Luận văn đề tài : Một số đề xuất nhằm phát triển công nghiệp phụ trợ thuộc ngành công nghiệp điện tử Việt Nam trong bối cảnh phát triển công nghiệp điện tử của khu vực Đông Á

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

105
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thế giới ngày nay đã chuyển dần từ thời đại công nghiệp sang thời đại công nghệ, trong đó thành công thuộc về các lực lượng nắm giữ công nghệ và thông tin, do đó quá trình sản xuất công nghiệp trong các thập kỷ vừa qua cũng đã có những biến đổi hết sức sâu sắc và rõ nét.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn đề tài : Một số đề xuất nhằm phát triển công nghiệp phụ trợ thuộc ngành công nghiệp điện tử Việt Nam trong bối cảnh phát triển công nghiệp điện tử của khu vực Đông Á

LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “M t s xu t nh m phát tri n công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t Vi t Nam trong b i c nh phát tri n công nghi p i n t c a khu v c ông Á.” 1
M CL C L IM U ................................................................................................ 8 CHƯƠNG 1: NH NG LÝ LU N CƠ B N V CÔNG NGHI P PH TR VÀ CÔNG NGHI P PH TR THU C NGÀNH CÔNG NGH P I N T ................................................................................................................ 10 1.1. Nh ng lý lu n cơ b n v công nghi p ph tr ....................................... 10 1.1.1. Khái ni m v công nghi p ph tr ...................................................... 10 1.1.2. Thành ph n c a công nghi p ph tr và m i quan h v i các ngành khác.............................................................................................................. 15 1.1.3. Các giai o n phát tri n công nghi p ph tr các nư c ang phát tri n ..................................................................................................................... 16 1.1.4. c i m c a công nghi p ph tr ...................................................... 18 1.1.5. Các lo i hình công nghi p ph tr ...................................................... 20 1.2. Nh ng lý lu n cơ b n v công nghi p i n t và công nghi p ph tr cho công nghi p i n t ...................................................................................... 21 1.2.1. Nh ng khái ni m v công nghi p i n t ............................................ 21 2
1.2.1.1. Khái ni m chung.............................................................................. 21 1.2.1.2. c i m c a ngành công nghi p i n t ......................................... 22 1.2.1.3. Phân lo i ngành công nghi p i n t ............................................... 25 1.2.1.4. V trí c a ngành công nghi p i n t ............................................... 27 1.2.2. Khái ni m v công nghi p ph tr cho ngành công nghi p i n t ..... 28 1.2.2.1. Khái ni m ........................................................................................ 28 1.2.2.2. M t s nhóm ph m i n hình c a công nghi p ph tr trong ngành i n t .......................................................................................................... 29 1.2.2.3. Quy trình công ngh s n xu t s n ph m i n t ............................... 30 1.2.2.4. Mô hình chia s công nghi p ph tr - chia s công nghi p ph tr ngành i n t cho các ngành khác ................................................................ 32 CHƯƠNG 2: S PHÁT TRI N CÔNG NGHI P PH TR THU C NGÀNH CÔNG NGHI P I N T TRONG NH NG NĂM QUA .......... 35 2.1.T ng quan v s phát tri n công nghi p i n t khu v c ông Á và nh ng nh hư ng n công nghi p ph tr i n t Vi t Nam ................................. 35 2.1.1. B c tranh t ng quát v công nghi p i n t khu v c ông Á ............. 35 2.1.2.T ng quan v ngành công nghi p i n t c a Vi t Nam ...................... 38 2.1.3. Nh ng y u t nh hư ng n công nghi p ph tr thu c ngành i n t c a Vi t Nam ............................................................................................... 41 2.2. Th c tr ng c a s phát tri n công nghi p ph tr thu c ngành i n t Vi t Nam ...................................................................................................... 46 3
2.2.1. Th c tr ng c a công nghi p ph tr Vi t Nam ................................... 46 2.2.2. ánh giá chung v công nghi p ph tr c a Vi t Nam ....................... 48 2.2.3.Th c tr ng công nghi p ph tr trong ngành i n t c a Vi t Nam ..... 50 2.2.4. S qu n lý c a chính ph i v i công nghi p ph tr trong ngành i n t c a Vi t Nam trong nh ng năm qua ......................................................... 54 2.2.5. Hi n tr ng phát tri n công nghi p ph tr ngành i n t khu v c ông Á và bài h c cho Vi t Nam ................................................................. 55 2.3. ánh giá ti m năng phát tri n công nghi p ph tr ngành i n t ......... 62 2.3.1. Xem xét b i c nh phát tri n công nghi p ph tr c a Vi t Nam ........ 62 2.3.1.1. B i c nh công nghi p qu c gia ....................................................... 62 2.3.1.2. B i c nh công nghi p qu c t và khu v c ông Á ......................... 63 2.3.2. Xác nh l i th so sánh c a Vi t Nam trong ngành công nghi p ph tr i n t t i khu v c ông Á .......................................................................... 64 2.3.3. ánh giá t m quan tr ng c a ngành công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t Vi t Nam thông qua mô hình chu i giá tr . ................... 67 2.2.4. ánh giá nhu c u mua s m c a các công ty a qu c gia .................... 70 2.3.4. ánh giá v công nghi p ph tr i n t c a Vi t Nam thông qua phân tích mô hình SWOT ..................................................................................... 73 CHƯƠNG 3: M T S XU T NH M PHÁT TRI N CÔNG NGHI P PH TR THU C NGÀNH CÔNG NGHI P I N T VN..................... 75 4
3.1. D báo nhu c u v ngành công nghi p ph tr thu c công nghi p i n t Vi t Nam ...................................................................................................... 75 3.1.1. Nhu c u v máy nguyên chi c ............................................................ 75 3.1.2. Nhu c u v linh ki n ........................................................................... 76 3.1.3. Nhu c u v ph ki n nh a .................................................................. 77 3.1.4. Nhu c u v khuôn m u và các chi ti t s t thép, cơ khí ........................ 77 3.1.5. Nhu c u phát tri n công nghi p ph tr trong th i gian t i ................. 78 3.2. xu t các gi i pháp phát tri n công nghi p ph tr cho ngành công nghi p i n t ............................................................................................... 79 3.2.1. Xây d ng cơ s d li u(CSDL) công nghi p ph tr .......................... 79 3.2.2. Thu hút v n u tư ............................................................................. 81 3.2.3. Phát huy t i a l i th so sánh qu c gia .............................................. 82 3.2.4. Phát tri n các ngành công nghi p ch t o cơ b n ................................ 84 3.2.5. m b o ngu n nhân l c .................................................................... 85 3.2.6. Phát tri n ngành công nghi p i n t .................................................. 86 K T LU N.................................................................................................. 88 DANH M C TÀI LI U THAM KH O 5
DANH M C CÁC B NG VÀ SƠ Sơ 1.1 : Khái ni m các ngành công nghi p ph tr .................................. 14 Sơ 1.2 : Quan h gi a công nghi p chính và công nghi p ph tr ........... 15 Sơ 1.3 : Quy trình s n xu t s n ph m i n t .......................................... 31 B ng 1.1 : M c nh a phun máy c n thi t cho s n xu t m t s s n ph m...... 33 Sơ 1.4: Chia s công nghi p ph tr cho nhi u ngành khác ..................... 34 B ng 2.1 :Phân tích SWOT cho công nghi p i n t c a Vi t Nam ............. 43 Sơ 2.1 :Giá tr nh p kh u các hàng i n t , máy tính và linh ki n i n t c a VN ......................................................................................................... 54 Hình 2.3: Chu i giá tr c a m t ngành công nghi p ...................................... 68 B ng 2.2 :Phân tích SWOT cho công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t c a Vi t Nam.................................................................................... 74 B ng 3.1: D báo nhu c u v linh ki n ......................................................... 76 6
B ng 3.2 : D báo nhu c u v ph ki n nh a ............................................... 77 B ng 3.3 : D báo nhu c u v khuôn m u .................................................... 78 Sơ 3.1 : CSDL CNPT giúp gi m th i gian dao d ch ti p xúc ................... 79 Sơ 3.2 : mb o y các thông tin trong CSDL v CNPT................. 80 7
L IM U Th gi i ngày nay ã chuy n d n t th i i công nghi p sang th i i công ngh , trong ó thành công thu c v các l c lư ng n m gi công ngh và thông tin, do ó quá trình s n xu t công nghi p trong các th p k v a qua cũng ã có nh ng bi n i h t s c sâu s c và rõ nét. Trình phân công lao ng qu c t và phân chia quá trình s n xu t ã t n m c r t cao. Các s n ph m công nghi p h u h t không còn ư c s n xu t tr n b t i m t không gian hay m t a i m, mà ư c phân chia thành nhi u công o n, các châu l c, các qu c gia, các a phương khác nhau. Khái ni m Công nghi p ph tr ra i như là m t cách ti p c n s n xu t công nghi p m i v i n i dung cơ b n là vi c chuyên môn hoá sâu s c các công o n c a quá trình s n xu t. tài: “M t s xu t nh m phát tri n công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t Vi t Nam trong b i c nh phát tri n công nghi p i n t c a khu v c ông Á” là s k t h p gi a nh ng hi u bi t lý lu n v công nghi p ph tr và nh ng c thù c a ngành công nghi p i n t . Qua nh ng phân tích v công nghi p ph tr trong ngành công nghi p i n t s cho th y nh ng t n t i trong s n xu t công nghi p và ch ra r ng công nghi p ph tr chính là mũi t phá chi n lư c giúp cho quá trình công nghi p hóa c a Vi t Nam ti n nhanh thêm m t bư c. Trong chuyên này cũng m nh d n xu t m t s gi i pháp nh m phát tri n công nghi p ph tr trong ngành công nghi p i n t nói riêng và nh ng hư ng g i m cho các ngành công nghi p Vi t Nam nói chung. tài ư c chia làm ba chương: + Chương I: Nh ng lý lu n cơ b n v công nghi p ph tr và công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t . 8
+ Chương II: S phát tri n công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t trong nh ng năm qua. +Chương III: M t s xu t nh m phát tri n công nghi p ph tr thu c ngành công nghi p i n t Vi t Nam. Do v n còn khá m i m và v i tr×nh ®é kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nên chuyên th c t p này kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt .KÝnh mong các th y c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó ®Ò tài cña em ®-îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n các cán b trong Vi n nghiên c u Chi n lư c chính sách công nghi p thu c b Công thương ã nhi t tình giúp em trong quá trình th c t p và hoàn thành tài này. Và em xin c bi t c m ơn th y Nguy n Văn Hi n ã t n tình ch b o, hư ng d n em trong su t quá trình hoàn thành chuyên này. Sinh viªn thùc hiÖn Nguy n Th Ng c Linh 9
CHƯƠNG 1: NH NG LÝ LU N CƠ B N V CÔNG NGHI P PH TR VÀ CÔNG NGHI P PH TR THU C NGÀNH CÔNG NGH P I NT ****************** 1.1. Nh ng lý lu n cơ b n v công nghi p ph tr 1.1.1. Khái ni m v công nghi p ph tr Khái ni m v công nghi p ph tr (hay công nghi p h tr ) ã b t u xu t hi n t nh ng năm 1960 Nh t B n, xu t phát ban u t cách th c t ch c s n xu t c a ngư i Nh t trong qúa trình xây d ng các m t xích chuyên môn hóa c a t ng công o n s n xu t các s n ph m và d ch v công nghi p. các nư c khác nhau, tùy theo tình hình c th và c thù c a t ng qu c gia khái ni m v công nghi p ph tr hi n cũng chưa rõ ràng và có nh ng s khác bi t nh t nh. Trong th k 20, các ho t ng s n xu t kinh doanh trong các ngành công nghi p thư ng ư c t ch c theo các cách th c như sau: Cách th c th nh t: mô hình tích h p – liên k t theo chi u d c c a công ngh s n xu t. Theo cách này thì trong toàn b quá trình s n xu t kinh doanh s có s t p trung ki m soát t khâu u n khâu cu i cùng, nghĩa là t s n xu t nguyên li u u vào cho n khi tiêu th các s n ph m tiêu dùng cu i cùng, trong ó vi c ki m soát bao trùm t t c các ho t ng u tư, s n xu t kinh doanh như: ki m soát giá c , ki m soát ch t lư ng s n ph m, ki m soát công ngh , ki m soát kh i lư ng s n xu t và tiêu th ... 10
ây là mô hình t ch c truy n th ng và r t ph bi n h u h t các ngành công nghi p và d ch v trong th k 20, t ó ã t o nên nh ng t ch c, t p oàn s n xu t công nghi p l n trên th gi i. Cách th c th hai: phân chia quá trình s n xu t thành nhi u công o n. ây là cách mà các nhà l p ráp không s h u các b ph n s n xu t, cung c p nguy n li u thô hay các v t tư, linh ki n, s n ph m trung gian c u thành c a quá trình s n xu t kinh doanh ho c các công o n thương m i tiêu th các s n ph m cu i cùng. Các ngu n l c s ư c t p trung vào m t s khâu hay công o n ch y u mà các nhà s n xu t có th m nh nh m nâng cao kh năng c nh tranh, b o v các b n quy n s h u công nghi p và phát tri n th trư ng. Các y u t u vào c a doanh nghi p s ư c cung c p b i các ơn v ngoài h th ng doanh nghi p ó, nh ng ơn v này ư c coi là nh ng t ch c th u ph c a doanh nghi p (hay còn g i là t ch c v tinh c a doanh nghi p). Liên k t theo ki u này hi n nay ngày càng phát tri n c v ch t và v lư ng. Hình th c t ch c này ư c g i là t ch c th u ph (v tinh) hay hư ng th trư ng. Cách th c th ba: t ch c s n xu t kinh doanh m ng toàn c u (global network) Trong vài th p k g n ây, s tác ng c a quá trình t do hóa thương m i ngày càng di n ra m nh m cùng v i s bùng n c a công ngh thông tin, các ho t ng kinh t ngày càng di n ra m nh m cùng v i s bùng n c a công ngh thông tin, các ho t ng kinh t ngày càng mang tính ch t toàn c u, i u ó ã hình thành nên các t p oàn a qu c gia ho t ng trên th trư ng toàn c u. 11
Trong m ng lư i s n xu t kinh doanh theo ki u này, m t t p oàn s n m gi vai trò trung tâm ki m soát và i u ph i các lu ng hàng hóa và thông tin gi vô s các công ty c l p nh m áp ng yêu c u th trư ng m t cách hi u qu nh t. Nh n th y, hai cách th c t ch c ho t ng s n xu t kinh doanh th hai và th ba d n n quá trình s n xu t kin doanh m t lo i s n ph m hàng hóa nào ó ư c phân chia thành r t nhi u công o n và phân o n, do v y s lư ng các t ch c s n xu t kinh doanh ho t ng v i tư cách c l p (ho c cùng là thành viên c u thành c a t ch c n m gi vai trò ch o trong quá trình) tham gia vào các công o n c a cùng m t quá trình s n xu t kinh doanh ngày càng nhi u. T ch c ch o v i vai trò t o cung có tác ng thúc y các t ch c khác ho t ng trong các công o n u ra còn vai trò t o c u có tác ng lôi kéo và thu hút các t ch c khác ho t ng trong các công o n u vào c a s n ph m cu i cùng. Tác ng c a các t ch c c u thành ho t ng trong t ng công o n c a quá trình s n xu t kinh doanh t i t ch c ch o cũng gi ng như v y nhưng theo chi u ngư c l i. M t khác, ho t ng c a các t ch c c u thành không ch h tr riêng cho ho t ng s n xu t kinh doanh c a t ch c ch o nào ó, mà còn có th h tr thêm cho các ho t ng c a t ch c s n xu t kinh doanh khác có liên quan. M t cách t ng th , nh ng t ch c n m gi vai trò ch o trong quá trình s n xu t kinh doanh trên có th ch n m gi vai trò là các t ch c ho t ng trong các phân ngành c a m t ngành công nghi p nào ó. Mô hình s n xu t th hai và th ba thư ng phát tri n khu v c ông Á, c bi t là Nh t B n, Hàn Qu c và ài Loan, r i g n ây là Trung Qu c và khu v c ASEAN. 12
N u xét v t l giá tr gia tăng trong n i b t ch c thì thông thư ng t ch c nào có m c s n xu t tích h p theo chi u d c cao (cách th c m t) thì có giá tr gia tăng n i b cao hơn so v i chi u ngang (cách th c hai, ba). Tuy nhiên cũng không th ph nh n hi u qu c a xu hư ng t ch c t ch c s n xu t tích h p theo chi u ngang vì cách th c này d a trên s phân công h p tác s n xu t ch t ch , có m c chuyên môn hóa sâu, ho t ng và s d ng hi u qu nhi u ngu n l c t t ch c bên ngoài t ch c ch o, có kh năng x lý linh ho t các bi n ng c a th trư ng, thay i m u mã nhanh v i chi phí giá thành th p có kh năng c nh tranh cao trong b i c nh h i nh p, t do hóa thương m i m nh m . T cách th c t ch c th hai và th ba, dư i tác ng c a các t ch c s n xu t ch o s hình thành m t lo t các cơ s s n xu t v tinh, có nhi m v s n xu t nh ng ph tùng, nguyên li u, linh ph ki n, c u ki n... ư c chuyên môn hóa cao v công ngh s n xu t nh m cung ng cho nhà l p ráp s n ph m cu i nh ng s n ph m ch t lư ng v i giá thành c nh tranh cao. i v i các cơ s s n xu t v tinh này, trong quá trình s n xu t kinh doanh, hoàn thi n, c i ti n công ngh s n xu t c a mình s tr thành nhà s n xu t, gia công các lo i s n ph m tương t , cung ng không ch riêng cho các t ch c s n xu t ch o chính c a mình mà còn có th vươn ra áp ng nhu c u s n xu t c a các t ch c s n xu t khác. V y, công nghi p ph tr (hay công nghi p h tr ) là h th ng các nhà s n xu t s n ph m và công ngh s n xu t có kh năng tích h p theo chi u ngang, cung c p nguyên v t li u, linh ki n, ph tùng... cho khâu l p ráp cu i cùng. Sơ 1.1 sau ây s giúp làm rõ khái ni m v công nghi p ph tr 13
Nhà l p ráp Ngành công nghi p ph tr Linh ph ki n Cao su Nh a i n c vít Lò xo Công ngh - thi t b Ép Cán úc D p X lý nhi t V t li u Nguyên li u thô Sơ 1.1 : Khái ni m các ngành công nghi p ph tr M t i u rõ ràng r ng, ngành công nghi p ph tr c n ư c xem là m t cơ s công ngh ho t ng v i nhi u ch c năng ph c v m t s lư ng l n các ngành l p ráp ch không nên coi nó ơn gi n ch là ngành thu nh p ng u nhiên nh ng linh ki n mà quan tr ng hơn là nó còn th c hi n quá trình s n xu t h tr vi c s n xu t các b ph n nh a và kim lo i như cán, ép, d p khuôn, úc... 14
1.1.2. Thành ph n c a công nghi p ph tr và m i quan h v i các ngành khác Công nghi p ph tr có th ư c chia thành hai ph n chính là: - Ph n c ng: là các sơ s s n xu t nguyên v t li u và linh ph ki n l p ráp. - Ph n m m: là các cơ s s n xu t thi t k s n ph m, mua s m, h th ng d ch v công nghi p và marketing. M i quan h gi a công nghi p chính và công nghi p ph tr ư c minh h a b ng sơ sau: Ngành ô tô Ngành xe máy Ngành i n t Ngành công Ngành i n gia d ng nghi p ph tr Ngành d t may Ngành da giày Ngành cơ khí ch t o Sơ 1.2 : Quan h gi a công nghi p chính và công nghi p ph tr S n xu t ph tr v i nh ng ngành công nghi p khác nhau cũng có nhi u t ng c p, th b c khác nhau. ng th i gi a các nhà s n xu t ph tr cũng hình thành nhi u m i quan h h p tác kinh doanh v i th b c khác nhau. 15
Ch ng h n, m t nhà s n xu t l p ráp A nào ó có th có nhi u i tư ng h p tác chuyên s n xu t và cung ng các s n ph m ph tr . i tư ng th nh t là các cơ s s n xu t tin c y nh t ư c u tư v n và ch chuyên s n xu t các s n ph m riêng c a chính hãng thi t k t hàng. i tư ng th hai là các cơ s s n xu t ph tr nh n gia công cho chính hãng t hàng và cũng có th t ch c t ch c s n xu t cho i tư ng khác, thư ng thì chính hãng ch quan h v i i tư ng này theo quan h h p ng gia công. i tư ng th ba là các cơ s s n xu t các s n ph m ph tr hàng lo t, mua s n, quan h v i chính hãng là quan h mua bán thông thư ng. 1.1.3. Các giai o n phát tri n công nghi p ph tr các nư c ang phát tri n S hình thành công nghi p ph tr c a các nư c r t khác nhau, thư ng các nư c phát tri n, ngành công nghi p ph tr hình thành trư c ho c ng th i v i ngành công nghi p s n xu t chính, có vai trò quy t nh t i s thành công và uy tín c a các s n ph m công nghi p cu i cùng. i v i các nư c NICS như Nh t B n, Hàn Qu c... ngành công nghi p ph tr hình thành trư c ho c ng th i v i vi c t ch c l p ráp, s n xu t các s n ph m công nghi p cu i cùng. i v i các nư c ang phát tri n như ASEAN, Vi t Nam... do thi u v n, công ngh và th trư ng tiêu th , thông thư ng công nghi p l p ráp phát tri n trư c, ngành công nghi p h tr hình thành theo sau v i ti n trình n i a hóa các s n ph m ư c t p oàn, công ty có v n u tư nư c ngoài th c hi n trên lãnh th c a nư c s t i, sau ó tùy theo trình phát tri n và kh năng c nh tranh c a h th ng các cơ s s n xu t s n ph m ph tr , có th vươn ra xu t kh u các s n ph m ph tr sang các th trư ng khác. 16
Thông thư ng, quá trình phát tri n công nghi p ph tr các nư c ang phát tri n di n ra theo năm giai o n: Giai o n th nh t: Vi c s n xu t ư c th c hi n d a vào cơ s s d ng các c m linh ki n nh p kh u nguyên chi c, s lư ng các nhà cung c p các linh ki n, các chi ti t ơn gi n s n xu t trong nư c có r t ít. Giai o n th hai: N i a hóa thông qua s n xu t t i ch , các nhà s n xu t l p ráp chuy n sang s d ng các lo i linh ki n, ph ki n s n xu t trong nư c, thông thư ng các linh ki n, ph ki n này là nh ng lo i thông d ng l p l n, dùng chung. T l n i a hóa trong các s n ph m công nghi p trong nư c có tăng lên nhưng thông thư ng là ít tăng s lư ng các nhà s n xu t ph tr và tính c nh tranh trong s n xu t các s n ph m này không cao. Giai o n th ba: Xu t hi n các nhà cung ng các s n ph m ph tr ch ch t trong các ngành như s n xu t ng cơ, h p s i v i ngành ô tô – xe máy, chíp IC i n t và nguyên v t li u cao c p... m t cách c l p và t nguy n không theo yêu c u c a các nhà l p ráp. Trong giai o n này vi c gia công phát tri n m nh m t i các nư c s t i. Các ph tùng, các chi ti t có ph c t p cao và kh i lư ng hàng hóa nh p kh u l p ráp gi m h n. Giai o n th tư: Giai o n t p trung c a các ngành công nghi p ph tr . giai o n này h u như t t c các chi ti t, các ph tùng, các lo i linh ki n ã ư c ti n hành s n xu t nư c s t i, k c m t ph n các s n ph m nguyên li u s n xu t các linh ki n ó cũng ư c s n xu t t i nư c s t i.Trong giai o n này, s lư ng nhà cung c p các s n ph m ph tr tăng lên 3-4 cơ s cho m i ch ng lo i s n ph m. C nh tranh gi a các nhà s n xu t ph tr tr nên gay g t hơn cùng v i xu th chung c a c nh tranh lúc này là h giá thành s n xu t trong khi ch t lư ng s n ph m v n ư c duy trì và phát tri n. 17
Giai o n th năm: Nghiên c u, phát tri n và xu t kh u. ây là giai o n cu i c a quá trình n i a hóa v i s chuy n d ch các thành t u nghiên c u , phát tri n c a các nhà u tư nư c ngoài t i nư c s t i. Năng l c nghiên c u và phát tri n các nư c s t i cũng ã ư c c ng c và phát tri n, b t u giai o n s n xu t ph c v xu t kh u tri t . 1.1.4. c i m c a công nghi p ph tr c i m: Khái ni m v ngành công nghi p ph tr là m t khái ni m r ng và mang tính tương i, tuy nhiên nó có m t s c i m sau: - Công nghi p ph tr phát tri n g n k t v i ngành công nghi p ho c s n ph m công nghi p c th ( i tư ng h tr ) và có nhi u t ng c p tích h p theo c chi u ngang và chi u d c. - Công nghi p ph tr xu t hi n trong các hình th c t ch c công nghi p theo ki u th u ph , n m trong m t m ng lư i t ch c s n xu t ph i h p, th ng nh t và có tính h p tác cao gi a các doanh nghi p ch o và các doanh nghi p ph tr (m i liên k t công nghi p). - Công nghi p ph tr có tác ng thúc y nh ng ngành công nghi p, s n ph m công nghi p chính phát tri n, cung c p u vào theo h p ng ho c theo k ho ch cho s n xu t chính và thu hút u ra c a các cơ s s n xu t ph tr c p dư i theo k ho ch s n xu t chính ho c theo h p ng. - i v i m t ngành công nghi p hay m t s n ph m công nghi p c th nào ó, các t ch c ho t ng trong các ngành công nghi p ph tr thư ng có quy mô v a và nh v i m c chuyên môn hóa sâu, d thay i m u mã, d i s n ph m h p, có s c s ng và tính c nh tranh cao. 18
T nh ng c i m trên rút ra m t s ưu i m và như c i m c a công nghi p ph tr như sau: Ưu i m: - Các doanh nghi p ph tr có trình chuyên môn hóa cao và phân công lao ng cao s giúp cho ngành công nghi p chính phát tri n nhanh và b n v ng. - Các doanh nghi p ph tr thư ng ư c ti p nh n các hư ng d n k thu t, thi t k s n ph m c a các doanh nghi p s n xu t chính,không ph i lo khâu l p k ho ch, thi t k các s n ph m nguyên b n. M t khác nh có ư c các h p ng thư ng xuyên c a các hãng chính mà công vi c c a các doanh nghiêp ph tr tr nên n nh. - Các ngành công nghi p ph tr thư ng do các doanh nghi p v a và nh m nh n nên có i u ki n ng phó nhanh và linh ho t hơn v i các bi n ng thư ng xuyên x y ra c a th trư ng. Quá trình thay i m u mã, ng d ng khoa h c công ngh vào vi c i m i s n xu t, áp ng nhanh yêu c u c a th trư ng s di n ra nhanh và hi u qu hơn. - V i ngành công nghi p ph tr thì không nh t thi t ph i u tư và s n xu t t A n Z mà v n có th t ch c s n xu t các lo i s n ph m công nghi p có ch t lư ng cao. T ng s v n u tư d s n xu t ra các s n ph m cu i cùng ư c phân tán, ư c c u thành t nhi u ngu n u tư khác nhau, s r i ro ư c phân tán. - Phát tri n các ngành công nghi p ph tr s có i u ki n thu n l i hơn thu hút u tư t các thành ph n kinh t , nh t là t u tư nư c ngoài, c bi t là các công ty a qu c gia. Như c i m: 19
- S phát tri n c a công nghi p ph tr b ph thu c vào chi n lư c phát tri n s n ph m và i u ti t th trư ng c a các công ty a qu c gia, các doanh nghi p FDI. - S h p tác phát tri n ư c t ra v i yêu c u cao c ng v i s chia s thông tin và c ng ng trách nhi m tương i l n, trong khi ó a ph n các doanh nghi p ph tr là doanh nghi p v a và nh v i xu t phát i m th p, v n và nhân l c còn thiéu th n, môi trư ng kinh doanh chưa ư c minh b ch, có xu th khép kín, thi u h p tác và liên k t v i nhau. 1.1.5. Các lo i hình công nghi p ph tr Công nghi p ph tr và t l n i a hóa dư ng như tách bi t nhau v hình th c nhưng n u nhìn nh n theo m c tiêu phát tri n công nghi p n i a thì hai v n này th c ch t l i là m t. Tương ng v i ba hình th c c a n i a hóa s có ba hình th c c a công nghi p ph tr . Ba hình th c n i a hóa Ba hình th c công nghi p ph tr - S n xu t n i b c a các công ty - H tr ru t. l p ráp. - Thu mua t các doanh nghi p - H tr h p ng. có v n FDI t i nư c s t i. - Thu mua t các doang nghi p - H tr th trư ng. n i a. Các hình th c này ư c hi u như sau: - H tr ru t: là lo i hình mà m t t p oàn công nghi p s thành l p và phát tri n cho mình m t m ng lư i các nhà cung c p dư i hình th c công ty m - con, các công ty cung ng ch th c hi n s n xu t linh ki n, ph tùng 20