Lâm sàng và điều trị áp xe cạnh hậu môn, rò hậu môn ở trẻ em

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br />  LÂM SÀNG VÀ ĐIỀU TRỊ ÁP XE CẠNH HẬU MÔN, RÒ HẬU MÔN  <br /> Ở TRẺ EM <br /> Nguyễn Thị Bích Uyên*, Trương Nguyễn Uy Linh* <br /> <br /> TÓM TẮT  <br /> Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, đánh giá kết quả điều trị và những yếu tố ảnh hưởng đến <br /> kết quả điều trị của bệnh áp xe cạnh hậu môn (AXCHM), rò hậu môn (RHM) ở trẻ em.  <br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu mô tả loạt ca tất cả bệnh nhi bị AXCHM và/hoặc RHM <br /> được chẩn đoán, điều trị tại bệnh viện Nhi Đồng 1‐Thành phố Hồ Chí Minh từ 01/01/2012 đến 30/03/2013.  <br /> Kết  quả: Tổng cộng có 74 bệnh nhi.  Tại lần khám đầu có 28 bệnh nhi bị AXCHM và 46 bệnh nhi bị RHM. <br /> Nam chiếm ưu thế (97,3%). Có 56 (75,6%) bệnh nhi dưới 12 tháng tuổi, 5,7 (77%) bệnh nhi khởi phát bệnh <br /> trước 6 tháng tuổi. Lỗ rò ngoài chủ yếu nằm ở vị trí 3 giờ và/hoặc 9 giờ; ở nửa trước đường ngang nhiều hơn <br /> nửa sau. Lỗ rò trong đều tương ứng lỗ rò ngoài theo vị trí giờ; 87,5% nằm trên đường lược và tại xoang hậu <br /> môn tương ứng. Đường rò thẳng, nông, đơn giản; 90% xuyên qua phần dưới da của cơ thắt ngoài hậu môn; <br /> 88,9% được lót bởi biểu mô. 28 bệnh nhi bị AXCHM có 19 (67,9%) hình thành rò. Những trường hợp (TH) <br /> được rạch thoát mủ có tỉ lệ hình thành rò cao hơn không rạch thoát mủ (87,5% so với 59%, p = 0,044). 65 bệnh <br /> nhi bị RHM (46 RHM ban đầu và 19 từ AXCHM) có 50 TH được điều trị bảo tồn. Tỉ lệ khỏi bệnh sau điều trị <br /> bảo tồn là 76%, không ghi nhận tái phát trong thời gian theo dõi 10,9 ± 3,1 tháng (6,6 – 15 tháng). Các yếu tố <br /> ảnh hưởng đến kết quả điều trị bảo tồn: mật độ của lỗ rò ngoài và đường rò, tiền căn thoát mủ, tuổi khởi phát <br /> bệnh. Có 17 TH được phẫu thuật cắt hoặc mở đường rò, tỉ lệ tái phát sau mổ lần lượt là 66,7% và 12,5% (p = <br /> 0,05). Những TH không được tìm hoặc tìm nhưng không thấy lỗ rò trong có tỉ lệ tái phát là 71,4% so với những <br /> TH tìm thấy được lỗ rò trong là 20% (p = 0,058). Có 23,5% bị bón sau mổ và phần lớn cải thiện khi vết mổ lành. <br /> Kết luận: Bệnh AXCHM/RHM ở trẻ em thường xảy ra ở trẻ nhỏ, chủ yếu ở bé trai, tính chất sang thương <br /> đơn giản và có khả năng khỏi bệnh cao sau điều trị bảo tồn, do đó cần tránh can thiệp phẫu thuật ngay. <br /> Từ khóa: Áp xe cạnh hậu môn, rò hậu môn, điều trị bảo tồn, cắt đường rò, mở đường rò. <br /> <br /> ABSTRACT <br /> CLINICAL CHARACTERISTIC, MANAGEMENT OF PERIANAL ABSCESS  <br /> AND FISTULA‐IN‐ANO IN CHILDREN <br /> Nguyen Thi Bich Uyen, Truong Nguyen Uy Linh <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 520 ‐ 528 <br /> Objectives:  To  describe  the  clinical  characteristics  of  perianal  abscess  (PA)  and  fistula‐in‐ano  (FIA)  in <br /> children, to evaluate the results of treatment and to identify factors affected the clinical outcome. <br /> Method: The authors retrospectively reviewed the clinical data and treatment procedure of all patients with <br /> PA and/or FIA, who were treated at Children’s Hospital 1 from 01/01/2012 to 03/30/2013.  <br /> Results: The study consisted of 74 patients. At the first examination there were 28 patients with PA and 46 <br /> patients with FIA. Most of the patients were male (97.3%). There were 56 (75.6%) children under 12 months‐old, <br /> 57 (77%) children had age of onset under 6 months. The most commonly affected site of external opening was at <br /> 9  and  3  oʹclock;  anterior  openings  more  than  posterior  openings  of  the  transverse  anal  line.  All  the  internal <br /> openings were correspondent to their external openings, 87.5% of them was on the dentate line and on the anal <br /> * Bộ môn Ngoại nhi – Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Thị Bích Uyên   ĐT: 0984746248 <br /> <br /> 520<br /> <br />  Email: nguyenbu84@yahoo.com <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản và Bà Mẹ Trẻ em <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> crypt. All the fistulas were direct, superficial and simple. 90% of the fistulas was through the lowest fibers of the <br /> external sphincter and 88.9% of them was lined by epithelium. There were 19 (67.9%) of 28 patients with PA <br /> developed  fistula.  We  found  that  FIA  development  percentages  were  higher  in  surgical  drainages  than  in <br /> spontaneous drainages (87.5% vs. 59%, p = 0.044). Fifty of 65 patients with FIA (46 patients with FIA at the <br /> first examination and 19 patients from PA group) were applied the conservative treatment and 38 of them (76%) <br /> were  cured.  No  recurrence  was  recorded  with  a  mean  duration  of  10.9  ±  3.1  months  (6.6  –  15  months).  The <br /> factors affected the results of nonoperative treatment were the density of the external opening and the fistula, type <br /> of  drainage,  age  of  onset.  Seventeen  patients  with  FIA  underwent  fistulectomy  or  fistulotomy.  There  was  no <br /> significant  difference  in  FIA  recurrence  between  fistulectomy  and  fistulotomy  (66.7%  vs.  12.5%;  p=  0.05); <br /> between the cases whose the internal openings not be found and the cases whose the internal openings be found <br /> (71.4% vs. 20%; p = 0.058). 23.5% of patients had a constipation after the operation.  <br /> Conclusion:  PA/FIA  in  children  often  affects  in  male  infants.  The  lesions  are  simple,  direct  and  have  a <br /> chance of spontaneous resolution thus the immediate surgical intervention should be avoided. <br /> Key words: Perianal abscess, fistula‐in‐ano, conservative/nonoperative treatment, fistulectomy, fistulotomy. <br /> và  cho  đến  nay  vẫn  chưa  có  một  nghiên  cứu <br /> MỞ ĐẦU <br /> riêng biệt nào về bệnh này ở trẻ em.  <br /> AXCHM và RHM là bệnh thường gặp ở trẻ <br /> Vậy  đặc  điểm  lâm  sàng  của  bệnh  AXCHM, <br /> em.  Tỉ  lệ  hình  thành  rò  sau  AXCHM  ở  trẻ  em <br /> RHM ở trẻ em Việt Nam như thế nào? Kết quả <br /> thay  đổi  từ  13%  đến  85%(4,9,13).  AXCHM  gây  ra <br /> điều trị và những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả <br /> sưng tấy, đau vùng hậu môn, cản trở sinh hoạt. <br /> điều  trị  bệnh  này  ở  trẻ  em  trong  thời  gian  vừa <br /> RHM tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng <br /> qua ra sao? <br /> nhưng khi hình thành gây nên tình trạng rỉ dịch <br /> dai  dẳng  qua  một  hay  nhiều  lỗ  cạnh  hậu  môn <br /> Mục tiêu nghiên cứu <br /> hoặc  hình  thành  ổ  nhiễm  trùng  tái  đi  tái  lại <br /> Từ  thực  tế  đã  nêu,  chúng  tôi  thực  hiện <br /> khiến  bệnh  nhi  khó  chịu,  người  nhà  lo  lắng. <br /> nghiên cứu với những mục tiêu sau:  <br /> Nhiều kết quả nghiên cứu trên thế giới cho thấy <br /> ‐  Mô  tả  đặc  điểm  lâm  sàng  của  bệnh <br /> bệnh AXCHM và RHM ở trẻ em, nhất là ở nhũ <br /> AXCHM, RHM ở trẻ em. <br /> nhi, có những đặc điểm về lâm sàng và điều trị <br /> ‐  Xác  định  tỉ  lệ  và  khảo  sát  những  yếu  tố <br /> khác với ở người lớn(2,13,17). Hầu hết đều ghi nhận <br /> bệnh  xảy  ra  sớm  với  khoảng  76%  ‐  87,5%  xuất <br /> ảnh  hưởng  đến  việc  hình  thành  rò  sau <br /> hiện  trước  1  tuổi,  chủ  yếu  xảy  ra  ở  bé  trai. <br /> AXCHM ở trẻ em. <br /> Đường rò thường thẳng, nông và có khả năng tự <br /> ‐ Đánh giá kết quả điều trị và những yếu tố <br /> lành trước khi can thiệp phẫu thuật. Do đó, thái <br /> ảnh hưởng đến kết quả điều trị của RHM ở trẻ <br /> độ điều trị hiện nay còn gây nhiều tranh cãi và <br /> em sau điều trị bảo tồn và điều trị phẫu thuật. <br /> cũng khác so với những gì chúng ta đã biết đối <br /> PHƯƠNG PHÁP – ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU <br /> với thể bệnh này ở người lớn. <br /> Tại  Việt  Nam,  một  số  ít  tài  liệu  nghiên  cứu <br /> có ghi nhận bệnh xảy ra ở trẻ em. Theo Nguyễn <br /> Bá  Sơn,  trên  135  bệnh  nhân  điều  trị  RHM  tại <br /> bệnh viện Quân y 103 năm 1987 có 3 bệnh nhi, <br /> nhỏ nhất là 8 tuổi(8). Trịnh Hồng Sơn ghi nhận có <br /> 4 bệnh nhi trong 120 trường hợp bị bệnh áp xe <br /> hậu  môn  từ  tháng  1/1999  đến  tháng  6/2003, <br /> trường hợp nhỏ nhất  là  trẻ  2  tháng  tuổi(16).  Tuy <br /> nhiên  các  tác  giả  trên  không  mô  tả  rõ  thể  lâm <br /> sàng cũng như điều trị cụ thể ở những bệnh nhi <br /> <br /> Ngoại Nhi<br /> <br /> Thiết kế nghiên cứu <br /> Hồi cứu mô tả loạt ca. <br /> <br /> Dân số nghiên cứu <br /> Dân số mục tiêu <br /> Tất  cả  bệnh  nhi  bị  AXCHM  và/hoặc  RHM <br /> được  chẩn  đoán,  điều  trị  và  theo  dõi  tại  bệnh <br /> viện Nhi Đồng 1, thành phố Hồ Chí Minh.  <br /> <br /> 521<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Dân số chọn mẫu <br /> Tất  cả  bệnh  nhi  bị  AXCHM  và/hoặc  RHM <br /> được  chẩn  đoán,  điều  trị  và  theo  dõi  tại  khoa <br /> Ngoại  và  phòng  khám  Ngoại‐Bệnh  viện  Nhi <br /> Đồng  1‐Thành  phố  Hồ  Chí  Minh  từ  01/01/2012 <br /> đến 30/03/2013. <br /> <br /> Tiêu chí chọn bệnh <br /> Tất  cả  bệnh  nhi  dưới  16  tuổi  bị  bệnh <br /> AXCHM và/hoặc RHM được chẩn đoán, điều trị <br /> và  theo  dõi  ít  nhất  06  tháng  tại  khoa  Ngoại  và <br /> phòng  khám  Ngoại‐Bệnh  viện  Nhi  Đồng  1‐<br /> Thành  phố  Hồ  Chí  Minh  từ  01/01/2012  đến <br /> 30/03/2013. <br /> <br /> Tiêu chí loại trừ <br /> Những bệnh nhi có kèm theo các bệnh: lao, <br /> viêm ruột mạn tính, bệnh Crohn, HIV, đái tháo <br /> đường, các bệnh lí ác tính vùng hậu môn‐trực <br /> tràng. <br /> Những bệnh nhi bị chấn thương vùng  tầng <br /> sinh  môn;  những  bệnh  nhi  được  phẫu  thuật <br /> vùng hậu môn trực tràng do dị dạng hậu môn‐<br /> trực tràng, bệnh Hirschsprung.  <br /> <br /> Phương pháp thu thập số liệu <br /> Ghi  nhận  theo  mẫu  bệnh  án  lúc  chẩn  đoán <br /> lần  đầu  và  ở  các  thời  điểm  tái  khám  đối  với <br /> những bệnh nhi bị AXCHM/RHM được điều trị <br /> bảo tồn tại phòng khám:  <br /> Đặc điểm bệnh nhân: tuổi, giới, nơi cư trú. <br /> Bệnh  sử:  Tuổi  khởi  phát,  triệu  chứng  ban <br /> đầu,  dấu  hiệu  tụ  mủ,  cách  thoát  mủ,  cách  biểu <br /> hiện  rò,  triệu  chứng  đi  kèm  (nhiệt  độ,  nứt  hậu <br /> môn, tiêu chảy, bón), điều trị trước đó, tiền căn <br /> bản thân và gia đình. <br /> Khám: Số lượng và vị trí sang thương quanh <br /> hậu môn (giờ, đường ngang), đường kính áp xe, <br /> tính  chất  lỗ  rò  ngoài  (miệng  lỗ  rò,  mật  độ, <br /> khoảng cách đến bờ hậu môn), tính chất đường <br /> rò  (dấu  hiệu  sờ  thấy  đường  rò,  mật  độ,  hướng <br /> rò), sẹo cũ. <br /> Điều  trị:  Kháng  sinh  (thời  gian,  số  đợt),  vệ <br /> sinh và ngâm hậu môn, rạch thoát mủ. <br /> <br /> 522<br /> <br /> Kết quả điều trị bệnh <br /> Đối với AXCHM: Khỏi bệnh, hình thành rò. <br /> Đối  với  RHM  điều  trị  bảo  tồn:  Khỏi  bệnh, <br /> không khỏi bệnh, tái phát, tái diễn.  <br /> Riêng  đối  với  những  bệnh  nhi  được  nhập <br /> viện để rạch thoát mủ (AXCHM), cắt/mở đường <br /> rò (RHM), ghi nhận thêm:  <br /> + Khám: Phân loại đường rò; cách tìm, vị trí <br /> và tính chất lỗ rò trong.  <br /> + Điều trị: <br /> ‐  Đối  với  AXCHM:  hình  thức  thoát  mủ  và <br /> dẫn lưu, kết quả cấy mủ. <br /> ‐  Đối  với  RHM:  Phương  pháp  mổ,  kết  quả <br /> mô học đường rò. <br /> + Kết quả điều trị: <br /> ‐ Đối với AXCHM: Khỏi bệnh, hình thành rò.  <br /> ‐  Đối  với  RHM  sau  mổ:  Lành  vết  mổ,  thời <br /> gian  lành  vết  mổ;  không  lành  vết  mổ;  tái  phát, <br /> điều trị sau tái phát, thời gian lành tái phát; biến <br /> chứng sau mổ. <br /> <br /> KẾT QUẢ  <br /> Trong  thời  gian  15  tháng  từ  01/01/2012  đến <br /> 30/03/2013 tại Bệnh viện Nhi Đồng 1‐ Thành phố <br /> Hồ Chí Minh có 74 bệnh nhi bị AXCHM và/hoặc <br /> RHM thỏa các tiêu chí chọn bệnh được đưa vào <br /> nghiên cứu với các đặc điểm sau: <br /> Bảng 1. Đặc điểm dịch tễ học và một số đặc điểm lâm <br /> sàng chung <br /> Đặc điểm<br /> Giới: Nam/Nữ<br /> Nơi cư trú:<br /> Thành phố/Ngoài TP HCM<br /> Chẩn đoán ban đầu: AXCHM/RHM<br /> Tuổi trung vị chẩn đoán (th*)<br /> Tuổi trung vị khởi phát (th)<br /> Tiền căn có AXCHM/RHM<br /> Tổng sang thương<br /> Sang thương tối đa trên 1 BN<br /> Triệu chứng<br /> Nứt hậu môn<br /> đi kèm<br /> Tiêu chảy/ Bón<br /> <br /> Kết quả<br /> 72 (97,3%) / 2 (2,7%)<br /> 23 (31,1%)/ 51 (68,9%)<br /> 28 (37,8%)/ 46 (62,2%)<br /> 4,8 (23 ngày–167 th)<br /> 1,6 (5 ngày–126 th)<br /> 2 (2,7%)<br /> 110<br /> 4<br /> 0<br /> 5 (6,8%)/ 4 (5,4%)<br /> <br /> *th = tháng <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản và Bà Mẹ Trẻ em <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tuổi khởi phát bệnh nhỏ nhất là 5 ngày, lớn <br /> nhất là 126 tháng, trung vị là 1,6 tháng. Bệnh nhi <br /> khởi  phát  bệnh  dưới  6  tháng  tuổi  chiếm  đa  số, <br /> gồm 57 trường hợp (77%). <br /> Đa  số  bệnh  nhi  có  từ  1  đến  2  sang  thương <br /> (89,2%). Từ 2 sang thương trở lên chỉ gặp trong <br /> nhóm bệnh nhi ≤ 24 tháng tuổi. <br /> Bảng 3. Đặc điểm lâm sàng, điều trị của RHM <br />  <br /> <br /> Biểu đồ 1. Phân bố theo tuổi chẩn đoán <br /> Bảng 2. Đặc điểm lâm sàng, điều trị và kết quả điều <br /> trị của AXCHM <br /> Đặc điểm<br /> Kết quả<br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Tổng:<br /> Bệnh nhi/ Sang thương<br /> 28 / 46<br /> Giới: Nam/ nữ<br /> 26 (93%) / 2(7%)<br /> Nhóm tuổi:<br /> 27 (96,4%) / 1 (3,6%)<br /> ≤ 24 th/ > 24 th<br /> Thời gian trung vị từ lúc khởi phát<br /> 10 ( 3- 31)<br /> đến lần khám đầu (ngày)<br /> 3& 9 giờ<br /> 37 (80,4%)<br /> Vị trí sang<br /> Trước/Sau<br /> đường<br /> thương<br /> 4 (8,7%) / 5 (10,9%)<br /> ngang<br /> Đường kính trung vị ổ áp xe<br /> 10 (5-35)<br /> (mm)<br /> Chưa tụ mủ<br /> 10 (21,7%)<br /> Dấu hiệu tụ<br /> Đã tụ mủ, chưa thoát<br /> 15 (32,6%)<br /> mủ<br /> mủ<br /> (số sang<br /> Đã tự vỡ<br /> 18 (39,1%)<br /> thương)<br /> Đã được rạch<br /> 3 (6,5%)<br /> Thân nhiệt trên 38 độ C<br /> 3(10,7%)<br /> Điều trị<br /> Tổng (TH)<br /> 19 (67,8%)<br /> Đường dùng: uống/ tiêm<br /> 15 (79%) / 4 (21%)<br /> mạch<br /> Kháng sinh<br /> Thời gian điều trị trung<br /> 7 ± 3,9 (5-21)<br /> bình (ngày)<br /> Tổng (TH)<br /> 18 (64,3%)<br /> Rạch thoát Rạch tại phòng khám/<br /> 15 (83,3%) / 3<br /> mủ<br /> (16,7%)*<br /> rạch và dẫn lưu tại<br /> phòng mổ<br /> Kết quả điều trị<br /> Tổng<br /> 9 (32,1%)<br /> Khỏi bệnh<br /> Thời gian khỏi bệnh<br /> 4 ± 1,1 (2-6)<br /> trung bình (tuần)<br /> Hình thành rò (TH)<br /> 19 (67,9%)<br /> <br /> *Hai trong ba TH này được cấy mủ, kết quả gồm: <br /> Klebsiella pneumoniae và Morganella morganii.  <br /> <br /> Ngoại Nhi<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Kết quả<br /> Tổng:<br /> 65 / 99<br /> Bệnh nhi/ Sang thương<br /> Giới: Nam/ nữ<br /> 65 (100%) / 0<br /> Nhóm tuổi:<br /> 56 (86,1%) / 9 (13,4%)<br /> ≤ 24 th/ > 24 th<br /> 3 giờ<br /> 27 (27,3%)<br /> 9 giờ<br /> 38 (38,4%)<br /> Lỗ rò ngoài Trước/Sau đường<br /> 19 (19,2%) / 15(15,2%)<br /> ngang<br /> (số sang<br /> thương) Khoảng cách trung vị<br /> 1,5 (0,5 -3)<br /> đến bờ hậu môn (cm)<br /> Mật độ: mềm/chắc 44 (45,4%) / 53 (54,6%)<br /> Rỉ dịch/ sưng tái lại<br /> 34 (40%) / 51 (60%)<br /> Đường rò<br /> Sờ thấy đường rò<br /> 80 (80,8%)<br /> (số sang<br /> Mật<br /> độ:<br /> mềm/cứng<br /> 47(58,8%)<br /> / 33(41,2%)<br /> thương)<br /> Hướng rò thẳng<br /> 80(100%)<br /> Tìm thấy/ tìm không 10(58,8%) / 2(11,8%) /<br /> thấy/ không tìm<br /> 5(29,4%)<br /> Cách tìm: que thăm/<br /> 5(41,7%) / 6(50%)/ 1<br /> Lỗ rò trong* chất chỉ thị màu/ quan<br /> (8,3%)<br /> sát<br /> (Số TH)<br /> Vị trí theo giờ -tương<br /> 10 (100%)<br /> ứng lỗ rò ngoài<br /> Vị trí tại đường lược<br /> 7 (87,5%)<br /> Xuyên phần dưới da<br /> 9 (90%)<br /> cơ thắt ngoài<br /> Phân loại rò<br /> Dưới da<br /> 1 (10%)<br /> Điều trị và kết quả<br /> Tổng (TH)<br /> 50<br /> Tuổi chẩn đoán trung<br /> 3,7 (23 ngày – 13 th)<br /> vị (th)<br /> Kháng sinh: có / không 28 (56%) / 22 (44%) **<br /> Hỗ trợ: điều trị bón /<br /> 1(2%) / 1(2%)<br /> tiêu chảy<br /> Bảo tồn<br /> Tái diễn<br /> 41 (82%)<br /> Khỏi bệnh<br /> 38 (76%)<br /> Thời gian khỏi bệnh<br /> 5,5 ± 2,0 (3 – 10)<br /> (th)<br /> Tái phát<br /> 0***<br /> Tổng (TH)<br /> 17****<br /> Tuổi mổ trung vị (th)<br /> 22,6 (9-167)<br /> Phẫu thuật<br /> Thời gian bị bệnh<br /> 8,9 (3 tuần – 54 th)<br /> trung vị (th)<br /> <br /> 523<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Kết quả<br /> cắt đường rò/ mở<br /> 9 (52,9%) / 8 (47,1%)<br /> đường rò<br /> Lành vết mổ<br /> 16 (94,1%)<br /> Thời gian lành vết mổ<br /> 3,3 ± 0,9 (2 - 5)<br /> (tuần)<br /> Tái phát (TH)<br /> 6 (35,3%)*****<br /> Thời gian theo dõi sau<br /> 10,1 ± 5,1 (1,1 – 19,2).<br /> mổ (th)<br /> Biểu mô chuyển tiếp<br /> 7 (77,8%)<br /> Mô học<br /> Biểu mô gai có sừng<br /> 1 (11,1%)<br /> đường rò<br /> Mô viêm mạn tính<br /> 1 (11,1%)<br /> <br /> *Chỉ mô tả tính chất lỗ rò trong của những bệnh nhi được <br /> phẫu thuật. **Trong những bệnh nhi này có những bệnh <br /> được điều trị kháng sinh từ nơi khác. Thực tế, chúng tôi <br /> chỉ điều trị kháng sinh kết hợp rạch thoát mủ cho 7 (14%) <br /> bệnh nhi. *** Không bệnh nhi nào bị tái phát trong thời <br /> gian theo dõi trung bình là 10,9 ± 3,1 th (6,6 – 15 th). <br /> ****Gồm 15 TH được chỉ định phẫu thuật trong lần khám <br /> đầu nhưng 1 TH không đồng ý mổ, 3 TH còn lại là RHM <br /> thất bại sau điều trị bảo tồn. *****6 TH tái phát và 1 TH <br /> không lành vết mổ được điều trị bảo tồn sau đó. Kết quả: 6 <br /> TH khỏi bệnh trong thời gian trung bình là 3 ± 0,8 th (1 – <br /> 6 th), 1 TH tái phát và sau đó vết mổ cũng không lành <br /> người nhà không đồng ý phẫu thuật lại.  <br /> <br /> Các yếu tố ảnh hưởng kết quả điều trị  <br /> Đối với AXCHM <br /> Chúng tôi xét mối liên quan giữa các yếu tố <br /> lâm  sàng  và  điều  trị  hình  thành  RHM  sau <br /> AXCHM  và  ghi  nhận  việc  thoát  mủ  có  ảnh <br /> hưởng đến kết quả điều trị với sự khác biệt có ý <br /> nghĩa  thống  kê.  Theo  đó,  những  TH  được  rạch <br /> thoát mủ có tỉ lệ hình thành rò cao hơn các TH <br /> áp xe tự vỡ (87,5% so với 59%; Fisher, p = 0,044). <br /> Đối với RHM <br /> Chúng tôi ghi nhận các yếu tố mật độ đường <br /> rò và lỗ rò ngoài, tiền căn thoát mủ và tuổi khởi <br /> phát bệnh có ảnh hưởng đến kết quả điều trị bảo <br /> tồn theo bảng 4.  <br /> Những  TH  được  cắt  rò  và  không  được  tìm <br /> hoặc được tìm nhưng không thấy lỗ rò trong có <br /> tỉ lệ tái phát hoặc không lành vết mổ cao hơn so <br /> với những TH được mở rò (66,7% so với 12,5%) <br /> và tìm thấy được lỗ rò trong (71,4% so với 20%), <br /> tuy  nhiên  sự  khác  biệt  không  có  ý  nghĩa  thống <br /> kê (Fisher; p > 0,05). <br /> <br /> 524<br /> <br /> Bảng 4. Các yếu tố ảnh hưởng kết quả điều trị bảo <br /> tồn RHM <br /> Các yếu tố<br /> Mềm<br /> Chắc<br /> Mềm<br /> Mật độ lỗ<br /> rò ngoài<br /> Chắc<br /> Tự vỡ<br /> Tiền căn<br /> Rạch/<br /> thoát mủ<br /> Chọc hút<br /> <br /> Mật độ<br /> đường rò<br /> <br /> Tuổi trung vị khởi<br /> phát bệnh (tháng)<br /> <br /> Kết quả<br /> Không Phép kiểm<br /> Khỏi bệnh<br /> khỏi bệnh<br /> 41<br /> 5<br /> Fisher; p =<br /> 0,014<br /> 8<br /> 6<br /> 42<br /> 1<br /> Fisher;<br /> p