^u vd'n tuong lai va nhung hau qua thie'u vd'n co anh hudng quan trong ddl vdi muc tieu ca c£u vd'n. ThCc tu, su “bao thu” hay “phong khoang” cua nha quan ly. Mdt s6 nha quan ly sin sang su dung nhilu no han, trong khi do, mdt s6 khac lai mud'n su dung vd'n chu so huu. B6n nhan td' tren tac ddng rat lem de'n muc tieu ca c£u vd'n. Vdi mdi doanh nghiep, ca cau v6n tdi uu tai mdi then dilm khac nhau la khac nhau. Nhiem vu cua cac nha quan ly la xac dinh va dam bao k& ca'u v6n tdi uu. 4.3.2. Xac dinh co ca'u von muc tieu • • Co thi minh hoa nhung anh huong cua don bay tai chinh qua s6 lieu trong bang 6-1 dd'i vdi doanh nghiep B. Trong phan dau cua bang, doanh nghiep khdng sir dung no, doanh nghiep nen tie'p tuc chinh sach khdng su dung no? Ne'u doanh nghiep quye't dinh sur dung na thay cho c 6 phan thudng, thi nen thue hien d mtic dd nao? Cau tra ldi se la doanh nghiep nen chon mdt ca ca'u vd'n ma no se tdi da hoa gia tri cd phie'u cua doanh nghiep. Hay bat dau bang viec phan tich nhung anh hudng cua don bay tai chinh (No) tdi lai nhuan trudc lai va thue (EBIT) va tdi lai nhuan tr6n mdt c 6 phie'u (EPS). Nhung thay d6i trong viec su dung no se dan de'n thay d8i lai nhuan tren mdt c 6 phie'u va thay d6i gia c 6 phie'u. D l hilu duac quan he giua don bay tai chinh va lai nhuan tren mdt c6 phi£u, chung ta hay xem xet bang b va se ro chi phi cua no se thay d6i 128