intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận án Tiến sỹ Nông nghiệp: Khả năng sản xuất và đa hình gen PRKAG3 của lợn Lũng Pù và lợn Bản

Chia sẻ: Thangnamvoiva22 Thangnamvoiva22 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:151

82
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài đánh giá được đặc điểm ngoại hình, khả năng sản xuất và ảnh hưởng của đa hình gen PRKAG3 đến chất lượng thịt lợn Lũng Pù và lợn Bản Đánh giá được đặc điểm ngoại hình, khả năng sản xuất và ảnh hưởng của đa hình gen PRKAG3 đến chất lượng thịt lợn Lũng Pù và lợn Bản

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sỹ Nông nghiệp: Khả năng sản xuất và đa hình gen PRKAG3 của lợn Lũng Pù và lợn Bản

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN CHĂN NUÔI ĐẶNG HOÀNG BIÊN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT VÀ ĐA HÌNH GEN  PRKAG3 CỦA LỢN LŨNG PÙ VÀ LỢN BẢN LUẬN ÁN TIẾN SỸ NÔNG NGHIỆP
  2. Hà Nội, 2016 2
  3. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN CHĂN NUÔI ĐẶNG HOÀNG BIÊN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT VÀ ĐA HÌNH GEN PRKAG3  CỦA LỢN LŨNG PÙ VÀ LỢN BẢN CHUYÊN NGÀNH: Di truyền và Chọn giống vật nuôi MàSỐ: 62.62.01.08 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: ̉ 1. PGS.TS. Đinh Văn Chinh 2. TS. Tạ Thị Bích Duyên
  4. Hà Nội, 2016 ii
  5. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng  tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án này là trung thực, chính xác và  chưa được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Mọi sự giúp đỡ trong quá trình thực hiện luận án này đã được cảm  ơn và các thông tin trích dẫn trong luận án này đã được chỉ rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày    tháng    năm 2016 Nghiên cứu sinh Đặng Hoàng Biên i
  6. LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin trân trọng cảm  ơn PGS.TS. Đinh Văn Chinh và   ̉ TS. Tạ Thị Bích Duyên là hai thầy hướng dẫn khoa học luôn ở  bên giúp   đỡ, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án này.  Tôi xin bày tỏ  lòng biết  ơn chân thành tới tập thể  Ban Giám đốc   Viện Chăn nuôi, Phòng Đào tạo và Thông tin, các thầy cô đã giúp đỡ về   mọi mặt, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi hoàn thành luận án. Đồng thời, tôi xin chân thành cảm  ơn Lãnh đạo và các cán bộ   thuộc: Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế, Bộ môn Di truyền giống vật   nuôi, Phòng Thí nghiệm trọng điểm Tế bào động vật – Viiện Chăn nuôi;   Khoa Nông nghiệp và Sinh học  ứng dụng – Trường Đại học Cần Thơ;   ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ Bô môn Di truyên va chon giông vât nuôi, Khoa Chăn nuôi, Hoc viên Nông   ́ nghiêp Viêt Nam đã luôn ủng hộ, động viên và tạo điều kiện giúp đỡ  tôi   ̣ ̣ trong quá trình hoàn thành luận án. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn toàn thể gia đình, bạn bè và đồng   nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên   khuyến khích tôi hoàn thành luận án này. Hà Nội, ngày    tháng    năm 2016 Nghiên cứu sinh Đặng Hoàng Biên ii
  7. iii
  8. MỤC LỤC   ỜI CAM ĐOAN  L                                                                                                      ................................................................................................. i   ỜI CẢM ƠN  L                                                                                                           ..................................................................................................... ii   ỤC LỤC  M                                                                                                                 .......................................................................................................... iv   DANH MỤC BẢNG                                                                                                  ........................................................................................... v   DANH MỤC HÌNH                                                                                                  .......................................................................................... vii   DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT                                                                        ................................................................  viii     Ở ĐẦU  M                                                                                                                   ............................................................................................................. 1   ƯƠNG I  CH                                                                                                               ......................................................................................................... 5   ỔNG QUAN TÀI LIỆU  T                                                                                         ................................................................................... 5   ƯƠNG II  CH                                                                                                             ...................................................................................................... 48   ẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU  V                        ..................  48     ƯƠNG III  CH                                                                                                           .................................................................................................... 63   ẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN  K                                                                                 .......................................................................... 63   ƯƠNG IV  CH                                                                                                         .................................................................................................. 123   ẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ  K                                                                                    ............................................................................. 123    TÀI LIỆU THAM KHẢO                                                                                     ............................................................................. 125 iv
  9. DANH MỤC BẢNG Bảng 1: Một số  nghiên cứu về  gen thực hiện trên các giống lợn  ở  Việt  Nam.................................................................................................................... 38 Bảng 2: Dung lượng mẫu nghiên cứu...........................................................48 Bảng 3: Hàm lượng dinh dưỡng của thức ăn cho lợn thí nghiệm............51 Bảng 4: Trình tự  các cặp mồi khuếch đại các đoạn gen PRKAG3 và các  enzyme giới hạn tương ứng được sử dụng .................................................58 Bảng 5: Thành phần phản ứng PCR.............................................................59 Bảng 6: Chu trình nhiệt cho phản  ứng PCR khuếch đại các đoạn gen   PRKAG3............................................................................................................59 Bảng 7: Các enzyme giới hạn (RE) sử dụng trong nghiên cứu...................60 Bảng 8: Thành phần hóa chất cho phản ứng cắt enzyme...........................60 Bảng 9: Một số đặc điểm ngoại hình của lợn Lũng Pù và lợn Bản.........64 Bảng 10: Yếu tố ảnh hưởng đến năng suất sinh sản của lợn nái Lũng Pù ............................................................................................................................ 65 Bảng 11: Yếu tố ảnh hưởng đến năng suất sinh sản của lợn nái Bản. . .67 Bảng 12: Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục của lợn cái Lũng Pù và lợn Bản ............................................................................................................................ 69 Bảng 13: Năng suất sinh sản của lợn nái Lũng Pù và lợn Bản..................70 Bảng 14: Năng suất sinh sản của lợn Lũng Pù theo lứa đẻ........................78 Bảng 15: Năng suất sinh sản của lợn Bản theo lứa đẻ...............................82 Bảng 16: Khối lượng của lợn Lũng Pù qua các tháng tuổi (kg)................84 Bảng 17: Khối lượng lợn Bản qua các tháng tuổi (kg)...............................85 Bảng 18: Tăng khối lượng của lợn Lũng Pù qua các tháng tuổi (g/ngày) 87 Bảng 19: Tăng khối lượng của lợn Bản qua các tháng tuổi (g/ngày)........88 Bảng 20: Năng suất thân thịt của lợn Lũng Pù............................................89 Bảng 21: Năng suất thân thịt của lợn Bản...................................................91 Bảng 22: Chất lượng thịt của lợn Lũng Pù..................................................94 Bảng 23: Chất lượng thịt của lợn Bản.........................................................98 v
  10. Bảng 24: Tần số kiểu gen và tần số alen của các đa hình gen PRKAG3 ở  lợn Lũng Pù.....................................................................................................109 Bảng 25: Tần số kiểu gen và tần số alen của các đa hình gen PRKAG3 ở  lợn Bản............................................................................................................111 Bảng 26:  Ảnh hưởng của đa hình G52S/HphI đến chất lượng thịt lợn   Bản................................................................................................................... 115 Bảng 27: Ảnh hưởng của đa hình T30N/StyI đến chất lượng thịt lợn Bản .......................................................................................................................... 118 Bảng 28:  Ảnh hưởng của đa hình V199I/BsaHI đến chất lượng thịt lợn   Bản................................................................................................................... 121 vi
  11. DANH MỤC HÌNH Hình 1: Số con sơ sinh sống/ổ và số con cai sữa/ổ của lợn Lũng Pù và lợn   Bản..................................................................................................................... 73 Hình 2: Số  con sơ sinh sống/ổ  và số  con cai sữa/ổ  của lợn Lũng Pù theo  lứa đẻ................................................................................................................. 79 Hình 3: Số  con sơ sinh sống/ổ và số  con cai sữa/ổ  của lợn Bản theo lứa   đẻ....................................................................................................................... 83 Hình 4: Khối lượng của lợn Lũng Pù và lợn Bản qua các tháng tuổi.......86 Hình 5: Tăng khối lượng của lợn Lũng Pù và lợn Bản qua các tháng tuổi ............................................................................................................................ 89 Hình 6: Năng suất thân thịt của lợn Lũng Pù và lợn Bản...........................93 Hình 7: Độ  pH thịt thăn của lợn Lũng Pù và lợn Bản tại thời điểm 45  phút và 24 giờ sau giết thịt..............................................................................96 Hình 8: Độ sáng của thịt thăn lợn Lũng Pù và lợn Bản..............................97 Hình 9: Tỷ  lệ  mất nước do bảo quản và chế  biến của thịt lợn Lũng Pù  và lợn Bản.........................................................................................................99 Hình 10: Kết quả khuếch đại các đoạn gen PRKAG3 exon 1 và exon 3. 101 Hình 11: Đa hình G52S trong đoạn gen PRKAG3­exon 1,..........................102 Hình 12: Đa hình T30N trong đoạn gen PRKAG3­exon 1, ........................104 Hình 13: Đa hình V199I trong đoạn gen PRKAG3­exon 3, .......................105 Hình 14: Đa hình R200Q trong đoạn gen PRKAG3­exon 3, ......................106 Hình 15: Hình  ảnh kết quả  giải trình tự  gen xác định các vị  trí đa hình   nucleotide quy định đa hình kiểu gen PRKAG3 vùng exon 1.....................107 Hình 16: Hình ảnh giải trình tự gen xác định các vị  trí đa hinh nucleotide  quy định đa hình kiểu gen PRKAG3 vùng exon 3.......................................108 vii
  12. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ­ a* : Redness (độ đỏ) ­ AMPK : Adenosine Monophosphate Activated Protein Kinase ­ b* : Yellowness (độ vàng) ­ CS : Cai sữa ­ cs. : Cộng sự ­ DFD : Dark, Firm, Dry (thâm, chắc và khô) ­ DuL : Duroc x Landrace ­ DuY : Duroc x Yorkshire ­ ESR  : Estrogen Receptor gene ­ FAO : Tổ chức nông lương Liện Hợp Quốc ­ GHRH : Growth Hormone Releasing Hormone ­ h2 : Hệ số di truyền ­ HAL : Halothan ­ H­FABP : Heart fatty acid binding protein ­ KL : Khối lượng ­ L* : Lightness (độ sáng) ­ LSM : Trung bình bình phương nhỏ nhất ­ LW : Large White ­ LY : Landrace x Yorkshire ­ MS : Meishan ­ PCR : Polymerase Chain Reaction ­ pH24 : Giá trị pH sau 24 giờ giết thịt ­ pH45 : Giá trị pH sau 45 phút giết thịt ­ PiL : Pietrian x Landrace ­ PIT1 : Pituitary­specific transcription factor­1 ­ PiY : Pietrian x Yorkshire ­ PRKAG3 : Protein Kinase Adenosine Monophosphate­activated  viii
  13. γ3­subunit ­ PRLR : Prolactin Receptor ­ PROC­GLM : Procedure of Generalized Line Mixed Model : Pale, Soft, Exudative (nhợt nhạt, mềm nhão và rỉ  ­ PSE dịch) ­ RFLP : Restriction Fragment Length Polymorphism ­ RN : Rendment Napole ­ RYR1 : Ryanodine receptor ­ SE : Sai số chuẩn ­ TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam ­ TG : Thời gian ­ TLMNBQ : Tỷ lệ mất nước bảo quản ­ TLMNCB : Tỷ lệ mất nước chế biến ­ TPP : Hiệp định Thương mại xuyên Thái Bình Dương ix
  14. MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Việt Nam là nước có nguồn gen lợn bản địa phong phú với 26  giống đã được phát hiện (Hoàng Văn Tiệu và cs., 2012; Tạ  Thị  Bích  Duyên và cs., 2013). Tuy nhiên, quy mô đàn cua nhiều giống lợn bản địa   ̉ ngày càng giảm và một số giống có nguy cơ biến mất.  Mặc dù, các giống lợn bản địa có năng suất không cao so với các  giống lợn ngoại, nhưng lại có nhiều đặc tính quý như  khả  năng chống   chịu bệnh tốt, khả  năng thích nghi cao và chịu đựng kham khổ, chất  lượng thịt thơm ngon được người tiêu dùng ưa chuộng.  Lợn Lũng Pù và lợn Bản (lợn Bản Hòa Bình) là 2 giống lợn bản  địa có nhiều tiềm năng để  khai thác và phát triển. Chúng có tầm vóc  trung bình, khả năng sản xuất khá so với các giống lợn bản địa khác, số  lượng tương đối nhiều, đặc điểm ngoại hình tương đối đồng nhất và   đặc biệt là hai giống lợn này có thể  chịu được điều kiện sống khắc   nghiệt của các vùng núi đá cao, dinh dưỡng kém. Lợn Lũng Pù có nguồn   gốc ở huyện Mèo Vạc và được nuôi ở nhiều nơi của tỉnh Hà Giang; lợn   Bản được phát hiện ở hầu hết các huyện vùng núi cao của tỉnh Hòa Bình  và được nuôi nhiều ở vùng đồng bào dân tôc Mán và Mường sinh sống. ̣ Từ  trước đến nay, đã có một số  nghiên cứu riêng lẻ  trên các đối   tượng lợn Lũng Pù (Nguyễn Văn Đức và cs., 2008; Vũ Ngọc Sơn và cs.,  2009;   Trịnh   Quang  Phong   và  Đào   Đức   Thà,   2012;  Nguyễn   Văn   Đức,   2013) và các nghiên cứu trên lợn Bản (Vũ Đình Tôn và cs., 2010, 2012;  Quách Văn Thông, 2009). Tuy nhiên, các nghiên cứu nói trên mới chỉ  dừng lại ở việc đánh giá nguồn gốc, đặc điểm ngoại hình và một số tính  trạng sản xuất của chúng. Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào đánh giá  một cách có hệ  thống về  tiềm năng di truyền của các tính trạng sản  xuất, đặc biệt là việc nghiên cứu mối quan hệ giữa giá trị kiểu hình với   kiểu gen của tính trạng chất lượng thịt của hai giống lợn này. Trước   đây, việc đánh giá chất lượng thịt của hai giống lợn này mới chỉ dừng lại  1
  15. ở  mức độ  cảm quan của người tiêu dùng và một số  ít phân tích thành  phần hóa học của thịt (lợn Lũng Pù) mà chưa nghiên cứu đầy đủ về đặc   tính và bản chất của nó. Nói cách khác, việc đánh giá khả năng sản xuất   của lợn Lũng Pù và lợn Bản chưa được thực hiện đầy đủ và có hệ thống  từ khả năng sinh sản, sinh trưởng, cho thịt đến chất lượng thịt trong cùng  một thí nghiệm. Hiện nay, mặc dù được người tiêu dùng đánh giá hai giống lợn  Lũng Pù và lợn Bản có chất lượng thịt thơm ngon nhưng vẫn chưa có  nghiên cứu nào đề  cập tới bản chất và nguyên nhân  ở  cấp độ  gen đối  với chất lượng thịt của chúng. Cùng với sự phát triển của công nghệ sinh học phân tử, ngày càng  nhiều gen quy định tính trạng được xác định. Gen PRKAG3 là một trong  các gen được xác định có  ảnh hưởng đến nhiều tính trạng chất lượng  thịt  ở lợn như hàm lượng glycogen trong cơ, pH, màu sắc, độ  giữ  nước  và độ  dai của thịt (Ciobanu và cs., 2001). Việc đánh giá  ảnh hưởng của  đa hình gen PRKAG3 đến chất lượng thịt của lợn Lũng Pù và lợn Bản sẽ  làm cơ sở cho công tác chọn lọc nâng cao chất lượng thịt của 2 giống lợn   này.  Từ  thực tế  nêu trên, việc đanh gia môt cach đầy đủ, có hệ  thống  ́ ́ ̣ ́ về  đặc điểm ngoại hình và khả  năng sản xuất, kết hợp với nghiên cứu  đa  hình  gen  PRKAG3   và  xác   định  ảnh  hưởng  của  gen  này   đến  chất   lượng thịt của 2 giống lợn Lũng Pù và lợn Bản là cần thiết để  đưa ra  những định hướng chọn lọc, sử  dụng nguồn gen hai giống lợn này có  hiệu quả góp phần tăng cường sự bền vững trong các hệ thống sản xuất   chăn nuôi lợn bản địa. Vì vậy, chung tôi tiên hanh đề tài  “Khả năng sản   ́ ́ ̀ xuất và đa hình gen PRKAG3 của lợn Lũng Pù và lợn Bản”. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 2.1. Mục tiêu tổng quát 2
  16. Đánh giá được đặc điểm ngoại hình, khả  năng sản xuất và  ảnh  hưởng của đa hình gen PRKAG3 đến chất lượng thịt lợn Lũng Pù và lợn  Bản nhằm phục vụ  cho công tác giống và định hướng phát triển hai  giống lợn này. 2.2. Mục tiêu cụ thể ­ Xác định được đặc điểm ngoại hình của lợn Lũng Pù và lợn Bản. ­ Xác định được năng suất sinh sản của lợn Lũng Pù và lợn Bản.  ­ Xác định được khả năng sinh trưởng, năng suất và chất lượng thịt  lợn Lũng Pù và lợn Bản. ­ Bước đầu xác định được tính  đa hình gen PRKAG3 và thăm dò  mức độ   ảnh hưởng đến một số  chỉ  tiêu chất lượng thịt lợn Lũng Pù và  lợn Bản. 3. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 3.1. Ý nghĩa khoa học ­ Đề tài là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách tương   đối có hệ thống từ đặc điểm ngoại hình, khả năng sinh sản, sinh trưởng   đến năng suất và chất lượng thịt của 2 giống lợn Lũng Pù và lợn Bản. ­ Đây cũng là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu xác định đa  hình gen PRKAG3 và bước đầu nhận định  ảnh hưởng của nó đến một  số chỉ tiêu chất lượng thịt (màu sắc thịt) đối với 2 giống lợn Lũng Pù và   lợn Bản. ­ Kết quả  nghiên cứu của đề  tài luận án có thể  sử  dụng làm tài   liệu tham khảo có giá trị trong công tác giảng dạy, nghiên cứu về nguồn   gen lợn bản địa.  3.2. Ý nghĩa thực tiễn ­ Kết quả  nghiên cứu của đề  tài là cơ  sở  cho việc định hướng  chọn lọc nâng cao chất lượng 2 giống lợn Lũng Pù và lợn Bản. 3
  17.  ­ Các kết quả nghiên cứu về các chỉ tiêu năng suất, là cơ sở khoa   học để hoàn thiện quy trình chăm sóc nuôi dưỡng 2 giống lợn này trong   điều kiện chăn nuôi nông hộ ở vùng núi cao. 4. TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI ­ Đề tài đã đánh giá được tương đối đầy đủ và có hệ thống từ đặc  điểm ngoại hình về màu sắc lông da, khả năng sinh sản, sinh trưởng đến  năng suất thân thịt và chất lượng thịt ở lợn Lũng Pù và lợn Bản. ­   Xác   định   được   đa   hình   gen   PRKAG3   bao   gồm   4   đa   hình   G52S/HphI,   T30N/StyI,   V199I/BsaHI,   R200Q/BsrBI   ở   cả   2   giống   lợn  Lũng Pù và Bản. ­ Bước đầu đánh giá được  ảnh hưởng của đa hình gen PRKAG3  đến chất lượng thịt của lợn Bản: đa hình T30N/StyI và G52S/HphI  ảnh  hưởng đến chỉ  tiêu độ  sáng và đa hình T30N/ StyI  ảnh hưởng đến độ  vàng  của thịt. 4
  18. CHƯƠNG I TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1. Đặc điểm ngoại hình lợn bản địa và các yếu  tố ảnh hưởng 1.1.1.1. Đặc điểm ngoại hình của lợn Ngoài hình của lợn được đánh giá thông qua quan sát bên ngoại  bằng mắt thường trên con vật bởi các nhóm chỉ tiêu màu sắc lông, da và  nhóm chỉ tiêu đánh giá về  hình dạng, cấu trúc của các cơ  quan bộ  phận   cấu thành cơ  thể  lợn. Ngoại hình có thể  được biểu thị  trên các chỉ  tiêu   định lượng (số  vú, số  lông mọc trên một lỗ) hay chỉ  tiêu định tính (màu  sắc lông, da và các đặc điểm về  hình dạng các cơ  quan, bộ  phận cấu  thành cơ thể lợn).  Nghiên cứu về  ngoại hình của lợn bản địa thông qua quan sát và  mô tả  chúng nhằm đánh giá phân loại độ  thuần chủng của giống. Màu  sắc lông da là tính trạng chất lượng ít có ý nghĩa về mặt kinh tế, nhưng   nó lại có ý nghĩa trong việc chọn giống, vì màu sắc của lông, da là đặc  trưng cho mỗi   giống. Mỗi một giống vật nuôi có một màu sắc lông da   đặc trưng, từ đó có thể dựa vào màu sắc bộ lông mà phát hiện được sự  lẫn gen hoặc nhầm lẫn khi xác định phả hệ, nguồn gốc, màu sắc lông da  còn liên quan đến sức sống của động vật (Trịnh Đình Đạt, 2002,  trích  theo Tạ Thị Bích Duyên và cs., 2013). 1.1.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến ngoại hình a) Yếu tố di truyền ­ Ảnh hưởng của giống: 5
  19. Các giống lợn khác nhau có đặc điểm ngoại hình khác nhau. Đặc  điểm ngoại hình là tiêu chí quan trọng để đánh giá và phân biệt các giống  lợn về kiểu hình. Theo định nghĩa về giống của FAO: “Một giống hoặc  một nhóm giống trong loài có đặc điểm bên ngoài có thể  ghi nhận và  phân biệt mà nó có thể cho phép tách biệt bởi hình thức bên ngoài với các  nhóm khác thì được gọi là một giống”. Giống là tập hợp các vật nuôi có quần thể đủ  lớn trong cùng một  loài, có một nguồn gốc chung, có một số  đặc điểm chung, được hình  thành do quá trình chọn lọc tự  nhiên hoặc tác động của con người. Các  vật nuôi trong cùng một giống có các đặc điểm về  ngoại hình, sinh lý,  năng suất sinh vật học và khả năng chống chịu bệnh giống nhau, các đặc  điểm này di truyền được cho đời sau (Nguyễn Văn Thiện, 1996). ­ Ảnh hưởng của cá thể: Trong cùng một giống, có những cá thể do lấn át gen hay bị phân ly   do tác động của môi trường làm cho các gen quy định một tính trạng  ngoại hình nào đó thể  hiện ra bên ngoài. Điều này thường thấy  ở  các  giống lợn bản địa khi đặc điểm ngoại hình của giống là màu đen toàn  thân, nhưng có khi trong đàn xuất hiện một vài cá thể  có loang trắng  ở  chân, bụng, mõm, v.v.. b) Các yếu tố ngoại cảnh Điều kiện sống cũng làm  ảnh hưởng đến đặc điểm ngoại hình  của lợn do đấu tranh, tồn tại và thích nghi. Ví dụ, lợn rừng có thân hình  thanh chắc, chân khỏe, mõm dài và thường có răng nanh dài, các yếu tố  này sẽ giúp lợn rừng có thể di chuyển linh hoạt, tìm kiếm, đào bới và săn   mồi để  tồn tại trong môi trường tự  nhiên. Ngoài ra, nhiệt độ  và cường  6
  20. độ  chiếu sáng của môi trường sống cũng làm thay đổi màu sắc lông da  của lợn.  1.1.2. Năng suất sinh sản của lợn nái và các yếu tố  ảnh hưởng 1.1.2.1. Năng suất sinh sản của lợn nái Năng suất sinh sản của lợn nái được đánh giá trên rất nhiều chỉ  tiêu, các chỉ  tiêu đó được phân ra ba nhóm là: số  lượng con, khối lượng   lợn con và thời gian. Tuy nhiên, các nhóm chỉ tiêu này có mối tương quan   nhất định với nhau. Vì vậy, trong công tác giống lợn các nhà di truyền   chọn giống chỉ  quan tâm tới một số  tính trạng năng suất nhất định mà  theo họ là các chỉ tiêu có tầm quan trọng kinh tế trong chăn nuôi lợn nái  sinh sản.  Từ năm 1980, Legault đã cho rằng trong các trại chăn nuôi lợn hiện   đại, số  lợn con cai sữa do một nái sản xuất trong một năm là chỉ  tiêu  đánh giá đúng đắn nhất năng suất sinh sản của lợn nái. Tuy nhiên, chỉ  tiêu này không chỉ tính trên một số lứa đẻ nhất định mà được tính chung   trong toàn bộ  thời gian sử  dụng của một lợn nái. Tác giả  cũng cho biết  tầm quan trọng tương đối của các thành phần cấu thành chỉ  tiêu số  lợn   con cai sữa do một nái sản xuất trong một năm lần lượt là: số  con đẻ  ra  trong một lứa, tỷ lệ chết của lợn con từ sơ sinh đến cai sữa, khoảng cách  lứa đẻ (thời gian mang thai + thời gian lợn con bú sữa + thời gian từ cai  sữa đến phối giống có chửa lứa tiếp theo). Tuy nhiên, đến nay người sản   xuất chăn nuôi lại quan tâm đến một chỉ  tiêu tổng quát hơn, đó là tổng  khối lượng lợn con cai sữa/nái/năm là bao nhiêu khi thời gian cai sữa  được cố định (thường là 21 ngày), đây mới là mục tiêu cuối cùng mà họ  7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2