Giáo trình Thực hành chuyên ngành hữu cơ (hệ Cao đẳng): Phần 1
lượt xem 30
download
Phần 1 Giáo trình Thực hành chuyên ngành hữu cơ (hệ Cao đẳng) trình bày các nội dung: Hương liệu mỹ phẩm, phẩm màu và pigment, kỹ thuật nhuộm, sản phẩm chăm sóc cá nhân. Tham khảo nội dung tài liệu để nắm bắt nội dung chi tiết.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình Thực hành chuyên ngành hữu cơ (hệ Cao đẳng): Phần 1
- TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÂNG NGHIEÄP 4 KHOA HOAÙ GIAÙO TRÌNH THÖÏC HAØNH CHUYEÂN NGAØNH HÖÕU CÔ HEÄ CAO ÑAÚNG Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 9 – 2004
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô MUÏC LUÏC MUÏ C LUÏ C ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 2 MOÂ N HOÏ C: THÖ Ï C HAØNH CHUYEÂ N NGAØNH HÖ ÕU CÔ --------------------------------------------- 4 NOÄI QUY PHOØNG THÍ NGHIEÄM ------------------------------------------------------------------------ 6 PHAÀ N 1: HÖ Ô NG LIEÄU MYÕPHAÅ M ------------------------------------------------------------------------- 7 BAØI 1: TOÅ NG HÔ Ï P TREFOL ------------------------------------------------------------------------------ 7 BAØI 2: TOÅ NG HÔ Ï P HÖ ÔNG HOA THÖ Ô ØNG XUAÂ N ÑAÉ NG---------------------------------------- 11 BAØI 3: TOÅ NG HÔ Ï P HÖ ÔNG XUA COÂ N TRUØNG TRONG NHAØ----------------------------------- 14 PHAÀ N 2: PHAÅ M MAØU VAØPIGMENT ---------------------------------------------------------------------- 17 BAØI 1: TOÅ NG HÔ Ï P MAØU PARARED ------------------------------------------------------------------- 18 BAØI 2: TOÅ NG HÔ Ï P MAØU SUN SET YELLOW -------------------------------------------------------- 20 BAØI 3: TOÅ NG HÔ Ï P PIGMENT LUÏ C MALACHIT----------------------------------------------------- 21 PHAÀ N 3: KYÕTHUAÄT NHUOÄM ------------------------------------------------------------------------------ 23 BAØI 1: NHUOÄM VAÛI COTTON 100% BAÈ NG PHAÅ M HOAÏ T TÍNH -------------------------------- 23 BAØI 2: NGHIEÂ N CÖ ÙU KYÕTHUAÄT NHUOÄM VAÛI COTTON 100% -------------------------------- 28 BAØI 3: ÑAÙNH GIAÙÑOÄBEÀ N MAØU CUÛA VAÄT LIEÄU NHUOÄM -------------------------------------- 32 BAØI 4: ÑAÙNH GIAÙÑOÄCO, ÑOÄNHAØU VAØKHAÛNAÊ NG HAÁ P PHUÏCUÛA VAÛI 100 % CELLULOZE ------------------------------------------------------------------------------------- 36 BAØI 5: TOÅ NG HÔ Ï P XÔ CELLULOSE MONO ACETATE VAØDI ACETATE -------------------- 41 BAØI 6: THÖ Ï C HAØNH KYÕTHUAÄT IN HOA TREÂ N SAÛN PHAÅ M DEÄT ------------------------------ 44 PHAÀ N 4: SAÛN PHAÅ M CHAÊ M SOÙC CAÙNHAÂ N ------------------------------------------------------------ 48 BAØI 1: NÖ Ô ÙC RÖ ÛA CHEÙN -------------------------------------------------------------------------------- 48 BAØI 2: MYÕPHAÅ M CHO TOÙ C ---------------------------------------------------------------------------- 51 BAØI 3: KEM GIAË T ÑA NAÊ NG --------------------------------------------------------------------------- 55 PHAÀ N 5: PHÖ Ô NG PHAÙP PHAÂ N LAÄP ---------------------------------------------------------------------- 58 BAØI 1: PHAÂ N LAÄP VAØTAÙCH HÔ Ï P CHAÁ T HÖ ÕU CÔ ------------------------------------------------ 58 PHAÀ N 6: POLIMER - CAO SU ------------------------------------------------------------------------------- 65 BAØI 1: TOÅ NG HÔ Ï P NHÖ Ï A POLI ESTER KHOÂ NG NO ----------------------------------------------- 65 BAØI 2: XAÙC ÑÒNH HAØM LÖ Ô Ï NG CHAÁ T BAY HÔ I TRONG CAO SU COÁ M (SVR) ------------ 71 BAØI 3: XAÙC ÑÒNH HAØM LÖ Ô Ï NG TRO TRONG CAO SU COÁ M (SVR) --------------------------- 74 BAØI 4: XAÙC ÑÒNH HAØM LÖ Ô Ï NG CHAÁ T BAÅ N TRONG CAO SU COÁ M (SVR) ----------------- 77 BAØI 5: XAÙC ÑÒNH TOÅ NG HAØM LÖ Ô Ï NG CHAÁ T RAÉ N TRONG LATEX (TSC) ------------------ 82 BAØI 6: GIA COÂ NG SAÛN PHAÅ M NHÖ Ï A COMPOSITE------------------------------------------------ 86 BAØI 7: SAÛN XUAÁ T NEÄM XOÁ P TÖ ØCAO SU LATEX ------------------------------------------------- 90 PHAÀ N 7: COÂ NG NGHEÄGIAÁ Y -------------------------------------------------------------------------------- 93 BAØI 1: CHUAÅ N BÒBOÄT CHO XEO GIAÁ Y TÖ ØBOÄT GIAÁ Y COÙSAÜN VAØXEO GIAÁ Y ----------- 93 BAØI 2: CHUAÅ N BÒBOÄT GIAÁ Y VAØHÌNH THAØNH TÔ ØGIAÁ Y TÖ ØGIAÁ Y PHEÁLIEÄU ------------ 96 BAØI 3: QUY TRÌNH KIEÅ M TRA CHAÁ T LÖ Ô Ï NG GIAÁ Y --------------------------------------------- 99 BAØI 4: XAÙC ÑÒNH ÑOÄTHAÁ M DAÀ U VAØÑOÄTRO CUÛA GIAÁ Y ----------------------------------- 104 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO -------------------------------------------------------------------------------- 107 2
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô LÔØI NOÙI ÑAÀU Quyeån saùch thí nghieäm chuyeân ngaønh hö õu cô do taäp theågiaûng vieân cuûa boämoân Hoaù hö õu cô bieân soaïn dö ïa theo chö ông trình ñaøo taï o ñö ôï c ñoå i môùi tö ønaê m hoï c 2004 - 2005. Ö ùng duïng thö ïc haønh caùc kieán thö ùc chuyeâ n ngaønh hö õu cô laøquan ñieå m chuû ñaïo cuûa taäp saùch naø y. Moät soábaø i ñö ôïc bieân soaïn dö ï a treâ n caùc taø i lieäu ñaõcoâng boá , phaàn lôùn nhö õng baøi coøn laïi ñö ôïc chuùng toâi bieân soaïn dö ï a vaø o lyù thuyeát ñaõñö ôï c hoï c keát hôï p vôùi thö ï c teátaï i caùc nhaømaùy lieân quan ñeán lónh vö ïc hoaùhö õu cô. Noäi dung cuûa giaùo trình vaøthaø nh phaàn giaûng vieâ n bieâ n soaï n nhö sau: Noäi dung Giaûng vieâ n bieâ n soaï n 1. Hö ông lieäu ThS. Traàn Hö õu Haûi 2. Myõphaåm ThS. Traàn Hö õu Haûi 3. Kyõthuaät nhuoäm ThS. Traàn Hö õu Haûi 4. Kyõthuaät nhuoäm-in hoa treâ n saûn phaå m ThS. Traàn Hö õu Haûi deät 5. Coâng ngheägiaáy vaøboät giaá y KS. HoàThanh Anh Tuaá n 6. Coâng ngheäcao su ThS. Nguyeãn Quang Khuyeá n 7. Neäm xoáp ThS. Huyø nh Thò Vieät Haø Maëc daàu coù sö ïchuaån bò kyõtrong khi bieâ n soaïn, song giaùo trình naøy chaéc chaé n coø n nhieàu haïn cheá. Chuùng toâi raát mong nhaän ñö ôï c caùc yù kieá n, ñoùng goùp xaâ y dö ï ng cuûa quyù ñoïc giaûñeålaàn taùi baûn sau ñaït chaá t lö ôï ng cao hôn. Thay maë t Ban bieâ n soaï n ThS. Traàn Hö õu Haûi 3
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô MOÂN HOÏC: THÖÏC HAØNH CHUYEÂN NGAØNH HÖÕU CÔ 1. Maõ moân hoïc: 047HO230 2. Soá ñôn vò hoïc trình: 4 3. Trình ñoä thuoäc khoái kieán thöùc: chuyeâ n ngaø nh. 4. Phaân boá thôøi gian: 100% thö ï c haø nh 5. Ñieàu kieän tieân quyeát: Hoïc trong giai ñoaï n chuyeâ n ngaø nh, sau caùc moâ n cô sôû ngaø nh vaøchuyeân ngaønh. 6. Toùm taét noäi dung: Giuùp cho sinh vieâ n coù cô sôû lyù thuyeá t vaøthö ï c nghieäm cuûa caùc quaù trình toåhôïp hö ông, qui trình taï o caùc saûn phaå m myõphaå m, chaát taå y rö ûa, polime, nhuoäm, cao su… phoåbieán, khaûo saùt sö ïaûnh hö ôûng cuûa caùc thoâ ng soávaät lyù, hoùa hoïc cuûa nguyeân lieäu cuõng nhö quaù trình gia coâ ng taï o saûn phaåm, khaû naê ng thieá t keámoät ñôn coâng ngheäsaûn phaåm. 7. Nhieäm vuï cuûa hoïc sinh: Tham dö ïvaønoäp baùo caùo ñaày ñuû. Thi vaøkieå m tra theo qui cheá04/ 1999 / QÑ-BGD 8. Taøi lieäu hoïc taäp: Giaùo trình thö ï c haø nh vaøcaùc taø i lieäu tham khaûo coùlieâ n quan. 9. Taøi lieäu tham khaûo: [1]. Rene cerbelaud, Hö ông lieäu trong myõphaå m vaøthö ï c phaå m - NXB KHKT – 1992. [2]. K.S Cao Nam Quí, Coâ ng ngheä saûn xuaá t hö ông phaå m, myõ phaå m, NXB TPHCM - 1994. [3]. J.B.Wilkinson, Harry’s Cosmeticology seventh edition - NXB Longman Scientific. [4]. Boä moân hoùa hö õu cô, Thö ï c haø nh hoùa hö õu cô, Ñaïi hoï c Baùch khoa TP HCM – 1994. 10. Tieâu chuaån ñaùnh giaù sinh vieân: - Naém ñö ôïc cô baûn noäi dung moâ n hoï c - Coùtính chuûñoäng vaøthaùi ñoängieâ m tuùc trong hoï c taäp 11. Thang ñieåm: 10/10. 12. Muïc tieâu cuûa moân hoïc: laø m cô sôû ban ñaàu cho sinh vieâ n khi tieá p caän vôùi caùc lónh vö ïc ö ùng duïng trong chuyeân ngaø nh ñaõñö ôïc ñaøo taï o. 4
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô 13. Noäi dung chi tieát moân hoïc: Soátieá t Thö ï c Noäi dung haø nh Chö ông 1 : Hö ông lieäu myõphaåm. 5 5 Chö ông 2 : Phaåm maàu vaøpigment 10 10 Chö ông 3 : Kyõthuaät nhuoäm 5 5 Chö ông 4 : Saûn phaåm chaêm soùc caùnhaâ n vaøgia ñình 5 5 Chö ông 5 : Phö ông phaùp phaân laäp 5 5 Chö ông 6 : Coâng ngheäpolymer 5 5 Chö ông 7 : Coâng ngheägiaáy 10 10 5
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô NOÄI QUY PHOØNG THÍ NGHIEÄM 1. Phaûi ñeán phoø ng thí nghieäm ñuùng ngaø y, giôøquy ñònh. 2. Ñeåtuùi xaùch ñuùng nôi quy ñònh, chæ ñeåtaäp ghi cheùp taï i baø n thí nghieäm. 3. Laø m vieäc traät tö ï,nghieâ m tuùc, caå n thaän, khoâ ng ñuø a giôõn gaâ y maá t traät tö ï . 4. Neáu laø m hö , vôõduïng cuïdo caå u thaû, khoâ ng ñuùng kyõthuaät thì phaûi boài thö ôø ng. 5. Khoâng huùt thuoác, aên uoáng trong phoø ng thí nghieäm. 6. Khoâng tieáp khaùch trong phoø ng thí nghieäm. 7. Khoâng ñö ôïc tö ïyù rôøi khoûi phoøng thí ngheäm trong khi ñang thö ï c haø nh maøkhoâ ng ñö ôïc pheùp cuûa giaùo vieân hö ôùng daãn. 8. Khoâng tö ïyùlaø m nhö õng thí nghieäm khoâ ng coùtrong baø i. 9. Khoâng di dôø i caùc chai hoùa chaá t tö øbaø i naø y sang baø i khaùc. 10. Trö ôùc khi ra veàphaûi rö ûa saï ch duï ng cuï , saé p xeá p laï i hoùa chaát, laø m veäsinh taï i choã laøm thí nghieäm, khoùa ñieän, nö ôùc xong, baø n giao taát caû cho giaùo vieâ n hö ôùng daãn trö ôùc khi ra veà. 11. Moãi toålaøm xong thí nghieäm phaûi trình baø y baûng soálieäu sau khi thí nghieäm cho giaùo vieân hö ôùng daãn keåm tra vaøkyùteâ n xaùc nhaän vaø o baûng soálieäu. 12. Khoâng huùt hoùa chaá t baèng mieäng. 13. Laáy hoùa chaá t xong phaûi ñaäy ngay nuùt chai laï i vaøtraûveàvòtrí ban ñaàu. 14. Khoâng moài lö ûa ñeø n coàn baèng moät ñeø n coàn ñang chaùy khaùc. 15. Khoâng ñeåhoùa chaát chaï m vaø o maé t, da, quaàn aùo,... 16. Khoâng cho nö ôùc vaø o axit ñaäm ñaë c. 17. Phaûi maëc aùo blouse khi vaø o phoø ng thí nghieäm. Sinh vieân phaûi coù traùch nhieäm ñoïc kyõvaøtuaâ n thuû caùc quy ñònh treâ n, neá u vi phaï m seõbò ñình chæ thí nghieäm. Phoø ng thí nghieäm seõkhoâ ng chòu traùch nhieäm veànhö õng tai naï n xaûy ra do sinh vieân khoâng tuaân thuûcaùc quy ñònh veàan toaø n neâu treâ n. 6
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô PHAÀN 1 HÖÔNG LIEÄU MYÕ PHAÅM BAØI 1: TOÅNG HÔÏP TREFOL (Izo Amyl Ester Salicilate – höông phong lan vaø coû ba laù) I. PHAÛN ÖÙNG ESTER HOAÙ Neáu phaûn ö ùng Ester hoaùgiö õa an col vaørö ôï u khoâ ng coùxuùc taùc laøphaûn ö ùng thuaän nghòch. Neáu theâm xuùc taùc vaøo khoaûng 3- 5 % H2SO4 ñaäm ñaëc raát chaäm, phaûn ö ùng ñaït traï ng thaùi caân baèng chæ sau vaø i giôø . Luùc naøy cô cheáphaûn ö ùng xaåy ra nhö sau: H2SO4 H+ + HSO -4 Vaäy khi coùxuùc taùc H+ thì ñieän tích dö ông cuûa Cacbon ñö ôïc taêng cö ôøng, neâ n giuùp cho O O Chuyeå n vò proton OH R C R C R C+ + H+ + OH O H2 OH Oxy cuûa ancol deãdaø ng taán coâng vaø o: OH OH RC + + R` R C OH O OH H O + `R H OH Chuyeån vò OR` R C O H proton OR` R C OH OH O+ + - R C + `R H H2O h2oH 2O O OR` R C R C + OH OR` - H+ Ñeåtaêng hieäu suaát cho quaùtrình coùtheåduø ng caùc bieän phaùp sau: 7
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô - Taùch nö ôùc ra khoûi hoãn hôïp phaûn ö ùng baè ng phö ông phaùp chö ng caát hoaë c haá p thu. - Taùch Ester ra khoûi hoãn hôï p phaûn ö ùng baè ng phö ông phaùp chö ng caá t. - Duøng dö taùc chaát phaûn ö ùng. - Duøng taùc nhaân ester hoaùmaï nh hôn axit tö ông ö ùng laøanhydric axit. - Ñun caùch thuyûhoãn hôïp. II. TÍNH CHAÁT HOAÙ LYÙ CUÛA SAÛN PHAÅM Phaûn ö ùng: OH OH + OH COOH COO Saûn phaåm laøchaá t loûng khoâng maøu, coùmuø i thôm hoa phong lan, coûba laù. Khoâ ng tan trong nö ôùc, tan toát trong coàn ester … saûn phaå m coùñoäoå n ñònh muø i cao, beàn hoaùhoï c, duø ng phoåbieán ñeåphoái hö ông cho daàu goäi, xaøphoø ng taé m, chaát taå y rö õa daïng loûng… Nhieät ñoäsoâi: 276 – 277 oC / ôû760 mmHg, 151 – 152 oC / ôû15 mmHg. Izo Amylic coùnhieät ñoäsoâi: 131 oC. Laáy moät gioït saûn phaåm cho vaøo dung dòch Fe 3+ loaõng ñeåthö û veá t axit Salicilic coøn laãn trong saûn phaåm. Laáy 0.5 ml saûn phaåm hoaøvaø o 10 ml coàn 96 o, nhaän xeùt maø u, muøi cuûa hoãn hôïp thu ñö ôïc. III. DUÏNG CUÏ VAØ HOAÙ CHAÁT Duïng cuï: - Bình caàu ñaùy troøn 250 ml - Bình noùn 100 ml. - Sinh haøn hoài lö u ( xoaén). 1 caùi. Sinh haø n Libie 1 caùi. - Bình chö ng 100 ml. (thaúng) 1 caùi. - Nhieät keá 300 oC - Pheãu chieát 1 caùi. - Beáp ñieän kín 1 caùi. - Lö ôùi amiang. Hoaù chaát: - Axit Salicilic 7g - Izo Amylic 54 ml. - H2SO4 2.5 ml. - Na2CO3 khan 5 g. - MgSO4 khan 5g. IV. CAÙCH TEÁN HAØNH Cho lö ôïng axit Salicilic vaø o bình caàu (bình phaûi laø m saï ch baè ng caùch traùng coàn, ñeå khoâ), laép vaø o heäthoáng nhö hình veõ. Cho lö ôïng axit H2SO4 ñaäm ñaëc vaø o tö øsinh haø n, tieá p 8
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô tuïc cho ancol Izo Amylic vaø o tö øsinh haø n (cho vaø i vieâ n ñaù boï t). Ñun soâ i trong moät giôø (soâi nheï). Ñeånguoäi hoãn hôïp ñeán nhieät ñoä phoø ng, cho vaø o pheãu chieá t coù chö ùa saún 10ml nö ôùc caát, taùch boû phaàn nö ôùc, tieáp tuï c rö õa baèng dung dòch Na 2CO3 5% ñeá n khi coù phaûn ö ùng kieàm treân giaáy ño pH (moãi laàn khoaûng 10 ml), cuoá i cuø ng rö õa laïi baè ng nö ôùc caát. Chieá t phaàn daàu vaøo erlen coù chö ùa 5 g MgSO 4 khan, laé c nheï , gaï n saûn phaå m vaø o bình caàu, laép sinh haø n hoài lö u khoâng khí theo hình veõ, ñun soâ i treân lö ôùi amiaê ng (soâ i nheï ) khoaûng 30 phuùt (coùcho vaø i vieân ñaùboï t). Ñeånguoäi, ñö a saûn phaåm vaø o bìmh chö ng Claisen, cho ñaù boï t, laép sinh haø n khoâng o khí, ñun soâi treân lö ôùi amiaêng thu phaâ n ñoaï n saûn phaåm coù nhieät ñoä soâ i tö ø : 270 C – 280 o C. Ñong theåtích saûn phaåm thu ñö ôï c, baûo quaûtrong loïkín toá i maø u. Hieäu suaát cuûa quaùtrình ñaït khoaûng 80 %. V. BAÙO CAÙO Hoïvaøteân : -------------------------------------------------- Lôùp : ----------------------------------------------- Ngaø y thö ïc taäp : ----------------------------------------------- Ñieåm :------------------------------------------------ 1. Vì sao khi laø m khan caàn phaûi duø ng MgSO 4? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2. Vai troøcuûa vieäc duø ng sinh haø n khoâ ng khí trong baø i thí nghieäm? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 9
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô 3. Trong phaûn ö ùng ester hoaùthö ôø ng phaûi duø ng xuùc taùc coùproton, haõy giaûi thích roõvì sao ? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Sô ñoàchö ng caá t vôùi Sô ñoàñun hoaø n lö u cho sinh haø n khoâng khí phaûn ö ùng vaøñun hoaø n lö u khoâng khí ñeåloaï i rö ôïu Caùch xeáp giaáy loïc Sô ñoàchieá t saûn phaå m 10
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô BAØI 2: TOÅNG HÔÏP HÖÔNG HOA THÖÔØNG XUAÂN ÑAÉNG (Metyl Salicilate) II. LYÙ THUYEÁT PHAÛN ÖÙNG ESTER HOAÙ Xem baø i Toång hôïp hö ông phong lan vaøcoûba laù I. TÍNH CHAÁT HOAÙ LYÙ CUÛA SAÛN PHAÃM Phaûn öùng: OH OH + CH3OH + H 2O COOH COOCH3 Saûn phaåm laøchaá t loûng khoâng maøu, coù muøi thôm hoa thö ôø ng xuaâ n ñaéng, muø i tinh daàu noùng.Khoâng tan trong nö ôùc, tan toá t trong coàn ester … saûn phaå m coù ñoä oå n ñònh muø i cao, beàn hoaù hoïc, muø i boác cao, duø ng phoåbieá n ñeåphoá i hö ông cho nö ôùc hoa nam, hö ông laø i, coùtính chaá t laø m giaõn maï ch maùu, duø ng trong xoa boùp cô theå… Hieäu suaát cuûa quaùtrình ñaït khoaûng 85 %. Nhieät ñoäsoâi: 220 – 226 oC / ôû760 mmHg Izo Amylic coùnhieät ñoäsoâi: 64.7oC. Laáy moät gioï t saûn phaåm cho vaø o dung dòch Fe 3+ loaõng ñeåthö û veá t axit Salicilic coø n laãn trong saûn phaåm. Laáy 0.5 ml saûn phaåm hoaøvaø o 10 ml coàn 96 o, nhaän xeùt maø u, muøi cuûa hoãn hôïp thu ñö ôï c. II. DUÏNG CUÏ VAØ HOAÙ CHAÁT III. Duïng cuï: - Bình caàu ñaùy troøn 250 ml. 1 caùi. - Bình noùn 100 ml 1 caùi. - Sinh haøn hoài lö u (xoaén). 1 caùi. - Sinh haø n Libie (thaúng) 1 caùi. - Bình chö ng 100 ml. 1 caùi. - Pheãu chieát 1 caùi. - Nhieät keá300 oC. 1 caùi. - Lö ôùi amiang 1 caùi. - Beáp ñieän kín 1 caùi. Hoaù chaát: - Axit Salicilic 7 g. - Na2SO4 khan 5 g. - Izo Amylic 20 ml. - MgSO4 khan 1g. - H2SO4 2.5 ml. - Na2CO3 khan 5 g. 11
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô III. CAÙCH TiEÁN HAØNH Cho lö ôïng axit Salicilic vaø o bình caàu (bình phaûi laø m saï ch baè ng caùch traùng coàn, ñeå khoâ), laép vaøo heäthoáng nhö hình veõ. Cho lö ôï ng axit H 2SO4 ñaäm ñaë c vaø o tö øsinh haøn, tieá p tuïc cho Metylic vaø o tö øsinh haø n (cho vaø i vieân ñaù boï t). Ñun soâ i trong moät giôø(soâ i nheï ). Ñeånguoäi hoãn hôïp ñeán nhieät ñoä phoø ng, cho vaø o pheãu chieá t coù chö ùa saún 10ml nö ôùc caá t, taùch boû phaàn nö ôùc, tieáp tuïc rö õa baè ng dung dòch Na 2CO3 5% ñeá n khi coù phaûn ö ùng kieàm treân giaáy ño pH (moãi laàn khoaûng 10 ml), cuoá i cuø ng rö õa laï i baèng nö ôùc caá t. Chieá t phaàn daàu vaøo erlen coù chö ùa 5 g MgSO 4 khan, laé c nheï , gaï n saûn phaåm vaø o bình caàu, laép sinh haø n hoài lö u khoâng khí theo hình veõ, ñun soâ i treâ n lö ôùi amiaê ng (soâi nheï ) khoaûng 30 phuùt (coùcho vaø i vieân ñaùboï t). Ñeånguoäi, ñö a saûn phaåm vaø o bìmh chö ng Claisen, cho ñaù boï t, laép sinh haø n khoâ ng o khí, ñun soâi treân lö ôùi amiaêng thu phaâ n ñoaï n saûn phaå m coù nhieät ñoä soâ i tö ø t = 220 C – 226 oC. Ñong theåtích saûn phaåm thu ñö ôï c, baûo quaûtrong loïkín, toá i maø u. IV. BAÙO CAÙO Hoïvaøteân : -------------------------------------------------- Lôùp : ----------------------------------------------- Ngaø y thö ïc taäp : ----------------------------------------------- Ñieåm : ----------------------------------------------- 1. Vì sao khi ñun soâicaàn cho ñaùboï t vaøo? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2. Vai troøcuûa vieäc duø ng sinh haø n khoâ ng khí trong baø i thí nghieäm? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 12
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3. Trong phaûn ö ùng ester hoaùvôùi taùc nhaâ n laømetylic thì deãxaå y ra hôn vôùi caùc ancol maïch cao hôn hay khoâng, giaûi thích roõvì sao? ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4. Neâu leân vai troøcuûa caùc hôïp chaá t ester trong vieäc phoá i hö ông. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 13
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô BAØI 3: TOÅNG HÔÏP HÖÔNG XUA COÂN TRUØNG TRONG NHAØ I. LYÙ THUYEÁT Vieäc sö û duïng caùc chaát coù hoaït tính sinh hoï c trong thieân nhieâ n ñang laøxu hö ôùng cuûa caùc loaïi saûn phaåm myõphaåm hieän nay. Haàu heá t chuùng taïo ñö ôï c aá n tö ôï ng, thu huùt sö ïquan taâm lôùn cho ngö ôø i tieâu duøng. Trong tö ïnhieân coù nhieàu hoaï t chaá t quí maøchuùng ta coù theåsö û duï ng vaø o saûn phaåm myõphaåm, trong ñoù coù caùc hoaït chaá t tö øhoa cuùc vaønhieàu loaï i tinh daàu khaùc coù taùc duï ng dieät, xua coân truø ng. Muïc ñích cuûa baø i thö ï c haø nh naøy laøxaây dö ï ng yù tö ôûng ñeåphoá i lieäu saûn phaåm tö øcaùc hoaï t chaát tö ïnhieân treâ n, ngoaø i ra thoâ ng qua baø i naø y seõlaø m cho chuùng ta coù yù tö ôûng khaùm phaù, tìm toø i vaøñö a ra caùc ö ùng duï ng khaùc tö øcaùc loaïi hoaït chaát coù hoaït tính sinh hoïc raát phong phuùcoùtrong tö ïnhieâ n. II. DUÏNG CUÏ HOÙA CHAÁT Duïng cuï: - Heäthoáng loïc huùt chaân khoâng - Ñuõa khuaáy - Heäthoáng chö ng caá t tinh daàu - Becher 250 ml - OÁ ng nhoûgioït - OÁ ng ñong 50 ml - Chai ñö ï ng maãu ( maø u toá i coùnuùt kín) Hoùa chaát: - Nö ôùc caát - Hö ông bö ôûi toå ng hôï p - Coàn 980 - Chaát baûo quaûn daï ng loûng - Hoa cuùc heùo - Maøu vaøng hoa cuùc toå ng hôïp. - Saõbaøo heùo III. CAÙCH TiEÁN HAØNH Phaàn chuaån bò tröôùc: Chuaån bò hoa cuùc heùo: hoa cuùc daï i hoaë c hoa cuùc Vieät Nam (coù muø i maï nh, nho nhoû), boû cuoán, raõi trong boùng raâm. Sau moät thôø i gian hoa seõheùo. Thu gom vaø o bao ny- loâng kín. Phaàn naø y sinh vieân chuaån bò ôûnhaø . Cho khoaûng 100 g hoa heùo ñaõchuaå n bò vaø o bình thuûy tinh kín, coù theåeùp laïi khi cho hoa vaø o, cho khoaûng 100-200 ml ñeá n khi ngaäp maë t hoa. Ñeåyeâ n. Phaàn naø y phaûi chuaån bòtrö ôùc ít nhaá t 24 giôø , trö ôùc khi tieá n haønh thö ï c nghieäm. Phaàn tieán haønh taïi phoøng thí nghieäm: - Chuaån bò 300 gam saõbaø o, baê m nhoû. Tieán haønh chö ng caá t loâ i cuoán hôi nö ôùc vôùi 300 ml nö ôùc caát hoø a tan 50 g NaCl trong heä thoá ng chö ng caá t tinh daàu. Lö ôïng tinh daàu caàn ít nhaá t laø3 ml. - Tinh daàu thu ñö ôïc, tieán haø nh laøm khan baè ng Na 2SO4. Cho vaø o becher 250 ml ñaäy kín. 14
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô - Loïc huùt chaân khoâng dòch ngaâm, thu nö ôùc loï c cho vaø o becher chö ùa tinh ñaàu saõ ôûtreân. Khuaáy ñeàu. - OÅn ñònh muø i baèng: 5 ml glycerin, 1 ml HCHO 40% vaø1-2 gioï t CCl4. - Chænh laï i muø i baèng dung dòch: 5% etylacetate, 25% tinh daàu saõtoång hôï p, 5% tinh daàu bö ôûi, 5% glycerin vaøcoàn ñuû 100 % theo theåtích. Cho tö øtö øtuø ng gioït, khuaáy ñeàu. - Chænh laï i maø u baèng dung dòch thuoá c nhuoäm tan. Hoãn hôï p saûn phaåm thu ñö ôïc cho vaø o bình xòt kín ñeåñaùnh giaù. IV. BAÙO CAÙO Hoïvaøteân : -------------------------------------------------- Lôùp : ----------------------------------------------- Ngaø y thö ïc taäp : ----------------------------------------------- Ñieåm : ----------------------------------------------- 1. Duø ng coàn keáxaùc ñònh ñoäcoàn cuûa saûn phaå m. Sinh vieâ n giaûi thích vì sao ñoäcoàn giaûm: ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2. Quan saùt saûn phaåm baèng caûm quan theo baûng sau: STT Ñaï t Khoâ ng ñaï t Maø u (ñoäbaùm dính leân da) Maøu (khaûnaêng rö õa saïch baèng nö ôùc sau khi baùm dính leân da) Muø i Muø i chuûñaït (ñoäroõneùt cuûa muø i chuûñaï o) Ñoäcoàn Khaûnaêng bay hôi (xòt leâ n beàmaë t, ghi nhaän thôø i gian boác hôi heá t) 15
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô 3. Thö ûnghieäm hoaï t tính cuûa saûn phaåm: Sinh vieâ n xòt leân da tay, ñeåhôûvaø o moâ i trö ôø ng coùcoân truø ng, quan saùt vaøñö a ra nhaän xeùt. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4. Sinh vieân haõy ñeànghò moät ñôn coâ ng ngheäsö ûduï ng toåhôïp hö ông treâ n ñeåtaï o saûn phaåm xua coân truø ng daïng kem. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 16
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô PHAÀN 2 PHAÅM MAØU VAØ PIGMENT TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ THUYEÁT PHAÛN ÖÙNG ÑIAZO HOAÙ VAØ PHAÛN ÖÙNG GHEÙP ÑOÂI Thuoác nhuoäm hoïAzo hieän nay ñö ôï c chia ra thaø nh ba loaï i chính nhö sau: ` - MonoAzo : Ar - N = N - Ar . - Ñi Azo : Ar - N = N - Ar`- N = N - Ar``. - Tri vaøpoli Azo: Ar - N = Ar` - N = N - Ar``- N = Ar``` - N = N - Ar```- … Trong ñoù Ar … laønhö õng goác hö õu cô nhaân thôm coù caá u taï o maï ch voøng, ña voø ng, dò voø ng… Thuoác nhuoäm Azo laølôùp thuoá c nhuoäm quan troï ng nhaát, coù lòch sö û phaùt trieãn laâ u ñôø i nhaát. Noù bao goàm haàu heát caùc loaï i thuoác nhuoäm nhö : trö ï c tieáp, bazô, cation, axit, phaân taùn, caàm maø u, Azo khoâng tan vaøPigmemt. Trong ñoù thuoá c nhuoäm Azo ñö ôï c saûn xuaát nhieàu nhaát, chieám gaàn 50% toå ng saûn lö ôïng thuoác nhuoäm hieän nay. Ñeåtaïo nhoùm Azo caàn phaûi tieá n haø nh qua hai giai ñoaïn lieân tuïc: - Phaûn ö ùng ñiAzo hoaùAmin thôm baäc moät. - Phaûn ö ùng gheùp ñoâi Azo. Nhö õng Amin coù tính Bazô yeá u phaûi tieán haønh ñiAzo hoaù trong moâ i trö ôøng pH 1. Coø n nhö õng Amin coù tính Bazô trung bình vaømaï nh seõtieán haø nh ñiAzo hoaùtrong moâ i trö ôøng pH = 1- 3. Thö ôø ng duøng muoá i Natri nitric vôùi Axit voâcô trong moâ i trö ôø ng nö ôùc: 2 NaNO2 + H2SO4 = HO - NO + Na2SO4 + H2O. Toát nhaát laøsö û duïng H2SO4 ñaäm ñaë c hoaëc hoãn hôïp cuûa H 2SO4 ñaäm ñaë c vôùi CH3COOH baêng hoaëc vôùi H3PO4. Khoâ ng duø ng HNO3, HCl vì deã gaâ y noå, xaûy ra moät soá phaûn ö ùng phuïnhö : nitro hoaù, oxy hoaù… Phaûn ö ùng ñiAzo hoaù laøtoaû nhieät khoaûng 20 - 30 Kcal/ mol. Do ñoù caàn laø m laï nh 0 hoãn hôïp phaûn ö ùng ôû0 - 10 C. Hôïp chaá t ñiAzo chæ beàn khi coùmoät lö ôï ng axit dö tö ø0.4 - 1 mol axit cho moät mol Amin. Sau phaûn ö ùng caàn khö û heá t HNO 2 thö ø a baè ng caùch cho taùc duïng vôùi Ure, axit Sunfamic nhö sau: HNO2 + NH2 CO NH2 N2 + CO2 + H2O. HNO2 + NH2SO3H N2 + H2SO4 + H2O. 17
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô BAØI 1: TOÅNG HÔÏP MAØU PARARED I. CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT Coâng thö ùc toång quaùt cuûa pigmemt hoïAzo: Trong ñoù: HO Y N N X X, Y laøcaùc nhoùm haø m saéc vaøtrôïsaé c. Phaûn ö ùng dieãn ra nhö sau: OH ONa + NaOH + NaNO2 + HCl + NaCl + H20 O2N NH2 O2N N N Cl NaO ONa O2N N NCl + O2N N N II. DUÏNG CUÏ HOÙA CHAÁT Duïng cuï: - Becher 250 ml 2 caùi. - Becher 100 ml 2caùi. - Oáng ñong 50 ml 2 caùi. - Ñuõa thuyûtinh 1 caùi. - Thau nhö ïa 1 caùi. - Boäloïc huùt chaâ n khoâ ng 1 boä. - Oáng nhoûgioït 2 caùi. Hoaù chaát: - Giaáy coâng goâ. 1.5 g. - NaNO2 2.0 g. - p- Nitro anilin 25 ml. - ß - Naphthol 15 ml - HCl ñaäm ñaëc 1.0 g. - Coàn 960 III. CAÙCH TIEÁN HAØNH Cho vaø o becher 1.5 g P- Nitro Anilin, 25 ml HCl ñaäm ñaë c khuaá y ñeàu laø m laï nh 0 trong nö ôùc ñaùñeán nhieät ñoä: 0 - 5 C (dung dòch 1). Caân 1.0 g NaNO2 hoaøtan trong 5 ml nö ôùc (dung dòch 2) 18
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô Caân 2.0 g ß - Naphthol, hoaøtan trong 15 ml NaOH 5%, hô noùng cho mau tan, khuaáy ñeàu, ñem laø m laïnh. (dung dòch 3). Cho tö øng gioï t dung dòch 2 vaø o dung dòch 1, khuaá y ñeàu, kieå m soaùt pH cuûa dung dòch baèng giaáy coânggoâ, giö õyeân ôû nhieät ñoä 0 - 5 0C theâm 10 phuùt nö õa (luùc naø y khoâng khuaáy). Tieáp tuïc cho tö ø ng gioït dung dòch 3 vaø o, khuaá y ñeàu, phaåm maøu seõtaï o thaø nh, sau khi cho heát giö õyeân hoãn hôïp theâm 20 phuùt coùtheåtieá p tuï c khuaáy cho lö ôïng ß – Naphthol tham gia phaûn ö ùng heát, ñem ngaâm caùch thuyûôû450C, khuaá y (khoaûng vaøi phuùt). Ñem hoãn hôïp loïc huùt chaân khoâ ng cho thaät raùo nö ôùc, cho saûn phaå m vaø o trong becher 15 ml coàn, ñem loïc huùt chaân khoâ ng ñeåthu saûn phaå m. 19
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Chuyeân ngaønh Hoù a höõu cô BAØI 2: TOÅNG HÔÏP MAØU SUN SET YELLOW I. CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT Phaûn ö ùng dieãn ra nhö sau: HO HO HO3S + N N+ HO3S N N SO3H II. DUÏNG CUÏ HOÙA CHAÁT SO3H Duïng cuï: - Becher 250 ml 2 caùi. - Oá ng ñong 50 ml 1 caùi. - Becher 100 ml 2caùi. - Ñuõa thuyûtinh 2 caùi. - Thau nhö ïa 1 caùi. - Boäloïc huùt chaâ n khoâ ng 1 boä. - Oáng nhoûgioït 2 caùi. Hoaù chaát: - Axit Sulfanilic 2.5 g. - HCl ñaäm ñaë c 8.0 ml. - NaNO2 1.0 g. - Axit Sôffô 2.5 g. 0 - NaOH 3.0 g. - Coàn 96 15 ml. - Giaáy coânggoâ III. CAÙCH TIEÁN HAØNH Cho vaø o becher 2.5 g axit Sulfanilic, 5 ml nö ôùc caá t, 8.0 ml HCl ñaäm ñaë c khuaá y ñeàu 0 laøm laïnh trong nö ôùc ñaùñeán nhieät ñoä: 0 - 5 C (dung dòch 1). Caân 1.0 g NaNO2 hoaøtan trong 5 ml nö ôùc (dung dòch 2) Caân 2.5 g axit Sôffô 2.5 g NaOH hoaøtan trong 3.0 ml H 2O, khuaá y ñeàu, ñem laø m laïnh. (dung dòch 3). Cho tö øng gioït dung dòch 2 vaø o dung dòch 1, khuaá y ñeàu, kieå m soaùt pH cuûa dung dòch baèng giaáy coânggoâ, giö õyeân ôû nhieät ñoä 0 - 5 0C theâ m 10 phuùt nö ûa (luùc naø y khoâng khuaáy). tieáp tuïc cho tö ø ng gioï t dung dòch 3 vaø o, khuaá y ñeàu, phaå m maø u seõtaï o thaø nh, sau 0 khi cho heát giö õyeân hoãn hôïp theâm 20 phuùt, ñem ngaâ m caùch thuyû ôû 45 C, khuaá y (khoaûng vaøi phuùt). Ñem hoãn hôïp loïc huùt chaâ n khoâ ng cho thaät raùo nö ôùc, cho saûn phaåm vaø o trong becher 5 ml coàn, ñem loïc huùt chaân khoâ ng ñeåthu saûn phaå m. Caâ n tính hieäu suaá t. 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình thiết kế trang phục 5
100 p | 536 | 184
-
Giáo trình thực tập công nghệ chế biến rau quả - Bài 1
9 p | 460 | 172
-
Giáo trình Thực hành Hóa sinh học: Phần 2
104 p | 352 | 134
-
Thực tập vi sinh vật chuyên ngành
103 p | 162 | 49
-
Giáo trình Thực hành phân tích định lượng: Phần 1 - Trần Thị Yến (chủ biên)
38 p | 277 | 49
-
Giáo trình Thực tập Hệ thống học thực vật: Phần 1
79 p | 123 | 27
-
Giáo trình Thực hành chuyên ngành hữu cơ (hệ Cao đẳng): Phần 2
51 p | 148 | 25
-
Giáo trình Thực hành chuyên ngành vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
34 p | 129 | 22
-
Giáo trình Xử lý nước 19
9 p | 118 | 20
-
Giáo trình Thực vật Vi sinh vật (Dùng cho học sinh ngành Chăn nuôi): Phần 2
60 p | 116 | 20
-
Giáo trình Thực hành chuyên ngành vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 2
36 p | 139 | 17
-
Giáo trình Kỹ thuật điện - Đại học Thủy sản Nha Trang
111 p | 55 | 12
-
Giáo trình Vi sinh vật học môi trường - Trần Viết Cường
368 p | 74 | 12
-
Giáo trình Tiếng Anh nâng cao chuyên ngành Vật lý: Phần 2
89 p | 27 | 4
-
Dạy học xác suất thống kê cho học viên chuyên ngành Trinh sát kỹ thuật tại Học viện Khoa học Quân sự
5 p | 85 | 2
-
Giáo trình Phân tích nước thải và bùn 2 (Ngành: Kỹ thuật thoát nước và xử lý nước thải - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Xây dựng số 1
34 p | 7 | 2
-
Dạy học tích cực và đánh giá trong giảng dạy thực hành môn Trắc địa cho sinh viên chuyên ngành Kĩ thuật tại trường Đại học Tiền Giang
5 p | 62 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn