Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 6* 2019 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
<br />
KHẢO SÁT KẾT QUẢ SÀNG LỌC HBsAg BẰNG TEST NHANH<br />
Ở NGƯỜI HIẾN MÁU TÌNH NGUYỆN LẦN ĐẦU<br />
TẠI TRUNG TÂM TRUYỀN MÁU HUẾ NĂM 2018<br />
Nguyễn Thị Tuyết Trâm*, Đồng Sĩ Sằng*, Trần Văn Lượng*, Hoàng Đại Quốc*,<br />
Phan Quang Hoàng Minh*<br />
TÓM TẮT<br />
Mục tiêu: Khảo sát kết quả xét nghiệm HBsAg bằng kỹ thuật test nhanh trong sàng lọc người hiến máu<br />
tình nguyện lần đầu.<br />
Đối tượng và phương pháp: 12.755 người hiến máu tình nguyện lần đầu ở Thừa Thiên Huế, Quảng Bình,<br />
Quảng Trị từ tháng 01 đến tháng 12 năm 2018. Nghiên cứu mô tả cắt ngang. Thực hiện xét nghiệm HBsAg<br />
bằng test nhanh trước khi hiến máu và sử dụng kỹ thuật miễn dịch hóa phát quang (CLIA) và NAT để đánh giá<br />
kết quả âm tính.<br />
Kết quả: 1.073 người có kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương tính trong tổng số 12.755 chiếm tỷ lệ<br />
8,41 %. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương tính ở nam giới: 10,09%; nữ giới 6,48%. Tỷ lệ HBsAg<br />
dương tính sàng lọc bằng test nhanh ở nhóm tuổi 18 - 30 (6,62%) thấp hơn nhóm tuổi 31 - 45 (11,95%) và nhóm<br />
tuổi 46 - 60 (11,03%). Thừa Thiên Huế có tỷ lệ HBsAg dương tính sàng lọc bằng test nhanh thấp hơn (6,50%),<br />
kế đến là Quảng Trị (10,97%) và cao nhất là Quảng Bình (11,13%). Nhìn chung tỷ lệ dương tính ở miền núi<br />
(7,88%) thấp hơn ở đồng bằng (8,7%). Tỷ lệ HBsAg dương tính sàng lọc bằng test nhanh ở đối tượng sinh viên<br />
là 3,87%; lực lượng vũ trang 4,04%; cán bộ viên chức 4,49% và các đối tượng lao động khác chiếm 15,12%. Kết<br />
quả sàng lọc bổ sung bằng kỹ thuật CLIA và NAT cho 11.682 mẫu âm tính với test nhanh HBsAg có 258 mẫu<br />
dương tính chiếm tỷ lệ 2,02%.<br />
Kết luận: Tỷ lệ HBsAg dương tính sàng lọc bằng test nhanh chiếm 8,41%. Tỷ lệ HBsAg dương tính sàng<br />
lọc bằng test nhanh ở nhóm tuổi 18 - 30 (6,62%) thấp hơn nhóm tuổi 31 - 45 (11,95%) và nhóm tuổi 46 - 60<br />
(11,03%). Tỷ lệ không phát hiện của test nhanh HBsAg là 2,02%.<br />
Từ khóa: hiến máu tình nguyện lần đầu<br />
ABSTRACT<br />
SURVEY ON THE RESULTS OF HBsAg RAPID TEST USED TO TEST THE FIRST - TIME<br />
VOLUNTARY BLOOD DONORS AT THE HUE REGIONAL BLOOD TRANSFUSION CENTER IN 2018<br />
Nguyen Thi Tuyet Tram, Dong Si Sang,Tran Van Luong, Hoang Dai Quoc, Phan Quang Hoang Minh<br />
* Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 6 - 2019: 473 – 476<br />
Objective: To survey the result of HBsAg rapid test used to test the first-time voluntary blood donors.<br />
Methods: Cross-sectional descriptive study. 12,755 first-time voluntary blood donors (VBD) at Thua Thien<br />
Hue, Quang Binh and Quang Tri provinces were recruited into this study from January to December 2018.<br />
HBsAg rapid test was used to test HBV infection of the first-time VBD; chemiluminescence immunoassay (CLIA)<br />
and nucleic acid test (NAT) were used to check negative results of the rapid test.<br />
Results: Percentage of the HBsAg positive by rapid test was 8.41%. The rate of the HBsAg positive by rapid<br />
test of male was 10.09%, female was 6.48%. - This rate was higher in the age of group 31 - 45 years (11.95%);<br />
<br />
*Trung tâm Huyết học – Truyền máu, Bệnh viện TW Huế<br />
Tác giả liên lạc: ThS. Nguyễn Thị Tuyết Trâm ĐT: 0935906054 Email: tramhue1969@yahoo.com.vn<br />
<br />
<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học BV. Truyền máu Huyết học 473<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 6 * 2019<br />
<br />
and group 46 - 60 (11.03%) than group 18 - 30 (6.62%). The rate of HBsAg positive by the rapid test at Thua<br />
Thien Hue province was 6.50%; Quang Tri: 10.97%, Quang Binh: 11.13%. This rate was lower in mountainous<br />
areas than the plain (7.88% vs 8,70%). The rate of HBsAg positive by the rapid test were different between<br />
occupation in which the rate of students was 3.87%, soldiers: 4.04%, office employees: 4.49%, and the others:<br />
15.12%. 11,682 blood samples negative by the rapid test were continued to test with CLIA and NAT. There were<br />
258 positive samples accounted for 2.02%.<br />
Conclusion: Proportion of the HBsAg positive by rapid test was 8.41%. This rate was higher in the age of<br />
group 31- 45 years (11.95%) and group 46 - 60 (11.03%) than group18 - 30 (6.62%). The rate of the HBsAg<br />
fault negative by rapid test was 2.02%.<br />
Keywords: first-time voluntary blood donors<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ Nucleic Acid Test) để đánh giá kết quả âm tính.<br />
Truyền máu là một phương thức trị liệu hữu Các số liệu được xử lý theo phương pháp<br />
hiệu giúp cứu sống nhiều người bệnh nhưng thống kê y học.<br />
truyền máu cũng có thể làm lây nhiễm các bệnh KẾT QUẢ<br />
lây qua đường máu trong đó có HBV. Bảng 1. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg<br />
Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ Kết quả Số lượng Tỷ lệ (%)<br />
người nhiễm virus viêm gan B cao, do đó việc Dương tính 1.073 8,41<br />
Âm tính 11.682 91,6<br />
sàng lọc HBsAg bằng test nhanh cho người hiến<br />
Tổng cộng 12.755 100<br />
máu tình nguyện lần đầu và chỉ được tiếp nhận<br />
khi kết quả test nhanh âm tính là yêu cầu cần Có 1.073 người cho kết quả sàng lọc test<br />
thiết để đảm bảo an toàn truyền máu cũng như nhanh HBsAg dương tính trong tổng số 12.755<br />
tiết kiệm được chi phí. Trung tâm Truyền máu chiếm tỷ lệ 8,41% (Bảng 1).<br />
Huế đã triển khai sàng lọc HBsAg bằng test Bảng 2. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương<br />
nhanh cho người hiến máu lần đầu theo quy tính theo giới<br />
định của Bộ Y Tế và sau một thời gian thực hiện, Giới Số XN Dương tính Tỷ lệ (%) p<br />
Nam 6.848 691 10,09<br />
chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm khảo sát > 0,05<br />
Nữ 5.907 383 6,48<br />
kết quả xét nghiệm HBsAg bằng kỹ thuật test<br />
Tổng cộng 12.755 1.073 8,41 -<br />
nhanh trong sàng lọc người hiến máu tình<br />
Tỷ lệ HBsAg dương tính sàng lọc bằng test<br />
nguyện lần đầu.<br />
nhanh ở nam giới chiếm 10,09%; nữ giới 6,48%<br />
ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU (Bảng 2).<br />
Đối tượng nghiên cứu Bảng 3. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương<br />
12.755 người hiến máu tình nguyện lần đầu tính theo nhóm tuổi<br />
ở Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Trị từ Nhóm tuổi Số XN Dương tính Tỷ lệ (%) p<br />
tháng 01 đến tháng 12 năm 2018. 18 – 30 8.310 550 6,62<br />
31 – 45 3.530 422 11,95<br />
Phương pháp nghiên cứu < 0,05<br />
46 – 60 915 101 11,03<br />
Mô tả cắt ngang, chọn mẫu thuận tiện tất cả Tổng cộng 12.755 1.073 8,41<br />
người tham gia hiến máu tình nguyện lần đầu. Tỷ lệ HBsAg dương tính sàng lọc bằng test<br />
Thực hiện xét nghiệm HBsAg bằng test nhanh nhanh ở nhóm tuổi từ 18 - 30 chiếm 6,62%; từ 46<br />
Humasis (Hàn Quốc) có độ nhạy 98%, độ đặc - 60 chiếm 11,03% và nhóm tuổi từ 31 - 45 chiếm<br />
hiệu > 99%; sử dụng kỹ thuật miễn dịch hóa phát 11,95% (Bảng 3).<br />
quang (CLIA: chemiluminescence<br />
Thừa Thiên Huế có tỷ lệ HBsAg dương tính<br />
immunoassay) và xét nghiệm axit nhân (NAT:<br />
sàng lọc bằng test nhanh 6,50%, kế đến là Quảng<br />
<br />
<br />
474 Hội Nghị Khoa Học BV. Truyền máu Huyết học<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 6* 2019 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Trị 10,97% và Quảng Bình 11,13%. Tỷ lệ dương 8,70%) (Bảng 4).<br />
tính ở miền núi thấp hơn đồng bằng (7,89% <<br />
Bảng 4. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương tính theo vùng, miền<br />
Miền Núi Đồng bằng Tổng cộng p<br />
Địa phương Dương Dương Dương<br />
n Tỷ lệ (%) n Tỷ lệ (%) n Tỷ lệ (%)<br />
tính tính tính<br />
Thừa Thiên Huế 622 59 9,48 6754 421 6,23 7.376 480 6,50<br />