Khóa luận cuối khóa: Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Tấn Thành

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Tấn Thành" là tìm hiểu, phân tích và đánh giá công tác Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành trên cơ sở đối chiếu lý thuyết và thực tiễn, nhằm đánh giá tình hình công tác Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại đơn vị thực tập và rút ra bài học cho bản thân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận cuối khóa: Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Tấn Thành

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ------ KHÓA LUẬN CUỐI KHÓA KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ TẤN THÀNH HỒ THỊ ANH THƯ HUẾ, 2024
ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ------ KHÓA LUẬN CUỐI KHÓA KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH Đại THANH TOÁN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN học THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ TẤN THÀNH Kin h tế Hu HỒ THỊ ANH THƯ ế Ngành: Kế toán Mã sinh viên: 20K4050517 GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS. ĐÀO NGUYÊN PHI HUẾ, 2024
LỜI CAM ĐOAN Em cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của em. Những kết quả và các số liệu trong Khóa Luận Tốt Nghiệp này được thực hiện tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Em hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. Huế, tháng 06 năm 2024 Đại học Kin h tế Hu ế i
LỜI CẢM ƠN Sau thời gian học tập tại khoa Kế toán – Tài chính của trường Đại học Kinh Tế - Đại học Huế, em đã có được nhiều kiến thức quan trọng cho nghề nghiệp tương lai của mình. Em xin chân thành gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô đã truyền đạt cho em những nền tảng kiến thức quý báu. Em xin cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của Thầy Đào Nguyên Phi, Thầy đã chỉ ra những sai sót trong quá trình nghiên cứu để em khắc phục, sửa chữa để Khóa Luận Tốt Nghiệp của em được hoàn thiện và làm nền tảng thực tế cho công việc sau này. Bên cạnh đó, em xin gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo Công ty TNHH TM&DV Đại Tấn Thành, cùng các anh chị phòng kế toán, đặc biệt là Chị Đặng Thị Nhi – Kế toán học công nợ đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện cho em thực tập và học hỏi các kinh nghiệm thực tế. Kin h tế Trong quá trình viết bài báo cáo, do trình độ và thời gian hạn chế nên bài Khóa Hu Luận Tốt Nghiệp không tránh khỏi những thiếu sót. Do đó, em rất mong những ý kiến ế của Quý thầy cô để hoàn thiện hơn và rút ra được những kinh nghiệm quý báu. Cuối cùng, em xin chúc Quý thầy cô trường Đại học Huế, Ban giám đốc cùng các anh chị Phòng kế toán Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành luôn mạnh khỏe và hoàn thành tốt công tác của mình. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn! ii
TÓM LƯỢC KHÓA LUẬN CUỐI KHÓA Họ và tên sinh viên: HỒ THỊ ANH THƯ Ngành: Kế toán Mã sinh viên: 20K4050517 Niên khóa: 2020 – 2024 Giảng viên hướng dẫn: ThS. ĐÀO NGUYÊN PHI Tên đề tài: KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ TẤN THÀNH 1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu Mục đích nghiên cứu: Tìm hiểu, phân tích và đánh giá công tác Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành trên cơ sở đối chiếu lý thuyết và thực tiễn, nhằm đánh giá tình hình công tác Kế toán công nợ và tình hình Đại thanh toán tại đơn vị thực tập và rút ra bài học cho bản thân. học Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu về lý luận và thực trạng công tác Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành. Kin 2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng h tế - Phương pháp thu thập thông tin, số liệu: Hu - Phương pháp xử lý số liệu 3. Các kết quả nghiên cứu và kết luận ế Nghiên cứu đề tài: “Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành”, khoá luận đã chỉ ra một số nội dung như sau: Thứ nhất, nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán trong doanh nghiệp Thứ hai Thực trạng kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành Thứ ba, qua nghiên cứu thực tế khoá luận đã đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành. iii
DANH MỤC VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NỘI DUNG ĐẦY ĐỦ BCTC Báo cáo tài chính BCKQKD Báo cáo kết quả kinh doanh BHXH Bảo hiểm xã hội CĐKT Cân đối kế toán LCTT Lưu chuyển tiền tệ SXKD Sản xuất kinh doanh HTK Hàng tồn kho LNST Lợi nhuận sau thuế LNTT Lợi nhuận trước thuế QLDN Quản lý doanh nghiệp ROA Đại Return on Assests – Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản học ROE Return on Equity – Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu ROI Return on Investment – Tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư ROS Kin Return on Sales – Tỷ suất sinh lời trên doanh thu TS Tài sản h tế TSCĐ Tài sản cố định Hu TSNH VCSH Tài sản ngắn hạn Vốn chủ sở hữu ế iv
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii TÓM LƯỢC KHÓA LUẬN CUỐI KHÓA .............................................................. iii DANH MỤC VIẾT TẮT ..............................................................................................iv MỤC LỤC ......................................................................................................................v DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ............................................................................. viii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH ...........................................................ix PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ............................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................2 2.1. Mục tiêu tổng quát ....................................................................................................2 2.2. Mục tiêu cụ thể .........................................................................................................2 Đại 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................2 học 3.1. Đối tượng nghiên cứu ...............................................................................................2 Kin 3.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2 h tế 4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................2 Hu 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp ................................................................................3 ế PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .........................................................................4 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TRONG DOANH NGHIỆP ........4 1.1. Một số khái niệm về Kế toán công nợ ......................................................................4 1.1.1. Khái niệm công nợ ................................................................................................4 1.1.2. Khái niệm kế toán công nợ ....................................................................................4 1.1.3. Khái niệm các khoản phải thu ...............................................................................4 1.1.4. Khái niệm các khoản phải trả ................................................................................4 1.1.5. Nhiệm vụ của kế toán công nợ ..............................................................................4 1.1.6. Nguyên tắc của kế toán phải thu, phải trả .............................................................5 1.2. Nội dung kế toán công nợ.........................................................................................7 1.2.1. Kế toán phải thu khách hàng .................................................................................7 1.2.2. Kế toán phải trả người bán ....................................................................................9 1.3. Phân tích tình hình và khả năng thanh toán............................................................11 v
1.3.1. Các chỉ tiêu phân tích tình hình thanh toán .........................................................11 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ..............................................................................................15 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TẠI CÔNG TY TNHH TM&DV TẤN THÀNH .................16 2.1. Tổng quan về Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ..............................................16 2.1.1. Sơ lược về công ty ...............................................................................................16 2.1.1.1. Khái quát về đơn vị ..........................................................................................16 2.1.1.2. Quá trình hình thành và phát triển ....................................................................16 2.1.2. Đặc điểm kinh doanh của công ty .......................................................................17 2.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý ở công ty ....................................................................18 2.1.4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty ....................................................19 2.2. Thực trạng kế toán công nợ tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành...................20 2.2.1. Kế toán phải thu khách hàng ...............................................................................20 Đại 2.2.2. Kế toán phải trả người bán ..................................................................................35 học 2.3. Phân tích tình hình và khả năng thanh toán (2021-2023).......................................44 Kin 2.3.1. Các chỉ tiêu phân tích tình hình thanh toán .........................................................44 h tế 2.3.1.1. Phân tích tình hình công nợ phải thu .................................................................45 Hu 2.3.1.2. Phân tích tình hình công nợ phải trả..................................................................49 ế 2.3.1.3. Phân tích mối quan hệ công nợ phải thu và công nợ phải trả ............................52 2.3.2. Các chỉ tiêu phân tích khả năng thanh toán .........................................................53 2.3.2.1. Khả năng thanh toán tổng quát .........................................................................54 2.3.2.2. Khả năng thanh toán nhanh ..............................................................................55 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..............................................................................................56 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TẠI CÔNG TY TNHH TM&DV TẤN THÀNH ..................................................................................57 3.1. Đánh giá thực trạng kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ..........................................................................................57 3.3.1. Ưu điểm ...............................................................................................................57 3.3.2. Những hạn chế .....................................................................................................58 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ............................................................................59 vi
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..............................................................................................62 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................63 1. Kết luận......................................................................................................................63 2. Kiến nghị ...................................................................................................................63 2.1. Những điểm làm được ............................................................................................63 2.2. Hạn chế của đề tài...................................................................................................64 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................65 PHỤ LỤC .....................................................................................................................66 Đại học Kin h tế Hu ế vii
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Bảng 2.1. Phân tích tình hình các khoản phải thu Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ......................................................................................................45 Bảng 2.2. Phân tích tình hình phải thu khách hàng Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ...........................................................................................47 Bảng 2.3. Phân tích tình hình các khoản phải trả Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ......................................................................................................49 Bảng 2.4. Phân tích tình hình phải trả người bán Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ......................................................................................................51 Bảng 2.5. Phân tích tình hình phải trả người bán Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ......................................................................................................53 Bảng 2.6. Phân tích Khả năng thanh toán tổng quát Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ...........................................................................................54 Đại Bảng 2.7. Phân tích Khả năng thanh toán nhanh Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành học giai đoạn 2021-2023 ......................................................................................................55 Kin h tế Biểu 2.1. Đơn đặt hàng 11/2023 ....................................................................................23 Biểu 2.2. Phiếu xuất kho................................................................................................24 Hu Biểu 2.3. Hóa đơn GTGT 00001261 .............................................................................25 ế Biểu 2.4. Đơn đặt hàng 12/2023 ....................................................................................26 Biểu 2.5. Phiếu xuất kho PXK0112...............................................................................27 Biểu 2.6. Hóa đơn GTGT số 00001763.........................................................................28 Biểu 2.7. Phiếu xuất kho PXK0310...............................................................................29 Biểu 2.8. Hóa đơn GTGT số 00000862.........................................................................30 Biểu 2.9. Phiếu thu PT1812 ...........................................................................................33 Biểu 2.10. Sổ cái TK 131 ..............................................................................................34 Biểu 2.11. Hóa đơn GTGT số 00235280.......................................................................38 Biểu 2.12. Phiếu nhập kho NK2511 ..............................................................................39 Biểu 2.13. Hóa đơn GTGT 00142255 ...........................................................................40 Biểu 2.14. Phiếu nhập kho NK2011 ..............................................................................41 Biểu 2.15. Hóa đơn GTGT 00015837 ...........................................................................42 Biểu 2.16. Phiếu nhập kho .............................................................................................43 Biểu 2.17. Sổ cái TK 331 ..............................................................................................44 viii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ...18 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ bộ máy tổ chức của bộ phận kế toán Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành .............................................................................................................................19 Sơ đồ 2.3: Quy trình hạch toán chứng từ phải thu khách hàng vào sổ sách tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ..........................................................................................22 Sơ đồ 2.4: Quy trình hạch toán chứng từ phải trả người bán vào sổ sách tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành ..........................................................................................37 Biểu đồ 2.1. Phân tích tình hình các khoản phải thu Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành giai đoạn 2021-2023 ...........................................................................................46 Biểu đồ 2.2. Số vòng quay phải thu khách hàng giai đoạn 2021-2023 .........................48 Đại Hình 2.1. Ủy nhiệm chi .................................................................................................31 học Hình 2.2. Thu tiền gửi TTG1512...................................................................................32 Kin h tế Hu ế ix
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Hiện nay, đất nước ta đang phát triển theo xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa để bắt kịp với xu hướng phát triển của thế giới. Chính vì thế mà nền kinh tế thị trường với nhiều thành phần kinh tế đang ngày càng được chú trọng và phát triển. Hơn nữa, toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế mang lại cả những cơ hội kinh doanh cũng như thách thức đe dọa sự tồn tại của doanh nghiệp. Trước tình hình cạnh tranh gay gắt, để tồn tại và phát triển, mỗi doanh nghiệp phải quản lý tình hình tài chính của mình bằng công cụ và biện pháp hợp lý tạo ra sự ổn định trong kinh doanh, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh tạo vị thế cạnh tranh vững vàng. Trong đó, công nợ và tình hình thanh toán là một trong các khoản mục quan trọng của doanh nghiệp, thể hiện một cách chính xác khả năng thanh toán và phản ảnh Đại kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Công nợ và tình hình thanh toán trả học giúp ta có thể kiểm tra, đánh giá hiệu quả hoạt động kinh tế và tài chính trong toàn bộ công tác kế toán của doanh nghiệp. Kin Vấn đề nâng cao công tác công nợ và tình hình thanh toán là bài toán khó đối h tế với nhiều doanh nghiệp. Có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác công nợ và Hu tình hình thanh toán do đó các biện pháp, giải pháp đưa ra ngày càng được các doanh ế nghiệp chú trọng vì có công tác công nợ và tình hình thanh toán được cải thiện thì doanh nghiệp mới tồn tại và phát triển bền vững, qua đó mở rộng sản xuất, nâng cao đời sống của cán bộ nhân viên và tạo được sự phát triển lâu dài cho doanh nghiệp. Tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành, các bài khóa luận, báo cáo nghiên cứu của các tác giả trước đây chưa có bài viết nào nghiên cứu về vấn đề “Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành”, thêm nữa trong thời gian thực tập tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành, nhận thức được tầm quan trọng của công tác công nợ và tình hình thanh toán, được sự giúp đỡ nhiệt tình của giảng viên cùng cán bộ nhân viên phòng kế toán của công ty, em đã quyết định chọn đề tài: “Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành” cho bài khóa luận tốt nghiệp của mình. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Tìm hiểu, phân tích và đánh giá công tác Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành trên cơ sở đối chiếu lý thuyết và thực tiễn, nhằm đánh giá tình hình công tác Kế toán công nợ và tình hình thanh toán tại đơn vị thực tập và rút ra bài học cho bản thân. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống và làm rõ những vấn đề cơ bản về đề tài Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại doanh nghiệp. - Nghiên cứu và mô tả thực trạng Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành. - Đề xuất giải pháp, kiến nghị để hoàn thiện công tác Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại công ty. Đại 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu học 3.1. Đối tượng nghiên cứu Kin Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu về lý luận và thực trạng công tác Kế toán h tế công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành. Hu 3.2. Phạm vi nghiên cứu ế + Về nội dung: Kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại công ty TNHH TM&DV Tấn Thành. + Về không gian: Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành – 379 Phạm Văn Đồng, Tổ dân phố Lại Thế 2, Phường Phú Thượng, Thành phố Huế, Tỉnh Thừa Thiên Huế, Việt Nam. + Về thời gian: Khảo sát các vấn đề cơ bản và tài liệu thực tế tại công ty trong giai đoạn quý 4 năm 2023. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập thông tin, số liệu: + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Tiến hành thu thập tài liệu trực tiếp ở công ty, tiếp cận sổ sách, chứng từ, phần mềm kế toán kết hợp tham khảo tài liệu thông qua Internet, thư viện. + Phương pháp quan sát: Trong quá trình thực tập, em quan sát anh chị trong công ty thực hiện và xử lý công việc để làm theo và ghi nhớ. 2
+ Phương pháp phỏng vấn: Đưa ra những câu hỏi, vấn đề còn thắc mắc với trưởng phòng, các anh chị và đồng trong công ty bằng những cuộc trò chuyện, khảo sát nhỏ. - Phương pháp xử lý số liệu + Phương pháp so sánh: So sánh số liệu qua các năm để nắm bắt rõ sự biến động, từ đó đưa ra nhận xét về tình hình hoạt động kinh doanh của công ty. + Phương pháp mô tả: + Phương pháp tổng hợp, đánh giá: Từ các tài liệu thu thập được, tiến hành tổng hợp, đánh giá để đưa ra kết luận, từ đó đề xuất giải pháp, kiến nghị cho công ty. 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp Bài khóa luận được chia làm 3 phần: Phần I: Đặt vấn đề Phần II: Nội dung nghiên cứu Đại Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về kế toán công nợ và phân tích tình hình học thanh toán trong doanh nghiệp Kin Chương 2: Thực trạng kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành h tế Hu Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện công tác kế toán công nợ và phân tích tình hình thanh toán tại Công ty TNHH TM&DV Tấn Thành Phần III: Kết luận và kiến nghị ế 3
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CÔNG NỢ VÀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THANH TOÁN TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm về Kế toán công nợ 1.1.1. Khái niệm công nợ Theo GS. TS. Đặng Thị Loan (2013) định nghĩa: Công nợ là khoản tiền phát sinh khi một cá nhân hoặc doanh nghiệp thực hiện các giao dịch mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ, hoặc trong kỳ thanh toán với một cá nhân, doanh nghiệp khác, nhưng không trả (hoặc không trả đủ) tại thời điểm đó mà phải chuyển sang kỳ thanh toán sau. 1.1.2. Khái niệm kế toán công nợ Theo GS. TS. Đặng Thị Loan (2013) định nghĩa: Kế toán công nợ là quá trình ghi Đại nhận và quản lý các khoản nợ và các khoản phải thu của một doanh nghiệp. Nó bao học gồm việc ghi nhận các khoản nợ từ khách hàng và các khoản phải thu từ nhà cung cấp, theo dõi các khoản nợ và phải thu, và thực hiện các giao dịch liên quan đến công nợ như thanh toán và thu tiền. Kin 1.1.3. Khái niệm các khoản phải thu h tế Hu Theo GS. TS. Đặng Thị Loan (2013) định nghĩa: Các khoản phải thu là một loại ế tài sản của công ty tính dựa trên tất cả các khoản nợ cần thu hồi, các giao dịch chưa thanh toán hoặc bất cứ nghĩa vụ tiền tệ nào mà các bên nợ hay khách hàng chưa thanh toán cho công ty. 1.1.4. Khái niệm các khoản phải trả Theo GS. TS. Đặng Thị Loan (2013) định nghĩa: Khoản phải trả là một khoản mục kế toán thể hiện nghĩa vụ của doanh nghiêp phải trả toàn bộ số nợ ngắn hạn của mình cho các chủ nợ. Trong bảng cân đối kế toán, khoản phải trả được gọi là khoản nợ (liabilities) của doanh nghiệp. 1.1.5. Nhiệm vụ của kế toán công nợ - Tham gia đề xuất định hướng, tham mưu cho cấp trên bằng cách theo dõi, phân tích và đánh giá tình hình tài chính doanh nghiệp hiện tại - Cung cấp cơ sở để các nhà quản lý định hướng hướng đi cho doanh nghiệp 4
- Đảm bảo ghi chép lại đầy đủ, chính xác và kịp thời các thông tin nghiệp vụ thanh toán phát sinh với từng đối tượng, khoản thanh toán. Đồng thời kiểm tra và thanh toán đúng hạn, đảm bảo tránh tình trạng chiếm dụng vốn - Kiểm tra định kỳ hoặc cuối kỳ với những trường hợp khách hàng nợ có những hoạt động mua bán thường xuyên hoặc khách hàng có số dư nợ lớn. - Kế toán công nợ hoạt động hiệu quả sẽ góp phần lành mạnh hóa tình hình tài chính của doanh nghiệp, hạn chế tối đa những khoản nợ xấu. 1.1.6. Nguyên tắc của kế toán phải thu, phải trả * Nguyên tắc của kế toán phải thu - Các khoản phải thu được theo dõi chi tiết theo các đặc điểm như kỳ hạn, đối tượng phải thu và một vài yếu tố khác. Theo nhu cầu quản lý của doanh nghiệp. - Doanh nghiệp còn phải chia các khoản thu ra theo từng đối tượng. + Các khoản phải thu của khách hàng phải mang tính chất thương mại. Phát sinh Đại từ các hình thức giao dich mua – bán như bán hàng, cung cấp dịch vụ, thanh lý hoặc học bán tài sản giữa doanh nghiệp và người mua. Khoản phải thu này gồm cả các khoản Kin phải thu về tiền bán hàng xuất khẩu. Của bên giao ủy thác với khách hàng thông qua bên nhận ủy thác. h tế Hu + Các khoản phải thu nội bộ bao gồm giữa các đơn vị cấp trên đối với đơn vị cấp dưới trực thuộc. Không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc ế + Các khoản phải thu khác không liên quan đến thương mại. Cũng như cần phải có giao dịch mua – bán như khoản thu về lãi, gửi tiết kiệm hay lợi nhuận từ cổ tức, tiền phạt, bồi thường hợp đồng… - Khi lập báo cáo tài chính Kế toán của doanh nghiệp phải để ý và căn cứ kỳ hạn còn lại của các khoản phải thu để phân loại là dài hạn hoặc ngắn hạn. Các chỉ tiêu phải thu của Báo cáo tình hình tài chính. Còn bao gồm cả các khoản thể hiện ở các tài khoản khác ngoài các tài khoản phải thu, như: Khoản cho vay được phản ánh ở TK 1288. Khoản ký quỹ, ký cược phản ánh ở TK 1386. Khoản tạm ứng được phản ánh ở TK 141… + Trong trường hợp đối với các khoản phải thu bằng ngoại tệ, doanh nghiệp phải theo dõi chi tiết các khoản nợ phải thu theo từng loại nguyên tệ, từng đối tượng công nợ 5
+ Khi phát sinh các khoản nợ phải thu (bên Nợ các TK phải thu), kế toán phải quy đổi ra đồng tiền theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh để ghi vào trong sổ kế toán + Riêng trường hợp doanh nghiệp nhận trước tiền của người mua bằng ngoại tệ thì khi đủ điều kiện ghi nhận doanh thu, bên Nợ Tài khoản 131 tương ứng với số tiền nhận trước được ghi nhận theo tỷ giá ghi sổ thực tế tại thời điểm mà doanh nghiệp đã nhận tiền trước. * Nguyên tắc của kế toán phải trả - Các khoản nợ phải trả được theo dõi chi tiết theo kỳ hạn phải trả, đối tượng phải trả, loại nguyên tệ phải trả và các yếu tố khác theo nhu cầu quản lý của doanh nghiệp. - Việc phân loại các khoản phải trả là phải trả người bán, phải trả nội bộ, phải trả khác được thực hiện theo nguyên tắc: a) Phải trả người bán gồm các khoản phải trả mang tính chất thương mại phát Đại sinh từ giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ, tài sản. Khoản phải trả này gồm cả các khoản học phải trả khi nhập khẩu thông qua người nhận ủy thác (trong giao dịch nhập khẩu ủy thác); Kin h tế b) Phải trả nội bộ gồm các khoản phải trả giữa đơn vị cấp trên và đơn vị cấp dưới Hu trực thuộc hạch toán phụ thuộc; ế c) Phải trả khác gồm các khoản phải trả không có tính thương mại, không liên quan đến giao dịch mua, bán, cung cấp hàng hóa dịch vụ: + Các khoản phải trả liên quan đến chi phí tài chính, như: khoản phải trả về lãi vay, cổ tức và lợi nhuận phải trả, chi phí hoạt động đầu tư tài chính phải trả; + Các khoản phải trả do bên thứ ba chi hộ; Các khoản tiền bên nhận ủy thác nhận của các bên liên quan để thanh toán theo chỉ định trong giao dịch ủy thác xuất nhập khẩu; + Các khoản phải trả không mang tính thương mại như phải trả do mượn tài sản phi tiền tệ, phải trả về tiền phạt, bồi thường, tài sản thừa chờ xử lý, phải trả về các khoản BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, KPCĐ… - Khi lập Báo cáo tài chính, kế toán căn cứ kỳ hạn còn lại của các khoản phải trả để phân loại là dài hạn hoặc ngắn hạn. 6
1.2. Nội dung kế toán công nợ 1.2.1. Kế toán phải thu khách hàng a, Chứng từ làm căn cứ ghi sổ - Hợp đồng - Hóa đơn GTGT - Phiếu xuất kho - Phiếu thu - Giấy báo có,…. b, Tài khoản kế toán sử dụng: - TK 131 – Phải thu khách hàng - Ngoài ra các tài khoản trung gian như: 111, 112, 511, 3331, ... - Kết cấu TK 131 + Bên nợ: Đại * Số tiền doanh nghiệp phải thu của KH phát sinh trong kỳ khi bán các loại sản học phẩm, hàng hóa, tài sản cố định, hay bất động sản đầu tư, dịch vụ, các khoản đầu tư tài chính; Kin h tế * Số tiền thừa cần hoàn trả lại cho khách hàng. * Ngoài ra, tại thời điểm báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần phải đánh giá lại Hu các khoản phải thu của khách hàng là khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (trong trường hợp nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với đồng tiền ghi sổ kế toán). + Bên Có: ế * Số tiền khách hàng đã hoàn thành trả nợ cho doanh nghiệp; * Số tiền doanh nghiệp đã nhận ứng trước hoặc trả trước của khách hàng; * Khoản giảm giá hàng bán trừ vào nợ doanh nghiệp phải thu của KH; * Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua hoàn trả lại (có thuế Giá trị gia tăng GTGT hoặc không có thuế Giá trị gia tăng GTGT); * Số tiền doanh nghiệp chiết khấu thanh toán (CKTT) và chiết khấu thương mại (CKTM) cho người mua. * Ngoài ra, tại thời điểm lập báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần phải đánh giá lại các khoản phải thu của khách hàng là khoản mục tiền tệ có gốc tại ngoại tệ (trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với đơn vị tiền ghi sổ kế toán). + Bên dư: * Số tiền mà doanh nghiệp còn phải thu của khách hàng. 7
* Tài khoản 131 (TK 131) có thể có số dư bên Có: Số dư bên Có phản ánh số tiền doanh nghiệp nhận trước, hoặc số tiền mà doanh nghiệp đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng chi tiết đối với từng đối tượng cụ thể. Phải lấy số dư chi tiết theo từng đối tượng phải thu của TK 131 (tài khoản 131) này để ghi cả hai chỉ tiêu bên “Tài sản” và bên “Nguồn vốn” khi lập Báo cáo tình hình tài chính. c, Phương pháp hạch toán Đại học Kin h tế Hu ế (Nguồn: Giáo trình kế toán tài chính GS. TS. Đặng Thị Loan 2013) d, Sổ kế toán liên quan - Sổ chi tiết TK 131 - Sổ nhật ký chung - Sổ cái TK 131 8
1.2.2. Kế toán phải trả người bán a, Chứng từ kế toán sử dụng: - Hợp đồng - Hóa đơn GTGT - Phiếu nhập kho - Phiếu chi, giấy báo nợ b, Tài khoản kế toán sử dụng: - TK 331 – Phải trả người bán - Ngoài ra các tài khoản khác liên quan như: TK 111, 112, 156, 133, ... - Kết cấu TK 331: + Bên nợ: * Số tiền đã trả cho người bán vật tư, hàng hóa, người cung cấp dịch vụ, người nhận thầu xây lắp; Đại * Số tiền ứng trước cho người bán, người cung cấp, người nhận thầu xây lắp học nhưng chưa nhận được vật tư, hàng hóa, dịch vụ, khối lượng sản phẩm xây lắp hoàn Kin thành bàn giao; * Số tiền người bán chấp thuận giảm giá hàng hóa hoặc dịch vụ đã giao theo hợp đồng; h tế Hu * Chiết khấu thanh toán và chiết khấu thương mại được người bán chấp thuận cho doanh nghiệp giảm trừ vào khoản nợ phải trả cho người bán; ế * Giá trị vật tư, hàng hóa thiếu hụt, kém phẩm chất khi kiểm nhận và trả lại người bán. * Đánh giá lại các khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ (trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam). * Số tiền BH đã chi trả cho người gửi tiền; * Xử lý số tiền BH không có người nhận theo quyết định của cấp có thẩm quyền. + Bên có: * Số tiền phải trả cho người bán vật tư, hàng hoá, người cung cấp dịch vụ và người nhận thầu xây lắp; * Điều chỉnh số chênh lệch giữa giá tạm tính nhỏ hơn giá thực tế của số vật tư, hàng hoá, dịch vụ đã nhận, khi có hoá đơn hoặc thông báo giá chính thức; * Đánh giá lại các khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ (trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam). 9