Luận án Tiến sĩ: Phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ giai đoạn hiện nay

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:185

Thêm vào BST

Báo xấu

113
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về phương thức lãnh đạo (PTLĐ) công tác cán bộ của tỉnh ủy các tỉnh ở Bắc Trung Bộ, luận án đề xuất những giải pháp chủ yếu đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ đến năm 2030.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ: Phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ giai đoạn hiện nay

häc viÖn chÝnh trÞ quèc gia hå chÝ minh vâ m¹nh s¬n PH¦¥NG THøC L·NH §¹O C¤NG T¸C C¸N Bé CñA C¸C TØNH ñY ë B¾C TRUNG Bé GIAI §O¹N HIÖN NAY luËn ¸n tiÕn sÜ khoa häc chÝnh trÞ Hµ néi - 2015
häc viÖn chÝnh trÞ quèc gia hå chÝ minh vâ m¹nh s¬n PH¦¥NG THøC L·NH §¹O C¤NG T¸C C¸N Bé CñA C¸C TØNH ñY ë B¾C TRUNG Bé GIAI §O¹N HIÖN NAY Chuyên ngành : Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước Mã số : 62 31 02 03 luËn ¸n tiÕn sÜ khoa häc chÝnh trÞ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trương Thị Thông PGS.TS Nguyễn Văn Giang Hµ néi - 2015
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. TÁC GIẢ LUẬN ÁN Võ Mạnh Sơn
MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 6 Chương 1: PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC CÁN BỘ CỦA CÁC TỈNH UỶ Ở BẮC TRUNG BỘ HIỆN NAY - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 30 1.1. Các tỉnh, tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ 30 1.2. Công tác cán bộ và phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy vùng Bắc Trung Bộ - khái niệm, nội dung 47 Chương 2: ĐỘI NGŨ CÁN BỘ VÀ PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC CÁN BỘ CỦA CÁC TỈNH ỦY Ở BẮC TRUNG BỘ - THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, VẤN ĐỀ ĐẶT RA 68 2.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ 68 2.2. Phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ - thực trạng, nguyên nhân, vấn đề đặt ra 89 Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC CÁN BỘ CỦA CÁC TỈNH ỦY Ở BẮC TRUNG BỘ ĐẾN NĂM 2030 115 3.1. Dự báo những nhân tố tác động và phương hướng đổi mới phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ở Bắc Trung Bộ 115 3.2. Giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ 120 KẾT LUẬN 154 CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 156 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 157 PHỤ LỤC
CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN CNH, HĐH : Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CNXH : Chủ nghĩa xã hội HĐND : Hội đồng nhân dân HTCT : Hệ thống chính trị PTLĐ : Phương thức lãnh đạo MTTQ : Mặt trận Tổ quốc UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án V.I. Lênin, người thầy vĩ đại của phong trào cách mạng vô sản thế giới đã khẳng định: "Trong lịch sử, chưa hề có một giai cấp nào giành được quyền thống trị, nếu nó không đào tạo ra được trong hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiền phong có đủ khả năng tổ chức và lãnh đạo phong trào…" [55, tr. 473]. Đối với cách mạng vô sản, một cuộc cách mạng khó khăn, gian khổ và triệt để nhất trong lịch sử phát triển nhân loại dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, nhằm lật đổ chế độ áp bức, bóc lột, xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH) và từng bước tiến đến chủ nghĩa cộng sản, việc tạo ra đội ngũ cán bộ có chất lượng, bảo đảm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng là vấn đề đặc biệt quan trọng luôn được các đảng cộng sản quan tâm. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, giáo dục và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc vai trò đặc biệt quan trọng của cán bộ đối với thắng lợi của cách mạng nước ta và luôn giành trí tuệ, sức lực tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về cán bộ và công tác cán bộ, đạt được kết quả to lớn. Người khẳng định: "Cán bộ là gốc của mọi công việc" [76, tr. 269]; "Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém" [76, tr. 273]. Điều này, chủ yếu do và được quyết định bởi công tác cán bộ của Đảng. Trong công tác cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm tìm và chỉ ra cho Đảng cách thức, phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo và tiến hành công tác cán bộ. Nhờ đó, công tác cán bộ của Đảng đạt kết quả to lớn. Đội ngũ cán bộ của Đảng ngày càng trưởng thành, đưa cách mạng nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Cách thức, phương pháp lãnh đạo công tác cán bộ hay phương thức lãnh đạo (PTLĐ) công tác cán bộ là một nội dung rất quan trọng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ. Phương thức ấy, phải luôn được đổi mới phù hợp với điều kiện hoạt động của Đảng và yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ. Trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước, hội nhập quốc tế hiện nay, Đảng ta khẳng định: "Cán
2 bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và của chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng" [21, tr. 66]. Thành tựu đổi mới to lớn và có ý nghĩa lịch sử đã minh chứng điều đó. Công cuộc đổi mới, đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước cũng đặt ra vấn đề to lớn, cấp bách phải giải quyết là phải có đội ngũ cán bộ nói chung, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp Trung ương nói riêng ngang tầm và đáp ứng tốt yêu cầu công cuộc đổi. Đây là một trong ba vấn đề cấp bách được Nghị quyết Trung ương 4, Khóa XI "Một số vấn đề cấp bách về công tác xây dựng Đảng hiện nay" chỉ ra. Không giải quyết tốt vấn đề này, thì việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của các ngành, địa phương và Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đạt kết quả thấp và mục tiêu đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020 khó thành hiện thực. Để có đội ngũ cán bộ ngang tầm và đáp ứng tốt yêu cầu công cuộc đổi, phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, trong đó đổi mới PTLĐ của Đảng nói chung và của các cấp ủy đảng nói riêng đối với công tác cán bộ là một bộ phận đặc biệt quan trọng: "Đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng về công tác cán bộ" [35, tr. 273]. Việc đổi mới PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ được diễn ra ở các ngành, các cấp, trong đó, cấp tỉnh là cấp có vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng. Đó là cấp dưới trực tiếp của Trung ương, trực tiếp triển khai thực hiện các chủ trương và quyết định của Đảng về công tác cán bộ và đổi mới PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ, với nhiệm vụ trọng tâm là đổi mới PTLĐ của cấp ủy cấp tỉnh đối với công tác cán bộ và trực tiếp chỉ đạo thực hiện đổi mới PTLĐ đối với công tác cán bộ của số lượng lớn cấp ủy trực thuộc và cấp ủy cơ sở. Việc đổi mới PTLĐ của các cấp ủy trực thuộc và cấp ủy cơ sở đối với công tác cán bộ phụ thuộc rất lớn vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy cấp tỉnh, đặc biệt là việc đổi mới PTLĐ của cấp ủy cấp tỉnh đối với công tác cán bộ. Nghiên cứu, tìm giải pháp đổi mới có kết quả PTLĐ của cấp ủy cấp tỉnh đối với công tác cán bộ thực sự là vấn đề cấp thiết hiện nay. Khu vực Bắc Trung Bộ gồm các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế là khu vực chiến lược, có vị trí, vai
3 trò rất quan trọng về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh. Trong những năm qua, các tỉnh ủy đã quan tâm tìm các giải pháp đổi mới công tác cán bộ, trong đó có đổi mới PTLĐ đối với công tác cán bộ, đạt kết quả quan trọng. Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu và nhiệm vụ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH, hội nhập quốc tế hiện nay, đội ngũ cán bộ trong khu vực chưa thực sự đáp ứng tốt yêu cầu. Hạn chế cơ bản của đội ngũ này biểu hiện trên các mặt: Trình độ nhận thức chính trị, năng lực tổ chức quản lý, năng lực chỉ đạo hoạt động thực tiễn còn hạn chế; nhiều cán bộ được đề bạt, bổ sung vào những cương vị chủ chốt, nhưng chưa qua bồi dưỡng, đào tạo cơ bản về chuyên môn và lý luận chính trị... Vì vậy, khi xử lý công việc còn biểu hiện tùy tiện, kinh nghiệm chủ nghĩa, không đúng với đường lối, lập trường quan điểm giai cấp của Đảng. Phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy đối với công tác cán bộ vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém, còn chậm trễ và lúng túng. Việc xây dựng các quy định, quy chế để cụ thể hóa nguyên tắc tập trung dân chủ; Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ còn chưa được quan tâm; vai trò người đứng đầu trong công tác cán bộ còn chưa thể hiện rõ. Việc giám sát trong công tác cán bộ còn nhiều lúng túng, vai trò của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) trong công việc này ở nhiều nơi còn chưa rõ và chưa được phát huy mạnh mẽ; việc phát hiện người có đức, có tài, người ngoài Đảng để quy hoạch, đào tạo, bố trí, sử dụng còn chưa có quy định cụ thể và kết quả thấp; còn lẫn lộn về trách nhiệm giữa tập thể và cá nhân trong công tác cán bộ... Nghiên cứu tìm các giải pháp khả thi, phát huy những ưu điểm, khắc phục khuyết điểm nêu trên, đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ vùng này đáp ứng yêu cầu công cuộc đổi mới ở các tỉnh là vấn đề cấp thiết. Để góp phần giải quyết vấn đề cấp thiết nêu trên, nghiên cứu sinh chọn vấn đề: "Phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ giai đoạn hiện nay" để thực hiện đề tài luận án tiến sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước.
4 2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án 2.1. Mục đích Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về PTLĐ công tác cán bộ của tỉnh ủy các tỉnh ở Bắc Trung Bộ, luận án đề xuất những giải pháp chủ yếu đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ đến năm 2030. 2.2. Nhiệm vụ - Tổng quan các công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài luận án. - Làm rõ những vấn đề lý luận về PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ. - Đánh giá đúng thực trạng PTLĐ công tác cán bộ các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ từ năm 2005 đến nay, chỉ ra ưu, khuyết điểm, nguyên nhân, vấn đề đặt ra. - Đề xuất phương hướng, giải pháp khả thi nhằm đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ đến năm 2030. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận án 3.1. Đối tượng nghiên cứu Luận án nghiên cứu PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ giai đoạn hiện nay. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Luận án nghiên cứu PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy khu vực Bắc Trung Bộ trong giai đoạn từ 2005 đến nay, phương hướng đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ đến năm 2030. 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu 4.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn - Cơ sở lý luận: Luận án được xây dựng dựa trên những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về Đảng và xây dựng Đảng, về công tác cán bộ và PTLĐ của Đảng.
5 - Cơ sở thực tiễn: Luận án được nghiên cứu trên cơ sở thực tiễn PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ; các báo cáo sơ kết, tổng kết công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ, những số liệu điều tra, khảo sát thực tế. 4.2. Phương pháp nghiên cứu Luận án được nghiên cứu bằng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin và các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành, liên ngành, như: tổng kết thực tiễn; lịch sử - lôgíc; phân tích - tổng hợp, thống kê, so sánh; chuyên gia. 5. Đóng góp mới về khoa học của luận án - Khái niệm, nội dung PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ. - Đề xuất các giải pháp có tính đột phá để đổi mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ trong những năm tới là: tăng cường phân công, phân cấp trong quản lý và sử dụng cán bộ, đồng thời xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, người đứng đầu các tổ chức của hệ thống chính trị (HTCT) trong công tác cán bộ; hoàn thiện các quy chế công tác cán bộ và thực hiện tốt chủ trương lấy phiếu tín nhiệm cán bộ; bầu cử có số dư; mở rộng thi tuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý trong tỉnh. 6. Ý nghĩa thực tiễn của luận án - Các kết quả nghiên cứu của đề tài có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ. - Các kết quả nghiên cứu của đề tài cũng có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ học tập, nghiên cứu về môn Xây dựng Đảng. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận án gồm 3 chương, 6 tiết.
6 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI Đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu về công tác cán bộ và đổi mới công tác cán bộ. Trong những công trình đó, một số công trình đã đề cập đến những nội dung của PTLĐ của các cấp ủy đảng đối với công tác cán bộ. Sau đây là những công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài luận án: 1. Các công trình khoa học trong nước 1.1. Sách * PGS, TS Nguyễn Phú Trọng - PGS, TS Trần Xuân Sầm (Chủ biên), (2001), Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã đề cập đến cơ sở lý luận của việc xây dựng tiêu chuẩn cán bộ; những kinh nghiệm xây dựng tiêu chuẩn cán bộ của Đảng phù hợp với từng giai đoạn cách mạng; đánh giá cán bộ các cấp và những quan điểm, phương hướng chung trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, trong đó có nội dung liên quan đến PTLĐ công tác cán bộ của Đảng là: Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các quy chế, quy trình công tác cán bộ, thực hiện tiêu chuẩn hóa cán bộ; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, quản lý cán bộ. Cuốn sách chủ yếu luận bàn và kiến nghị xây dựng tiêu chuẩn cho cán bộ đảng, chính quyền, lực lượng vũ trang, trong đó những nội dung nêu trên mới được đề cập ở những điểm chung. Tuy nhiên, cuốn sách có giá trị tham khảo tốt cho luận án. * Thang Văn Phúc - Nguyễn Minh Phương (2005), Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Các tác giả nghiên cứu, đánh giá về thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức và thể chế quản lý cán bộ, công chức hiện nay, kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của một số nước trên thế giới. Một nội dung quan trọng được trình bày là tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ, trong đó có phân tích quan điểm của Người về vai trò, phương pháp đánh giá cán bộ; phân tích nội dung,
7 các quan điểm và nguyên tắc đổi mới cán bộ và công tác cán bộ của Đảng ta. Đây là những nội dung liên quan đến PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ. * PGS, TS Bùi Đình Phong (2006), Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ, Nxb Lao động, Hà Nội. Cuốn sách đi sâu phân tích qua trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ, tác giả nhấn mạnh vai trò, vị trí cán bộ trong sự nghiệp cách mạng, yêu cầu của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ cách mạng. Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ của Đảng, tác giả nhấn mạnh các nội dung về hiểu biết cán bộ, cách dùng, cách đối xử với cán bộ, huấn luyện cán bộ. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ, công tác cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Cuốn sách đề cập yêu cầu đặt ra đối với công tác cán bộ trong thời kỳ CNH, HĐH; đổi mới quan niệm về hệ quy chiếu tiêu chuẩn cán bộ trong tình hình mới; nâng cao hiệu quả chính sách cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Những nội dung trong cuốn sách có giá trị tham khảo quan trọng đối với luận án. * PGS, TS Trương Thị Thông, TS Lê Kim Việt (Đồng chủ biên) (2008), Bệnh quan liêu trong công tác cán bộ ở nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã chỉ rõ nguồn gốc hình thành bệnh quan liêu trong công tác cán bộ, ảnh hưởng, tác hại của bệnh quan liêu tới công tác cán bộ trong điều kiện Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền. Cuốn sách đi sâu nghiên cứu, phân tích thực trạng bệnh quan liêu trong công tác cán bộ biểu hiện trong tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; trong kiểm tra, đánh giá, bố trí, sắp xếp, quản lý; thực hiện chính sách đối với công tác cán bộ. Từ sự phân tích nêu trên, cuốn sách nêu một số biện pháp và kiến nghị chủ yếu để phòng chống bệnh quan liêu trong công tác cán bộ: Xây dựng và hoàn chỉnh đồng bộ hệ thống cơ chế, quy chế, quy định về công tác cán bộ, thực hiện dân chủ hóa, công khai hóa trong công tác cán bộ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm phòng ngừa bệnh quan liêu, kiên quyết đấu tranh loại trừ những hiện tượng quan liêu, tiêu cực trong công tác cán bộ; đổi mới PTLĐ
8 của Đảng, xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn các chủ thể trong công tác cán bộ; đẩy mạnh cải cách hành chính, kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu quả của các cơ quan tham mưu về công tác cán bộ; phát huy vai trò của các đoàn thể nhân dân, dựa vào dân để quản lý, kiểm tra, giám sát cán bộ và công tác cán bộ nhằm phòng ngừa, khắc phục bệnh quan liêu trong công tác cán bộ; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, giáo dục quan điểm quần chúng, xây dựng tác phong làm việc khoa học, sâu sát thực tế cho cán bộ, đảng viên. Nội dung của cuốn sách có giá trị tham khảo tốt trong việc nghiên cứu phương pháp thực hiện sự lãnh đạo của Đảng trong công tác cán bộ. * Trịnh Cư - TS Nguyễn Duy Hùng - PGS, TS Lê Văn Yên (2009), Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ ở Trung Quốc, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Nội dung cuốn sách "Kinh nghiệm xây dựng đội ngũ cán bộ ở Trung Quốc" được biên soạn chủ yếu dựa vào sách, báo và tạp chí của Trung Quốc, bố cục theo từng vấn đề mang tính tổng quát giúp bạn đọc có tài liệu nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm về công tác tổ chức, xây dựng đội ngũ cán bộ của Trung Quốc trong thời gian gần đây. Tập thể tác giả của cuốn sách đã chỉ ra, cán bộ lãnh đạo phải hội tụ 12 yếu tố cơ bản. Trung Quốc đã tiến hành cải cách công tác cán bộ đảng, chính quyền ở các nội dung: Cải cách công tác tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ, hoàn thiện chế độ sát hạch cán bộ; thúc đẩy việc luân chuyển cán bộ; tăng cường giám sát cán bộ lãnh đạo và giám sát công tác tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ; hoàn thiện một bước chế độ nhân viên công vụ nhà nước và chế độ thẩm phán, kiểm sát viên; hoàn thiện chế độ bồi dưỡng, đào tạo cán bộ; cải cách chế độ tiền lương và phúc lợi xã hội. Những nội dung nêu trên đều liên quan đến PTLĐ của đảng đối với công tác cán bộ. Tuy nhiên, những điểm đó còn dừng lại ở những điểm chung, chưa chỉ ra cụ thể đối với cấp ủy cấp tỉnh. * PGS, TS Trần Đình Hoan (chủ biên) (2008), Đánh giá, quy hoạch, luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
9 Các tác giả đã phân tích cơ sở phương pháp luận và những yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước đối với công tác đánh giá, quy hoạch, luân chuyển cán bộ ở nước ta. Đồng thời, làm sáng tỏ cơ sở khoa học của công tác đánh giá cán bộ; quy hoạch cán bộ; luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý. Trong đó, nêu lên quan niệm, yêu cầu, nguyên tắc, quy trình đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý; đưa ra được một số bài học kinh nghiệm về công tác cán bộ của Đảng ta nói chung và đánh giá cán bộ nói riêng; phân tích thực trạng công tác đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý qua hai thời kỳ: thời kỳ 1945-1985 và từ 1986 đến nay. Đồng thời, tập thể tác giả của cuốn sách đã đưa ra 6 quan điểm và 7 giải pháp chung nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, quy hoạch và luân chuyển cán bộ. Trong những giải pháp nêu trên, đáng quan tâm là quy trình đánh giá, quy hoạch và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý. Những điểm này còn dừng lại ở tầm vĩ mô, chưa cụ thể đối với cấp ủy cấp tỉnh, song là tài liệu có giá trị tốt cho luận án. * TS Ngô Huy Tiếp (Chủ biên) (2008), Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với trí thức nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Điểm quan trọng của nội dung cuốn sách là nêu ra được quan niệm PTLĐ của Đảng đối với đội ngũ trí thức, đổi mới PTLĐ của Đảng đối với đội ngũ trí thức nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH. Từ thực tiễn phân tích thực trạng đội ngũ trí thức nước ta hiện nay, cuốn sách đã nêu lên phương hướng, mục tiêu, những giải pháp cơ bản đổi mới PTLĐ của Đảng đối với đội ngũ trí thức. Trong đó, nhấn mạnh việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong các tập thể trí thức; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong lĩnh lực khoa học có tâm, có tầm; đổi mới chính sách giáo dục, đào tạo trí thức; xây dựng chính sách đãi ngộ và tôn vinh những trí thức có đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng đất nước. Nội dung của cuốn sách có giá trị tham khảo tốt cho luận án, nhất là hướng tiếp cận xây dựng quan niệm và các giải pháp thực hiện. * PGS, TS Nguyễn Thế Thắng (Chủ biên) (2011), Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta hiện nay, Nxb Lao động xã hội, Hà Nội.
10 Cuốn sách nêu khái niệm về phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo quản lý, tư tưởng Hồ Chí Minh về phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo quản lý. Từ việc phân tích thực trạng, cuốn sách nêu quan điểm của Đảng ta trong việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo quản lý và việc vận dụng tư tưởng của Người trong xây dựng phong cách cán bộ lãnh đạo quản lý ở nước ta hiện nay, tập trung là, xây dựng mục tiêu, phương hướng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phong cách làm việc vào xây dựng phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý ở nước ta hiện nay; nội dung phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo quản lý theo tư tưởng Hồ Chí Minh cần xây dựng ở nước ta hiện nay; một số khuyến nghị về giải pháp xây dựng phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý ở nước ta. Nội dung của cuốn sách có giá trị tham khảo tốt, nhất là trong việc xây dựng các giải pháp thực hiện gắn với nội dung luận án nghiên cứu. * TS Nguyễn Minh Tuấn (2012), Tiếp tục đổi mới đồng bộ công tác cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách gồm 03 chương, đi sâu phân tích tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ cán bộ; quan điểm của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước; đổi mới mạnh mẽ PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ.Trên cơ sở phân tích các nội dung này, cuốn sách đề cập việc tiếp tục đổi mới đồng bộ các khâu trong công tác cán bộ, nhấn mạnh việc tập trung thực hiện có chất lượng, hiệu quả từng khâu, sự đổi mới mang tính đột phá, tạo bước chuyển căn bản về công tác cán bộ trong giai đoạn hiện nay: Xây dựng tiêu chuẩn cán bộ; đánh giá cán bộ; quy hoạch cán bộ; đào tạo, bồi dưỡng; luân chuyển; lựa chọn, bổ nhiệm; giáo dục, quản lý; chính sách đãi ngộ cán bộ. Đồng thời, cuốn sách đề cập việc nghiên cứu khoa học, xây dựng tổ chức và con người làm công tác tổ chức cán bộ với việc đẩy mạnh nghiên cứu khoa học tổ chức, công tác tổ chức và con người làm công tác tổ chức, cán bộ của Đảng giai đoạn hiện nay. Cuốn sách không đề cập sâu đến phương pháp, cách thức tiến hành các khâu công tác cán bộ, song là tài liệu tham khảo tốt để tiếp tục nghiên cứu đề tài mà luận án thực hiện.
11 1.2. Đề tài khoa học * PGS, TS Trần Văn Phòng (Chủ nhiệm) (2007), Nâng cao năng lực tổng kết thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng, Đề tài khoa học cấp bộ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đề tài làm rõ năng lực tổng kết thực tiễn và vai trò của nó đối với hoạt động của lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh, khẳng định năng lực tổng kết thực tiễn có vai trò to lớn đối với hoạt động của lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh, giúp đội ngũ này tổng kết thực tiễn một cách đúng đắn, có hiệu quả, góp phần làm cho hoạt động lãnh đạo có hiệu quả cao. Đề tài phân tích làm rõ thực trạng năng lực tổng kết thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và những vấn đề đặt ra từ thực trạng này. Đề tài đã làm rõ được những mặt mạnh trong năng lực tổng kết thực tiễn của đội ngũ này: Nhận thức ngày càng sâu sắc về vai trò của tổng kết thực tiễn đối với hiệu quả của lãnh đạo, quản lý; có ý thức trong nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, rèn luyện bản thân, lăn lộn với cuộc sống; ý thức được sự cần thiết của tổng kết thực tiễn trong hoạt động lãnh đạo, quản lý... Tuy nhiên, về năng lực tổng kết thực tiễn mới chỉ dừng lại ở nhận thức, kết quả thu được còn nhiều hạn chế: Một số cán bộ chưa nhận thức đầy đủ, đúng đắn về tổng kết thực tiễn, còn biểu hiện xa cơ sở, xa thực tế, tổng kết thực tiễn còn chậm so với yêu cầu... Từ thực trạng về tổng kết thực tiễn của đội ngũ này, những vấn đề đặt ra là: Thứ nhất, nâng cao năng lực tổng kết thực tiễn cho lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh gắn với rèn luyện đạo đức cách mạng cho họ. Thứ hai, phải gắn liền với dân chủ hóa đời sống xã hội trong vùng. Thứ ba, gắn với phát triển kinh tế xã hội, nâng cao dân trí cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Những gợi ý từ đề tài có giá trị tham khảo tốt cho luận án. * TS Nguyễn Văn Lý (Chủ nhiệm) (2010), Nâng cao năng lực tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý cấp huyện người dân tộc thiểu số Tây Nguyên (Qua khảo sát Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk), Đề tài khoa học cấp bộ, Học viện Chính trị - hành chính khu vực III Các tác giả nêu khái niệm về vai trò năng lực tư duy lý luận và vai trò của nó trong hoạt động của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện người
12 dân tộc thiểu số. Từ đó đánh giá thực trạng và yêu cầu nâng cao năng lực tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện người dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên hiện nay. Bên cạnh mặt mạnh (sự nhạy cảm chính trị, bản lĩnh chính trị vững vàng, có kinh nghiệm...), đội ngũ này còn nhiều hạn chế, bất cập: Tư duy còn kinh nghiệm, cảm tính, còn biểu hiện giáo điều, máy móc, giản đơn; tư duy logic còn yếu, trình độ khái quát, trừu tượng hóa không cao; năng lực tổ chức thực tiễn, khả năng áp dụng lý luận vào thực tiễn còn hạn chế. Đề tài đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực tư duy lý luận cho đội ngũ cán bộ này: Đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội; bồi dưỡng,nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ; đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, phát triển năng lực tư duy lý luận; tăng cường rèn luyện đạo đức cách mạng; thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ; chú trọng công tác cán bộ, nhất là hoàn thiện chính sách đối với cán bộ dân tộc thiểu số. Nội dung đề tài đề cập có giá trị tham khảo tốt cho đề tài luận án thực hiện trong việc định ra PTLĐ công tác cán bộ đặc thù: Cán bộ dân tộc thiểu số. * TS Ngô Mạnh Hà (Chủ nhiệm) (2004), Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan báo chí ở nước ta hiện nay, Đề tài khoa học cấp bộ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Từ việc đánh giá thực trạng báo chí và PTLĐ của Đảng đối với các cơ quan báo chí nước ta trong thời gian qua, các tác giả đề xuất phương hướng, giải pháp chủ yếu đổi mới PTLĐ của Đảng đối với các cơ quan báo chí nhằm thúc đẩy báo chí tiếp tục phát triển, thực sự xứng đáng là cơ quan thông tin, tuyên truyền của Đảng và nhà nước, đóng góp có hiệu quả hơn cho xã hội. Những giải pháp đổi mới PTLĐ của Đảng đối với báo chí được đề cập sâu cần được tập trung thực hiện có hiệu quả là tiếp tục đổi mới việc ra nghị quyết lãnh đạo của Đảng về hoạt động của các cơ quan báo chí; tăng cường, nâng cao chất lượng, hiệu quả đội ngũ cán bộ làm công tác báo chí; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đối với hoạt động của các cơ quan báo chí. Nội dung đề cập trong đề tài này là gợi ý tốt trong việc xây dựng khái niệm, nội dung PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ mà luận án thực hiện.
13 * TS Lương Khắc Hiếu (Chủ nhiệm) (2004), Những giải pháp hữu hiệu ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở nước ta hiện nay, Đề tài khoa học cấp bộ, Học viện báo chí và tuyên truyền. Dựa trên đánh giá tình hình suy thoái về tư tưởng chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên nước ta, đề tài đưa ra những quan điểm và giải pháp nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái đó. Những giải pháp được các tác giả đề cập sâu là: Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục của Đảng đối với cán bộ, đảng viên, nhấn mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, tổ chức Đảng trong giáo dục đội ngũ cán bộ, đảng viên, trách nhiệm của các tổ chức trong HTCT trong giáo dục cán bộ, đảng viên. Những nội dung đưa ra trong đề tài có giá trị tham khảo tốt cho luận án. * PGS, TS Nguyễn Văn Biều (Chủ nhiệm) (2005), Chất lượng tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp quận thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay, Đề tài khoa học cấp bộ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đề tài đã tập trung đánh giá, phân tích thực trạng chất lượng tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp quận trên địa bàn thành phố Hà Nội trong thời gian từ 1990 đến 2005. Bên cạnh những mặt mạnh, các tác giả đi sâu phân tích những hạn chế cần tập trung khắc phục: Trong điều kiện kinh tế thị trường, những mặt trái của nó tác động mạnh đến đội ngũ cán bộ, nhất là tại các thành phố lớn, khu đô thị tập trung; khi bài toán về lợi ích giữa tập thể và cá nhân chưa được giải quyết thỏa đáng..., công tác tự phê bình và phê bình đặt ra nhiều vấn đề cần được nhìn nhận khách quan, có hướng giải quyết. Những hạn chế nổi lên là trong sinh hoạt có một bộ phận ngại va chạm, né tránh, không dám phê bình, không thẳng thắn tự phê bình vì sợ ảnh hưởng đến lợi ích của mình. Các tác giả đề cập một số giải pháp khắc phục yếu kém, nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình của đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp quận, tập trung là: Nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, tinh thần tiền phong gương mẫu, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh rong phê bình và tự phê bình; đổi mới, nâng cao chất lượng đánh giá tổ chức, cán
14 bộ lãnh đạo, quản lý; siết chặt kỷ cương, tăng cường trách nhiệm trong đấu tranh tự phê bình và phê bình. Nội dung mà đề tài nêu ra là nguồn tư liệu tốt để luận án kế thừa. 1.3. Luận án, luận văn * Nguyễn Thái Sơn (2002), Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Luận án tiến sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Luận án nghiên cứu và đưa ra khái niệm cán bộ chủ chốt cấp tỉnh và xác định rõ vị trí, vai trò, chức năng của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh; đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh và công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở vùng đồng bằng sông Hồng. Từ đó, chỉ ra những nguyên nhân của những ưu điểm, khuyết điểm, hạn chế và rút ra 5 kinh nghiệm về xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở đồng bằng sông Hồng. Luận án phân tích đặc điểm, vai trò, vị trí, yêu cầu CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng và những vấn đề đặt ra cần giải quyết; xác định tiêu chuẩn cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh nói chung và tiêu chuẩn từng chức danh cán bộ. Đồng thời, đề xuất 6 giải pháp có giá trị về xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh ở đồng bằng sông Hồng đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH đất nước. Trong đó, có các nội dung về nguyên tắc, quy trình xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Đây là công trình khoa học góp phần vào thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của luận án. Tuy nhiên, tác giả chưa đi sâu vào luận bàn về nguyên tắc, quy trình xây dựng đội ngũ cán bộ này, song là tài liệu tham khảo có giá trị trong thực hiện luận án. * Huỳnh Văn Long (2003), Xây dựng đội ngũ bí thư huyện ủy, chủ tịch ủy ban nhân dân huyện ở đồng bằng sông Cửu Long ngang tầm đòi hỏi của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Luận án tiến sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
15 Luận án phân tích thực trạng đánh giá đội ngũ bí thư huyện ủy, chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) huyện vùng đồng bằng sông Cửu Long từ 1996 đến 2003. Trong đó, tác giả khẳng định: Trên cơ sở đổi mới quan điểm đánh giá đội ngũ bí thư huyện ủy, chủ tịch UBND huyện, tỉnh ủy các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long đã đánh giá đội ngũ này không đơn thuần căn cứ vào quá trình công tác, học vị, lý lịch, thành phần xuất thân, vị thế xã hội, mà chủ yếu căn cứ vào tiêu chuẩn cán bộ; vào hiệu quả thực hiện nhiệm vụ được giao; đồng thời còn căn cứ vào mức độ tín nhiệm của nhân dân. Ban tổ chức tỉnh ủy các tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy ở cơ sở nơi cán bộ sinh hoạt và bản thân từng đồng chí tự đánh giá; lãnh đạo chặt chẽ, nghiêm túc quy chế đánh giá, bảo đảm chế độ tự phê bình và phê bình, nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, kết luận rõ ràng theo đa số. Luận án đã trình bày tiêu chuẩn chức danh bí thư huyện ủy, chủ tịch UBND huyện trong thời kỳ mới. Luận án nhấn mạnh một số tiêu chuẩn về bản lĩnh chính trị, qua lời nói và việc làm cụ thể trên cương vị đứng đầu huyện ủy và UBND huyện; kiên định đường lối đổi mới theo đúng mục tiêu đã định và thể hiện gương mẫu bằng hành động cụ thể của bản thân, gia đình, thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Trung ương và của tỉnh trên địa bàn huyện. Có ý chí, quyết tâm và năng lực làm giàu cho huyện, biến ý chí đó thành ý chí của đảng bộ và nhân dân huyện. Có tầm nhận thức sâu sắc đối với những diễn biến chính trị, có tinh thần cảnh giác cao, nhanh nhạy giải quyết mọi tình huống chính trị… Luận án khẳng định và đề xuất những vấn đề có tính nguyên tắc và quy trình xây dựng đội ngũ bí thư huyện ủy, chủ tịch UBND huyện ở đồng bằng sông Cửu Long. Những nội dung nêu trên còn chưa được làm sâu sắc và cụ thể, vẫn còn dừng lại ở những điểm chung, song là tài liệu có giá trị tham khảo tốt. * Cao Khoa Bảng (2012), Chất lượng đội ngũ cán bộ diện Ban thường vụ Thành ủy Hà Nội quản lý trong giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.