Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN VĂN PHÚC

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TỪ

THỰC TIỄN TỈNH ĐẮK NÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG

Đắk Lắk, năm 2019

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN VĂN PHÚC

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TỪ

THỰC TIỄN TỈNH ĐẮK NÔNG

Ngành: Chính sách công

Mã số: 8 34 04 02

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐINH KHẮC TUẤN

Đắk Lắk, năm 2019

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn Thạc sĩ “Thực hiện Chính sách phát triển nguồn nhân lực từ thực

tiễn tỉnh Đắk Nông” là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi dưới sự

hướng dẫn tận tình của TS. Đinh Khắc Tuấn. Các số liệu, kết quả nghiên cứu được

công bố trong công trình hoàn toàn trung thực. Trong công trình nghiên cứu này

mọi sự tham khảo, trích dẫn đều được chú thích thỏa đáng, không có bất kỳ sự sao

chép nào mà không có trích dẫn nguồn, tác giả.

Tôi xin cam đoan những lời trên đây là đúng sự thật và xin chịu hoàn toàn

trách nhiệm về lời cam đoan của mình./.

Đắk Lắk, tháng 11 năm 2019

Học viên Cao học

Trần Văn Phúc

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành Luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân, Học viên đã

nhận được sự động viên, giúp đỡ, hướng dẫn tận tình và quý báu của quý thầy, cô

giáo cùng với sự động viên, khuyến khích của đồng nghiệp, người thân và bạn bè.

Trước hết, Học viên xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến các giảng

viên đã tận tình giảng dạy, cung cấp phương pháp nghiên cứu và giúp bản thân có

thêm nhiều hiểu biết mới về chính sách công để Học viên tự tin, chủ động xây dựng

và hoàn thành đề tài nghiên cứu của mình.

Học viên xin gửi lời cảm ơn chân thành, sâu sắc đến TS. Đinh Khắc Tuấn,

Người Thầy đã dành nhiều thời gian và tâm huyết hướng dẫn, giúp đỡ Học viên

trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đắk Nông; Lãnh đạo và

cán bộ công chức các Sở, Ban, Ngành của tỉnh Đắk Nông đã quan tâm giúp đỡ, tạo

mọi điều kiện thuận lợi để Học viên học tập, nghiên cứu, thu thập thông tin, tài liệu,

số liệu để hoàn thành Luận văn này.

Với khả năng của bản thân và thời gian nhất định, chắc chắn Luận văn này

không tránh khỏi những thiếu sót; Học viên rất mong nhận được sự thông cảm

cũng như đóng góp ý kiến của quý thầy, cô giáo, các nhà khoa học và sự chia sẽ

của đồng nghiệp, bạn bè để Học viên có thể tiếp tục nghiên cứu sâu hơn và toàn

diện hơn.

Xin chân thành cảm ơn./.

Đắk Lắk, tháng 11 năm 2019

Học viên Cao học

Trần Văn Phúc

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................... vii

PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN

NGUỒN NHÂN LỰC ............................................................................................... 8

1.1. Các khái niệm liên quan đến chính sách phát triển nguồn nhân lực .......................... 8

1.2. Khái niệm, vị trí, ý nghĩa thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực. ...... 13

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân

lực. ............................................................................................................................. 15

1.4. Nội dung quy trình tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

................................................................................................................................... 21

1.5. Phương pháp tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực ......... 26

Tiểu kết Chương 1 ..................................................................................................... 27

Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN

NHÂN LỰC TỈNH ĐẮK NÔNG ............................................................................... 28

2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu ........................................................................ 28

2.2. Mục tiêu thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông từ

năm 2011 đến nay ..................................................................................................... 34

2.3. Tình hình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông .. 35

2.4. Đánh giá tình hình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk

Nông .......................................................................................................................... 60

Tiểu kết Chương 2 ..................................................................................................... 66

Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG, MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO

HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC

TẠI TỈNH ĐẮK NÔNG .......................................................................................... 67

3.1. Mục tiêu, phương hướng về phát triển nguồn nhân lực của tỉnh Đắk Nông trong

thời gian tới. .............................................................................................................. 67

3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

................................................................................................................................... 69

3.3. Một số kiến nghị về thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực ................ 77

Tiểu kết Chương 3 ..................................................................................................... 78

KẾT LUẬN .............................................................................................................. 79

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 81

PHẦN PHỤ LỤC .........................................................................................................

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BCHTW Ban chấp hành Trung ương

CBLĐQL Cán bộ lãnh đạo quản lý

CMCN Các mạng công nghiệp

CNXH Chủ nghĩa xã hội

CNH- HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CS; CSC Chính sách; Chính sách công

GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo

HĐND Hội đồng nhân dân

HNQT Hội nhập quốc tế

KH&ĐT Kế hoạch và Đầu tư

KH&CN Khoa học và Công nghệ

KHXH Khoa học xã hội

KHTN Khoa học tự nhiên

KHKT Khoa học kỹ thuật

KT - XH Kinh tế - xã hội

LĐ, TB&XH Lao động, Thương binh và Xã hội

LHQ Liên Hiệp quốc

NNL Nguồn nhân lực

PTNNL Phát triển nguồn nhân lực

QP - AN Quốc phòng - An ninh

TCCS Tổ chức cơ sở

UBND Ủy ban nhân dân

XHCN Xã hội chủ nghĩa

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc tại thời điểm 1/7 hàng năm

phân theo thành thị, nông thôn ........................................................................... 33

Bảng 2.2: Lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc tại thời điểm 1/7 hàng năm

phân theo ngành kinh tế ...................................................................................... 33

Bảng 2.3: Thống kê công tác truyền thông về công tác đào tạo nhân lực có tay nghề cao

............................................................................................................................ 39

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là gốc của mọi công

việc”, “Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Ngay từ khi

lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng công tác cán bộ, xem đây là khâu then

chốt trong toàn bộ hoạt động, là nguyên nhân thành, bại của cách mạng Việt Nam.

Trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt là Việt Nam đang đẩy mạnh tiến trình Công

nghiệp hóa, Hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, trong bối cảnh cuộc cách

mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, điều đó lại được khẳng định lại một

lần nữa. Tại các kỳ Đại hội XI, XII, Đảng ta khẳng định “Phát triển nguồn nhân lực,

nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao làm một trong ba khâu đột phá của chiến

lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020”. “tiếp tục thực hiện có hiệu

quả ba khâu đột phá trong chiến lược (hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định

hướng XHCN, đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, đào tạo, PTNNL, nhất là NNL

chất lượng cao …” đây là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn hiện nay.

Từ khi thành lập tỉnh đến nay, tỉnh Đắk Nông luôn đứng trước những thách

thức về nguồn nhân lực bởi tiến trình thực hiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh

trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế,

chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh đòi hỏi rất cao về chất lượng nguồn nhân lực.

Tuy nhiên, đội ngũ nhân lực của tỉnh, đặc biệt là cán bộ chủ chốt chủ yếu được điều

động từ tỉnh Đắk Lắk sang, đến nay phần lớn lực lượng này đã nghỉ hưu hoặc đến

tuổi nghỉ hưu. Đội ngũ cán bộ trẻ mới tuyển dụng hầu hết được đào tạo cơ bản

nhưng chưa có điều kiện để rèn luyện, thử thách cọ xát với thực tế nhiều nên chất

lượng còn hạn chế, chưa đủ đáp ứng được yêu cầu phát triển của tỉnh. Bên cạnh đó,

chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao về công tác tại tỉnh Đắk Nông

còn gặp nhiều khó khăn, chưa mang lại hiệu quả.

Tỉnh Đắk Nông được tái lập vào ngày 01/01/2004, là tỉnh nằm ở cửa ngõ

phía Tây Nam của Tây Nguyên, có đường biên giới tiếp giáp với Campuchia dài

130km. Trong những năm qua được sự quan tâm đầu tư của Trung ương cùng với

sự nổ lực của cán bộ, quân và dân tỉnh Đắk Nông đã đạt được tốc độ phát triển khá

nhanh: năm 2018 dân số đạt trên 644.000 người với 8 đơn vị hành chính cấp huyện;

tốc độ tăng trưởng GDP hơn 12%; quy mô nền kinh tế của tỉnh năm 2018 tăng gấp

4,32 lần so sới năm 2004; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 40,72 triệu

đồng/người/năm 2018; cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển biến rõ nét từ chủ yếu là

nông nghiệp sang hướng công nghiệp, dịch vụ. Tuy nhiên, tỉnh Đắk Nông về cơ bản

vẫn là một tỉnh có “kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thấp kém, nội lực yếu, nguồn

nhân lực bất cập”. Trước những yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội, phát triển

nguồn nhân lực trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập

quốc tế và thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh. Ngày

10/8/2011 Tỉnh ủy Đắk Nông đã ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TU về phát triển

nguồn nhân lực tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020;

Nghị quyết số 35/2011/NQ-HĐND ngày 09/12/2011 của Hội đồng nhân dân tỉnh

Đắk Nông về quy định các chính sách phát triển nguồn nhân lực trong hệ thống

chính trị tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2012-2015; Ngày 09/10/2013, UBND tỉnh Đắk

Nông đã ban hành Quyết định số 1594/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án Đào

tạo, phát triển nguồn nhân lực tỉnh Đắk Nông đến năm 2015 và định hướng đến

năm 2020. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị, địa phương trong tỉnh đã ban hành và tiếp tục

thực hiện có hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách nhằm đào tạo, phát triển và thu

hút nhân lực trên địa bàn như chính sách về công tác cán bộ; Chính sách hỗ trợ kinh

phí cho học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số tại chỗ, chính sách dạy nghề;

chính sách phát triển giáo dục và đào tạo; chính sách phát triển nguồn nhân lực chất

lượng cao, bồi dưỡng nhân tài, xây dựng đội ngũ chuyên gia đầu ngành, đội ngũ cán

bộ chủ chốt đã được các cấp ủy và lãnh đạo đơn vị quan tâm thực hiện, khuyến

khích tự đào tạo sau đại học, đại học văn bằng 2, bồi dưỡng theo vị trí việc làm,

nâng cao kỹ năng lãnh đạo, quản lý, kỹ năng xử lý tình huống … Trong quá trình

triển khai thực hiện các chính sách trên, bước đầu đã mang lại hiệu quả đáng ghi

nhận trong công tác đánh giá, quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng cán bộ trong

hệ thống chính trị, công tác đào tạo nghề, công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân từ

cơ sở đến tỉnh. Góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cả hệ thống chính trị,

chất lượng cán bộ, trình độ tay nghề của người lao động được nâng lên rõ rệt. Bên

cạnh những thành quả chung, cũng đã nhận thấy rõ những vướng mắc, bất cập. Đó

chính là lý do tôi chọn đề tài: “Thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực từ

thực tiễn tỉnh Đắk Nông” để thực hiện luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ của mình. Việc

nghiên cứu đề tài là thiết thực và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội

của tỉnh Đắk Nông hiện nay.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Ngoài các tài liệu thu thập được từ Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông, một số

đề tài, luận văn, sách báo, bài viết liên quan đến PTNNL được tác giả tham khảo, kế

thừa và phát triển trong luận văn này như:

- Vũ Văn Phúc, Nguyên Huy Hùng (đồng chủ biên – 2012), Phát triển nguồn

nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Nxb

Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Các tác giả đã trình bày từ những vấn đề lý luận chung,

kinh nghiệm trong nước và quốc tế từ đó nêu lên thực trạng, những kiến nghị và

giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH và HNQT.

Đây là cuốn sách có giá trị tham khảo trong học tập và nghiên cứu áp dụng cho thực

tiễn Việt Nam.

- Trần Văn Tùng – Lê Ái Lâm (1996), Phát triển nguồn nhân lực: kinh

nghiệm thế giới và thực tiễn nước ta, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Các tác giả

luận giải một số vấn đề về cơ sở lý luận chung về NNL, phân tích thực trạng nguồn

nhân lực và khái quát một số kinh nghiệm về phát triển nguồn nhân lực trên thế giới

và Việt Nam.

- Chu Chí Thắng (2002), Hợp tác quốc tế về đào tạo nguồn nhân lực Khoa

học và công nghệ sau đại học – Nghiên cứu trường hợp Trung tâm Khoa học Tự

nhiên và Công nghệ quốc gia. Đề tài đã đi sâu vào phân tích những yếu tố đã đạt

được trong quá trình hợp tác với các trường liên kết đào tạo, làm rõ những yếu

điểm, phân tích quá trình hợp tác và định hướng phát triển cho trung tâm trong

những giai đoạn tiếp theo…

- TS. Nguyễn Tuyết Mai (2000), “Chiến lược phát triển nguồn nhân lực của

Việt Nam”, Đề tài khoa học cấp Nhà nước, do Bộ Kế hoạch và đầu tư chủ trì. Tác

giả đã chỉ ra tầm quan trọng, quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển NNL của

nước ta.

- Nguyễn Thanh (2002), “Phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp

hoá, hiện đại hoá đất nước” Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Dưới góc độ Triết

học, tác giả đã khẳng định phát triển nguồn nhân lực là yếu tố quyết định sự thành

công của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta hiện nay; Việc phát

triển nguồn nhân lực có chất lượng ở nước ta, thực trạng và một số định hướng chủ

yếu về phát triển nguồn nhân lực. Từ đó, tác giả đã đưa ra các giải pháp phát triển

nguồn nhân lực có chất lượng cho CND, HĐH.

- Tô Huy Rứa (2015), Một số vấn đề về phát triển nguồn nhân lực chất lượng

cao ở nước ta hiện nay, Tạp chí Xây dựng Đảng, số 12-2014, số 1-2015, số 2+3-

2015. Tác giả đã trình bày cơ sở lý luận khẳng định: Nguồn nhân lực chất lượng cao

- nhân tố quyết định thành công trong cạnh tranh, hội nhập và phát triển và đề xuất

giải pháp nhằm phát triển NNL chất lượng cao đáp ứng kịp thời yêu cầu tiếp tục

công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước.

- Luận văn thạc sĩ “Quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông

thôn trên địa bàn tỉnh Đắk Nông” của Lê Thị Mỹ Hằng, năm 2017. Tác giả đã hệ

thống hóa các cơ sở lý luận, phân tích, đánh giá mục tiêu và đưa ra các giải pháp,

công cụ, vai trò của hoạt động quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông

thôn trên địa bàn tỉnh Đắk Nông trong thời gian tới.

Các công trình trên đã nêu lên những thực trạng chung và đã đưa ra những

giải pháp khái quát nhằm phát triển nhân lực trong điều kiện hội nhập, song chưa có

công trình nào nghiên cứu một cách cụ thể về “Thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông” để đưa ra các giải pháp nhằm hoàn

thiện quá trình tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk

Nông có hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh. Do đó, đề tài “Thực

hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông” là công

trình nghiên cứu có tính độc lập.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận, phân tích và đánh giá thực trạng việc thực

hiện chính sách PTNNL tại tỉnh Đắk Nông trong thời gian qua. Trên cơ sở đó, Luận

văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc tổ chức thực hiện chính sách PTNNL

tại tỉnh Đắk Nông trong thời gian tới.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu những vấn đề cơ sở lý luận về thực thiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực;

- Phân tích, đánh giá thực trạng việc thực hiện chính sách phát triển nguồn

nhân lực tại tỉnh Đắk Nông từ năm 2011 đến nay.

- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc tổ chức thực hiện chính sách

phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông trong thời gian tới

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu việc thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại

tỉnh Đắk Nông.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

a) Về nội dung: Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận về phát trển nguồn nhân

lực, chính sách phát triển nguồn nhân lực, thực hiện chính sách phát triển nguồn

nhân lực tại tỉnh Đắk Nông và đánh giá thực trạng thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông.

b) Về không gian: tại tỉnh Đắk Nông.

c) Về thời gian: Luận văn thực hiện việc phân tích, đánh giá việc thực hiện

chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông từ năm 2011 đến nay

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Cơ sở lý luận

Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác –

Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách của

Đảng và Nhà nước ta về thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

- Nghiên cứu tài liệu: Tác giả luận văn nghiên cứu các văn bản quy phạm có

liên quan đến đề tài nghiên cứu; tài liệu sách, báo, bài viết hội thảo, hội nghị; Kết

quả nghiên cứu của các đề tài khoa học có liên quan đã được công bố.

- Phương pháp phân tích thống kê mô tả: Chủ yếu tập trung vào thống kê mô

tả, so sách thông qua các số liệu, chỉ tiêu để đánh giá chính sách, các bảng biểu.

- Phương pháp phân tích, tổng hợp: Được sử dụng để tổng hợp và phân tích

các số liệu về nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông trong thời gian từ 2011 đến 2015

và từ 2015 đến nay, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được; những hạn chế, yếu kém

của việc thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông.

- Phương pháp phân tích so sánh: Kết quả việc thực hiện chính sách phát

triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông từ năm 2011 đến 2015 và từ 2015 đến nay,

từ đó đưa ra các đánh giá trong việc thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

tại tỉnh Đắk Nông.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

6.1. Ý nghĩa lý luận

Luận văn đã hệ thống hóa, cung cấp các cứ liệu, góp phần bổ sung vào

khoảng trống nghiên cứu về quá trình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân

lực tại tỉnh Đắk Nông, làm phong phú thêm những nhận thức nghiên cứu về phát

triển nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Kết quả nghiên cứu của Luận văn cũng cung cấp những nhận thức mới về

quá trình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ công nghiệp

hóa, hiện đại hóa, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

6.2. Ý nghĩa thực tiễn

- Luận văn đã phân tích và đánh giá thực trạng việc thực hiện chính sách phát

triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông từ đó tìm ra những ưu điểm, tồn tại và bất

cập để rút ra bài học kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực tại các tỉnh khác nói chung.

- Luận văn đã đóng góp những đề xuất, ý tưởng và những giải pháp nhằm hoàn

thiện quá trình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông.

- Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên

cứu, nhà quản lý trên địa bàn các tỉnh nói chung và tỉnh Đắk Nông nói riêng trong

việc ban hành chính sách và thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực của tỉnh.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu

thành 3 chương như sau:

Chương 1: Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực từ thực

tiễn tỉnh Đắk Nông

Chương 3: Phương hướng, mục tiêu và giải pháp nâng cao hiệu quả thực

hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông.

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN

NHÂN LỰC

1.1. Các khái niệm liên quan đến chính sách phát triển nguồn nhân lực

1.1.1. Nguồn nhân lực

Theo định nghĩa của Liên Hiệp Quốc: “Nguồn nhân lực là trình độ lành nghề, là

kiến thức và năng lực của toàn bộ cuộc sống con người hiện có thực tế hoặc tiềm năng để

phát triển kinh tế - xã hội trong một cộng đồng” [31, tr.3].

Theo GS.TS. Phạm Minh Hạc: “Nguồn nhân lực là tổng thể các tiềm năng

lao động của một nước hoặc một địa phương, tức nguồn lao động được chuẩn bị (ở

các mức độ khác nhau) sẵn sàng tham gia một công việc lao động nào đó, tức là

những người lao động có kỹ năng (hay khả năng nói chung), bằng con đường đáp

ứng được yêu cầu của cơ chế chuyển đổi cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế theo hướng

CNH, HĐH” [16,tr. 269].

Theo PGS.TS. Hoàng Chí Bảo: “nguồn lực con người là sự kết hợp thể lực

và trí lực, cho thấy khả năng sáng tạo, chất lượng, hiệu quả hoạt động và triển vọng

mới phát triển con người” [1, tr. 53].

Như vậy, khi nói đến nguồn nhân lực tức là nói đến toàn bộ những người có

khả năng tham gia vào phát triển kinh tế - xã hội trực tiếp và các thế hệ những người

sẽ tiếp tục tham gia vào phát triển kinh tế - xã hội (tiềm năng). Nguồn nhân lực không

đơn thuần là lực lượng lao động có và sẽ có mà là tập hợp gồm cả ba yếu tố thể lực,

trí lực và kỹ năng lao động, thái độ lao động và phong cách làm việc. Những đặc

điểm này thuộc vào chất lượng nguồn nhân lực và được đánh giá bằng các chỉ tiêu

tổng hợp là văn hóa lao động.

Từ các cách hiểu nêu trên và từ thực tiễn gắn với góc độ nghiên cứu của đề

tài, có thể hiểu: NNL là nguồn lực con người, là tổng thể số dân và chất lượng con

người với những chỉ tiêu về thể chất, trí tuệ, tinh thần của các cá nhân trong một

cộng đồng, một quốc gia .. đã, đang và sẽ tham gia vào quá trình lao động sáng tạo

vì sự phát triển và tiến bộ của xã hội.

Như vậy, trong nguồn nhân lực thì yếu tố chất lượng nguồn nhân lực đóng

vai trò quan trọng, quyết định cho sự phát triển và tiến bộ của xã hội, nhất là trong

giai đoạn hiện nay, khi cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra mạnh

mẽ và nhanh chóng thì nguồn nhân lực chất lượng cao có vai trò cực kỳ quan trọng

cho sự phát triển nhanh và bền vững, thúc đẩy nền kinh tế xã hội phát triển.

1.1.2. Phát triển nguồn nhân lực

Theo Liên Hiệp Quốc: Phát triển nguồn nhân lực bao gồm giáo dục, đào tạo

và sử dụng tiềm năng con người nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng

cao chất lượng cuộc sống nguồn nhân lực [60].

Theo GS. Nguyễn Đình Tấn: Phát triển nguồn nhân lực là quá trình nâng cao

năng lực của con người về mọi mặt: Thể lực, trí lực, tâm lực, đồng thời phân bổ, sử

dụng, khai thác và phát huy hiệu quả nhất nguồn nhân lực thông qua hệ thống phân

công lao động và giải quyết việc làm để phát triển kinh tế - xã hội [37, tr. 32].

Theo PGS. Phạm Thành Nghị: Phát triển nguồn nhân lực là gia tăng giá trị

cho con người, cả giá trị vật chất và tinh thần, cả trí tuệ lẫn tâm hồn cũng như kỹ

năng nghề nghiệp, làm cho con người trở thành người lao động có những năng lực

và phẩm chất mới, cao hơn, đáp ứng được những yêu cầu to lớn và ngày càng gia

tăng của sự phát triển kinh tế - xã hội [34, tr. 14].

Từ những khái niệm trên, tác giả cho rằng, phát triển nguồn nhân lực là sự biến

đổi cả về số lượng và chất lượng của nguồn nhân lực trên các mặt thể lực, trí lực và tâm

lực nhằm đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong

từng giai đoạn phát triển. Như vậy, PTNNL bao gồm phát triển về số lượng và phát

triển về chất lượng. Trong giai đoạn hiện nay, PTNNL về chất lượng đang được đặc

biệt quan tâm để tạo ra NNL chất lượng cao đáp ứng được yêu cầu CNH, HĐH và hội

nhập quốc tế của đất nước.

Phát triển về mặt số lượng là làm tăng số lượng nhân lực trẻ cơ học thông

qua các chính sách dân số, điều tiết cơ cấu vùng miền, cơ cấu sản xuất.

Phát triển về mặt chất lượng là nâng cao sức khỏe, thể lực chiều cao, cân nặng

cân đối, trình độ chuyên môn, văn hóa, kỹ năng nghề nghiệp, đạo đức, lối sống …

Biến đổi về cơ cấu là làm cân đối cơ cấu nguồn nhân lực phù hợp giữa các

vùng miền, giới tính, lứa tuổi, nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, khoa học….

1.1.3. Chính sách

Chính sách là động lực quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội của địa

phương, đất nước. Chính sách đúng đắn sẽ là đòn bẩy để thúc đẩy sự phát triển của

một ngành hoặc lĩnh vực hoặc một địa phương nào đó và ngược lại. Chính sách có

vai trò quan trọng là quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội của vùng, địa

phương và của cả nước.

Qua nghiên cứu cho thấy có rất nhiều cách hiểu khác nhau về nội hàm của

chính sách. Tuy nhiên, tác giả đồng ý với cách hiểu:

“Chính sách là những chuẩn tắc cụ thể để thực hiện đường lối, nhiệm vụ.

Chính sách được thực hiện trong một thời gian nhất định, trên những lĩnh vực cụ thể

nào đó. Bản chất, nội dung và phương hướng của chính sách tuỳ thuộc tính chất của

đường lối, nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội. Muốn đầu ra chính sách

đúng phải vừa giữ vững mục tiêu, phương hướng được xác định trong đường lối,

nhiệm vụ chung, vừa linh loạt vận dụng vào hoàn cảnh và điều kiện cụ thể” [30, tr.

475]. Đây là một khái niệm tương đối hoàn chỉnh về chính sách nói chung, theo

khái niệm này, nội hàm của chính sách gồm:

Thứ nhất, Chính sách là văn bản cụ thể hóa đường lối, chính sách của Đảng,

Nhà nước đối với một lĩnh vực nào đó, một đối tượng nào đó ...

Thứ hai, CS thường được thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định.

Thứ ba, Chính sách được ban hành phải căn cứ vào đường lối, chủ trương

của Đảng, pháp luật của nhà nước và tình hình thực tế nhắm đến một mục đích nào

đó; nhằm thực hiện mục tiêu nào đó.

Thứ tư, Chính sách muốn có tính khả thi cao khi áp dụng vào thực tế thì khi xây

dựng chính sách cần sát với tình hình thực tiễn và khi áp dụng phải có tính linh hoạt,

sáng tạo trên cơ sở vận dụng đường lối, chủ trương, nhiệm vụ để phù hợp với điều kiện

thực tế của từng ngành nghề, từng địa phương, vùng miền.

1.1.4. Chính sách công

Theo PGS.TS. Đỗ Phú Hải: “Chính sách công là một tập hợp các quyết định

chính trị có liên quan của nhà nước nhằm lựa chọn mục tiêu cụ thể với các giải pháp

công cụ thực hiện giải quyết các vấn đề của xã hội theo mục tiêu đã xác định của

Đảng chính trị cầm quyền” [18, tr. 37].

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải: "Chính sách công là kết quả ý chí chính trị

của nhà nước được thể hiện bằng một tập hợp các quyết định có liên quan với nhau,

bao hàm trong đó định hướng mục tiêu và cách thức giải quyết những vấn đề công

trong xã hội" [20, tr. 51].

Theo PGS.TS. Hồ Việt Hạnh: “Chính sách công là những quyết định của chủ

thể được trao quyền lực công nhằm giải quyết những vấn đề vì lợi ích chung của

cộng đồng” [21, tr. 6]

Tóm lại từ các khái niệm trên, cho thấy Chính sách công đều có những đặc

trưng quan trọng đó là:

Thứ nhất, chủ thể ban hành chính sách công là Nhà nước. Nhà nước ở đây

được hiểu là các cơ quan có thẩm quyền trong bộ máy Nhà nước, bao gồm Quốc

hội, Chính phủ, các Bộ, chính quyền địa phương các cấp… CSC do Nhà nước đề ra

và tổ chức thực thi nên CSC luôn phản ánh bản chất của Nhà nước đó. Nhà nước ta

là nhà nước của dân, do dân và vì dân. Vì vậy các CSC của Nhà nước là sự tác động

của Nhà nước lên các lĩnh vực kinh tế - xã hội nhằm thúc đẩy sự phát triển của đất

nước, phục vụ lợi ích của nhân dân. Trong giai đoạn hiện nay, các CSC của Nhà

nước hướng vào việc tạo ra những động lực và phát huy sức mạnh nội tại trong dân,

kết hợp với việc tạo dựng nguồn vốn, môi trường và điều kiện quốc tế để thực hiện

thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Thứ hai, CSC gồm nhiều quyết định có liên quan lẫn nhau. Khái niệm quyết

định ở đây có thể được coi như một sự lựa chọn hành động của Nhà nước. Chính

sách là một chuỗi hay một loạt các quyết định cùng hướng vào việc giải quyết một

vấn đề chính sách, do một hay nhiều cấp khác nhau trong bộ máy Nhà nước ban

hành trong một thời gian dài. Một chính sách có thể được thể chế hóa thành các văn

bản pháp luật để tạo căn cứ pháp lý cho việc thực thi.

Thứ ba, các quyết định này là những quyết định hành động. CSC trước hết thể

hiện dự định của nhà hoạch định chính sách làm thay đổi hay duy trì một hiện trạng

nào đó. Song, nếu chính sách chỉ là những dự định, dù được ghi thành văn bản thì

nó vẫn chưa phải là một chính sách. CSC còn phải bao gồm các hành vi thực hiện

những dự định nói trên và đưa lại những kết quả thực tế.

Thứ tư, CSC tập trung giải quyết một vấn đề đang đặt ra trong đời sống kinh tế -

xã hội theo những mục tiêu xác định. Khác với các loại công cụ quản lý khác như chiến

lược, kế hoạch của nhà nước là những chương trình hành động tổng quát, bao quát một

hoặc nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội, đặc điểm của CSC là chúng được đề ra và được

thực hiện nhằm giải quyết một hoặc một số vấn đề đang đặt ra trong đời sống xã hội.

Có thể nói, vấn đề chính sách là hạt nhân xuyên suốt toàn bộ quy trình chính sách.

Thứ năm, xét theo nghĩa rộng, CSC bao gồm những việc nhà nước định làm và

không định làm. Điều đó có nghĩa là, không phải mọi mục tiêu của CSC đều dẫn tới

hành động, mà nó có thể là yêu cầu của chủ thể không được hành động. Chẳng hạn,

chính sách thả nổi giá cả xác định việc Nhà nước không can thiệp vào sự lên xuống

của giá cả mà để cho chúng biến động theo cơ chế thị trường.

Thứ sáu, CSC tác động đến các đối tượng của chính sách. Đối tượng chính

sách là những người chịu sự tác động hay điều tiết của chính sách. Phạm vi điều tiết

của chính sách có thể rộng hay hẹp tùy theo nội dung của từng chính sách.

Thứ bảy, CSC được Nhà nước đề ra nhằm phục vụ lợi ích chung của cộng

đồng hoặc của quốc gia. Tuy nhiên, trên thực tế có tình trạng là một chính sách

công đem lại lợi ích cho bộ phận dân cư này nhiều hơn so với bộ phận dân cư khác,

thậm chí có bộ phận bị thiệt thòi.

1.1.5. Chính sách phát triển nguồn nhân lực

Từ những khái niệm chung về chính sách công và khái niệm về PTNNL. Tác

giả luận văn xác định cách hiểu chính sách PTNNL như sau:

Chính sách phát triển nguồn nhân lực là những hành động ứng xử của Nhà

nước thông qua các hình thức khác nhau để chăm lo, giáo dục, đào tạo, tạo điều

kiện cho công dân trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm đáp ứng yêu cầu

sự nghiệp phát triển của xã hội, bảo vệ tổ quốc và hội nhập quốc tế.

Khái niệm nêu trên đã bao gồm các nội dung:

Thứ nhất, Cơ quan ban hành chính sách PTNNL là Nhà nước: Quốc hội, Chính

phủ; các bộ ngành thuộc Chính phủ và HĐND các cấp.

Thứ hai, các chính sách được thể hiện bằng các công cụ, hình thức khác nhau như

hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật: Luật, Nghị định, Nghị quyết, Thông tư ….

Thứ ba, các chính sách PTNNL thể hiện việc chăm lo, giáo dục, đào tạo trình

độ chuyên môn, văn hóa, nghề nghiệp, tay nghề, kỷ thuật lao động, kỹ năng lao

động cho người lao động.

Thứ tư, Mục tiêu của các chính sách PTNNL là đào tạo công dân trở thành

nguồn lực có tay nghề, trình độ chất lượng cao để đáp ứng yêu cầu sự nghiệp phát

triển của xã hội, bảo vệ tổ quốc và hội nhập quốc tế.

1.2. Khái niệm, vị trí, ý nghĩa thực hiện chính sách phát triển nguồn

nhân lực.

1.2.1. Khái niệm thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

Thực hiện chính sách công nói chung, chính sách PTNNL nói riêng là toàn

bộ quá trình chuyển hóa ý chí của chủ thể trong chính sách PTNNL thành hiện thực

với các đối tượng quản lý nhằm đạt được các mục tiêu định hướng của Nhà nước.

Thực hiện chính sách PTNNL là giai đoạn thứ tư, đặc biệt quan trọng của chu trình

chính sách PTNNL. Nói cách khác, đây là quá trình kết hợp giữa con người với các

nguồn lực vật chất, tài chính, khoa học công nghệ nhằm sử dụng các nguồn lực này

một cách có hiệu quả theo những mục tiêu đề ra.

1.2.2. Vị trí của thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

Nếu ví chu trình chính sách PTNNL như một sợi xích liên kết lại với nhau thì

tổ chức thực hiện chính sách là một mắt xích quan trọng trong chu trình chính sách,

nếu thiếu vắng mắt xích này thì chu trình chính sách không thể tồn tại. Trên thực tế,

khi một chính sách được triển khai vào đời sống xã hội thì sẽ có các trường hợp xảy

ra như sau: Thứ nhất, một chính sách tốt nếu thực hiện tốt thì chính sách đó thành

công; Thứ hai, một chính sách tốt nếu thực hiện không tốt thì chính sách đó thất bại;

Thứ ba, một chính sách không tốt nếu thực hiện tốt thì chính sách đó thành công; Thứ

tư, một chính sách không tốt nếu thực hiện không tốt thì chính sách đó thất bại kép.

Tổ chức thực hiện chính sách PTNNL là trung tâm kết nối các giai đoạn

trong chu trình chính sách PTNNL thành một hệ thống. Giai đoạn thực hiện chính

sách được coi là giai đoạn tổng hợp của cả 3 giai đoạn gồm: Hoạch định chính sách,

thực thi chính sách và đánh giá chính sách. So với các khâu khác trong chu trình

chính sách PTNNL, tổ chức thực hiện chính sách có vị trí đặc biệt quan trọng, vì

đây là bước hiện thực hóa chính sách PTNNL vào trong đời sống xã hội. Thực tiễn

là chân lý, nếu đưa vào thực hiện chính sách PTNNL tốt không những mang lại lợi

ích to lớn cho các nhóm đối tượng thụ hưởng mà còn củng cố niềm tin của nhân dân

vào các chính sách của Nhà nước. Điều này hoàn toàn có lợi về mặt chính trị và xã

hội, làm tăng uy tín của Nhà nước trong công tác quản lý.

Ngoài ra, chính sách PTNNL là chính sách có đặc thù vì nó tác động sâu

rộng tới toàn thể nhân dân do đó trong tổ chức thực hiện chính sách PTNNL phải

chú ý đến đặc thù này để tìm ra giải pháp phù hợp, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của

chính sách.

Tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL là yêu cầu tất yếu khách quan

để duy trì sự tồn tại của chính sách PTNNL với tư cách là công cụ vĩ mô theo yêu

cầu quản lý của nhà nước và cũng là để đạt mục tiêu mà chính sách phát triển NNL

theo đuổi.

1.2.3. Ý nghĩa của việc thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

- Tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL là để từng bước thực hiện các

mục tiêu chính sách và mục tiêu chung.

Thông qua quá trình thực thi chính sách để đạt được các mục tiêu chính sách,

vì thực thi chính sách bao gồm các hoạt động của các cơ quan nhà nước với các đối

tác xã hội thực hiện nhằm hướng tới đạt được các mục tiêu và mục đích của chính

sách. Khi triển khai thực hiện chính sách, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban

hành các văn bản, hoặc chương trình, dự án để hiện thực hóa các mục tiêu và mục

đích chính sách, và tiến hành các hoạt động để thực hiện các văn bản, chương trình,

dự án đó.

- Tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL là để khẳng định tính đúng

đắn của chính sách.

Trong đời sống xã hội, việc nhận thấy những mâu thuẫn cần được giải quyết

bằng chính sách nhờ quá trình hoạch định chính sách. Tuy nhiên, chính sách đó có

thực sự đúng đắn hay không chỉ có thể được khẳng định trong giai đoạn thực hiện

chính sách. Thực hiện chính sách công chính là giai đoạn cung cấp thêm các bằng

chứng thực tiễn về mục tiêu chính sách công có thực sự phù hợp hay không, các giải

pháp chính sách có thực sự phù hợp với vấn đề mà nó hướng tới giải quyết hay

chưa. Về lý thuyết, khi chính sách được ban hành thì nó đã phải đáp ứng đầy đủ các

tiêu chuẩn của một chính sách tốt và đã được chủ thể ban hành chính sách thừa

nhận, nhưng khi triển khai vào đời sống xã hội thì tính đúng đắn của nó mới được

xã hội và các đối tượng thụ hưởng chính sách khẳng định một cách chắc chắn.

- Tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL là nhằm giúp cho chính sách

ngày càng hoàn thiện hơn.

Khi chính sách phát triển NNL ban đầu được ban hành thì cũng chỉ mang

tính định hướng về mục tiêu và giải pháp để giải quyết các vấn đề về phát triển

NNL. Căn cứ vào mục tiêu và giải pháp của chính sách ban đầu, tùy theo thẩm

quyền của các cơ quan nhà nước các cấp thiết kế, ban hành các quy định, chương

trình, thủ tục, dự án để cụ thể hóa các mục tiêu và giải pháp cho phù hợp với điều

kiện thực tế. Song song với đó, thông qua quá trình thực hiện chính sách, những

người thực hiện chính sách sẽ đưa ra các đề xuất điều chỉnh chính sách cho phù hợp

với điều kiện thực tế đời sống xã hội và rút ra những bài học kinh nghiệm cho các

chính sách sau này. Chính vì thế, có thể nói giữa giai đoạn hoạch định chính sách và

thực hiện chính sách có mối quan hệ hữu cơ. Việc phân tách rạch ròi giữa thực hiện

chính sách với hoạch định chính sách trước đây đã không còn phù hợp.

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực.

1.3.1 Yếu tố khách quan

Yếu tố khách quan là những yếu tố xuất hiện và tác động tới tổ chức thực

hiện chính sách phát triển NLL từ bên ngoài, độc lập với ý muốn chủ chủ thể quản

lý. Những yếu tố này tốn tại và vận động theo quy luật khách quan, ít tạo ra những

thay đổi bất thường, cho nên không gây được sự chú ý của các nhà quản lý, nhưng

tác động của chúng đến quá trình thực hiện chính sách lại rất lớn vì cơ chế tác động

giữa chúng với các vấn đề chính sách được hình thành trên cơ sở quy luật. Vì đây là

các yếu tố khách quan nên chúng ta không thể cải biến mà chỉ tìm cách điều chỉnh

các hoạt động quản lý, điều hành cho phù hợp với quy luật vận động trong mỗi điều

kiện về không gian và thời gian. Các yếu tố khách quan chủ yếu ảnh hưởng trực tiếp

đến quá trình tổ chức thực hiện chính sách PTNNL gồm:

- Tính chất của vấn đề chính sách phát triển NNL:

Vấn đề chính sách phát triển NNL là vấn đề phức tạp, có quan hệ lợi ích với

nhiều đối tượng trong xã hội, thời gian thực hiện tương đối dài. Bên cạnh đó tính

cấp bách, thời sự của chính sách phát triển NNL cũng tác động lớn đến kết quả tổ

chức thực hiện. Không thể một sớm, một chiều có thể thực hiện thành công chính

sách phát triển NNL. Do đó, tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL cần phải

quan tâm đến tính chất của vấn đề chính sách.

- Môi trường thực hiện chính sách phát triển NNL:

Đây là yếu tố liên quan đến các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội,

an ninh quốc phòng, môi trường tự nhiên và quốc tế… Các hoạt động này diễn ra

theo quy luật trong những điều kiện cụ thể, nên nó độc lập với quá trình thực thi

chính sách. Tỉnh Đắk Nông là tỉnh có tỷ lệ người dân tộc thiểu số cao so với tỷ lệ

bình quân cả nước. Đến năm 2011, dân số tỉnh Đắk Nông là 521.677 người, gồm 40

dân tộc cùng sinh sống. Trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 32% dân

số toàn tỉnh. Dân tộc M’Nông, Mạ và Ê Đê là 3 dân tộc sinh sống lâu đời ở địa

phương, chiếm trên 30% so với tổng số dân tộc thiểu số toàn tỉnh, là tỉnh có nền văn

hóa, văn nghệ dân gian phong phú và đa dạng như các nghi lễ, lễ hội, truyện cổ, lời

nói vần, sử thi (ót n’drông) với tầm vóc và số lượng đồ sộ hàng ngàn, hàng vạn câu

văn vần, đàn đá Đắk Kar, các luật tục, văn hóa công chiêng …

Năm 2011, số người trong độ tuổi lao động toàn tỉnh đang làm việc trong các

ngành kinh tế là 315.675 người, chiếm 60,5% dân số, tỷ lệ lao động qua đào tạo

chiếm 27,75%. Số lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Đắk Nông có

khoảng 16.492 người. Trong đó, nữ khoảng 6.359; Dân tộc: 1.397 người.

- Mối quan hệ giữa các đối tượng thực thiện chính sách phát triển NNL:

Đây là yếu tố thể hiện sự thống nhất và không thống nhất về lợi ích của các

đối tượng trong việc thực hiện mục tiêu chính sách phát triển NNL. Cho nên, trong

thực hiện chính sách phát triển NNL cần phải chú ý đến mối quan hệ này. Có giải

pháp tạo được sự đồng thuận và thống nhất cao về lợi ích giữa các đối tượng trong

tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL. Cần tuyên truyền nâng cao nhận thức

cho các đối tượng tham gia tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL về mục

đích, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc thực hiện chính sách phát triển NNL.

- Tiềm lực của các nhóm đối tượng chính sách phát triển NNL:

Đây là yếu tố thể hiện thực lực và tiềm năng mà mỗi nhóm có được trong

mối quan hệ so sánh với các nhóm đối tượng khác trong chính sách phát triển NNL.

Tiềm lực các nhóm đối tượng chính là kinh tế, chính trị, xã hội …. Tiềm lực các

nhóm đối tượng trong chính sách phát triển NNL ở nước ta rất khác nhau do hoàn

cảnh tự nhiên, văn hóa lịch sử về nguồn nhân lực nước ta chưa được đồng đều,

nguồn nhân lực đa dạng, đa sắc tộc, phong phú.

- Đặc tính của đối tượng chính sách phát triển NNL:

Là các tính chất đặc trưng mà mỗi đối tượng của chính sách phát triển NNL

có được từ bản tính cố hữu hay do môi trường sống tạo nên qua quá trình vận động

mang tính lịch sử. Các đặc tính này thường liên quan đến tính kỷ luật, tính sáng tạo,

tính tự giác, lòng quyết tâm, tính truyền thống … Các đặc tính này gắn liền với đối

tượng thực hiện chính sách phát triển NNL. Do đo, các chủ thể tổ chức thực hiện

chính sách phát triển NNL cần phải biết cách khơi gợi hay hạn chế nó để có được

kết quả tốt nhất trong quá trình thực hiện chính sách phát triển NNL.

1.3.2. Yếu tố chủ quan

Trong quá trình thực hiện chính sách phát triển NNL, ngoài các yếu tố khách

quan cần quan tâm thì cần cần chú ý đến các yếu tố chủ quan như:

- Các chính sách của địa phương về phát triển nguồn nhân lực:

Trên cơ sở nghiên cứu, quán triệt nôi dung Nghị quyết số 05, HĐND tinỉ,

UBND tỉnh, các huyện ủy, thi ủy, đảng ủy trực thuộc, các sở, ban, ngành, Măt trận,

đoàn thể, các doanh nghiệp của tỉnh đã cụ thể hóa Nghị quyết số 05 thành các đề án,

kế hoạch, chương trình hành động và tổ chức triển khai thực hiện như:

- HĐND tỉnh ban hành:

Nghị quyết số 35/2011/NQ-HĐND ngày 09/12/2011 của HĐND tỉnh, quy

định các chính sách phát triển nguồn nhân lực trong hệ thống chính trị tỉnh Đắk

Nông giai đoạn 2012-2015;

Nghị quyết số 38/2011/NQ-HĐND ngày 09/12/2011 của HĐND tỉnh, về

chính sách hỗ trợ kinh phí cho học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số tỉnh Đắk

Nông từ năm học 2011-2012 đến năm học 2015-2016;

Nghị quyết số 41/2012/NQ-HĐND, ngày 20/12/2012 của Hội đồng nhân dân

tỉnh Đắk Nông thông qua Đề án nâng cao chất lượng giáo dục học sinh dân tộc

thiểu số tỉnh Đắk Nông từ năm học 2012-2013 đến năm học 2015-2016;

Nghị quyết số 45/2012/NQ-HĐND, ngày 20/12/2012 của Hội đồng nhân dân

tỉnh Đắk Nông về chính sách tạo quỹ đất ở và hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho cán

bộ, công chức, viên chức;

Nghị quyết số 09/2014/NQ-HĐND, ngày 16/7/2014 của HĐND tỉnh, Quy

định chính sách thu hút, đãi ngộ đối với bác sĩ, dược sĩ đại học và sau đại học về

công tác tại các cơ quan, đơn vị y tế công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Nông giai đoạn

2015-2020.

- UBND tỉnh ban hành:

Quyết định số 1524/QĐ-UBND ngày 17/10/2011 của UBND tỉnh phê duyệt

Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2011-2020;

Quyết định số 04/2012/QĐ-UBND ngày 14/3/2012 của UBND tỉnh Đắk

Nông, Ban hành Quy định về số lượng, chức danh và chế độ, chính sách đối với

những người hoạt động không chuyên trách và một số đối tượng khác công tác ở xã,

phường, thị trấn, ở thôn, buôn, bon, bản, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh;

Quyết định số 1987/QĐ-UBND, ngày 15/12/2011 của Ủy ban nhân dân tỉnh

Đắk Nông về việc ban hành Đề án đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội

ngũ cán bộ, công chức giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020;

Quyết định số 168/QĐ-UBND, ngày 08/02/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh

Đắk Nông về chính sách hỗ trợ kinh phí cho học sinh, sinh viên là người dân tộc

thiểu số tỉnh Đắk Nông từ năm 2011-2012 đến năm học 2015-2016;

Quyết định số 03/2012/QĐ-UBND ngày 09/3/2012 của UBND tỉnh Đắk

Nông về việc Quy định các chính sách phát triển nguồn nhân lực trong hệ thống

chính trị tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2012-2015;

Quyết định số 18/2012/QĐ-UBND, ngày 21/9/2012 của Ủy ban nhân dân

tỉnh Đắk Nông về việc ban hành Quy chế đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức,

viên chức tỉnh Đắk Nông;

Quyết định số 1594/QĐ-UBND, ngày 09/10/2013 của Ủy ban nhân dân tỉnh

Đắk Nông về phê duyệt Đề án Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực tỉnh Đắk Nông

đến 2015 và định hướng đến năm 2020;

Quyết định số 346/QĐ-UBND về Kế hoạch thực hiện Đề án củng cố và nâng

cao chất lượng cán bộ, công chức xã phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Đắk Nông

giai đoạn 2014-2021;

- Thực hiện đúng, đầy đủ các bước trong quy trình tổ chức thực hiện chính

sách phát triển NNL:

Quy trình thực hiện chính sách được xem là những nguyên lý khoa học được

đúc kết từ thực tiễn cuộc sống. Việc tuân thủ quy trình là một nguyên tắc hành động

của các nhà quản lý. Các bước trong quy trình thực hiện chính sách phát triển NNL

đều có vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng của nó. Các bước trong quy trình thực hiện

chính sách phát triển NNL gắn kết chặt chẽ với nhau, bổ trợ và tác động lẫn nhau,

làm tốt bước này là nên tảng, ảnh hưởng, tác động đến bước kia và ngược lại. Bên

cạnh đó cần phải thực hiện đầy đủ các bước, không được bỏ qua bất cứ bước nào

trong quy trình tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL. Kết hợp các hoạt động

tuyên truyền, phổ biến và vận động thực thi chính sách sẽ giúp cho các đối tượng

chính sách nêu cao tinh thần tự nguyện, tự giác trong thực hiện chính sách. Như vậy

sẽ tạo điều kiện, giúp cho các hoạt động thực thi chính sách được thuận lợi.

- Năng lực thực thi chính sách của cán bộ, công chức trong bộ máy quản lý

Nhà nước:

Đây là yếu tố chủ quan có vai trò trò to lớn, quyết định đến kết quả tổ chức

thực hiện chính sách phát triển NNL. Năng lực thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ

công chức bao gồm nhiều yếu tố như trình độ, năng lực được đào tạo, kỹ năng, kinh

nghiệm trong công tác cũng như tinh thần, thái độ thực thi công vụ, khả năng phân

tích, dự báo trước các tình huống có thể xảy ra trong quá trình thực hiện chính sách

phát triển NNL. Những cán bộ công chức được giao nhiệm vụ tổ chức, điều hành

thực hiện chính sách phát triển NNL cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, kỷ luật để

đạt được kết quả tốt nhất. Đối với các cán bộ công chức, cơ quan có thẩm quyền

nếu thiếu năng lực thực tế thì khi được giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện chính sách

có thể đưa ra ra kế hoạch dự kiến không sát với thực tế, làm lãng phí nguồn lực huy

động, làm giảm hiệu lực, hiệu quả của chính sách, thậm chí còn làm biến dạng

chính sách trong quá trình tổ chức thực hiện. Như vậy, năng lực thực thi của cán bộ

công chức tốt không những chủ động điều phối được các yếu tố chủ quan tác động

theo định hướng, mà còn khắc phục những tác động tiêu cực từ các yếu tố khách

quan để công tác tổ chức thực hiện chính sách đạt hiệu quả cao nhất.

- Điều kiện vật chất cần cho quá trình thực hiện chính sách phát triển NNL:

Đây là yếu tố thể hiện ngày càng quan trọng để cùng phối hợp với nhân lực

và các điều kiện khác để thực hiện thành công chính sách phát triển NNL. Trong

điều kiện phát triển như hiện nay để quản lý mọi mặt hoạt động, nhà nước phải luôn

tăng cường các nguồn lực vật chất và nhân sự, trong đó nguồn lực vật chất tăng

nhanh cả về số lượng và chất lượng. Nếu điều kiện vật chất, kỹ thuật được đáp ứng

theo yêu cầu thì làm tăng tính khả thi trong việc tổ chức thực hiện chính sách phát

triển NNL. Do đó, cần đặc biệt quan tâm và tăng cường đầu tư cho điều kiện vật

chất trong việc tổ chức thực hiện chính sách phát triển NNL.

- Sự đồng tình ủng hộ của dân chúng:

Đây là yếu tố có vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định sự thành công hay

thất bại của một chính sách. Chính sách phát triển NNL là một chính sách lớn, có sự

tham gia vào cuộc của toàn thể nhân dân. Xét cho cùng thì các chính sách nói chung

và chính sách phát triển NNL nói riêng là chính sách trong đó Nhà nước chịu trách

nhiệm chỉ đạo, điều hành công tác tổ chức thực hiện chính sách, còn các tầng lớp

nhân dân là đối tượng thực hiện chính sách. Từ đó ta thấy, nhân dân chính là người

trực tiếp tham gia hiện thực hóa mục tiêu của chính sách, vừa là người trực tiếp thụ

hưởng những lợi ích do chính sách mang lại. Nếu chính sách phát triển NNL đáp

ứng được yêu cầu thực tế của xã hội về mục tiêu và các giải pháp triển khai thì sẽ

nhanh chóng đi vào lòng dân và được nhân dân ủng hộ. Còn nếu không thiết thực

với dân, không sát với tình hình thực tế thì sẽ bị tẩy chay hoặc “bị bỏ rơi” thậm chí

bị phản đối. Từ những yếu tố trên để có thể nói, chính sách phát triển NNL nói riêng

và chính sách nói chung sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân là yếu tố chủ quan cực

kỳ quan trọng tác động trực tiếp đến sự thành công của việc thực hiện chính sách.

1.4. Nội dung quy trình tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn

nhân lực

1.4.1. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực

Đây là bước đầu tiên trong việc tổ chức thực hiện chính sách PTNNL. Quá

trình thực hiện chính sách PTNNL là quá trình lâu dài, phức tạp. Do đó, các cơ quan

triển khai thực hiện chính sách PTNNL cần lập ra kế hoạch, chương trình để triển

khai thực hiện chính sách PTNNL một cách chủ động hoàn toàn. Nội dung xây

dựng kế hoạch triển khai thực hiện gồm:

+ Kế hoạch tổ chức, điều hành: Đề ra hệ thống các cơ quan tham gia chủ trì và

phối hợp; số lượng và chất lượng về nhân sự tham gia; phân công, cơ chế trách nhiệm

từ cán bộ thực thi đến quản lý; cơ chế tác động giữa các cấp thực hiện chính sách.

+ Kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực: Dự kiến cơ sở kiến trúc; trang thiết

bị kỹ thuật; tài chính … để tổ chức thực hiện chính sách.

+ Kế hoạch thời gian triển khai thực hiện: Dự kiến về khoảng thời gian duy trì

chính sách; các bước thực hiện cần dự kiến thời gian bắt đầu và kết thúc.

+ Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực thi chính sách: đưa ra các hình thức kiểm

tra tiến độ, giám sát thực hiện và các phương pháp thực hiện.

+ Dự kiến những nội quy, quy chế: Cần ban hành rõ các nội quy, quy chế về

cách thức tổ chức, điều hành, trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền hạn của từng cá nhân

và của các cơ quan tham gia thực hiện chính sách. Các hình thức khen thưởng, kỷ

luật trong quá trình tổ chức thực hiện.

1.4.2. Phổ biến, tuyên truyền chính sách phát triển nguồn nhân lực

Trên cơ sở bản kế hoạch triển khai thực hiện được thông qua, các cơ quan

nhà nước tiến hành triển khai thực hiện theo đúng kế hoạch. Việc cần làm đầu tiên

trong quá trình này là tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia thực hiện chính

sách. Đây là việc làm hết sức quan trọng, có ý nghĩa to lớn đối với cơ quan nhà

nước và các đối tượng thực thi chính sách phát triển NNL. Công tác tuyên truyền,

phổ biến chính sách tới toàn thể nhân dân tốt sẽ giúp cho các đối tượng chính sách

và người dân tham gia thực hiện hiểu rõ hơn về mục đích, yêu cầu của chính sách;

về tính đúng đắn, khả thi của chính sách trong những điều kiện hoàn cảnh nhất định

… để từ đó họ tự giác thực hiện theo yêu cầu của quản lý của nhà nước. Bên cạnh

đó còn giúp cho mỗi cán bộ, công chức có trách nhiệm tổ chức thực hiện nhận thức

được đầy đủ tính chất, trình độ, quy mô của chính sách đối với đời sống xã hội để

chủ động tích cực tìm kiếm các giải pháp thích hợp cho việc thực hiện mục tiêu

chính sách và triển khai thực thi có hiệu quả kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách

phát triển NNL được giao.

Công tác phổ biến, tuyền truyền cần được tăng cường đầu tư về trình độ

chuyên môn, phẩm chất chính trị, về trang thiết bị kỹ thuật nhằm nâng cao chất

lượng tuyên truyền, vận động. Tuyên truyền, vận động thực thi chính sách cần được

thực hiện thường xuyên, liên tục kể cả khi chính sách đang trong quá trình thực thi,

để người dân và các đối tượng được củng cố lòng tin vào chính sách và tích cực

thực thi chính sách. Việc tuyên truyền, vận động chính sách có thể được thực hiện

bằng nhiều hình thức khác nhau như trực tiếp tiếp xúc, trao đổi với các đối tượng

tiếp nhận; gián tiếp qua các phương tiện thông tin đại chúng … Tùy theo yêu cầu

của từng cơ quan quản lý và tính chất của chính sách và điều kiện thực tế mà có thể

lựa chọn các hình thức tuyên truyền, vận động cho phù hợp.

1.4.3. Phân công phối hợp thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

Bước tiếp theo là phân công, phối hợp các cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện

chính sách phát triển NNL theo kế hoạch đã được phê duyệt.

Chính sách phát triển NNL tại tỉnh Đắk Nông được thực thi trên địa bàn tỉnh, vì

thế số lượng cá nhân và tổ chức tham gia thực thi chính sách là rất lớn. Số lượng tham

gia bao gồm các đối tượng chịu sự tác động của chính sách này, nhân dân thực hiện và

bộ máy tổ chức thực thi chính sách trên địa bàn tỉnh. Cho nên, muốn tổ chức thực thi

chính sách có hiệu quả phải tiến hành phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý

ngành, các cấp chính quyền địa phương, các yếu tố tham gia vào quá trình thực thi

chính sách và các quá trình ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu chính sách.

Trong thực tế, chính sách có thể tác động đến lợi ích của một bộ phận dân

cư, nhưng kết quả tác động lại liên quan đến nhiều yếu tố, quá trình thuộc các bộ

phận khác nhau. Do đó, để việc thực thi chính sách phát triển NNL tại tỉnh Đắk

Nông thực hiện được đúng mục tiêu quản lý thì cần phải phối hợp các yếu tố, bộ

phận, đối tượng tác động có liên quan.

Hoạt động phân công, phối hợp diễn ra theo tiến trình thực hiện chính sách

một cách chủ động, sáng tạo để luôn duy trì chính sách được ổn định, góp phần

nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính sách.

1.4.4. Duy trì chính sách phát triển nguồn nhân lực

Duy trì chính sách tức là làm cho chính sách đó tồn tại và phát huy tác dụng

và hiệu quả. Để đảm bảo thực hiện tốt việc duy trì chính sách phát triển NNL tại

tỉnh Đắk Nông cần phải có sự đồng tâm, hiệp lực của nhiều yếu tố như người tổ

chức, người thực thi và môi trường tồn tại. Đối với các cơ quan Nhà nước, người tổ

chức thực hiện chính sách cần thường xuyên tuyên truyền, vận động các đối tượng

chính sách và toàn xã hội tích cực tham gia thực hiện chính sách. Nếu việc thực thi

chính sách gặp phải khó khăn do môi trường thực tế thay đổi thì cơ quan Nhà nước

sử dụng hệ thống công cụ quản lý tác động nhằm tạo lập môi trường thuận lợi cho

việc thực hiện chính sách, đồng thời điều chỉnh chính sách cho phù hợp với điều

kiện hoàn cảnh mới. Trong một chừng mực nào đó, để đảm bảo lợi ích chung của xã

hội, các cơ quan Nhà nước có thể kết hợp các biện pháp hành chính để duy trì chính

sách, bên cạnh đó, cần tăng cường thực hiện dân chủ để người dân mạnh dạn tham

gia quản lý xã hội, trong đó tự giác chấp hành chính sách và tham gia tìm kiếm, đề

xuất các biện pháp để thực hiện mục tiêu chính sách.

1.4.5. Điều chỉnh chính sách phát triển nguồn nhân lực

Thực tế chính sách trong quá trình thực hiện do tác động của nhiều yếu tố sẽ

bộc lộ sự bất cập. Do đó, Điều chỉnh chính sách là một hoạt động cần thiết diễn ra

thường xuyên trong quá trình tổ chức thực thi chính sách. Điều này được thực hiện

bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để cho chính sách ngày càng phù hợp với

yêu cầu quản lý và tình hình thực tế. Theo quy định, cơ quan nào ban hành chính sách

thì được quyền bổ sung, điều chỉnh chính sách, nhưng trên thực tế, việc điều chỉnh

các biện pháp, cơ chế chính sách diễn ra rất linh hoạt, vì thế cơ quan quản lý nhà

nước các ngành, các cấp chủ động điều chỉnh biện pháp, cơ chế chính sách để thực

hiện có hiệu quả chính sách, miễn là không làm thay đổi mục tiêu của chính sách.

Một nguyên tắc cần phải chấp hành khi điều chỉnh chính sách là: để chính

sách tiếp tục tồn tại. Chỉ được điều chỉnh các biện pháp, cơ chế thực hiện mục tiêu,

hoặc bổ sung, hoàn chỉnh mục tiêu theo yêu cầu thực tế. Nếu điều chỉnh làm thay

đổi mục tiêu, nghĩa là làm thay đổi chính sách thì coi như chính sách không tồn tại.

Hoạt động điều chỉnh chính sách đòi hỏi phải chính xác, hợp lý, nếu không

sẽ làm sai lệch, biến dạng chính sách, làm cho chính sách trở nên kém hiệu quả,

thậm chí không tồn tại được. Muốn vậy, cơ quan nhà nước các cấp, các ngành phải

thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc thực thi mới kịp thời phát hiện những sai

sót để kịp thời điều chỉnh, bổ sung.

1.4.6. Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực

Thực thi chính sách diễn ra trên địa bàn rộng và do nhiều cơ quan, tổ chức, các

nhân tham gia. Do vậy các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải tiến hành theo

dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực thi chính sách. Qua đó, các mục tiêu và biện pháp

của chính sách lại được khẳng định để nhắc nhở mỗi cán bộ, công chức, viên chức

và mỗi đối tượng thực thi chính sách tập trung chú ý những nội dung ưu tiên trong

quá trình thực thi chính sách. Trên cơ sở kế hoạch kiểm tra, đôn đốc đã được phê

duyệt, các tổ chức cá nhân có trách nhiệm thực hiện hoạt động kiểm tra có hiệu quả.

Kiểm tra thường xuyên giúp cho nhà quản lý nắm được tình hình thực thi

chính sách, nhờ đó:

Tạo ra sự tập trung thống nhất trong việc thực hiện mục tiêu chính sách;

Phát hiện, đánh giá khách quan về những điểm mạnh, điểm yếu của công tác

tổ chức thực thi chính sách;

Tạo điều kiện phối hợp nhịp nhàng các hoạt động độc lập của các cơ quan,

đối tượng thực thi chính sách;

Giúp phát hiện những thiếu sót trong công tác lập kế hoạch tổ chức thực thi

để điều chỉnh;

Kịp thời khuyến khích những nhân tố tích cực trong thực thi chính sách để

tạo ra những phong trào thiết thực cho việc thực hiện mục tiêu.

Ngoài ra, công tác kiểm tra đôn đốc này còn giúp cho các đối tượng thực thi

chính sách:

Biết được những hạn chế của mình để điều chỉnh bổ sung, hoàn thiện;

Nhận thức đúng vị trí của mình để yên tâm thực hiện có trách nhiệm công

việc được giao;

Giúp các đối tượng nắm chắc quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong thực thi

chính sách để yêu cầu các cơ quan Nhà nước chấp hành đầy đủ nghĩa vụ.

Kiểm tra, theo dõi sát sao tình hình tổ chức thực thi chính sách vừa kịp thời

bổ sung, hoàn thiện chính sách, vừa chấn chỉnh công tác tổ chức thực thi chính

sách, giúp cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện mục tiêu chính sách.

1.4.7. Đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm

Trong quá trình thực hiện chính sách, người ta có thể đánh giá từng phần hay

toàn bộ kết quả thực hiện chính sách, trong đó đánh giá toàn bộ được thực hiện sau

khi kết thúc toàn bộ chính sách. Đánh giá tổng kết bước tổ chức thực hiện chính

sách được hiểu là quá trình xem xét, kết luận về chỉ đạo - điều hành và chấp hành

chính sách của các đối tượng thực thi chính sách.

Đối tượng được xem xét, đánh giá tổng kết về chỉ đạo điều hành thực thi

chính sách là các cơ quan trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra còn xem xét cả vai trò, chức

năng của các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội và xã hội trong việc tham gia thực

thi chính sách. Cơ sở để đánh giá tổng kết công tác chỉ đạo, điều hành thực thi chính

sách trong các cơ quan nhà nước là kế hoạch được giao và những nội quy, quy chế

được xây dựng. Đồng thời còn kết hợp sử dụng các văn bản liên tịch giữa cơ quan

nhà nước với các tổ chức xã hội và các văn bản quy phạm khác để xem xét tình hình

phối hợp chỉ đạo, điều hành thực thi chính sách của các tổ chức chính trị và xã hội

với Nhà nước. Bên cạnh đó còn xem xét đánh giá việc thực thi của các đối tượng

tham gia thực hiện chính sách bao gồm: đối tượng thụ hưởng lợi ích trực tiếp và

gián tiếp từ chính sách. Thước đo đánh giá kết quả thực thi của các đối tượng này là

tinh thần hưởng ứng với mục tiêu chính sách và ý thức chấp hành những quy định

về cơ chế, biện pháp do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành để thực hiện

mục tiêu chính sách trong từng điều kiện về không gian và thời gian.

1.5. Phương pháp tổ chức thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực

1.5.1. Phương pháp kinh tế

Đây là cách thức tác động lên các đối tượng tham gia thực hiện chính sách

dựa trên các biện pháp kinh tế. Ví dụ như dùng lợi ích kinh tế để kích thích hoặc

hạn chế một hoạt động hay hành vi nào đó. Đây là phương pháp liên quan trực tiếp

đến lợi ích của các nhóm đối tượng chính sách, do đó có tác dụng rất mạnh so với

các phương pháp khác.

1.5.2. Phương pháp thuyết phục

Đây là phương pháp mang tính giáo dục, tác động vào nhận thức và tình cảm

của con người nhằm nâng cao tính tự giác và nhiệt tình của họ, làm cho họ nắm

được mục tiêu, nhiệm vụ của chính sách, đồng thời để cho họ hiểu được trách

nhiệm của mỗi bản thân để góp phần vào sự nghiệp chung. Để thực hiện thành công

phương pháp này đòi hỏi người thực hiện cần có kỹ năng, phương pháp tuyên

truyền, thuyết phục.

1.5.3. Phương pháp hành chính

Đây là phương pháp tác động lên đối tượng thông qua việc các cơ quan nhà

nước ban hành các quy định, nội quy, mệnh lệnh hành chính; kiểm tra việc chấp

hành các quy định, nội quy, mệnh lệnh hành chính và xử lý vi phạm. Trên thực tế

thường hay sử dụng phương pháp kinh tế và phương pháp thuyết phục nhưng cũng

có trường hợp hai phương pháp này không mang lại hiệu quả, nên phải dùng đến

phương pháp hành chính để cưỡng chế thi hành.

1.5.4. Phương pháp kết hợp

Đây là phương pháp tác động lên đối tượng và quá trình chính sách bằng tất

cả các yếu tố để triển khai thực hiện chính sách có hiệu quả. Đây là phương pháp

được xây dựng bằng cách kết hợp các phương pháp trên theo một trật tự, quy mô

phù hợp. Phương pháp này không có một cấu trúc nhất định, mà tùy vào điều kiện

cụ thể, nhà quản lý sẽ kết hợp các phương pháp trên để phù hợp với yêu cầu tổ chức

thực hiện chính sách.

Như vậy, việc áp dụng các phương pháp tổ chức thực hiện chính sách là

quyền chủ động của chủ thể quản lý nhằm tác động có hiệu lực hiệu quả lên các đối

tượng chính sách.

Tiểu kết Chương 1

Trong chương 1, tác giả đã nghiên cứu và trình bày, hệ thống hóa một số cơ sở

lý luận cơ bản về chính sách PTNNL, trình bày một số khái niệm liên quan như

nguồn nhân lực, PTNNL, chính sách PTNNL và thực hiện chính sách PTNNL.

Chương này tác giả đã làm rõ nội dung vị trí, ý nghĩa của việc thực hiện

chính sách PTNNL cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện chính

sách PTNNL. Các yêu cầu của việc thực hiện chính sách PTNNL.

Thực hiện chính sách PTNNL nói riêng và thực hiện chính sách công nói

chung là 1 trong 5 bước của chu trình chính sách và được tổ chức thực hiện thông

qua quy trình gồm 7 bước: Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách; Phân

công phối hợp thực hiện chính sách; Duy trì chính sách; Điều chỉnh chính sách;

Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách và Đánh giá, rút kinh nghiệm.

Ngoài ra, tác giả đã nêu lên các phương pháp tổ chức thực hiện chính sách như:

Phương pháp kinh tế; Phương pháp thuyết phục; Phương pháp hành chính và

phương pháp kết hợp.

Trong khuôn khổ của một luận văn thạc sỹ, tác giả chỉ mới nêu, phân tích và

tổng hợp được một số cơ sở lý luận cơ bản có liên quan đến đề tài. Những cơ sở lý

luận này sẽ là tiền đề quan trọng để tác giả đi nghiên cứu, đánh giá thực trạng thực

hiện chính sách PTNNL từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông ở chương 2.

Chương 2

THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC

TỈNH ĐẮK NÔNG

2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu

2.1.1. Điều kiện tự nhiên tỉnh Đắk Nông

Tỉnh Đắk Nông được thành lập vào đầu năm 2004 trên cơ sở chia tách tỉnh

Đắk Lắk cũ thành 2 tỉnh (Đắk Lắk và Đắk Nông) theo Nghị quyết số 22/2003/NQ-

QH11 Khóa XI, kỳ họp thứ 4 ngày 26/11/2003 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội

chủ nghĩa Việt Nam. Đến nay, tỉnh Đắk Nông có 8 đơn vị hành chính cấp huyện

(gồm thị xã Gia Nghĩa và các huyện Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk R’Lấp, Krông

Nô, Đắk G’Long, Tuy Đức) với tổng số 71 xã, phường, thị trấn [45].

Nằm ở cửa ngõ phía Tây Nam của Tây Nguyên, được xác định trong khoảng

tọa độ địa lý: 11045' đến 12050' vĩ độ Bắc, 107013' đến 108010' kinh độ Đông [65].

Đắk Nông là tỉnh nằm trong khu vực tam giác phát triển Việt Nam - Lào -

Campuchia. Phía Đông và Đông Nam giáp tỉnh Lâm Đồng, Phía Bắc và Đông Bắc

giáp tỉnh Đắk Lắk, phía Nam và Tây Nam giáp tỉnh Bình Phước, phía Tây giáp

Vương quốc Campuchia.

Quốc lộ 14 chạy qua tỉnh Đắk Nông nối thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh

vùng Đông Nam bộ với các tỉnh Tây nguyên, trung tâm tỉnh Đắk Nông cách thành

phố Hồ Chí Minh 230 km về phía Bắc và cách thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk

Lăk) 120 km về phía Tây Nam; Tuyến Quốc lộ 28 nối Đắk Nông với tỉnh Lâm

Đồng, tỉnh Bình Thuận và các tỉnh Duyên hải miền Trung, cách thành phố Đà Lạt

(tỉnh Lâm Đồng) 180 km và thành phố Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận) 230 km về

phía Đông. Tỉnh Đắk Nông có 130 km đường biên giới với nước bạn Campuchia,

có 02 cửa khẩu Bu Prăng và Dak Peur nối thông với các tỉnh Mondulkiri, Kratie,

Kandal, Pnom Penh, Siem Reap, v.v.

Các dự án tuyến đường sắt Đắk Nông-Chơn Thành-Di An ra cảng Thị Vải,

Đắk Nông – Tân Rai ra cảng Kê Gà trong tương lai, khi được triển khai thì sẽ mở ra

cơ hội lớn cho Đắk Nông đẩy mạnh khai thác các thế mạnh của tỉnh.

Tỉnh Đắk Nông có mạng lưới sông suối, hồ, đập phân bố tương đối đồng đều

khắp tỉnh. Đây là điều kiện tự nhiên thuận lợi để khai thác nguồn nước phục vụ cho

sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng các công trình thủy điện, du lịch và

phục vụ nhu cầu dân sinh. Các sông chính chảy qua địa bàn tỉnh gồm: Sông

Sêrêpôk, sông Krông Nô, sông Đồng Nai. Ngoài ra còn có các hồ, đập lớn có tác

dụng giữ nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thủy điện, du lịch như Hồ

Tây, EaSnô, Ea T’Linh, Đắk Rông, Đắk Đier, Đắk R’tik, Đồng Nai 3, 4 .v.v.

Diện tích đất tự nhiên của tỉnh Đắk Nông là 650.927 ha, nằm trên cao

nguyên M’Nông, độ cao trung bình khoảng từ 600m đến 700m so với mặt nước

biển, có những điểm lên tới 1.982m (Tà Đùng) [62]. Đắk Nông là tỉnh có địa hình

đa dạng và phong phú, bị chia cắt mạnh, có sự xen kẽ giữa các núi cao hùng vĩ,

hiểm trở với các cao nguyên rộng lớn, đốc thoải, lượn sóng, khá bằng phẳng xen kẽ

các dãi đồng bằng trũng thấp.

Đắk Nông nằm giữa hai tiểu vùng khí hậu Tây Nguyên và Đông Nam Bộ,

chế độ khí hậu mang đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, nhưng

có sự nâng lên của địa hình nên có đặc trưng của khí hậu cao nguyên nhiệt đới ẩm,

vừa chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam khô nóng..

Diện tích đất nông nghiệp chiếm khoảng 306.749ha, đất lâm nghiệp có rừng

khoảng 279.510 ha, đất phi nông nghiệp khoảng 42.307ha, dất chưa sử dụng khoảng

21.327 ha, trong đó đất sông suối và núi đá không có cây rừng khoảng 17.994 ha.

Đắk Nông có nhiều loại khoáng sản như: Boxit, wolfram, antimoal, bazan bọt,

bazan cột, bazan khối, cát xây dựng, đá bazan, đá granit, sét gạch gói, than bùn,

opal, thiết sa khoáng, saphir … trong đó Boxit là khoáng sản có trữ lượng lớn nhất

dự đoán 5,4 tỉ tấn[62].

2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Nông

Sau 15 năm kể từ khi thành lập đến nay, tỉnh Đắk Nông đã đạt được những

thành tựu to lớn về tăng trưởng kinh tế. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của

tỉnh giai đoạn 2011-2015 đạt khoảng (GRDP giá 1994) 12,6% . Trong đó, khu vực

nông nghiệp tăng 9,3%; khu vực công nghiệp - xây dựng tăng 16,83%; khu vực

dịch vụ tăng 15%. [56, tr3]; Giai đoạn 2016-2018 đạt khoảng 9,26%, trong đó: Khu

vực công nghiệp - xây dựng tăng 16,78%; Khu vực nông nghiệp tăng 3,33%; khu

vực dịch vụ tăng 18,54%.[57, tr2] Như vậy, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh vẫn

duy trì ở mức khá và ổn định. Khu vực nông nghiệp duy trì mức tăng trưởng cao,

góp phần đáng kể cho việc duy trì tăng trưởng kinh tế của tỉnh ở mức cao và ổn

định, trong khi Khu vực công nghiệp - xây dựng thấp hơn so với kế hoạch (25,2%)

chủ yếu là do một số dự án hạ tầng và khu công nghiệp lớn chậm tiến độ; Khu vực

dịch vụ tuy chưa đạt kế hoạch (19%) nhưng vẫn đạt mức khá.

Tổng sản phẩm nội tỉnh (GRDP giá 2010) năm 2015 đạt trên khoảng 14.776

tỷ đồng, quy mô nền kinh tế tăng 1,33 lần so với năm 2011(11.143 tỷ đồng) [7];

năm 2018 đạt 19.217 tỷ đồng, tăng 1,30 lần so với năm 2015[58].

Cơ cấu kinh tế có những chuyển biến tích cực, tỷ trọng khu vực nông nghiệp

giảm dần, khu vực công nghiệp, dịch vụ tăng dần, đúng định hướng. Đến năm 2015,

tỷ trọng ngành nông nghiệp chiếm 49,61% giảm 4% so với đầu nhiệm kỳ; tỷ trọng

ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 26,71%, tăng 2,6% so với đầu nhiệm kỳ; tỷ

trọng ngành dịch vụ chiếm 23,68%, tăng 1,4% so với đầu nhiệm kỳ [56, tr3]. Đến

năm 2018, khu vực nông nghiệp chiếm 46,2%; khu vực công nghiệp – xây dựng

chiếm 15,89%, khu vực dịch vụ chiếm 32,85%; khu vực thuế chiếm 5,06%.[58, tr2]

GRDP bình quân đầu người tăng dần theo từng năm, thể hiện đời sống kinh

tế của người dân có những bước cải thiện và dần được nâng cao. GRDP bình quân

dầu người năm 2011 đạt 27,75 triệu động; 2015 đạt 35 triệu đồng[56, tr3]; năm

2018 đạt 45,24 triệu đồng [58, tr2]

Đến cuối năm 2016, toàn tỉnh có trên 2.782 cơ sở, nhà máy chế biến công

nghiệp, tăng 1.387 cơ sở so với năm 2004. Tổng số khu, cụm công nghiệp toàn tỉnh

hiện nay 07 khu, cụm; tỉnh đang triển khai khu công nghiệp Nhân cơ 2 để đáp ứng

nhu cầu phát triển công nghiệp sau Nhôm. Quy mô của các ngành công nghiệp năm

2018 tăng 21 lần so với năm 2004, tăng bình quân 24,6%/năm. Trong đó, các ngành

chủ lực như: công nghiệp khai khoáng tăng bình quân 17,4%/năm; công nghiệp chế

biến tăng bình quân 11,92%/năm; công nghiệp năng lượng tăng bình quân

46,4%/năm [64]. Thu hút và triển khai đầu tư một số dự án công nghiệp lớn, tác

động lan tỏa đến phát triển kinh tế xã hội. Bước đầu hình thành chuỗi công nghiệp

Alumin - luyện nhôm và sau nhôm trọng điểm của quốc gia.

Hoạt động văn hóa, thể dục và thể thao tiếp tục được đẩy mạnh từ tỉnh đến

cơ sở và đã có những bước phát triển sâu rộng, thu thút đông đảo quần chúng tham

gia. Cấp tỉnh tổ chức từ 14-16 giải/năm, cấp huyện tổ chức từ 06-08 giải/năm và cấp

xã tổ chức từ 01-03 giải/năm [57]. Phong trào thể dục thể thao quần chúng tiếp tục

được duy trì và phát triển. Hoạt động thể thao thành tích cao có sự phát triển, công

tác tuyển chọn, đào tạo, huấn luyện vận động viên được chú trọng nhằm xây dựng

và kiện toàn các đội tuyển thể thao thành tích cao của tỉnh để tham gia các giải khu

vực và quốc tế. Kết quả vận động viên tham gia 28 giải thi đấu khu vực và toàn

quốc, kết quả đạt được 127 huy chương các loại [57].

Quy mô giáo dục tiếp tục phát triển và mở rộng. Đến năm 2018, toàn tỉnh

Đắk Nông có 402 cơ sở giáo dục, tổng số học sinh là 170.592 học sinh[58, tr8]; tăng

82 cơ sở và 36.958 học sinh so với năm 2011[7]. Tổng số trường chuẩn quốc gia là

121 trường, tăng 20 trường so với năm 2015 [58, tr8]. Chất lượng giáo dục tiếp tục

được nâng cao toàn diện, tỷ lệ tốt nghiệp THPT năm sau cao hơn năm trước. Số

lượng học sinh đạt giải thi khoa học kỹ thuật, học sinh giỏi quốc gia ngày càng tăng.

Công tác tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý và

giáo viên luôn được chú trọng và thực hiện thường xuyên. Tuy nhiên, cơ sở vật chất

trường lớp chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, trang thiết bị vừa thiếu vừa

không đồng bộ ảnh hưởng đến công tác xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia. Chất

lượng giáo dục chưa đồng đều, nhất là vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu

số; công tác xã hội hóa giáo dục chưa đạt chất lượng cao.

Công tác khám chữa bệnh được duy trì thường xuyên, chất lượng liên tục

được cải thiện và ngày càng đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, đặc

biệt tạo điều kiện thuận lợi để người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, trẻ em dưới

6 tuổi, các đối tượng chính sách được khám chữa bệnh miễn phí, góp phần thực

hiện công bằng xã hội. Cơ sở vật chất, nguồn nhân lực ngành y tế ngày càng được

đầu tư và phát triển. Năm 2011, toàn tỉnh có 80 cơ sở y tế khám chữa bệnh (trong

đó có 8 bệnh viện, 01 nhà hộ sinh và 71 trạm y tế xã, phường) với 1066 giường

bệnh và 1471 nhân lực y tế thì đến cuối năm 2017, số giường bệnh tăng lên là 1.456

giường, tăng gần 1,37 lần và số nhân lực y tế là 1.782 người, tăng 1,21 lần. Số

giường bệnh bình quân 1 vạn dân năm 2017 là 23,18 giường bệnh, tăng so với bình

quân 20,43 giường bệnh của năm 2011 [4];[7].

Năm 2011, dân số tỉnh Đắk Nông là 522 nghìn người, năm 2015 là 578

nghìn người, đến năm 2017, dân số tỉnh Đắk Nông là 628 nghìn người. Trong đó:

dân số thành thị: 95.281 người, chiếm 15,17%; dân số nông thôn: 532.786 người,

chiếm 84,83%; dân số nam: 322.864 người, chiếm 51,41%; dân số nữ: 305.203

người, chiếm 48,59% [6, tr45]. Với cộng đồng dân cư gồm 40 dân tộc cùng sinh

sống. Trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 32% dân số toàn tỉnh. Dân

tộc M’Nông, Mạ và Ê Đê là 3 dân tộc sinh sống lâu đời ở địa phương, chiếm trên

30% so với tổng số dân tộc thiểu số toàn tỉnh.

Đến năm 2017, Số người trong độ tuổi lao động toàn tỉnh đang làm việc

trong các ngành kinh tế là 388 ngàn người, chiếm 61,6% dân số. Đắk Nông là tỉnh

có cơ cấu kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, do vậy lực lượng lao động tham

gia sản xuất nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn; tỷ lệ thiếu việc làm ở khu vực

nông thôn tiếp tục giảm mạnh. Cơ cấu lao động có bước chuyển dịch tích cực theo

hướng công nghiệp hóa, tăng dần tỷ trọng lao động trong lĩnh vực công nghiệp -

xây dựng - khai khoáng (năm 2011 có 2,47%, năm 2018 tăng lên 13,93%); lĩnh vực

dịch vụ (năm 2011 có 10,23%, năm 2018 tăng lên 23,71%) và giảm dần trong lĩnh

vực nông-lâm-thủy sản (năm 2011 có 87,3%, năm 2018 giảm xuống còn 62,36%).

Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng dần, năm 2011 là 27,75%; năm 2015 là 35%; đến

này khoảng 40,5% [63]. Dân số tăng đồng đều qua các năm với cơ cấu dân số vàng

mang lại nhiều lợi thế phát triển cho tỉnh Đắk Nông. Như vậy, ưu điểm của nguồn

nhân lực tỉnh Đắk Nông là rất dồi dào, cần cù, tích luỹ được nhiều kinh nghiệm

trong sản xuất nông, lâm nghiệp và đang dần chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo

mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh hướng đến xây dựng tỉnh Đắk Nông

thành tỉnh CNH, HĐH trong thời gian tới. (xem Bảng 2.1, Bảng 2.2)

Bảng 2.1: Lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc tại thời điểm 1/7 hàng năm phân theo thành thị, nông thôn

Năm Tổng số Thành thị Đơn vị: người Nông thôn

2011 315.675 44.226 271.449

2012 324.618 46.323 278.295

2013 330.635 48.405 282.230

2014 340.196 51.779 288.417

2015 371.979 55.014 316.965

2016 379.948 55.409 324.539

2017 387.949 53.028 334.921

[4]; [5]; [6];[ 7]

Bảng 2.2: Lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc tại thời điểm 1/7 hàng năm phân theo ngành kinh tế

Ngành 2011 2016 Đơn vị: tỷ lệ % 2017 2018

Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản 87,30 63,61 62,78 62,36

Công nghiệp và xây dựng 2,47 12,69 13,38 13,93

Dịch vụ 10,23 23,70 23,84 23,71

[44]; [56];[ 57]

Như vậy, điều kiện tự nhiên, đặc điểm KT-XH của tỉnh Đắk Nông cơ bản rất

thuận lợi cho quá trình phát triển của tỉnh. Những yếu tố này tác động lớn đến việc

hoạch định và thực hiện các chính sách PTNNL của tỉnh, chuyển dịch cơ cấu lao

động của tỉnh Đắk Nông theo hướng tăng về công nghiệp, dịch vụ.

Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, tỉnh Đắk Nông cũng gặp không ít khó khăn,

hạn chế như: Xuất phát điểm về kinh tế - xã hội của tỉnh thấp, GDP bình quân đầu

người còn thấp so với một số tỉnh trong khu vực. Trong những năm qua, kết cấu hạ

tầng đã được cải thiện nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển KT-XH. Trong

thời gian tới tỉnh Đắk Nông cần nổ lực phát huy các tiềm năng sẵn có, xây dựng định

hướng và có những giải pháp đúng đắn để phát triển nhanh, bắt kịp hội nhập với xu thế

phát triển chung của vùng và cả nước.

2.2. Mục tiêu thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk

Nông từ năm 2011 đến nay

Chính sách PTNNL là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và là nhiệm vụ

trọng tâm, là khâu đột phá, vừa có tính cấp bách, vừa có tính chiến lược lâu dài,

nhằm từng bước đưa nhân lực Việt Nam trở thành nền tảng và lợi thế quan trọng

nhất để phát triển bền vững đất nước, hội nhập quốc tế và ổn định xã hội, nâng cao

trình độ năng lực cạnh tranh của nhân lực nước ta với các nước trong khu vực và

trên thế giới. Trên cơ sở đó, tỉnh Đắk Nông đã xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm,

mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của tỉnh giai đoạn

2011-2020. Từ đó đề ra các mục tiêu về PTNNL của tỉnh như sau:

Nguồn nhân lực có cơ cấu trình độ, ngành nghề đáp ứng yêu cầu phát triển

kinh tế - xã hội của một tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại; có đủ năng lực đẩy

nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế; đến năm 2015 Đắk Nông thoát khỏi tỉnh nghèo,

đến năm 2020 đạt mức trung bình khá của cả nước; không ngừng nâng cao năng lực

cạnh tranh và vị thế của tỉnh trong nền kinh tế của cả nước, góp phần bảo đảm vững

chắc an ninh - quốc phòng của đất nước.

Nguồn nhân lực của Đắk Nông được phát triển toàn diện về thể lực, trí lực và

đạo đức; năng động, chủ động; có năng lực tự học, tự đào tạo cao; có khả năng thích

nghi và hội nhập vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của cả nước và hội nhập

kinh tế quốc tế.

Phải xây dựng được một bộ phận nhân lực trình độ cao trong các lĩnh vực

quản lý (quản lý nhà nước, quản lý xã hội, quản lý kinh tế và quản trị kinh doanh),

khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa…, có ý nghĩa quyết định đến

sự phát triển nhanh, bền vững đến năm 2020.

Nâng cao trình độ học vấn để làm tiền đề, cơ sở cho đào tạo nghề nghiệp:

đến năm 2015, hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; tăng cường

dạy tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số ở bậc tiểu học; duy trì kết quả phổ cập

giáo dục trung học cơ sở bền vững; mở rộng quy mô học sinh trung học phổ thông

(phấn đấu đến năm 2015 có 50% và năm 2020 có 70% dân số trong độ tuổi được

phổ cập trung học phổ thông).

Tạo bước đột phá, tăng tốc về phát triển chất lượng nguồn nhân lực khu vực

nông thôn; phấn đấu đến năm 2015 tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 35%, đến năm

2020 đạt 45%; trong đó: tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 30% vào năm 2015 và

40% vào năm 2020.

Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực,

đáp ứng nhu cầu phát triển của tỉnh; 100% cán bộ đạt chuẩn ngạch công chức theo

quy định; 100% cán bộ, công chức cấp xã đạt chuẩn chức danh và đảm bảo cơ cấu tỷ

lệ hợp lý về độ tuổi, giới tính, dân tộc, ngành, lĩnh vực.

Tạo nguồn cán bộ trẻ: trong nhiệm kỳ 2011-2015 đào tạo, bồi dưỡng từ 300-

500 người sau đại học; trong đó, đào tạo và thu hút từ 05-10 tiến sỹ. Xây dựng đội

ngũ giáo viên Cao đẳng cộng đồng, trung học chuyên nghiệp và trường Chính trị có

trên 300 người đạt chuẩn theo quy định.

Bình quân hàng năm đào tạo nghề từ 5.000 - 6.000 lao động và giải quyết

việc làm cho 17.000 lao động; phấn đấu tăng năng suất lao động bình quân giữa các

ngành lên 1,2 lần vào năm 2015 và 1,5 lần vào năm 2020 so với năm 2005; giảm tỷ

lệ lao động thất nghiệp còn 1,15% vào năm 2015 và 1,1% năm 2020. Quy mô dân

số đến năm 2020 khoảng 830 nghìn người; cần có 418 nghìn lao động được bố trí

việc làm; trong đó lĩnh vực công nghiệp - xây dựng 21,2%; nông, lâm nghiệp

54,1%; khu vực dịch vụ 24,7%.

2.3. Tình hình thực hiện chính sách phát triển nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk

Nông

2.3.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển

nguồn nhân lực tại tỉnh Đắk Nông

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 579/QĐ-TTg,

ngày 19/4/2011 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược phát triển nhân

lực Việt Nam thời kỳ 2011 - 2020 và Quyết định 1216/QĐ-TTg, ngày 22/7/2011

của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch phát triển nhân lực Việt

Nam giai đoạn 2011 – 2020; tỉnh Đắk Nông đã triển khai xây dựng, thực hiện các

chính sách PTNNL của tỉnh nhằm từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh của nhân

lực trong tỉnh, đưa nhân lực trở thành lợi thế của địa phương để thúc đầy phát triển

kinh tế - xã hội của tỉnh. Sau gần 10 năm xây dựng, triển khai thực hiện chính sách

phát triển nguồn nhân lực, tỉnh Đắk Nông đã cụ thể hóa các nội dung như: Kế hoạch

tổ chức, điều hành, kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực; kế hoạch thời gian triển

khai thực hiện; kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực thi và những nội quy, quy chế để

thực hiện đầy đủ, đảm bảo các yêu cầu về tổ chức thực hiện chính sách trong các

văn bản. Cụ thể như:

Nghị quyết số 05-NQ/TU ngày 10/8/2011 của Tỉnh ủy Đắk Nông về việc phát

triển nguồn nhân lực tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020;