Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Triết học: Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn (CHDCND Lào) từ năm 1991 đến năm 2010

Chia sẻ: Nguyễn Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

114
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án Tiến sĩ Triết học: Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn (CHDCND Lào) từ năm 1991 đến năm 2010 nhằm nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng mối quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2010, góp phần tổng kết thực tiễn một chủ trương quan trọng trong chính sách đối ngoại của Đảng trên một địa bàn nhất định, từ đó đóng góp cơ sở lịch sử cho quá trình lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng cường mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện với các tỉnh bạn trong thời gian tới đạt hiệu quả hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Triết học: Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn (CHDCND Lào) từ năm 1991 đến năm 2010

24 1 Bôlykhămxay, Khămmuộn giai đoạn 1991 - 2000 cho thấy, kết quả hợp tác mà các bên mang lại chưa cao. Đặc biệt, trong lĩnh vực kinh tế, tuy MỞ ĐẦU đã được hai nước và ba tỉnh xác định là lĩnh vực hợp tác trọng tâm, 1. Lý do chọn đề tài nhưng trong thực tế, hợp tác trong lĩnh vực này hiệu quả còn thấp, chưa Việt Nam và Lào là hai nước láng giềng gần gũi trên bán đảo Đông tương xứng với tiềm năng, yêu cầu phát triển và mong muốn của Đảng Dương, núi sông liền một dải; nhân dân hai nước có truyền thống cần cù bộ và nhân dân ba tỉnh. sáng tạo, đã có mối liên hệ thân thiết từ lâu đời. Trải qua quá trình đấu tranh Quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Hà Tĩnh và Bôlykhămxay, Khămmuộn lâu dài, gian khổ, hai dân tộc đã luôn luôn đoàn kết, cùng nhau kề vai sát giai đoạn 2001 - 2010: nội dung, phương thức hợp tác có những chuyển cánh bên nhau trong đấu tranh giành độc lập, tự do, xây dựng và bảo vệ Tổ biến mạnh mẽ so với những thập niên trước đây: từ quan hệ hợp tác chủ quốc. Mối quan hệ thủy chung, trong sáng hiếm có này đã đi suốt chặng yếu về chính trị, an ninh quốc phòng, chuyển sang quan hệ hợp tác toàn đường lịch sử vẻ vang, trở thành tài sản vô giá của hai dân tộc và nhân dân diện trên tất cả các lĩnh vực. Bên cạnh hợp tác trong lĩnh vực chính trị, an hai nước; là biểu hiện sinh động của sự kết hợp nhuần nhuyễn chủ nghĩa yêu ninh quốc phòng được xác định là cơ sở và nền tảng, nhiệm vụ hợp tác nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế vô sản. trên lĩnh vực kinh tế, thương mại thực sự được xem là lĩnh vực trọng tâm, Mối quan hệ ấy càng thể hiện rõ nét, sinh động giữa các tỉnh có chung tạo động lực cho quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực khác phát triển lên một đường biên giới, từng chung lưng đấu cật nhằm chống lại âm mưu của các bước mới. Hợp tác về văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học công nghệ được thế lực ngoại xâm, để cùng tồn tại và phát triển. Tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh quan tâm đúng mức và thu được những kết quả đáng phấn khởi; các hoạt Bôlykhămxay, Khămmuộn là ba tỉnh gần gũi nhau về địa lý, cùng dựa lưng động xã hội, giao lưu hữu nghị nhân dân đã được tăng cường với nội dung vào dãy Trường Sơn hùng vĩ và có những điểm tương đồng về lịch sử, văn và hình thức phong phú, đa dạng. Từ quan hệ chủ yếu mang tính chất hóa truyền thống, điều kiện kinh tế - xã hội. Đây là cơ sở khách quan, bền tương trợ, một chiều, từng bước chuyển sang quan hệ đối tác kinh tế hai vững của mối quan hệ hữu nghị đoàn kết gắn bó keo sơn giữa nhân dân ba chiều, liên kết sản xuất, kinh doanh bình đẳng, cùng có lợi, vận hành theo tỉnh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tình cảm đó được thể cơ chế thị trường, phù hợp với xu thế hội nhập và đường lối, chính sách hiện sinh động trong lịch sử gần một thế kỷ đấu tranh trường kỳ chống giặc đối ngoại của hai Đảng, hai Nhà nước. Trong giai đoạn này, quan hệ hữu ngoại xâm và dựng xây đất nước của nhân dân hai nước và nhân dân tỉnh nghị hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với hai tỉnh bạn đạt được những kết quả Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. khá toàn diện trên các lĩnh vực và ngày càng đi vào chiều sâu. Hiện nay, trong bối cảnh hai nước Việt Nam và Lào tiếp tục thực hiện 4. Trong quá trình thực hiện các chương trình, nội dung hợp tác, tuy đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hợp tác và phát triển, đa phương hóa và còn bộc lộ không ít khó khăn, hạn chế do nhiều nguyên nhân chủ quan và đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; tích cực và chủ động hội nhập kinh tế quốc khách quan khác nhau, song những kết quả đạt được trong giai đoạn này tế; đặc biệt là việc thực hiện Hiệp ước Hữu nghị và hợp tác, các nội dung đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, hợp tác mang tính chiến lược Việt - Lào đang đi vào chiều sâu, nhiệm vụ kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng của Đảng bộ và nhân dân ba tỉnh. xây dựng mối quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa ba tỉnh càng được Thành tựu và những bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình hợp tác tích cực đẩy mạnh và tăng cường. Do đó, việc nghiên cứu quá trình lãnh đạo trong giai đoạn này sẽ tạo cơ sở, tiền đề quan trọng và là nguồn cổ vũ động xây dựng mối quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của viên lớn giúp Đảng bộ và nhân dân ba tỉnh tiếp tục phấn đấu vươn lên Đảng bộ Hà Tĩnh từ ngày tái lập tỉnh đến nay, nhằm tổng kết, đánh giá giành những thành tựu to lớn hơn nữa trong quá trình hợp tác trong thời những thành tựu đạt được, chỉ rõ những hạn chế, khiếm khuyết, qua đó đúc gian tới, góp phần vun đắp thêm tình đoàn kết hữu nghị truyền thống đặc rút những kinh nghiệm trong quá trình hoạch định chủ trương chính sách biệt, sự hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Lào. cũng như trong tổ chức triển khai thực hiện, nhằm góp phần thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ giữa ba tỉnh trong thời gian tới là việc làm cần thiết. Đồng thời, việc nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng mối quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ Hà Tĩnh trong chặng đường gần 20 năm đổi mới cũng góp phần tổng kết thực tiễn quá trình thực hiện chính sách đối ngoại rộng mở của Đảng trên một địa phương cụ thể, có nhiều đặc thù cả về điều kiện tự nhiên và lịch sử. Trên cơ sở đó,
2 23 luận án không chỉ làm phong phú thêm lịch sử hoạt động đối ngoại của KẾT LUẬN Đảng, mà còn góp phần nghiên cứu toàn diện hơn về lịch sử Đảng bộ địa phương và cung cấp cơ sở lịch sử để giáo dục truyền thống đoàn kết giữa 1. Hà Tĩnh và Bôlykhămxay, Khămmuộn là ba tỉnh gần gũi nhau về nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn, tăng cường hơn địa lý và có những điểm tương đồng về lịch sử, văn hóa truyền thống, nữa mối quan hệ hợp tác lâu dài, toàn diện, bền vững giữa hai nước Việt điều kiện kinh tế - xã hội. Trên cơ sở mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước, Nam - Lào nói chung và ba tỉnh nói riêng trong điều kiện lịch sử mới. mối quan hệ hữu nghị hợp tác toàn diện giữa Hà tĩnh và Bôlykhămxay, Xuất phát từ ý nghĩa nêu trên, tác giả chọn đề tài: "Đảng bộ tỉnh Hà Khămmuộn ngày càng được củng cố và không ngừng phát triển. Tình Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay cảm đó được thể hiện sinh động trong lịch sử gần một thế kỷ đấu tranh và Khămmuộn (CHDCND Lào) từ năm 1991 đến năm 2010" làm đề tài trường kỳ chống giặc ngoại xâm và dựng xây đất nước của nhân dân hai luận án tiến sĩ lịch sử, chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. nước nói chung và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh - Bôlykhămxay, Khămmuộn 2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án nói riêng. Đó là nền tảng, là cội nguồn sâu xa và là nhân tố khách quan, 2.1. Mục đích bền vững để Đảng bộ, nhân dân ba tỉnh tiếp tục chung sức chung lòng, Nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng mối quan hệ hữu nghị hợp tác đoàn kết bên nhau tiếp tục giữ vững những thành quả đã đạt được và tiếp với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn từ tục ra sức phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới. năm 1991 đến năm 2010, góp phần tổng kết thực tiễn một chủ trương quan 2. Quán triệt đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, thấm trọng trong chính sách đối ngoại của Đảng trên một địa bàn nhất định, từ đó nhuần tư tưởng “giúp nhân dân nước bạn tức là tự giúp mình” của Chủ đóng góp cơ sở lịch sử cho quá trình lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh luôn xác định việc tiếp tục cường mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện với các tỉnh bạn tăng cường tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện với tỉnh trong thời gian tới đạt hiệu quả hơn. Bôlykhămxay, Khămmuộn là nguyên tắc và là yêu cầu, nhiệm vụ có ý 2.2. Nhiệm vụ nghĩa chiến lược; coi đây là nghĩa vụ quốc tế cao cả, đồng thời thể hiện - Phân tích, nghiên cứu những nhân tố cơ bản tác động, ảnh hưởng tới tình cảm cách mạng thủy chung, trong sáng mà Đảng và nhân dân ba lợi ích của từng tỉnh và quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh tỉnh dành cho nhau. Bôlykhămxay và Khămmuộn trong giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2010; Trên tinh thần đó, ngay sau khi tái lập tỉnh, Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh - Hệ thống hoá các sự kiện, dựng lại một cách chân thực, khách quan, khóa XIII và các khóa XIV, XV, XVI, XVII giai đoạn 1991 - 2010 đã khoa học và có hệ thống toàn bộ quá trình lãnh đạo xây dựng mối quan hệ kịp thời hoạch định chủ tương và từng bước đề ra phương hướng, hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh nhiệm vụ và các giải pháp cụ thể trong thời kỳ, đồng thời tăng cường Hà Tĩnh trong giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2010; lãnh đạo Nhà nước, các ngành, đoàn thể, các tổ chức kinh tế xã hội và - Đúc rút một số kinh nghiệm chủ yếu trong quá trình lãnh đạo tổ chức các địa phương, cơ sở triển khai tổ chức thực hiện, biến những chủ thực hiện nhiệm vụ xây dựng mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba tỉnh. trương, nhiệm vụ đó thành hiện thực sinh động, đưa quan hệ hợp tác 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu giữa ba tỉnh ngày càng phát triển cả chiều rộng và chiều sâu. 3.1. Đối tượng nghiên cứu 3. Thực tiễn quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với hai tỉnh bạn từ Luận án nghiên cứu quá trình hoạch định đường lối, chủ trương và lãnh 1991 - 2010, là quá trình phát triển mối quan hệ qua hai giai đoạn: Giai đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ tăng cường quan hệ hữu nghị hợp tác toàn đoạn 1991 - 2000, quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh diện với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh giai Bôlykhămxay, Khămmuộn có nhiều chuyển biến trên các lĩnh vực: từ đoạn 1991 - 2010. quan hệ hợp tác chủ yếu về chính trị, an ninh quốc phòng, các lĩnh vực 3.2. Phạm vi nghiên cứu khác chưa thực sự được coi trọng, hiệu quả thấp từng bước chuyển sang Về nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng quan hệ hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, hợp tác mối quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện với tỉnh Bôlykhămxay kinh tế, chính trị ngày càng có vị trí quan trọng. Cùng với hợp tác kinh và Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh từ năm 1991 đến năm 2010, trên tế làm trọng tâm, các lĩnh vực hợp tác khác cũng không ngừng phát các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, giáo dục đào tạo, y tế, khoa học công triển và bước đầu mang lại những kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, qua quá trình tìm hiểu quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh
22 3 - Công tác tuyên truyền giáo dục, thông tin đối ngoại, công tác đối nghệ, an ninh quốc phòng, công tác biên giới, hoạt động tình nghĩa, giao lưu ngoại nhân dân còn nhiều bất cập. hữu nghị nhân dân. 3.2. Kinh nghiệm chủ yếu Về không gian: các hoạt động quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn Nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng quan hệ hợp tác với tỉnh diện trên địa bàn ba tỉnh: tỉnh Hà Tĩnh, tỉnh Bôlykhămxay và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh từ năm 1991 - Khămmuộn 2010, có thể rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu sau đây: Về thời gian: Luận án nghiên cứu quá trình lãnh đạo xây dựng quan hệ 1. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà cho cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân về quan hệ đặc biệt giữa Tĩnh giai đoạn từ năm 1991 đến năm 2010. Việt Nam - Lào và các địa phương hai nước, trong đó có tỉnh Hà Tĩnh 4. Cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và Bôlykhămxay, Khămmuộn Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa duy vật biện 2. Nâng cao năng lực, hiệu quả điều hành của Nhà nước, sự phối chứng và duy vật lịch sử, quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ hợp giữa các ngành, đoàn thể, các tổ chức kinh tế xã hội từ tỉnh đến cơ Chí Minh và quan điểm đường lối chủ trương của Đảng về quan hệ đối sở trong quá trình thực hiện các thỏa thuận hợp tác ngoại nói chung, quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện với nước 3. Chú trọng công tác kiểm tra, nắm chắc tình hình, kịp thời tổng Cộng hòa DCND Lào nói riêng. Phương pháp nghiên cứu chủ yếu của Luận kết thực tiễn, bổ sung chủ trương giải pháp kịp thời trong từng thời kỳ án là phương pháp lịch sử và phương pháp logic, đồng thời kết hợp các 4. Chủ động bố trí các nguồn lực, nhất là vốn đảm bảo tính khả thi phương pháp nghiên cứu chuyên ngành và liên ngành, trong đó đặc biệt chú các chương tình nội dung hợp tác trong từng thời kỳ; chú trọng việc trọng phương pháp khảo sát thực tế, thống kê. đảm bảo tính bền vững trong các chương trình, dự án hợp tác đầu tư 5. Đóng góp của luận án 5. Chú trọng công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực, nghiệp vụ cho - Qua sưu tầm tài liệu, nghiên cứu, khảo sát thực tế về ba tỉnh, Luận án đội ngũ cán bộ, chuyên gia trong lĩnh vực đối ngoại; nâng cao chất lượng làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn hình thành mối quan hệ đặc biệt, hợp tác hiệu quả hoạt động của cơ quan chuyên trách công tác đối ngoại toàn diện giữa tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn trong thời 6. Tăng cường phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau giữa các hoạt động gian từ năm1991 đến năm 2010. chính trị đối ngoại và kinh tế đối ngoại, chú trọng công tác ngoại giao - Đánh giá một cách khách quan thực trạng, những kết quả đạt được, phục vụ kinh tế những khó khăn, hạn chế, bất cập trong quá trình hoạch định chủ trương và lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng cường tình hữu nghị và hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh. Từ đó, luận án góp phần giúp cấp ủy, chính quyền, các ngành, các tập thể, cá nhân lên quan có thêm căn cứ khoa học và tư liệu thực tiễn để tham khảo, vận dụng trong quá trình tham mưu, xây dựng chủ trương cũng như việc tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác giữa ba tỉnh trong thời gian tới. - Luận án góp phần cung cấp thêm nguồn thông tin, tư liệu để có cái nhìn toàn cảnh, có hệ thống về quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba tỉnh giai đoạn 1991 – 2010, từ đó góp phần giáo dục truyền thống, làm phong phú thêm lịch sử Đảng bộ và lịch sử địa phương tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn 6. Bố cục luận án Ngoài phần mở đầu, Tổng quan tình hình nghiên cứu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận án gồm có 03 chương nội dung, 6 tiết.
4 21 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU trọng được lãnh đạo cấp cao hai nước ưu tiên tập trung chỉ đạo, góp phần phát triển kinh tế khu vực Bắc miền Trung, phục vụ hàng hóa quá 1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài Luận án cảnh của Lào và phục vụ hành lang phát triển kinh tế Đông - Tây. Việc Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào đi vào lịch sử thế giới như một thực hiện dự án này chắc chắn sẽ tạo động lực mới, góp phần nâng cao biểu tượng sáng ngời về tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản, một tấm chất lượng, hiệu quả hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, gương mẫu mực và hiếm có về sự thuỷ chung, trong sáng trong lịch sử Khămmuộn trong thời gian tới. quan hệ quốc tế. Vì vậy, quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện Việt Nam 3.1.4. Một số bất cập, hạn chế - Lào là một chủ đề được giới nghiên cứu đặc biệt quan tâm. Đã có rất - Kết quả hợp tác kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng, yêu cầu nhiều công trình nghiên cứu về chủ đề này, nổi bật là những công trình và mong muốn của Đảng bộ và nhân dân ba tỉnh. Một số nội dung hợp nghiên cứu trên các nhóm vấn đề sau: tác tuy đã được thống nhất ký kết nhưng hoặc là chậm được triển khai, 1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến quan hệ Việt Nam - hoặc là chưa được triển khai. Lào. - Chất lượng nguồn nhân lực để thực hiện các chương trình dự án, Trên góc độ nghiên cứu này có các công trình nghiên cứu tình hình nhất là đội ngũ cán bộ, chuyên gia lành nghề trên các lĩnh vực của ba thế giới, khu vực, quan điểm, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng tỉnh, đặc biệt là phía tỉnh bạn còn yếu và thiếu. và Nhà nước ta qua các thời kỳ, trong đó đã đề cập đến mối quan hệ - Trình độ, năng lực, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, chuyên gia hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào; các bài nói, bài trong lĩnh vực đối ngoại nói chung và kinh tế đối ngoại nói riêng còn viết của các nhà nghiên cứu đăng tải trên báo, tạp chí; các cuộc hội thảo bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. khoa học… Có thể thấy rằng, các công trình này đã tiếp cận được nhiều - Việc tìm hiểu, điều tra nắm chắc tình hình, nhất là khả năng, yêu tư liệu quan trọng ở cả hai quốc gia và tập trung theo các chủ đề chung cầu về nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, nguồn vốn, điều kiện tự nhiên, nhằm dựng lại lịch sử mối quan hệ giữa hai nước trên từng lĩnh vực cụ kinh tế xã hội khác… nhằm đảm bảo tính khả thi của các nội dung, thể như: Chính trị, Ngoại giao, An ninh, Quân sự, Văn hoá - giáo dục, chương trình hợp tác chưa được quan tâm đúng mức. Kinh tế; nghiên cứu, làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng - Việc huy động các nguồn lực nhất là nguồn vốn để thực hiện các đảng cầm quyền ở hai nước; góp phần tổng kết, phân tích, đánh giá chương trình, dự án trên các lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại, dịch những đặc điểm của mối “quan hệ đặc biệt” và đúc kết những bài học vụ còn gặp nhiều khó khăn; Công tác quảng bá, giới thiệu tiềm năng cơ kinh nghiệm, đồng thời gợi mở những vấn đề vận dụng vào hiện tại và hội đầu tư nhằm thu hút các doanh nghiệp, các nhà đầu tư chưa được tương lai… quan tâm đúng mức. 1.2. Các công trình khoa học đề cập đến quan hệ Việt Nam - Lào - Những bất cập trong quan hệ thương mại như: cơ chế thanh toán, trên một số lĩnh vực, vùng miền hoặc địa phương cụ thể thu phí quá cảnh qua cửa khẩu, thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu Các công trình nghiên cứu trên góc độ này đã tập hợp một cách còn rườm rà, chậm được giải quyết; quá trình xúc tiến thương mại, quảng tương đối đầy đủ nguồn tài liệu chuyên khảo và tài liệu gốc có giá trị, bá tiềm năng, cơ hội đầu tư… chưa được quan tâm đúng mức. phong phú và đáng tin cậy. Các giả đã trình bày khá chi tiết những vấn - Trong việc thực hiện các hợp đồng, thỏa thuận giữa các bên liên đề về điều kiện địa lý, truyền thống lịch sử, văn hóa và những nhân tố quan, nhất là thực thi các điều khoản về huy động vốn, thanh quyết toán tác động đến quan hệ hợp tác; trình bày có hệ thống quan hệ hợp tác các khoản nợ, về cung cấp nguyên vật liệu, nhân lực, dịch vụ… chưa trên các lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế, văn hóa và một được thực hiện đầy đủ, kịp thời. số lĩnh vực khác; bước đầu rút ra một số nhận xét về thuận lợi, khó - Công tác quản lý, nâng cao năng lực vận hành, tiếp nhận các khăn, bài học kinh nghiệm, phương thức, đặc điểm, kiến nghị về cơ chương trình, dự án, các mô hình còn nhiều bất cập. chế, chính sách để thực hiện tốt việc mở rộng hợp tác giữa các địa - Trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hợp tác có nơi, có lúc phương của Việt Nam với một số tỉnh của Lào. Kết quả nghiên cứu của chưa nghiêm, thiếu kịp thời, đồng bộ; phân công phân nhiệm thiếu cụ các công trình này đã cung cấp cho tác giả những cơ sở quan trọng thể; công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết chưa được chú trọng; còn có trong quá trình phân tích, đánh giá và tổng kết những nét đặc thù biểu hiện đùn đẩy trách nhiệm lẫn nhau giữa các cơ quan liên quan …
20 5 3.1.3. Một số đặc điểm chủ yếu về mối quan hệ giữa tỉnh Hà trong quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay và Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn Khămmuộn. Nhìn lại quá trình hoạch định chủ trương và triển khai tổ chức thực 1.3. Các công trình khoa học liên quan trực tiếp đến quan hệ hữu hiện nhiệm vụ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, nghị và hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh giai đoạn 1991 – 2010 chúng ta có thể rút Trên cơ sở nguồn tư liệu tương đối đầy đủ và dưới góc độ lịch sử ra một số đặc điểm chủ yếu như sau: (thông sử), các công trình nghiên cứu đề cập đến các khía cạnh khác - Mối quan hệ giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, nhau về quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Hà Tĩnh với các tỉnh vùng Khămmuộn mang những đặc trưng chung của quan hệ đặc biệt, trong Trung Lào, trong đó có tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. Luận án của sáng, mẫu mực hiếm có và ngày càng được củng cố, phát triển giữa hai chúng tôi sẽ kế thừa có chọn lọc một số kết quả để phục vụ cho việc mở nước, hai dân tộc Việt Nam – Lào. rộng và nghiên cứu vấn đề này dưới góc độ khoa học lịch sử Đảng, đặc - Quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, biệt là quá trình xây dựng chủ trương, lãnh đạo tổ chức triển khai thực Khămmuộn là sự cụ thể hóa chủ trương, đường lối, quan điểm, đồng hiện, những kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế, những vấn đề thời bổ sung, phát triển và góp phần làm phong phú thêm quan hệ đặc đặt ra trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ hợp tác trên biệt giữa hai Đảng, Chính phủ và nhân dân hai nước. các lĩnh vực giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn. - Trong quá trình thực hiện các chương trình, nội dung hợp tác, tuy còn 2. Những nội dung có liên quan đến đề tài luận án các công bộc lộ không ít khó khăn, hạn chế do nhiều nguyên nhân chủ quan và trình nghiên cứu đã đề cập đến khách quan khác nhau song những kết quả đạt được trong giai đoạn này Qua các công trình nghiên cứu đã được công bố, chúng tôi nhận thấy: đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, Về nước Lào: Các công trình nghiên cứu đã thể hiện khá toàn diện và kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng của Đảng bộ và nhân dân các tỉnh. sâu sắc về lịch sử, truyền thống, những thành tựu trong sự nghiệp giải - Thông qua việc thực hiện các chương trình, nội dung hợp tác với các phóng dân tộc và dựng xây đất nước qua các thời kỳ, những nét khái quát tỉnh bạn đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, về quan hệ đối ngoại của nước CHDCND Lào với các nước trong khu hiệu lực, hiệu quả điều hành của chính quyền, sự phối hợp hoạt động vực và trên thế giới, trong đó có Việt Nam. của các ngành, đoàn thể và cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở của Về quan hệ hai nước Việt - Lào: Đã có nhiều công trình nghiên cứu tỉnh Hà Tĩnh cũng như của các tỉnh bạn. đề cập đến những vấn đề liên quan đến đề tài nghiên cứu, phản ánh khá - Do có những điểm tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế, toàn diện và sâu sắc mối quan hệ hữu nghị hợp tác truyền thống giữa truyền thống văn hóa, lịch sử, do đó quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh Việt Nam và Lào cũng như các tỉnh có chung đường biên giới hai nước. với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn có những điểm khá “tương đồng” Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có những công trình chuyên khảo, luận so với quan hệ hợp tác giữa một số tỉnh khu vực Bắc Trung bộ của Việt án nghiên cứu một cách hệ thống quá trình lãnh đạo của Đảng trong Nam với một số tỉnh của nước bạn Lào cùng chung biên giới. quá trình xây dựng quan hệ hữu nghị hợp tác giữa các địa phương hai - Bên cạnh những điểm tương đồng, quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà nước, nhất là các tỉnh cùng chung biên giới. Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn có những nét đặc thù so với Về quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, quan hệ hợp tác giữa một số tỉnh khu vực Bắc Trung bộ với các tỉnh Khămmuộn: bạn Lào cùng chung biên giới, đó là: Các công trình nghiên cứu đã phân tích một số nội dung về quan Trên tuyến biên giới giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, hệ hợp tác giữa các tỉnh trên các lĩnh vực, nhất là quan hệ hữu nghị Khămmuộn thường ít xảy ra những vụ việc liên quan đến xâm canh, hợp tác của quân dân các tỉnh trong cuộc kháng chiến chống thực dân xâm cư, việc kết hôn trái quy định giữa cư dân hai nước và một số vấn Pháp và đế quốc Mỹ, hợp tác về chính trị, an ninh, quốc phòng, đối đề liên quan đến an ninh biên giới. ngoại... trong thời kỳ đổi mới, đồng thời đề cập đến những kết quả, Chính phủ Việt Nam đã có quy hoạch định hướng xây dựng cụm hạn chế và những vấn đề đặt ra hiện nay trong quá trình hợp tác giữa cảng Vũng Áng với các cảng tổng hợp và cảng chuyên dùng, phục vụ các tỉnh. Vấn đề Đảng lãnh đạo quá trình xây dựng mối quan hệ hợp công nghiệp cơ khí, luyện cán thép, đóng và sửa chữa tàu thuỷ, hoá dầu tác giữa các tỉnh, chưa được đề cập, hoặc chỉ được nêu ra hết sức khái và đặc biệt là để giúp nước bạn Lào “thông ra biển”. Đây là dự án quan
6 19 quát. Vấn đề này cần được tiếp tục nghiên cứu, tổng kết một cách thức lãnh đạo của Đảng được xác định trong Cương lĩnh xây dựng đất nghiêm túc, toàn diện và sâu sắc hơn. nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH. Cụ thể là: Đảng lãnh đạo xã hội Như vậy, từ tổng quan tình hình nghiên cứu có thể thấy rằng, cho bằng cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách và chủ đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến quan hệ Việt trương công tác; bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ Nam – Lào nói chung, quan hệ hợp tác giữa các tỉnh, vùng miền của chức kiểm tra và hành động gương mẫu của đảng viên. Đảng giới thiệu Việt nam với các tỉnh có chung đường biên giới của Lào nói riêng. Tuy những đảng viên ưu tú có đủ năng lực và phẩm chất vào hoạt động nhiên, chưa có một công trình nào nghiên cứu vấn đề này dưới góc độ trong các cơ quan lãnh đạo chính quyền và đoàn thể. tiếp cận của khoa học Lịch sử Đảng để phục đựng một cách đầy đủ, Bước sang giai đoạn 2001 - 2010, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba toàn diện quá trình Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ tỉnh có những chuyển biến lớn, cả chiều rộng và chiều sâu so với giai hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn từ năm 1991 đoạn trước đây. Trong giai đoạn này, bên cạnh hợp tác trong lĩnh vực đến năm 2010. chính trị, an ninh quốc phòng được xác định là cơ sở và nền tảng, 3. Những nội dung Luận án tập trung nghiên cứu: nhiệm vụ hợp tác trên lĩnh vực kinh tế, thương mại thực sự được xem là Với mục đích và nhiệm vụ đặt ra, luận án tập trung nghiên cứu, làm lĩnh vực trọng tâm, tạo động lực cho quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực sáng tỏ những nội dung sau: khác phát triển lên một bước mới. Trong quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà - Cơ sở lịch sử hình thành mối quan hệ quan hệ hợp tác giữa tỉnh Tĩnh với các tỉnh bạn Lào đã chuyển từ bao cấp, viện trợ một chiều, Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. sang hợp tác bình đẳng cùng có lợi, đa dạng hơn, chú trọng khai thác - Cơ sở lý luận và thực tiễn hình thành chủ trương của Đảng bộ tỉnh tiềm năng lợi thế của nhau nhiều hơn. Một số chương trình, dự án có Hà Tĩnh xây dựng, phát triển quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, nguồn vốn lớn, thu hút đông lực lượng lao động được triển khai thực Khămmuộn của Đảng bộ Hà Tĩnh giai đoạn 1991 - 2010. hiện mang lại hiệu quả cao. Bên cạnh đó, hợp tác về văn hóa, giáo dục, - Làm rõ những yếu tố tác động đến quá trình phát triển nhận thức y tế, khoa học công nghệ được quan tâm đúng mức và thu được những và lãnh đạo xây dựng, phát triển mối quan hệ hợp tác giữa Hà Tĩnh với kết quả đáng phấn khởi; các hoạt động xã hội, giao lưu hữu nghị nhân tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn theo tiến trình lịch sử, qua hai giai đoạn dân đã được tăng cường với nội dung và hình thức phong phú, đa dạng, (1991-2000 và 2001-2010). thiết thực vun đắp tình đoàn kết và hữu nghị đặc biệt giữa Đảng bộ và - Phục dựng bức tranh chân thực về quá trình quán triệt đường lối nhân dân ba tỉnh. đối ngoại của Đảng trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh với những điểm đặc thù, Về phương thức lãnh đạo, so với giai đoạn trước đây, việc nắm bắt khó khăn và thuận lợi nhất định, trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính thông tin, nghiên cứu tình hình thực tiễn, nhất là điều kiện các nguồn lực trị, văn hóa xã hội, an ninh, quốc phòng... đảm bảo thực thi các chủ trương hợp tác của các bên được quan tâm hơn. - Nhận định một cách khách quan những thành công, những hạn Chú trọng đúng mức việc lãnh đạo chính quyền thể chế hoá các quan chế, khiếm khuyết trong quá trình hoạch định chủ trương cũng như điểm, phương hướng về tăng cường quan hệ hữu nghị với tỉnh trong quá trình chỉ đạo thực hiện của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh về lãnh đạo Bôlykhămxay, Khăm muộn của Đảng bộ, thành các chương trình, kế thực hiện xây dựng, phát triển quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, hoạch, dự án cụ thể, đồng thời, chú trọng phát huy sức mạnh của bộ máy Khămmuộn trong gần 20 năm đổi mới ( 1991-2010). chính quyền vào việc triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề Từ những thành công, hạn chế khiếm khuyết trong lãnh đạo thực án đã được xây dựng và thông qua. Công tác kiện toàn tổ chức bộ máy hiện xây dựng, phát triển quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, và công tác cán bộ được chú trọng đúng mức hơn. Công tác tham mưu Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh trong gần 20 năm (1991-2010), của các ban, ngành, các cơ quan chuyên trách giúp cấp ủy chính quyền Luận án làm sáng tỏ những đặc điểm trong mối quan hệ giữa ba tỉnh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh đạo điều hành có nhiều chuyển đồng thời đúc rút một số kinh nghiệm chủ yếu cả trên phương diện biến tích cực. Công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc thực hiện bước đầu quán triệt chủ trương của Trung ương Đảng vận dụng vào địa phương, đã được coi trọng; đã chú ý phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các cả trên phương diện tổ chức chỉ đạo thực hiện chủ trương đó trên địa đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế xã hội trong việc triển khai các bàn cụ thể. hoạt động theo đúng chức năng, nhiệm vụ nhằm tăng cường mối quan hệ hữu nghị, hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn…
18 7 Bên cạnh đó, công tác kiện toàn tổ chức bộ máy và công tác cán bộ Chương 1 thực hiện nhiệm vụ đối ngoại của tỉnh được quan tâm. Các tổ công tác, tổ QUÁ TRÌNH LÃNH ĐẠO XÂY DỰNG QUAN HỆ HỮU NGHỊ, giúp việc tại tỉnh và các ngành các địa phương liên quan được thành lập, HỢP TÁC VỚI TỈNH BÔLYKHĂMXAY VÀ KHĂMMUỘN CỦA kiện toàn và đi vào hoạt động có hiệu quả, góp phần tạo chuyển biến ĐẢNG BỘ TỈNH HÀ TĨNHTỪ NĂM 1991 ĐẾN NĂM 2000 mạnh trong công tác tham mưu, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung 1.1. Quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa nhân dân Hà Tĩnh với tỉnh hợp tác. Công tác tham mưu của các ban, ngành, các cơ quan chuyên Bôlykhămxay, Khămmuộn trước năm 1991 trách giúp cấp ủy chính quyền nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh 1.1.1. Những nhân tố tác động đến quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà đạo điều hành có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác tham mưu, phối Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn hợp giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với các bộ, ban, ngành Trung Điều kiện tự nhiên: Tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn ương được quán triệt và thực hiện khá kịp thời, đồng bộ, mang lại hiệu là ba tỉnh liền kề về địa lý, núi liền núi, sông liền sông, có chung 145 km quả thiết thực. đường biên giới thuộc hai nước Việt Nam - Lào. Những điểm tương đồng Công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc thực hiện bước đầu đã được về địa lý, kinh tế, chính trị, văn hóa, truyền thống là điều kiện thuận lợi để coi trọng; đã chú ý phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể ba tỉnh mở rộng và tăng cường quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực. nhân dân, các tổ chức kinh tế xã hội trong việc triển khai các hoạt động Tỉnh Hà Tĩnh là tỉnh thuộc vùng Duyên hải Bắc Trung bộ, phía Bắc theo đúng chức năng, nhiệm vụ nhằm tăng cường mối quan hệ hữu nghị, giáp tỉnh Nghệ An với chiều dài 88 km, phía Nam giáp tỉnh Quảng Bình hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn… với chiều dài 130 km, phía Đông giáp biển Đông với chiều dài 137 km, Những đổi mới về phương thức lãnh đạo nói trên của Đảng bộ đã phía Tây giáp tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn - nước CHDCND Lào, từng bước khắc phục những hạn chế, khuyết điểm về phương thức lãnh với 145 km đường biên giới. Tỉnh Hà Tĩnh có diện tích tự nhiên 6.055,6 đạo ở giai đoạn trước; đồng thời, phù hợp với quá trình đổi mới phương km2, dân số khoảng 1,3 triệu người. Tỉnh Hà Tĩnh có 12 đơn vị hành thức lãnh đạo của Đảng trong giai đoạn mới. Nhờ vậy, đã góp phần chính, bao gồm 1 thành phố, 1 thị xã và 10 huyện. Trong đó, có 3 huyện nâng cao năng lực, hiệu quả lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh trên các lĩnh biên giới: Hương Sơn, Vũ Quang, Hương Khê. vực qua từng thời kỳ, trong đó có nhiệm vụ tăng cường mối quan hệ Tỉnh Bôlykhămxay là một trong 7 tỉnh thuộc vùng Trung Lào, với diện hữu nghị hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. tích 1.599.770 ha, dân số 422.300 người. Tỉnh Bôlykhămxay tiếp giáp với Những chuyển biến quan trọng và kết quả đạt được trong quá trình Việt Nam ở phía Đông với đường biên giới dài 165 km. Tỉnh hợp tác với các tỉnh bạn trong từng thời kỳ nêu trên đã minh chứng sâu Bôlykhămxay có tiềm năng lớn về khoáng sản như than, sắt, thiếc, thạch sắc quá trình đổi mới, phát triển nhận thức đồng thời là quá trình bổ cao, đá quý, đồng, chì, kẽm, vàng... sung, phát triển chủ trương tăng cường tình đoàn kết và hữu nghị hợp Tỉnh Khămmuộn là tỉnh miền núi của Lào, có tổng diện tích tự nhiên tác với các tỉnh bạn Lào của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh. 16.315km2, dân số 55.985 người; có 9 huyện, thị. Tỉnh Khămmuộn cũng 3.1.2. Kết quả thực hiện mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Hà như các tỉnh miền núi khác của Lào, đồi núi và trung du chiếm 2/3 diện tích Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn đất đai. Tỉnh Khămmuộn có rất nhiều loại gỗ và các loại lâm sản quý hiếm. Nhìn lại quan hệ hữu nghị hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh với các tỉnh Tuy điều kiện về tài nguyên thiên nhiên có nhiều thuận lợi, nhưng bên bạn Lào trong giai đoạn 1991 - 2010, chúng ta nhận thấy: Trong giai cạnh đó, tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn đang phải đối mặt với nhiều khó đoạn 1991 - 2000, quan hệ giữa Hà Tĩnh, Bôlykhămxay, Khămmuộn có khăn trên con đường phát triển, nhất là trình độ dân trí thấp, đời sống nhân nhiều chuyển biến, từ quan hệ chủ yếu về chính trị, an ninh quốc phòng dân còn gặp rất nhiều khó khăn, chủ yếu dựa vào nghề nông và khai thác trong thập niên 70, từng bước chuyển sang quan hệ hợp tác toàn diện lâm thổ sản; hệ thống giao thông kém phát triển, chưa có đường sắt, nên trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, hợp tác kinh tế, chính trị ngày càng việc đi lại, trao đổi buôn bán giữa các địa phương trong tỉnh và hợp tác với có vị trí quan trọng. Cùng với hợp tác kinh tế làm trọng tâm, các lĩnh bên ngoài còn gặp rất nhiều khó khăn. vực hợp tác khác cũng không ngừng phát triển và đạt được nhiều kết Nhân tố dân cư và văn hóa xã hội: Mặc dầu có rất ít sự tương đồng quả. nguồn gốc dân cư nhưng do cùng sinh sống lâu đời dưới mái nhà chung là Về phương thức lãnh đạo, Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh trong giai đoạn dãy Trường Sơn, nên nhân dân ba tỉnh từ lâu đã sống rất hòa thuận, cùng này đã có nhiều đổi mới, theo hướng quán triệt nhận thức về phương đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm, cũng
8 17 như trong sự nghiệp dựng xây quê hương, đất nước. Xuất phát từ những Chương 3 tương đồng, ít nhiều chịu sự chi phối, ảnh hưởng lẫn nhau về phương thức NHẬN XÉT VÀ MỘT SỐ KINH NGHIỆM sinh hoạt vật chất, cư dân ba tỉnh cùng chung biên giới ngày càng xích lại gần nhau hơn và tất yếu chịu sự tác động, ảnh hưởng lẫn nhau trong sinh 3.1. Nhận xét hoạt văn hóa tinh thần. Chính sức mạnh của yếu tố văn hóa truyền thống 3.1.1. Về quá trình hoạch định chủ trương và chỉ đạo thực hiện đã góp phần quan trọng xây đắp nên tình cảm đặc biệt giữa nhân dân ba quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện với tỉnh Bôlykhămxay, tỉnh trong suốt chiều dài lịch sử từ ngàn xưa cho đến ngày nay. Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh Đặc điểm về kinh tế: Trong quá trình phát triển, do điều kiện gần gũi Nhìn lại quá trình nghiên cứu, quá trình hoạch định chủ trương và về địa lý và nhiều điểm tương đồng về điều kiện tự nhiên, sinh hoạt văn chỉ đạo thực hiện quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện với tỉnh hóa tinh thần, cư dân ba tỉnh dọc biên giới từ xưa đã sớm giao lưu, trao đổi Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh chúng ta nhận và có những điểm tương đồng trong sinh hoạt vật chất. Do những đặc thấy: điểm về điều kiện tự nhiên và xã hội, tạo lợi thế, tiềm năng và cả những - Chủ trương tăng cường quan hệ hợp tác lâu dài, toàn diện và có khó khăn, thách thức cho mỗi tỉnh trong quá trình phát triển, cho nên trong hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực với Đảng bộ và nhân dân tỉnh quá trình xây dựng quan hệ hợp tác, nhất là trong lĩnh vực kinh tế, tỉnh Hà Bôlykhămxay, Khămmuộn đã được tiếp tục khẳng định ngay sau ngày Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn có thể bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau tái lập tỉnh, kế tục và phát huy được những thành tựu đã đạt được trước nhằm hạn chế, khắc phục những khó khăn, thách thức, đồng thời phát huy đây của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nghệ Tĩnh. được tối đa tiềm năng, thế mạnh của mỗi tỉnh. - Chủ trương tăng cường hợp tác với các tỉnh bạn Lào của Đảng bộ Về truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm qua các thời kỳ lịch sử: tỉnh Hà Tĩnh đã cụ thể hóa kịp thời và góp phần làm phong phú, sinh động Trong suốt tiến trình phát triển, tình đoàn kết và mối quan hệ hữu nghị đặc thêm chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác biệt giữa hai nước Việt - Lào nói chung và giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh đối ngoại. Bôlykhămxay, Khămmuộn nói riêng được tạo nên không phải do ý muốn - Chủ trương tiếp tục tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác chủ quan của mỗi quốc gia, mỗi địa phương, mà do yêu cầu khách quan, toàn diện với Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn của có ý nghĩa sống còn trong cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước của nhân Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh qua từng thời kỳ đã không ngừng được bổ sung, dân hai dân tộc và các địa phương qua các thời kỳ lịch sử. Đặc biệt, từ phát triển, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và điều kiện cụ thể của tỉnh. ngày có Đảng cách mạng dẫn đường, hai dân tộc tiếp tục kề vai sát cánh - Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh đã chú trọng cụ thể hóa các chủ trương cũng bên nhau trong cuộc trường kỳ chống kẻ thù xâm lược, vun đắp thêm tình như chỉ đạo quán triệt các cấp, các ngành thực hiện nhiệm vụ quan hệ hữu nghị đặc biệt hiếm có giữa hai dân tộc và nhân dân hai nước. hữu nghị, hợp tác với hai tỉnh cùng biên giới 1.1.2. Quan hệ hợp tác giữa tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Sau khi quán triệt chủ trương, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà Khămmuộn trong những năm đầu đổi mới (1986 – 1990) nước phù hợp với đặc điểm thực tiễn của địa phương, Đảng bộ Hà Tĩnh Sau khi hòa bình lập lại, năm 1976, tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Nghệ An sáp đã từng bước chú trọng chỉ đạo chính quyền thể chế hoá các quan nhập thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Trong giai đoạn này, mối quan hệ hữu nghị điểm, phương hướng về tăng cường quan hệ hữu nghị với tỉnh hợp tác giữa Hà Tĩnh - Bôlykhămxay, Khămmuộn được đặt trong mối Bôlykhămxay, Khăm muộn của Đảng bộ, thành các chương trình, kế quan hệ giữa tỉnh Nghệ Tĩnh và tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. hoạch, dự án cụ thể. Đồng thời, chú trọng phát huy sức mạnh của bộ máy Trong giai đoạn 1986 - 1990, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba tỉnh chính quyền vào việc triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề diễn ra trong bối cảnh hai nước và các địa phương đang gặp nhiều khó án đã được xây dựng và thông qua. Đặc biệt khi bước sang giai đoạn khăn, nhất là trong điều kiện kinh tế tỉnh còn nghèo, chưa thoát khỏi cơ 2001 - 2010, một số chương trình dự án có vốn đầu tư lớn, nhất là trong chế quan liêu bao cấp, lại vừa phải đối phó với âm mưu chống phá của các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, giao thông, khoa học công nghệ được thế lực thù địch. Tuy vậy, với truyền thống đoàn kết gắn bó lâu đời và chuẩn bị khá công phu và triển khai thực hiện bước đầu mang lại hiệu những ưu đãi đặc biệt giành cho nhau, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba quả cao, tạo bước chuyển biến đáng kể nhằm thực hiện quan điểm lấy tỉnh tiếp tục được tăng cường và thu được những kết quả đáng phấn khởi, kinh tế làm trọng tâm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tăng cường hợp nhất là hợp tác về chính trị và an ninh quốc phòng. Hợp tác trong lĩnh vực tác giữa ba tỉnh.
16 9 gìn an ninh trật tự trên địa bàn, ba tỉnh đã tăng cường hợp tác xây dựng kinh tế, văn hóa xã hội bước đầu được quan tâm và thu được những kết đường biên giới hòa bình, hữu nghị. quả nhất định. Đặc biệt, sự giúp đỡ về chuyên gia, cung ứng cơ sở vật chất, trang thiết bị thiết yếu phục vụ sản xuất, đời sống đã giúp các tỉnh bạn giải Trong giai đoạn 2001 - 2010, bên cạnh hợp tác trong lĩnh vực chính trị, quyết kịp thời những khó khăn trước mắt. an ninh quốc phòng được xác định là cơ sở và nền tảng, nhiệm vụ hợp tác Tuy nhiên, trong giai đoạn này, nhiều nội dung hợp tác đã được đề ra trên lĩnh vực kinh tế, thương mại thực sự được xem là lĩnh vực trọng tâm, nhưng thực hiện thiếu kịp thời, có nơi, có lúc thiếu tính khả thi. Do đó, tạo động lực cho quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực khác phát triển lên một nhìn chung việc hợp tác giữa ba tỉnh đem lại hiệu quả chưa cao. bước mới. Một số chương trình, dự án có nguồn vốn lớn, thu hút đông lực 1.2. Chủ trương và quá trình chỉ đạo xây dựng quan hệ hữu nghị, lượng lao động được triển khai thực hiện mang lại hiệu quả cao. Bên cạnh hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà đó, hợp tác về văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học công nghệ được quan tâm Tĩnh từ năm 1991 đến năm 2000 đúng mức và thu được những kết quả đáng phấn khởi. Về phương thức 1.2.1. Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo xây dựng quan hệ hữu nghị, lãnh đạo, Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh đã chú trọng việc lãnh đạo thông qua việc hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn từ năm 1991 đến năm 1995 xác định các quan điểm, chủ trương cũng như ban hành các NQ chuyên Ngay sau khi tái lập tỉnh (tháng 8/1991), NQ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần đề. Trong quá trình xây dựng chủ trương, so với giai đoạn trước đây, việc thứ XIII và các NQ chuyên đề của BTV, BCH Tỉnh ủy đã khẳng định nắm bắt thông tin, nghiên cứu tình hình thực tiễn, nhất là điều kiện các quyết tâm tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác lâu dài, toàn diện và có hiệu nguồn lực đảm bảo thực thi các chủ trương hợp tác của các bên được quan quả trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa -xã hội, an ninh, tâm hơn. Chú trọng đúng mức việc lãnh đạo chính quyền thể chế hoá các quốc phòng, giao lưu hữu nghị nhân dân... với Đảng bộ và nhân dân tỉnh quan điểm, phương hướng về tăng cường quan hệ hữu nghị với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. Những chủ trương đó vừa thể hiện sự kế thừa, Bôlykhămxay, Khămmuộn của Đảng bộ, thành các chương trình, kế tiếp nối những thành quả đã đạt được của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nghệ hoạch, dự án cụ thể, đồng thời, chú trọng phát huy sức mạnh của bộ máy tĩnh trước đây, vừa thể hiện quan điểm, quyết tâm của Đảng bộ và nhân chính quyền vào việc triển khai thực hiện. Công tác kiện toàn tổ chức bộ dân tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục vun đắp mối quan hệ hữu nghị bền chặt thủy máy và công tác cán bộ được chú trọng đúng mức hơn. Các tổ công tác, tổ chung với Đảng bộ và nhân dân các bộ tộc Lào anh em, đáp ứng yêu cầu giúp việc tại tỉnh và các ngành các địa phương liên quan được thành lập, nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới. kiện toàn và đi vào hoạt động có hiệu quả. Công tác kiểm tra, sơ kết, tổng Ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền, các cấp ủy Đảng, chính quyền, kết việc thực hiện bước đầu đã được coi trọng; đã chú ý phát huy vai trò các ngành, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo quán của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức kinh tế xã hội triệt và tổ chức thực hiện các chương trình, nội dung hợp tác với các tỉnh trong việc triển khai các hoạt động theo đúng chức năng, nhiệm vụ. bạn Lào trên các lĩnh vực. Trong lĩnh vực chính trị: Điểm nổi bật trong quan hệ hợp tác trong lĩnh vực chính trị giữa ba tỉnh là việc duy trì các chuyến thăm lẫn nhau của lãnh đạo cấp cao ba tỉnh. Ngoài việc duy trì các chuyến thăm hữu nghị chính thức và tiến hành các cuộc hội đàm cấp cao, ba tỉnh đã cử nhiều đoàn công tác của các ngành, các địa phương sang thăm và làm việc nhằm nắm bắt tình hình, trao đổi kinh nghiệm và ký kết các thỏa thuận các nội dung hợp tác. Trong lĩnh vực kinh tế, thương mại: Các bên tiếp tục cử các Đoàn công tác của tỉnh, của các ngành sang thăm và làm việc để bàn và thống nhất các phương án cụ thể về hợp tác, trao đổi thương mại, kinh nghiệm phát triển kinh tế hộ gia đình, giúp bạn về kỹ thuật nông nghiệp, trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, khai thác, chế biến lâm sản... Ngành Văn hóa Thể thao ba tỉnh thường xuyên tổ chức các chuyến thăm, trao đổi kinh nghiệm trong các lĩnh vực quản lý các hoạt động văn hóa, biểu diễn nghệ thuật... Các đoàn văn hóa nghệ thuật ba tỉnh đã tổ chức các chuyến lưu diễn với nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc, để lại những
10 15 ấn tượng tốt đẹp trong lòng người xem. Ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Hà Hướng ưu tiên đối với doanh nghiệp ba tỉnh trong giai đoạn này là đầu tư Tĩnh đã ký kết các văn bản hợp tác với các tỉnh bạn nhằm tạo điều kiện sản xuất, chế biến nông, lâm sản như: gỗ, lương thực, thực phẩm, rau quả thuận lợi giúp đỡ, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả và khai thác, chế biến khoáng sản. Các bên tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác đào tạo của các tỉnh bạn. Ngành y tế ba tỉnh đã tăng cường hợp và mở rộng các tour du lịch qua cửa khẩu Cầu Treo; tăng cường mở tác trên các lĩnh vực, đặc biệt là tập trung vào việc xây dựng cơ sở vật chất rộng và trao đổi lưu thông hàng hóa. Về công nghiệp và xây dựng cơ cho các cơ sở khám chữa bệnh; cử chuyên gia trực tiếp hướng dẫn, đồng bản: Nhiều công ty, doanh nghiệp tỉnh Hà Tĩnh đã đảm nhận thi công thời trao đổi kinh nghiệm, cung cấp thông tin nhằm xây dựng và phát triển nhiều công trình tại tỉnh bạn đảm bảo yêu cầu về chất lượng và tiến độ. y tế của mỗi tỉnh. Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh và công tác biên Đặc biệt, bằng nguồn vốn đầu tư của Chính phủ, tỉnh Hà Tĩnh đã tiến giới: Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã kịp thời chỉ hành tu sửa, nâng cấp con đường huyết mạnh giữa hai tỉnh là Đường đạo các ngành chức năng kịp thời rà soát, thống nhất quản lý các đối tượng 8A, đồng thời nâng cấp đoạn đường Gia Lách - cảng Xuân Hải. Tỉnh xâm nhập trái phép, cường kiểm tra, xử lý thích đáng những cá nhân, tập Hà Tĩnh đã ban hành chính sách ưu đãi trong việc giúp bạn sử dụng hệ thể có hành vi phạm; tiếp tục tăng cường tuyên truyền sâu rộng cho nhân thống cầu cảng, bến bãi... tạo môi trường và điều kiện hết sức thuận lợi dân hiểu rõ các chủ trương chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, cho các tỉnh bạn Lào giao lưu, trao đổi hàng hóa. Ngành văn hóa ba nhất là Quy chế Biên giới; thường xuyên duy trì công tác giao ban, thông tỉnh đã ký kết các văn bản hợp tác, khuyến khích các cấp, các ngành, báo cho nhau tình hình và kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh trên các địa phương tăng cường các hoạt động giao lưu nhằm tăng cường tuyến biên giới. hiểu biết lẫn nhau, trao đổi kinh nghiệm trong các lĩnh vực quản lý các Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế của ba tỉnh còn gặp khó khăn, nhất là hoạt động văn hóa, biểu diễn nghệ thuật, phát hành báo chí, phim ảnh, trong điều kiện tỉnh Hà Tĩnh vừa mới chia tách, nên kết quả hợp tác trong xuất bản, công tác thư viện, nhiếp ảnh, xây dựng mô hình phát triển văn giai đoạn 1991 - 1995 chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu đặt ra. hóa nghệ thuật chuyên nghiệp... Tỉnh Hà Tĩnh đã quan tâm giúp tỉnh bạn 1.2.2. Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo xây dựng quan hệ hợp tác với đào tạo lưu học sinh ở những ngành tỉnh bạn chưa có điều kiện đào tạo, tỉnh Bôlykhămxay và tỉnh Khămmuộn những năm đầu đẩy mạnh công đặc biệt những ngành kinh tế, khoa học kỹ thuật; cử các đoàn cán bộ, nghiệp hóa, hiện đại hóa (1996 - 2000) chuyên gia sang thăm hỏi, học tập, trao đổi kinh nghiệm trong công tác Trong lĩnh vực chính trị: Nhiệm vụ tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo các cấp. Về y tế: Tăng tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn tiếp tục được đẩy mạnh, đặc biệt cường hợp tác trên các lĩnh vực, đặc biệt là tập trung vào việc xây dựng là việc tiếp tục tổ chức các cuộc gặp gỡ cấp cao và ký kết các văn bản thỏa cơ sở vật chất cho các cơ sở khám chữa bệnh; đào tạo chuyên môn, thuận hợp tác trên các lĩnh vực, việc tổ chức các chuyến thăm, làm việc song nghiệp vụ; cử chuyên gia trực tiếp hướng dẫn, trao đổi kinh nghiệm trong phương của các ban ngành, các hoạt động giao lưu hữu nghị nhân dân. tổ chức xây dựng mạng lưới y tế từ tỉnh đến cơ sở; thực hiện các biện Trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp: UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo Sở pháp phòng và chống dịch bệnh: sốt sét, bướu cổ, phòng chống các bệnh Nông nghiệp và các ngành liên quan chỉ đạo chuyển hướng từ hợp tác đầu nhiễm khuẩn. Về khoa học - công nghệ: Hợp tác về khoa học công nghệ tư nhỏ lẻ, mang tính chất mô hình sang hình thức hỗ trợ các tỉnh bạn kết giữa ba tỉnh được quan tâm đúng mức. Tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục hỗ trợ và hợp quy hoạch chiến lược phát triển nông nghiệp với quy hoạch sản xuất thực hiện các dự án: Dự án chuyển giao công nghệ, xây dựng các trạm lương thực, thực phẩm; đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi vừa và xử lý nước, hầm khí Biogas, năng lượng mặt trời cho hai tỉnh bạn; Dự nhỏ, đảm bảo an ninh lương thực gắn với nhiệm vụ xây dựng nông thôn án chuyển giao công nghệ sinh học nuôi cấy mô tế bào thực vật sản mới. Trong lĩnh vực xây dựng cơ bản: Chú trọng nhiệm vụ bảo trì, nâng xuất các giống cây chuối, cây mía, cây chỉ xác, Paulownia; Dự án cấp, xây dựng mới hệ thống giao thông đường bộ nội tỉnh và xây dựng các chuyển giao công nghệ sản xuất than tổ ong bằng nguyên liệu than Lào; tuyến giao thông kết nối hai bên, hệ thống đường giao thông dọc tuyến nghiên cứu xây dựng dự án khả thi về hệ thống quản lý đo lường. biên giới nhằm phục vụ nhu cầu dân sinh và đảm bảo quốc phòng an ninh. Trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng và công tác biên giới: Kết quả nổi Trong lĩnh vực đầu tư thương mại, du lịch: Ba tỉnh đã tăng cường đầu tư bật nhất trong hợp tác an ninh quốc phòng giữa ba tỉnh trong giai đoạn xây dựng, hoàn thiện hệ thống giao thông, mở rộng các trung tâm thương này là giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đập tan âm mưu mại, hình thành nhiều cơ sở dịch vụ buôn bán, nhất là khu vực hai bên các phá hoại của các thế lực thù địch. Song song với nhiệm vụ tăng cường cửa khẩu, trên trục Đường 8, dọc tuyến biên giới... Trong lĩnh vực giáo hợp tác phòng chống có hiệu quả âm mưu của các thế lực thù địch, giữ
14 11 của mỗi tỉnh”. Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Khămmuộn dục - đào tạo: Ngoài tăng cường hợp tác nâng cao chất lượng giáo dục bậc lần thứ VIII, ngày 19/08/2010 khẳng định: “Tiếp tục thực hiện đường học phổ thông, tỉnh Hà Tĩnh đã quan tâm giúp tỉnh bạn đào tạo lưu học lối chính sách đối ngoại của Đảng như: Hòa bình, độc lập hữu nghị và sinh ở những ngành tỉnh bạn chưa có điều kiện đào tạo, đặc biệt là ngành hợp tác, tăng cường mối quan hệ hữu nghị và tình đoàn kết đặc biệt, kinh tế, khoa học kỹ thuật. Trong lĩnh vực y tế, ba tỉnh đã tăng cường hợp truyền thống, hợp tác toàn diện với Việt Nam. Tiếp tục xây dựng mối tác trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là tập trung vào việc xây dựng cơ sở vật quan hệ và hợp tác với các nước láng giềng, mở rộng hợp tác đối ngoại chất cho các cơ sở khám chữa bệnh; đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ; cử quốc tế và tổ chức phi chính phủ nước ngoài”. chuyên gia trực tiếp hướng dẫn, đồng thời trao đổi kinh nghiệm, cung cấp 2.2.2. Quá trình chỉ đạo thực hiện phát triển quan hệ hữu nghị, hợp thông tin nhằm xây dựng mạng lưới y tế từ tỉnh đến cơ sở; thực hiện các tác với tỉnh Bôlykhămxay và Khămmuộn của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh biện pháp phòng và chống các dịch bệnh. Trong lĩnh vực văn hóa, thể (2001 – 2010) thao: Nhân các ngày lễ lớn, các đoàn văn hóa nghệ thuật ba tỉnh đã thường Quán triệt chủ trương của Đại hội Đảng bộ tỉnh và sự chỉ đạo của xuyên tổ chức các chuyến thăm và biểu diễn tại các tỉnh bạn, nhất là các BTV Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh đã cụ thể hóa yêu cầu nhiệm vụ địa phương dọc biên giới ba tỉnh. Trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng và hợp tác với các tỉnh bạn Lào nói riêng và nhiệm vụ công tác đối ngoại công tác biên giới: Các bên đã đẩy mạnh hợp tác toàn diện, chú trọng công trong thời kỳ mới nói chung vào việc hoạch định các chương trình hành tác cố vấn, chuyên gia, tăng cường trao đổi kinh nghiệm xây dựng lực động, đề án, kế hoạch, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội hằng năm, ngắn lượng bộ đội địa phương, dân quân du kích; giúp bạn xây dựng thế trận hạn và dài hạn, phù hợp với điều kiện cụ thể trong từng giai đoạn. chiến tranh nhân dân; tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục, giúp Về hợp tác trong lĩnh vực chính trị, ngoại giao: Từ năm 2001- 2010 nhân dân nâng cao nhận thức, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của lãnh đạo ba tỉnh đã tổ chức hàng chục chuyến thăm hữu nghị chính thức Đảng, pháp luật Nhà nước, đặc biệt là tích cực tham gia nhiệm vụ bảo vệ lẫn nhau và ký kết hàng chục văn bản thỏa thuận hợp tác. Đây là cơ sở biên giới. pháp lý để các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể, các tổ chức kinh tế xã hội liên quan từ tỉnh đến cơ sở, căn cứ chức năng nhiệm Trên cơ sở đường lối, chính sách của Đảng và nhà nước về công tác vụ của mình, xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện. đối ngoại, với tình cảm quốc tế và anh em thủy chung, trong sáng, Đảng Ngoài việc duy trì các chuyến thăm hữu nghị chính thức song phương, bộ tỉnh Hà Tĩnh đã kịp thời quán triệt, cụ thể hóa và ban hành chủ trương các chuyến thăm và làm việc theo định kỳ và đột xuất của lãnh đạo cấp tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị hợp tác với Đảng bộ và nhân dân các tỉnh đã được duy trì và tăng hơn về số lượng. tỉnh bạn Lào cùng chung biên giới. Về phía các tỉnh bạn, ngoài các chuyến thăm hữu nghị chính thức Trong những năm từ 1986 - 1990, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa ba và ký kết các thỏa thuận hợp tác của lãnh đạo cấp cao, hằng năm, các tỉnh tiếp tục được tăng cường và thu được những kết quả đáng phấn khởi, tỉnh bạn đã cử nhiều Đoàn đại biểu đại diện cấp ủy, chính quyền, các nhất là hợp tác về chính trị và an ninh quốc phòng. Tuy nhiên, trong giai ngành, đoàn thể, các địa phương trong tỉnh sang làm việc nhằm phối đoạn này, những kết quả đạt được trong quá trình triển khai thực hiện các hợp giải quyết những vấn đề phát sinh trong quan hệ hợp tác giữa các thỏa thuận hợp tác đã được các bên thống nhất còn thấp so với yêu cầu, bên và tham quan học hỏi kinh nghiệm. mong muốn và tiềm năng của ba tỉnh. Bước sang giai đoạn 1991 - 2000, Hợp tác trong lĩnh vực kinh tế: Về nông, lâm nghiệp: Tỉnh Hà Tĩnh quan hệ hợp tác giữa ba tỉnh được thực hiện một cách toàn diện, đồng bộ, đã tăng cường hợp tác, đầu tư, từng bước giúp các tỉnh bạn giải quyết hiệu quả cao hơn trên nhiều lĩnh vực; hợp tác kinh tế từng bước được xác những khó khăn, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn. định là nhiệm vụ trung tâm và bước đầu mang lại những kết quả đáng Nội dung hợp tác tập trung chủ yếu vào việc giúp bạn nâng cao trình độ khích lệ trên một số lĩnh vực.. Tuy nhiên, qua quá trình tìm hiểu quan hệ khoa học kỹ thuật, đưa những giống cây trồng vật nuôi có giá trị kinh tế hợp tác giữa hai tỉnh Hà Tĩnh và Bôlykhămxay, Khămmuộn giai đoạn cao vào sản xuất; hợp tác sản xuất lương thực, thực phẩm, trồng và khai 1991 - 2000 cho thấy, kết quả hợp tác mà các bên mang lại chưa cao, đặc thác chế biến lâm sản; xây dựng mô hình kinh tế nông - lâm nghiệp. Về biệt, trong lĩnh vực kinh tế. thương mại và du lịch: Ba tỉnh đã tăng cường chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế hợp tác đầu tư cùng kinh doanh, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm trong nước và xuất khẩu sang nước thứ 3.
12 13 Chương 2 biên giới hữu nghị”. Chủ trương của Đại hội về đẩy mạnh phát triển CHỦ TRƯƠNG VÀ QUÁ TRÌNH CHỈ ĐẠO PHÁT TRIỂN kinh tế vùng, khai thác tiềm năng, lợi thế kinh tế Đường 8, đầu tư khu QUAN HỆ HỮU NGHỊ, HỢP TÁC TOÀN DIỆN VỚI TỈNH kinh tế Cửa khẩu Cầu Treo, xây dựng kết cấu hạ tầng phía Tây, vùng BÔLYKHĂMXAY, KHĂMMUỘN CỦA ĐẢNG BỘ biên giới, nhất là cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới các tuyến đường trục TỈNH HÀ TĨNH TỪ NĂM 2001 ĐẾN NĂM 2010 Đông - Tây... là cơ sở và điều kiện thuận lợi để tiếp tục tăng cường 2.1. Bối cảnh tình hình tác động đến quan hệ Việt Nam – Lào quan hệ hợp tác với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn. Trên cơ sở NQ trong thập niên đầu thế kỷ XXI Đại hội XV và các NQ của BCH Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã xây dựng các 2.1.1. Tình hình quốc tế và khu vực Đề án, Chương trình hành động, đặc biệt là ban hành nhiều cơ chế, Bước vào thiên niên kỷ mới, tình hình thế giới và khu vực diễn biến chính sách khuyến khích đầu tư vào khu kinh tế Đường 8, Cửa khẩu nhanh chóng, khó lường về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Cách Cầu Treo, đẩy mạnh các chương trình hợp tác với các tỉnh bạn Lào. mạng khoa học và công nghệ tiếp tục phát triển với tốc độ ngày càng Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XVI (12/2005) khẳng cao, đẩy nhanh sự phát triển của lực lượng sản xuất, đồng thời thúc đẩy định chủ trương tiếp tục thúc đẩy có chiều sâu các mối quan hệ quốc tế quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế thế giới. Khu vực Đông Nam Á, đã được thiết lập giữa tỉnh Hà Tĩnh với các tỉnh của nước CHDCND sau nhiều thập kỷ chiến tranh, đối đầu, đã có hòa bình nhưng vẫn còn Lào. Quan điểm, chủ trương trong hợp tác được khẳng định là chủ tiềm ẩn một số nhân tố gây bất ổn định. Trong bối cảnh đó, sự nghiệp đổi động, tích cực, toàn diện và có chiều sâu. Đây là bước phát triển mới mới của đất nước, sự mở cửa của Việt Nam và Lào đang đứng trước nhiều trong nhận thức cũng như quá trình xây dựng chủ trương, hoạch định cơ hội, nhưng cũng không ít những thách thức. các chương trình, kế hoạch cụ thể của Đảng bộ và chính quyền địa 2.1.2. Tình hình trong nước phương nhằm tiếp tục tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác với tỉnh Bước vào thiên niên kỷ mới, với những thắng lợi đã giành được trước Bôlykhămxay, Khămmuộn. đây trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, những thành tựu to lớn So với giai đoạn 1991 - 2000, quan điểm, chủ trương của Đảng bộ và rất quan trọng của 15 năm đổi mới đã làm cho thế và lực của Việt Nam tỉnh trong việc tăng cường hợp tác với các tỉnh bạn giai đoạn 2001 - ngày càng được củng cố và nâng cao. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX 2010 có bước phát triển mới, đó là: Trên cơ sở quan điểm, chủ trương đã khẳng định: “Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập tự chung về nhiệm vụ công tác đối ngoại, nhiệm vụ tăng cường hợp tác chủ, rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ quốc tế. Việt với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn được tiếp tục khẳng định và thể hiện Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng cụ thể trong nhiều Nghị quyết chuyên đề của BCH, BTV. Nội dung, quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”. chương trình hợp tác với các tỉnh bạn từng bước được nghiên cứu đưa Đại hội X của Đảng tiếp tục khẳng định: "Thực hiện nhất quán vào các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và an ninh quốc đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; phòng của tỉnh. chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan Đối với các tỉnh Bôlykhămxay: Đại hội Đảng bộ lần thứ IV nhiệm kỳ hệ quốc tế. Chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, mở rộng 2005 - 2010 của BCH Đảng bộ tỉnh Bôlykhămxay khẳng định “Tiếp tục hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực khác. Việt Nam là bạn, đối tác tin thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng, tăng cường tình đoàn kết hữu cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, tham gia tích cực vào tiến nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện với Việt Nam”. Báo cáo chính trị tại Đại trình hợp tác quốc tế và khu vực" . hội Đảng bộ lần thứ V, nhiệm kỳ 2010 - 2015 của BCH Đảng bộ tỉnh 2.2. Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lãnh đạo phát triển quan hệ hữu Bôlykhămxay đã “Khẳng định đường lối đối ngoại của Đảng, phát huy nghị, hợp tác toàn diện với tỉnh Bôlykhămxay, Khămmuộn từ năm mối quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện với Việt 2001 đến năm 2010 Nam, đặc biệt là tỉnh có chung đường biên giới”. 2.2.1. Chủ trương của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh về tiếp tục phát triển Đối với các tỉnh Khămmuộn: Báo cáo Chính trị tại Đại hội Đảng bộ quan hệ đặc biệt giữa tỉnh Hà Tĩnh với tỉnh Bôlykhămxay, tỉnh Khămmuộn lần thứ VII nhiệm kỳ 2006 - 2010 đã khẳng định “Thực Khămmuộn hiện chính sách mở rộng mối quan hệ, hợp tác với nước ngoài, trên cơ sở Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XV đã khẳng định: “Tiếp tục bình đẳng, hai bên cùng có lợi. Tăng cường mối quan hệ đặc biệt, hợp tác tăng cường quan hệ tốt với các tỉnh của nước bạn Lào, giữ vững tuyến toàn diện với Việt Nam để tận dụng thế mạnh của hai bên vì sự phát triển