Khái niệm cơ bản về dụng cụ và thiết bị đo

Chia sẻ: Phong Phu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

247
lượt xem 101
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sửa chữa ô tô yêu cầu sử dụng nhiều loại dụng cụ và thiết bị đo . Những dụng cụ này được chế tạo để xử dụng theo phương pháp đặc biệt , và chỉ có thể làm việc chính xác và an toàn nếu chúng được sử dụng đúng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khái niệm cơ bản về dụng cụ và thiết bị đo

D ng C Và Thi t B o Khái ni m cơ b n S a ch a ôtô yêu c u s d ng nhi u lo i d ng c và thi t b o. Nh ng d ng c này ư c ch t o s d ng theo phương pháp c bi t, và ch có th làm vi c chính xác và an toàn n u chúng ư c s d ng úng. Các nguyên t c cơ b n khi s d ng d ng c và thi t b o: • Tìm hi u ch c năng và cách s d ng úng. Hãy tìm hi u ch c năng và cách s d ng úng t ng d ng c và thi t b o. N u s d ng cho m c ích khác v i thi t k , d ng c hay thi t bi o có th b h ng, và chi ti t có th b hư h ng hay ch t lư ng công vi c có th b nh hư ng • Tìm hi u cách s d ng úng các thi t b . M i m t d ng c và thi t b u có quy trình thao tác nh trư c. Ch n ch n ph i áp d ng úng d ng c cho t ng công vi c, tác d ng úng l c cho d ng c và s d ng tư th làm vi c thích h p • L a ch n chính xác. Có nhi u d ng c tháo bu lông, tuỳ theo kích thư c, v trí và các tiêu chí khác. Hãy luôn ch n d ng c v a khít v i hình dáng c a chi ti t và v trí mà ó công vi c ư c ti n hành • Hãy c g ng gi ngăn n p D ng c và các thi t b o ph i ư c t nh ng v trí sao cho chúng có th d dàng v i t i khi c n, cũng như ư c t úng v trí ban u c a chúng sau khi s d ng • Qu n lý và b o qu n d ng c nghiêm ng t. D ng c ph i ư c làm s ch b o qu n ngay sau khi s d ng và bôi d u n u c n thi t. M i công vi c s a ch a c n thi t ph i th c hi n ngay, sao cho d ng c luôn trong tình tr ng hoàn h o D ng C C m Tay Ch n d ng c Hãy ch n d ng c phù h p v i lo i công vi c • tháo và thay th bulông/ ai c hay tháo các chi ti t. Thư ng ph i s d ng b u kh u s a ch a ôtô. N u b u kh u không th s d ng do h n ch v không gian thao tác, hãy ch n chòng hay cơlê theo th t . B u kh u B chòng Cơlê (1/4) -1-
Ch n d ng c theo t c hoàn thành công vi c • u kh u h u d ng trong trư ng h p mà nó có th s d ng quay bulông/ ai c mà không c n nh v l i. Nó cho phép quay bulông/ ai c nhanh hơn. • u kh u có th s d ng theo nhi u cách tuỳ theo lo i tay n i l p vào nó. CHÚ Ý: 1. Tay quay cóc Nó thích h p khi s d ng nh ng nơi ch t h p. Tuy nhiên, do c u t o c a cơ c u cóc, nó có th t ư c mômen r t l n. 2. Tay quay trư t C n m t không gian l n nhưng nó cho phép thao tác nhanh nh t. 3. Tay quay nhanh Cho phép thao tác nhanh, v i vi c l p thanh n i. Tuy nhiên tay quay này dài và khó s d ng nh ng nơi ch t h p (2/4) Ch n d ng c theo l n c a mômen quay • N u c n mômen l n xi t l n cu i hay khi n i l ng bulông/ ai c, hãy s d ng c v n cho phép tác d ng l c l n. CHÚ Ý: • l n c a l c có th tác d ng ph thu c vào chi u dài c a d ng c . D ng c dài hơn, có th t ư c mômen l n hơn v i m t l c nh . • N u s d ng d ng c quá dài, có nguy cơ xi t quá l c, và bulông có th b t (3/4) Các chú ý khi thao tác 1. Kích thư c và ng d ng c a d ng c • Ch c ch n r ng ư ng kính c a d ng c v a khít v i u bulông/ ai c. • L p d ng c và bu lông/ ai c m t cách ch c ch n. -2-
2. Tác d ng l c 1 • Luôn xoay d ng c sao cho b n ang kéo nó. • N u d ng c không th kéo do không gian b h n ch , hãy y b ng lòng bàn tay. 3. Tác d ng l c 2 Bu lông/ ai c, mà ã ư c xi t ch t, có th ư c n i l ng ra d dàng b ng cách tác d ng xung l c. Tuy nhiên, c n ph i dùng búa hay ng thép ( n i dài tay òn) nh m tăng mômen. 4. Dùng cân l c Ph i luôn xi t l n cu i cùng v i cân l c, xi t n mômen tiêu chu n (4/4) -3-
u kh u (B u kh u) B u kh u D ng c này có th s d ng d dàng tháo và thay th bulông/ ai c b ng cách k t h p tay n i và u kh u, tuỳ theo tình hu ng thao tác. ng d ng D ng c này gi bulông / ai c mà có th tháo hay thay th b ng b u kh u. 1. Kích thư c c a u kh u • Có 2 lo i kích thư c khác nhau: l n và nh . Ph n l n hơn có th t ư mômen l n hơn so v i ph n nh . 2. sâu c a kh u • Có 2 lo i: tiêu chu n và sâu, 2 hay 3 l n so v i lo i tiêu chu n. Lo i sâu có th dùng v i ai c mà có bulông nhô cao lên, mà không l p v a v i lo i u kh u tiêu chu n. 3. S c nh • Có 2 lo i: 12 c nh và 6 c nh. Lo i l c giác có b m t ti p xúc v i bulông / ai c l n hơn, làm cho nó r t khó làm h ng b m t c a bulông / ai c (1/1) u n i cho u kh u (B u kh u) ng d ng Dùng như m t kh p n i thay i kích thư c u n i c a kh u. CHÚ Ý: Mômen xi t qu l n s t m t t i tr ng lên b n thân u kh u hay bulông nh . Mômen ph i ư c tác d ng tuỳ theo gi i h n xi t quy nh. u n i (L n - nh ) u n i (Nh - L n) Kh u có u n i nh Kh u có u n i l n (1/1) u n i tuỳ ng (B u kh u) ng d ng u n i vuông có th di chuy n theo phương trư c và sau, trái và ph i, và góc c a tay c m so v i u kh u có th thay i tuỳ ý, làm cho nó r t hưu d ng khi làm vi c nh ng không gian ch t h p. CHÚ Ý: 1. Không tác d ng mômen v i tay c m nghiêng v i m t góc l n. 2. Không s d ng v i súng hơi. Kh p n i có th b v , do nó không theer h p th ư c chuy n ng l c tròn, và làm hư h ng d ng c , chi ti t hay xe. (1/1) -4-
Thanh n i dài (B u kh u) ng d ng 1. Có th s d ng tháo và thay th bulông / ai c mà ư c t nh ng v trí quá sâu có th v i t i. 2. Thanh n i cũng có th ư c s d ng nâng cao d ng c trên m t ph ng nh m d dàng v i t i. (1/1) Tay n i trư t (B u kh u) ng d ng Lo i tay quay này ư c s d ng tháo và thay th bulông / ai c khi c n mômen l n. • u n i v i kh u có m t kh p xoay ư c, nó cho phép i u ch nh góc c a tay n i khít v i u kh u. • Tay n i trư t ra, cho phép thay i chi u dài c a tay c m. CHÚ Ý: Trư c khi s d ng, hãy trư t tay n i cho n khí nó kh p vào v trí khoá. N u nó không v trí khoá, tay n i có th trư t vào hay ra khi ang s d ng. i u này có th làm thay i tư th làm vi c c a k thu t viên và d n n nguy hi m. (1/1) Tay quay nhanh (B u kh u) ng d ng Tay n i này có th ư c s d ng 2 chi u b ng cách trư t v trí so v i u kh u. 1. Hình ch L: c i thi n mômen 2. Hình ch T: nâng cao t c -5-
Tay quay cóc (B u kh u) ng d ng 1. Quay c n c nh sang bên ph i xi t ch t bulông / ai c và sang bên trái n i l ng. 2. Bulông / ai c có th quay theo m t hư ng mà không c n ph i rút u kh u ra. 3. u kh u có th khoá v i m t góc nh , cho phép làm vi c v i không gian h n ch . CHÚ Ý: Không tác d ng mômen quá l n. Nó có th làm h ng c u trúc c a cơ c u cóc. N i l ng Xi t ch t (1/1) Chòng ng d ng Dùng xi t thêm m t góc nh và các thao tác tương t , do nó có th tác d ng m t mômen l n vào bulông/ ai c. 1. Do có 12 c nh, có th d dàng l p vào bulông / ai c. Nó có th l p l i trong nh ng không gian h n ch . 2. Do nó b m t l c giác c a bulông / ai c là có d ng tròn, không có nguy cơ b h ng các góc c a bulông, và có th tác d ng mômen l n. 3. Do ph n cán c a nó ư c làm cong, nó có th ư c s d ng xoay bulông / ai c nh ng nơi lõm vào hay trên b m t ph ng. (1/1) C lê ng d ng ư c s d ng nh ng v trí mà b u kh u hay chòng không th s d ng ư c tháo hay thay th bulông / ai c. 1. Ph n cán ư c g n vào u c lê v i m t góc. i u ó có nghĩa là qua vi c l t c lê lên, nó có th s d ng quay ti p nh ng không gian ch t h p. 2. tránh ph n i di n kh i b quay, như khi n i l ng ng nhiên li u, hãy dùng 2 c lê n i l ng ai c. 3. C lê không th cho mômen l n, nên không ư c s d ng xi t l n cu i cùng *. CHÚ Ý: Không ư c l ng các ng thép vào ph n cán c a c lê. Nó có th làm cho mômen quá l n tác d ng vào và có th làm h ng bulông hay c lê. * Xi t l n cu i: l n xi t bulông hay ai c cu i cùng. (1/1) -6-
M l t ng d ng S d ng v i bulông / ai c có kích thư c khác nhau, hay gi các SST. • Xoay vít i u ch nh s thay i kích thư c m l t. M l t do ó có th ư c s d ng thay cho nhi u c lê. • Không thích h p khi tác d ng mômen l n. Hư ng d n Xoay vít i u ch nh ch nh m l t kh p v i u bulông / ai c. CHÚ Ý: Quay m l t sao cho v u di ng ư c t theo hư ng quay. N u m l t không ư c v n theo cách này, áp l c tác d ng lên vít i u ch nh có th làm h ng nó. (1/1) Kh u cho bugi ng d ng D ng c này ư c s d ng c bi t tháo và thay th bugi. • Có 2 c , l n và nh , l p v a v i kích thư c c a các bugi. • Bên trong c a kh u có nam châm gi bugi. CHÚ Ý: 1. Nam châm b o v bugi, nhưng v n ph i c n th n không làm rơi nó. 2. m b o bugi ư c l p úng, trư c tiên hãy xoay nó c n th n b ng tay. (Tham kh o: mômen xi t tiêu chu n 180~200 kg.cm) (1/1) Tô vít ng d ng ư c dùng tháo và thay th các vít. • Có hình d u c ng (+) hay d u tr (-), tuỳ theo hình d ng c a u. Hư ng d n 1. Hãy s d ng tôvít có kích thư c thích h p, v a khít v i rãnh c a vít. 2. Hãy gi cho tôvít th ng v i thân vít, và xoay trong khi tác d ng l c. CHÚ Ý: • Không ư c s d ng kìm có tâm trư t hay d ng c khác tác d ng mômen l n hơn. Nó có th làm ch n vít hay h ng u c a tôvít. (1/1) -7-
Ch n tôvít theo m c ích s d ng • Cùng v i tô vít thông thư ng ư c s d ng thư ng xuyên, cũng còn có các lo i tôvít sau cho các m c ích s d ng khác nhau: Tôvít xuyên Có th s d ng tác d ng xung l c vào vít c nh. Tôvít ng n Có th s d ng tháo và thay th vít nh ng v trí ch t h p. Tôvít thân vuông Có th s d ng nh ng n i c n mômen l n. Tôvít nh Có th s ng tháo và thay th nh ng chi ti t nh . Thân tôvít xuyên hoàn toàn vào cán. Thân vuông. (1/1) Kìm mũi nh n ng d ng Dùng thao tác nh ng nơi h p hay k p nhưng chi ti t nh . • Mũi kìm nh và dài, phù h p khi làm vi c nhưng nơi h p. • Có m t lư i c t phía trong, nó có th c t dây thép nh hay bóc v cách i n c a dây i n. CHÚ Ý: • Không tác d ng l c quá l n lên mũi kìm. Chúng có th b cong h , làm cho nó không s s d ng ư c cho nh ng công vi c chính xác. Bi n d ng Trư c khi bi n d ng (1/1) Kìm có tâm trư t ng d ng Dùng gi . • Thay i v trí c a l tâm quay cho phép i u ch nh m c a mũi kìm. • Mũi kìm có th s d ng k p hay gi và kéo. • Có th c t dây thép nh ph n trong. CHÚ Ý: • Nh ng v t d h ng ph i ư c b c v i b o v hay nh ng v t tương t trư c khi gi b ng kìm. (1/1) -8-
Kìm c t (kìm b m) ng d ng Dùng c t dây thép nh . • Do u c a lư i c t tròn, nó có theer ư c dùng c t dây thép nh , hay ch ch n dây c n c t trong bó dây i n. CHÚ Ý: • Không th s d ng c t dây thép d y hay c ng. Như v y có th làm h ng lư i c t (1/1) ng d ng Dùng tháo và thay th các chi ti t b ng cách óng vào chùn, và th xi t ch t c a bulông b ng âm thanh. Có nh ng lo i búa sau s d ng tuỳ theo ng d ng hay v t li u: Búa u tròn Có u b ng thép. Búa nh a Plastic hammer Có u b ng nh a, và ư c s d ng nh ng nơi c n tránh hư h ng cho v t ư c óng. Búa ki m tra M t búa nh có tay c m dài và m ng, ư c s d ng ki m tra xi t ch t c a bulông / ai c b ng âm thanh và rung ng phát ra khi gõ vào chúng. Hư ng d n óng b ng cách gõ tr c ti p. Thí d ) Dùng tháo và thay th các ch t. Tháo b ng cách gõ tr c ti p. Thí d ) Dùng tách ph n n p và v . Tháo b ng cách gõ gián ti p. Gõ nh các bulông. Thí d ) Dùng ki m tra bulông có b l ng không. (H c cách phân lo i âm thanh khi gõ.) (1/1) Thanh ng ng d ng M t d ng c h tr tránh hư h ng do búa gây ra • ư c ch t o b ng ng thau, nên không làm h ng các chi ti t (do nó s b bi n d ng trư c khi chi ti t bi n d ng). CHÚ Ý: N u u c a thanh ng bi n d ng, hãy s a nó b ng máy mài (1/1) -9-
Dao c o gioăng ng d ng Dùng tháo gioăng n p quylát, keo l ng, nhãn và các v t khác ra kh i b m t ph ng. Hư ng d n 1. K t qu c o ph thu c vào hư ng c a dao: (1) C o t t hơn do u lư i dao c t vào gioăng. Tuy nhiên, b m t d b xư c. (2) u không ch m vào gioăng, có nghĩa là khó c o gioăng hơn. Tuy nhiên, b m t ư c c o không b hư h ng. 2. Khi s d ng trên nh ng b m t d b hư h ng, dao c o gioăng ph i ư c b c băng dính nh a (tr ph n lư i dao). CHÚ Ý: • Không t tay lên trư c mũi dao. B n có th làm mình b c t b i lư i dao. • Không mài lư i dao b ng máy mài. Luôn mài lư i dao b ng á d u. (1/1) t l y tâm ng d ng Dùng ánh d u chi ti t. • uc a t ư c tôi c ng. CHÚ Ý: 1. Không ư c gõ m nh khi l y d u. 2. u c a t ph i ư c mài b ng á d u (1/1) c nh n ng d ng Dùng tháo và thay th các ch t, và i u ch nh các ch t. • u c a c ư c tôi c ng. • Hai c c a c nh n phù h p v i t t c các lo i ch t. • Có ph n gi m ch n b ng cao su, nó mb o r ng chi ti t không b h ng khi b k t. Hư ng d n • Tác d ng l c theo hư ng th ng ng vào ch t. • Gi m ch n cao su cũng có th t trùm lên c c và ch t, và gi ch t trong khi tác d ng l c (1/1) -10-
Súng Hơi Súng hơi Súng hơi s d ng áp su t không khí, và ư c dùng tháo và thay th bulông / ai c. Chúng cho phép hoàn hành công vi c nhanh hơn. Nh ng chú ý khi s d ng 1. Luôn s d ng úng áp su t không khí. (Giá tr úng: 7 kg/cm2) 2. Ki m tra súng hơi nh kỳ và bôi d u bôi trơn và ch ng r . 3. N u dùng súng hơi tháo hoàn toàn ai c ra kh i ren, ai c quay nhanh có th văng ra ngoài. 4. Luôn l p ai c vào ren b ng tay trư c. N u súng hơi ư c s d ng ngay t khi b t u, ren có th b h ng. Hãy c n th n không xi t quá ch t. Hãy dùng vùng l c th p xi t ch t. 5. Khi k t thúc, dùng cân l c ki m tra. (1/1) Súng hơi gi t ng d ng Dùng v i nh ng bulông / ai c c n mômen tương i l n. 1. Mômen có th ư c i u ch nh t 4 – 6 n c. 2. Chi u quay có th ư c thay i. 3. S d ng k t h p v i u kh u dùng riêng. u kh u này c bi t kh e, và có c i m là tránh cho chi ti t không b văng ra khoi kh u. Không ư c s d ng u kh u khác v i lo i dùng riêng này. CHÚ Ý: • Súng ph i ư c c m b ng c hai tay khi thao tác. Thao tác v i các nút b m b ng m t tay t o ra l c l n và có th gây nên rung m nh. LƯU Ý: • V trí và hình dáng c a núm i u ch nh mômen và nút ch nh chi u quay. (1/1) ng d ng Dùng tháo và thay th nhanh bulông / ai c mà không c n mômen l n. 1. Có th thay i ư c chi u quay 2. Có th ư c s d ng k t h p v i kh u, m t thanh n i dài v.v. 3. Có th ư c s d ng tương t như tô vít hơi khi không có khí nén. CHÚ Ý: • Ch c ch n r ng khí thóat ra khi thao tác không quay v phía bulông, ai c, các chi ti t nh , d u hay nh ng v t b i. LƯU Ý: • Không th i u ch nh mômen. (1/1) -11-
Các Thi t B o t ư c giá tr o chính xác Các thi t b o ư c s d ng ch n óan tình tr ng c a xe b ng cách ki m tra xem kích thư c c a chi ti t và tr ng thái i u ch nh có phù h p v i tiêu chu n hay không, và xem các chi ti t c a xe hay ng cơ có ho t ng úng hay không. Nh ng i m c n ki m tra trư c khi o: 1. Lau s ch chi ti t ư c o và d ng c o Nh ng ch t b n hay d u có th d n n sai s v giá tr o. B m t ph i ư c làm s ch trư c khi o. 2. Ch n d ng c o thích h p Hãy ch n d ng c o tương ng v i yêu c u v chính xác. Ph n ví d : Dùng thư c k p o ư ng kính ngoài c a píttông. chính xác c a phép o: 0.05mm chính xác yêu c u: 0.01mm 3. Ch nh i m 0 (calip) Ki m tra r ng i m 0 úng v trí c a nó. i m 0 là r t cơ b n o úng. 4. B o dư ng d ng c o B o dư ng và i u ch nh ph i ư c th c hi n thư ng xuyên. Không s d ng n u d ng c b g y (1/3) t ư c giá tr o chính xác Nh ng i m c n tuân th khi o: 1. t d ng c o vào chi ti t ư c o v i m t góc vuông t ư c góc vuông b ng cách ép d ng c o trong khi di chuy n nó so v i chi ti t c n o. (hãy tham kh o hư ng d n c th cho t ng d ng c o bi t thêm chi ti t) 2. S d ng ph m vi o thích h p Khi o i n áp hay dòng i n, hãy b t u v i ph m vi o l n, sau ó gi m d n xu ng. Giá tr o ph i ư c c ng h phù h p v i ph m vi o. 3. Khi c giá tr o Ch c ch n r ng t m m t c a b n vuông góc v i ng h và kim ch . (2/3) CHÚ Ý: 1. Không ánh rơi hay gõ, n u không s tác d ng ch n ng. Nh ng d ng c này là nh ng thi t b chính xác, và có th làm h ng các chi ti t c u t o bên trong. 2. Tránh s d ng hay lưu kho nhi t cao hay m cao. Sai s c a giá tr o có th x y ra do s d ng nhi t hay m cao. B n thân d ng c có th bi n d ng n u ti p xúc v i nhi t cao. 3. Lau s ch d ng c sau khi s d ng, vào t nó vào v trí ban u. Ch c t d ng c i sau khi nó ã ư c lau s ch d u hay ch t b n. T t c d ng c ph i ư c ưa tr v tr ng thái ban u c a nó, và b t kỳ d ng c vào có h p chuyên dùng thì ph i ư c t vào h p. D ng c i ph i ư c c t nh ng nơi nh t nh. N u d ng c ư c c t gi trong th i gian dài, c n ph i bôi d u ch ng g và tháo pin. (3/3) -12-
Cân l c ng d ng Dùng xi t bulông / ai c n mômen tiêu chu n. 1. Lo i t trư c Mômen c n xi t có th t trư c b ng cách xoay m t núm. Khi bulông ư c xi t dư i tr ng thái này, có th nghe th y m t ti ng click cho bi t r ng ã t ư c mômen tiêu chu n. 2. Lo i lò xo lá (1) Lo i tiêu chu n Cân l c ho t ng b ng m t thanh àn h i, nó ư c làm dư i d ng m t lò xo lá, thông quá ó l c ư c c p tay quay. L c tác d ng có th c b ng kim và thang o cho phép t ư c mômen xi t tiêu chu n. (2) Lo i nh Giá tr t i a vào kho ng 0.98N•m. ư c s d ng cho vi c o t i tr ng ban u. Hư ng d n • Xi t sơ b * b ng d ng khác có hiêu qu thao tác cao hơn, trư c khi xi t b ng cân l c. N u s d ng cân l c xi t ngay t u, hi u qu công vi c s kém hơn. * Xi t sơ b : Xi t t m bulông / ai c, trư c khi xi t l n cu i. (1/2) CHÚ Ý: 1. N u xi t m t s bulông, hãy tác d ng l c u n t ng bulông, l p l i kho ng 2 n 3 l n. 2. N u SST ư c s d ng cùng v i cân l c, hãy tính toán mômen theo hư ng d n trong C m nang s a ch a. 3. Chú ý i v i lo i lò xo lá: (1) tác d ng l c n nh, hãy dùng 50 ~ 70% giá tr ghi trên thang o. (2) Tác d ng l c sao cho tay c m không ch m vào tr c. N u áp l c tác d ng vào nh ng ph n khác v i ch t, không th t ư c giá tr o mômen chính xác. (2/2) -13-
THAM KH O: Mômen xi t v i m t d ng c n i dài ư c g n vào cân l c: 1. G n m t d ng c n i dài làm tăng chi u dài hi u l c (L2) cua cân l c. N u hai d ng c này ư c s d ng xi t bulông / ai c cho n khi t ư c mômen xi t tiêu chu n c trên cân l c, mômen th c t s vư quá mômen xi t tiêu chu n. 2. G n m t d ng c n i dài làm tăng chi u dài hi u l c (L2) cua cân l c. N u hai d ng c này ư c s d ng xi t bulông / ai c cho n khi t ư c mômen xi t tiêu chu n c trên cân l c, mômen th c t s vư quá mômen xi t tiêu chu n. 3. Ví d v giá tr li t kê trong sách hư ng d n s a ch a. Giá tr tiêu chu n: T' = Tr s c a cân l c có d ng c n i dài [kgf•cm] T= 816kgf·cm (Mômen xi t tiêu chu n) T= Mômen xi t tiêu chu n [N•m {kgf•cm}] T'= 663kgf·cm (Tr s khi s d ng cân l c reading 1300F v i d ng c n i dài) L1 = Chi u dài c a d ng c n i dài [cm] 4. Công th c: T'= Tx L2 / (L1+L2) L2 = Chi u dài c a cân l c [cm] (1/1) Thư c k p ng d ng Thư c k p có th o chi u dài, ư ng kính ngoài, ư ng kính trong và sâu. Ph m vi o: 0~150, 200, 300mm chính xác phép o: 0.05mm u o ư ng kính trong u o ư ng kính ngoài Vít hãm Thang o thư c trư t Thang o chính o sâu Thanh o sâu (1/3) Hư ng d n 1. óng hoàn toàn u o trư c khi o, và ki m tra r ng có khe h gi a u o có th nhìn th y ánh sáng. 2. Khi o, di chuy n u o nh nhàng sao cho chi ti t ư c k p chính xác gi a các u k p. 3. Khi chi ti t ã ư c k p chính xác gi a các u k p, c nh thư c trư t b ng vít hãm d c giá tr o. Vít hãm Thư c trư t (2/3) -14-
THAM KH O: Các ví d v cách s d ng 1. o chi u dài 2. o ư ng kính trong 3. o ư ng kính ngoài 4. o sâu (1/1) c giá tr o 1. Giá tr n 1.0 mm c trên thang o chính, v trí bên trái c a i m 0 trên thư c trư t. Ví d 45 (mm) 2. Giá tr nh hơn 1.0 mm n 0.05 mm c t i i m mà v ch c a thư c trư t và v ch c a thang o chính trùng nhau. Ví d 0.25 (mm) 3. Cách tính toán giá tr o + Ví d 45+0.25=45.25 (mm) (3//3) Panme ng d ng o ư ng kính ngoài / chi u dày chi ti t b ng cách tính tóan chuy n ng quay tương ng c a u di ng theo hư ng tr c. Ph m vi o: 0~25mm 25~50mm 50~75mm 75~100mm chính xác phép o: 0.01mm uc nh u di ng K p hãm Ren Vòng xoay Hãm cóc (1/4) -15-
Hư ng d n 1. Ch nh i m 0 (calip) Trư c khi s d ng panme, hãy ki m tra ch c ch n r ng các v nh không trùng khít v i nhau. Ki m tra Trong trư ng h p panme 50~75mm như trong hình v , t m t dư ng tiêu chu n 50mm vào gi a u o, và cho phép hãm cóc quay 2 n 3 vòng. Sau ó, ki m tra r ng ư ng chu n trên thân và v ch không trên vòng xoay trùng nhau. i u ch nh • N u sai s nh hơn 0.02mm y k m hãm gi ch t u di ng. Sau ó dùng chìa i u ch nh như trong hình v di chuy n và i u ch nh ph n thân. • N u sai s l n hơn 0.02mm y k m hãm gi ch t u di ng như Dư ng tiêu chu n Giá Hãm 50mm cóc trên. Dũng chìa i u ch nh n i l ng hãm cóc theo hư ng c a mũi tên trên hình v . u di ng K p hãm Thân Sau ó, gióng th ng v nh không trên ng ng xoay Chìa i u quay v i ư ng chu n trên thân. ch nh (2/4) 2. o (1) t u oc nh vào v t c n o, và xoay ng xoay cho n khi u di ng ch m nh vào v t o. (2) Khi u di ng ch m nh vào v t o, quay hãm cóc m t ít vòng và c giá tr o. (3) Hãm cóc làm u áp l c tác d ng b i u di ng, vì v y khi áp l c này l n hơn m t giá tr nh t nh nó s không tác d ng. CHÚ Ý: 1. Panme ph i ư c c nh trên giá khi o các chi ti t nh . 2. Hãy tìm v trí mà t i ó ư ng kính có th o chính xác ư c, b ng cách di chuy n panme. (3/4) 3. c giá tr o (1) Giá tr o n 0.5 mm c giá tr l n nh t, mà có th nhìn th y ư c trên thang o c a thân panme. Ví d 55.5(mm) (2) c giá tr o t 0.01 mm n 0.5 mm c t i i m, mà thang o trên ng xoay và ư ng chu n trên thân panme trùng nhau. Ví d 0.45(mm) (3) Cách tính giá tr o + Ví d 55.5+0.45=55.95(mm) ng trư t ng xoay Du xích 1mm ư ng chu n Du xích 0.5mm trên ng trư t (4/4) -16-
ng h so ng d ng Chuy n ng lên xu ng c a u o ư c chuy n thành chuy n ng quay c a kim ch ng n và dài. Dùng o l nh hay cong c a tr c, và s bi n i b m t c a m t bích v.v. Các lo i u o Lo i dài: Dùng o nh ng chi ti t nh ng nơi ch t h p Lo i con lăn: Dùng o nh ng b m t l i / lõm v.v. Lo i b p bênh: Dùng o nh ng chi ti t mà dao ng không th ch m tr c ti p vào ( l ch theo hư ng th ng ng c a m t bích l p) Lo i ph ng: Dùng o v u l i v.v. chính xác c a phép o: 0.01mm Kim dài (0.01mm / m t v ch) Kim ng n (1mm / m t v ch) Vành ngoài (Quay t ng h v i m 0) u di ng u o (1/2) Hư ng d n 1. o (1) Luôn s d ng khi ã nh v trên n t . i u ch nh v trí c a ng h so và v t o, và t u o sao cho nó n m i m gi a c a ph m vi chuy n ng. (2) Quay v t o và c l ch c a kim ch . 2. c giá tr o ng h so cho th y chuy n ng c a 7 v ch. l ch: 0.07mm Vít hãm Tay n i t i m gi c a chuy n ng (2/2) Dư ng so ng d ng M t lo i ng h so ư c s d ng o ư ng kính bên trong. V i lo i ư c mô t trong hình v bên trái, kim dài quay m t vòng khi chân di ng di chuy n 2 mm. chính xác c a phép o: 0.01mm (Giá tr ng h : 20 v ch =0.2mm) Chân di ng Chân c nh Nút chuy n ng (M và óng nút chân di ng) ng h so (Quay báo i m không) ư ng kính trong (1/3) -17-
Hư ng d n 1. Ch nh i m 0 (1) t panme n giá tr o tiêu chu n, và c nh u di ng c a panme b ng khóa hãm. (2) Dùng chân c nh làm tâm quay, quay ng h . (3) t ng h v i m không i m nh nh t có th ( i m mà t i ó kim ng h i hư ng cho bi t chân di ng v trí g n hơn). 2. o (1) Dùng nút di chuy n óng chân di ng và ưa các chân vào trong chi ti t c n o. (2) Di chuy n chân di ng sang trái và ph i và lên và xu ng, r i c các s o sau trên ng h . Trái và ph i: T i i m v i kho ng cách dài nh t Lên và xu ng: T i i m v i kho ng cách ng n nh t 3. Cách tính tóan giá tr o Giá tr o = Giá tr o tiêu chu n ± giá tr c Panme u di ng K p hãm Giá (Ví d , Giá tr o tiêu chu n, Giá tr ng h và giá tr o: Tâm Hư ng thu Hư ng m 12.00mm+0.2mm=12.20mm quay h p r ng 12.00: Giá tr o tiêu chu n 0.2: Giá tr ng h (hư ng m ) 12.20: Giá tr o (2/3) CHÚ Ý: 1. Dùng chân c nh làm tâm quay, di chuy n ng h sang trái và ph i, r i tìm i m mà t i ó kho ng cách là l n nh t. 2. T i i m ó, di chuy n ng h lên và xu ng r i l y giá tr t i i m mà kho ng cách ng n nh t (3/3) ng h o xylanh ng d ng ư c s d ng o ư ng kính xylanh. chính xác c a phép o: 0.01mm c i m: • Chuy n ng ra và vào c a u o ư c c b ng ng h so. • Panme cũng ư c s d ng o ư ng kính xylanh. Các thanh b sung Vít b thanh o b sung u o Panme (1/5) -18-