Khóa luận tốt nghiệp: Sàn giao dịch điện tử trên thế giới và Việt Nam: Thực trạng và triển vọng
lượt xem 20
download
Luận văn giới thiệu tổng quan về sản giao dịch điện tử, sàn giao dịch điện tử trên thế giới và Việt Nam, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của sàn giao dịch điện tử Việt Nam.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Sàn giao dịch điện tử trên thế giới và Việt Nam: Thực trạng và triển vọng
- T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C NGOẠI T H Ư Ơ N G KHOA KINH TẾ NGOẠI THƯƠNG £o°§°ea HÓA LUÂN TỐT NGHIÊP Đề tài: S À N GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ TRÊN THÊ GIỚI V À VIỆT NAM: THỰC TRẠNG V À TRIỀN V Ọ N G Sinh viên thực hiện ĩ H O À N G THỊ NGỌC MAI Lớp : A10-K40C-KTNT H À NỘI Giáo viên hướng dẫn : ThS. vũ CHÍ THANH H à Nội, 2005
- T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C NGOẠI T H Ư Ơ N G K H O A KINH T Ế NGOẠI T H Ư Ơ N G ca KHOA LUẬN TỐT NGHIỆP Đe tài SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM: THỰC TRẠNG V À TRIỀN VỌNG Sinh viên: Hoàng Thị Ngọc Mai Lớp A10-K40C- K T N T H à Nội Giáo viên hướng dẫn: ThS. vũ C H Í T H A N H ' - tw >••• - Ị ; ỉ í H à Nội 2005
- LỜJCẢmơfỉ Trước hết con xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến ba mẹ, những người đã có công nuôi dưỡng và dạy do để con nên người và có được ngày hôm nay. Em xin chân thành cảm ơn trường Đại Học Ngoại Thương, khoa Kinh Tế Đối Ngoại, các thầy cô giáo đã tận tình dạy do em trong suốt thời gian em học tập tại trường. Đặc biẫt, em xin chân thành cảm ơn thấy Vũ Chí Thanh - trực tiêp hướng dẫn em- Đã tạo điều kiẫn cho em ve kiên thức đê em hoàn thành khoa luận tốt nghiẫp này. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn anh chị tôi, tất cả bạn bè và toàn thê anh chị trong công ty cổ phần phẩn mềm phát triên doanh nghiẫp ENTERSOFT đã nhiẫt tình giúp đỡ tôi trong suốt thời gian tôi làm luận văn. Sình Viên Hoàng Thị Ngọc Mai
- Khóa luận lốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT MỤC LỤC LÒI NÓI ĐẦU 3 CHƯƠNG Ì GIỚI THIỆU VÈ SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ 5 ì TỐNG QUAN VÈ SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ 5 1.1 T h ư ơ n g m ạ i điện t ử 5 1.2 Sàn giao dịch điện t ử 7 1.3 C á c đặc t r u n g c ủ a m ộ t sàn giao dịch điện t ử 11 1.3.1 Các bên tiến hành giao dịch trong thương m ạ i điện t ử không tiếp xúc trực tiêp v ớ i nhau và không dôi h o i phái biêt nhau t ừ trước 11 1.3.2 Không còn khái n i ệ m biên giới quốc gia, S G D cho phép doanh nghiệp tham vào thị trường cạnh tranh toàn cểu 12 1.3.3 S G D điện t ử có sự t h a m gia của í nhất 3 chu thê (người mua. người bán, bên t t h ử ba), bên t h ứ ba không thể t h i ế u đó là nhà c u n g cấp dịch v ụ (dịch v ụ mạng, các cơ quan chứng thực) 12 1.3.4 Đ ố i v ớ i thương m ạ i truyền thống t h i mạng lưới thông t i n là cơ sờ trao đ ổ i d ữ liệu, còn d ố i v ớ i S G D điện t ử thì mạng lưới thông t i n chính là thị trường... 13 1.4 C á c y ế u t ố c ầ n t h i ế t cho m ộ t sàn giao dịch 14 1.5 Q u y trình h o ạ t đ ộ n g c ủ a m ộ t sàn giao dịch thông t h ư ờ n g 16 1.5.1 Các loại hình sàn giao dịch điện t ử 16 1.5.2 Q u y trình hoạt động 18 l i L Ợ I Í C H C Ủ A SGD T M Đ T 26 li.Ì L ọ i ích cho các bên t h a m g i a 26 1.2 L ọ i ích cho xã h ộ i 30 CHƯƠNG 2 SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỦ TẠI VIỆT NAM V À TRÊN THÊ GIỚI 32 Nghiên cứu về sàn giao dịch điện tư Trang - Ì -
- Khỏa luận tốt nghiệp Hoảng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT ì T Ì N H H Ì N H SGD ĐIỆN T Ử T R Ê N T H Ế GIỚI 32 LI Khái quát SGD điện tử thế giói trong những năm qua 32 [.1.1 Lịch sử hình thành SGD điện tử 32 1.1.2 T i n h hình S G D hiện nay trên thế g i ớ i 35 113 .. X u huống S G D ì M i n hiện nay 42 1.2 Một số mô hình SGD thành công 46 1.2.1 Mó hình B2B www.alibaba.com 46 1.2.2 M ô hình B 2 C wvvvv.ebay.com 51 1.2.3 Đ á n h giá các nhân tố tạo nên sự phát triển 55 li T H Ự C T R Ạ N G V À T R I Ẽ N V Ọ N G SGD ĐIỆN T Ử T Ạ I V I Ệ T N A M 58 II.l Thực trạng chung 58 II.2 Một sá mô hình sàn giao dịch điện tử tại Việt Nam 65 IU Triển vọng SGD TMĐT ở Việt Nam 70 CHƯƠNG 3 GIỊI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUỊ HOẠT ĐỘNG CỦA SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ TẠI VIỆT NAM 76 ì ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIÉN SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ 76 l i C Á C GIỊI P H Á P 78 li.Ì Hoàn thiện khung pháp lý 78 li.2 Phát triển co sở hạ tầng 85 II.3 Các biện pháp khuyến khích của Nhà nước và doanh nghiệp 91 KÉT LUẬN 100 TÀI LIỆU THAM KHỊO 103 Nghiên cứu về sàn giao dịch điện lư Trang - 2 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT LÒI NÓI Đ Á U Nhắc đến thương mại điện tử (TMĐT) hẳn ai cũng biết đó là việc kinh doanh qua mạng. T u y nhiên rất í người người biết được m ộ t cách chính xác thực chất T M Đ T là t gì. Trong thời gian qua các phương tiện thông tin đại chúng đà đưa t i n rất nhiều về hoạt động này, tuy nhiên nhiều người mới chi biết đến T M Đ T một cách m ơ hồ m à vẫn chưa có một cái nhìn thấu đáo vê bản chất của việc kinh doanh qua mạng này và những nhân tô nào chi phôi hoạt động đó. Sàn giao dứch điện t ử (SDG) là một phần rất quan trọng và được xem là một trong những hoạt động chu yếu cua T M Đ T nói chung. Chúng ta m ớ i chi biết việc k i n h doanh buôn bán qua mạng là việc giới thiệu hàng hoa đến người tiêu dùng trên vvebsite của minh, tuy nhiên SGD còn đảm nhiệm nhiều chức năng khác hỗ trợ cho hoạt động của các doanh nghiệp. Hầu hết chúng ta nghĩ T M Đ T được xem như một chợ ào có người mua và người bán, tuy nhiên thực tế lại đa dạng hơn nhiều bởi có the nói T M Đ T là một thứ trường ảo trên mạng có người mua, người bán, người môi giói và các cơ quan nhà nước. Chính vì vậy chúng ta cần phái nghiên cứu m ộ t cách cụ thể về các hoạt động đó. SGD điện t ứ được hình thành và phát triển rất mạnh mẽ trên thế giới, đặc biệt là ớ các quôc gia phát niên. X u hướng T M Đ T hiện nay đang xuât hiện mạnh mẽ ờ các quốc gia Châu Á trong đó có Việt Nam. Việc nghiên cứu về S G D điện t ử và các yêu cầu cần thiết đê tham gia SGD điện tư đó sẽ là nên tang cơ sơ đê các nước cũng như các doanh nghiệp có một đứnh hướng chiến lược rõ ràng. T r o n g luận văn này sẽ tập t r u n g tìm h i ể u 3 v ấ n đề chính đó là: - Tông quan vê S G D điện t ử - Sàn giao dứch điện t ứ hiện nay trên thế g i ớ i và V i ệ t N a m - G i ả i pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của S G D điện t ử t ạ i V i ệ t Nam Nghiền cứu về sàn giao dịch điện lư Trang - 3 -
- Khóa luận tối nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT B a n ộ i d u n g trên sẽ nằm t r o n g ba chương chính và tập t r u n g h ư ớ n g giai pháp cho S G D điện tứ của V i ệ t N a m thông qua việc phàn tích các m ô hình SGD điện t ứ thành công trên thế g i ớ i . Các doanh nghiệp V i ệ t N a m h i ệ n nay đã và đang chuân bị hành trang cho m ộ t cuộc chinh phục mới. Thành công hay thất bại p h ụ thuộc vào bước đi cua t ừ n g doanh nghiệp. Bài luận văn này sẽ góp phẩn m a n g l ạ i m ộ t cái nhìn khái quát về những việc m à các doanh nghiệp V i ệ t N a m cần phải làm t r o n g thửi gian tới đê có thê h ộ i nhập được v ớ i nên k i n h tê thê g i ớ i , n ă m bát được m ọ i cơ h ộ i m à S G D điện t ử mang l ạ i . J%ìúên cứu về sàn giao dịch điện tư Trang - 4 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT C H Ư Ơ N G Ì GIỚI THIỆU VÈ SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ Ì TỒNG QUAN VÈ SÀN GIAO DỊCH ĐIỆN TỦ LI Thương mại điện tử V ớ i sự phát triển mạnh mẽ của n ề n k i n h tế cộng v ớ i sự tiên bộ cùa khoa học kỹ thuật đặc biệt là ngành công nghệ thông t i n t r o n g t h ờ i gian gần đây chúng ta đã nghe nhắc nhiều đến khái n i ệ m Thương M ạ i Điện T ứ ( T M Đ T ) . Đ â y là một khái n i ệ m vẫn còn tương đ ỏ i m ớ i m é đặc biệt là đ ỏ i v ớ i các nước đang phát triển. T r ả i qua hơn 10 n ă m tồn tại và phát triển, T M Đ T đã đóng góp không nhỏ vào sự l ớ n mạnh của nền k i n h tế m ỗ i quỏc g i a cũng như thương m ạ i toàn cầu. Chính vì n h ữ n g ưu điếm đó, T M Đ T ngày nay đang dần được hoàn thiện và trớ nên thực sự h ữ u ích hơn đặc biệt trong buôn bán quỏc tế. Sự phát t r i ể n của T M Đ T cũng phù hợp v ớ i x u hướng hợp tác của các k h ỏ i liên m i n h k i n h tế trong khu vực cũng như trên toàn thế g i ớ i . M ặ c dù còn là m ộ t lĩnh v ự c tương đỏi m ớ i tuy nhiên T M Đ T chác chăn sẽ là sự l ự a c h ọ n của tương l a i và việc nghiên c ứ u vấn đề này sẽ mang lại m ộ t l ợ i thế l ớ n m ộ t giá trị m ớ i cho thương m ạ i cũng như sự phát ừ i ể n của toàn xã h ộ i . T M Đ T sẽ là công cụ để x o a nhòa biên g i ớ i các quỏc gia và là nhân tỏ chính quyết định sự thành công hay thất bại của m ỗ i hãng k i n h doanh. H i ệ n nay trên thế g i ớ i có nhiều quan điểm khác nhau về thương m ạ i điện tử, trong đó sàn giao dịch điện t ử là m ộ t t r o n g n h ữ n g hình thức hoạt động c h ủ yếu cứa thương m ạ i điện tử. Uy ban Liên Hợp Quỏc về Luật Thương M ạ i Quỏc Te ( U N C I T R A L ) đã đưa ra định nghĩa cua mình về thương mại điện tư như sau :"Thuật n g ữ Thương mại cần đươc diễn giải theo nghĩa rông đe bao quát các vấn đề phát sinh t ừ m ọ i quan hê mane Nghiên cứu về sàn giao dịch điện lư Trang - 5 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT tính chất thương m ạ i dù có hay không có họp đồng. Các quan hệ mang tính thương mại bao gồm các giao dịch sau đây: bất cứ giao dịch nào về thương mại nào vê cung cấp hoặc trao đối hàng hóa hoặc dịch vụ; thỏa thuận phân phối; đại diện hoặc đại lý thương mại, ủy thác hoa hồng; cho thuê đài hạn; xây dụng các công trinh; tư vân; kỹ thuật công trình; đầu tư; cấp vốn; ngân hàng; bảo hiờm; thỏa thuận khai thác hoặc chuyờn nhượng; liên doanh các hình thức khác về họp tác công nghiệp hoặc kinh doanh; chuyên chơ hàng hóa hay hành khách bằng đường biên, đường không, đường sắt hoặc đường bộ". Trao đôi buôn bán hàng hoa dịch v ụ chì là m ộ t phân t r o n g các hoạt động thương mại m à U N C I T R A L đưa ra. T u y nhiên định nghĩa này chưa nói lên được n h ữ n g đặc trưng cơ bản của T M Đ T m à m ớ i chi nêu lên được p h ạ m v i hoạt động của T M Đ T . Chính vì v ậ y U y ban Châu  u đưa r a định nghĩa về T h ư ơ n g m ạ i điện t ử như sau: "Thương m ạ i điện t ử được h i ờ u là việc thực h i ệ n hoạt động k i n h d o a n h q u a các phương tiện điện tử. N ó dựa trên việc x ử lý và t r u y ề n d ữ l i ệ u điện t ử dưới dạng text, â m thanh và hình ánh. Thương m ạ i điện t ử g ồ m n h i ề u hành v i t r o n g đó hoạt động mua bán hàng hóa và dịch vụ qua phương tiện điện tử, giao nhận các n ộ i d u n g kỹ thuật số trên mạng, chuyến tiền điện tử, m u a bán cố p h i ế u điện tứ, vận đơn điện tử, đấu giá thương mại, hợp tác thiết kế, tài nguyên mạng, m u a sắm công cộng, tiếp thị trực tiếp t ớ i người tiêu dùng và các dịch v ụ sau bán hàng. Thương m ạ i điện t ử được thực h i ệ n đ ố i v ớ i cả thương m ạ i hàng hóa, các hoạt động t r u y ề n thống, và các hoạt động m ớ i (như siêu thị ảo)". N h ư vậy T M Đ T là hình thức mua bán hàng hoa và dịch v ụ thông qua hệ thống máy tính nối mạng toàn cầu. Định nghĩa về T M Đ T cứa ú y B a n Châu  u đã nói lên được nhũng nét đặc trưng của T M Đ T so v ớ i thương mại truyền thống, đồng thòi định nghĩa cũng đã nêu đầy đủ phạm v i hoạt động của T M Đ T . J^hiên cứu về sàn giao dịch điện tư Trang - 6 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT 1.2 Sàn giao dịch điện t ử Sàn giao dịch điện t ứ là m ộ t t r o n g n h ữ n g hoạt động c h ủ y ế u và m ạ n h m ẽ của T M Đ T nói chung. Chính vì v ậ y S G D có đầy đủ n h ữ n g đặc trưng và tính chất của hoạt động T M Đ T . T u y nhiên S G D c h ủ y ế u là nơi thực h i ệ n các hành v i thương mại g i ữ a các công ty v ớ i nhau, như vậy S G D có thê hiêu "Là nơi thực hiện các giao dịch giữa các doanh nghiệp v ớ i nhau trên mạng, ta thường g ọ i là giao dịch B2B. Các bên giao dịch t r o n g B 2 B bao gỗm: n g ư ờ i t r u n g gian trực tuyên, người mua, và người bán. Các loại giao dịch theo B 2 B gỗm: mua ngay theo yêu cầu k h i giá thích hợp, và mua theo h ợ p đỗng dài hạn, dựa trên đ à m phán cá nhân giữa người mua và người bán" N h ư vậy SGD điện t ử là nơi trao đ ố i thông t i n và tiến hành giao dịch g i ữ a các doanh nghiệp. T r o n g m ỗ i giao dịch đó có sự t h a m g i a cùa í nhất ba bên đó t là: người mua, n g ư ờ i bán và bên t h ứ ba. Ba đối tượng tham g i a đều h ư ớ n g đến m ộ t mục tiêu chung đó là việc thực hiện mua bán trên mạng. N g ư ờ i mua và n g ư ờ i bán chủ y ế u cung cấp thông t i n cần mua và cần bán, t ừ đó l ự a c h ọ n đ ố i tác phù hợp để thực hiện giao dịch. Bên t h ứ ba thông thường có n h i ệ m v ụ c u n g cáp các công cụ để tiến hành các giao dịch đó, đỗng t h ờ i h ỗ t r ợ các doanh nghiệp c h ứ n g thực độ chính xác t r o n g các đơn hàng, để t ừ đó k ế t h ọ p n g ư ờ i m u a và n g ư ờ i bán thực hiện đơn hàng. C ó thể thấy rằng vài trò của ba c h ủ t h ể này đều có t ầ m quan trọng ngang nhau nếu thiếu m ộ t t r o n g ba chủ t h ế này thỉ giao dịch trên m ạ n g không thể thực hiện được. SGD điện t ử có chức năng xúc tác hoạt động m u a bán và liên k ế t n g ư ờ i mua ( B u y e r ) và n g ư ờ i bán (Seller). Đ â y là môi trường để các hoạt động m u a và bán diễn ra. N h u cầu trao đ ổ i của các đ ố i tượng chính được thoa m ã n . S G D c h ủ yếu thực h i ệ n hai chức năng sau - C h ứ c năng liên k ế t n g ư ờ i m u a và n g ư ờ i bán
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT - C h ứ c năng làm địa diêm m u a bán Thông qua SGD điện tử người mua và người bán có thể t ự giới thiệu vê công ty minh cũng như nhu cầu trao đối hàng hoa với các đôi tác. Chức năng liên két ơ đây thê hiện trong việc người cần mua tìm được người cần bán và ngược lại. Chức năng này cũng tương đối giống chức năng cua chợ truyền thông. T u y nhiên t o n g mua bán truyền thống phạm v i về không gian và thời gian luôn bị giới hạn người mua và người bán có thể phải chú động hơn trong việc tìm k i ế m đối tác. T u y nhiên trong SGD điện tứ, việc liên kết giữa người mua và người bán có the được hỗ trợ bủng các phân m è m m á y tính quàn lý chung trong một cơ sở d ữ liệu. H i ệ n nay m á y tính có thê t ự động phức hợp yêu cầu cùa người mua và người bán đồng thời thông báo cho khách hàng của mình để họ có thể tận dụng cơ hội kinh doanh m ộ t cách hiệu quả nhất. N h ư vậy SGD điện tử g i ữ vai trò to lớn trong những hoạt động đầu tiên và làm tiền đế cho việc thực hiện trao đối buôn bán giữa các hãng kinh doanh. Chức năng này sẽ giám dân theo thời gian và mất dần tác dụng khi các doanh nghiệp đã có đủ thông tin. K h i người bán và người mua đã tìm thấy đối tác phù họp họ sẽ tiến hành giao dịch v ớ i nhau. Lúc này sẽ yêu cầu có một bên t h ứ ba (3rd party), đây là bên có nhiệm vụ đảm báo giao dịch đó là hoàn toàn họp pháp và tạo nên sự tin tường giữa hai bên đồng thời hoàn thiện các bước cuối cùng trong một quy trình giao dịch. Bên thứ 3 có thế là các tố chức t i chính, người chuyên chở, nhà tư vấn, người môi giới.... Sự khăng khít trong m ố i à quan hệ này được thể hiện bủng các m ũ i tên theo m ô hình dưới đây. Đ â y là m ố i quan hệ khép kín và tương tác lẫn nhau. N ê u thiêu một trong 3 bên chắc chắn giao dịch trực tuyến đó không thể thực hiện được. K h i doanh nghiệp đã có đủ thông t i n về khách hàng của mình thi vai trò là người trung gian cùa SGD điện t ử sẽ giảm dần m à chuyến sang một chức năng khác đó chính là chức năng làm địa điểm mua bán. Tại đây khách hàng có the lựa chọn hàng hoa, yêu cầu đặt hàng cũng như thanh toán trực tuyến. SGD điện t ử có thế đảm nhận tất các các yêu cầu đó và giúp cho việc trao đồi hàng hoa diễn ra thuận tiện và an toàn hơn. Chức năng này cũng tương t ự như chức năng của c h ợ truyền thống. T u y nhiên đối v ớ i chợ t u y ề n thống, người mua và người bán phải sáp Nghiên cứu ve sàn giao dịch điện lư Trang - 8 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT trực tiếp nhau nếu muốn thực hiện bất kỳ một khâu nào trong k h i mua bán hàng hoa như: Chọn hàng, hoàn giá, thanh toán... s:s: nsacnon: am rĩ, lỉm- Seller Buyer Mprketing 'Procure- |/ ment Sales Internal Distribution - Interrsal Processes Processes 3rd Parties Brokers, Financial institutions. Logistics, Shipment. Legal Advice. C o n s u l t i n g etc. Hình ì. Mối liên quan giũa các bên Bên cạnh hai chức năng cơ bản trên S G D điện t ử còn có m ộ t so chức năng hỗ trợ khác như: quảng cáo sản p h à m cũng như thông tin về doanh nghiệp m ộ t cách cụ thể và ấn tượng; phân tích thông tin thị trưững, khách hàng, n h u cầu thị trưững qua đó các doanh nghiệp có thế tham k h ả o để l ậ p nên kế hoạch k i n h doanh cho mình. Đ â y cũng là m ộ t trong những ưu diêm của S G D điện t ứ so v ớ i c h ợ truyền thống b ữ i m u ố n thực h i ệ n các chức năng trên c h ợ t r u y ề n t h o n g phải làm theo cách thù công và mất n h i ề u t h ữ i gian phân tích tống h ợ p chính vì v ậ y hiệu quá không cao. SGD điện t ử tuy m ớ i được ra đữi trong thữi gian gần đây những đã thế hiện được những LIU điểm vượt bậc chính vi vậy việc nghiên cứu về S G D điện t ử m ộ t cách thấu đáo chắc chan sẽ giúp cho việc hoàn thiện các S G D điện t ử hơn và m ở rộng thêm nhiều các chức năng khác phục vụ cho nhu cầu trao đối hàng hoa đang ngày m ộ t gia tăng trên toàn thế giới. C ó ba loại SGD điện t ử chính đó là: Nghiên cứu về sàn giao dịch điện tứ Trang - 9 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT SGD điện tử người mua: Là S G D điện t ứ chi có m ộ t n g ư ờ i mua và nhiêu người bán, người m u a đưa r a yêu cầu của mình về hàng hoa cũng như chất lượng. Qua đó ngươi bán sẽ g i ớ i thiệu sản p h à m của mình đèn n g ư ờ i m u a m ộ t cách thuyết phục nhất b ờ i h ọ sẽ phải cạnh tranh v ớ i n h i ề u nhà c u n g cấp khác. SGD điện tư người bán: Là S G D điện tư chỉ có m ộ t n g ư ờ i bán và nhiêu người mua. N g ư ờ i bán giới thiệu sản phẩm cứa mình và các thông t i n khác vê chất lượng cũng như vốn chuyến thanh toán. N g ư ờ i mua phái đưa ra giá mua hợp lý nhất đê có thê sở hữu hàng hoa đó. Hoạt động của S G D điện t ử người bán tương đối v ớ i hoạt động cùa việc đấu giá hàng hoa. Thông thường người mua nào trả giá cao hơn sẽ được lựa chọn. S G D đ iện tử h ồ n h ợp: s G D đ iện tử n ày g Ồ m n hiểu n gười bán V à n h i ề u người mua. B ờ i vốy hoạt động của S G D h ỗ n h ợ p tương đối sôi n ố i . N g ư ờ i m u a và người bán có thể tìm thấy bạn hàng phù h ợ p v ớ i k h ả năng của mình nhất m à không cần phải e ngại trước sự cạnh tranh của n h i ề u đối thủ. S G D điện t ử h ỗ n hợp có thể chia nhò thành hai loại S G D h ỗ n h ọ p khác đó là: S G D điện t ử của ngành và S G D điên tử chung. S G D điện tử ngành là tốp h ợ p d o a n h n g h i ệ p trong cùng m ộ t ngành t h a m gia g i ớ i thiệu sản phẩm. Các doanh n g h i ệ p t h a m gia SGD này sẽ có nhiều l ợ i thế trong việc tìm khách hàng m u a sản p h ẩ m c ủ a mình và có thế chọn lọc khách hàng m ộ t cách tốt nhất do bất kỳ khách hàng nào t h a m gia vào S G D điện t ử ngành đều xác định yêu cầu của mình t ừ trước k h i t h a m gia. C ò n đối v ớ i S G D điện tử chung thi bất kỳ mặt hàng cũng như bất k ỳ m ộ t công ty nào cũng có thê t h a m gia. Đ â y là m ộ t thị trường r ộ n g l ớ n tuy nhiên l ạ i không có sự cá biệt cho m ỗ i ngành hàng. SGD điện t ử tương đối hoàn thiện và đa dạng, các doanh n g h i ệ p có thế tiến hành k i n h doanh qua mạng điện t ử tuy thuộc vào đặc thù lĩnh v ự c của mình đê có cách áp dụng phù h ợ p nhất. D o a n h nghiệp cần phải cân nhắc đối tượng khách hàng mục tiêu của mình là ai, và c h i ế n lược k i n h doanh t r o n g tương l a i
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT của mình là gì? C ó như v ậ y doanh nghiệp m ớ i có thể nâng cao h i ệ u quả sau k h i t h a m gia S G D điện tử. M ô hình c h ợ t r u y ề n thống tương đối p h o n g phú và nhiều hơn rất nhiều so v ớ i S G D điện tử ngoài các sản p h ẩ m thông thường, c h ợ t r u y ề n thông còn bao g ồ m các lĩnh vực khác như: môi g i ớ i , tài chính, c h ứ n g khoán. ngân hàng, báo hiế m, quảng cáo, công nghiệp, nông nghiệp, k h o a học, dẫch vụ... Đ e có thế sánh kẫp và dần thay t h ế thẫ trường t r u y ề n thống, S G D điện t ử vẫn còn m ộ t chặng đườne khá dài đế đạt t ớ i mục đích c u ố i cùng. V ớ i sự phát triên cùa khoa học kỹ thuật đặc biệt là công nghệ thông t i n , chắc chắn t r o n g tương lai T M Đ T sẽ là m ộ t phần không thế thiếu t r o n g đ ờ i sống xã h ộ i nói c h u n g và S G D sẽ là công cụ đắc lực cho các doanh nghiệp tiế n hành k i n h doanh hiệu quá hơn. 1.3 C á c đặc t r u n g c ủ a m ộ t sàn giao dẫch điện t ử 1.3.1 Các bên tiế n hành giao dẫch t r o n g thương m ạ i điện t ử không tiế p xúc trực tiếp v ớ i nhau và không đòi h ỏ i phải biết nhau t ừ trước Trong thương mại truyền thống, các bên thường gặp g ỡ nhau trực tiế p để tiế n hành giao dẫch. Các giao dẫch được thực hiện chủ yế theo nguyên tấc vật lý như: u chuyển tiền, séc, hoa đan, vận đơn, gửi báo cáo. Các phương tiện viễn thông như: fax, telex,... chì được sử dụng đế trao đối số liệu kinh doanh. T u y nhiên việc sử dụng các phương tiện điện tử trong thương mại truyền thống chỉ đếchuyến tải thông t i n m ộ t cách trục tiếp giữa hai đôi tác của cùng một giao dẫch. Thương mại điện t ử cho phép m ọ i người cùng tham gia từ các vùng xa xôi héo lánh đế các k h u vực đô thẫ lớn, tạo điều kiện cho tất cà m ọ i người ờ khắp nơi có cơ n hội ngang nhau tham gia vào thẫ trường giao dẫch toàn cầu và không đòi hói nhất thiết phải có m ố i quen biế t v ớ i nhau. Khách hàng có thế trao đổi mua bán thông qua sàn giao dẫch cùa mình m à không nhất thiết phải di chuyển vẫ trí, thông qua sàn giao dẫch, •/ghiền cửu về sàn giao dịch điện từ Trang - l i -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT người mua có thếtham khảo hàng hoa của nhiều người bán cùng m ộ t lúc, và ngược lại một người bán có thếbán hàng cho nhiều người mua. 1.3.2 Không còn khái niệm biên giới quốc gia, SGD cho phép doanh nghiệp t h a m vào thị trường cạnh tranh toàn cầu Bất kỳ m ộ t doanh nghiệp nào k h i tham gia vào sàn giao dịch điện t ử đêu có nghĩa là h ọ đang tham gia vào thị trường thếg i ớ i . Khái n i ệ m biên g i ớ i quốc g i a trong T M Đ T hoàn toàn mang tính trừu tượng. H ệ thống m á y tính nôi m ạ n g toàn cầu cho phép người m u a và người bán ờ bất kỳ đâu trên thế g i ớ i có thê giao dịch v ớ i nhau. Đây chính là m ộ t t r o n g nhụng y ếu t ố k h i ế S G D ngày càng được m ờ n rộng và là m ộ t cơ h ộ i để các doanh nghiệp đưa hàng hoa hoặc dịch v ụ của mình ra k h ỏ i biên g i ớ i quốc gia mình. N ế như trước đây m u ố n g i ớ i thiệu sản p h à m u của mình, doanh nghiệp cần phải đến gặp trực tiế p khách hàng của mình có. V i ệ c gặp g ỡ trong nước đã khó khăn nhưng gặp g ỡ v ớ i đ ố i tác nước ngoài càng khó khăn hơn. B ằ n g việc tham gia vào S G D điện t ử hàng h o a của doanh nghiệp được g i ớ i thiệu trên toàn thế g i ớ i 24/24 g i ờ m à không làm ảnh h ư ở n g đến thời gian của doanh nghiệp. D ù là khách hàng t r o n g nước hay nước ngoài h ọ cũng đều có k h ả năng g i ớ i thiệu sản phẩm cùa mình nhanh nhất m à không bị g i ớ i hạn về phạm v i lãnh t h ố và số lượng khách hàng. 1.3.3 SGD điện t ử có sự tham g i a của í nhất 3 c h ủ t h ể (người mua, n g ư ờ i t bán, bên t h ứ ba), bên t h ứ ba không thể thiế đó là nhà c u n g cấp dịch v ụ u (dịch v ụ mạng, các cơ quan chứng thực) T r o n g T M Đ T , ngoài các c h ủ thết h a m g i a quan hệ giao dịch g i ố n g như giao dịch thương m ạ i t r u y ề n thống còn xuất h i ệ n m ộ t bên t h ứ 3 đó là nhà c u n g cấp dịch v ụ mạng và các cơ quan chứng thực... Là n h ụ n g n g ư ờ i tạo môi trường cho các hoạt động của sàn giao dịch điện tử. N h à c u n g cấp dịch v ụ m ạ n g và cơ quan chứng thực có n h i ệ m v ụ lưu g i ụ các thông t i n g i ụ a các bên t h a m g i a giao dịch Nghiên cứu về sàn giao dịch điện lư Trang - 12 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT đong thời h ọ cũng xác nhặn độ t i n cạy của các t h o n g t i n t r o n g giao dịch điện tư. Đ â y chính là m ộ t t r o n g n h ữ n g nét đặc trưng rõ nét nhất của T M Đ T so v ớ i thương m ạ i truyền thống, n ế u như thương m ạ i t r u y ền t h ố n g không cân bên t h ứ ba, m à n g ư ờ i m u a và người bán có t h ế trao đ ố i trực tiếp v ớ i nhau và trực tiêp lưu g i ữ các thông t i n của mình thì trong T M Đ T nhất thiết phải có bên t h ứ 3 đặc biệt là người c u n g cáp dịch vụ mạng, đưổc xem như n g ư ờ i c u n g cáp cơ sở hạ tầng cơ bản nhất đế thực hiện các giao dịch điện tứ. 1.3.4 Đ ố i v ớ i thương mại truyền thống thì m ạ n g lưới thông t i n là cơ sơ trao đổi d ữ liệu, còn đ ố i v ớ i S G D điện t ử thì m ạ n g lưới thông t i n chính là thị trường Thông qua T M Đ T , nhiều loại hình k i n h doanh đưổc hình thành. Các dịch vụ gia tăng giá trị trên mạng m á y tính hình thành nên các t r u n g gian ảo làm các dịch v ụ môi g i ớ i k i n h doanh và tiêu dùng. Các siêu thị ảo đưổc hình thành đê cung cấp hàng hoa và dịch vụ trên m ạ n g m á y tính. Đ ố i v ớ i thương m ạ i truyền t h ố n g thông t i n chỉ phục v ụ cho m ụ c đích t h a m khao hoặc trao đổi thông t i n , còn đ ố i v ớ i S G D điện t ử các doanh n g h i ệ p có t h ế tiến hành k i n h doanh trực tiếp thông qua S G D của mình nơi lưu t r ữ các thông t i n đẩy đủ về sán phẩm hàng hoa và dịch vụ của mình. Hiện nay m ộ t số trang web nối tiếng như www.ebay.com, www.alibaba.com, www.amazon.com ... đang đóng vai trò quan trọng cung cấp thông t i n trên mạng. Các trang web này đã trớ thành các khu chổ khống l ồ trên Internet. Khách hàng có khả năng tìm kiếm thông t i n vềsản phẩm thông qua hàng ngàn website đồng thời có thể đặt mua hàng ngay trên trang web đó. N g ư ờ i tiêu dùng đã bất đầu mua m ộ t số các loại hàng m à trước đây đưổc coi là khó có thể tiêu thụ trên mạng. Việc ngồi trước m á y tính và mua sắm hàng hoa có thế tiết k i ệ m đưổc thời gian và tiền bạc chính vì vậy người mua sẵn sàng tà thêm một lưổng tiền nhỏ thay cho việc phải đi đến cửa hàng để chọn lựa. Tương t ự như vậy các hãng k i n h doanh dường như còn có nhiều lơi thế hơn Nghiên cứu về sàn giao dịch điện tứ Trang - 13 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT trong T M Đ T bới họ có thể tiết kiệm được chi phí và tăng lợi nhuận m ộ t các rõ rệt thông qua việc tham gia vào SGD điện tử. Vai trò của công nghệ thông tin hiện nay không chì còn mang tính chất thông tin đơn thuần m à nó còn là cơ hội giao thương của tất cá các doanh nghiệp. 1.4 C á c y ế u tố c ầ n thiết cho m ộ t sàn giao dịch Sàn giao dịch B 2 B là nơi thực hiện chức năng như m ộ t c h ợ điện t ử hỗ t r ợ các doanh nghiệp tiến hành k i n h doanh qua mạng, bên cạnh đó còn bao g ô m m ộ t sụ chức năng như sau: tiếp nhận đăng ký của người m u a và người bán, quản lý danh mục hàng hoa, truyền d ữ l i ệ u , đấu giá đấu thầu, và c u n g cấp thông t i n . N h ư v ậ y để đảm bảo các chức năng đó của SGD, doanh n g h i ệ p phải đảm bảo tôi đa các y ế u tụ cần thiết nhất đảm bảo S G D hoạt động tụt. - H ạ tầng kỹ t h u ậ t H ạ tầng kỹ thuật về công nghệ ờ đày bao gồm: m á y tính, m ạ n g Internet, công nghệ phần m ề m hỗ t r ợ SGD điện tử. C ô n g nghệ này p h ả i đủ nhanh, m ạ n h đảm bảo an toàn t r o n g việc t r u y ề n tải các n ộ i d u n g thông t i n bao g ô m â m thanh, hình ảnh t r u n g thực và sụng động. H ạ tầng m ạ n h cho phép c u n g cấp các dịch v ụ như xem p h i m , x e m TV, nghe nhạc...trực tiếp, c h i phí kết n ụ i I n t e m e t p h ả i rẻ đế đ á m bảo sụ người dùng Internet lớn. Sau k h i Intemet ra đ ờ i và được p h ổ b i ế n rộng rãi thì thương m ạ i điện t ử m ớ i thực sự có bước nhảy vọt. Khái n i ệ m thương mại điện t ử hiện nay h à m ý thương m ạ i Internet n h i ề u hơn. Hệ thụng an toàn bảo mật cho các giao dịch, chụng thâm nhập, chụng Virus, chụng thoái thác. M ọ i giao dịch điện tứ đều thông qua mạng m á y tính n ụ i mạng toàn cầu, chính vì vậy thông tin trao đụi có thế bị ăn cắp. SGD có thê bị V i r u s tấn công bất kỳ lúc nào và doanh nghiệp lại phải mất công xây dựng lại. cần phải có thiết bị báo đảm an toàn tránh sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty và đảm bảo cơ sở căn cứ chác chăn đê có thê quy trách nhiệm cho các bên tham gia. Nghiên cứu về sàn giao dịch điện tư Trang -14-
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT - H ạ t ầ n g v ề pháp lý Phải có luật về giao dịch điện tử công nhận tính pháp lý của các chứng từ điện tứ, các hợp đồng điện t ử ký qua mạng, phải có luật bảo vệ quyên sớ h ữ u t í r tuệ, bảo vệ sự riêng tư, báo vệ người tiêu dùng... qua đó có t h ế bao vệ các giao dịch qua mạng. T r o n g n h ữ n g n ă m gần đây sự phát triẵn cua công nghệ thông t i n đã giúp T M Đ T có được những thành công đáng kế, t u y nhiên bên cạnh đó cũng xuất h i ệ n thêm nhiều m ố i nguy h i ề m khác luôn sẵn sàng gây thiệt h ạ i cho các bên tham g i a T M Đ T . Cân phải có m ộ t văn bản thông nhát điêu c h i n h các môi quan hệ này, qua đó các bên tham gia vào T M Đ T có thế áp dụng hoặc dẫn chiêu tới các văn bản của mình đế tăng thêm tính pháp lý góp phần đ à m bảo an toàn cho các giao dịch diễn ra trên mạng. - Co' sỡ thanh toán điện tử phải thuận tiện, an toàn Các giao dịch điện t ử cũng yêu câu phải được thực h i ệ n q u a m ạ n g thông qua m ộ t sô phương tiện như: thanh toán điện t ử qua thẻ, qua tiên điện tử, thanh toán qua E D I . Các hình thức thanh toán này t u y thuận t i ệ n nhưng cũng có n h ữ n g r ủ i ro nhất định k h i ế n khách hàng không yên tâm như k h ả năng bị tiết l ộ thông tin qua thẻ, bị ăn cắp tiền t r o n g tài khoản. Chính vì v ậ y t r o n g giao dịch điện t ử các doanh nghiệp phải đặc biệt quan tâm đến y ế u t ố bảo m ậ t t r o n g thanh toán đẵ báo vệ khách hàng cũng như bảo vệ chính mình. - H ệ t h ố n g v ậ n c h u y ế n t i n cậy, n h a n h , giá thành h ợ p lý Phải có hệ thống cơ sở c h u y ế n phát nhanh chóng kịp t h ờ i và t i n cậy. Hàng hoa và dịch v ụ h ữ u hình không thê chuyên qua m ạ n g m à cân phải có m ộ t đội ngũ phân phối hàng nhanh chóng thuận tiện đến tay khách hàng. T u y nhiên, bên cạnh những hàng hoa đó cũng có n h ữ n g mặt hàng khác có t h ế g ử i qua I n t e m e t nhưng phải đ à m báo tính an toàn và nhanh chóng. Các san phẩm, dịch v ụ liên quan đến thông t i n như dịch thuật, tư vấn, đào tạo, các dịch v ụ báo chí, t r u y ền Nghiên cứu về sàn giao dịch điện tư Trang - 15 -
- Khóa luận tốt nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40-KTNT thông đêu có thê được vận chuyên m ộ t cách dê dàng qua Internet. Đôi v ớ i các hàng h oà đặc thù bát buộc v ẫ n p hải chuyên theo các kênh t r u y ề n t h ố n g như đường biển, đường hàng không, đường bộ... Thông qua Internet ta v ẫ n có thê theo dõi quá trình phân p h ố i hàng hoa đế tay người tiêu dùng và có thê kiêm tra n tình trạng, vị t í của hàng hoa trên đường v ậ n chuyên và t h ờ i gian khách hàng r nhận được sàn phẩm, tạo uy tín cho doanh nghiệp. T h ô n g thường các doanh nghiệp liên kết v ớ i các công ty vận tải biên, các công t y phát chuyên nhanh đê đám báo quá trình giao dịch được diễn ra suôn sè. - C ó n g u ỉ n nhân l ự c về công n g h ệ thông t i n , k i n h d o a n h , triên k h a i t i ế p thị q u ả n g cáo xúc t i ến bán hàng và t h a n h toán. N g ư ờ i làm k i n h doanh trong lĩnh v ự c T M Đ T không n h ữ n g chỉ yêu cầu v ố n hiếu b i ế t v ề k i n h t ế m à còn yêu cầu về trình đ ộ k ỹ thuật, V ì V ây m ộ t doanh nghiệp m u ố n tham g i a S G D điện t ử nhất thiết phải có đ ộ i n g ũ nhân viên a m hiêu và thành thạo các q u y trình trong T M Đ T . Ngoài ra đế xây d ưng thành c ông m ót S G D hoạt động t ố t còn c an đến nhiều y ếu tố khác, đặc biệt trong giao dịch B 2 B doanh n g h i ệ p cần chú ý t ớ i m ộ t số y ếu tố quan trọng như sau: N g ư ờ i tham g i a ban đầu, L o ạ i hình S G D điện t ử tham gia, Khách hàng mục tiêu, K h á năng thực h i ệ n cùa S G D điện t ứ đó, Các hệ thống p h ụ có liên quan (ngân hàng, v ậ n tải), C ơ chế giá (giá cố định h a y giá l i n h hoạt), L o ạ i hàng hoa và dịch vụ... K h i đã xác định được đầy đù các yế tố cần thiết để thiết lập m ộ t SGD u doanh nghiệp có thế tiến hành triển khai theo các tiêu chí đó. Việc xác định được đối tượng và các chức năng của SGD sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện được dễ dàng hơn. 1.5 Quy trình hoạt động của một sàn giao dịch thông thường 1.5. Ì Các loại hình sàn giao dịch điện t ử - Sell-Side B2B: T h i trường nsười bán •ighiên cứu về sàn giao dịch điện từ Trang - 16 -
- Khóa luận tồi nghiệp Hoàng Thị Ngọc Mai A10-K40- KTNT Hình 2. Mô hình SGD điện tứ người bán Sell-side B 2 B hay còn gọi là thị trường người bán.Trên sàn giao dịch này chi có một người bán và nhiều người mua. Do chỉ có một người bán vì vậy người bán có un thế hơn trên thị trường này. H ọ có quyền lựa chọn người mua theo yêu cẩu cùa mình. Thông thường người mua nào trà giá cao hơn sẽ được tiến hành giao dịch. SGD điện tử này thông thường là của một công ty cụ thế, họ bán hàng của mình và không cho phép một hãng nào giới thiệu sản phẩm trên SGD của mình. - Bye-Side B2B: Thị trường người mua Company B
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Khóa luận tốt nghiệp: Phân tích một số mô hình kinh doanh sàn giao dịch thương mại điện tử B2B (B2B E - Marketplace) trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho doanh nghiệp Việt Nam
97 p | 715 | 137
-
Khóa luận tốt nghiệp: Hoàn thiện kế toán tài sản cố định hữu hình tại Công ty Cổ phần Giao nhận và Thương mại VIKO
85 p | 287 | 84
-
Khóa luận tốt nghiệp: Nghiên cứu một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Công ty TNHH sản xuất, kinh doanh trang thiết bị giáo dục bậc học mầm non Khánh An
115 p | 244 | 78
-
Khóa luận tốt nghiệp Giáo dục mầm non: Thiết kế 100 sản phẩm tạo hình về loài bướm nhằm phát triển tính sáng tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ 5 – 6 tuổi
102 p | 561 | 67
-
Khóa luận tốt nghiệp Văn hóa du lịch: Văn hoá giao tiếp - ứng xử trong hoạt động kinh doanh của công ty CPDL - DV Đồ Sơn
82 p | 245 | 48
-
Khóa luận tốt nghiệp Văn hóa du lịch: Tìm hiểu hoạt động giao tiếp ứng xử với khách của đội ngũ nhân viên phục vụ khách sạn CLASSIC Hoàng Long
96 p | 288 | 45
-
Khóa luận tốt nghiệp: Xây dựng chiến lược kinh doanh loại hình du lịch nghỉ dưỡng ở công ty du lịch Công đoàn Giáo dục
62 p | 195 | 35
-
Khóa luận tốt nghiệp Văn hóa du lịch: Tìm hiểu hoạt động giao tiếp ứng xử của nhân viên phục vụ tại khách sạn Hữu Nghị
83 p | 141 | 23
-
Khóa luận tốt nghiệp Quản trị kinh doanh: Hoạch định chiến lược Marketing – Mix cho Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình giao thông 586 chi nhánh Cần Thơ
75 p | 38 | 20
-
Khoá luận tốt nghiệp Công tác xã hội: Giáo dục sức khỏe sinh sản cho học sinh trung học cơ sở An Lạc, xã Thống Nhất - huyện Lạc Thủy - tỉnh Hòa Bình
82 p | 39 | 20
-
Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá thực hiện sản xuất dứa theo hợp đồng giữa hộ nông dân xã Quang Sơn, thị xã Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình và Công ty Cổ phần Thực phẩm Xuất khẩu Đồng Giao (DOVECO)
142 p | 80 | 15
-
Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Sản phẩm lưu niệm tại bảo tàng Hồ Chí Minh
11 p | 123 | 15
-
Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện tại trung tâm thông tin thư viện trường Đại học sư phạm Hà Nội
9 p | 117 | 15
-
Khóa luận tốt nghiệp: Hoàn thiện quy trình bán lẻ điện tử tại website https://nunakids.com của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Nhàn Thanh
77 p | 37 | 14
-
Khóa luận tốt nghiệp: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Xí nghiệp xây dựng giao thông số 1- Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông Thừa Thiên Huế
100 p | 80 | 13
-
Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện tại Trung tâm thông tin thư viện Đại học Giao thông vận tải
7 p | 100 | 9
-
Khóa luận tốt nghiệp: Những vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động công chứng Hợp đồng mua bán tài sản
79 p | 13 | 7
-
Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Tìm hiểu sản phẩm và dịch vụ thong tin thư viện tại Đại học Vinh
10 p | 123 | 6
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn