Góp phần nghiên cứu bệnh vẩy nến thông thường chưa biến chứng được điều trị bằng chất kẽm (Zinc)

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6 * Soá 3 * 2002<br /> <br /> GOÙP PHAÀN NGHIEÂN CÖÙU BEÄNH VAÅY NEÁN THOÂNG THÖÔØNG<br /> CHÖA BIEÁN CHÖÙNG ÑÖÔÏC ÑIEÀU TRÒ BAÈNG CHAÁT KEÕM (ZINC)<br /> Nguyeãn Taát Thaéng *<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Aùp duïng chaát keõm (Zinc) trong ñieàu trò beänh vaåy neán thoâng thöôøng chöa bieán chöùng. Khaûo saùt 88 tröôøng<br /> hôïp vaåy neán ñieàu trò baèng keõm so saùnh vôùi nhoùm chöùng 87 tröôøng hôïp ñieàu trò baèng Pommade Salicyleeù<br /> 5%, Vitamin C. Hai nhoùm töông ñoàng veà tuoåi, giôùi, trieäu chöùng laâm saøng. Hai nhoùm ñöôïc theo doõi vaø höôùng<br /> daãn nhö nhau veà cheá ñoä aên uoáng, traùnh lo nghó... Keát quaû cho thaáy taùc duïng cuûa keõm trong beänh vaåy neán toát<br /> hôn so vôùi nhoùm chöùng (P < 0,001), thôøi gian trò lieäu nhanh hôn. Sau trò lieäu haøm löôïng keõm trong huyeát<br /> thanh trôû veà bình thöôøng trong ña soá tröôøng hôïp. Taùc duïng phuï cuûa thuoác raát ít.<br /> Duøng Zinc ñeå ñieàu trò vaåy neán thaät toát cho beänh nhaân vì döïa treân cô sôû khoa hoïc vaø giaù thaønh khoâng<br /> maéc, raát phuø hôïp khaû naêng taøi chaùnh cuûa beänh nhaân. Ñeà taøi naøy caàn ñöôïc nghieân cöùu theâm.<br /> <br /> SUMMARY<br /> CONTRIBUTING TO STUDY THE ORDINARY UNCOMPLICATED<br /> PSORIASIS TREATED BY ZINC<br /> Nguyen Tat Thang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 6 - No 3 - 2002: 141 - 148<br /> <br /> Application of Zinc in ordinary uncomplicated psoriatic treatment. Examining 88 psoriatic patients<br /> treated by Zinc in comparison with 87 psoriatic patients treated by salicylic acid 5% ointment, Vitamin C.<br /> Both groups have been similar in age, sex, clinical symptoms. Both groups have been monitored, guided<br /> * Boäâ moân Da Lieãu - Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp Hoà Chí Minh<br /> <br /> with the same regimen, prevented from stress... The results have shown that Zinc has effected to treat<br /> psoriasis better than the control group (P < 0.001). The time has been faster than that of the control group.<br /> After treatment, the Zinc serum concentration has returned normally in most cases. Its side effects have<br /> been rare.<br /> Using Zinc in Psoriatic treatment has been very good for patients because it is founded on scientific<br /> basis and the cost is not expensive, suitable for the patients’ financial ability. So it needs further research.<br /> trong huyeát thanh giaûm(2). Do ñoù coù theå duøng Zinc<br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> (keõm) ñeå ñieàu trò vaåy neán.<br /> Beänh vaåy neán laø moät beänh da maõn tính thöôøng<br /> Trong ñeà taøi naøy, chuùng toâi tieán haønh nghieân<br /> gaëp, chieám tyû leä 1,5-2% daân soá theá giôùi. Caên sinh<br /> cöùu, ñieàu trò vaåy neán baèng chaát keõm. Ñaây laø moät loaïi<br /> beänh hoïc nhieàu phöùc taïp, nhieàu giaû thuyeát ñaõ ñöôïc<br /> thuoác reû, ít taùc duïng phuï coù theå phuø hôïp cho hoaøn<br /> ñöa ra nhöng vaãn chöa coù moät giaû thuyeát naøo ñöôïc<br /> caûnh cuûa nhöõng beänh nhaân coù thu nhaäp thaáp.<br /> chaáp nhaän hoaøn toaøn. Ña soá taùc giaû cho raèng beänh<br /> vaåy neán laø beänh coù cô ñòa di truyeàn vaø cô cheá töï<br /> Muïc tieâu nghieân cöùu<br /> (3,9)<br /> mieãn .<br /> 1. Khaûo saùt hieäu quaû ñieàu trò cuûa Zinc treân<br /> Caùc thuoác ñieàu trò hieän nay coù raát nhieàu loaïi,<br /> thöôøng laø ñaét tieàn vaø nhieàu taùc duïng phuï ñoäc haïi<br /> nhö Cyclosporin, Reùtinoid, Methotrexat...(3,9,10).<br /> Theo y vaên, trong beänh vaåy neán trò soá keõm<br /> <br /> beänh vaåy neán thoâng thöôøng chöa bieán chöùng.<br /> 2. So saùnh hieäu quaû cuûa phöông phaùp ñieàu trò<br /> vaåy neán baèng Zinc vaø phöông phaùp ñieàu trò baèng<br /> <br /> 1<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6 * Soá 3 * 2002<br /> Pommade Salicyleeù 5% keát hôïp vôùi Vitamin C.<br /> 3. Khaûo saùt taùc duïng phuï cuûa Zinc trong quaù<br /> trình ñieàu trò.<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Ñoái töôïng<br /> Tieâu chuaån choïn löïa<br /> Caùc beänh nhaân vaåy neán ñeán khaùm beänh vaø<br /> theo doõi ñieàu trò taïi phoøng khaùm beänh vieän Da<br /> Lieãu Tp. Hoà Chí Minh töø thaùng 10 naêm 1998 ñeán<br /> thaùng 4 naêm 2001 chæ soá PASI töø 4 ñeán 23.<br /> Tuoåi töø 16 trôû leân.<br /> Theå beänh ñöôïc choïn: Vaåy neán thoâng thöôøng<br /> chöa coù bieán chöùng.<br /> Tieâu chuaån loaïi tröø<br /> - Caùc beänh nhaân vaåy neán theå naëng, coù bieán<br /> chöùng naëng, ñoû da toaøn thaân.<br /> - Beänh nhaân ñieàu trò vaåy neán baèng thuoác khaùc<br /> (uoáng, chích) trong voøng 2 thaùng hoaëc boâi trong<br /> voøng 1 thaùng.<br /> - Beänh nhaân coù thai, cho con buù.<br /> - Beänh nhaân bò beänh noäi khoa naëng (tim, gan,<br /> phoåi, thaän, nhieãm HIV...).<br /> - Beänh nhaân khoâng theå theo doõi thöôøng<br /> xuyeân.<br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> AÙp duïng phöông phaùp thöïc nghieäm laâm saøng<br /> coù ñoái chöùng. Beänh nhaân ñöôïc chia thaønh hai loâ<br /> ngaãu nhieân:<br /> Loâ nghieân cöùu: 88 beänh nhaân.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> (+). Giaûi phaãu beänh chæ laøm ñöôïc neáu coù söï ñoàng<br /> yù cuûa beänh nhaân.<br /> - Ñaùnh giaù möùc ñoä toån thöông baèng chæ soá PASI.<br /> - Hai loâ töông ñoàng veà tuoåi, giôùi, trieäu chöùng<br /> laâm saøng. Hai loâ ñöôïc theo doõi vaø höôùng daãn nhö<br /> nhau veà cheá ñoä aên uoáng, cöõ röôïu, thuoác laù, traùnh lo<br /> nghó...<br /> Caùc xeùt nghieäm<br /> - Coâng thöùc maùu hoàng caàu, baïch caàu, tieåu caàu.<br /> - Thöû nghieäm Zinc, huyeát thanh.<br /> Thöïc hieän taïi Trung taâm Dòch vuï Phaân tích<br /> Thí Nghieäm TP.HCM (ñöôïc chöùng nhaän ISO 9002<br /> bôûi AFAQ) baèng caùc phöông phaùp sau:<br /> - Phöông phaùp AAS-V söû duïng maùy haáp thu<br /> nguyeân<br /> töû<br /> AAS<br /> (Atomic<br /> Absorption<br /> Spectrometre).<br /> - Phöông phaùp ICP-V söû duïng maùy phaùt xaï<br /> nguyeân töû Plasma ICP (Inductively Coupled<br /> Plasma).<br /> - Giaûi phaãu beänh lyù: ñöôïc laøm tröôùc khi ñieàu<br /> trò vaø sau khi ñieàu trò coù keát quaû.<br /> Ñaùnh giaù keát quaû döïa treân chæ soá PASI<br /> (Psoriasis Area Severity Index)<br /> - Laønh maïnh<br /> <br /> :<br /> <br /> 95 – 100%<br /> <br /> - Toát<br /> <br /> :<br /> <br /> 80 – 94%<br /> <br /> - Khaù<br /> <br /> :<br /> <br /> 60 – 79%<br /> <br /> - Trung bình<br /> <br /> :<br /> <br /> 40 – 59%<br /> <br /> - Keùm<br /> <br /> :<br /> <br /> < 40%<br /> <br /> Phaân tích soá lieäu baèng thoáng keâ y hoïc, thöïc<br /> hieän treân maùy vi tính baèng phaàn meàm SPSS.<br /> <br /> Ñieàu trò baèng Zinc: 100mg/ ngaøy trong 1 – 2<br /> tuaàn ñaàu. Sau ñoù 15 – 50mg/ngaøy.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br /> <br /> Loâ chöùng: 87 ca ñieàu trò baèng phöông phaùp<br /> thoâng thöôøng, uoáng Vitamin C, keát hôïp Pommade<br /> Salicyleùe 5% boâi.<br /> <br /> Töø thaùng 10/1998 ñeán thaùng 4/2001 coù 88<br /> beänh nhaân ñeán khaùm taïi Beänh vieän Da lieãu Tp.<br /> Hoà Chí Minh ñöôïc choïn vaøo loâ nghieân cöùu vaø 87<br /> beänh nhaân ñöôïc choïn vaøo loâ chöùng.<br /> <br /> Caùc beänh nhaân ñöôïc laøm beänh aùn tæ mæ, ghi laïi<br /> ñòa chæ, soá ñieän thoaïi ñeå môøi goïi khi caàn thieát.<br /> - Beänh nhaân ñöôïc khaùm laâm saøng, chaån ñoaùn<br /> vaåy neán treân laâm saøng, phöông phaùp caïo Brocq<br /> <br /> 2<br /> <br /> Tuoåi vaø phaùi<br /> <br /> Nam: 114 (65,14%)<br /> Nöõ : 61 (34,85%)<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6 * Soá 3 * 2002<br /> <br /> Baûng 1: Tuoåi cuûa caùc beänh nhaân vaø tæ leä<br /> LOÂ ZINC<br /> LOÂ CHÖÙNG<br /> Soá beänh<br /> Tiû leä Soá beänh Tæ leä<br /> nhaân<br /> nhaân<br /> 16 – 19<br /> 10<br /> 11,36%<br /> 7<br /> 8,04%<br /> 20 – 29<br /> 27<br /> 30,68%<br /> 33<br /> 35,63%<br /> 30 – 39<br /> 28<br /> 31,81%<br /> 29<br /> 31,03%<br /> 40 – 49<br /> 12<br /> 13,63%<br /> 11<br /> 12,64%<br /> 50 – 59<br /> 4<br /> 4,54%<br /> 5<br /> 5,74%<br /> 60 – 69<br /> 6<br /> 6,81%<br /> 4<br /> 4,59%<br /> > 70<br /> 2<br /> 2,27%<br /> 2<br /> 2,29%<br /> Toång coäng<br /> 88<br /> 87<br /> TUOÅI<br /> <br /> Hieäu quaû ñieàu trò<br /> So saùnh<br /> tuoåi<br /> phaùi<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> P > 0,05<br /> <br /> Ñoä tuoåi chieám tæ leä cao nhaát: 20 – 29 vaø 30 –<br /> 39 tuoåi (66,85%)<br /> Thôøi gian ñieàu trò<br /> Baûng 2: Thôøi gian ñieàu trò cuûa 2 loâ beänh nhaân<br /> Thôøi gian<br /> 1 – 2 thaùng<br /> 2 – 4 thaùng<br /> 4 – 6 thaùng<br /> 6 – 8 thaùng<br /> 8 – 12 thaùng<br /> <br /> Loâ Zinc = 88<br /> 18 ca (20,45%)<br /> 43 ca (48,86%)<br /> 19 ca (21,59%)<br /> 8 ca (9,09%)<br /> <br /> Loâ chöùng n = 87<br /> 3 ca (3,44%)<br /> 21 ca (24,13%)<br /> 24 ca (27,58%)<br /> 39 ca (44,82%)<br /> <br /> * Ñaùnh giaù thôøi gian:<br /> Trong voøng 1 ñeán 2 tuaàn ñaàu tieân, ôû loâ Zinc<br /> thaáy ñöôïc thuoác baét ñaàu coù taùc duïng: vaåy bôùt daày,<br /> hoàng ban baét ñaàu lôït daàn. ÔÛ loâ chöùng thì chaäm<br /> hôn phaûi 3 ñeán 4 tuaàn môùi thaáy vaåy moûng ñi.<br /> <br /> Veà da<br /> Baûng 3: Hieäu quaû ñieàu trò treân toån thöông da<br /> Toån thöông da<br /> Laønh maïnh<br /> Toát<br /> Khaù<br /> Trung bình<br /> Keùm<br /> <br /> - Ñoái vôùi Zinc<br /> <br /> : 6 tuaàn<br /> <br /> - Ñoái vôùi nhoùm chöùng : 4 thaùng<br /> <br /> Moùng<br /> Coù 53 ca hö moùng töø 1 ñeán 10 moùng vaø töø baøn<br /> tay ñeán baøn chaân (30,28%).<br /> Baûng 4: Hieäu quaû ñieàu trò treân toån thöông moùng<br /> Toån thöông da<br /> Laønh maïnh<br /> Toát<br /> Khaù<br /> Trung bình<br /> Keùm<br /> <br /> : 2 thaùng röôõi<br /> <br /> - Ñoái vôùi nhoùm chöùng : 6 thaùng<br /> Nhöng caàn keùo daøi theâm 3 thaùng (duy trì) ñeå<br /> traùnh taùi phaùt. Söï khaùc bieät veà thôøi gian giöõa 2 loâ<br /> coù yù nghóa thoáng keâ P < 0,001.<br /> <br /> Loâ Zinc n = 28<br /> 7 (25%)<br /> 11 (39,28%)<br /> 5 (17,85%)<br /> 4 (14,28%)<br /> 1 (3,57%)<br /> <br /> Loâ chöùng n = 25<br /> 4 (16%)<br /> 5 (20%)<br /> 8 (32%)<br /> 8 (32%)<br /> <br /> Toån thöông moùng cuõng giaûm nhieàu qua hai<br /> phöông phaùp ñieàu trò.<br /> Tyû leä töø khaù ñeán toát laø 23 ca (82,14%) ôû loâ<br /> DDS.<br /> Tyû leä töø khaù ñeán toát laø 9 ca (36%) ôû loâ chöùng.<br /> Söï khaùc bieät coù yù nghóa, P < 0,01.<br /> Maët moùng daàn daàn maát caùc choã loõm, ñeàu hôn,<br /> laùng hôn.<br /> Hoùa söøng döôùi moùng ít hôn.<br /> <br /> Thôøi gian toái thieåu ñeå thaáy laønh maïnh:<br /> - Ñoái vôùi Zinc<br /> <br /> Loâ chöùng n = 87<br /> 7 (8,04%)<br /> 16 (18,39%)<br /> 20 (22,98%)<br /> 23 (26,43%)<br /> 21 (24,13%)<br /> <br /> Toång soá (khaù + toát + laønh maïnh) cho thaáy tyû leä<br /> giaûm beänh cuûa loâ Zinc cao hôn loâ chöùng. P < 0,001.<br /> <br /> Thôøi gian trung bình ñeå thaáy thuoác coù taùc duïng<br /> toát<br /> <br /> Loâ Zinc = 88<br /> 28 (31,81%)<br /> 38 (43,18%)<br /> 9 (10,22%)<br /> 8 (9,09%)<br /> 5 (5,68%)<br /> <br /> Moùng ít ñoäi bôø töï do vaø maøu lôït ñi.<br /> Toùc<br /> 17 ca ruïng toùc coù caûi thieän. Trong loâ ñieàu trò<br /> Zinc toùc ngöng ruïng roõ vaø trong loâ chöùng toùc ruïng<br /> caûi thieän ít.<br /> <br /> Möùc ñoä giaûm beänh cuûa hai phöông phaùp<br /> <br /> 50<br /> 40<br /> 30<br /> 20<br /> 10<br /> <br /> Loâ Zinc<br /> Loâ chöùng<br /> <br /> 3<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6 * Soá 3 * 2002<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Bieåu ñoà 1: Tyû leä giaûm beänh cuûa hai phöông phaùp<br /> <br /> Thöû nghieäm Zinc<br /> 75 tröôøng hôïp ñöôïc xeùt nghieäm Zinc tröôùc khi<br /> ñieàu trò. Keát quaû nhö sau:<br /> <br /> tröôùc ñieàu trò.<br /> <br /> Baûng 6: Keõm huyeát thanh treân 75 beänh nhaân vaåy neán<br /> <br /> Loâ chöùng<br /> 60 tröôøng hôïp ñöôïc laøm giaûi phaãu beänh lyù<br /> tröôùc ñieàu trò.<br /> <br /> Zinc / huyeát thanh<br /> 0,4 – 0,5 mg/dL<br /> > 0,5 – 0,6 mg/dL<br /> > 0,6 – 0,7 mg/dL<br /> > 0,7 – 0,8 mg/dL<br /> > 0,8 – 0,9 mg/dL<br /> > 0,9 – 1,0 mg/dL<br /> > 10 – 1,1 mg/dL<br /> > 1,1 – 1,3 mg/dL<br /> > 1,3 mg/dL<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 8<br /> 10<br /> 17<br /> 14<br /> 10<br /> 9<br /> 5<br /> 2<br /> 0<br /> <br /> Tyû leä<br /> 10,67%<br /> 13,33%<br /> 22,66%<br /> 18,66%<br /> 13,33%<br /> 12%<br /> 6,66%<br /> 2,66%<br /> <br /> Theo GS. Ñoã Ñình Hoà, trò soá bình thöôøng keõm<br /> trong huyeát thanh töø 1,1 ñeán 1,3 mg/dL(4).<br /> Baûng treân cho thaáy 65,33% beänh nhaân coù trò<br /> soá keõm huyeát thanh döôùi 0,8 mg/dL.<br /> Sau ñieàu trò<br /> Sau thôøi gian boå sung keõm 2 – 5 thaùng.<br /> 51 ca coù haøm löôïng keõm trôû veà bình thöôøng<br /> (68%).<br /> 14 ca haøm löôïng keõm ñaõ taêng leân nhöng chöa<br /> ñaït möùc bình thöôøng (18,66%).<br /> 10 ca haøm löôïng keõm taêng töông ñoái ít<br /> (13,33%). Caàn boå sung theâm keõm.<br /> <br /> Sau ñieàu trò kieåm tra 64 ca vôùi keát quaû 54 ca<br /> oån ñònh (84,37%) vaø 10 ca chöa oån ñònh (15,62%).<br /> <br /> Sau ñieàu trò kieåm tra ñöôïc 56 ca vôùi 25 ca oån<br /> ñònh (44,64%) vaø 31 ca chöa oån ñònh (55,35%)<br /> Söï khaùc bieät veà giaûi phaãu beänh lyù sau ñieàu trò<br /> giöõa 2 loâ coù yù nghóa thoáng keâ P < 0,01.<br /> Hình aûnh giaûi phaãu beänh<br /> Tröôùc ñieàu trò<br /> Lôùp thöôïng bì: Taát caû ñeàu coù hieän töôïng taêng<br /> söøng töø nheï, vöøa, ñeán naëng. Taêng söøng loaïi tröïc<br /> söøng (orthokeratose) nhieàu hôn aù söøng<br /> (parakeratose).<br /> Taát caû ñeàu coù taêng gai töø yeáu, vöøa ñeán maïnh ôû<br /> lôùp Malpighi taïo ra caùc maøo thöôïng bì laán saâu vaøo<br /> moâ bì noâng nhö hình ngoùn tay. 52 tröôøng hôïp<br /> (40%) taïo ra caùc ñaùm roái. Hieän töôïng xoáp baøo<br /> (Spongiosiforme) hieän dieän 53 tröôøng hôïp<br /> (40,76%).<br /> Vi aùp xe Munro: coù 53 tröôøng hôïp hieän dieän<br /> (40,76%).<br /> <br /> Tröôùc ñieàu trò laøm ñöôïc 125 tröôøng hôïp, haàu<br /> heát ñeàu phuø hôïp vôùi chaån ñoaùn laâm saøng (99,2%)<br /> <br /> Trong moâ bì: Haàu heát ñeàu coù thaâm nhieãm<br /> vieâm ôû moâ bì noâng töø ít ñeán nhieàu. Moät soá ít<br /> tröôøng hôïp coù thoaùi baøo, taêng saûn moâ sôïi, taêng<br /> sinh mao maïch nhuù bì.<br /> <br /> Loâ Zinc<br /> 65 tröôøng hôïp ñöôïc laøm giaûi phaãu beänh lyù<br /> <br /> Haàu heát ñeàu coù hieän töôïng vieâm maïch<br /> (vascularite) töø yeáu, vöøa ñeán maïnh.<br /> <br /> Giaûi phaãu beänh<br /> <br /> 4<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> Nhöõng thay ñoåi cuûa hình aûnh giaûi phaãu beänh<br /> Töø luùc baét ñaàu ñieàu trò ñeán khi khoûi beänh:<br /> hình aûnh giaûi phaãu beänh coù nhöõng thay ñoåi:<br /> - Ñaàu tieân laø hieän töôïng maát ñi caùc vi aùp xe<br /> Munro.<br /> - Sau ñoù laø hieän töôïng taêng söøng töø maïnh seõ<br /> chuyeån thaønh taêng söøng vöøa; beänh tieán trieån toát<br /> hôn seõ coøn raát nheï. Khoâng thaáy taêng söøng loaïi aù<br /> söøng maø chæ coøn loaïi tröïc söøng.<br /> - Hieän töôïng xoáp baøo (Spongiosiforme) giaûm<br /> nhieàu cho ñeán maát haún.<br /> - Hieän töôïng taêng gai töø maïnh giaûm ñeán vöøa<br /> roài nheï vaø raát nheï chæ coøn raát ít tröôøng hôïp coù maøo<br /> thöôïng bì nhöng chæ hôi laán vaøo moâ bì noâng cho<br /> neân khoâng thaáy ñöôïc hình caùc ngoùn tay.<br /> - Khoâng coøn taïo ra caùc ñaùm roái vaø cuõng khoâng<br /> coù phuø treân nhuù bì.<br /> - ÔÛ moâ bì thaâm nhieãm vieâm caøng giaûm vaø caùc<br /> thoaùi baøo cuõng khoâng coøn hieän dieän hoaëc raát ít.<br /> - Taêng saûn moâ sôïi vaø moâ lieân keát cuõng giaûm<br /> daàn roài maát ñi.<br /> - Hieän töôïng vieâm maïch (Vascularite) khoâng<br /> coøn maïnh maø giaûm coøn vöøa vaø nheï cho ñeán maát haún.<br /> <br /> NHAÄN XEÙT VAØ BAØN LUAÄN<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 6 * Soá 3 * 2002<br /> Vaên UÙt, Bs. Nguyeãn Taát Thaéng, Bs. Hoaøng Khaûi<br /> Nguyeân laø 5/6 tröôøng hôïp (83,33%)(8) cuõng gaàn<br /> gioáng keát quaû trong nghieân cöùu naøy. Tuy nhieân vì<br /> soá ca nhoû (6 ca) neân keát luaän luùc ñoù chöa ñöôïc<br /> chính xaùc.<br /> Taùc giaû Aliaga ñieàu trò vaåy neán baèng thuoác<br /> boâi Zinc Pyrithione 0,2% vaø Methyl Ethyl Sulfate<br /> 0,1% ñaõ ñaït keát quaû 77,6% treân 76 beänh nhaân ôû<br /> beänh vieän General Valencia(1).<br /> Ñoái vôùi loâ chöùng<br /> Toång soá khaù, toát, laønh maïnh chieám 43/87 ca =<br /> 49,42%.<br /> So saùnh keát quaû ñieàu trò cuûa Zinc vôùi loâ chöùng<br /> thì ñieàu trò baèng Zinc coù hieäu quaû hôn. Söï khaùc<br /> bieät coù yù nghóa thoáng keâ P < 0,001. (Baûng 3)<br /> Veà thôøi gian ñieàu trò<br /> Ñoái vôùi Zinc thuoác baét ñaàøu coù taùc duïng trong 1<br /> – 2 tuaàn ñaàu ñieàu trò. Rieâng veà loâ chöùng thôøi gian<br /> coù chaäm hôn.<br /> Thôøi gian trung bình ñeå thaáy thuoác coù taùc<br /> duïng toát ôû nhoùm Zinc (6 tuaàn) nhanh hôn so vôùi<br /> nhoùm chöùng (4 thaùng).<br /> Thôøi gian toái thieåu ñeå thaáy laønh maïnh ôû nhoùm<br /> Zinc laø 10 tuaàn so vôùi nhoùm chöùng 6 thaùng.<br /> <br /> Veà lyù do söû duïng keõm trong ñieàu trò vaåy neán<br /> <br /> Trong beänh vaåy neán coù söï taùi phaùt neân caàn<br /> phaûi ñieàu trò duy trì töø 3 thaùng trôû leân.<br /> <br /> Baûng 6 cho thaáy 65,33% beänh nhaân vaåy neán<br /> coù trò soá keõm huyeát thanh döôùi 0,8 mg/dL.<br /> <br /> Söï khaùc bieät veà thôøi gian giöõa caùc loâ coù yù<br /> nghóa thoáng keâ (P < 0,001) (baûng 2)<br /> <br /> Theo GS Ñoà Ñình Hoà(4), trò soá bình thöôøng cuûa<br /> keõm trong huyeát thanh töø 1,1 ñeán 1,3 mg/dL.<br /> <br /> So saùnh möùc ñoä giaûm beänh<br /> <br /> Theo GS Nguyeãn Vaên UÙt, trong beänh vaåy neán<br /> laø coù söï thieáu keõm(8) Taùc giaû Dreùno B cuõng neâu<br /> leân tình traïng thieáu keõm trong moät soá beänh da<br /> trong ñoù coù vaåy neán(2).<br /> Vì coù söï thieáu keõm ôû beänh nhaân vaåy neán neân<br /> coù theå duøng chaát keõm ñeå ñieàu trò beänh naøy.<br /> Hieäu quaû ñieàu trò<br /> Ñoái vôùi Zinc<br /> Toång soá khaù, toát, laønh maïnh chieám 75/88 ca =<br /> 85,22% so vôùi keát quaû naêm 1981 cuûa Gs. Nguyeãn<br /> <br /> ÔÛ bieåu ñoà 1 cho thaáy soá beänh nhaân ñieàu trò<br /> baèng Zinc ñaït keát quaû toát, khaù, laønh maïnh laø<br /> 85,22%. Tröôøng hôïp trung bình laø 8 ca (9,09%),<br /> keùm laø 5 ca (5,68%), coøn ôû nhoùm chöùng keát quaû<br /> toát, khaù, laønh maïnh laø 43 (49,42%), trung bình 23<br /> (26,43%) vaø keùm 21 (24,13%).<br /> Nhö vaäy laø ñieàu trò baèng Zinc ñaït keát quaû toát<br /> cao hôn so vôùi nhoùm chöùng. Ngöôïc laïi ôû nhoùm<br /> chöùng tæ leä beänh nhaân ñaït keát quaû trung bình vaø<br /> keùm cao hôn so vôùi nhoùm Zinc. Söï khaùc bieät coù yù<br /> nghóa thoáng keâ P < 0,001.<br /> Taùc duïng cuûa thuoác<br /> <br /> 5<br /> <br />