Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 4
lượt xem 13
download
BẢO TRÌ HỆ THỐNG MÁY TÍNH I. BẢO TRÌ DỮ LIỆU 1. Phần cứng a) Chuột Chuột di chuyển chậm, hay bị vấp Mô tả: Khi di chuyển chuột ta cảm nhận thấy con trỏ trên màn hình di chuyển không đều, hay bị mắc. Lý do: Các bánh xe tiếp xúc với viên bi và viên bi trong chuột bị bẩn
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 4
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW CHƯƠNG IV BẢO TRÌ H Ệ THỐNG MÁY TÍNH I. B ẢO TRÌ DỮ LIỆU 1. Phần cứng a) Chuột Chuột di chuyển chậm, hay bị vấp Mô tả: Khi di chuyển chuột ta cảm nhận thấy con trỏ trên màn hình di chuyển không đều, hay bị mắc. Lý do: Các bánh xe tiếp xúc với viên bi và viên bi trong chuột bị bẩn Cách khắc phục: - Ta lật ngửa con chuột lên ta thấy viên bi và một miếng nhựa hình tròn. Xoay miếng nhựa hình tròn đ ó theo chiều kim đồng hồ đến khi mũi tên trên đó chỉ đến biểu tượng cái khoá mở khi đó ta nhấc được miếng nhựa đó ra. - Dùng một miếng vải sạch lau sạch bụi bẩn bám trên 3 bánh xe và viên bi. - Lắp lại theo trình tự ngược lại ta sẽ thấy ngay kết quả. Chuột hoàn toàn không di chuyển trên màn hình khi ta di chuột Mô tả: Khi ta di chuyển con chuột không thấy trỏ chuột di chuyển trên màn hình. Lý do: Có thể chuột chưa được cắm vào đú ng vào máy tính, chuột bị hỏng, chưa được cài đặt Driver, … Cách khắc phục: - Kiểm tra xem dây cắm chuột đã được cắm đúng vào ổ cắm hay chưa? - Dây chuột có bị đứt hay không? - Chuột đã đ ược cài đặt đ úng trong hệ thống hay không? - Viên bi trong chuột có còn hay không? - 85 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW b) Bàn phím Bàn phím không nhận bất cứ một lệnh nào : Mô tả: Máy tính không hoạt động khi gõ vào b ất cứ một phím nào. Cách khắc phục: - Kiểm tra xem bàn phím có được nối vào máy tính đú ng cách không (Ta có thể ấn vào nút Num lock xem đèn có tắt hoặc sáng hay không)? - Máy tính có bị treo hay không? - Dây dẫn tín hiệu có bị đứt hay không? - Thử khởi động lại máy tính xem có khắc phục đ ược hay không? Khi gõ phím thì có phím được có phím không được Mô tả: Một số phím trên bàn phím khi gõ không hiển thị được ký tự tương ứng. Cách khắc phục: - Có thể bàn phím bị ẩm, bụi bẩn làm khô và lau sạch bụi bẩn rồi thử lại. - Bộ gõ tiếng việt có thể chưa cài đúng quy cách, cấu hình lại bộ gõ. - Có thể vi mạch điều khiển bàn phím đã hỏng, thử với một bàn phím khác. c) Màn hình Màn hình là một khung cửa để nhìn vào các họat động bên trong m áy tính. Người sử dụng d ành một số lớn thời gian để nhìn vào m ặt kính của màn hình. Một số lỗi thường gặp về Monitor + Mất màu: đ iều chỉnh vỉ màu sai, đứt dây tín hiệu, hỏng vỉ màu. + Màn hình bị nhòe: hiện tượng bật máy lên nhòe sau đó rõ (do đế đ èn). Bật máy nhòe sau đó lại tăng độ nhòe là do focus của cao áp. Đ iều chỉnh hội tụ của cao áp, nếu không chỉnh được thì phải thay biến trở của cao áp. + Khi bật máy gây tiếng nổ lách tách: nổ cao áp. + Khi bật máy có tiếng xì: dùng keo gắn lại vú cao áp. + Co mạch: đ iều chỉnh biến trở dãn mành ở trên mạch. + Lệch mành: đ iều chỉnh biến trở lệch mành. - 86 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW + Nhiễm từ (hiện tượng có vùng màu đỏ loang khắp màn hình): hỏng mạch khử từ, mất dây khử từ. + Màn hình sáng không đều: do lái tia thay vào không hợp với đèn hình, thay cuộn lái tia cùng chủng loại. 2. Bảo vệ dữ liệu a. Sao lưu dữ liệu thư mục My Documents My Documents là thư m ục mặc định của Windows để lưu trữ các tập tin như Word, Excel cũng như nhiều chương trình khác nên mặc nhiên nó sẽ lưu trữ nhiều dữ liệu quý giá. Do đó, hãy “nâng niu” My Documents và thường xuyên chăm sóc nó. Dữ liệu cá nhân của bạn sẽ nằm trong đường dẫn C:\Documents and Settings\Tên người dùng\My Documents. Tuỳ thuộc vào mỗi tài khoản trên máy tính mà người dùng sẽ có “Tên người dùng” riêng biệt và một tài khoản chung là All Users (kể cả Administrator nếu bạn có quyền quản trị trên máy tính đó). Chỉ cần truy xuất đến đ ường dẫn trên bằng Windows Explorer và copy toàn bộ thông tin dữ liệu từ đó đến 1 nơi an toàn như My Documents đã được chuyển qua partition khác hay lên CD, USB Drive. ổ D. Theo kinh nghiệm sử dụng thì tốt nhất bạn nên chuyển vị trí mặc định của thư mục My Documents sang partition khác theo cách sau: - Mở Windows Explorer. Trong cây thư m ục bên trái, phải chuột lên My Documents, chọn Properties. - Hộp thoại Properties xuất hiện, ta chọn Move để chuyển vị trí mặc định của My Documents trên ổ C (hay ổ cài hệ điều hành) sang partition khác tuỳ thích. Dung lượng partition đích đến phải còn nhiều hơn dung lượng của My Documents. b. Sao lưu thông tin trên desktop Thường khi bị mất dữ liệu hay cài đặt lại Windows, người dùng thường hay sao lưu các thiết lập và tập tin quan trọng nhưng lại bỏ quên desktop. Có rất nhiều người dùng Windows vẫn có thói quen sao lưu các tập tin hay thư m ục ngay trên desktop để tiện việc truy xuất. Để sao lưu thông tin desktop, ta truy xuất đến C:\Documents and Settings\\Desktop. - 87 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW c. Sao lưu Registry Sao lưu lại registry bằng cách export. Registry là trái tim của Windows. Một cơ sở dữ liệu lưu trữ những thông số thiết lập của hệ điều hành như cấu hình hệ thống, cấu hình phần cứng, các loại văn bản hay thiết lập của các chương trình đã cài đặt … do đó, phải rất cẩn thận khi thay đổi, sửa chửa những thông số trên hệ thống registry, một vài lỗi sai sót nhỏ có thể dẫn đến việc hư hỏng cả hệ thống dẫn đến việc cài đ ặt lại hệ điều hành. Công việc đầu tiên là phải sao lưu registry để bạn không phải tốn nhiều thời gian thiết lập lại hệ thống theo ý muốn sau khi cài đ ặt mới Windows. Dữ liệu trong Registry được lưu trữ theo kiểu cây thư m ục của các giá trị khoá và tên. Dữ liệu được lưu trữ trong các tập tin đặc trưng như dạng “tổ ong”: Security, System.alt, Default, Sam, Software, System, Ntuser.dat và các tập tin khác. Nếu có bất kỳ lỗi registry nào xuất hiện khi sử dụng, bạn có thể dùng tập tin registry đã export để khôi phục lại từng phần hay toàn b ộ registry. Tập tin sao lưu từ registry cũng như m ột tâp tin văn bản bình thường, có định dạng .reg , khi cần khôi phục thì chỉ cần double click vào tập tin là hoàn tất. Sao lưu bằng phần mềm Tiện ích sao lưu của Windows có thể không được cài đặt theo mặc định. Do đó, bạn cần cài đ ặt bằng cách sử dụng đĩa CD cài đặt của Windows, cho vào ổ CD-Rom và truy xuất đến Valueadd\msft\tbackup, trong thư mục này, chạy tập tin N TBACKUP.MSI. Sau khi cài đặt, chuyển đến: Start -> All Programs -> Accessories -> System Tools -> Backup. Trình wizard sẽ xuất hiện, chọn lựa “Backup files and folders” rồi nhấn next. Ở hộp thoại thứ 2 sẽ có nhiều tuỳ chọn hơn và bạn có thể chọn lựa theo ý mình. Bạn có thể sao lưu Documents and Settings của mình hay tất cả người dùng trên máy hoặc sao lưu toàn bộ nội dung của máy tính. Lựa chọn cuối cho phép bạn sao lưu khả chuyển hơn, cho phép sao lưu các phần mà bạn lựa chọn. - 88 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Sau khi lựa chọn xong tuỳ chọn, nhấn Next để tiếp tục bước kế tiếp. hộp thoại sẽ yêu cầu bạn cung cấp địa điểm để lưu giữ tập tin sao lưu. Chọn lựa đường dẫn muốn lưu trữ và nhấn Next. Tiện ích sẽ bắt đầu hoạt động việc sao lưu của m ình. Để chắc chắn hơn nữa, sau khi sao lưu hoàn tất, bạn hãy ghi chúng vào CD hay DVD để bảo đảm rằng các tập tin này an toàn cho dù ổ cứng của bạn có thể bị hư hỏng vật lý đi nữa. Vậy là hoàn tất gần như tất cả công việc sao lưu d ữ liệu, thông tin để có thể lưu giữ lại được thiết lập và dữ liệu quý giá của bạn mà không phải mất một chi phí nhỏ nào. Nếu vẫn muốn sử dụng một chương trình sao lưu d ữ liệu thì Genie Backup Manager Pro của Genie Software là một giải pháp khá tốt. II. V IRUS MÁY TÍNH 1. Khái niệm và phâ n loại a) Khái niệm Nếu chỉ nghe nói qua đến virus máy tính, thì những người không biết có thể cho rằng nó cũng nôm na tựa như m ột loại virus bệnh dịch nào đó, và họ thường phân vân không hiểu virus sẽ lây vào chỗ nào trong máy tính của mình và mình có cần cho máy tính của mình uống kháng sinh không nhỉ ? Sự thật không phải vậy, virus máy tính thực chất chỉ là một chương trình máy tính có khả năng tự sao chép chính nó từ đối tượng lây nhiễm này sang đối tượng khác (đối tượng có thể là các file chương trình, văn bản, đĩa mềm...), và chương trình đó mang tính phá hoại. Virus có nhiều cách lây lan và tất nhiên cũng có nhiều cách phá hoại, nhưng chỉ cần bạn nhớ rằng đó là một đoạn chương trình và đo ạn chương trình đó dùng để phục vụ những mục đích không tốt. Virus máy tính là do con người tạo ra, quả thực cho đến ngày nay có thể coi nó đã trở thành như những bệnh dịch cho những chiếc máy tính và các bạn, chúng ta là những người bác sĩ, phải luôn chiến đấu với bệnh dịch và tìm ra những phương pháp mới để hạn chế và tiêu diệt chúng. Cũng như mọi vấn đề - 89 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW ngoài xã hội, cũng khó tránh khỏi việc có những loại bệnh mà phải dày công nghiên cứu mới trị đ ược, hoặc cũng có những trường hợp gây ra những hậu quả khôn lường. Chính vì vậy, phương châm "Phòng hơn chống" vẫn luôn đúng đối với virus máy tính . b) Phân loại Virus Boot Khi bạn bật máy tính, một đoạn chương trình nhỏ để trong ổ đĩa khởi động của bạn sẽ được thực thi. Đoạn chương trình này có nhiệm vụ nạp hệ điều hành mà bạn muốn (Windows, Linux hay Unix...). Sau khi nạp xong hệ điều hành bạn mới có thể bắt đầu sử dụng máy. Đoạn mã nói trên thường được để ở trên cùng của ổ đĩa khởi động, và chúng được gọi là "Boot sector". Những virus lây vào Boot sector thì được gọi là virus Boot. Virus Boot thường lây lan qua đĩa mềm là chủ yếu. Ngày nay ít khi chúng ta dùng đ ĩa mềm làm đĩa khởi động máy, vì vậy số lượng virus Boot không nhiều như trước. Tuy nhiên, một điều rất tệ hại là chúng ta lại thường xuyên để quên đĩa mềm trong ổ đĩa, và vô tình khi bật máy, đĩa mềm đó trở thành đĩa khởi động, điều gì x ảy ra nếu chiếc đĩa đó có chứa virus Boot? Virus File Là những virus lây vào những file chương trình như file .com, .exe, .bat, .pif, .sys... Có lẽ khi đọc phần tiếp theo bạn sẽ tự hỏi "virus Macro cũng lây vào file, tại sao lại không gọi là virus File?". Câu trả lời nằm ở lịch sử phát triển của virus máy tính. Như b ạn đã biết qua phần trên, mãi tới năm 1995 virus macro mới xuất hiện và rõ ràng nguyên lý của chúng khác xa so với những virus trước đó (những virus File) nên m ặc d ù cũng lây vào các File, nhưng không thể gọi chúng là virus File. Virus Macro Là loại virus lây vào những file văn bản (Microsoft Word) hay bảng tính (Microsoft Excel) và cả (Microsoft Powerpoint) trong bộ Microsoft Office. Macro là những đoạn mã giúp cho các file của Ofice tăng thêm m ột số tính năng, có thể định một số công việc sẵn có vào trong macro ấy, và mỗi lần gọi macro là các phần cài sẵn lần lượt được thực hiện, giúp người sử dụng giảm bớt được công thao tác. Có thể hiểu nôm na việc dùng Macro giống như việc ta ghi lại các thao tác, để rồi sau đó cho tự động lặp lại các thao tác đó với chỉ một lệnh duy nhât. Ở Việt Nam không có nhiều người dùng đến các macro, vì vậy Bkav có một tuỳ chọn là diệt "Tất cả các Macro" hay "All Macro", khi chọn tuỳ chọn này thì Bkav sẽ xoá tất cả các macro có trong máy mà không cần biết chúng có phải là virus hay không, điều này đồng nghĩa với việc tất cả các virus macro có trong - 90 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW máy cũng sẽ bị diệt theo. Như vậy, nếu bạn có sử dụng macro cho công việc của mình thì không nên chọn tuỳ chọn này (khi không dùng tuỳ chọn này thì bkav chỉ diệt những macro đ ã được xác minh chính xác là virus), còn nếu bạn không dùng đến macro hay cũng chẳng để ý nó là cái gì (tức là bạn không dùng đ ến chúng) thì bạn nên dùng tuỳ chọn này, nó sẽ giúp bạn loại bỏ nỗi lo với những virus macro bất kể chúng vừa xuất hiện (đồng nghĩa với việc chưa có phần mềm diệt virus nào nhận diện được chính xác nó là virus) hay xuất hiện đã lâu (đ ồng nghĩa với việc đã được các phần mèm diệt virus nhận diện chính xác). Con ngựa Thành Tơ-roa - Trojan Horse Thuật ngữ này dựa vào một điển tích cổ, đó là cuộc chiến giữa người Hy Lạp và người thành Tơ-roa. Thành Tơ-roa là một thành trì kiên cố, quân Hy Lạp không sao có thể đột nhập vào được. Người ta đã nghĩ ra một kế, giả vờ giảng hoà, sau đó tặng thành Tơ-roa một con ngựa gỗ khổng lồ. Sau khi ngựa đ ược đưa vào trong thành, đêm xuống những quân lính từ trong bụng ngựa xông ra và đánh chiếm thành từ bên trong. Phương pháp trên cũng chính là cách mà các Trojan máy tính áp dụng. Đầu tiên kẻ viết ra Trojan bằng cách nào đó lừa cho đối phương sử dụng chương trình của m ình, khi chương trình này ch ạy thì vẻ bề ngoài cũng như những chương trình bình thường (một trò chơi, hay là những m àn bắn pháo hoa đẹp mắt chảng hạn). Tuy nhiên, song song với quá trình đó, một phần của Trojan sẽ bí mật cài đặt lên máy nạn nhân. Đến một thời điểm định trước nào đó chương trình này có thể sẽ ra tay xoá d ữ liệu, hay gửi những thứ cần thiết cho chủ nhân của nó ở trên mạng (ở Việt Nam đã từng rất phổ biến việc lấy cắp mật khẩu truy nhập Internet của người sử dụng và gửi bí mật cho chủ nhân của các Trojan). Khác với virus, Trojan là một đoạn mã chương trình HOÀN TOÀN KHÔNG CÓ TÍNH CHẤT LÂY LAN. Nó chỉ có thể được cài đ ặt bằng cách người tạo ra nó "lừa" nạn nhân. Còn virus thì tự động tìm kiếm nạn nhân để lây lan. Thông thường các phần mềm có chứa Trojan được phân phối như là các phần mềm tiện ích, phần mềm mới hấp dẫn, nhằm dễ thu hút người sử dụng. Vì vậy bạn hãy cẩn thận với những điều mới lạ, hấp dẫn nhưng không rõ nguồn gốc! Sâu Internet Worm Sâu Internet -Worm quả là một bước tiến đáng kể và đáng sợ nữa của virus. Worm kết hợp cả sức phá hoại của virus, sự bí mật của Trojan và hơn hết là sự lây lan đáng sợ mà những kẻ viết virus trang bị cho nó, cũng một phần. Một kẻ phá hoại với vũ khí tối tân. Tiêu biểu như Mellisa hay Love Letter. Với sự lây lan đáng sợ chúng đã làm tê liệt hàng lo ạt các hệ thống máy chủ, làm ách tắc đường truyền. Worm thường phát tán bằng cách tìm các địa chỉ trong sổ địa chỉ (Address book) của máy mà nó đang lây nhiễm, ở đó thường là đ ịa chỉ của bạn bè, người thân, khách hàng... của chủ máy. Tiếp đến, nó tự gửi chính nó cho những địa chỉ - 91 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW mà nó tìm thấy, tất nhiên với địa chỉ người gửi là chính bạn, chủ sở hữu của chiếc máy. Điều nguy hiểm là những việc này diễn ra mà b ạn không hề hay biết, chỉ khi bạn nhận được thông báo là bạn đã gửi virus cho bạn bè, người thân thì bạn mới vỡ lẽ rằng máy tính của mình bị nhiễm virus (mà chưa chắc bạn đ ã tin như thế!!?). Với cách hoàn toàn tương tự trên những máy nạn nhân, Worm có thể nhanh chóng lây lan trên toàn cầu theo cấp số nhân, điều đó lý giải tại sao chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ mà Mellisa và Love Letter lại có thể lây lan tới hàng chục triệu máy tính trên toàn cầu. Cái tên của nó Worm hay "Sâu Internet" cho ta hình dung ra việc những con virus máy tính "bò" từ máy tính này qua máy tính khác trên các "cành cây" Internet. Với sự lây lan nhanh và rộng lớn như vậy, Worm thường được kẻ viết ra chúng cài thêm nhiều tính năng đặc biêt, chẳng hạn như chúng có thể định cùng một ngày giờ và đồng loạt từ các máy nạn nhân (hàng triệu máy) tấn công vào một địa chỉ nào đó, máy chủ có m ạnh đến mấy thì trước một cuộc tấn công tổng lực như vậy thì cũng phải bó tay, Website của nhà Trắng là một ví dụ. Ngo ài ra, chúng còn có thể cho phép chủ nhân của chúng truy nhập vào máy của nạn nhân và có thể làm đủ mọi thứ như ngồi trên máy đó một cách bất hợp pháp. Ở đ ây chúng tôi chỉ có thể nói sơ qua về lịch sử, cũng như phân loại virus nhằm cung cấp cho người đọc một cách nhìn nhận đúng đắn về virus máy tính, để từ đó sẽ có những phương pháp hữu hiệu ngăn chặn chúng. 2. Cơ chế lây lan và dấu hiệu nhận biết Hầu hết các máy tính bị nhiễm virus đều bộc lộ các triệu chứng. Hãy nghĩ về chúng như một phiên bản kỹ thuật cao của một chứng sổ mũi hay cơn sốt. Khi ta thấy máy tính của chúng ta có một trong các biểu hiện dưới đây thì có thể máy tính của chúng ta đã bị nhiễm Virus. + Máy tính chạy chậm các chương trình khi nạp có cảm giác lâu hơn bình thường, đ èn báo ổ cứng đang đọc dữ liệu sáng liên tục. + K hi đang chạy một chương trình máy tính hay bị treo. + Trong các ngăn thư mục thấy sinh ra các tệp tin lạ (Folder và D esktop). + Máy kết nối Internet thường xuyên bị khởi động lại. + Có những thông báo lạ xuất hiện trên màn hình (các thông báo về lỗi bộ nhớ và các thanh ghi). + Máy tính không khởi động được. + Một số chương trình bị xoá một cách vô cớ. Nếu máy tính của bạn chưa gặp các triệu chứng này, đừng mặc nhận nó an toàn. Nó có thể bị nhiễm bởi một loại sâu máy tính lén lút hoặc Trojan horse - 92 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW hoạt động thầm lặng trong máy tính của bạn, thu thập dữ liệu từ hệ thống của bạn và truyền nó cho bọn tội phạm thông qua Internet. Đ ể lây nhiễm đ ược phải thông qua ít nhất là một trong các cách sau: Sử dụng chung đ ĩa mềm hoặc các phương tiện lưu trữ thông tin di đ ộng. Các công cụ này có thể làm lây nhiễm Virus từ máy tính này qua máy kia. Cài đặt các chương trình bằng đĩa CD không phải của chính hãng cung cấp các đĩa này có thể do các cửa hàng tiến hành sao chép và nguy cơ bị lây nhiễm Virus rất lớn. Thường xuyên truy cập Internet và sử dụng thư điện tử. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống mạng Internet đồng thời cũng là môi trường lý tưởng cho việc lây nhiễm Virus. Một số loại phần mềm gián điệp được gài vào trong các trò chơi. Máy tính không được cài đặt các chương trình chống virus. Các chương trình chống Virus không được cài đặt các phiên bản mới. 3. N guyên tắc phòng tránh và cách diệt - Cài đặt phần mềm diệt Virus có tiếng và đáng tin cậy, đồng thời cập nhật nó liên tục. - Đ ừng mở các bản đính kèm thư điện tử có tên đuôi .exe, .scr ho ặc .vbs hoặc một tên đuôi kép chẳng hạn như .txt.vbs - Thận trọng khi mở các bản đính kèm thư điện tử hoặc các bản đính kèm thông điệp tức thời được gửi từ một người m à bạn không quen biết - cho dù các b ản đính kèm đó không có một tên đuôi nguy hiểm. - Đ ừng mở thư điện tử Spam (bán các sản phẩm; cung cấp các Video miễn phí, hình ảnh hay nhạc; v.v ...) - Q uét Virus các tập tin trước khi tải chúng về hoặc mở chúng. - Q uét Virus các bản đính kèm thư điện tử mà bạn cho là an toàn để mở. - K hông cài đặt các phần mềm sao chép lậu bởi chúng thường chứa Virus. - K hông tải về các tệp tin nhạc hoặc video lậu bởi chúng cũng chứa Virus. - K hông nhắp các liên kết mà bạn nhận được trong một thông điệp tức thời. - 93 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Dù bạn có thận trọng đến đâu đi nữa thì Virus máy tính cũng vẫn không loại trừ bất cứ ai. Nếu thấy máy tính xuất hiện các triệu chứng lây nhiễm thì bạn phải hành động ngay: Lập tức ngắt kết nối với Internet (nếu có) - Nếu dùng bức tường lửa phần mềm, bạn có thể bật ổ khóa Internet để treo tất cả dữ liệu nhập hoặc thoát máy tính. - Nếu không dùng bức tường lửa phần mềm thì b ạn phải ngắt kết nối Internet của bạn. - Nếu dùng một dịch vụ kết nối Internet quay số như AOL, Earthlink, hay MSN, bạn xem sau lưng máy tính và tháo dây điện thoại ra khỏi modem. K ỹ thuật này ngăn ngừa các chương trình tự động quay số lén kết nối với Internet mà không được phép của b ạn. - Nếu dùng Internet tốc độ cao (ADSL hoặc cáp), bạn tháo cáp điện của modem hoặc nhìn phía sau lưng máy tính và tháo cáp Ethernet ra khỏi cạc giao tiếp mạng (NIC). Chạy chương trình diệt Virus và báo cho nó quét toàn bộ máy tính. Tiến trình này có thể kéo dài một thời gian (có thể kéo dài từ 1 giờ trở lên) tùy theo tốc độ của máy và số lượng dữ liệu m à b ạn có. Nếu tiến trình quét diệt Virus không tìm thấy gì, có thể phần mềm của bạn không được cập nhật theo các định nghĩa diệt Virus mới nhất. Để cập nhật các phần định nghĩa, bạn theo các bước sau: - Nối các modem Internet và các đường cáp. - Kết nối với Internet. - Mở phần mềm diệt Virus và báo cho nó tìm kiếm bản cập nhật mới, phương thức này thay đổi tùy thuộc vào chương trình diệt Virus cụ thể mà bạn đạng sử dụng. Theo các chỉ dẫn trên màn hình. - Sau khi đã tải về tất cả các chi tiết cập nhật cần thiết, bạn ngắt kết nối với Internet như khi bắt đầu tiến trình này. - Quét Virus nguyên cả máy tính lần thứ 2. Nếu quét thấy một Virus, bạn theo các chỉ dẫn của chương trình diệt Virus trên màn hình để loại bỏ nó. Nếu sau tất cả các bước này mà máy tính vẫn hành động lạ lùng, có thể nó đã b ị nhiễm một mối đe dọa kỹ thuật số khác như phần mềm do thám. Xét khả năng cài đặt phần mềm chống do thám. - 94 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Nếu máy tính của bạn vẫn gặp vấn đề, bạn liên hệ với một dịch vụ sửa chữa. - 95 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW III. MỘT SỐ CHƯƠNG TRÌNH DIỆT VIRUS MÁY TÍNH 1. BKAV - Bách khoa Anti-Virus * Tuỳ chọn Bạn có thể thiết lập các kiểu diệt virus: Diệt virus loại nào, trên thư mục nào, trên ổ đĩa nào, có sao lưu hay không. Việc tuỳ chọn sẽ cho bạn sự linh động trong khi diệt. - Chọn ổ đĩa: Chọn ổ đĩa A Bạn chọn ổ đĩa mềm để chương trình quét cho đĩa mềm Chọn ổ đĩa C Bạn chọn ổ đĩa cứng C để quét. Ổ C thường là ổ chứa các chương trình nên rất quan trọ ng Chọn nhiều ổ đĩa (các CheckBox) Khi b ấm vào m ục này, chương trình sẽ liệt kê các ổ đĩa có trên máy. Bạn có thể chọn nhiều ổ đĩa để quét cùng lúc, kể cả ổ mạng. Số ổ đĩa tuỳ thuộc vào hệ thống của bạn. Bạn chọn các ổ đĩa bằng cách đánh dấu vào các ô vuông ở b ên trái tên các ổ đĩa được liệt kê. Chọn thư mục Chỉ quét riêng cho mộ t thư mục nào đấy. Việc này sẽ tiết kiệm thời gian nếu như chỉ cần quét thư m ục đó - Chọn kiểu File: File chương trình Bạn chọ n quét các File thuộc loại File chương trình có thể chạy được trong Windows ( .exe, .com... ). Tuy nhiên, ngày nay có quá nhiều các loại - 96 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Virus, nên chúng tôi khuyên bạn hãy chọn vào mục "Tất cả các File" để không bỏ xót mộ t File nào. File văn b ản Bạn chọ n quét các File thuộc loại File văn bản (.doc, .xls, .dot...). Tuy nhiên, ngày nay có quá nhiều các loại Virus, nên chúng tôi khuyên bạn hãy chọn vào mục "Tất cả các File" để không bỏ xót mộ t File nào. Tất cả các File Tuỳ chọn này không phân biệt loại File gì, chương trình sẽ quét tất cả các file. Bạn nên sử dụng lựa chọ n này. Tất cả các Macro Diệt hết tất cả các Macro, không phân biệt loại Macro nào. Vì vậy, những người có sử dụng Macro trong công việc không nên sử dụng chức năng này. Nếu bạn không chọ n chức năng này thì chỉ những Macro nào mà chương trình phát hiện chính xác là đã bị nhiễm virus mới bị diệt. Nếu bạn là người không sử dụng Macro thì chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng chức năng này. N ếu có nhầm lẫn, bạn có thể phục hồi lại bằng chức năng "Sao lưu trước khi diệt" ở dưới. - Lựa chọn khác: D iệt không cần hỏi Khi phát hiện được Virus, chương trình sẽ tự độ ng diệt luôn mà không cần hỏi ý kiến người sử dụng. Nếu không chọ n mục này thì khi phát hiện ra Virus đầu tiên, chưong trình cũng sẽ hỏi lại bạn về lựa chọn này. Nó thường được sử dụng trong tình huống máy tính nhiễm quá nhiều Virus, lúc đó người sử dụng sẽ không phải liên tục trả lời câu hỏi "Có diệt Virus này hay không?". Sao lưu trước khi diệt Trước khi diệt virus trên file, thì các file nhiễm virus sẽ được sao lưu lại trong thư mực \Program Files \Bkav2005\Backup đ ể đề phòng trường hợp rủi ro. Quá trình sao lưu sẽ không diễn ra khi dung lượng còn trống của ổ cứng chứa thư mục back up này nhỏ hơn 50MB. Sau 15 ngày, các file sao lưu này sẽ tự động bị x oá đi để tiết kiệm cho dung lượng ổ đĩa. N ạp lúc khởi động Với lựa chọ n này, Bkav sẽ đ ược nạp ngay sau khi bạn bật máy. Bạn nên sử dụng lựa chọn này để đảm bảo máy tính được bảo vệ trong suố t quá trình hoạt động kể từ khi bật máy. Khi lựa chọ n này được đặt thì chế độ tự cảnh báo (Auto Protect) sẽ được mặc định là bật khi bạn khởi động lại máy, cho dù trước đó b ạn có thể đã tắt chức năng tự cảnh báo (Auto Protect). English Interface Lựa chọn này sẽ chuyển ngôn ngữ hiển thị của giao diện giữa tiếng Việt và tiếng Anh. - 97 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW * Nhật ký Quá trình diệt virus sẽ đ ược ghi lại m ột cách đầy đủ trong chức năng nhật ký. Bạn có thể theo dõi được máy tính bị nhiễm virus nào, file nào bị nhiễm virus, Virus nào phát hiện mà chưa diệt được. Thông thường thì lý do chưa diệt được là vì người sử dụng đã bỏ qua mộ t công đoạn nào đó. Nếu gặp tình huống này, bạn phải vào Website của Bkav (http://www.bkav.com.vn) để đọc kỹ hướng dẫn xử lý đối với loại Virus này. Nếu Bkav đã phát hiện ra Virus và bạn làm đúng theo hướng dẫn thì chắc chắn Virus đó sẽ đ ược diệt và b ạn sẽ không gặp phải tình huống trên. Hộp hiển thị được chia thành các phần theo đ ịnh dạng giống nhau, mỗi phần thể hiện các thông tin của 1 lần quét. Dòng đầu tiên Ngày giờ thực hiện việc quét Virus, là người sử dụng chủ đ ộng việc q uét hay chức năng tự động bảo vệ (Auto Protect) thực hiện việc quét này. Cuối cùng là thư mục hay các ổ đĩa được quét. Dòng thứ hai Tổng số file đã quét Tổng số file bị nhiễm Virus Tổng số file đã diệt được Tổng thời gian quét Chú ý: Các thông tin ghi lại này sẽ không dài mãi ra, nó chỉ giữ lại những thông tin mới nhất, với điều kiện là ổ đĩa còn chỗ trống và kích thước của file lưu nội dung nhật ký này không vượt quá 30K. * Lịch quét Thiết lập chế độ quét VIrus đ ịnh kỳ: quét hàng ngày, quét hàng tuần, q uét hàng tháng, vào ngày, …. * V irus list Đây là các mô tả về các virus đã cập nhật trong Bkav. Tên Virus Tên các loại virus là do những nhà phát triển phần mềm diệt virus đặt, nó có thể dựa theo đặc diểm kỹ thuật của virus, các nội dung liên quan đến virus hoặc dựa theo đ ặc điểm phá hoại, thời điểm lây nhiễm ... Tóm lại là mỗi phần mềm diệt virus có thể đặt tên virus theo cách của riêng mình. Như vậy, cùng một virus có thể có nhiều tên khác nhau. Ví d ụ: V ới loại virus Bkav gọi là W32.Magistr.B thì chương trình Norton AntiVirus lại gọi là W32.Magistr.Corrupt. Khi nhắc đến tên của virus thì bạn cần phải cung cấp thêm thông tin là cái tên đó do phần mềm diệt virus nào đặt. - 98 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Ngày nay thì bạn thường thấy tên các virus có chữ W32 ở đầu, điều đó có nghĩa là virus này lây lan trên hệ đ iều hành Windows 32bit. Thực ra điều này hiện nay rất ít ý nghĩa, nó chỉ có ý nghĩa khi mà vài năm trước đây mọ i người còn sử dụng hệ điều hành Windows 16bit, còn các hệ đ iều hành Windows phổ biến hiện nay đ ều là Windows 32bit cho nên các virus hiển nhiên sẽ là loại lây trên Windows 32bit và có tên là W32.xxx Tất nhiên việc đặt tên này là không bắt buộc mà do các hãng phát triển phần mềm diệt virus ngầm quy ước với nhau. Kích thước Virus máy tính vào những năm 90 thường lây vào các file chương trình và làm cho các file này b ị tăng kích thước lên. Người sử dụng phát hiện ra máy của mình nhiễm virus khi thấy một số file bị tăng kích thước lên một lượng cố định nào đó. Chính vì vậy, thông tin về kích thước của virus có thể giúp họ nhận ra được loại virus đang lây trên máy của mình. Tuy nhiên ngày nay các loại virus thiên biến vạn hoá rất nhiều và như vậy thông tin về kích thước của chúng gần như không còn ý nghĩa. Loại file Cũng giống như trên, ngày nay virus lây lan với bất kể loại file nào, vì vậy thông tin về loại file cũng không còn quan trọng như trước đây, và có lẽ bạn cũng không cần phải quan tâm nhiều đến thông tin này. Tuy nhiên có một số loại virus bạn sẽ thấy thông tin trong mục này ghi là Worm, Trojan hay Spyware, Adware. Điều này nói rằng loại virus đó là sâu máy tính (Worm) hay phần mềm gián điệp (Trojan, Spyware, Adware). Worm: Lo ại virus lây từ máy tính này sang máy tính khác qua mạng, khác với loại virus truyền thống trước đây chỉ lây trong nội bộ một máy tính và nó chỉ lây sang máy khác khi ai đó đem chương trình nhiễm virus sang máy này. Trojan, Spyware, Adware: Là những phần mềm được gọi là phần mềm gián điệp, chúng không lây lan như virus. Thường bằng cách nào đó (lừa đảo người sử dụng thông qua một trang web, hoặc một người cố tình gửi nó cho người khác) cài đặt và nằm vùng tại máy của nạn nhân, từ đó chúng gửi các thông tin lấy được ra bên ngoài hoặc hiện lên các quảng cáo ngo ài ý muốn của nạn nhân. 2. N orton Antivirus Norton Antivirus là mộ t chương trình diệt virus của hãng Symantec. Chương trình này diệt virus rất hiệu quả. Khi tìm thấy Virus nó sẽ tự động diệt hoặc cách ly ( nếu không diệt được). Nhược điểm chủ yếu là: + Chương trình chiếm nhiều bộ nhớ nên không thích hợp với các máy tính có tốc độ chậm. + G iá thành còn tương đối cao với người dùng Việt Nam. - 99 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW + Khi xuất hiện virus mới, máy tính phải kết nối Internet mới có thể cập nhật các đ ịnh nghĩa Virus (Virus definitions). Sau khi khởi độ ng máy tính, chương trình sẽ tự động chạy, xuất hiện biểu tượng của chương trình trên thanh Taskbar: Norton Antivirus - Kích đúp chuột vào biểu tượng chương trình Norton Antivirus trên thanh Taskbar (hoặc kích chuộ t phải rồi chọn: Open Norton Antivirus) xuất hiện hộp thoại của chương trình Norton Antivirus: Ý ngh ĩa các tu ỳ chọn: Auto Protect (On): Tự động bảo vệ Internet Worm Protection (On): Chống lại sâu Internet Email Scanning (On): Q uét virus khi nhận Email Full System Scan 1/29/2006: Quét to àn bộ hệ thống vào ngày 29/1/2006 Virus Definitions 8/11/2004: Các định nghĩa virus được cập nhật lần cuối vào ngày 11/8/2004 Renewall Date 1/30/2007: Ngày hết hạn sử d ụng chương trình là ngày 30/1/2007 Automatic LiveUpdate (On): Tự động cập nhật các tính năng, định nghĩa virus từ Internet - Kích chuột vào nút lệnh Scan for Viruses xuất hiện hộp thoại: - 100 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW Scan my computer: Quét toàn bộ ổ đĩa Scan all removable drives: Q uét toàn bộ các ổ đĩa di động (USB ...) Scan all floppy disks: Q uét to àn bộ các đĩa mềm Scan drivers: Quét ổ đĩa theo tuỳ chọn Scan folders: Q uét thư mục tuỳ chọn Scan files: quét files tuỳ chọn - Khi chương trình quét có giao diện như sau: Scanned 2805: Số lượng files đã quét Detected: Số lượng virus đã phát hiện F ixed: Số lượng virus đã sửa chữa Deleted: Số lượng virus đã diệt - Khi chương trình quét xong xuất hiện hộp thoại: - 101 -
- Bảo trì hệ thống máy tính TRƯỜNG DỰ BỊ ĐẠI HỌC DÂN TỘC TW F ilename: Tên tệp tin bị nhiễm virus Threat name: Tên virus Quarantine: Kích chuột vào tuỳ chọn này để khoá virus lại (trường hợp phát hiện ra nhưng không diệt được) Skip: K ích chuột vào tuỳ chọ n này để bỏ qua, không khoá virus Sau khi chúng ta kích vào 1 trong 2 tuỳ chọn trên, chương trình xẽ xuất hiện hộp thông báo kết quả quét virus, có giao diện như sau: Kích chuột vào Finish để hoàn tất việc quét virus. - 102 -
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình tin học trong hoạt động thông tin - thư viên part 1
30 p | 242 | 65
-
Giáo trình Tin học (Sách dùng cho các trường dạy nghề hệ 12 - 24 tháng): Phần 2 - Tiêu Kim Cương (chủ biên)
207 p | 168 | 39
-
Giáo trình Tin học đại cương - Phan Thị Hà, Nguyễn Tiến Hùng
85 p | 134 | 28
-
Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 1
11 p | 180 | 28
-
Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 5
28 p | 117 | 19
-
Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 3
32 p | 105 | 19
-
Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 2
19 p | 99 | 11
-
Giáo trình tin học hệ dự bị đại học - Chương 6
8 p | 70 | 10
-
Giáo trình Tin học văn phòng (Nghề: Kỹ thuật sửa chữa, lắp ráp máy tính - Cao đẳng): Phần 2 - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
64 p | 28 | 9
-
Giáo trình Tin học văn phòng (Nghề: Văn thư hành chính - Trung cấp): Phần 2 - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
132 p | 16 | 9
-
Giáo trình Tin học ứng dụng (Tái bản lần thứ nhất): Phần 2
145 p | 14 | 7
-
Giáo trình Tin học (Nghề: Quản trị mạng máy tính - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Hà Nam
56 p | 24 | 7
-
Giáo trình Tin học văn phòng (Nghề: Quản trị mạng máy tính - Trung cấp): Phần 2 - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
65 p | 25 | 5
-
Giáo trình Tin học: Phần 1 - CĐ Du lịch Hà Nội
55 p | 44 | 5
-
Giáo trình Tin học ứng dụng: Phần 1 - TS. Vũ Bá Anh
109 p | 14 | 3
-
Giáo trình Tin học ứng dụng: Phần 2 - TS. Vũ Bá Anh
55 p | 6 | 3
-
Giáo trình Tin học ứng dụng (Ngành: Nghiệp vụ nhà hàng – Trình độ Trung cấp) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc
49 p | 3 | 0
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn