luận văn:Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu ở Công ty CP xuất nhập khẩu tạp phẩm (TOCONTAP)

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:91

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày nay, hội nhập kinh tế quốc tế khu vực và thế giới là xu hướng tất yếu và là điều kiện bắt buộc cho sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Trong quá trình hội nhập kinh tế diễn ra sôi động thì hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu là hoạt động kinh tế chủ yếu có vai trò quan trọng tạo ra tiền đề cơ sở vật chất, là động lực thúc đẩy nhanh chóng và quyết định thành công của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn:Hoàn thiện hoạt động xuất khẩu ở Công ty CP xuất nhập khẩu tạp phẩm (TOCONTAP)

LU N VĂN T T NGHI P TÀI: Hoàn thi n ho t ng xu t kh u Công ty CP xu t nh p kh u t p ph m (TOCONTAP).” 1
M CL C M C L C............................................................................................................... 1 B NG BI U ........................................................................................................... 5 DANH M C CH VI T T T ............................................................................. 6 L IM U......................................................................................................... 7 Chương 1: M T S V N LÍ LU N V XU T KH U, S C N THI T HOÀN THI N V XU T KH U ....................................................................... 9 1.1.Khái ni m và c i m xu t kh u .............................................................. 9 1.1.1.Khái ni m v xu t kh u......................................................................... 9 1.1.2. c i m ................................................................................................. 9 1.2.Phương th c và các hình th c xu t kh u ................................................ 10 1.2.1.Các phương th c xu t kh u ............................................................... 10 1.2.1.1.Xu t kh u tr c ti p ......................................................................... 10 1.2.1.2.Xu t kh u gián ti p ........................................................................ 11 1.2.2.Các hình th c xu t kh u ..................................................................... 13 1.2.2.1. Xu t kh u u thác ......................................................................... 13 1.2.2.2. Xu t kh u t doanh....................................................................... 13 1.2.2.3. Xu t kh u liên doanh. ................................................................... 13 1.2.2.4. Xu t kh u i hàng ....................................................................... 14 1.2.2.6. T m nh p, tái xu t ........................................................................ 14 1.3.Nh ng n i dung ch y u v ho t ng xu t kh u ................................... 14 1.3.1. Công tác nghiên c u th trư ng xu t kh u và l a ch n m t hàng.14 1.3.1.1.Nghiên c u th trư ng xu t kh u.................................................. 14 1.3.1.2.L a ch n m t hàng xu t kh u ...................................................... 16 1.3.1.3.N m v ng th trư ng ngoài nư c .................................................. 17 1.3.1.4.L a ch n khách hàng .................................................................... 17 1.3.2. L p phương án kinh doanh và t o ngu n hàng xu t kh u............. 17 1.3.2.2.Công tác t o ngu n hàng xu t kh u. ............................................ 18 1.3.3. Giao d ch àm phán kinh doanh và ký k t h p ng xu t kh u ... 19 1.3.3.1 Giao d ch àm phán kinh doanh ................................................... 19 1.3.3.2. Ký k t h p ng: ............................................................................ 19 1.3.4. Th c hi n h p ng xu t kh u.......................................................... 21 1.3.4.1.Nhóm bư c chu n b gi y phép, LC và hàng hoá xu t kh u.. 21 1.3.4.2.Nhóm bư c ki m tra, mua b o hi m hàng hoá và thuê phương tiên v n t i ................................................................................................... 23 1.3.4.3.Nhóm bư c làm th t c thông quan và giao hàng cho ngư i v n t i ................................................................................................................. 26 1.3.4.4.Nhóm bư c làm th t c thanh toán, gi i quy t khi u n i tranh ch p (n u có) .............................................................................................. 29 1.3.5. ánh giá k t qu ho t ng xu t kh u ............................................ 31 2
1.4.Các y u t nh hư ng n xu t kh u ....................................................... 31 1.4.1.Y u t kinh t ....................................................................................... 31 1.4.2.Môi trư ng văn hóa xã h i .................................................................. 32 1.4.3.Môi trư ng chính tr , pháp lu t ......................................................... 33 1.4.4.Môi trư ng c nh tranh ........................................................................ 34 1.4.5. N i l c doanh nghi p. ......................................................................... 35 1.5.S c n thi t ph i hoàn thi n ho t ng xu t kh u ................................. 36 1.5.1.Môi trư ng vĩ mô ................................................................................. 36 1.5.1.1.Xu t kh u thúc y phát tri n kinh t , giúp chuy n d ch cơ c u kinh t . ......................................................................................................... 37 1.5.1.2. Xu t kh u t o ra ngu n v n, ngu n ngo i t l n góp ph n quan tr ng vào vi c c i thi n cán cân thanh toán. ............................................ 38 1.5.1.3.Xu t kh u có tác d ng tích c c n vi c gi i quy t công ăn vi c làm và c i thi n i s ng cho ngư i lao ng. ......................................... 38 1.5.1.4 Ho t ng xu t kh u là cơ s m r ng và thúc y s phát tri n các m i quan h kinh t i ngo i c a nư c ta. ............................. 39 1.5.2.Môi trư ng doanh nghi p ................................................................... 40 Chương 2 :PHÂN TÍCH HO T NG XU T KH U CÔNG TY C PH N XU T NH P KH U T P PH M ........................................................ 41 2.1.Khái quát chung v công ty c ph n xu t nh p kh u t p ph m ........... 41 2.1.1.Quá trình hình thành và phát tri n.................................................... 41 2.1.2.Cơ câu t ch c c a công ty ................................................................. 44 2.1.3.Ch c năng và nhi m v c a công ty .................................................. 47 2.1.3.1.Ch c năng....................................................................................... 47 2.1.3.2.Nhi m v ......................................................................................... 48 2.2.Th c tr ng ho t ng xu t kh u c a công ty trong nh ng năm g n ây ............................................................................................................................ 49 2.2.1.M t hàng kinh doanh .......................................................................... 49 2.2.2.Phương th c kinh doanh ch y u ...................................................... 51 2.2.1.Các th trư ng chính............................................................................ 52 2.2.4.Tình hình xu t kh u ............................................................................ 53 2.2.4.1.Kim ng ch xu t nh p kh u qua các năm ..................................... 53 2.2.4.2.Cơ c u m t hàng xu t kh u ........................................................... 54 2.2.4.3.Các hình th c xu t kh u c a Công ty........................................... 55 2.2.4.4.Tình hình th c hi n kim ng ch c a t ng phòng ......................... 57 2.3.M t s bi n pháp công ty ã th c hi n hoàn thi n xu t kh u .......... 58 2.4.Ưu i m, h n ch và nguyên nhân............................................................ 61 2.4.1.Ưu i m ................................................................................................. 61 2.4.2.Nh ng v n còn t n t i .................................................................... 63 2.4.3.Nguyên nhân ......................................................................................... 64 2.4.3.1.Y u t khách quan .......................................................................... 64 2.4.3.2.Y u t ch quan .............................................................................. 65 3
Chương 3: M T S GI I PHÁP VÀ KI N NGH NH M HOÀN THI N HO T NG XU T KH U C A CÔNG TY CP XU T NH P KH U T P PH M TRONG TH I GIAN T I ........................................................... 67 3.1.M c tiêu chi n lư c và nh hư ng chung............................................... 67 3.1.1.M c tiêu chi n lư c.............................................................................. 67 3.1.3.Cơ h i và thách th c ............................................................................ 69 3.1.3.1.Cơ h i .............................................................................................. 69 3.1.3.2.Thách th c ...................................................................................... 71 3.2.Các gi i pháp i v i Công ty c ph n xu t nh p kh u t p ph m nh m hoàn thi n ho t ng xu t kh u...................................................................... 72 3.2.1.Xây d ng chi n lư c phát tri n .......................................................... 72 3.2.2. Gi i pháp nghiên c u và m r ng th trư ng. ................................. 72 3.2.3.Tăng cư ng ho t ng xúc ti n thương m i. .................................... 74 3.2.4.Nâng cao ch t lư ng và hi u qu làm vi c c a i ngũ cán b kinh doanh xu t kh u ............................................................................................ 76 3.2.5. Hoàn thi n công tác qu n lý tài chính c a công ty .......................... 77 3.2.6. a d ng hoá các hình th c xu t kh u. ............................................. 80 3.2.7. a d ng hoá các m t hàng, ngành hàng, u tư cho các s n ph m tinh ch . .......................................................................................................... 81 3.2.8. Nâng cao hi u q a công tác thu mua, t o ngu n hàng.................... 82 3.2.9. Nâng cao hi u qu s d ng ngu n v n. ............................................ 83 3.2.10. Chu n b cho quá trình h i nh p kinh t qu c t . ......................... 85 3.3.M t s ki n ngh i v i nhà nư c và cơ quan h u quan ...................... 85 3.3.1.Xây d ng chính sách ngo i thương toàn di n và nh t quán hơn ... 85 3.3.2.Hoàn thi n cơ ch qu n lý xu t nh p kh u. ...................................... 86 3.3.3. Tr giúp các doanh nghi p xu t kh u. ............................................. 87 3.3.4.Qu b o hi m xu t kh u. .................................................................... 88 K T LU N ........................................................................................................... 89 DANH M C TÀI LI U THAM KH O ........................................................... 91 4
B NG BI U STT Tên b ng bi u S trang 1 Các bư c th hi n h p ng xu t kh u 20 2 Sơ cơ c u t ch c công ty 44 3 M t hàng xu t kh u ch y u 49 4 Tình hình xu t kh u c a TOCONTAP 2006 -2007 (theo th 51-52 trư ng) 5 Kim ng ch xu t nh p qua các năm c a Cty c ph n XNK t p 53 ph m 6 Cơ c u hàng xu t kh u chính 54 7 Hình th c xu t kh u c a Công ty TOCONTAP năm 2006- 55 2007 8 Tình hình th c hi n kim ng ch t ng phòng 56-57 9 Ch tiêu kim ng ch xu t nh p kh u c a TOCOTAP (năm 66 2006-2010) 5
DANH M C CH VI T T T TOCONTAP: Công ty C ph n xu t nh p kh u t p ph m XNK: xu t nh p kh u CP: c ph n XK: xu t kh u L/C: thư tín d ng IMF: qu ti n t th gi i WTO: t ch c thương m i qu c t WB: ngân hàng qu c t KH: k ho ch CN: chi nhánh H C : ih i ng c ông H QT: H i ng qu n tr CBCNV: cán b công nhân viên CTH QT: ch t ch H i ng qu n tr 6
L IM U Ngày nay, h i nh p kinh t qu c t khu v c và th gi i là xu hư ng t t y u và là i u ki n b t bu c cho s phát tri n kinh t c a m t qu c gia. Trong quá trình h i nh p kinh t di n ra sôi ng thì ho t ng kinh doanh xu t nh p kh u là ho t ng kinh t ch y u có vai trò quan tr ng t o ra ti n cơ s v t ch t, là ng l c thúc y nhanh chóng và quy t nh thành công c a quá trình công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c. Th c hi n ư ng l i c a ng và Nhà nư c là ra chi n lư c y m nh công nghi p hoá - hi n i hoá n n kinh t nư c ta n năm 2020, nư c ta cơ b n tr thành nư c công nghi p, c bi t là ch trương ư ng l i chuy n d ch cơ c u hư ng v xu t kh u, trong nh ng năm qua, m t s doanh nghi p ã chú tr ng u tư, phát tri n kinh doanh s n xu t hàng hoá xu t kh u và ã t ư c m t s thành công áng k , trong ó có ph n óng góp không nh c a công ty CP xu t nh p kh u t p ph m. Tuy nhiên, tình tr ng c nh tranh gay g t gi a các công ty xu t nh p kh u trong nư c và qu c t ang di n ra quy t li t và ngày càng gay g t. Vì v y, kinh doanh xu t kh u thành công, công ty ph i có chi n lư c kinh doanh thích h p kh ng nh ch ng c a mình trên th trư ng. Qua nh n th c v m t lý lu n, cùng v i th i gian th c t p t i công ty CP xu t nh p kh u t p ph m và v i nh ng ki n th c ã tích lũy trong quá trình h c t p t i trư ng i h c Kinh t Qu c dân, ư c s hư ng d n t n tình c a Giáo sư, ti n si ào c Bình cùng các cô chú trong công ty nên em ã ch n tài "Hoàn thi n ho t ng xu t kh u Công ty CP xu t nh p kh u t p ph m (TOCONTAP)" cho lu n văn t t nghi p c a em. N i dung chính c a lu n văn t t nghi p g m 3 chương: Chương 1: M t s v n lí lu n v xu t kh u, s c n thi t hoàn thi n v xu t kh u 7
Chương 2: Phân tích ho t ng xu t kh u Công ty CP xu t nh p kh u t p ph m Chương 3: M t s gi i pháp và ki n ngh nh m hoàn thi n ho t ng xu t kh u c a công ty CP xu t nh p kh u t p ph m trong th i gian t i M c ích nghiên c u tài: Nghiên c u lý lu n v ho t ng xu t kh u, ánh giá ho t ng xu t kh u hàng hoá t i công ty CP xu t nh p kh u t p ph m... T ó ra m t s bi n pháp nh m y m nh ho t ng xu t kh u các m t hàng th m nh nói riêng và hàng hoá mà công ty ang kinh doanh nói chung. i tư ng nghiên c u: Ch y u là ho t ng xu t kh u hàng hoá c a công ty trong th i gian g n ây và các gi i pháp y m nh ho t ng này. Ph m vi nghiên c u: Là các m t hàng xu t kh u c a công ty trong th i gian qua. ây là m t tài có i tư ng và ph m vi nghiên c u r ng, v i trình và ki n th c h n ch nên tài c a em không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh n ư c s óng góp, giúp , ch b o c a các th y cô giáo và các b n hoàn thi n t t hơn tài nghiên c u này. Qua ây em cũng xin c m ơn các cô chú trong công ty và th y giáo ào c Bình ã giúp em trong th i gian th c t p cũng như th c hi n tài này. 8
Chương 1: M T S V N LÍ LU N V XU T KH U, S C N THI T HOÀN THI N V XU T KH U 1.1.Khái ni m và c i m xu t kh u 1.1.1.Khái ni m v xu t kh u Xu t kh u hàng hoá là vi c bán hàng hoá c a qu c gia này cho m t qu c gia khác trên cơ s thanh toán b ng ti n t . Hàng hoá ư c v n chuy n qua biên gi i qu c gia, ti n t ây có th là ngo i t i v i m t ho c c hai qu c gia. Ho t ng xu t kh u là hình th c cơ b n c a ho t ng ngo i thương ã xu t hi n t lâu i và ngày càng phát tri n. Ho t ng XK khác v i ho t ng buôn bán trong nư c. Trong buôn bán n i a, hàng hóa ch ư c v n chuy n trong ph m vi m t qu c gia, ng ti n thanh toán thư ng là ng n i t c a qu c gia ó và các bên ch th ch y u là có chung qu c t ch thì trong ho t ng XK, hàng hoá ư c v n chuy n qua biên gi i qu c gia, ng ti n thanh toán là ngo i t i v i m t ho c c hai bên và các i tác kinh doanh có qu c t ch khác nhau. Cũng có trư ng h p hàng hoá ư c bán ra kh i ph m vi m t qu c gia cho i tác là ngư i cùng qu c t ch nhưng h t s c h n h u. Ho t ng xu t kh u, di n ra trên m i lĩnh v c, trong m i i u ki n kinh t , t xu t kh u hàng hoá tiêu dùng, tư li u s n xu t, máy móc, thi t b và k thu t công ngh cao cho n d ch v . T t c các ho t ng ó u nh m mang l i l i ích kinh t cho các ch th và qu c gia tham gia. 1.1.2. c i m - Ho t ng kinh doanh xu t kh u là m t ho t ng di n ra trên ph m vi l n c v không gian và th i gian, ho t ng này ư c th c hi n không ch gi a các qu c gia láng gi ng mà còn di n ra gi a các nư c t o ra m t th trư ng r ng l n và nhi u ti m năng khai thác. Kinh doanh xu t nh p kh u có th di n ra nhanh chóng trong vài gi ho c có th kéo dài lâu hơn th m chí kéo dài hàng năm. 9
- Kinh doanh xu t kh u là ho t ng ch y u là ho t ng ngo i thương do ó mà nó ch u tác ng m nh m c a các y u t thu c môi trư ng vĩ mô như ch chính sách, lu t pháp, kinh t , văn hoá, c bi t là ch u nh hư ng c a t giá h i oái và t su t ngo i t hàng xu t kh u. Ngoài ra các y u t thu c môi trư ng vi mô như s c nh tranh c a các i th , ti m năng tài chính, chi n lư c kinh doanh c a công ty cũng nh hư ng áng k n ho t ng xu t kh u. Do ch u s chi ph i c a các nhân t trên mà ho t ng ho t ng kinh doanh xu t kh u m c dù l i nhu n cao nhưng l i có tính r i ro tương i l n. - Ho t ng xu t kh u xét v m t b n ch t chính là h p ng mua bán qu c t ư c ký k t trên cơ s t nguy n c a các bên, do ó mà nó ch u s i u ch nh b i nhi u h th ng lu t như lu t qu c gia, lu t qu c t . Khi ho t ng này di n ra ng nghĩa v i vi c ký k t ho t ng mua bán qu c t , khi ó ngư i bán s chuy n giao ch ng t có liên quan n hàng hoá và chuy n giao quy n s h u hàng hoá y cho ngư i mua, ngư i mua ph i có trách nhi m thanh toán và nh n hàng. Quá trình này di n ra kèm theo v i nó là các th t c h i quan và th t c hành chính khác. Nhưng ng ti n thanh toán ph i là ngo i t i v i m t trong hai i tác, thông thư ng ó là các ngo i t m nh như USD, JPY, EURO... - Ho t ng xu t kh u là ho t ng mua bán hàng hoá vư t ra kh i biên gi i qu c gia nên ph i s d ng các phương ti n v n t i chuyên d ng như: V n t i ư ng bi n, ư ng s t, máy bay ho c ư ng b . V n chuy n hàng hoá t nơi ngư i bán n t n tay ngư i mua thư ng là ph i qua quãng ư ng dài ó là hàng hoá ph i ư c óng gói trong bao bì m b o phù h p v i phương ti n v n t i, i u ki n khí h u, tránh hao mòn, m t mát và hư h ng. - B n ch t c a xu t kh u là h p ng mua bán qu c t nên ph i th ng nh t ngôn ng so n th o, ph i là hình th c văn b n có chũ ký pháp lý, các i u ki n và i u kho n ph i rõ ràng, súc tích và ph i th ng nh t và ch rõ lu t i u ch nh. 1.2.Phương th c và các hình th c xu t kh u 1.2.1.Các phương th c xu t kh u 1.2.1.1.Xu t kh u tr c ti p 10
Xu t kh u tr c ti p là ho t ng bán hàng tr c ti p c a m t công ty chó khách hàng c a mình th trư ng nư c ngoài. Các công ty có kinh nghi m qu c t thư ng tr c ti p bán các s n ph m c a mình ra th trư ng nư c ngoài. Khách hàng c a công ty không ch ơn thu n là ngư i tiêu dùng. Nh ng ai có nhu c u mua và tiêu dùng s n ph m c a công ty u là khách hàng c a công ty. Xu t kh u tr c ti p có hai hình th c ch y u sau: - i di n bán hàng: là hình th c bán hàng không mang danh nghĩa c a mình mà l y danh nghĩa c a ngư i y thác nh m nh n lương và m t ph n hoa h ng trên cơ s giá tr hàng háo bán ư c. Trên th c t , i di n bán hàng ho t ng như nhân viên bán hàng c a công ty th trư ng nư c ngoài. Công ty s kí h p ng tr c ti p v i khách hàng th trư ng nư c ó. - i lý phân ph i: là ngư i mua hàng hóa c a công ty bán theo kieenh tiêu th khu v c mà công ty phân nh. Công ty kh ng ch ph m v phân ph i, kênh phân ph i th trư ng nư c ngoài. i lý phân ph i ch p nh n toàn b r i ro liên quan n vi c bán hàng hóa th trư ng ã phân nh và thu l i nhu n qua chênh l ch gi a giá mua và giá bán. 1.2.1.2.Xu t kh u gián ti p Xu t kh u gián ti p là hình th c bán hàng hóa và d ch v c a công ty ra nư c ngoài thông qua trung gian. Các trung gian mua bán ch y u trong kinh doanh xu t kh u là: i lý, công ty qu n lý nh p kh u và công ty kinh doanh xu t nh p kh u. Các trung gian mua bán này không chi m hưu hàng hóa c a công ty nhưng tr giúp công ty xu t kh u hàng hóa sang th trư ng nư c ngoài. i lý (Agent): là các cá nhân hay t ch c i di n cho nhà xu t kh u th c hi n m t hay m t s ho t ng nào ó th trư ng nư c ngoài. i lsy ch th c hi n m t hay m t s ho t ng nào ó cho công ty y thác va fnhaanj thù lao. i lý không chi m h u và s h u hàng hóa. i lý là ngư i thi t l p quan h h p ng gi a công ty và khách hàng th trư ng nư c ngoài. Công ty qu n lý xu t kh u (Export management company): là các công ty nh n y thác và qu n lý công tác xu t kh u hàng hóa. Công ty qu n lý xu t kh u hàng ho t ng trên danh nghĩa c a công ty xu t kh u nên là nhà xu t kh u gián 11
ti p. Công ty qu n lý xu t kh u ơn thu n làm các th t c xu t kh u và thu phí d ch v xu t kh u. B n ch t công ty qu n lý xu t kh u là làm các d ch v qu n lý và thu ư c kho n ti n thù lao nh t nh t các ho t ng ó. Công ty kinh doanh xu t kh u (Export trading company): là công ty ho t ng như nhà phân ph i c l p có ch c năng k t n i các khách hàng nư c ngoài v i các công ty xu t kh u trong nư c ưa các hàng hóa ra nư c ngoài tiêu th . Ngoài vi c th c hi n các ho t ng liên quan tr c ti p n xu t kh u, các công ty còn cung ng các d ch v xu t nh p kh u và thương m i i lưu, thi t l p và m r ng các kênh phân ph i, tài tr cho các d án thương m i và u tư, th m chí tr c ti p th c hi n s n xu t b tr m t công o n nào ó cho s n ph m, ví d như bao gói, in n … B n ch t c a công ty kinh doanh xu t kh u là th c hi n các d ch v xu t kh u nh m k t n i các khách hàng nư c ngoài v i công ty xu t kh u. Tuy nhiên, các công ty kinh doanh d ch v xu t kh u này có nhi u v n, m i quan h và cơ s v t ch t t t nên có th làm các d ch v b tr cho ho t ng xu t kh u c a công ty xu t kh u. Công ty kinh doanh d ch v b tr cho ho t ng xu t kh u c a công ty xu t kh u. Công ty kinh doanh xu t kh u có kinh nghi m, chuyên sâu v th trư ng nư c ngoài và có các chuyên gia chuyên làm d ch v xu t kh u. Các công ty kinh doanh xu t kh u có ngu n thu c nh t các d ch v xu t kh u và t b chi phí cho ho t ng c a mình. Các công ty này có th cung c p các chuyên gia xu t kh u cho các công ty xu t kh u. i lý v n t i là các công ty th c hi n các d ch v thuê vân chuy n và nh ng ho t ng có liên quan n xu t nh p kh u hàng hóa như khai báo h i quan, áp bi u thu quan, th c hi n giao nh n chuyên ch và b o hi m. Các i lý vân t i này cũng th c hi n các nghi p v xu t kh u và phát tri n nhieuf lo i hình d ch v giao nh n hàng hóa n t n tay ngư i nh n. Khi các công ty xu t kh u thông qua các i lý v n taiir hay các công ty xu t nh p kh u liên quan t i hàng hóa ó. B n ch t c a các i lý v n t i ho t ng như các công ty kinh doanh d ch v giao nh n v n chuy n và d ch v xu t nh p kh u, th m chí c d ch v bao gói hàng hóa cho phù h p v i phương th c v n chuy n, mua b o hi m hàng hóa cho ho t ng c a h . 12
1.2.2.Các hình th c xu t kh u 1.2.2.1. Xu t kh u u thác Ho t ng xu t kh u u thác là ho t ng hình thành gi a m t doanh nghi p trong nư c có nhu c u xu t kh u m t s lo i hàng hoá nhưng không i u ki n xu t kh u( g i là doanh nghi p u thác xu t kh u) ã u thác cho m t doanh nghi p khác( g i là doanh nghi p xu t kh u u thác) có ch c năng giao d ch ngo i thương ti n hành àm phán v i i tác nư c ngoài làm th t c xu t kh u hàng hoá theo yêu c u c a bên u thác và ư c hư ng m t kho n thù lao g i là phí u thác, hay còn g i là hoa h ng u thác. Trong ho t ng XK u thác, doanh nghi p nh n u thác không ph i b v n, do không ph i lo ngu n hàng mà ch ph i ng ra thay m t bên u thác tìm và giao d ch v i b n hàng nư c ngoài, ký h p ng và làm th t c XK hàng hoá cũng như thay m t bên u thác khi u n i, òi b i thư ng v i bên nư c ngoài khi có t n th t. C n phân bi t rõ hình th c xu t kh u u thác và nghi p v u thác xu t kh u qua quy n s h u i v i hàng hoá. Ch s h u th c hi n nghi p v u thác xu t kh u cho i tác kinh doanh có hình th c xu t kh u u thác. 1.2.2.2. Xu t kh u t doanh. Xu t kh u t doanh là ho t ng xu t kh u c l p và tr c ti p c a m t doanh nghi p kinh doanh xu t nh p kh u trên cơ s nghiên c u k th trư ng trong và ngoài nư c, tính toán y chi phí m b o kinh doanh xu t kh u có lãi, úng phương hư ng, chính sách, pháp lu t c a qu c gia cũng như qu c t . Trong xu t kh u t doanh, doanh nghi p ph i ng mũi ch u sào trư c t t c m i vi c. Doanh nghi p ph i xem xét m t cách k càng t bư c nghiên c u th trư ng, lo tìm ki m ngu n hàng xu t kh u n vi c ký k t h p ng và th c hi n h p ng vì doanh nghi p ph i t b v n c a mình ra, ch u m i chi phí và r i ro có th x y ra. 1.2.2.3. Xu t kh u liên doanh. 13
ây là ho t ng xu t kh u hàng hoá trên cơ s liên k t kinh t t nguy n gi a các doanh nghi p nh m ph i h p kh năng cùng nhau giao d ch và ra các ch trương, bi n pháp có liên quan n ho t ng XK, thúc y ho t ng này phát tri n theo hư ng có l i nh t cho t t c các bên, cùng chia lãi ho c cùng ch u l . So v i hình th c xu t kh u t doanh thì trong hình th c này, t ng doanh nghi p ư c chia s r i ro, vì m i doanh nghi p liên doanh XK ch góp m t ph n v n nh t nh, quy n h n và trách nhi m c a m i bên cũng phân theo s v n góp. 1.2.2.4. Xu t kh u i hàng Xu t kh u i hàng cùng v i trao i bù tr là hai lo i nghi p v ch y u c a buôn bán i lưu, nó là hình th c xu t kh u g n li n v i nh p kh u, thanh toán theo hình th c này không ph i dùng ti n mà b ng hàng hoá. có th th c hi n ư c hình th c xu t kh u này thì hàng hoá nh p và hàng hoá xu t ph i tương ương nhau v giá tr , b n hàng bán và mua là m t. 1.2.2.5. Gia công qu c t Là ho t ng kinh doanh thương m i, trong ó m t bên (bên nh n gia công) nh n nguyên li u ho c bán thành ph m c a m t bên khác ( bên t gia công) ch bi n thành ph m, giao l i cho bên t gia công và ư c nh n phí gia công. Ngành d t may Vi t Nam s d ng hình th c này là ch y u. 1.2.2.6. T m nh p, tái xu t Là hình th c xu t kh u tr l i ra nư c ngoài nh ng hàng hoá ã ư c nh p kh u nhưng chưa qua ch bi n nư c tái xu t. * Trên ây là khái quát m t s hình th c XK nói chung và cũng ang ư c áp d ng ph bi n nư c ta hi n nay. 1.3.Nh ng n i dung ch y u v ho t ng xu t kh u 1.3.1. Công tác nghiên c u th trư ng xu t kh u và l a ch n m t hàng. 1.3.1.1.Nghiên c u th trư ng xu t kh u 14
- ây là công vi c quan trong u tiên c n ư c ti n hành c n th n khi m t doanh nghi p tham gia ho t ng xu t kh u. Vai trò c a công tác nghiên c u th trư ng là giúp các doanh nghi p nh n th c ư c quy lu t, v n ng c a th trư ng xu t kh u vì th trư ng là không ng nh t m i nơi, qua ó tìm hi u tri n v ng bán hàng cho m t s n ph m c th hay m t nhóm m t hàng nh t nh, thông qua nghiên c u th trư ng xu t kh u giúp doanh nghi p các thông tin v quy mô, dung lư ng th trư ng, các ngành hàng m i kh năng c nh tranh hàng hoá c a doanh nghi p, chu kỳ s ng c a s n ph m, các bi n pháp và hình th c thâm nh p vào o n th trư ng m c tiêu ó. Nghiên c u th trư ng là quá trình ti n hành i u tra thu th p thông tin và s li u v th tr ng m c tiêu t ó so sanh s c tiêu th ti m năng, phân tích s li u th y ư c hi u qu kinh t và rút ra k t lu n. K t thúc quá trình này các nhà qu n tr ph i có k ho ch l p ra các bi n pháp Marketing giúp doanh nghi p nhanh chóng chi m th ph n o n th trư ng có hi u qu y. Khi thu th p thông tin, c n phân bi t âu là thông tin sơ c p (Frimary information) và âu là thông tin th c p (Secondary Information). D a vào hai lo i th trư ng trên, ngư i ta thư ng s d ng hai phương pháp nghiên c u th trư ng sau: + Nghiên c u t i hi n trư ng: là cách thu th p thông tin v th trư ng tr c ti p t khách hàng thông qua các cu c ph ng v n, i u tra nhưng chi phí cao và m t th i gian. + Nghiên c u t i bàn: là cách thu th p thông tin th trư ng thông qua các phương ti n thông tin i chúng, các n ph m (Báo, t p chí, chuyên nh kỳ, th ng kê c a các ngành và t ng c c), các tài li u nư c ngoài, thông tin t các cơ quan liên quan, u ban kinh t trung ương, các t ch c qu c t như qu ti n t th gi i (IMF), t ch c thương m i qu c t WTO, ngân hàng qu c t (WB), các tài li u th ng kê c a liên h p qu c... Khi nghiên c u th trư ng xu t kh u thì doanh nghi p ph i ti n hành các công vi c sau: 15
- Nghiên c u tình hình cung c u c a hàng hoá trên th trư ng: Doanh nghi p ph i xác nh ư c t ng cung, t ng c u d báo c a th gi i, c a khu v c hay qu c gia, xác nh ư c quy mô, dung lư ng c a th trư ng th hi u tiêu dùng s n ph m, chu kỳ s ng c a s n ph m, v n nguyên v t li u s n xu t s n ph m ... Ngoài ra c n ph i xác nh xem nhân t nào có ý nghĩa quan tr ng quy t nh n tri n v ng bán hàng t i th i i m nghiên c u và trong tương lai. - Nghiên c u các nhân t nh hư ng: Xem xét các y u t thu c môi trư ng vĩ mô (kinh t , chính tr , văn hoá...) các y u t thu c môi trư ng vĩ mô (c nh tranh, giá c cung c u, kh năng tài chính ....). L i ích thu ư c t nghiên c u các nhân t nh hư ng là giúp cho doanh nghi p tránh ư c r i ro và thua l khi thâm nh p th trư ng. V n giá c có th ư c nghiên c u k lư ng hơn vì nó quy t nh n l i nhu n c a doanh nghi p. nh hư ng n s c tiêu th c a s n ph m, ây là v n chi n lư c vì nó là i u ki n m b o hi u qu kinh t trong kinh doanh xu t kh u. - Xác nh i tác kinh doanh: M c tiêu c a công vi c này tìm cho doanh nghi p ngư i c ng tác tin c y, an toàn và kinh doanh có lãi. Khi ó c n xem xét xem i tác kinh doanh trong lĩnh v c gì, quan i m kinh doanh, kh năng tài chính, m c uy tín c a h trên th trư ng và ph m vi trách nhi m c a h công tác. Nên ch n nh ng i tác tr c ti p, tránh i tác trung gian. - Nghiên c u chính sách ngo i thương c a các qu c gia, xem xét chính sách th trư ng, chính sách ưu ãi, chính sách m t hàng... Các chính sách này quy t nh n vi c doanh nghi p l a ch n m t hàng và phương th c thâm nh p th trư ng ó. 1.3.1.2.L a ch n m t hàng xu t kh u - L a ch n m t hàng xu t kh u ph thu c r t nhi u vào chính sách th trư ng, chính sách ưu ãi và chính sách m t hàng c a qu c gia nh p kh u. Nó qui nh m t hàng ư c phép kinh doanh, ư c phép nh p kh u, m t hàng nào còn h n ng ch... - L a ch n m t hàng d a vào th hi u tiêu dùng s n ph m, quan tr ng nh t là y u t văn hoá. Ngoài ra còn ph i tính n thương hi u c a s n ph m, quy cách 16
ph m ch t bao bì... tính th i v c a s n ph m, kh năng cung c p nguyên v t li u u vào, nhân công, k thu t... - Xem xét s n ph m nh xu t kh u ang giai o n nào c a chu kỳ s ng trên th trư ng. N u s n ph m ang giai o n thâm nh p và phát tri n thì vi c xu t kh u là thu n l i. Nhưng có nh ng s n ph m giai o n thoái trào c a chu kỳ s ng nh vào các bi n pháp khu ch trương c i ti n s n ph m làm cho s n ph m có th kéo dài ư c chu kỳ s ng và t ó có th y m nh xu t kh u. - M t căn c n a cũng ư c xét t i là t su t ngo i t c a hàng hoá. T su t ngo i t c a hàng hoá xu t kh u là t ng s n i t chi phí ra thu ư c m t ơn v ngo i t . N u t su t này l n hơn t giá h i oái h i oái hi n t i thì không nên xu t kh u. 1.3.1.3.N m v ng th trư ng ngoài nư c i v i nh ng ơn v kinh doanh i ngo i, vi c nghiên c u th trư ng có m t ý nghĩa c c kì quan tr ng. Trong vi c nghiên c u ó, nhưng n i dung c n n m v ng v th trư ng nư c ngoài là nh ng i u ki n chính tr - thương m i chung, lu t pháp và chính sách buôn bán, i u ki n v ti n t tín d ng, i u ki n v n t i và tình hình giá cư c… Ngoài ra còn ph i n m v ng nh ng i u liên quan n m t hàng kinh doanh như dung lư ng th trư ng, t p quán, th hi u tiêu dùng, các kênh tiêu th , s bi n ng giá c … 1.3.1.4.L a ch n khách hàng l a ch n khách hàng không nên căn c vào nh ng l i qu n cáo, t gi i thi u mà c n tìm hi u khách hàng v thái chính tr c a thương nhân, kh năng tài chính, lĩnh v c kinh doanh và uy tín c a h trong kinh doanh. 1.3.2. L p phương án kinh doanh và t o ngu n hàng xu t kh u 1.3.2.1.L p phương án kinh doanh: Trên cơ s nh ng k t qu thu lư m ư c trong quá trình nghiên c u ti p c n th trư ng ơn v kinh doanh l p phương án xu t kh u. Vi c xây d ng phương án xu t kh u bao g m các bư c sau: 17
- ánh giá tình hình th trư ng và thương nhân nh m rút ra nh ng nét t ng quát v tình hình, phân tích khó khăn và thu n l i trong xu t kh u. -L a ch n m t hàng, th i cơ, i u ki n và phương th c xu t kh u. S l a ch n này ph i có tính thuy t ph c trên cơ s phân tích nh ng tình hình có liên quan. - ra m c tiêu c th . Nh ng m c tiêu ra trông phương án xu t kh u bao gi cũng là nhưng m c tiêu c th như: s bán ư c bao nhiêu hàng, v i giá bao nhiêu, s thâm nh p vào th trư ng nào… - ra bi n pháp th c hi n. Nh ng biên pháp này là công c tt im c tiêu ra -Sơ b ánh giá hi u qu kinh t c a vi c xu t kh u. Hi u qu kinh t c a vi c xu t kh u ư c ánh giá thông qua nhi u ch tiêu khác nhau, trong ó ch y u là: +Ch tiêu t su t ngo i t +Ch tiêu th i gian hoàn v n. +Ch tiêu t su t doanh l i +Ch tiêu i m hòa v n. 1.3.2.2.Công tác t o ngu n hàng xu t kh u. Ngu n hàng là toàn b kh i lư ng và cơ c u hàng hoá thích h p v i nhu c u khách hàng có kh năng huy ng trong kỳ k ho ch. Mu n khai thác ngu n hàng thì doanh nghi p ph i nghiên c u ngu n hàng. Công vi c này có ý nghĩa chi n lư c i v i uy tín, n nh tính linh ng và chi phí s n xu t c a doanh nghi p. Có 2 phương pháp nghiên c u ngu n hàng là: - Phương pháp l y m t hàng làm ơn v nghiên c u: Nghiên c u tình hình kh năng và tiêu th c a t ng m t hàng. - Phương pháp l y cơ s s n xu t làm ơn v nghiên c u: Theo dõi ngu n l c s n xu t và cung ng s n ph m c a t ng cơ s s n xu t. 18
Sau ó doanh nghi p t ch c àm phán và th c hi n h p ng, ánh giá k t qu c a công ty t o ngu n hàng. 1.3.3. Giao d ch àm phán kinh doanh và ký k t h p ng xu t kh u 1.3.3.1 Giao d ch àm phán kinh doanh àm phán là ho t ng bên mua và bên bán ti n hành trao i, tho thu n các i u ki n mua bán, quy nh quy n và nghĩa v i v i nhau i n th ng nh t ký k t h p ng. àm phán ư c chia thành 2 phương th c chính như sau: - àm phán tr c ti p: là ho t ng giao d ch mà ngư i mua và ngư i bán tr c ti p g p g qui nh các i u ki n trong mua bán, giao d ch hàng hoá, giá c , i u ki n thanh toán m i khi tho thu n xong m t i u ki n nào ó, 2 bên s ghi l i b ng văn b n làm b ng ch ng. Hi n nay phương th c này ư c s d ng khá ph bi n òi h i ngư i th c hi n công tác này ph i thư ng xuyên có s nâng cao kinh nghi m, trình àm phán, trao i ki n th c chuyên môn tránh b ng trư c i tác giao d ch. àm phán gián ti p: Là phương th c giao d ch mà ngư i bán và ngư i mua không tr c ti p g p nhau mà ti n hành trao i các yêu c u, quy nh và các quy n và nghĩa v c a nhau thông qua thư t , i n tín. Phương th c này bao g m các ho t ng: H i giá, báo giá, chào hàng, hoàn giá, ch p nh n và xác nh n. 1.3.3.2. Ký k t h p ng: Sau khi k t thúc àm phán, các bên mua - bán ti n hành ký k t h p ng. Do có y u t nư c ngoài nên h p ng xu t nh p kh u có ngu n lu t i u ch nh ph c t p hơn so v i h p ng mua bán trong nư c. M c dù v y m t h p ng có hi u l c thì trư c h t nó ph i tuân theo lu t pháp qu c gia mà ch th mang qu c t ch. Các bên có th l a ch n công ư c qu c t , pháp lu t nư c ngoài, các t p quán thương m i qu c t i u ch nh h p ng ngo i thương. Vi c l a ch n ngu n lu t i u ch nh do 2 bên t tho thu n, các h p ng ư c s d ng thư ng căn c vào m u xây d ng, i v i nh ng trư ng h p ph c t p, nhi u m t hàng, 19
thì kèm theo h p ng ph i có các bên ph ki n, có th b sung, lư c b i nh ng i u ki n không c n thi t cho phù h p v i th c ti n. Trong kinh doanh qu c t , tuỳ thu c vào hình th c kinh doanh mà có các lo i h p ng c th : h p ng xu t nh p kh u hàng hoá, h p ng gia công, h p ng u thác xu t kh u, h p ng chuy n giao công ngh ... Các h p ng này bên c nh các i u kho n thông thư ng còn có các i u kho n riêng bi t cho t ng lo i.M t h p ng mua bán qu c t thương g m các i u kho n ch y u sau: -Tên hàng: ây là i u kho n quan tr ng nh t, nó nói lên chính xác i tư ng mua bán, trao i. Tên hàng ph i ư c di n t chính xác vì nó liên quan n quy n l i và nghĩa v c a c hai bên cùng như liên quan n các quy nh c a Nhà Nư c. -Ph m ch t: i u kho n này nói lên tính năng, quy cách, kích thư c, tác d ng, công su t, hi u su t … c a hàng hóa mua bán. -S lư ng: i u kho n này bao g m các v n v ơn v tính s lư ng (ho c tr ng lư c) c a hàng hóa, phương pháp quy nh s lư ng và xác nh tr ng lư ng. -Bao bì: Trong i u kho n này các bên ph i th a thu n v i nhau nh ng v n v yêu c u ch t lư ng c a bao bì và giá c c a bao bì. -Giá c : Trong i u kho n này c n quy nh rõ v ng ti n tính giá, m c giá, phương pháp tính quy nh giá, phương pháp xác nh m c giá, cơ s c a giá c và vi c gi m giá. -Giao hàng: N i dung cơ b n c a i u kho n này là xác nh a i m và th i h n giao hàng, xác nh phương th c giao hàng và vi c thông báo giao hàng. -Thanh toán: Trong i u kho n này các bên xác inh nh ng v n v ng ti n thanh toán, th i h n tr ti n và phương th c tr ti n. -Khi u n i: i u kho n này quy nh các v n v th th c, th i h n, cách th c gi i quy t khi u n i cũng như quy n h n và nghĩa v c a các bên khi x y ra nh ng trư ng h p như: giao hàng không úng s lwongj, ch t lư ng bao bì như ã th a thu n, giao hàng ch m so v i quy nh c a h p ng… 20