intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Khái Quát Hệ thống nạp

Chia sẻ: Hung Nhat | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

195
lượt xem
83
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xe đựơc trang bị rất nhiều thiết bị điện để lái xe được an tòan và thuận tiên. Xe cần sử dụng điện không chỉ khi đang chạy mà cả khi dừng. Vì vậy, xe có acquy để cung cấp điện và hệ thống nạp để tạo ra nguồn cung cấp điện khi động cơ đang nổ máy. Hệ thống nạp cung cấp điện cho tất cả các thiết bị điện và để nạp điện cho acquy.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Khái Quát Hệ thống nạp

  1. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t 1. Chøc n¨ng cña hÖ thèng n¹p Xe ®­îc trang bÞ rÊt nhiÒu thiÕt bÞ ®iÖn ®Ó l¸i xe ®­îc an toµn vµ thuËn tiÖn. Xe cÇn sö dông ®iÖn kh«ng chØ khi ®ang ch¹y mµ c¶ khi dõng. V× vËy, xe cã ¾c qui ®Ó cung cÊp ®iÖn vµ hÖ thèng n¹p ®Ó t¹o ra nguån cung cÊp ®iÖn khi ®éng c¬ ®ang næ m¸y. HÖ thèng n¹p cung cÊp ®iÖn cho tÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ ®Ó n¹p ®iÖn cho ¾c qui. (1/12) 2. CÊu t¹o cña hÖ thèng n¹p vµ dßng ®iÖn trong m¹ch (1) CÊu t¹o cña hÖ thèng n¹p HÖ thèng n¹p chñ yÕu bao gåm c¸c thiÕt bÞ sau ®©y: · M¸y ph¸t ®iÖn. · Bé ®iÒu ¸p (®Æt ngay trong m¸y ph¸t) · ¾c qui · §Ìn b¸o n¹p · Kho¸ ®iÖn (2/12) · M¸y ph¸t ®iÖn Khi ®éng c¬ ®ang næ m¸y, m¸y ph¸t t¹o ra mét l­îng ®iÖn gÇn ®ñ cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn sö dông trªn xe vµ ®Ó n¹p ®iÖn cho ¾c qui. (3/12) -1-
  2. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t · Bé ®iÒu ¸p (®Æt ngay trong m¸y ph¸t ®iÖn) ThiÕt bÞ nµy ®­îc dïng ®Ó ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®­îc t¹o ra ngay c¶ khi tèc ®é cña m¸y ph¸t thay ®æi hoÆc khi c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch thay ®æi. (4/12) · ¾c qui §©y lµ nguån cung cÊp ®iÖn khi ®éng c¬ t¾t m¸y. Nã cung cÊp ®iÖn cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®Ó khëi ®éng ®éng c¬ hoÆc khi m¸y ph¸t kh«ng ph¸t ®iÖn. Tuy nhiªn dßng ®iÖn t¹o ra bëi m¸y ph¸t vµ ®­îc n¹p cho ¾c qui ngay lËp tøc khi ®éng c¬ b¾t ®Çu næ m¸y. (5/12) · §Ìn b¸o n¹p §Ìn nµy ®Ó b¸o sù cè trong hÖ thèng n¹p. (6/12) -2-
  3. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Nguyªn t¾c chung Nguyªn t¾c chung · Kho¸ ®iÖn Kho¸ ®iÖn dïng ®Ó khëi ®éng ®éng c¬ lµm cho m¸y ph¸t ph¸t ®iÖn. (7/12) (2) Dßng ®iÖn trong hÖ thèng n¹p H·y xem dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch n¹p t­¬ng øng víi mçi vÞ trÝ cña kho¸ ®iÖn. (8/12) · Kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ACC hoÆc LOCK. (9/12) -3-
  4. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t · Kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON (khi ®éng c¬ ch­a næ m¸y) Gîi ý: Khi kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON, dßng ®iÖn ®i tõ ¾c qui tíi m¸y ph¸t lý do lµ: Nh×n chung m¸y ph¸t ®­îc dïng ®Ó t¹o ra dßng ®iÖn b»ng c¸ch quay nam ch©m. Nam ch©m kh«ng ph¶i lµ nam ch©m vÜnh cöu mµ lµ nam ch©m ®iÖn t¹o ra lùc ®iÖn tõ nhê dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch. V× vËy cÇn ph¶i cung cÊp ®iÖn cho m¸y ph¸t tr­íc khi khëi ®éng ®éng c¬ ®Ó chuÈn bÞ cho viÖc ph¸t ®iÖn. (10/12) · Kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON (khi ®éng c¬ ®ang næ m¸y). (11/12) 3. Chøc n¨ng cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ®ãng vai trß chÝnh trong hÖ thèng n¹p. M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu cã 3 chøc n¨ng: T¹o ra dßng ®iÖn, chØnh l­u thµnh dßng ®iÖn mét chiÒu vµ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p. (1) Ph¸t ®iÖn ViÖc truyÒn chuyÓn ®éng quay cña ®éng c¬ tíi puli th«ng qua ®ai ch÷ V sÏ lµm quay r«to m¸y ph¸t vµ do ®ã t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu trong cuén d©y stato. (2) ChØnh l­u dßng ®iÖn V× dßng ®iÖn ®­îc t¹o ra trong cuén d©y stato lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu nªn nã kh«ng sö dông ®­îc cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn mét chiÒu ®­îc l¾p trªn xe. §Ó sö dông ®­îc dßng ®iÖn xoay chiÒu nµy ng­êi ta sö dông bé chØnh l­u ®Ó chØnh l­u dßng ®iÖn xoay chiÒu thµnh dßng ®iÖn mét chiÒu. (3) §iÒu chØnh ®iÖn ¸p Bé ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p IC ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p sinh ra ®Ó cã ®iÖn ¸p æn ®Þnh ngay c¶ khi tèc ®é m¸y ph¸t hoÆc c­êng ®é dßng ®iÖn trong m¹ch thay ®æi. (12/12) -4-
  5. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t Nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¸y ph¸t ®iÖn 1. Dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha (1) Khi nam ch©m quay trong mét cuén d©y, ®iÖn ¸p sÏ ®­îc t¹o ra gi÷a hai ®Çu cña cuén d©y. §iÒu nµy sÏ lµm xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu. (2) Mèi quan hÖ gi÷a dßng ®iÖn sinh ra trong cuén d©y vµ vÞ trÝ cña nam ch©m ®­îc chØ ra ë h×nh vÏ. C­êng ®é dßng ®iÖn lín nhÊt ®­îc t¹o ra khi c¸c cùc nam (S) vµ cùc b¾c (N) cña nam ch©m gÇn cuén d©y nhÊt. Tuy nhiªn chiÒu cña dßng ®iÖn trong m¹ch thay ®æi ng­îc chiÒu nhau sau mçi nöa vßng quay cña nam ch©m. Dßng ®iÖn h×nh sin ®­îc t¹o ra theo c¸ch nµy gäi lµ "dßng ®iÖn xoay chiÒu mét pha". Mét chu kú ë ®©y lµ 3600 vµ sè chu kú trong mét gi©y ®­îc gäi lµ tÇn sè. (1/3) (3) §Ó ph¸t ®iÖn ®­îc hiÖu qu¶ h¬n, ng­êi ta bè trÝ 3 cuén d©y trong m¸y ph¸t nh­ h×nh vÏ. (4) Mçi cuén d©y A, B vµ C ®­îc bè trÝ c¸ch nhau 1200 vµ ®éc lËp víi nhau. Khi nam ch©m quay trong c¸c cuén d©y sÏ t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu trong mçi cuén d©y. H×nh vÏ d­íi ®©y cho thÊy mèi quan hÖ gi÷a 3 dßng ®iÖn xoay chiÒu vµ nam ch©m dßng ®iÖn ®­îc t¹o ë ®©y lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha. TÊt c¶ c¸c xe hiÖn ®¹i ngµy nay ®Òu sö dông m¸y ph¸t xoay chiÒu 3 pha. (2/3) -5-
  6. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t Nguyªn lý ho¹t ®éng cña m¸y ph¸t ®iÖn 2. Bé chØnh l­u (1) C¬ cÊu chØnh l­u cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu · CÊu t¹o M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong thùc tÕ cã trang bÞ m¹ch chØnh l­u nh­ h×nh 1 ®Ó n¾n dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha. M¹ch nµy cã 6 ®ièt vµ ®­îc ®Æt trong gi¸ ®ì cña bé chØnh l­u nh­ h×nh vÏ. · Chøc n¨ng Khi r«to quay mét vßng, trong c¸c cuén d©y Stato dßng ®iÖn ®­îc sinh ra trong mçi cuén d©y nµy ®­îc chØ ra tõ (a) tíi (f) trong h×nh 3. ë vÞ trÝ (a), dßng ®iÖn cã chiÒu d­¬ng ®­îc t¹o ra ë cuén d©y III vµ dßng ®iÖn cã chiÒu ©m ®­îc t¹o ra ë cuén d©y II. V× vËy dßng ®iÖn ch¹y theo h­íng tõ cuén d©y II tíi cuén d©y III. Dßng ®iÖn nµy ch¹y vµo t¶i qua ®ièt 3 vµ sau ®ã trë vÒ cuén d©y II qua ®ièt 5. ë thêi ®iÓm nµy c­êng ®é dßng ®iÖn ë cuén d©y I b»ng 0. V× vËy kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y trong cuén d©y I. B»ng c¸ch gi¶i thÝch t­¬ng tù tõ c¸c vÞ trÝ (b) tíi (f) dßng ®iÖn xoay chiÒu ®­îc chØnh l­u b»ng c¸ch cho qua 2 ®ièt vµ dßng ®iÖn tíi c¸c phô t¶i ®­îc duy tr× ë mét gi¸ trÞ kh«ng ®æi. (3/3) Kh¸i qu¸t M¸y ph¸t ®iÖn cã ®iÖn ¸p ®iÓm trung hoµ 1. §iÖn ¸p ®iÓm trung hoµ (1) M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu th«ng th­êng dïng 6 ®ièt ®Ó chØnh l­u dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha (AC) thµnh dßng ®iÖn mét chiÒu (DC). §iÖn ¸p ra t¹i ®iÓm trung hoµ lµ nguån cung cÊp ®iÖn cho r¬le ®Ìn b¸o n¹p. Cã thÓ thÊy ®iÖn ¸p trung b×nh cña ®iÓm trung hoµ b»ng 1/2 ®iÖn ¸p ra mét chiÒu. Trong khi dßng ®iÖn ra ®i qua m¸y ph¸t, ®iÖn ¸p t¹i ®iÓm trung hoµ phÇn lín lµ dßng ®iÖn mét chiÒu nh­ng nã còng cã mét phÇn lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu. PhÇn dßng ®iÖn xoay chiÒu nµy ®­îc t¹o ra mçi pha. Khi tèc ®é cña m¸y ph¸t v­ît qu¸ 2,000 tíi 3,000 vßng/phót th× gi¸ trÞ cùc ®¹i cña phÇn dßng ®iÖn xoay chiÒu v­ît qu¸ ®iÖn ¸p ra cña dßng ®iÖn mét chiÒu. (2) §iÒu ®ã cã nghÜa lµ so víi ®Æc tÝnh ra cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu kh«ng cã c¸c ®ièt t¹i ®iÓm trung hoµ, ®iÖn ¸p ra t¨ng dÇn dÇn tõ kho¶ng 10 tíi 15% ë tèc ®é m¸y ph¸t th«ng th­êng lµ 5,000 vßng/phót. (1/2) 1. S¬ ®å m¹ch ®iÖn vµ cÊu t¹o §Ó bæ xung sù thay ®æi ®iÖn thÕ t¹i ®iÓm trung hoµ vµo ®iÖn ¸p ra mét chiÒu cña m¸y ph¸t kh«ng cã ®ièt ë ®iÓm trung hoµ ng­êi ta bè trÝ 2 ®ièt chØnh l­u gi÷a cùc ra (B) vµ ®Êt (E) vµ nèi víi ®iÓm trung hoµ. Nh÷ng ®ièt nµy ®­îc ®Æt ë gi¸ ®ì bé chØnh l­u. (2/2) -6-
  7. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Kh¸i qu¸t §iÒu chØnh dßng ®iÖn ph¸t ra 1. §iÒu chØnh dßng ®iÖn ph¸t ra (1) Sù cÇn thiÕt ph¶i ®iÒu chØnh c­êng ®é dßng ®iÖn ph¸t ra M¸y ph¸t ®iÖn dïng trªn xe quay cïng víi ®éng c¬. V× vËy, khi xe ho¹t ®éng tèc ®é ®éng c¬ th­êng xuyªn thay ®æi vµ do ®ã tèc ®é cña m¸y ph¸t kh«ng æn ®Þnh. NÕu m¸y ph¸t kh«ng cã bé æn ¸p th× hÖ thèng n¹p kh«ng thÓ cung cÊp dßng ®iÖn æn ®Þnh cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. Do ®ã, mÆc dï tèc ®é cña m¸y ph¸t thay ®æi th× ®iÖn ¸p ë c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vÉn ph¶i duy tr× kh«ng ®æi vµ tuú theo sù thay ®æi c­êng ®é dßng ®iÖn trong m¹ch cÇn ph¶i ®iÒu chØnh. Trong m¸y ph¸t xoay chiÒu viÖc ®iÒu chØnh nh­ trªn ®­îc ®iÒu chØnh bëi bé ®iÒu ¸p IC. (2) Nguyªn lý ®iÒu chØnh Nh×n chung c­êng ®é dßng ®iÖn t¹o ra cã thÓ ®­îc thay ®æi b»ng ph­¬ng ph¸p sau ®©y. · T¨ng hoÆc gi¶m lùc tõ tr­êng (R«to) · T¨ng tèc hoÆc gi¶m tèc ®é quay cña nam ch©m. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®èi víi m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trªn xe, tèc ®é quay cña r«to kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn ®­îc v× nã quay cïng víi ®éng c¬. Nãi c¸ch kh¸c, ®iÒu kiÖn cã thÓ thay ®æi mét c¸ch tù do trong m¸y ph¸t xoay chiÒu trªn xe lµ lùc tõ tr­êng (r«to). Trong thùc tÕ viÖc thay ®æi c­êng ®é dßng ®iÖn ®i vµo cuén d©y r«to (dßng t¹o tõ tr­êng) sÏ lµm thay ®æi lùc tõ tr­êng. Bé ®iÒu ¸p IC ®iÒu chØnh c­êng ®é dßng ®iÖn cña m¸y ph¸t xoay chiÒu b»ng c¸ch ®iÒu khiÓn dßng ®iÖn t¹o tõ tr­êng do ®ã ®iÖn ¸p t¹o ra lu«n æn ®Þnh khi tèc ®é quay cña r«to thay ®æi vµ khi dßng ®iÖn sö dông thay ®æi. (1/2) (3) Tù ®iÒu khiÓn ®èi víi dßng ®iÖn ra cùc ®¹i §Æc tÝnh cña m¸y ph¸t ®iÖn lµ dßng ®iÖn ra hÇu nh­ æn ®Þnh khi tèc ®é quay cña m¸y ph¸t v­ît qu¸ mét tèc ®é nhÊt ®Þnh (tù ®iÒu khiÓn) v× vËy khi t¶i v­ît qu¸ dßng ®iÖn ra cùc ®¹i th× ®iÖn ¸p sôt. Mét ®Æc tÝnh kh¸c cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu lµ dßng ®iÖn ra gi¶m ®i khi m¸y bÞ nãng v× ®iÖn trë ë mçi bé phËn thay ®æi theo nhiÖt ®é ngay c¶ khi tèc ®é kh«ng ®æi. Gîi ý khi söa ch÷a: · NÕu ®ai ch÷ V bÞ tr­ît th× tèc ®é m¸y ph¸t sÏ thÊp h¬n yªu cÇu vµ dßng ®iÖn t¹o ra sÏ gi¶m xuèng lµm cho ¾c qui bÞ hÕt ®iÖn. · NÕu dßng ®iÖn tiªu thô lín h¬n so víi dßng ®iÖn t¹o ra th× ®iÖn ¸p vµo ¾c qui sÏ bÞ tiªu thô vµ lµm cho ¾c qui bÞ hÕt ®iÖn. Khi m¸y ph¸t quay ë tèc ®é thÊp (khi ®éng c¬ quay kh«ng t¶i) dßng ®iÖn t¹o ra cã c­êng ®é thÊp. V× vËy khi nhiÒu thiÕt bÞ ®iÖn ch¼ng h¹n nh­ bé s­ëi Êm vµ ®Ìn pha ®ang bËt, th× ph¶i sö dông ®iÖn tõ ¾c qui. NÕu t×nh tr¹ng nµy bÞ kÐo dµi th× kÐo ®Õn t×nh tr¹ng ¾c qui sÏ hÕt ®iÖn. (2/2) -7-
  8. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p C¸c bé phËn vµ cÊu t¹o C¸c bé phËn M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu gåm c¸c bé phËn nh­ sau: 1. Puli Tham kh¶o: · Puli cã khíp nèi mét chiÒu 2. Khung phÝa tr­íc, khung phÝa sau C¸c khung ë 2 ®Çu cã chøc n¨ng: §ì r«to vµ nh­ mét gi¸ ®ì l¾p vµo ®éng c¬. C¶ 2 phÝa ®Òu cã r·nh tho¸t khÝ ®Ó c¶i thiÖn kh¶ n¨ng lµm m¸t. Stato ®­îc l¾p c¨ng vµo khung phÝa tr­íc. Bé chØnh l­u, gi¸ ®ì chæi than, bé ®iÒu ¸p IC.v.v. ®­îc l¾p b»ng bul«ng vµo phÝa sau cña khung sau. 3. æ bi tr­íc 4. Roto 5. Vßng bi sau 6. Khung sau 7. Gi¸ ®ì bé chØnh l­u 8. Bé ®iÒu ¸p IC 9. Chæi than 10. Gi¸ ®ì chæi than 11. N¾p phÝa sau (1/1) Tham kh¶o Puli cã khíp mét chiÒu CÊu t¹o: Mét sè ®éng c¬ cã sö dông Puli cã khíp nèi mét chiÒu. ViÖc l¾p ®Æt c¸c con l¨n vµ lß xo bè trÝ theo chu vi gi÷a vßng trong vµ vßng ngoµi cña puli gióp cho puli cã thÓ quay ®­îc mét chiÒu. KÕt cÊu nµy còng gióp cho hÊp thô sù thay ®æi cña tèc ®é ®éng c¬ vµ truyÒn n¨ng l­îng theo chiÒu quay cña ®éng c¬. KÕt qu¶ lµ t¶i ®Æt lªn trªn ®ai ch÷ V ®­îc gi¶m ®i. (1/1) -8-
  9. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p C¸c côm chi tiÕt vµ cÊu t¹o CÊu t¹o 1. R«to (1) R«to lµ mét nam ch©m quay bªn trong cuén d©y Stato sinh ra tõ tr­êng ®Ó t¹o ra lùc ®iÖn tr­êng trong cuén d©y Stato. Cuén d©y ®­îc quÊn xung quanh 6 cÆp lâi cùc (12 cùc tõ) vµ lùc ®iÖn tõ ®­îc t¹o ra khi cã dßng ®iÖn ch¹y bªn trong. V× c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y vµo r«to t¨ng dÇn, nªn lùc ®iÖn tõ còng m¹nh lªn. (2) ë 2 ®Çu cña R«to, ng­êi ta l¾p mét qu¹t ®Ó lµm m¸t cuén d©y r«to, cuén d©y stato vµ bé chØnh l­u ®Ó lµm cho nhiÖt ®é cña chóng thÊp h¬n nhiÖt ®é giíi h¹n b»ng c¸ch hót kh«ng khÝ tõ lç th«ng giã ë khung phÝa tr­íc nhê r«to quay. 2. Chæi than vµ cæ gãp (1) C¸c chi tiÕt nµy t¹o ra tõ tr­êng b»ng c¸ch cho dßng ®iÖn ®i vµo cuén d©y r«to vµ ®­îc l¾p vµo phÝa sau cña r«to. (2) Nh×n chung chæi than ®­îc lµm tõ Graphit kim lo¹i ®­îc sö dông ®Ó gi¶m ®iÖn trë vµ ®iÖn trë tiÕp xóc vµ ®ång thêi chèng ®­îc sù ¨n mßn. (1/5) 3. Stato (1) Stato t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha b»ng c¸ch thay ®æi tõ th«ng sinh ra bëi r«to quay. Stato gåm cã lâi vµ cuén d©y ®­îc ®Æt trong khung phÝa tr­íc. Gîi ý: C¸ch cuèn d©y Stato Cuén d©y Stato gåm cã 3 cÆp. §iÓm nèi 3 ®Çu cña c¸c cuén d©y ®­îc gäi lµ c¸c ®iÓm trung tÝnh. (2) V× stato t¹o ra nhiÖt nhiÒu h¬n bÊt kú mét bé phËn nµo kh¸c trong m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu, nªn ng­êi ta sö dông vá c¸ch nhiÖt ®Ó b¶o vÖ c¸c cuén d©y. (2/5) 4. Bé chØnh l­u (1) Bé n¾n dßng thùc hiÖn chøc n¨ng chØnh l­u ®Çy ®ñ toµn bé chu kú ®Ó chuyÓn toµn bé dßng ®iÖn xoay chiÒu 3 pha ®­îc t¹o ra tõ c¸c cuén d©y stato thµnh dßng ®iÖn mét chiÒu nhê 6 ®ièt hoÆc (8 ®ièt víi c¸c ®ièt ë ®iÓm trung tÝnh) (2) Bé chØnh l­u gåm cã cùc (cùc ra), c¸nh t¶n nhiÖt, ®ièt vµ gi¸ ®ì cã cÊu tróc 2 líp ®Ó c¶i thiÖn kh¶ n¨ng bøc x¹ nhiÖt ®ång thêi gióp cho kÝch th­íc cña bé n¾n dßng nhá l¹i. Gîi ý: NhiÖt ®é cña bé chØnh l­u §ièt ®­îc sö dông ®Ó chØnh l­u sÏ sinh nhiÖt khi cã dßng ®iÖn ®i qua. Tuy nhiªn v× c¸c phÇn tö cña ®ièt l¹i chÞu nhiÖt kÐm (chÊt b¸n dÉn) nªn viÖc nung nãng ®ièt sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng chØnh l­u. V× vËy, cÇn ph¶i bè trÝ c¸c c¸nh t¶n nhiÖt ®Ó diÖn tÝch to¶ nhiÖt ®­îc t¨ng lªn tíi møc cã thÓ. (3/5) -9-
  10. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p C¸c bé phËn vµ cÊu t¹o CÊu t¹o 5. Bé ®iÒu chØnh IC (1) CÊu t¹o cña bé ®iÒu ¸p IC Bé ®iÒu ¸p IC chñ yÕu gåm cã IC lai, c¸nh t¶n nhiÖt vµ gi¾c nèi. ViÖc sö dông IC lai lµm cho bé ®iÒu ¸p cã kÝch th­íc nhá gän. (2) C¸c lo¹i bé ®iÒu ¸p IC · Lo¹i nhËn biÕt ¾c qui: Lo¹i ®iÒu ¸p IC nµy nhËn biÕt ¾c qui nhê cùc S (cùc nhËn biÕt ¾c qui) vµ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ra theo gi¸ trÞ qui ®Þnh. · Lo¹i nhËn biÕt m¸y ph¸t: Lo¹i ®iÒu ¸p IC nµy x¸c ®Þnh ®iÖn ¸p bªn trong cña m¸y ph¸t vµ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ra theo gi¸ trÞ qui ®Þnh. (3) Chøc n¨ng cña bé ®iÒu ¸p IC. Bé ®iÒu ¸p IC cã c¸c chøc n¨ng sau ®©y. · §iÒu chØnh ®iÖn ¸p. · C¶nh b¸o khi m¸y ph¸t kh«ng ph¸t ®iÖn vµ t×nh tr¹ng n¹p kh«ng b×nh th­êng. Bé ®iÒu ¸p IC c¶nh b¸o b»ng c¸ch bËt s¸ng ®Ìn b¸o n¹p khi x¸c ®Þnh ®­îc c¸c sù cè sau ®©y. · §øt m¹ch hoÆc ng¾n m¹ch c¸c cuén d©y r«to. · Cùc S bÞ ng¾t. · Cùc B bÞ ng¾t. · §iÖn ¸p t¨ng vät qu¸ lín (®iÖn ¸p ¾c qui t¨ng do ng¾n m¹ch gi÷a cùc F vµ cùc E). (4/5) (4) C¸c ®Æc tÝnh cña bé ®iÒu ¸p IC · §Æc tÝnh t¶i cña ¾c qui §iÖn ¸p ra kh«ng ®æi hoÆc Ýt thay ®æi (nhá h¬n hoÆc b»ng 0,1 tíi 0,2 V) khi tèc ®é m¸y ph¸t thay ®æi. · §Æc tÝnh phô t¶i bªn ngoµi §iÖn ¸p ra nhá ®i khi dßng ®iÖn phô t¶i t¨ng lªn. Sù thay ®æi ®iÖn ¸p, thËm chÝ ë t¶i ®Þnh møc hoÆc dßng ®iÖn ra cùc ®¹i cña m¸y ph¸t vµo kho¶ng gi÷a 0,5 tíi 1 V. NÕu t¶i v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña m¸y ph¸t th× ®iÖn ¸p ra sÏ sôt ®ét ngét. · §Æc tÝnh nhiÖt ®é Nh×n chung ®iÖn ¸p ra sÏ gi¶m ®i khi nhiÖt ®é t¨ng lªn. V× ®iÖn ¸p ra sôt ë nhiÖt ®é cao (VÝ dô vÒ mïa hÌ t¨ng lªn ë nhiÖt ®é cao, vÒ mïa ®«ng th× gi¶m xuèng). ViÖc n¹p ®Çy ®ñ phï hîp víi ¾c qui ®­îc thùc hiÖn ë mäi thêi ®iÓm. (5/5) §iÒu khiÓn ®Çu ra §iÒu khiÓn ®Çu ra b»ng bé ®iÒu ¸p IC Sau ®©y sÏ gi¶i thÝch c¬ chÕ mµ bé ®iÒu ¸p IC gi÷ ®­îc ®iÖn ¸p t¹o ra æn ®Þnh vµ nguyªn lý ho¹t ®éng cña nã ®Ó ®¹t ®­îc chøc n¨ng nµy. ë ®©y sö dông bé ®iÒu ¸p IC lo¹i nhËn biÕt ¾c qui lµm vÝ dô. 1. Ho¹t ®éng b×nh th­êng (1) Khi kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON vµ ®éng c¬ t¾t m¸y Khi bËt kho¸ ®iÖn lªn vÞ trÝ ON, ®iÖn ¸p ¾c qui ®­îc ®Æt vµo cùc IG. KÕt qu¶ lµ m¹ch M.IC bÞ kÝch ho¹t vµ Tranzisto Tr1 ®­îc më ra lµm cho dßng kÝch tõ ch¹y trong cuén d©y r«to. ë tr¹ng th¸i nµy dßng ®iÖn ch­a ®­îc t¹o ra do vËy bé ®iÒu ¸p lµm gi¶m sù phãng ®iÖn cña ¾c qui ®Õn møc cã thÓ b»ng c¸ch ®ãng ng¾t Tranzisto Tr1 ng¾t qu·ng. ë thêi ®iÓm nµy ®iÖn ¸p ë cùc P = 0 vµ m¹ch M.IC sÏ x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i nµy vµ truyÒn tÝn hiÖu tíi Tranzisto Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p. (1/12) -10-
  11. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p §iÒu khiÓn ®Çu ra §iÒu khiÓn ®Çu ra b»ng bé ®iÒu ¸p IC (2) Khi m¸y ph¸t ®ang ph¸t ®iÖn (®iÖn ¸p thÊp h¬n ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh) §éng c¬ khëi ®éng vµ tèc ®é m¸y ph¸t t¨ng lªn, m¹ch M.IC më Tranzisto Tr1 ®Ó cho dßng kÝch tõ ®i qua vµ do ®ã ®iÖn ¸p ngay lËp tøc ®­îc t¹o ra. ë thêi ®iÓm nµy nÕu ®iÖn ¸p ë cùc B lín h¬n ®iÖn ¸p ¾c qui, th× dßng ®iÖn sÏ ®i vµo ¾c qui ®Ó n¹p vµ cung cÊp cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. KÕt qu¶ lµ ®iÖn ¸p ë cùc P t¨ng lªn. Do ®ã m¹ch M.IC x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i ph¸t ®iÖn ®· ®­îc thùc hiÖn vµ truyÒn tÝn hiÖu ®ãng Tranzisto Tr2 ®Ó t¾t ®Ìn b¸o n¹p. (2/12) (3) Khi m¸y ph¸t ®ang ph¸t ®iÖn (®iÖn ¸p cao h¬n ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh) NÕu Tranzisto Tr1 tiÕp tôc më, ®iÖn ¸p ë cùc B t¨ng lªn. Sau ®ã ®iÖn ¸p ë cùc S v­ît qu¸ ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh, m¹ch M.IC x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng nµy vµ ®ãng Tranzisto Tr1. KÕt qu¶ lµ dßng kÝch tõ ë cuén d©y r«to gi¶m dÇn th«ng qua ®ièt §1 hÊp thô ®iÖn tõ ng­îc vµ ®iÖn ¸p ë cùc B (®iÖn ¸p ®­îc t¹o ra) gi¶m xuèng. Sau ®ã nÕu ®iÖn ¸p ë cùc S gi¶m xuèng tíi gi¸ trÞ ®iÒu chØnh th× m¹ch M.IC sÏ x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng nµy vµ më Tranzisto Tr1. Do ®ã dßng kÝch tõ cña cuén d©y r«to t¨ng lªn vµ ®iÖn ¸p ë cùc B còng t¨ng lªn. Bé ®iÒu ¸p IC gi÷ cho ®iÖn ¸p ë cùc S (®iÖn ¸p ë cùc ¾c qui) æn ®Þnh (®iÖn ¸p ®iÒu chØnh) b»ng c¸ch lÆp ®i lÆp l¹i c¸c qu¸ tr×nh trªn. (3/12) 2. Ho¹t ®éng kh«ng b×nh th­êng (1) Khi cuén d©y R«to bÞ ®øt Khi m¸y ph¸t quay, nÕu cuén d©y R«to bÞ ®øt th× m¸y ph¸t kh«ng s¶n xuÊt ra ®iÖn vµ ®iÖn ¸p ë cùc P = 0. Khi m¹ch M.IC x¸c ®Þnh ®­îc t×nh tr¹ng nµy nã më Tranzisto Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p cho biÕt hiÖn t­îng kh«ng b×nh th­êng nµy. (4/12) -11-
  12. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p §iÒu khiÓn ®Çu ra §iÒu khiÓn ®Çu ra b»ng bé ®iÒu ¸p IC (2) Khi cuén d©y R«to bÞ chËp (ng¾n m¹ch) Khi m¸y ph¸t quay nÕu cuén d©y r«to bÞ chËp ®iÖn ¸p ë cùc B ®­îc ®Æt trùc tiÕp vµo cùc F vµ dßng ®iÖn trong m¹ch sÏ rÊt lín. Khi m¹ch M.IC x¸c ®Þnh ®­îc t×nh tr¹ng nµy nã sÏ ®ãng Tranzisto Tr1 ®Ó b¶o vÖ vµ ®ång thêi më Tranzisto Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p ®Ó c¶nh b¸o vÒ t×nh tr¹ng kh«ng b×nh th­êng nµy. (5/12) (3) Khi cùc S bÞ ng¾t Khi m¸y ph¸t quay, nÕu cùc S ë t×nh tr¹ng bÞ hë m¹ch th× m¹ch M.IC sÏ x¸c ®Þnh khi kh«ng cã tÝn hiÖu ®Çu vµo tõ cùc S do ®ã më Tranzisto Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p. §ång thêi trong m¹ch M.IC, cùc B sÏ lµm viÖc thay thÕ cho cùc S ®Ó ®iÒu chØnh Tranzisto Tr1 do ®ã ®iÖn ¸p ë cùc B ®­îc ®iÒu chØnh ( » 14V) ®Ó ng¨n chÆn sù t¨ng ®iÖn ¸p kh«ng b×nh th­êng ë cùc B. (6/12) (4) Khi cùc B bÞ ng¾t Khi m¸y ph¸t quay, nÕu cùc B ë t×nh tr¹ng bÞ hë m¹ch, th× ¾c qui sÏ kh«ng ®­îc n¹p vµ ®iÖn ¸p ¾c qui (®iÖn ¸p ë cùc S) sÏ gi¶m dÇn. Khi ®iÖn ¸p ë cùc S gi¶m, bé ®iÒu ¸p IC lµm t¨ng dßng kÝch tõ ®Ó t¨ng dßng ®iÖn t¹o ra. KÕt qu¶ lµ ®iÖn ¸p ë cùc B t¨ng lªn. Tuy nhiªn m¹ch M.IC ®iÒu chØnh dßng kÝch tõ sao cho ®iÖn ¸p ë cùc B kh«ng v­ît qu¸ 20 V ®Ó b¶o vÖ m¸y ph¸t vµ bé ®iÒu ¸p IC. Khi ®iÖn ¸p ë cùc S thÊp (11 tíi 13 V) m¹ch M.IC sÏ ®iÒu chØnh ®Ó ¾c qui kh«ng ®­îc n¹p. Sau ®ã nã më tranzito Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p vµ ®iÒu chØnh dßng kÝch tõ ®Ó sao cho ®iÖn ¸p ë cùc B gi¶m ®ång thêi b¶o vÖ m¸y ph¸t vµ bé ®iÒu ¸p IC. (7/12) -12-
  13. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p §iÒu khiÓn ®Çu ra §iÒu khiÓn ®Çu ra b»ng bé ®iÒu ¸p IC (5) Khi cã sù ng¾n m¹ch gi÷a cùc F vµ cùc E Khi m¸y ph¸t quay, nÕu cã sù ng¾n m¹ch gi÷a cùc F vµ cùc E th× ®iÖn ¸p ë cùc B sÏ ®­îc nèi th«ng víi m¸t tõ cùc E qua cuén d©y r«to mµ kh«ng qua cùc tranzisto Tr1. KÕt qu¶ lµ [®iÖn ¸p ra cña m¸y ph¸t trë lªn rÊt lín v× dßng kÝch tõ kh«ng ®­îc ®iÒu khiÓn bëi tranzisto Tr1 thËm trÝ ®iÖn ¸p ë cùc S sÏ v­ît ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh. NÕu m¹ch M.IC x¸c ®Þnh ®­îc cùc nµy nã sÏ më tranzisto Tr2 ®Ó bËt ®Ìn b¸o n¹p ®Ó chØ ra sù kh«ng b×nh th­êng nµy. (8/12) tham kh¶o: 1. Ho¹t ®éng cña bé ®iÒu ¸p IC lo¹i nhËn biÕt m¸y ph¸t VÒ c¬ b¶n ho¹t ®éng cña lo¹i nµy còng gièng nh­ lo¹i nhËn biÕt ¾c qui nh­ng bé ®iÒu ¸p IC lo¹i nhËn biÕt m¸y ph¸t kh«ng cã cùc S ®Ó x¸c ®Þnh ®iÖn ¾c qui. Nh­ vËy m¹ch M.IC trùc tiÕp x¸c ®Þnh ®iÖn ¸p t¹o ra bëi m¸y ph¸t tõ cùc B vµ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®Ìn m¸y ph¸t còng nh­ ®iÒu chØnh ®Ìn b¸o n¹p. (9/12) 2. Bé ®iÒu ¸p IC cã cùc M (1) Vai trß cña cùc M §èi víi xe cã bé phËn s­ëi ®iÖn PTC nÕu bé phËn s­ëi PTC ®­îc sö dông ë tr¹ng th¸i kh«ng t¶i cña ®éng c¬ th× ®iÖn n¨ng tiªu thô sÏ lín h¬n ®iÖn n¨ng do m¸y ph¸t t¹o ra. V× lý do nµy ng­êi ta trang bÞ thªm cùc M. Cùc M truyÒn t×nh tr¹ng ph¸t ®iÖn cña m¸y ph¸t tíi ECU ®éng c¬ th«ng qua tranzisto Tr3 ®­îc l¾p ®ång bé víi tranzisto Tr1 ®Ó ®iÒu khiÓn dßng kÝch tõ. ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn chÕ ®é kh«ng t¶i cña ®éng c¬ vµ bé phËn s­ëi ®iÖn PTC theo tÝn hiÖu ®­îc truyÒn tõ cùc M * Bé phËn s­ëi ®iÖn PTC: Bé phËn s­ëi nµy ®­îc dïng ®Ó h©m nãng n­íc lµm m¸t ®éng c¬ khi hiÖu suÊt s­ëi kh«ng ®ñ (®Æt trong lâi s­ëi) (2) Ho¹t ®éng V× tranzisto Tr3 ®­îc nèi ®ång bé víi tranzisto Tr1 nªn khi Tr1 më th× Tr3 còng më. Cùc M sÏ ph¸t ra tÝn hiÖu thay ®æi d­íi d¹ng xung. (10/12) -13-
  14. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p §iÒu khiÓn ®Çu ra §iÒu khiÓn ®Çu ra b»ng bé ®iÒu ¸p IC Khi bé phËn s­ëi ®iÖn PTC lµm viÖc (11/12) Khi bé phËn s­ëi ®iÖn PTC kh«ng lµm viÖc (12/12) Tham kh¶o M¸y ph¸t ®iÖn lo¹i SC 1. M« t¶ M¸y ph¸t xoay chiÒu lo¹i SC sö dông ph­¬ng ph¸p quÊn d©y stato b»ng c¸ch ghÐp c¸c ®o¹n dÉn vµo vµ hµn l¹i. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp gi¶m ®iÖn trë ®i mét nöa so víi m¸y ph¸t th«ng th­êng ®ång thêi gi¶m ®­îc kÝch th­íc m¸y, t¨ng c«ng suÊt vµ hiÖu qu¶ ph¸t ®iÖn. 2. VÞ trÝ cña c¸c côm chi tiÕt §Æc tÝnh cña c¸c côm chÝnh cña m¸y ph¸t xoay chiÒu lo¹i SC sÏ ®­îc gi¶i thÝch d­íi ®©y (1) Stato · §o¹n dÉn (d©y tiÕt diÖn h×nh vu«ng) · §o¹n dÉn + mèi hµn + líp phñ ngoµi · Cuèn d©y kÐp (2) Bé chØnh l­u §i kÌm víi cuén d©y kÐp, sö dông 12 ®ièt (3) Bé ®iÒu ¸p IC Kh¸c víi lo¹i th«ng th­êng cã m¹ch ®iÖn trªn b¶ng IC b»ng sø, bé ®iÒu ¸p IC cã kÝch th­íc nhá gän nhê bè trÝ m¹ch ®iÖn trong 1 chÝp. (1/3) -14-
  15. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Tham kh¶o M¸y ph¸t ®iÖn lo¹i SC 3. CÊu t¹o vµ nguyªn lý ho¹t ®éng (1) HÖ thèng ®o¹n dÉn M¸y ph¸t nµy sö dông hÖ thèng ®o¹n dÉn ë ®ã c¸c ®o¹n d©y dÉn ®­îc hµn víi nhau trong stato so víi hÖ thèng quÊn d©y th«ng th­êng ®iÖn trë nhá h¬n do cÊu t¹o cña ®o¹n dÉn vµ viÖc bè trÝ d©y còng lµm cho kÝch th­íc cña m¸y ph¸t nhá gän vµ ch¾c ch¾n. (2/3) (2) HÖ thèng cuèn d©y kÐp HÖ thèng nµy cã 2 cuén d©y 3 pha lÖch nhau 300. V× sãng ®­îc t¹o ra tõ mçi cuén d©y t­¬ng øng sÏ triÖt tiªu lÉn nhau nªn tiÕng ån do tõ tr­êng t¹o ra ®­îc gi¶m xuèng. (3) Tranzisto phÝa HI ë bé ®iÒu ¸p IC l¾p trong m¸y ph¸t lo¹i SC tranzisto Tr1 ®iÒu chØnh tranzisto ®­îc l¾p ë phÝa cao. Gîi ý: M¹ch ®iÖn cã c¸c phÇn tö ®ãng ng¾t m¹ch (c¸c tranzisto ë phÝa (+)) ®èi diÖn víi t¶i (cuén d©y r«to) ®­îc gäi lµ phÝa cao. Trong khi m¹ch cã c¸c thiÕt bÞ ®ãng ng¾t nµy ë phÝa (-) ®­îc gäi lµ phÝa thÊp. (3/3) -15-
  16. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Tham kh¶o Bé ®iÒu ¸p lo¹i tiÕp ®iÓm 1. §Æc tÝnh cña bé ®iÒu ¸p lo¹i tiÕp ®iÓm (1) Lo¹i nµy lín h¬n lo¹i ®iÒu ¸p IC. (2) Lo¹i nµy ®­îc sö dông kÕt hîp víi m¸y ph¸t xoay chiÒu lo¹i th«ng th­êng 2. CÊu t¹o cña bé ®iÒu ¸p lo¹i tiÕp ®iÓm (1) Lo¹i nµy gåm cã bé ®iÒu ¸p vµ r¬le ®Ìn b¸o n¹p. (2) ViÖc bËt t¾t tiÕp ®iÓm sÏ ®iÒu chØnh ®­îc t¹o ra bëi m¸y ph¸t xoay chiÒu lo¹i th«ng th­êng. Gîi ý: Chøc n¨ng cña tiÕp ®iÓm Bé ®iÒu ¸p vµ R¬le ®Ìn b¸o n¹p cã cÊu t¹o nh­ h×nh vÏ vµ 3 tiÕp ®iÓm ®­îc ®iÒu khiÓn bëi lùc ®iÖn tõ. 3. S¬ ®å m¹ch ®iÖn cña bé ®iÒu ¸p lo¹i tiÕp ®iÓm S¬ ®å m¹ch ®iÖn cña bé ®iÒu ¸p lo¹i tiÕp ®iÓm vµ m¸y ph¸t xoay chiÒu lo¹i th«ng th­êng ®­îc chØ ra trªn h×nh vÏ. ViÖc ®iÒu khiÓn tiÕp ®iÓm P0 cña bé ®iÒu ¸p vµ lµ tiÕp ®iÓm P3 cña r¬le ®Ìn b¸o n¹p sÏ ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®­îc t¹o ra bëi m¸y ph¸t vµ ®iÒu khiÓn sù ho¹t ®éng cña ®Ìn b¸o n¹p (1/1) Tham kh¶o M¸y ph¸t xoay chiÒu cã b¬m ch©n kh«ng 1. M¸y ph¸t xoay chiÒu cã b¬m ch©n kh«ng (1) §Æc tÝnh cña m¸y ph¸t cã b¬m ch©n kh«ng · Nã ®­îc trang bÞ b¬m ch©n kh«ng vµ t¹o ra ¸p suÊt ©m cho bé trî lùc phanh. · B¬m ch©n kh«ng ®­îc l¾p trªn trôc cña m¸y ph¸t vµ quay cïng trôc nµy. · Cã thÓ s¬ bé chia m¸y ph¸t nµy thµnh 2 lo¹i sau: Lo¹i cã b¬m ch©n kh«ng ë phÝa puli vµ lo¹i cã b¬m ch©n kh«ng ë phÝa ®èi diÖn víi puli. (1/1) -16-
  17. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p KiÓm tra KiÓm tra hÖ thèng n¹p 1. KiÓm tra kh«ng t¶i (KiÓm tra m¹ch n¹p khi kh«ng cã t¶i) Trong kiÓm tra kh«ng t¶I, ®iÖn ¸p t¹o ra ®­îc duy tr× ë mét møc ®é æn ®Þnh (®iÖn ¸p ®iÒu chØnh) sÏ ®­îc kiÓm tra ngay c¶ khi tèc ®é m¸y ph¸t thay ®æi khi phô t¶i nhá nhÊt (cùc lín nhÊt lµ 10 ampe). KiÓm tra kh«ng t¶i lµ cÇn thiÕt vµ ®­îc tiÕn hµnh trong ®iÒu kiÖn dßng ®iÖn ra lín nhÊt lµ 10 Ampe. NÕu dßng ®iÖn ra v­ît qu¸ 10A th× kÕt qu¶ kiÓm tra cã thÓ tho¶ m·n gi¸ trÞ qui ®Þnh thËm trÝ ngay c¶ khi bé ®iÒu ¸p IC cã vÊn ®Ò vµ do ®ã kh«ng thÓ kiÓm tra chÝnh x¸c ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh. Trong m¸y ph¸t lo¹i bé ®iÒu ¸p IC gi¸ trÞ tiªu chuÈn cña ®iÖn ¸p ®iÒu chØnh n»m trong kho¶ng 13,5 V-15.1 V (khi tèc ®é ®éng c¬ lµ 2,000 vßng phót). NÕu kÕt qu¶ ®o n»m ngoµi kho¶ng gi¸ trÞ tiªu chuÈn, th× m¸y ph¸t cã sù cè. NÕu gi¸ trÞ nµy cao h¬n giíi h¹n trªn th× cã thÓ bé ®iÒu ¸p IC cã sù cè. NÕu gi¸ trÞ nµy nhá h¬n giíi h¹n d­íi th× cã thÓ mét côm nµo ®ã cña m¸y ph¸t trõ bé ®iÒu ¸p IC cã sù cè. (1/2) 2. KiÓm tra cã t¶i (kiÓm tra m¹ch n¹p cã phô t¶i) Trong kiÓm tra cã t¶i, ng­êi ta cho phô t¶i vµo m¹ch ®iÖn vµ cho dßng ®iÖn ra ®Ó kiÓm tra xem m¸y ph¸t cã ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña phô t¶i kh«ng. §iÓm quan träng trong kiÓm tra nµy lµ t¨ng phô t¶i cao tíi møc cã thÓ. NÕu phô t¶i kh«ng ®ñ th× ngay c¶ khi m¸y ph¸t b×nh th­êng dßng ®iÖn còng kh«ng thÓ v­ît qu¸ gi¸ trÞ qui ®Þnh lµ 30A (khi tèc ®é ®éng c¬ lµ 2,000 vßng/phót). V× vËy nÕu dßng ®iÖn ra cùc ®¹i lµ 30A, th× cÇn ph¶i t¨ng phô t¶i vµ kiÓm tra l¹i. NÕu kÕt qu¶ ®o ®­îc nhá h¬n gi¸ trÞ qui ®Þnh th× m¸y ph¸t cã sù cè, trong tr­êng hîp nµy kh¶ n¨ng sù cè cã thÓ n»m ë bé phËn cã chøc n¨ng ph¸t ®iÖn hoÆc chØnh l­u. Gîi ý: Ngay c¶ khi kÕt qu¶ ®o v­ît qu¸ 30A. Th× c«ng suÊt ®Þnh møc cùc ®¹i ë ®©y còng kh«ng ph¶i lµ c«ng suÊt ra. Cã thÓ kiÓm tra c«ng suÊt ®Þnh møc cùc ®¹i b»ng c¸ch ®o giíi h¹n dßng ®iÖn t¹o ra khi ®iÖn ¸p ®­îc duy tr× æn ®Þnh, khi tèc ®é ®éng c¬ kho¶ng 2,000 vßng/phót vµ phô t¶i ®­îc t¨ng lªn. (2/2) -17-
  18. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Bài tập Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về câu hỏi đó. Khi các bạn có câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi, bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo. -18-
  19. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Câu hỏi- 1 Đối với mỗi chi tiết tạo nên hệ thống nạp sau đây (từ 1 tới 4) hãy chọn mô tả đúng về chức năng của chúng (từ a tới d). Bộ điều áp Ắc qui 1. 2. Đèn báo nạp Máy phát điện 3. 4. a) Khi động cơ đang nổ, thiết bị này tạo ra dòng điện đủ cho sự hoạt động của thiết bị điện trên xe và nạp điện cho ắc qui. b) Thiết bị này thông báo về sự cố trong hệ thống nạp. c) Thiết bị này điều chỉnh điện áp ra làm cho nó ổn định ngay cả khi tốc độ máy phát thay đổi hoặc khi cường độ dòng điện trong mạch thay đổi. d) Thiết bị này là nguồn điện khi động cơ tắt máy và nó cấp điện cho các thiết bị điện để khởi động động cơ hoặc khi máy phát không phát điện. Trả lời: 1. 2. 3. 4. Câu hỏi- 2 Bảng dưới đây chỉ ra chức năng điều chỉnh máy phát. Hãy hoàn thành bảng này bằng cách chọn các từ phù hợp và điền vào chỗ trống (từ 1 tới 4) trong nhóm từ dưới đây. a) Tăng lên (sẽ cao hơn) b) Giảm xuống (sẽ thấp hơn) c) Không đổi Trả lời: 1. 2. 3. 4. -19-
  20. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n HÖ thèng n¹p Câu hỏi- 3 Các câu sau đây liên quan đến sự thay đổi dòng kích từ và dòng điện/điện áp ra của máy phát trong điều kiện nêu ra dưới đây. Hãy chọn câu đúng. Khi tốc độ không tải của động cơ là 600 vòng/phút và khi đèn pha, bộ phận sưởi, bộ sấy kính và gạt nước cùng được bật lên. Dòng kích từ và dòng điện ra tăng tới giá trị cực đại nhưng điện áp ra giảm xuống. 1. Dòng kích từ, dòng điện ra và điện áp ra cùng giảm xuống. 2. Dòng kích từ và dòng điện ra giảm xuống, nhưng điện áp ra ổn định. 3. Dòng kích từ ổn định, nhưng dòng điện ra và điện áp ra giảm xuống. 4. Câu hỏi- 4 Đối với mỗi chi tiết chính của máy phát sau đây (từ 1 tới 4). Hãy chọn sự mô tả đúng về chức năng của chúng (từ a tới d). Rôto Bộ điều áp IC 1. 2. Bộ chỉnh lưu Chổi than và cổ góp 3. 4. a) Chi tiết này cho dòng điện đi vào cuộn dây rôto để tạo ra từ trường. b) Chi tiết này được sử dụng để nắn dòng điện xoay chiều 3 pha thành dòng điện một chiều. c) Bộ phận này là thiết bị để điều chỉnh ổn định điện áp do máy phát tạo ra. d) Chi tiết này là nam châm điện quay trong cuộn dây Stato. Trả lời: 1. 2. 3. 4. -20-
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1