Hướng dẫn thiết kế thực hành Hoá học lớp 10 chương trình nâng cao Học kỳ 1

Chia sẻ: Tân Thanh Trần | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:43

Thêm vào BST

Báo xấu

201
lượt xem 45
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong môn Hóa học thì việc tiến hành những thí nghiệm là việc không thể thiếu. Tài liệu Hướng dẫn thiết kế thực hành Hoá học lớp 10 chương trình nâng cao Học kỳ 1 sau đây sẽ giúp các bạn biết được cách trình bày và nội dung chính của các bài thực hành môn Hóa học lớp 10. Mời các bạn tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn thiết kế thực hành Hoá học lớp 10 chương trình nâng cao Học kỳ 1

HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT KEÁ THÖÏC HAØNH HOAÙ HOÏC LÔÙP 10 CHÖÔNG TRÌNH NAÂNG CAO HOÏC KYØ I Chöông 1: BAÛNG TUAÀN HOAØN CAÙC NGUYEÂN TOÁ HOAÙ HOÏC VAØ ÑÒNH LUAÄT TUAÀN HOAØN BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 1 Teân baøi thöïc haønh: Baøi hoïc Moät soá thao taùc thöïc haønh thí nghieäm hoaù soá: 15 Tieát soá: 24 hoïc. 10NC Söï bieán ñoåi tính chaát trong chu kì vaø nhoùm HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH 1. Moät soá thao tcaùc thöïc haønh thí nghieäm hoaù hoïc. a) Laáy hoaù chaát. (1) Chaát raé n (2) - Khoângneânlaøm: * Khoânglaáytayboáclaáy hoaùchaát. * Khoâng ñeå uùp naép hoaù ñaäy hoaù chaát xuoáng baøn ( laøm maát ñoä tinh khieát cuûahoaùchaát). - Neânvaøphaûilaøm: * Laày thìañeåxuùclaáyhoaùchaát. * Ñeångöûanaéphoaùchaátleânbaøn. Khoâ ng neâ n laø m Neâ n vaøphaû i laø m Chaátloû ng Ñoái vôùi chaátloûng: Phaûi - Khoângneânlaøm: Khoâ ng duø ng * Khoângroùttröïc tieáptöø loï naøysang ñoå pheãu loï kia hoaëc oáng nghieäm naøy sang oáng roù t nghieämkia. tröïc tieá p - Neânvaøphaûilaøm: * Duøngpheãuhoaêïcoáng Khi roù t hoaùchaá ng t loû vaøo oá ng nghieä m 1/3 Khoâ ng caàm tröïc tieá p 2/3 baèng tay Phaû i duø ng caë p oá ng nghieäm nhoûgioït . - Khoângneânlaøm: * Duøngtaycaàmtröïc tieápoángnghieäm hoaëcloï hoaùchaát. - Neânvaøphaûilaøm: Phaûi duønggiaùsaéthoaëccaëpoángnghieämkhí roùthoaùhoaùchaát. * Duøngoángnhoûgioït ñeånhoûhoaùchaátloûngvaøooángnghieäm. b) Troän hoaëc hoaø tan caùc hoaù chaát trong oáng nghieäm. Khaáy - Troän caùc hoaùchaáttrong coác: Duøng ñuõa nheï thuyûtinhkhuaáytroän. - Troäncaùchoaùchaáttrongoángnghieäm:Tay 1
phaûi, duøng ngoùn caùi, ngoùn troû vaø ngoùn giöõa caàm oáng nghieäm ñaäp nheï vaøo ngoùn troû cuûa baøn tay traùi hoaëc ñaäp nheï vaø loøng baøn tay traùi. - Khoâng duøng ngoùn tay bòt mieäng oáng ñeå laéc. Vì hoaù chaát dính vaøo tay gaây ñoäc haïi. Khi ñun hoaù c) Ñun noùng hoaù chaát. chaá t raé n Khi - Ñun hoaù chaátraén trong oáng nghieäm,caëp ñun oáng nghieäm mieäng oáng hôi chuùt xuoáng hoaù traùnh khi ñun coù hôi nöôùc ñoâng tuï chaûy chaát xuoáng ñaùy oáng nghieäm gaëp noùng deã bò loû ng nöùtoáng. - Khi ñun hoaù chaát loûng trong coác phaûi duøng löôùi saét ( hoaëc maøng amiaêng), khoâng ñun tröïc tieáp coác vôùi ñeøn coàn deã 1/3 laømvôùi coác. 2/3 Khi caë p oá ng nghieä m ( Hình veõ vaø noäi dung lí thuyeát keát hôïp theâm SGK) - Khoângcuùi maétsaùtcoácñangñunnoùng. - Caëpoángnghieämtheoñuùngqui caùchnhöhìnhveõ. 2. Thöïc haønh veà söï bieán ñoûi tính chaát cuûa caùc nguyeân toá trong chu kì vaø nhoùm. a) Söï bieán ñoåi tính chaát cuûa caùc nguyeân Maåu natri Maåu kali toá trong nhoùm. Coác1 Coác2 - Laáy 2 maåu kali vaø natri cuøng baèng haït ñaäucho vaøo 2 coác nöôùc phasaündungdòch 60 ml nöôù c ñeà u coù phenolphtalein. Quan saùt, giaûi thích, vieát chöùa vaø i gioït phenolphtalein phöôngtrìnhhoaùhoïc. Maå u natri 2 maå u magie b) Söï bieán ñoåi tính chaát cuûa caùc nguyeân toá trong chu kì. - Chuaånbò 3 coác ñeàu chöùa 60ml nöôùc vaø vaøi gioït phenolphtalein, coác (3) coù ñun Coá c1 Coác2 Coá c3 noùng. - Chuaånbò 3 maåuNa, Mg ( 1 cuûaNa, 2 cuûa 60 ml nöôùc 60 ml nöôù c 60 ml nöôù c Mg) 3 maåu ñeàu coù kích thöôùc gioáng nhau. coùñun noù ng Cho Na vaøocoác(1) vaø 2 maåuMg vaøocoác ( Moã i coác ñeà u chöù a saün vaø i gioït (2) vaø (3). Quan saùt, nhaän xeùt, ruùt ra keát phenolphtalein ñaõkhuaá y ñeà u) luaänveà söï bieánñoåi tính chaátcaùc nguyeân toátrongchukì. Chöông 4: PHAÛN ÖÙNG HOAÙ HOÏC BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 2 Baøi hoïc soá: Teân baøi thöïc haønh: 28 PHAÛN ÖÙNG OXI HOAÙ KHÖÛ Tieátsoá: 46 10NC HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH 2
a) Caùch tieán haønh: Cho vaøo oáng nghieäm moät vieân keõm nho chöùa saün 2ml dd 2SO H4 15%. b) Quan saùt hieän töôïng , giaûi thích, vieát Vieâ n keõ m PTHH. (…) nhoû 0 +1 +2 0 Zn + H2 SO4  ZnSO4 + H2 2 ml dd H2 SO2 loaõ ng 2.Phaûn öùng giöõa kim loaïi vaø dung dòch muoái a) Caùch tieán haønh: Cho ñinh saét ñaõ caïo saïch gæ vaøo oáng nghieäm chöùa saün 2 ml dd b) Ñôïi 10 phuùt sau quan saùt hieän töôïng , giaûi thích, vieát PTHH. (…) Fe + CuSO4  Cu + FeSO4 2 ml dd Ñinh saé t Vai troø caùc chaát tham gia phaûn CuSO4 saïch öùng:… loaõ ng 3. Phaûn öùng oxi hoaù khöû giöõa Mg vaø CO2. - Chuaån bò bình khí CO2, cho vaøo daùy bình lôùp caùt moûng baûo veä. Daâ p y theù - Daây theùp nhoû xoaén loø xo coù xoaén gaén baêng Mg. Ñöa nhanh Ñoát ñeá n vaø o bình CO2 - Ñoát baêng Mg treân ñeàn coàn ñeán cuoán Mg chaùy trong kk khi chaùy roài ñöa nhanh vaøo bình khí CO2. Quan saùt hieän töôïng xaûy ra Baêng Mg ( chuù yù boät traéng cuûa MgO vaø Lôù p caù t moûng muoäi ñen cuûa C) Bình khí CO2 Vieát PTHH, xaùc ñònh soá oxi hoaù caùc chaát, vai troø caùc chaát trong phaûn öùng. Cho bieát coù theå daäp ngoïn löûa Mg ñang chaùy baèng CO2 ñöôïc khoâng? 4.Phaûn öùng oxi hoaù khöû trong moâi tröôøng axit a) Caùch tieán haønh: Roùt vaøo oáng nghieäm khoaûng 2ml dd KMnO4 dd FeSO4 theâm vaøo ñoù 1ml dd H2SO4 loaõng, nhoû tieáp töøng gioït dd KMnO4 laéc nheï sau moãi laàn nhoû gioït. b) Quan saùt hieän töôïng , giaûi thích, vieát PTHH. (…) 1 ml dd H2SO4 loaõ ng 10FeSO4+2KMnO4 +8H2SO4  5Fe2(SO4)3 2 ml dd + K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O laé c FeSO4 nheï dd KMnO4 HOÏC KYØ II Chöông 5: Nhoùm Halogen BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 3 3
Baøi hoïc soá: Teân baøi thöïc haønh: Tieát soá: 46 38 10NC TÍNH CHAÁT CAÙC HÔÏP CHAÁT CUÛA HALOGEN HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH Thí nghieäm 1: Ñieàu cheá clo. Tính taåy maøu cuûa khí clo aåm. - Laépduïngcuï vaøduønghoaùchaátnhö hìnhveõ. - Boùp nheï cao su cuûaoángnhoûgioït ñeådungdòch dd HCl HCl chaûy xuoáng oáng nghieäm. Quan saùt hieän Giaá y maø u aå m töôïngxaûyra. Gôïi yù: Phaûnöùng: KClO3 + HCl  KCl + HClO3 KClO3 HClO3 coù tính oxi hoaù maïnh vaø deã bò phaân huyû trong moâi tröông axit: 2HClO3 + 10HCl 6Cl2 + 6H2O Thí nghieäm 2: So saùnh tính oxi hoaù cuûa clo, brom vaø iot. Laàn 1: Laáy 3 oáng nghieäm coù ghi nhaõn, Laà n1 moãi oáng chöùa rieâng bieät caùc Nöôù c clo dung dòch: NaCl, NaBr vaø NaI ( Coù theå ñeàu laø muoái Kali). Nhoû vaøo moãi oáng vaøi gioït nöôùc clo. Quan saùt hieän töôïng vaø giaûi thích, vieát (1) (2) (3) Laàn 2: laé c nheï laé c nheï laé c nheï Laøm töông töï nhö treân: dd NaCl dd NaBr dd NaI Laáy 3 oáng nghieäm coù ghi nhaõn, moãi oáng chöùa rieâng bieät caùc dung dòch: NaCl, NaBr vaø NaI ( Coù theå ñeàu laø muoái Kali). Nhoû vaøo Laà n2 moãi oáng vaøi gioït nöôùc brom. Nöôù c brom Quan saùt hieän töôïng vaø giaûi thích, (1) (2) (3) laé c nheï laé c nheï laé c nheï dd NaCl dd NaBr dd NaI 4
Laàn 3: Laøm töông töï nhö treân: Laà n3 Laáy 3 oáng nghieäm coù ghi nhaõn, Nöôù c iot moãi oáng chöùa rieâng bieät caùc dung dòch: NaCl, NaBr vaø NaI ( Coù theå ñeàu laø muoái Kali). Nhoû vaøo moãi oáng vaøi gioït nöôùc iot. Quan (1) (2) (3) saùt hieän töôïng vaø giaûi thích, vieát laé c nheï laé c nheï laé c nheï dd NaCl dd NaBr dd NaI Ruùt ra keát luaän chung veà tính oxi hoaù cuûa clo, brom vaø iot. 3. Taùc duïng cuûa iot vôùi hoà tinh boät. - Cho vaøooángnghieämmoätít hoàtinh boät, nhoû moät gioït iot vaøo oáng nghieäm.Quan saùthieäntöôïngvaøneâunguyeânnhaân. Chöông 5: NHOÙM HALOGEN BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 4 Baøi hoïc soá: 39 Teân baøi thöïc haønh: Tieátsoá: 55 10NC TÍNH CHAÁT CAÙC HÔÏP CHAÁT CUÛA HALOGEN HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH Thí nghieäm 1: Tính axit cuûa axit HCl - Laáy 4 oáng nghieäm ñeå treân Cho vaø o giaù goã, cho vaøo moãi oáng caùc moãi oáng -hoaù Nhoûchaát laànnhö hìnhvaøo löôït veõ. moãi oáng moät ít moät ít dung dòch HCl, laéc nheï dung dòch dd HCl HCl -töøng Quan oáng. saùt hieän töôïng xaûy ra trong töøng oáng nghieäm - Giaûi thích vaø vieát PTHH xaûy ra trong töøng oáng nghieäm. (1) (2) (3) (4) laé c nheï laé c nheï laé c nheï laé c nheï Cu(OH)2 CuO CaCO3 Keõ m vieâ n (Zn) 5
Thí nghieäm 2: Tính taåy maøu cuûa nöôùc Ja – ven. - Cho vaøooángnghieämkhoaûng1ml nöôùcJa –ven. Boû tieáp vaø moät mieáng vaûi maøu hoaëc giaáy maøu. Ñeå yeân moät thôøi gian. Quan saùt hieän Nöôù c Ja - ven töôïng,neâunguyeânnhaân. 1 ml nöôù c Mieá ng J a - ven vaû i maøu Thí nghieäm 3: Baøi taäp thöïc nghieäm phaân bieät caùc dung dòch - Moãi bình maát nhaõn chöùa rieâng bieät moät trong caùc dung dòch: NaBr, HCl, NaI (1) (2) (3) (4) vaøNaCl. - Tìm hoaùchaát,duïngvaø tieántrình thí nghieämñeåbieátñöôïc moãi bình chöùadungdòchgì. Vieátcaùcphaûnöùng( neáucoù). Chöông 6: NHOÙM OXI BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 5 Baøi hoïc soá: Teân baøi thöïc haønh: Tieát soá: 68 10NC Tính chaát cuûa oxi, löu huyønh HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH Thí nghieäm 1:Tính oxi hoaù cuûa caùc dôn chaát oxi vaø löu huyønh 4 - Ñoát noùng ñoû moät ñoaïn 1 2 Ñöa 3 daây theùp xoaén coù gaén cuïc nhanh Daây theùp thn laø moài treân ngoïn löûa xoaé n Theù p xoaén sau ñeøn coàn, khi cuïc than beùn khi chaù y -Quan saùt hieän töôïng, vieát Cuïc than laø m moà i laø m moài PTHH vaø xaùc ñònh vai troø caùc Nöôù c Bình khí oxi Ñoá t ñeá n Saé t chaù y trong oxi chaát tham gia phaûn öùng. noù ng ñoû - Cho moät ít hoãn hôïp boät saét vaø löu huyønh vaøo oáng Hoã n hôïp boät saé t vaø boä t löu huyønh noùng hoãn hôïp treân ngoïn löûa ñeøn coàn cho ñeán khi phaûn öùng xaûy ra. - Quan saùt hieän töôïng, vieát PTHH vaø xaùc ñònh vai troø caùc chaát Thí nghieäm 2: Tính khöû cuûa löu huyønh 6
Ñöa vaø o bình oxi - Ñoát löu huyønhchaùytrongkhoângkhí roài ñöavaøobìnhkhí oxi. - Quan saùt hieäntöôïng, vieát PTHH vaø xaùc ñònh vai troø caùc chaát tham gia phaûnöùng. S boä t Ñoát ñeá n Bình khí oxi Löu huyønh S chaùy ñieà u cheásaü n chaù y trong oxi Thí nghieäm 3: Söï bieán ñoåi traïng thaùi cuûa löu huyønh theo nhieät ñoä 1 2 3 Hôi löu Löu huyø nh huyø nh - Ñun noùnglieântuïc moätít löu huyønhtrongoángnghieämtreânngoïnlöûañeøncoàn. - Quansaùtsöï bieánñoåi traïngthaùi cuûalöu huyønhkhi nghieätñoätaêng.Giaûi thích söï bieánñoûi traïngthaùi cuûalöu huyønhtheonhieätñoä. Chöông 6: NHOÙM OXI BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 6 Baøi hoïc Teân baøi thöïc haønh: Tieát soá: 76 soá: 48 Tính chaát caùc hôïp chaát cuûa löu huyønh 10NC HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH Thí nghieäm 1: Ñieàu cheá vaø chöùng minh tính khöû cuûa hñrosunfua - Laép duïng cuï vaø söû duïng hoaù chaát nhö hình veõ. - Ñoát khí H2S thoaùt ra töø oáng vuoát nhoïn. - Quan saùt hieän töôïng, vieát PTHH, xaùc đònh vai troø cuûa Boït dd HCl caùc chaát tham gia phaûn öùng. khí H2S FeS Thí nghieäm 2: Ñieàu cheá vaø chöùng minh tính chất hoa ù h ọc cu û a löu 7
dd H2SO4 - Lắp dụng cụ điều chế SO2 từ Na2SO3 vaø dung dịch H2SO4 như Khí SO2 hình vẽ. Tính khử cuûa SO2: - Dẫn khí SO2 vaøo dung dịch KMnO4 Na2SO3 loaõng. Quan saùt hieän töôïng, vieát dd KMnO4 PTHH, xaùc ñònh vai troø cuûa caùc chaát tham gia phaûn öùng. Tính oxi hoaù cuûa SO2: - Daãn khí H2S ñieàu cheá ñöôïc ôû thí nghieäm 1 vaøo nöôùc, ñöôïc dung dòch Böôùc 1) axit taïo dd H2S sunfuhiñric. dd H2SO4 - Daãn khí SO2 vaøo dung dòch H2S. Khí SO2 - Quan saùt hieän töôïng, vieát PTHH, xaùc ñònh vai troø cuûa caùc chaát tham gia phaûn öùng. Na2SO3 ddHHS2S dd 2 Böôùc 2) Thí nghieäm 3: Tính oxi hoaù vaø tính haùo nöôùc cuûa axit sufuric ñaäm ñaëc. * Tính oxi hoaù: 1ml dd (1) SO2 H2SO4 - Cho vaøi gioït H2SO4 ñaëc vaøo oáng ñaäm ñaëc nghieäm ( heát söùc caån thaän), cho (2 ) tieáp vaøi maûnh nhoû Cu vaøo oáng noùng nghieäm, ñun noùng nheï oáng nghieäm Mieá ng Ñun ng ñoà (Cu) Maå u quì tím treân ngoïn löûa ñeøn coàn. nheï c Nöôù - Quan saùt hieän töôïng, vieát PTHH vaø xaùc ñònh vai troø caùc chaát tham gia phaûn öùng. - Thöû khí SO2 thoaùt ra baêng quì tím ôû oáng nghieâïm coù nöôùc (2). 8
* Tính haùo nöôùc. - Cho moät thìa nhoû ñöôøng kính H2SO4 ñaë c Than ñen hoaëc boät gaïo vaøo oáng nghieäm. Nhoû vaøi gioït axit H2SO4 ñaëc vaøo H2SO4 oáng nghieäm,ñôïi 3-4 phuùt. ñaë c - Quan saùt hieät töôïng, vieát PTHH sau vaø i phuù t vaø giaûi thích. Ñöôøng kính (Saccarozô) Chöông 7: TOÁC ÑOÄ PHAÛN ÖÙNG VAØ CAÂN BAÈNG HOAÙ HOÏC BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 7 Baøi hoïc soá: Teân baøi thöïc haønh: Tieát soá: 85 52 TOÁC ÑOÄ PHAÛN ÖÙNG VAØ CAÂN 10NC BAÈNG HOAÙ HOÏC. HÌNH VEÕ CAÙCH TIEÁN HAØNH Thí nghieäm 1: AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán toác ñoä phaûn öùng. Hai vieâ n keõ m coùkích thöôù c gioá ng nhau - Chuaånbò 2 oángnghieämñeåtreângiaùgoã. OÁ ng 1 OÁ ng 2 - Roùt vaøo oáng(1) 3 ml dungdòchHCl 18% , oáng (2) 3ml dungdòchHCl 6%. - Cuøng cho vaøo 2 oáng 2 vieân keõm coù kích 3 ml dd HCl 18% 3 ml dd thöôùcgioángnhau. HCl 6% C1 C2 - Quan saùt hieän töôïng xaûy ra trong hai oáng C1 >C2 nghieäm, ruùt ra keát luaän vaø giaûi thích. Vieát PTHH caûuphaûnöùngxaûyra. Gôïi yù: Hieän töôïng: Caû 2 oáng ñeàu coù boït khí bay leân nhöng boït khí ôû oáng (1) bay leân nhieàu hôn ôû oáng (2). Giaûi thích: Do noàng ñoä dung dòch axit ôû oáng (1) lôùn hôn oáng (2), maät ñoä axit treân cuøng moät dieän tích beà maët cuûa vieân keõm trong oáng (1) nhieàu hôn cuûa oáng (2). Do ñoù toác doä phaûn öùng ôû oáng (1) xaûy ra nhanh vaø taïo ra nhieàu boït khí hôn ôû oáng (2). - Phaûn öùng: Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2. C1 > C2  V1 > V2. Thí nghieäm2: AÛnh höôûng cuûa nhieät ñoä ñeán toác ñoä phaûn öùng. - Chuaån bò 2 oáng nghieäm ñeå treân giaù goã. - Roùt vaøo moãi oáng 3 ml dung dòch H2SO4 15%. Ñun oáng (2) ñeán gaàn soâi. - Cuøng cho vaøo 2 oáng, moãi oáng 1 vieân keõm (coù kích thöôùc gioáng nhau). Quan saùt hieän töôïng xaûy ra trong hai oáng nghieäm, ruùt ra 9
Vieâ n Vieâ n keõm keõm oá ng 1 oá ng 2 t01 t02 3 ml dd 3 ml dd H2SO4 H2SO4 15% 15% Chæñun ñeán gaà n soâ i Cuõ ng hai vieâ n keõ m coùkích thöôùc gioá ng nhau vaønoà ng ñoäaxit ôûhai oá ng nghieä m nhö nhau nhöng t01
(1) (2) - Chuaån bò duïng cuï nhö hình K hoaù veõ. Naïp ñaày khí NO2 vaøo caû hai oáng nghieäm cho ñeàu. Khí NO2 Ñoùng khoaù K laïi. Ngaâm moät oáng vaøo nöôùc ñaù Nöôù c noùng oáng kia vaøo coác nöôùc 80 - 900C noùng khoaûng 80 -900C. Moät luùc sau nhaác caû hai oáng ra, so saùnh maøu cuûa hai oáng. Chaä u nöôù c ñaù Ruùt ra nhaän xeùt vaø giaûi Döôùi taùc duïng cuûa nhieät ñoä ñaõ thích döïa vaøo caân baèng sau: coù söï chuyeån dòch caân baèng taïi Vt oáng nghieäm (1): 2NO2 (k)     N2O4 (k), Vn + Taïi 2 oáng ban ñaàu: ∆H =-58KJ Vt 2NO2 (k)     N2O4 Maøu naâu ñoû khoâng maøu Vn - Khi t0 giaûm NO2 phaûn öùng taïo N2O4 nhieàu hôn ( Vt >Vn), laøm cho noàng ñoä NO2 giaûm vaø noàng ñoä N2O4 ( khoâng maøu) taêng, neân oáng (1) coù maøu nhaït hôn oáng (2). Vaäy oáng (1) ñaõ coù söï chuyeån dòch caân baèng hoaù hoïc. HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ THỰC HÀNH HOÁ HỌC LỚP 11 CHƯƠNG TRÌNH NÂNG CAO HỌC KỲ I Chương : SỰ ĐIỆN LI BÀI THỰC HÀNH SỐ 1 Bài học số: 8 Tên bài thực hành: Tiết số: 11NC TÍNH AXIT – BAZÔ.PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI HÌNH VẼ CÁCH TIẾN HÀNH Thí nghiệm 1: 1. Cách tiến hành: + Lấy ống nhỏ giọt hoặc đũa thuỷ tinh nhỏ một giọt dd HCl 0,1M lên mảnh giấy quì đặt trước trên tấm kính thuỷ tinh. dd HCl + Làm các TN tiếp tương tự với các dd: 0,10 M b) NH4Cl 0,1M; CH3COONa 0,1M; 11
(1) NaOH 0,1M; dd 2. Quan sát từng trường hợp với màu chuẩn NH4Cl của pH để xác định gần đúng giá trị pH dung 0,10 M dịch. (2) CH3COONa 0,10M (3) dd NaOH 0,10M Thí nghiệm 2: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li 12
1. Các thí nghiệm. a) Nhỏ 2 ml dd Na2CO3 vào ống nghiệm đựng sẵn 2ml dd CaCl2. Nhận xét hiện tượng xảy ra. b) Hoà tan kết tủa trắng ở thí nghiệm a) bằng dd HCl. Nhận xét các hiện tượng xảy ra. c) Cho vào ống nghiệm 2 ml dung dịch NaOH loãng sau đó nhỏ vào vài gọt dung dịch phenolphtalein lắc nhẹ và nhỏ từ từ từng giọt dung dịch HCl vào cho đến khi dung dịch chuyển hết màu hồng. d) Điều chế Zn(OH)2 bằng các dung dịch ZnSO4 và NaOH (vừa đủ). Lấy một ít kết tủa bỏ vào ống nghiệm. Thêm từ từ dung dịch NaOH vào cho đến dư. Quan sát các hiện tượng xảy ra. Nhỏ dd HCl vào cho đến mất màu hồng d) Thực hiện phản ứng trong ống nghiệm: ZnSO4 + 2NaOH vừa đủ  Zn(OH)2 + Na2SO4 Lọc lấy kết tủa Zn(OH)2 vào ống nghiệm khác: (d) dd NaOH cho ñeá n dö Laé c nheï 2. Quan sát, nhận xét, giải thích các hiện tượng và viết các phương trình phản ứng(phân tử, ion thu gọn). Chương 2: NHÓM NITÔ BÀI THỰC HÀNH SỐ 2 Bài học số: Tên bài thực hành: Tiết số: 18 Tính chất của một số hợp chất nitô, photpho. 11NC Phân biệt một số loại phân bón hoá học HÌNH VẼ CÁCH TIẾN HÀNH Thí nghiệm 1: Thử tính chất của dung dịch amoniac 13
Lấy dung dịch amoniac vào hai ống nghiệm nhỏ. Vaøi gioït 5-6 gioït dd Cho vài giọt phenolphtalein vào ống thứ nhất và 5 – phenolphtalein AlCl3 6 giọt muối nhóm clorua vào ống thứ hai. Nhận xét sự xuất hiện màu ở ống nghiệm thứ (1) (2) nhất và cho biết dung dịch amoniac có môi Ban ñaà u ñeà u laødd amoniac trường gì? Ở ống nghiệm thứ hai có hiện tượng gì? Viết phương trìng hoá học của phản ứng. Thí nghiệm 2: Tính oxi hoá của axit nitric 1. * Cách tiến hành. a. Ống 1 nghiệm chứa 0,5 ml dd HNO 3 đặc + một Boâ ng taå m mảnh nhỏ Cu vào. Quan sát màu khí tạo ra. (1) dung dòch xuù t 0,5ml dd b. Ống 2 nghiệm chứa 0,5 ml dd HNO 3 loãng + một HNO3 mảnh nhỏ Cu vào, đun nhẹ. Nút các ống bằng ñaä m ñaëc bòng tạm dd NaOH. Quan sát màu khí tạo ra. Viết Cu phương trình phản ứng hoá học cho cả hai trường hợp. Ống 1 : HNO3ñ + Cu  2. Ống 2 : HNO3 loãng + Cu t o Boâ ng taåm (2) dung dòch xuù t 0,5ml dd HNO3 loaõ ng Cu Lưu yù: Học sinh cẩn thận khi làm việc với HNO3 đặc , HNO3 loãng. Khí NO2, NO đều độc , nên các hoá chất chỉ làm với lượng nhỏ để hạn chế khí độc thoát ra nhiều . Thí nghiệm 3: Tính oxi hoá của muối kali nitrat nóng chảy. Chuẩn bị trước một đoạn dây thaùep nhỏ, cuốn lò Daây theù p xo có gắn một cục than nhỏ ( bằng hạt bắp làm nhoû mồi). Cho một ít tinh thể KNO3 vào ống nghiệm trên giá sắt. Đốt nóng KNO3 ñeùn khi nóng cháy và Than noùng có hiện tượng sủi ñoû KNO3 bọt. Đốt cục than ở lò xo thép đến khi bén lửa đỏ, rút ra và nhúng nhanh vào ống nghiệm có KNO3 đang nóng chảy và sủi bọt. Quan sát sự cháy tiếp tục của hòn than. Viết PTHH. 14
Thí nghiệm 4: Phân biệt một sò loại phân bón hoá học Baè ng haït ngoâ * Cách tiến hành và gợi yù. (NH4)2SO4 KCl Ca(H2SO2)2 (1) (2) (3) Quan sát bề ngoài các phân bón. Thử tính tan của phân bón (NH4)2SO4, KCl, 4- 5 4- 5 Ca(H2PO4)2. Cho vào 3 lọ 4 5 ml nước, cho vào ml H2O ml H2O mỗi ống bằng hạt ngô mỗi loại phân bón, lắc quan Laé c nheïcho caùc hoaùchaá t tan heá t sát. trong töøng oá ng Sau đó san thành 3 ống nhỏ, mỗi ống 1 ml mỗi loại San thành 3 ống khác mỗi ống 1 ml mỗi để làm các TN sau: dung dịch. a) Phân đạm amonisunfat a) Phân đạm amonisunfat Cho vào mỗi ống 0,5 ml dd NaOH đun lên cả 3 ống Theâ m vaø o 0,5 ml dd NaOH moã i oá ng và thử bằng giấy quỳ ướt, nếu quỳ chuyển màu xanh là (NH4)2SO4 (1') (2') (3') Oáng 3 : có mùi khai , quỳ tím chuyển sang màu xanh Chứng tỏ có NH4+ o NH4+ + OH- t NH3 + H2O 1 ml dd 1 ml dd 1 ml dd KCl b) Phân kali clorua và supephotphat kép. Ca(H2PO4)2 (NH4)2SO4 ( Sau cuø ng ñun noùng nheï3 oá ng vaøthöûmoãi oá ng baè ng quyøtím öôùt) Còn lại là KCl và Ca(H2PO4)2. thử 2 dd của hai loại phân bón b) Phân kali clorua và supephotphat kép. Theâ m vaø o vaø i gioït dung dòch AgNO3 (1) (2) 1 ml 1ml dd Ca(H2PO4)2 dd KCl này với dd AgNO3 Ống 1 : Ca(H2PO4)2 + 6AgNO3 2Ag3PO4 + Ca(NO3)2 + 4HNO3 Ố ng 2 : KCl + AgNO3 Chương 5 : HIÑROCACBON BÀI THỰC HÀNH SỐ 3 Bài học số: 38 Tên bài thực hành: Tiết số: 11NC PHÂN TÍCH ĐỊNH TÍNH. ĐIỀU CHẾ VÀ TÍNH CHẤT CỦA METAN HÌNH VẼ CÁCH TIẾN HÀNH Thí nghiệm 1: Xác định sự có mặt của C, H trong hợp chất hữu cơ Cách tiến hành: Tìm C và H 15
Hoãn hôïp Trộn đều 0,2 – 0,3 g saccarozô với 1,0 g CuO 0,2g C12H22O11 g taå sau đó cho hoãn hợp vào ống nghiệm khô, cho vaø1-2 g CuO Boâ n m boä t tiếp 1 g CuO phủ hết bề mặt hỗn hợp trong CuSO4 khan ống nghiệm, lấy cục bòng tạm bột CuSO4 khan trắng để sát miệng ống Ban ñaàu laø nöôùc voâi trong Xaù c ñònh ñònh tính C, H trong saccarozô nghiệm. Đậy ống bằng nút cao su có gắn ống dẫn khí thoát ra vào nước vôi trong, tiến hành lắp dụng cụ như hình vẽ: Đun nóng mạnh ống nghiệm có chứa hỗn hợp rắn. Chú để ống hơi nghiêng. Quan sát cục bòng và nước vòi trong. Thí nghiệm 2: Nhận biết halogen trong hợp chất hữu cơ Lấy đoạn dây đoàng nhỏ dài 20 cm, đường 3 kính khoảng 0,5mm , cuốn hình lò xo dài 5cm 2 1 Daây 4 và có đoạn dài để tay cầm (1) . Đốt nóng phần ñoàng lò xo trên ngọn lửa đèn cồn đến khi ngọn lửa cuoán loøxo không còn nhuoám màu xanh lá mạ (2)ï. CHCl3 ( hoaë c CCl4 ,C6H5Br) Nhúng nhanh phần lò xo vào ống nghiệm đựng chất hữu cơ (3), hoặc áp vào dép nhựa, lại đốt phần lò xo trên ngọn lửa đèn cồn. Quan sát màu của ngọn lửa. Thí nghiệm 3: Điều chế và thử một vài tính chất của metan Trộn và nghiền kĩ hỗn hợp gồm 1,0 g CH3COONa và 2g hỗn hợp vôi tôi xút ( CaO + Hoãn hôïp nghieà n kyõcuûa 1g CH3COONa vôù i 2 g voâ i toâ i NaOH), sau đó cho vào ống nghiệm và lắp dụng xuùt (CaO +NaOH) cụ như hình vẽ. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ trước khi đun hỗn Ñun noù ng hợp. maïnh Thu lấy khí metan bằng cách đẩy nước ( nếu cần). Ñieà vaøthu khí metan trong phoø u cheá ng thí nghieä m a) Đồng thời thực hiện các thao tác: a) Đưa đầu ống ống dẫn khí sục vào dung dịch KMnO4 1%. 16
Hoã n hôïp nghieà n kó 1g CH3COONa+ 2g (CaO +NaOH) Ñun tö töø CH4 sau ñoù noùng maïnh b) Đưa đầu ống dẫn khí sục vào nước brom. dd KMnO4 1% Ñieà u cheávaøthöûtính chaá t metan b) Hoã n hôïp CH3COONa CaO, NaOH CH4 c) Đưa que diêm đang cháy tới đầu ống dẫn khí. dd Br2 d) Đưa một mẩu sứ trắng hoặc một vật bằng sứ trắng chạm vào ngọn lửa của metan. Ñieà u cheávaøthöûtính chaá t metan Quan sát các hiện tượng đã xảy ra và giải thích. Viết các phương trình hoá học của phản ứng. c) Hoã n hôïp CH COONa 3 CaO, NaOH Ñieà u cheávaøthöûtính chaá t metan d) 17
Hoã n hôïp CH COONa 3 Ñoà øsöù CaO, NaOH Ñieà u cheávaøthöûtính chaá t metan Chương 6: HIÑROCACBON KHÔNG NO BÀI THỰC HÀNH SỐ 4 Bài học số: 45 Tên bài thực hành: Tiết số: 11NC TÍNH CHẤT CỦA HIÑROCACBON KHÔNG NO HÌNH VẼ CÁCH TIẾN HÀNH Thí nghiệm 1: Cách tiến hành: Lắp dụng cụ như hình vẽ: Hoá chất: 2ml C2H5OH + 4ml H2SO4 đặc lắc đều + vài viên đá bọt, lắc cho ñeøu. Sau đó đun từ từ đến khi hỗn hợp chuyển màu đen đó là dấu C2H4 hiệu sắp có khí etilen thoát ra. Bòng tạm Hoãn hôïp 2ml C2H5OH + NaOH đặc để hấp thuê khí CO2, SO2 do 4 ml dd H 2SO4 ñaë c Boâ ng taå m phản ứng phụ giöùa H2SO4 với C2H5OH tạo NaOH ñaë c ra. Ñaùboït ( CaCO3) Đốt khí thoát ra ở đầu ống thông vuốt nhọn. Dẫn khí sinh ra vào dung dịch brom. Boâ ng taå m Hoãn hôïp 2ml NaOH ñaë c C2H5OH +4 ml C2H4 dd H2SO4 ñaë c Ñaùboït ( CaCO3) dd Sau Br2 p/öù Dẫn khí sinh ra vào dung dịch vào dung dịch thuốc tím. Quan sát sự thay đổi màu của các dung dịch và viết phương trình hoá học của các hiện tượng đã xảy ra. 18
Boâ ng taå m NaOH ñaë c Hoã n hôïp 2ml C2H5OH + C2H4 4 ml dd H 2SO4 ñaë c Ñaùboït ( CaCO3) dd KMnO4 Thí nghiệm 2: Điều chế và thử tính chất của axetilen. a) Cho một vài mẩu đất đèn bằng hạt ngô vào 2 ml H2O một ống nghiệm chứa sẵn 2ml H2O. Đậy nhanh ống bằng nút cao su có gắn ống thông. Dẫn khí CaC2 2ml dd đi vào dung dịch AgNO3 trong NH3. AgNO3 / NH3 Quan sát. Hoặc C2H2 H2O CaC2 Ag2C2 dd AgNO3 /NH3 b) C2H2 dd K MnO4 MnO2 a b Hoặc Dẫn khí đi vào dung dịch KMnO4. 19
dd KMnO4 Sau phaû n öù ng c) (Caù ch 1) Cho vài mẩu đất đèn bằng hạt ngô bằng hạt Ñoàsöù ngô vào ống nghiệm chứa söõn 2ml nước. Đậy nhanh ống bằng nút cao su có gắng ống thông vuốt nhọn. Đốt khí sinh ra. Đưa mảnh sứ hoặc đồ vật bằng sứ trắng chạm vào ngọn lửa đang cháy. quan sát nhận xét hiện tượng xảy ra và viết Hoặc phương trình hoá học. ( Caù ch 2) CaC2 +H2O Thí nghiệm 3: Phản ứng của tecpen với nước brom a) a) Cho vài giọt dầu thông vào ống nghiệm chứa 2ml nước brom, lắc kĩ, để yên, quan sát giải thích hiện tượng. Cho vaøi gioït daà u thoâng Daà u thoâ ng 2 ml nöôù c brom Laé c kó b) Nghiền nát quả cà chua chín đỏ, lọc lấy phần b) nước trong. Nhỏ từ từ từng giọt nước brom vào ống nghiệm chứa 2ml nước cà chua. Quan sát sự đổi màu và giải thích. 20