Khoá luận Tốt nghiệp Đại học: Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính tờ số 49 tỷ lệ 1:1000 Thị Trấn Phố Lu – Huyện Bảo Thắng – Tỉnh Lào Cai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:91

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của Khoá luận nhằm hỗ trợ việc quản lý hồ sơ địa chính và công tác quản lý nhà nước về đất đai cho UBND các cấp. Giúp cho cán bộ quản lý đất đai quản lý tốt đất tại địa phương một cách dễ dàng. Nghiên cứu khả năng ứng dụng của công nghệ tin học bao gồm hệ thống phần mềm Trắc địa, máy RTK trong công tác thành lập bản đồ địa chính và quản lý cơ sở dữ liệu tài nguyên đất thị trấn Phố Lu. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận Tốt nghiệp Đại học: Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính tờ số 49 tỷ lệ 1:1000 Thị Trấn Phố Lu – Huyện Bảo Thắng – Tỉnh Lào Cai

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ---------------------- BÙI NGỌC TUẤN Tên đề tài: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TIN HỌC VÀ MÁY RTK TRONG THÀNH LẬP BẢN ĐỒ ĐỊA CHÍNH TỜ SỐ 49 TỶ LỆ 1:1000 THỊ TRẤN PHỐ LU HUYỆN BẢO THẮNG TỈNH LÀO CAI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản Lý Đất Đai Khoa : Quản lý Tài nguyên Khóa học : 2015 – 2019 Thái Nguyên, năm 2019
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ---------------------- BÙI NGỌC TUẤN Tên đề tài: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TIN HỌC VÀ MÁY RTK TRONG THÀNH LẬP BẢN ĐỒ ĐỊA CHÍNH TỜ SỐ 49 TỶ LỆ 1:1000 THỊ TRẤN PHỐ LU HUYỆN BẢO THẮNG TỈNH LÀO CAI KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản Lý Đất Đai Khoa : Quản lý Tài nguyên Khóa học : 2015 – 2019 Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS Phan Đình Binh Thái Nguyên, năm 2019
i LỜI CẢM ƠN Thực tập tốt nghiệp là một khâu rất quan trọng trong quá trình học tập của mỗi sinh viên nhằm hệ thống lại toàn bộ lượng kiến thức đã học, vận dụng lý thuyết vào thực tiễn. Qua đó sinh viên ra trường sẽ hoàn thiện hơn về kiến thức lý luận, phương pháp làm việc, năng lực công tác nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn của công việc sau này. Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy, cô trong khoa Quản lý Tài nguyên, Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên đã giảng dạy và hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình học tập và rèn luyện tại trường, trong thời gian vừa qua các thầy, cô khoa Quản lý Tài nguyên đã tạo điều kiện cho em được trải nghiệm thực tế về công việc và ngành nghề mà mình đang học tại Công ty TNHH VietMap em đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK thực hiện công tác chỉnh lý bản đồ địa chính tờ số 49 tỷ lệ 1:1000 Thị trấn phố Lu,huyện Bảo,Thắng Tỉnh Lào Cai” Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo PGS.TS Phan Đình Binh đã trức tiếp hướng dẫn, giúp đỡ em trong quá trình hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này. Em xin cảm ơn Ban giám đốc, cán bộ và kỹ thuật viên công ty cổ TNHH VietMap đã giúp đỡ em hoàn thành khóa luận này. Do trình độ có hạn mặc dù đã rất cố gắng song khóa luận tốt nghiệp của em không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được những ý kiến chỉ bảo của các thầy cô giáo, đóng góp của bạn bè để bài khóa luận tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 21, tháng 05 năm 2019 Sinh viên Bùi Ngọc Tuấn
ii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Tóm tắt một vài thông số phân mảnh bản đồ .................................. 13 Bảng 2.2: Các chỉ tiêu kỹ thuật của đường chuyền kinh vĩ ............................ 16 Bảng 4.1: Hiện trạng dân số thị trấn Phố Lu năm 2017.................................. 52 Bảng 4.2: Bản đồ hiện có của thị trấn Phố Lu ................................................ 53 Bảng 4.3: Hiện trạng sử dụng đất thị trấn Phố Lu năm 2017 ......................... 54 Bảng 4.4: Những yêu cầu kỹ thuật cơ bản của lưới đường chuyền địa chính ...... 56 Bảng 4.5: Kết quả tọa độ mặt phẳng và độ cao bình sai lưới thị trấn phố lu huyện bảo thắng tỉnh lào cai ........................................................... 58 Bảng 4.6: Số liệu đo lưới 20/06/2018 tờ bản đồ số 49 ................................... 58 Bảng 4.7: số liệu đo được ngày 20/06/2018 tờ bản đồ số 49 .......................... 59 Bảng 4.8: Kết quả thống kê diện tích đất (mảnh bản đồ số 49) ...................... 78 đã được chỉnh lý .............................................................................................. 78
iii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1. Sơ đồ quy trình thành lập bản đồ địa chính ...................................... 8 Hình 2.2: Lưới chiếu Gauss-Kruger.................................................................. 9 Hình 2.3: Phép chiếu UTM ............................................................................. 10 Hình 2.4: Sơ đồ quy trình công nghệ đo vẽ bản đồ địa chính ......................... 15 Hình 2.5: Bộ máy RTK và cân bằng máy ....................................................... 19 Hình 2.6: Trình tự đo....................................................................................... 20 Hình 2.7: Bật trạm Base .................................................................................. 21 Hình 2.8: Kết nối bluetooth giữa sổ tay và trạm base ..................................... 21 Hình 2.9: Khởi động phần mềm EGStar ......................................................... 22 Hình 2.10: Tạo Job .......................................................................................... 22 Hình 2.11: Tạo file đo .................................................................................... 23 Hình 2.12: chon hệ tọa độ ............................................................................... 23 Hình 2.13: nhập tọa độ trạm base ................................................................... 24 Hình 2.14: màn hình chọn tọa đô trạm base ................................................... 24 Hình 2.15 chọn tọa độ chiều cao trạm base .................................................... 25 Hình 2.16: đo kiểm tra điểm ........................................................................... 26 Hình 2.17: đo điểm chi tiết .............................................................................. 27 Hình 2.18: Giao diện phần mềm MicroStation V8i ........................................ 28 Hình 2.19: Tạo Design file (tạo file làm việc) ............................................... 30 Hình 2.20: Mở file tham chiếu ........................................................................ 30 Hình 2.21: Gộp các file tham chiếu ................................................................ 31 Hình 2.22: Thanh công cụ biên tập Text. ........................................................ 32 Hình 2.23: Thanh công cụ fence\ Place fence................................................. 32 Hình 2.24: Thanh công cụ vẽ và sửa chữa các đối tượng dạng chữ ............... 33 Hình 2.25: Thanh công cụ vẽ đối tượng dạng tuyến ....................................... 33 Hình 2.26: Thanh công cụ vẽ đường tròn, ellipses ......................................... 33 Hình 2.27: Thanh công cụ coppy, dịch chuyển, tăng tỷ lệ hoặc quy đối tượng .... 33 Hình 2.28: Thanh công cụ trải ký hiệu cho các đối tượng .............................. 34 Hình 2.29: Thanh công cụ thay đổi thuộc tính của đối tượng ........................ 34
iv Hình 2.30: Chức năng in bản đồ trong MicroStation...................................... 35 Hình 2.31: Màn hình giao diện của gcadas ..................................................... 36 Hình 2.32: Giao diện của phần mềm gCadas .................................................. 36 Hình 2.33: Chức năng của công cụ Hệ thống. ................................................ 36 Hình 2.34: Chức năng Nhập kết quả đo đạc bản đồ. ...................................... 37 Hình 2.35: Chức năng Tạo Topology cho bản đồ ........................................... 37 Hình 2.36: Chức năng của Menu Bản đồ tổng ................................................ 37 Hình 2.37: Chức năng của Menu Bản đồ địa chính ........................................ 38 Hình 2.38: Chức năng của Menu Hồ sơ thửa đất ............................................ 38 Hình 2.39: Chức năng của công cụ Hồ sơ địa chính....................................... 39 Hình 2.40: Chức năng của Menu Biên giới, địa giới ...................................... 39 Hình 2.41: Chức năng của Menu Cơ sở đo đạc .............................................. 39 Hình 2.42: Chức năng của Menu Giao thông. ................................................ 40 Hình 2.43: Chức năng của Menu Thủy hệ ...................................................... 40 Hình2.44: Chức năng của Tạo khoanh đất ...................................................... 41 Hình 2.45: Chức năng tạo Bản đồ hiện trạng sử dụng đất .............................. 42 Hình 2.46: Chức năng của Công cụ ................................................................ 42 Hình 2.47: Máy chủ và angten phát tín hiệu(đang đứng ở mốc nhà nước) .... 44 Hình 2.48: Máy con(ROVER) đứng ở vị trí cần đo vẽ ................................... 44 Hình 2.49: Máy chủ phát tín hiệu cho các máy con(ROVER) ....................... 45 Hình 4.1.a. Điểm cơ sở địa chính hạng III ...................................................... 57 Hình 4.2: Cấu trúc file dữ liệu từ máy đo điện tử ........................................... 60 Hình 4.3: File số liệu sau copy sang ............................................................... 60 Hình 4.4: Phần mềm đổi định dạng file số liệu............................................... 61 Hình: 4.5: file số liệu sau khi đổi .................................................................... 61 Hình 4.6: Khởi động khóa Gcadas và kết lôi có sở dữ liệu ............................ 62 Hình 4.7 Tạo tệp dữ kiệu thuộc tính cho đồ họa tương ứng ........................... 62 Hình 4.8: Thiết lập đơn vị hành chính khu đo ................................................ 63 Hình 4.9: Đặt tỷ lệ bản đồ .............................................................................. 63 Hình 4.10: Trút điểm lên bản vẽ ..................................................................... 64 Hình 4.11: Một số điểm chi tiết trên bản vẽ ................................................... 64
v Hình 4.12: Một số điểm đã được nối .............................................................. 65 Hình 4.13: Tìm đường dẫn để lấy số liệu........................................................ 65 Hình 4.14: Triển điểm chi tiết lên bản vẽ ....................................................... 66 Hình 4.15: Một góc tờ bản đồ chỉnh lý không khép kín ................................. 66 Hình 4.16: Tạo topology cho bản đồ............................................................... 67 Hình 4.17: Chọn lớp tham gia tính diện tích ................................................... 68 Hình 4.18: Tính diện tích ................................................................................ 68 Hình 4.19: Chọn lớp tính diện tích.................................................................. 69 Hình 4.20: Vẽ nhãn thửa quy chủ ................................................................... 69 Hình 4.21: Chọn hàng và cột theo tương ứng ................................................. 70 Hình 4.22: Gán nhãn cho tờ bản đồ ................................................................ 70 Hình 4.23: Gán thông tin từ nhãn................................................................... 71 Hình 4.24: Một số thửa đất sau khi được gán thông tin .................................. 71 Hính 4.25: Vẽ nhãn thửa tự động .................................................................... 72 Hình 4.26: Sau khi vẽ nhãn thửa ..................................................................... 72 Hình 4.27: Một số thửa sau khi được vẽ nhãn thửa ........................................ 73 Hình 4.28: Đánh số thửa tự đông .................................................................... 73 Hình 4.31: Tờ bản đồ sau khi biên tập hoàn chỉnh ......................................... 75
vi DANH MỤC VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nguyên nghĩa CSDL : Cơ sở dữ liệu TNMT : Tài nguyên & Môi trường TT : Thông tư QĐ : Quyết định TCĐC : Tổng cục Địa chính CP : Chính Phủ QL : Quốc lộ UTM : Lưới chiếu hình trụ ngang đồng góc VN-2000 : Hệ quy chiếu và hệ tọa độ quốc gia VN-2000 BĐĐC : Bản đồ địa chính GNSS : Global navigation satellite system
vii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................ii DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... iii DANH MỤC VIẾT TẮT ......................................................................................... vi MỤC LỤC ................................................................................................................vii PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 1 1.1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 1.2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ....................................................................... 2 1.3. Ý nghĩa của đề tài. ........................................................................................... 3 PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ......................................................................... 4 2.1. Cơ sở khoa học ................................................................................................ 4 2.1.1. Khái niệm bản đồ địa chính ............................................................ 4 2.1.2. Tính chất, vai trò của BĐĐC .......................................................... 5 2.1.3. Các loại bản đồ địa chính ................................................................ 5 2.1.4. Các yếu tố cơ bản và Nội dung bản đồ địa chính .......................... 6 2.1.5.Cơ sở toán học của bản đồ địa chính ............................................... 9 2.1.6. Nội dung và phương pháp chia mảnh bản đồ địa chính ............... 11 2.2. Cơ sở thực tiễn ............................................................................................... 14 2.3. Các phương pháp thành lập bản đồ địa chính hiện nay ................................. 14 2.3.1. Các phương pháp đo vẽ chi tiết thành lập bản đồ địa chính ......... 14 2.3.2. Đo vẽ bản đồ địa chính bằng phương pháp GPS .......................... 15 2.4. Thành lập lưới khống chế trắc địa ................................................................. 16 2.4.1. Khái quát về lưới tọa độ địa chính ................................................ 16 2.4.2. Những yêu cầu kĩ thuật cơ bản của lưới đường chuyền kinh vĩ ... 16 2.4.3. Thành lập đường chuyền kinh vĩ .................................................. 17 2.5. Đo vẽ chi tiết, thành lập bản đồ ..................................................................... 18 2.5.1. Đo chi tiết và xử lý số liệu ............................................................ 18 2.5.2 Phương pháp đo vẽ bản đồ địa chính bằng máy RTK ................... 19 2.6. Ứng dụng một số phần mềm tin học trong biên tập bản đồ địa chính ........... 27 2.6.1. Phần mềm MicroStation V8i......................................................... 27 2.6.2. Phần mềm Gcadas ......................................................................... 35 2.7. Giới thiệu sơ lược về máy RTK ..................................................................... 43
viii 2.7.1. Đặc điểm và chức năng của máy RTK ......................................... 43 2.7.2. Đo tọa độ, độ cao đường truyền kinh vi ....................................... 45 2.7.3. Quy trình thành lập bản đồ địa chính xã bằng công nghệ GNSS- RTK ......................................................................................................... 45 PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 47 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 47 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ..................................................................... 47 3.3. Nội dung ........................................................................................................ 47 3.3.1. Điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội và sử dụng đất của thị trấn Phố Lu ............................................................................................................ 47 3.3.2 Hiện trạng sử dụng đất và công tác quản lý đất đai ........................ 47 3.3.3. Thành lập lưới khống chế đo vẽ địa chính .................................... 47 3.3.4. Thành lập mảnh bản đồ địa chính xã từ số liệu đo chi tiết ........... 48 3.4 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 48 3.4.1. Phương pháp khảo sát, thu thập số liệu: ....................................... 48 3.4.2.Phương pháp đo đạc: ...................................................................... 48 3.4.3. Phương pháp xử lý số liệu: ........................................................... 48 3.4.4 Phương pháp bản đồ:...................................................................... 48 PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU & THẢO LUẬN ....................................... 49 4.1.Điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội và sử dụng đất của thị trấn phố lu ............. 49 4.1.1. Điều kiện tự nhiên ......................................................................... 49 4.1.2. Tài nguyên đất ............................................................................... 50 4.1.3. Điều kiện kinh tế - xã hội .............................................................. 51 4.2. Hiện trạng sử dụng đất và công tác quản lý đất đai ......................... 52 4.3. Thành lập lưới khống chế đo vẽ .................................................................... 55 4.3.1 công tác ngoại nghiệp .................................................................... 55 4.3.2. Công tác nội nghiệp ...................................................................... 57 4.4.Thành lập mảnh bản đồ địa chính xã từ số liệu đo chi tiết ............................. 59 4.5 Nhận xét, đánh giá và bài học kinh nghiệm.................................................... 77 PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................ 80 5.1. Kết luận .......................................................................................................... 80 5.2. Kiến nghị........................................................................................................ 80 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 PHẦN 1 ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Tính cấp thiết của đề tài Đất đai là sản phẩm của tự nhiên, là tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia. Đất đai là yếu tố duy nhất của sự sống, nếu không có đất sẽ không có sản xuất và cũng không có sự tồn tại của con người. Cho nên việc bảo vệ nguồn tài nguyên đất đai là một vấn đề hết sức quan trọng. Trong cuộc sống đất đai đóng vai trò là tư liệu sản xuất đặc biệt không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày với các hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp và cả sinh hoạt của mình, con người đã tác động trực tiếp vào đất đai, làm thay đổi hệ sinh thái tự nhiên và đôi khi làm giảm dần tính bền vững của đất đai. Ngoài ra hiện tượng xói mòn đất, thoái hoá đất và sa mạc hoá ngày càng diễn ra nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng. Ngoài ra đất đai còn là thành quả cách mạng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta. Cho nên, vì thế thế hệ hôm nay và cả các thế hệ mai sau chúng ta phải đoàn kết để sử dụng hợp lý và hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai cũng như bảo vệ chúng khỏi nguy cơ thoái hoá đang ngày một rõ rệt như hiện nay. Công tác đo đạc bản đồ địa chính, lập hồ sơ địa chính, đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là những công việc chính của công tác quản lý Nhà nước về đất đai đã được quy định trong Luật Đất đai năm 2013. Đây là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là một trong các nhu cầu cấp bách của ngành Địa chính trong cả nước nói chung và của tỉnh Lào Cai nói riêng. Để quản lý đất đai một cách chặt chẽ theo một hệ thống tư liệu mang tính khoa học và kỹ thuật cao, cần thiết phải có bộ bản đồ địa chính chính quy và hồ sơ địa chính hoàn chỉnh theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Hiện nay dưới những hoạt động của con người và những thay đổi của tự nhiên làm cho đất đai có những biến đổi không ngừng do đó. Để bảo vệ quỹ đất đai cũng như để phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý đất đai thì bản đồ
2 địa chính là một trong những tài liệu hết sức cần thiết, vì nó là nguồn tài liệu cơ sở cung cấp thông tin cho người quản lý, sử dụng đất đai, đồng thời là tài liệu cơ bản nhất của bộ hồ sơ địa chính mang tính pháp lý cao. Với tính chất hết sức quan trọng của hệ thống bản đồ địa chính. Để phục vụ mục đích trên, được sự đồng ý của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai, Phòng quản lý các dự án đo đạc và bản đồ công ty TNHH VietMap đã tổ chức khảo sát, thu thập tài liệu lập Thiết kế kỹ thuật - Dự toán: Đo đạc bản đồ địa chính, lập hồ sơ địa chính và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất xã Thị trấn phố lu huyện Bảo Thắng Tỉnh Lào Cai đã tiến hành xây dựng hệ thống bản đồ địa chính cho các địa xã, phường trên địa bàn tỉnh trong đó có Thị trấn phố lu huyện Bảo Thắng Tỉnh Lào Cai Với tính cấp thiết của việc phải xây dựng hệ thống bản đồ địa chính cho toàn khu vực thị trấn Phố Lu, với sự phân công, giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường, Ban chủ nhiệm khoa Quản lý Tài nguyên, công ty TNHH VietMap em tiến hành nghiên cứu đề tài “Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính tờ số 49 tỷ lệ 1:1000 Thị Trấn Phố Lu – Huyện Bảo Thắng – Tỉnh Lào Cai”. 1.2. Mục đích nghiên cứu của đề tài - Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK vào thành lập lưới khống chế đo vẽ, đo vẽ chi tiết và biên tập một tờ bản đồ địa chính tỉ lệ 1:1000 tại Thị Trấn Phố Lu. - Hỗ trợ việc quản lý hồ sơ địa chính và công tác quản lý nhà nước về đất đai cho UBND các cấp. - Giúp cho cán bộ quản lý đất đai quản lý tốt đất tại địa phương một cách dễ dàng. - Nghiên cứu khả năng ứng dụng của công nghệ tin học bao gồm hệ thống phần mềm Trắc địa, máy RTK trong công tác thành lập bản đồ địa chính và quản lý cơ sở dữ liệu tài nguyên đất thị trấn Phố Lu.
3 1.3. Ý nghĩa của đề tài - Trong học tập và nghiên cứu khoa học. + Thực tập tốt nghiệp là cơ hội tốt để hệ thống và củng cố lại kiến thức đã được học trong nhà trường và áp dụng vào thực tiễn công việc - Trong thực tiễn. + Qua nghiên cứu, tìm hiểu và ứng dụng máy toàn đạc điện tử trong công tác đo đạc thành lập bản đồ địa chính giúp cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai được nhanh hơn đầy đủ hơn và chính xác hơn. + Phục vụ tốt cho việc đo vẽ chi tiết thành lập bản đồ địa chính theo công nghệ số, hiện đại hóa hệ thống hồ sơ địa chính theo quy định của Bộ Tài Nguyên và Môi Trường.
4 PHẦN 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1. Cơ sở khoa học 2.1.1. Khái niệm bản đồ địa chính Bản đồ địa chính là tài liệu cơ bản của hồ sơ địa chính, mang tính pháp lý cao phục vụ chặt chẽ quản lý đất đai đến từng thửa đất, từng chủ sử dụng đất. Bản đồ địa chính khác với bản đồ chuyên nghành thông thường ở chỗ bản đồ địa chính có tỷ lệ lớn và phạm vi rộng khắp mọi nơi trên toàn quốc. Bản đồ địa chính thường xuyên được cập nhật nhưng thay đổi hợp pháp của pháp luật đất đai, có thể cập nhật hàng ngày hoặc cập nhật theo định kỳ. hiện nay ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, người ta hướng tới việc xây dựng bản đồ địa chính đa chức năng . Vì vậy, bản đồ địa chính còn có tính chất của bản đồ địa chính cơ bản quốc gia. Bản đồ địa chính được dùng làm cơ sở để thực hiện một số nhiệm vụ trong công tác quản lý nhà nước về đất đai như: - Thống kê đất đai. - Giao đất sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp. - Đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở và sở hữu nhà ở. - Xác nhận hiện trạng và theo dõi biến động về quyền sử dụng đất. - Lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cải tạo đất, thiết kế xây dựng các điểm dân cư, qui hoạch giao thông, thuỷ lợi. - Lập hồ sơ thu hồi đất khi cần thiết. - Giải quyết tranh chấp đất đai. Với điều kiện khoa học và công nghệ như hiện nay, bản đồ địa chính được thành lập ở hai dạng cơ bản là bản đồ giấy và bản đồ số địa chính Bản đồ giấy địa chính là loại bản đồ truyền thống, các thông tin được thể hiện toàn bộ trên giấy nhờ hệ thống ký hiệu và ghi chú. Bản đồ giấy cho ta thông tin rõ ràng, trực quan, dễ sử dụng.
5 Bản đồ số địa chính có nội dung thông tin tương tự như bản đồ giấy, song các thông tin này được lưu trữ dưới dạng số trong máy tính, sử dụng một hệ thống ký hiệu đã số hoá. Các thông tin không gian lưu trữ dưới dạng toạ độ, còn thông tin thuộc tính sẽ được mã hoá. Khi thành lập bản đồ địa chính cần phải quan tâm đầy đủ đến các yêu cầu cơ bản sau: - Chọn tỷ lệ bản đồ địa chính phù hợp với vùng đất và loại đất. Ngoài ra, bản đồ địa chính cần thể hiện đầy đủ và chính xác các yếu tố: Giao thông, thủy lợi, thông tin, địa vật đặc trưng. . .Ở những vùng có độ chênh cao cần thể hiện cả về mặt địa hình. - Các yếu tố pháp lý được điều tra, được thể hiện chính xác và chặt chẽ. Bản đồ địa chính phải có hệ thống tọa độ thống nhất, có phép chiếu phù hợp để các yếu tố trên bản đồ biến dạng nhỏ nhất. 2.1.2. Tính chất, vai trò của BĐĐC Bản đồ địa chính là tài liệu cơ bản của hồ sơ địa chính, mang tính pháp lý cao phục vụ chặt chẽ quản lý đất đai đến từng thửa đất, là cơ sở để thực hiện một số nhiệm vụ trong công tác quản lý nhà nước về đất đai như: - Làm cơ sở thực hiện đăng kí đất đai, giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cấp mới hoặc cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. - Làm cơ sở để Thống kê, kiểm kê đất đai, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Xác định hiện trạng và theo dõi biến động, phục vụ chỉnh lý biến động từng thửa đất. Đồng thời phục vụ công tác thanh tra tình hình sử dụng đất và giải quyết khiếu nại,tố cáo tranh chấp đất đai. 2.1.3. Các loại bản đồ địa chính - Bản đồ địa chính được lưu ở hai dạng là bản đồ giấy và bản đồ số địa chính. Bản đồ giấy địa chính là bản đồ truyền thống, các thông tin rõ ràng, trực quan, dễ sử dụng nhờ hệ thống ký hiệu và ghi chú được thể hiện trên giấy. Bản đồ số địa chính có nội dung thông tin tương tự như bản đồ giấy, song các thông tin này được số hóa , mã hóa và lưu trữ dưới dạng số trong
6 máy tính. Trong đó các thông tin không gian lưu trữ dưới dạng toạ độ, còn thông tin thuộc tính sẽ được mã hoá. - Cơ bản bản đồ địa chính có 2 loại: + Bản đồ địa chính gốc: Là bản đồ được đo vẽ thể hiện hiện trạng sử dụng đất, là tài liệu cơ sở cho biên tập, biên vẽ và đo vẽ bổ sung thành lập bản đồ địa chính theo đơn vị cấp xã. +Bản đồ địa chính: là bản đồ thể hiện trọn các thửa đất, xác định ranh giới, diện tích, loại đất của mỗi thửa đất theo thống kê của từng chủ sử dụng và được hoàn chỉnh phù hợp với các số liệu trong hồ sơ địa chính 2.1.4. Các yếu tố cơ bản và Nội dung bản đồ địa chính 2.1.4.1. Các yếu tố cơ bản của bản đồ địa chính Bản đồ địa chính được sử dụng trong quản lý đất đai là bộ bản đồ biên tập riêng cho từng đơn vị hành chính cơ sở xã, phường. Mỗi bộ bản đồ có thể là một hoặc nhiều tờ bản đồ ghép lại. Để đảm bảo tính thống nhất, tránh nhầm lẫn và dễ dàng vận dụng trong quá trình thành lập cũng như trong quá trình sử dụng bản đồ và quản lý đất đai ta cần phải phân biệt và hiểu rõ bản chất các yếu tố cơ bản của bản đồ địa chính và các yếu tố phụ khác có liên quan. Yếu tố điểm: Điểm là một vị trí được đánh dấu ở thực địa bằng mốc đặc biệt. Trong thực tế đó là các điểm trắc địa, các điểm đặc trưng trên đường biên thửa đất, các điểm đặc trưng của địa vật, địa hình. Trong địa chính cần quản lý dấu mốc thể hiện điểm ở thực địa và toạ độ của chúng. Yếu tố đường: Đó là các đoạn thẳng, đường thẳng, đường cong nối qua các điểm thực địa. Đối với đoạn thẳng cần xác định và quản lý toạ độ hai điểm đầu và cuối, từ toạ độ có thể tính ra chiều dài và phương vị của đoạn thẳng. Đối với đường gấp khúc cần quản lý toạ độ các điểm đặc trưng của nó. Các đường cong có dạng hình học cơ bản có thể quản lý các yếu tố đặc trưng. Tuy nhiên trên thực tế đo đạc nói chung và đo đạc địa chính nói riêng thường xác định đường cong bằng cách chia nhỏ đường cong tới mức các đoạn nhỏ của nó có thể coi là đoạn thẳng và nó được quản lý như một đường gấp khúc.
7 Thửa đất: Là yếu tố đơn vị cơ bản của đất đai. Thửa đất là một mảnh tồn tại ở thực địa có diện tích xác định, được giới hạn bởi một đường bao khép kín, thuộc một chủ sở hữu hoặc chủ sử dụng nhất định. Trong mỗi thửa đất có thể có một hoặc một số loại đất. Đường ranh giới thửa đất ở thực địa có thể là con đường, bờ ruộng, tường xây, hàng rào... hoặc đánh dấu bằng các dấu mốc theo quy ước của các chủ sử dụng đất. Các yếu tố đặc trưng của thửa đất là các điểm góc thửa, chiều dài các cạnh thửa và diện tích của nó. Thửa đất phụ: Trên mỗi thửa đất lớn có thể tồn tại các thửa nhỏ có đường ranh giới phân chia không ổn định, có các phần được sử dụng vào các mục đích khác nhau, trồng cây khác nhau, mức tính thuế khác nhau, thậm chí thường xuyên thay đổi chủ sử dụng đất. Loại thửa này gọi là thửa đất phụ hay đơn vị tính thuế. Lô đất: Là vùng đất có thể gồm một hoặc nhiều loại đất. Thông thường lô đất được giới hạn bởi các con đường kênh mương, sông ngòi. Đất đai được chia lô theo điều kiện địa lý khác nhau như có cùng độ cao, độ dốc, theo điều kiện giao thông, thuỷ lợi, theo mục đích sử dụng hay cùng loại cây trồng. Khu đất, xứ đồng: Đó là vùng đất gồm nhiều thửa đất, nhiều lô đất. Khu đất và xứ đồng thường có tên gọi riêng được đặt từ lâu. Thôn, bản, xóm, ấp: Đó là các cụm dân cư tạo thành một cộng đồng người cùng sống và lao động sản xuất trên một vùng đất. Các cụm dân cư thường có sự cố kết mạnh về các yếu tố dân tộc, tôn giáo nghề nghiệp... Xã, phường: Là đơn vị hành chính cơ sở gồm nhiều thôn, bản hoặc đường phố. Đó là đơn vị hành chính có đầy đủ các tổ chức quyền lực để thực hiện chức năng quản lý nhà nước một cách toàn diện đối với các hoạt động về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội trong phạm vi lãnh thổ của mình. 2.1.4.2 quy trình thành lập bản đồ địa chính - Trong các phương pháp thành lập bản đồ địa chính đều phải qua hai công đoạn chính là: Đo vẽ thành lập bản đồ địa chính gốc (bản đồ địa chính cơ sở) và biên tập, đo vẽ bổ sung thành lập Bản đồ địa chính cấp xã gọi tắt là Bản đồ địa chính.
8 Xây dựng phương án kỹ thuật bản đồ địa chính Thành lập lưới Chuẩn bị bản vẽ địa chính các cấp và các tư liệu liên quan Đo vẽ chi tiết ngoại nghiệp Tu chỉnh tiếp biên bản vẽ Lên mực bản đồ địa chính gốc, đánh số thửa, tính diện tích Lập hồ sơ kỹ thuật thửa đất Giao diện tích thửa đất Biên tập In, nhân bản cho các chủ sử dụng bản đồ địa chính Đăng ký, thống kê, cấp giấy chứng nhận Hoàn thiện bản đồ và hồ sơ địa chính, ký công nhận Lưu trữ, sử dụng Hình 2.1. Sơ đồ quy trình thành lập bản đồ địa chính
9 2.1.5.Cơ sở toán học của bản đồ địa chính Để đáp ứng yêu cầu quản lý đất đai, đặc biệt là khi sử dụng hệ thống thông tin đất đai, bản đồ địa chính trên toàn lãnh thổ phải là một hệ thống thống nhất về cơ sở toán học và độ chính xác. Muốn vậy phải xây dựng lưới toạ độ thống nhất và chọn một hệ quy chiếu tối ưu và hợp lý để thể hiện bản đồ. Trong khi lựa chọn hệ quy chiếu cần đặc biệt ưu tiên giảm nhỏ đến mức có thể ảnh hưởng của biến dạng phép chiếu đến kết quả thể hiện yếu tố bản đồ. Thực tế hiện nay có hai lưới chiếu đẳng góc có khả năng sử dụng cho bản đồ địa chính Việt Nam đó là lưới chiếu Gauss và UTM. Sơ đồ múi chiếu và đặc điểm biến dạng của hai phép chiếu Gauss và UTM được thể hiện trên hình sau: 2.1.5.1: Lưới chiếu Gauss – Kruger Hình 2.2: Lưới chiếu Gauss-Kruger Lưới này được thiết lập theo các điều kiện sau: * Thể elipxoid quả đất Kraxovski (1946) với: - Bán trục lớn a=6378245m - Bán trục nhỏ b=6356863.01877m - Độ dẹt =1/298.3 * Hằng số lưới chiếu k=1.000 tức là tỷ số chiều dài trên kinh tuyến giữa không thay đổi (m=1)
10 * Bề mặt của elipxoid quả đất được chia ra các múi có kinh độ bằng nhau: 60 múi mỗi múi 60 (hoặc 120 múi mỗi múi 30). Mỗi múi được ký hiệu bằng chữ số Ả rập đến 60. Biến dạng lớn nhất ở vùng gần kinh tuyến biên của hai múi chiếu và gần xích đạo 2.1.5.2: Phép chiếu UTM Hình 2.3: Phép chiếu UTM Lợi thế cơ bản của lưới chiếu UTM là biến dạng qua phép chiếu nhỏ và tương đối đồng nhất. Tỷ lệ độ dài trên kinh tuyến trục múi 6 0 là m0 = 0,9996, trên hai kinh tuyến đối xứng nhau cách nhau khoảng 1,5 0 so với kinh tuyến m=1, trên kinh tuyến biên của múi chiếu m>1. Ngày nay nhiều nước phương Tây và trong vùng Đông Nam Á dùng múi chiếu UTM và Elipxoid WGS84. Ngoài ưu điểm cơ bản là biến dạng nhỏ, nếu dùng múi chiếu UTM sẽ thuận lợi hơn trong công việc sử dụng một số công nghệ của phương Tây và tiện liên hệ toạ độ Nhà nước Việt Nam với hệ toạ độ quốc tế. Bản đồ địa chính của Việt Nam được thành lập trước năm 2000 đều sử dụng phép chiếu Gauss. Tháng 7 năm 2000 Tổng cục Địa chính đã công bố và đưa vào sử dụng hệ quy chiếu và hệ toạ độ nhà nước VN-2000. Tham số chính của hệ VN-2000 gồm có: - Bán trục lớn a=6378137,0m - Độ dẹt =1/298,25723563