Luận án Tiến sĩ Triết học: Nhà nước Việt Nam với việc bảo đảm quyền con người trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> TRẦN THỊ HÒE<br /> <br /> NHÀ NƯỚC VIỆT NAM VỚI VIỆC BẢO ĐẢM<br /> QUYỀN CON NGƯỜI TRONG ĐIỀU KIỆN<br /> HỘI NHẬP QUỐC TẾ HIỆN NAY<br /> Chuyên ngành : Chủ nghĩa duy vật biện chứng<br /> và Chủ nghĩa duy vật lịch sử<br /> Mã số<br /> <br /> : 62 22 03 02<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ TRIẾT HỌC<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS. TRẦN THÀNH<br /> <br /> HÀ NỘI - 2015<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của<br /> riêng tôi; các số liệu, tư liệu được sử dụng trong luận án là<br /> trung thực, có xuất xứ rõ ràng; những phát hiện đưa ra<br /> trong luận án là kết quả nghiên cứu của tác giả luận án.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Trần Thị Hòe<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU<br /> 1.1. Các công trình nghiên cứu về quyền con người và bảo đảm quyền<br /> <br /> 6<br /> <br /> con người<br /> 1.2. Các công trình nghiên cứu về nhà nước đối với việc bảo đảm quyền<br /> con người<br /> <br /> 6<br /> 15<br /> <br /> 1.3. Những giá trị của các công trình liên quan đến luận án và những vấn đề<br /> đặt ra mà luận án tiếp tục nghiên cứu<br /> <br /> 23<br /> <br /> Chương 2: BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI VÀ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI<br /> VIỆC BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI<br /> <br /> 26<br /> <br /> 2.1. Quyền con người và bảo đảm quyền con người<br /> <br /> 26<br /> <br /> 2.2. Nhà nước đối với việc bảo đảm quyền con người - Tầm quan trọng và<br /> biểu hiện<br /> <br /> 43<br /> <br /> Chương 3: NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI VIỆC BẢO ĐẢM QUYỀN<br /> CON NGƯỜI TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP QUỐC TẾ - THỰC TRẠNG<br /> VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA<br /> <br /> 63<br /> <br /> 3.1. Hội nhập quốc tế và tác động của nó đến nhà nước trong việc bảo đảm<br /> quyền con người ở Việt Nam<br /> <br /> 63<br /> <br /> 3.2. Thực trạng Nhà nước Việt Nam đối với việc bảo đảm quyền con người<br /> trong điều kiện hội nhập quốc tế<br /> <br /> 76<br /> <br /> 3.3. Nhà nước Việt Nam với việc bảo đảm quyền con người trong điều kiện<br /> hội nhập quốc tế hiện nay - Những vấn đề đặt ra<br /> <br /> 104<br /> <br /> Chương 4: NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI VIỆC BẢO ĐẢM QUYỀN<br /> CON NGƯỜI TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP QUỐC TẾ HIỆN NAY MỘT SỐ QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP<br /> <br /> 112<br /> <br /> 4.1. Một số quan điểm cơ bản<br /> <br /> 112<br /> <br /> 4.2. Một số giải pháp chủ yếu<br /> <br /> 122<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> 152<br /> <br /> DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN<br /> ĐẾN LUẬN ÁN<br /> <br /> 154<br /> <br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 156<br /> <br /> PHỤ LỤC<br /> <br /> 166<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN<br /> HNQT<br /> <br /> :<br /> <br /> Hội nhập quốc tế<br /> <br /> HTQT<br /> <br /> :<br /> <br /> Hợp tác quốc tế<br /> <br /> KTTT<br /> <br /> :<br /> <br /> Kinh tế thị trường<br /> <br /> LHQ<br /> <br /> :<br /> <br /> Liên hợp quốc<br /> <br /> QCD<br /> <br /> :<br /> <br /> Quyền công dân<br /> <br /> QCN<br /> <br /> :<br /> <br /> Quyền con người<br /> <br /> TCH<br /> <br /> :<br /> <br /> Toàn cầu hóa<br /> <br /> XHCN<br /> <br /> :<br /> <br /> Xã hội chủ nghĩa<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu<br /> Quyền con người (Human Rights) (QCN) là giá trị cao quý, là thành quả đấu<br /> tranh chung của toàn nhân loại chống lại áp bức, bất công. Do đó, bảo đảm QCN trở<br /> thành khát vọng của loài người, là giá trị cơ bản mà các chế độ xã hội luôn hướng tới.<br /> Ngày nay, cùng với sự phát triển của lịch sử, vấn đề bảo đảm QCN cũng được nhận<br /> thức và thực hiện tốt hơn với những giá trị, chuẩn mực về QCN ngày càng được mở<br /> rộng. Tuy nhiên tùy theo mỗi thời kỳ lịch sử, chế độ kinh tế, chính trị, quan điểm giai<br /> cấp khác nhau... mà những chuẩn mực, nguyên tắc bảo đảm QCN khác nhau. Do vậy,<br /> bên cạnh những giá trị chung, phổ biến về QCN, khó có một quan niệm thống nhất về<br /> QCN và bảo đảm QCN, nhất là trong điều kiện trên thế giới đang tồn tại đa dạng các<br /> nhà nước với các giai cấp với những chế độ chính trị vì những mục tiêu, lợi ích khác<br /> nhau. Điều này thể hiện rất rõ trong quan điểm chính trị, cách tổ chức, thực thi quyền<br /> lực của các nhà nước cụ thể.<br /> Ngày nay, toàn cầu hóa (TCH) và hội nhập quốc tế (HNQT) là một xu thế tất yếu<br /> đối với các quốc gia. Việc tham gia ngày càng sâu rộng vào quá trình TCH và HNQT<br /> đã làm cho các quốc gia "xích" lại gần nhau hơn, tạo ra các điều kiện và cơ hội thuận<br /> lợi hơn cho sự phát triển vì sự tiến bộ chung của nhân loại, góp phần quan trọng vào<br /> việc bảo đảm ngày càng tốt hơn các QCN. Tuy nhiên, TCH và HNQT cũng nảy sinh<br /> nhiều vấn đề tác động tiêu cực đến sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Tình trạng<br /> mâu thuẫn giữa các dân tộc do sự chênh lệch, bất công về cơ hội, điều kiện trong việc<br /> chiếm lĩnh các nguồn lực để thực hiện và phân chia hệ thống lợi ích xã hội; trong việc<br /> giải quyết mối quan hệ giữa nhân quyền và chủ quyền quốc gia dân tộc trong hội nhập;<br /> những mâu thuẫn lợi ích giữa các giai cấp trong một nhà nước cụ thể đang cản trở cuộc<br /> đấu tranh vì những lợi ích chung cho xã hội, vì tiến bộ xã hội... dẫn tới phạm vi và mức<br /> độ bảo đảm, thực hiện QCN ở các quốc gia có khác nhau. Giải quyết vấn đề này mỗi nhà<br /> nước có quan điểm, nguyên tắc riêng về bảo đảm QCN vì sự phát triển chung của xã hội<br /> và sự phát triển bền vững của quốc gia.<br /> Trong bối cảnh đó, nhà nước Việt Nam đã nhận thức ngày càng sâu sắc và tham<br /> gia tích cực vào quá trình đấu tranh để bảo vệ QCN trên phạm vi quốc tế vì sự phát triển<br /> chung của nhân loại và bảo vệ lợi ích quốc gia. Sự tham gia ngày càng tích cực vào các<br /> tổ chức quốc tế bảo vệ và đấu tranh cho QCN, quyền tự quyết của các dân tộc, chống<br /> <br />