Luận văn: Giải pháp giảm nghèo trên địa bàn quận Sơn Trà - Thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

82
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sơn Trà là quận có vị trí thuận lợi về phát triển kinh tế và là địa bàn quan trọng về quốc phòng - an ninh, có vị trí quan trọng trong chiến lược an ninh khu vực và quốc gia. Thiên nhiên đã dành cho Sơn Trà nhiều địa điểm lý tưởng để tổ chức các hoạt động du lịch, nghỉ dưỡng, các làng cá truyền thống lâu đời, đang còn lưu trữ một nền văn hoá dân gian mang đầy bản sắc dân tộc, độc đáo của vùng ven biển miền Trung... Sự kết hợp hài hoà giữa...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Giải pháp giảm nghèo trên địa bàn quận Sơn Trà - Thành phố Đà Nẵng

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG NGUY N N ĐOÀN VY Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. LÂM MINH CHÂU GI I PHÁP GI M NGHÈO TRÊN Đ A BÀN Ph n bi n 1: TS. ĐOÀN H U HÒA QU N SƠN TRÀ - THÀNH PH ĐÀ N NG Ph n bi n 2: PGS.TS. NGUY N TR NG HOÀI Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 04 tháng 09 năm 2012 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng - Năm 2012 - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
3 4 M Đ U 2. T ng quan tài li u 1. Tính c p thi t c a ñ tài Trong th i gian qua, Vi t Nam ñã có nhi u công trình Xóa ñói gi m nghèo là m t ch trương l n c a Đ ng và nghiên c u, nhi u lu n văn t t nghi p ñ c p ñ n v n ñ nghèo Nhà nư c nh m th c hi n m c tiêu ñ u tiên trong 8 m c tiêu ñói, có th lư c kh o m t s công trình như: phát tri n Thiên niên k mà Liên Hi p Qu c ñã ñ ra ñ ng th i - Đào Công Thiên, S NN & PTNT t nh Khánh Hòa: b o ñ m cho s phát tri n b n v ng c a Đ t nư c trong ti n “Phân tích nh ng nhân t nh hư ng t i tình hình nghèo ñói trình CNH, HĐH. c a các h ngư dân ven ñ m Nha Phu, huy n Ninh Hòa, t nh Đà N ng là m t trong s ít các t nh, thành ñã t ch c và Khánh Hòa”. th c hi n t t các chương trình vì ngư i nghèo, ñã tri n khai có - Ngô Xuân Quy t (2006): “Nghiên c u th c tr ng xóa hi u qu các d án gi m nghèo do Ngân hàng Th gi i (WB) và ñói gi m nghèo Tây B c và ñưa ra nh ng gi i pháp mang Ngân hàng phát tri n Châu Á (ADB) tài tr , Đà N ng xem công tính khu v c” tác gi m nghèo có t m quan tr ng ñ c bi t, gi m nghèo là ñ ng - Bùi Quang Minh (thành ph H Chí Minh, 2007): l c thúc ñ y ti n trình CNH, HĐH. Vì v y, trong nh ng năm “Nh ng y u t tác ñ ng ñ n nghèo t nh Bình Phư c và m t s qua, m c tiêu không có h ñói ñã ñư c gi v ng và trên 32.000 gi i pháp”. h thoát ñư c nghèo. Tuy nhiên, ñ n cu i năm 2010 thành ph - Bùi Th Lý: “V n ñ xóa ñói gi m nghèo t nh Phú v n còn 14.844 h nghèo. Trong ñó, qu n Sơn Trà là 2.193 h Th hi n nay”. cao th nhì thành ph ch sau huy n Hòa Vang. Th c t này ñã - Ylai Niê: “V n ñ xóa ñói gi m nghèo trên ñ a bàn làm c n tr s phát tri n b n v ng và nh hư ng ñ n vi c th c thành ph Đà N ng”. hi n các m c tiêu kinh t - xã h i c a qu n. - Nguy n Thùy Linh: “Phân tích tình hình xóa ñói gi m Chính vì th , công tác gi m nghèo ñang r t ñư c quan nghèo trên ñ a bàn thành ph Đà N ng” tâm không ch c a qu n Sơn Trà, c a thành ph Đà N ng mà 3. M c tiêu nghiên c u còn c a toàn th gi i. - Làm rõ cơ s lý lu n v nghèo và gi m nghèo ñ ng V nghèo ñói, ñây là v n ñ không m i, ñã có nhi u th i nêu lên m t s kinh nghi m gi m nghèo c a m t s nư c công trình nghiên c u dư i các góc ñ khác nhau, tuy nhiên và m t s t nh, thành. chưa có công trình nghiên c u toàn di n ñ c p ñ n tình tr ng - Phân tích th c tr ng nghèo và công tác gi m nghèo nghèo và công tác gi m nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn Trà - c a qu n Sơn Trà, tìm ra nh ng nhân t tác ñ ng ñ n nghèo thành ph Đà N ng. Chính vì th , ñ tài: “Gi i pháp gi m trên ñ a bàn qu n. nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn Trà – thành ph Đà N ng” - Đ xu t m t s gi i pháp góp ph n gi m nghèo trên ñư c ch n nghiên c u có ý nghĩa lý lu n và th c ti n. ñ a bàn qu n Sơn Trà, thành ph Đà N ng ñ n năm 2015.
5 6 4. Câu h i nghiên c u: - Phương pháp th ng kê mô t Đ ñánh giá chính xác và toàn di n v tình tr ng nghèo - Phương pháp ñi u tra xã h i h c và công tác gi m nghèo, ñ tài c n tr l i các câu h i sau: - Phương pháp ñ nh lư ng - Nghèo là gì? - Phương pháp thu th p thông tin - Gi m nghèo là gì? - Ph n m m SPSS 16 h tr cho vi c ch y mô hình - Th c tr ng nghèo và công tác gi m nghèo qu n Sơn kinh t lư ng. Trà giai ño n 2008-2010 như th nào? 7. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài: - Các nhân t nào tác ñ ng ñ n nghèo trên ñ a bàn Đ tài có m t s ñóng góp ch y u sau: qu n? - Làm rõ cơ s lý lu n v nghèo và gi m nghèo. - Đ gi m nghèo c n th c hi n nh ng bi n pháp nào? - Phân tích th c tr ng nghèo c a qu n Sơn Trà - thành 5. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u: ph Đà N ng. Đ i tư ng nghiên c u: - Đ tài ñã s d ng mô hình kinh t lư ng ñ tìm ra - Các ho t ñ ng gi m nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn Trà ñư c các nhân t tác ñ ng ñ n nghèo t ñó ñ xu t gi i pháp có - Các nhân t tác ñ ng ñ n nghèo như: trình ñ h c tính thi t th c hơn. v n, qui mô h gia ñình, gi i c a ch h , tu i c a ch h , ngh - Đ tài ñã ñưa ra ñư c các nhóm gi i pháp nh m góp nghi p c a ch h … ph n gi m nghèo trên ñ a bàn qu n. Ph m vi nghiên c u: - Đ tài có th làm tài li u tham kh o cho vi c nghiên - Đ a bàn qu n Sơn Trà g m 7 phư ng: An H i Đông, c u v n ñ nghèo nh ng ñ a bàn tương t qu n Sơn Trà, làm An H i Tây, An H i B c, N i Hiên Đông, Phư c M , Th tài li u tham kh o cho sinh viên, gi ng viên các trư ng Đ i Quang và Mân Thái. h c, Cao ñ ng. - S li u th c p và các báo cáo ñư c thu th p trong Chương 1 kho ng th i gian t 2008 - 2010. M TS V N Đ LÝ LU N V NGHÈO - S li u sơ c p có ñư c thông qua ñi u tra năm 2009. VÀ GI M NGHÈO Trong lu n văn c a mình, tác gi k th a ngu n s li u sơ c p 1.1. T ng quan v nghèo do 7 phư ng trên ñ a bàn Qu n Sơn Trà ñã ñi u tra vào năm 1.1.1. Khái ni m nghèo 2009. “Nghèo ñói là tình tr ng m t b ph n dân cư không có - Các gi i pháp ñ tài lu n văn ñưa ra áp d ng ñ n năm kh năng tho mãn nh ng nhu c u cơ b n c a con ngư i mà 2015. nh ng nhu c u y ph thu c vào trình ñ phát tri n kinh t xã 6. Phương pháp nghiên c u
7 8 h i, phong t c t p quán c a t ng vùng và nh ng phong t c y Trình ñ h c v n c a ngư i nghèo thư ng th p hơn ñư c xã h i th a nh n”. [9, tr.122] nh ng ngư i khác cho nên lao ñ ng c a h ch y u là lao ñ ng 1.1.2. Chu n nghèo gi n ñơn do ñó m c thu nh p th p. Bên c nh ñó, trình ñ h c Chu n nghèo là công c ñ phân bi t ngư i nghèo và v n th p còn nh hư ng ñ n các quy t ñ nh có liên quan ñ n ngư i không nghèo. H u h t chu n nghèo ñư c tính d a vào giáo d c, sinh ñ ...ñi u này l i nh hư ng ñ n hi u qu c a thu nh p ho c chi tiêu. công tác gi m nghèo. 1.1.2.1. Chu n nghèo c a th gi i b/. Ngu n l c h n ch - Đ i v i nư c nghèo, thu nh p dư i 0,5 USD/ ngày. Ngư i nghèo thư ng thi u ngu n l c và có kh năng ti p - Đ i v i nư c ñang phát tri n là 1 USD/ ngày t c nghèo vì h không th ñ u tư vào ngu n v n nhân l c c a - Các nư c Châu M la tinh và Caribe là 2USD/ ngày h . - Các nư c Đông Âu là 4 USD/ ngày Ngu n l c h n ch còn làm gi m kh năng vay v n c a - Các nư c công nghi p phát tri n là 14,4 USD/ ngày. các h nghèo vì h không có tài s n th ch p. 1.1.2.2. Chu n nghèo c a Vi t Nam c/. Đông con và ñông ngư i ph thu c 1.1.2.3. Chu n nghèo c a Đà N ng Đông con v a là nguyên nhân v a là h u qu c a ñói - H có m c thu nh p bình quân t 500.000 nghèo. Đông con làm cho h nghèo ph i chi tiêu nhi u hơn do ñ ng/ngư i/tháng tr xu ng thành th . ñó cu c s ng c a h g p nhi u khó khăn. - H có m c thu nh p bình quân t 400.000 Cùng v i gia ñình ñông con là t l ngư i ph thu c cao, ñ ng/ngư i/tháng tr xu ng nông thôn. m t ngư i làm nuôi m y ngư i nên thi u lao ñ ng, thu nh p 1.1.3. Các nhân t tác ñ ng ñ n nghèo không ñ chi tiêu... h u qu là con cái c a h không ñư c h c 1.1.3.1. Nhân t khách quan hành, không ñư c hư ng m t cách ñ y ñ nh ng nhu c u thi t a/. Nhân t t nhiên y u như giáo d c, y t ...h u qu là con cái h sau này l i rơi - V trí ñ a lý không thu n l i vào c nh nghèo ñói. - Đ t canh tác ít, ñ t c n c i, ít màu m khó canh tác d/. Ngh nghi p chính c a ch h - Đi u ki n thiên nhiên kh c nghi t Vi c làm là nhân t quan tr ng nh t tác ñ ng tr c ti p b/. Nhân t xã h i ñ n m c s ng c a dân cư thông qua vai trò t o thu nh p c a h . - H u qu c a chi n tranh e./ B nh t t và s c kh e y u kém - Cơ s h t ng l c h u V n ñ b nh t t và s c kh e y u kém nh hư ng tr c 1.1.3.2. Nhân t ch quan ti p ñ n thu nh p và chi tiêu c a ngư i nghèo, làm h rơi vào a/. Trình ñ h c v n th p vòng lu n qu n c a ñói nghèo. Nguyên nhân là h ph i gánh
9 10 ch u 2 gánh n ng: m t là m t ñi thu nh p t lao ñ ng, hai là Gi m nghèo hay xóa ñói gi m nghèo chính là làm cho b gánh ch u chi phí cho vi c khám ch a b nh. H u qu là ñã ph n dân cư nghèo nâng cao m c s ng, t ng bư c thoát kh i tình nghèo l i càng nghèo hơn. tr ng nghèo. 1.1.3.3. Mô hình kinh t lư ng ñánh giá các nhân t tác 1.2.2. S c n thi t ph i XĐGN ñ ng ñ n nghèo 1.2.2.1. XĐGN ñ i v i s phát tri n kinh t Đ lư ng hóa m i quan h tương quan nh ng y u t tác 1.2.2.2. XĐGN ñ i v i s phát tri n xã h i ñ ng ñ n chi tiêu ta s d ng hàm Cobb-Douglas sau: 1.2.2.3. XĐGN ñ i v i v n ñ chính tr , an ninh, xã h i β1 Y = β0.X1i .X2iβ2.X3iβ3. X4i β4.X5iβ5.X6iβ6.e εi 1.2.2.4. Xoá ñói gi m nghèo ñ i v i v n ñ văn hoá Đưa v hàm tuy n tính b ng cách l y ln 2 v ta ñư c: 1.2.3. N i dung cơ b n c a công tác gi m nghèo LnY = Lnβ0 + β1LnX1i + β2LnX2i + β3LnX3i + 1.2.3.1. T o ñi u ki n cho ngư i nghèo phát tri n s n xu t, β4X4i + β5X5i + β6LnX6i + εi (1) tăng thu nh p Trong ñó: a/. Th c hi n chính sách tín d ng ưu ñãi h nghèo Y: Thu nh p bình quân c a h nghèo và là bi n ph H tr cho ngư i nghèo ñư c vay v n ưu ñãi thông qua thu c trong mô hình. Phòng giao d ch Ngân hàng Chính sách xã h i qu n β0; β1; …β6: Các h s h i qui c a mô hình (NHCSXH), qu tín d ng c a các h i, ñoàn th … X1i; X2i; …X6i: Các bi n gi i thích c a mô hình t c là b/. Hư ng d n cách làm ăn, chuy n giao k thu t, kinh các nhân t s nh hư ng ñ n thu nh p bình quân, gi thi t ñó nghi m và h tr phương ti n làm ăn cho h nghèo là các nhân t ch y u sau: T o m i ñi u ki n ñ h nghèo ti p c n và ti p thu k X1: Qui mô c a h (-) thu t s n xu t tiên ti n, rèn luy n k năng và phương pháp làm X2: S ngư i ph thu c c a h (-) ăn v i nh ng mô hình thi t th c nh t, ñơn gi n và hi u qu . X3: Ngh nghi p chính c a ch h (+) c/. Đào t o ngh , gi i quy t vi c làm cho ngư i nghèo X4: Gi i tính c a ch h . N u ch h là n thì bi n nh n - T ch c ñào t o ngh mi n phí cho lao ñ ng thu c h giá tr 0, n u ch h là nam thì bi n nh n giá tr 1 (+) nghèo có nhu c u h c ngh và gi i thi u vi c làm sau khi h c. X5: S năm ñi h c c a ch h (+) 1.2.3.2. T o cơ h i ñ ngư i nghèo ti p c n các d ch v xã X6: Tu i c a ch h (+) h i i: S m u ñi u tra (i=1,700) a/. Th c hi n chính sách h tr v y t cho h nghèo, εi: Sai s ng u nhiên ñ c bi t nghèo 1.2. Gi m nghèo và s c n thi t ph i xóa ñói gi m nghèo - Th c hi n vi c c p th BHYT cho h nghèo, h ñ c bi t 1.2.1. Quan ni m v gi m nghèo nghèo.
11 12 - V n ñ ng các h i, ñoàn th t ch c khám ch a b nh 1.2.4.3. Gi m t l h nghèo mi n phí cho ngư i nghèo. 1.2.4.4. Gi m t l h tái nghèo - Ti p t c th c hi n Quy t ñ nh s 139/2002/QĐ-TTg 1.2.4.5. Tăng cư ng ti p c n các d ch v xã h i ngày 15 tháng 10 năm 2002 c a Th tư ng Chính ph v vi c a/. Tình tr ng c i thi n nhà và sinh ho t khám, ch a b nh mi n phí cho ngư i nghèo. b/. Tình tr ng chăm sóc s c kh e và giáo d c b/. Th c hi n chính sách h tr v giáo d c cho h 1.3. Các nhân t nh hư ng ñ n công tác gi m nghèo nghèo, h ñ c bi t nghèo 1.3.1. Nhân t v cơ ch chính sách - Th c hi n mi n, gi m h c phí và các kho n ñóng góp 1.3.2. S ph i h p ña ngành và t t c các c p trong vi c t xây d ng trư ng ñ i v i con h nghèo, ñ c bi t nghèo theo ch c th c hi n XĐGN chính sách ưu ñãi c a Nhà nư c. 1.3.3. Ngu n l c xóa ñói gi m nghèo - Đ y m nh công tác xã h i hóa trong giáo d c. 1.3.4. Ý th c vươn lên thoát nghèo c/. Th c hi n chính sách h tr nhà , ñi n, nư c và 1.4. Kinh nghi m trong nư c và qu c t v gi m nghèo các ñi u ki n sinh ho t 1.4.1. Kinh nghi m gi m nghèo t nh Qu ng Nam - Tr giúp cho ngư i nghèo chưa có c n ñ nh ho c 1.4.2. Kinh nghi m gi m nghèo t nh Qu ng Tr nhà t m b , hư h ng n ng có nhà n ñ nh ñ t p trung s n 1.4.3. Kinh nghi m gi m nghèo Châu Âu xu t, n ñ nh cu c s ng. 1.4.4. Kinh nghi m gi m nghèo Băngladesh - H tr kinh phí ñ h nghèo ñào gi ng, xây b d tr 1.4.5. Nh ng kinh nghi m rút ra cho qu n Sơn Trà trong nư c s ch. công tác gi m nghèo d/. Th c hi n chính sách tr giúp pháp lý - Đi u tra, k càng ñ xác ñ nh ñúng ñ i tư ng nghèo Thông qua Phòng Tư pháp và các trung tâm tư v n pháp - Xây d ng chương trình gi m nghèo chi ti t lý ti n hành các hình th c tr giúp pháp lý mi n phí cho ngư i - Thay ñ i chu n nghèo m t cách k p th i nghèo trên các lĩnh v c: ñ t ñai, h t ch, hôn nhân, h kh u… - Coi tr ng công tác cán b trong công cu c gi m e/. Chính sách b o tr xã h i nghèo - Tr c p ñ t xu t cho ñ i tư ng có hoàn c nh khó khăn - Giúp ngư i nghèo vư t qua m c c m, t ti do thiên tai, b nh hi m nghèo. K t lu n chương 1 - Tr c p thư ng xuyên cho ñ i tư ng b o tr xã h i. Nghèo và XĐGN là ph m trù l ch s , ñ c trưng nghèo và 1.2.4. M t s tiêu chí ph n ánh gi m nghèo XĐGN m i xã h i là r t khác nhau, ph thu c vào b n ch t 1.2.4.1. Tăng thu nh p bình quân h nghèo c a xã h i. 1.2.4.2. Tăng s h thoát nghèo
13 14 Có nhi u mô hình gi m nghèo khác nhau, các ñ a 2.2. Th c tr ng nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn Trà-thành phương c n áp d ng cho phù h p v i ñi u ki n c a mình. ph Đà N ng giai ño n 2008-2010 Chương 2 2.2.1. Th c tr ng nghèo chung TH C TR NG NGHÈO VÀ CÔNG TÁC GI M NGHÈO 2.2.1.1. S h nghèo và t l h nghèo c a qu n Sơn Trà- QU N SƠN TRÀ – THÀNH PH ĐÀ N NG thành ph Đà N ng giai ño n 2008-2010 2.1. Đ c ñi m t nhiên, kinh t -xã h i qu n Sơn Trà – thành B ng 2.1: S h nghèo c a qu n Sơn Trà giai ño n ph Đà N ng nh hư ng ñ n công tác gi m nghèo 2008 – 2010 2.1.1. Đ c ñi m t nhiên Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 2.1.2. Đ c ñi m kinh t -xã h i c a qu n Đơn v T ng S h T l T ng S h T l T ng S h T l 2.1.2.1. V kinh t s h nghèo (%) s h nghèo (%) s h nghèo (%) 2.1.2.2. Dân s và lao ñ ng P. Th Quang 5.198 559 10,7 5.198 411 7,9 5.198 277 5,3 2.1.3 nh hư ng c a ñi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i P. Mân Thái 2.646 765 28,9 2.646 469 17,7 2.646 293 11,1 ñ n công tác gi m nghèo c a qu n P. N i Hiên Đông 2.646 1.075 40,6 2.649 714 29 2.649 477 19,4 2.1.3.1. Thu n l i P. An H i B c 4.415 905 20,5 4.415 672 15,2 4.415 455 10,3 - Qu n Sơn Trà có nhi u thu n l i ñ phát tri n nuôi tr ng th y s n, du l ch d ch v . P. An H i Tây 2.369 526 22,2 2.369 388 16,3 2.369 262 11,1 - Trên ñ a bàn qu n có 2 khu công nghi p và c ng bi n P. An H i Đông 3.297 571 17,3 3.297 261 7,9 3.297 160 4,8 l n, t o ñi u ki n thu n l i cho vi c gi i quy t vi c làm cho P. Phư c M 2.886 554 19,2 2.883 415 14,4 2.883 269 9,3 ngư i lao ñ ng. Toàn qu n 23.275 4.955 21,3 23.275 3.330 14,3 23.275 2.193 9,42 - Trình ñ dân trí, trình ñ chuyên môn c a l c lư ng lao Toàn thành ph 9,7 19,26 8,74 ñ ng ngày càng tăng lên cùng v i truy n th ng ch u khó lao Ngu n: Phòng LĐ-TB&XH qu n Sơn Trà ñ ng, ch u khó h c h i ñã t o thu n l i cho công tác gi m Theo s li u th ng kê b ng 2.1, t l nghèo c a qu n nghèo c a qu n. còn khá cao, năm 2008 là 21,3%, cao hơn m c trung bình c a 2.1.3.2. Khó khăn thành ph là 9,7% (c thành ph năm 2008 là 11,6%). Năm - Thư ng xuyên ch u nh hư ng c a thiên tai. 2009, t l nghèo trung bình c a thành ph là 19,26% thì t l - Phương ti n s n xu t, công c ñánh b t th y h i s n còn nghèo c a qu n Sơn Trà là 14,3%, năm 2010 t l nghèo gi m l c h u. khá l n kho ng 4,88% so v i năm 2009, ñây là m t k t qu kh - T l lao ñ ng ñã qua ñào t o ch m t l th p và t l quan trong công cu c xóa ñói gi m nghèo c a qu n, tuy nhiên tăng dân s cao.
15 16 con s 9,42% v n còn cao hơn so v i m c trung bình c a toàn Năm 2010 c qu n có 2.193 h nghèo, thì h thu n thành ph năm 2010 là 8,54%. nông là 1.654 h , chi m g n 75,42% t ng h nghèo. So v i các S h nghèo c a qu n gi m d n qua các năm, cu i năm qu n khác trong thành ph , Sơn Trà có nhi u h n ch trong 2008 (theo chu n giai ño n 2006-2010) thì toàn qu n có 4.955 phát tri n kinh t do ñ c ñi m t nhiên và xã h i. h nghèo, chi m 21,3% t ng s h , ñ n năm 2010 s h nghèo B ng 2.4: S h nghèo phân theo tính ch t công vi c năm 2010 còn 2.193 h chi m 9,42% t ng s h và gi m 11,88% so v i c a qu n Sơn Trà năm 2008, ñây là m t d u hi u ñáng m ng vì công tác xóa ñói Tính ch t công vi c S h (h ) T l (%) gi m nghèo c a qu n ñã có nh ng k t qu kh quan. Đ n nay, - H thu n nông 1.654 75,42 qu n không còn h ñói nhưng t l h nghèo v n cao hơn t l - H phi nông nghi p 539 24,58 h nghèo bình quân c a toàn thành ph kho ng 1,07 l n. T ng h nghèo 2.193 100 2.2.1.2. Cơ c u h nghèo c a qu n Sơn Trà Ngu n: Phòng th ng kê qu n Sơn Trà Trong t ng s 7 phư ng c a qu n, có: 2.2.2. Th c tr ng nghèo c a nhóm h ñi u tra 2 phư ng có t l h nghèo < 6% 2.2.2.1. Ngu n d li u 1 phư ng có t l h nghèo trong kho ng 6% - 10% Ngu n d li u có ñư c do ñi u tra xã h i h c. Trong 3 phư ng có t l h nghèo trên 10% ñ n 15% ph m vi c a lu n văn, b n thân tác gi không tr c ti p ñi u tra 1 phư ng có t l h nghèo trên 15% mà k th a các m u ñi u tra do S LĐTB&XH cho sinh viên Ngoài ra, t l h nghèo c a qu n còn có th xét theo ñ ti n hành ñi u tra vào cu i năm 2009. D a vào thu nh p bình tu i c a t ng h và tính ch t công vi c c a m i h . quân c a các h , cán b làm công tác xóa ñói gi m nghèo c a B ng 2.3: S h nghèo phân theo ñ tu i c a ch h năm phư ng căn c vào chu n nghèo c a thành ph giai ño n 2009- 2010 c a qu n Sơn Trà 2015 ñ xác ñ nh h nghèo. Trên cơ s này, tác gi l a ch n ng u nhiên m i phư ng 100 h nghèo ñ ph c v cho vi c Phân lo i theo ñ tu i S h (h ) T l (%) nghiên c u lu n văn. - Dư i 25 220 10,03 2.2.2.2. Th c tr ng nghèo theo nhân kh u, lao ñ ng và gi i - T 25-40 389 17,75 c a ch h - T 40-50 558 25,44 2.3.2.3. Th c tr ng nghèo theo ñi u ki n sinh ho t - T 50-60 754 34,38 a/. Nhà - Trên 60 272 12,40 b/. Đi n, nư c sinh ho t T ng: 2.193 100 c/. Nhà v sinh Ngu n: Phòng Lao ñ ng Thương binh và Xã h i qu n Sơn Trà d/. Phương ti n thông tin, giao thông
17 18 e/. Các phương ti n khác Như v y, c 02 bi n LnPhuthuoc và LnSonamhoc ñ u có 2.3. Các nhân t tác ñ ng ñ n nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn ý nghĩa th ng kê trong mô hình, t c là ñ u tác ñ ng ñ n nghèo. Trà Trong ñó nhân t tác ñ ng m nh ñ n thu nh p bình quân là s Kh o sát m i tương quan gi a 06 bi n gi i thích v i bi n ngư i ph thu c c a h , nhân t th hai tác ñ ng ñ n nghèo ñó ph thu c. K t qu cho th y các bi n LnNhankhau; Nghe; Gioi; là trình ñ h c v n c a ch h và ñư c th hi n qua s năm ñi và LnTuoi không nh hư ng nhi u ñ n thu nh p bình quân c a h c. Đây là cơ s ñ ñưa ra gi i pháp cho ñ tài. h LnY vì các bi n này có sig >0,05. Đi u này cho phép l a 2.4. Th c tr ng công tác gi m nghèo c a qu n Sơn Trà- ch n 02 bi n v a có ý nghĩa th ng kê v a có ý nghĩa kinh t -xã thành ph Đà N ng giai ño n 2008-2010 h i và nh hư ng ñ n nghèo ñó là LnPhuthuoc và 2.4.1. Tình hình th c hi n công tác XĐGN trên ñ a bàn LnSonamhoc. Bây gi ta ti n hành kh o sát m i tương quan qu n Sơn Trà gi a hai bi n này ñ n thu nh p bình quân ta có k t qu sau: 2.4.1.1. Th c hi n các chính sách t o ñi u ki n cho ngư i B ng 2.6: K t qu các h s h i qui c a mô hình h i qui 2 nghèo phát tri n s n xu t, tăng thu nh p bi n gi i thích a/. Chính sách tín d ng ưu ñãi h nghèo B ng 2.9: Doanh s cho vay t i Ngân hàng CSXH qu n Sơn Coefficientsa Trà giai ño n 2008-2010 ĐVT: Tri u ñ ng Standar 2008 2009 2010 Unstandardized dized Collinearity Năm Cơ Cơ Cơ Coefficients Coeffici Statistics S S S Model T Sig. Ch tiêu c u c u c u ents lư ng lư ng lư ng (%) (%) (%) Std. B Beta Tolerance VIF Cho vay h nghèo 7.542 49,88 11.410 58,67 12.821 61,42 Error Gi i quy t vi c làm 2.071 13,70 1.987 10,21 2.149 10,30 1 (Constant) 12.860 .018 708.550 .000 H c sinh sinh viên 2.831 18,72 3.541 18,21 4.078 19,53 LnPhuthuoc -.040 .012 -.128 -3.439 .001 1.000 1.000 Xu t kh u lao ñ ng 58 0,38 43 0,22 45 0,21 LnSonamhoc .021 .008 .105 2.823 .005 1.000 1.000 Cho vay phát tri n doanh 2.618 17,32 2.469 12,69 1.782 8,54 a. Dependent Variable: nghi p v a và nh LnY T ng doanh s cho vay 15.120 100 19.450 100 20.875 100 Ngu n: Tác gi x lý s li u sơ c p có ñư c qua ñi u tra Ngu n: Ngân hàng CSXH qu n Sơn Trà b ng ph n m m SPSS
19 20 T s li u b ng 2.9 cho th y doanh s cho vay c a Ngân B ng 2.12: B ng t ng h p h tr v giáo d c cho ngư i hàng tăng ñ u qua 3 năm, trong ñó chương trình cho vay h nghèo qu n Sơn Trà qua các năm h c nghèo chi m t tr ng cao nh t trong các chương trình tín d ng ĐVT: 1000 ñ ng c a Ngân hàng và cũng có chi u hư ng tăng qua các năm. 2007-2008 2008-2009 2009-2010 b/. Tình hình ñào t o ngh và gi i quy t vi c làm S h c S h c S h c Trong 2 năm (2008-2009), qu n y Sơn Trà ph i h p v i Stt Đơn v Kinh phí Kinh phí Kinh phí sinh ñư c sinh ñư c sinh ñư c S LĐ-TB&XH ñã d y mi n phí cho kho n 200 lao ñ ng h tr h tr h tr h tr h tr h tr nghèo, ñ ng th i qu n ñã gi i quy t vi c làm cho 1.776 lao 1 P. Th Quang 561 22.440. 584 23.360 592 23.680 ñ ng. Riêng trong năm 2010, qu n ñã ñào t o ngh cho 115 h , 2 P.Mân Thái 386 15.440. 401 16.040 428 17.120 gi i quy t vi c làm cho 5.176 lao ñ ng. 3 P. N i Hiên Đông 589 23.560 600 24.000 621 24.840 c/. Hư ng d n cách làm ăn, chuy n giao k thu t và h 4 P. An H i B c 707 28.280 734 29.360. 773 30.920 tr phương ti n làm ăn cho h nghèo 5 P. An H i Tây 506 20.240 521 20.840 561 22.440 Qu n ñã t ch c t p hu n ñư c 23 l p chuy n giao ti n b khoa h c k thu t v i hơn 500 lư t ngư i tham gia và t ng kinh 6 P. An H i Đông 337 13.480 367 14.680 396 15.840 phí kho ng 700 tri u ñ ng. Trong năm 2010, qu n ñã trao t ng 7 P. Phư c M 428 17.120 454 18.160 478 19.120 c ng 17 phương ti n làm ăn cho 109 h v i t ng kinh phí là Toàn qu n 3514 140.560 3661 146.440 3849 153.960 495.090.000 ñ ng. Ngu n: Phòng LĐ-TB&XH qu n Sơn Trà 2.4.1.2. Tình hình t o ñi u ki n ñ ngư i nghèo ti p c n c/. H tr nhà , ñi n, nư c và các ñi u ki n sinh ho t v i các d ch v xã h i d/. Chính sách tr giúp pháp lý cho ngư i nghèo a/. Chính sách h tr y t cho ngư i nghèo e/. Chính sách b o tr xã h i T năm 2008 ñ n nay, qu n ñã c p phát mi n phí 22.979 Phòng LĐ-TB&XH qu n ñã tham mưu cho UBND qu n th BHYT cho ngư i nghèo c a 2.193 h , riêng năm 2010 ñã tr c p thư ng xuyên cho 186 ngư i ñơn thân nuôi con nh v i ti n hành c p 7916 th BHYT cho ngư i nghèo v i t ng kinh m c h tr 180.000 ñ ng/ngư i/tháng, t ng kinh phí là phí là 1.538.870.400 ñ ng. 368.280.000 ñ ng. b/. H tr v giáo d c Phòng LĐ-TB&XH qu n ñã tham mưu cho UBND qu n và quy t ñ nh m c tr c p thư ng xuyên cho 135 ngư i v i m c h tr 300.000 ñ ng/ngư i/tháng, t ng kinh phí h tr là 157.950.000 ñ ng.
21 22 2.4.2. Đánh giá th c tr ng công tác gi m nghèo c a qu n 3.1.1.1. Đ nh hư ng Sơn Trà giai ño n 2008-2010 3.1.1.2. M c tiêu 2.4.2.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c trong công tác gi m nghèo + Gi m 2% - 3,2% h nghèo/năm, ñ n 2015 cơ b n không c a qu n Sơn Trà-thành ph Đà N ng còn h nghèo theo chu n m i. a/. S h nghèo cũng như t l h nghèo c a qu n gi m + Ch t lư ng cu c s ng c a h thu nh p th p ñư c nâng d n qua các năm lên c v v t ch t và tinh th n; là cơ s v ng ch c cho vi c xây b/. M c s ng c a ngư i nghèo ngày càng ñư c c i thi n d ng xã h i công b ng, dân ch , văn minh 2.4.2.2. Nh ng h n ch trong công tác gi m nghèo c a 3.1.2. M c tiêu gi m nghèo c a qu n Sơn Trà giai ño n qu n Sơn Trà giai ño n 2008-2010 2010- 2015 a/. T l h nghèo còn cao và nhi u h d có kh năng tái 3.1.2.1. Đ nh hư ng nghèo. 3.1.2.2. M c tiêu b/. H th ng chính sách chưa th t ñ y ñ và hi u qu M i năm bình quân 1000 h thoát nghèo. Đ n năm 2015 c/. Ý th c t thoát nghèo c a ngư i dân chưa cao không còn h nghèo theo chu n m i giai ño n 2009-2015. d/. Nhi u h nghèo chưa ñư c ñào t o ngh và thi u kinh 3.2. M t s gi i pháp gi m nghèo trên ñ a bàn qu n Sơn nghi m làm ăn Trà ñ n năm 2015 K t lu n chương 2 3.2.1. Gi m s ngư i ph thu c trong m i h nghèo Th nh t, có nhi u nhân t tác ñ ng ñ n nghèo trên ñ a 3.2.1.1. Th c hi n t t công tác dân s k ho ch hóa gia bàn qu n, trong ñó hai nhân t quan tr ng nh t ñó là s ngư i ñình ph thu c và trình ñ h c v n c a ch h . - Đ y m nh và nâng cao hi u qu công tác truy n thông Th hai, trong nh ng năm qua công tác gi m nghèo c a dân s . qu n ñã ñem l i nhi u thành t u quan tr ng góp ph n vào công - M r ng và phát tri n h th ng cung c p d ch v cu c xóa ñói gi m nghèo c a thành ph . KHHGĐ/CSSKSS. Chương 3 - Th c hi n nghiêm túc các Ch th , Ngh quy t c a GI I PHÁP GI M NGHÈO TRÊN Đ A BÀN QU N SƠN Đ ng v công tác DS&KHHGĐ. TRÀ – THÀNH PH ĐÀ N NG Đ N NĂM 2015 - Xây d ng các qui ư c khu ph , t dân ph … 3.1. M c tiêu gi m nghèo c a qu n Sơn Trà giai ño n 2010- - Tuyên dương, khen thư ng k p th i k p th i nh ng cá 2015 nhân và gia ñình th c hi n t t chính sách KHHGĐ. 3.1.1. M c tiêu gi m nghèo c a thành ph Đà N ng giai 3.2.1.2. Gi i quy t vi c làm cho ngư i lao ñ ng ño n 2010- 2015
23 24 - Đ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng tích a. Xác ñ nh ñ i tư ng vay c c, hi u qu . b. Xác ñ nh m c cho vay, kỳ h n cho vay và kỳ h n n - Phát tri n kinh t trang tr i. c. Nâng cao ch t lư ng tín d ng T , nhóm - Đ y m nh xu t kh u lao ñ ng. 3.2.3.3. Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c c a 3.2.2. Nâng cao trình ñ h c v n c a ch h NHCSXH 3.2.2.1. Nâng cao nh n th c c a ngư i dân v vai trò c a - C cán b c a ngân hàng tham gia các khóa ñào t o giáo d c ñ nâng cao chuyên môn. - Tuyên truy n t m quan tr ng c a giáo d c. - Gáo d c ý th c ñ o ñ c ngh nghi p cho cán b , nhân - Kêu g i s ñóng góp t c ng ñ ng ñ h tr h c sinh, viên NHCSXH. sinh viên nghèo ñư c ñ n trư ng. 3.2.3.4. C p tín d ng ph i k t h p v i ñào t o ngh và - Hoàn thi n chương trình ñào t o các c p cho phù h p chuy n giao k thu t cho ngư i nghèo v i t ng ñ i tư ng. - Cung c p nh ng ki n th c cơ b n v s n xu t, chăn - Đ i m i phương pháp gi ng d y. nuôi, tr ng tr t, phát tri n kinh t trang tr i…cho ngư i nghèo. 3.2.2.2. Hoàn thi n cơ ch , chính sách ñ xây d ng n n - T o ñi u ki n cho h nghèo ti p c n khoa h c công giáo d c ch t lư ng cho t t c m i ngư i, th c hi n t t ch ngh , phương th c s n xu t m i. trương xã h i hóa giáo d c. - C p tín d ng k t h p ñ ng th i v i hư ng d n khoa - Tăng cư ng công tác tuyên truy n, cung c p thông tin h c, k thu t, tr ng tr t, chăn nuôi, s d ng v n vay hi u qu . v XHHGD. 3.2.4. Tăng cư ng h tr y t cho ngư i nghèo - Tăng cư ng ngu n l c ngoài ngân sách Nhà nư c. 3.2.4.1. Nâng cao ch t lư ng cung c p d ch v khám ch a - Có cơ ch , chính sách mi n gi m thu s d ng ñ t ñ i b nh và chăm sóc s c kho cho ngư i nghèo v i nh ng cơ s giáo d c ngoài công l p. - C ng c m ng lư i y t cơ s - Có chính sách bình ñ ng gi a các cơ s giáo d c công - Nâng cao ch t lư ng d ch v y t công l p và ngoài công l p v thi ñua, khen thư ng… 3.2.4.2. H tr chi phí khám ch a b nh cho ngư i nghèo 3.2.3. H tr tín d ng ưu ñãi h nghèo - Mi n 100% chi phí khám ch a b nh và chăm sóc s c 3.2.3.1. M r ng m ng lư i huy ñ ng ngu n v n cho vay kh e cho ngư i nghèo khi m ñau. - M r ng m ng lư i qu ti t ki m. 3.2.5. Nâng cao ý th c t thoát nghèo cho ngư i nghèo - Ti p t c th c hi n cu c v n ñ ng “Ngày vì ngư i 3.2.5.1. Tuyên truy n ñ ngư i nghèo ch ñ ng vư t khó, nghèo”… có ý th c làm giàu 3.2.3.2. Th c hi n ñúng nh ng quy ñ nh cho vay
25 26 - Tuyên truy n ñ ngư i nghèo th y ñư c cái vòng lu n ñ nh ñư c hai nhân t chính tác ñ ng ñ n nghèo: s ngư i ph qu n c a ñói nghèo. thu c trong h và trình ñ h c v n c a ch h . - C i ti n, ñ i m i hình th c v n ñ ng, tuyên truy n. 2. KI N NGH - Ti p t c v n ñ ng ngư i nghèo tham gia Chương * Đ i v i thành ph Đà N ng trình “ Đ i tho i v i ngư i nghèo” do S LĐ-TB&XH ph i h p - Đ ngh UBND thành ph tham mưu cho c p trên cho v i Trung tâm truy n hình Vi t Nam t i Đà N ng t ch c… biên ch cán b chuyên trách làm công tác XĐGN. 3.2.5.2. Xây d ng và nhân r ng mô hình t thoát nghèo - Thư ng xuyên t ch c t p hu n nghi p v XĐGN cho - Thành l p câu l c b gi m nghèo, t ñoàn k t gi m cán b làm công tác XĐGN, ñ ng th i t o ñi u ki n ñ nâng nghèo cao trình ñ chuyên môn. - Áp d ng m t s mô hình gi m nghèo hi u qu như - B sung thêm ngu n v n vay gi i quy t vi c làm ñ mô hình “3 trong 1”… t o cơ h i cho ngư i nghèo có vi c làm, tăng thu nh p. K t lu n chương 3 - Ban hành ñ án gi m nghèo và thay ñ i chu n nghèo Trên th c t có r t nhi u gi i pháp XĐGN, m i ñ a phù h p v i t ng giai ño n phát tri n c a Đ t nư c nói chung phương c n ph i ch n ra nh ng gi i pháp phù h p nh t v i ñi u cũng như c a thành ph nói riêng. ki n, m c ñích c a ñ a phương mình. Qua phân tích th c tr ng, - Tăng cư ng công tác ki m tra, giám sát th c hi n nguyên nhân nghèo ñói và công tác XĐGN c a qu n Sơn Trà chương trình m c tiêu XĐGN, các ñ án gi m nghèo do UBND trong nh ng năm qua, lu n văn ñã ñưa ra m t s gi i pháp cơ thành ph ban hành. b n nh m XĐGN trên ñ a bàn c a qu n trong th i gian ñ n. * Đ i v i qu n Sơn Trà K T LU N VÀ KI N NGH - Qu n c n nâng cao hơn n a vai trò, trách nhi m và s 1. K T LU N lãnh ñ o c a các c p chính quy n, các ngành ñoàn th ñ n công Đ i v i thành ph Đà N ng, XĐGN hư ng t i m t thành tác XĐGN. ph ph n vinh v kinh t , lành m nh v xã h i, k t h p tăng - Tăng cư ng công tác b i dư ng chuyên môn, nghi p trư ng kinh t v i công b ng xã h i trong xu th h i nh p. v cho cán b làm công tác XĐGN. Th c hi n các ñ án gi m nghèo c a thành ph qua các - Có chính sách, ch ñ h p lý ñ i v i cán b làm công giai ño n, trong nh ng năm qua dư i s ch ñ o c a Qu n u , tác XĐGN. HĐND, UBND cùng ph i h p v i các ngành, các c p, thì qu n - Thư ng xuyên ki m tra vi c th c hi n ñ án gi m Sơn Trà ñã ñ t ñư c nhi u thành t u r t ñáng trân tr ng ñ ng nghèo c a thành ph và k ho ch gi m nghèo h ng năm c a th i qua nghiên c u th c tr ng nghèo trên ñ a bàn qu n ñã xác qu n ñ t ñó rút kinh nghi m.