Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:151

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. Hồ Chí Minh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả tác động của việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐINH NHƯ QUỲNH THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN TCVN ISO 9001:2008 VÀO HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S K C0 0 4 7 1 2 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SỸ ĐINH NHƯ QUỲNH THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN TCVN ISO 9001: 2008 VÀO HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TP.HCM NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2015
LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC: Họ & tên: Đinh Như Quỳnh Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 23/01/1990 Nơi sinh: Thanh Hóa Quê quán: Thanh Hóa Dân tộc: Kinh Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: Số 43- khu K8 – P. Hiệp thành – TP Thủ Dầu Một – Bình Dương Điện thoại cơ quan: Điện thoại nhà riêng: 0973067588 Fax: Email: dinhnhuquynh180290@gmail.com II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Trung học chuyên nghiệp: Hệ đào tạo: Thời gian đào tạo từ ……/…… đến ……/ …… Nơi học (trường, thành phố): Ngành học: 2. Đại học: Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo từ 09/2008 đến 09/ 2012 Nơi học (trường, thành phố): Đại học Nông lâm TP. HCM Ngành học: Sư phạm kỹ thuật Công nông nghiệp Tên đồ án, luận án hoặc môn thi tốt nghiệp: Ngày & nơi bảo vệ đồ án, luận án hoặc thi tốt nghiệp: Người hướng dẫn: III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: Thời gian Nơi công tác Công việc đảm nhiệm Tháng 10/ Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Nhân viên Phòng 2012 đến nay Công nghệ TP. HCM KT- KĐCLDN i
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác Tp. Hồ Chí Minh, ngày 10 tháng 09 năm 2015 (Ký tên và ghi rõ họ tên) ii
LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian 2 năm học tập và nghiên cứu tại trường đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP Hồ Chí Minh, nhận được sự hướng dẫn tận tình của quí thầy cô và các điều kiện học tập thuận lợi của quí trường tôi đã tiếp thu được nhiều kiến thức hửu ích phục vụ cho quá làm việc và nghiên cứu của mình sau này. Luận văn được hoàn thành ngoài sự cố gắng của bản thân còn có sự giúp đỡ và đóng góp của nhiều cá nhận và tổ chức. Qua đây tôi xin gửi lời cảm ơn đến các cá nhân và tổ chức đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.  Xin cảm ơn ban giám hiệu trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi theo học lớp cao học giáo dục học  Xin cảm ơn đến quí Thầy Cô tham gia giảng dạy lớp cao học giáo dục học niên khóa B2013-2015 đã trang bị cho tôi nhiều kiến thức nền tảng giúp tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp.  Xin cảm ơn TS. Nguyễn Văn Y giảng viên hướng dẫn luận văn, đã hướng dẫn, chỉ đạo về ý tưởng, phương hướng, nội dung và có những lời khuyên đúng lúc giúp tôi hoàn thành luận văn.  Xin cảm ơn quý Thầy / Cô phản biện đã đóng góp nhiều ý kiến quý báo giúp tôi hoàn thiện nội dung tập luận văn.  Xin cảm ơn Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM và quý anh chị đồng nghiệp là cán bộ nhân viên phòng Khảo thí – Kiểm định Chất lượng dạy nghề đã luôn động viên giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn này.  Xin cám ơn quý Thầy/ Cô là cán bộ, giáo viên, nhân viên trường Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM đã nhiệt tình hợp tác khi tôi thực hiện khảo sát tại trường. Một lần nữa xin trân thành cảm ơn! Học viên thực hiện Đinh Như Quỳnh iii
TÓM TẮT Chất lượng đào tạo nghề khẳng định là yếu tố đảm bảo cho sự phát triển và cạnh tranh trong xu thế hội nhập của hệ thống đào tạo nghề. Để nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề, điều kiện tiên quyết là các cơ sở dạy nghề phải thực hiện tốt công tác quản lý chất lượng. Và sự ra đời của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành hệ thống quản lý chất lượng ở mỗi cơ sở đào tạo. Thực tế áp dụng hệ thống quản lý chất lượng vào từng cơ sở đào tạo như thế nào?. Để trả lời câu hỏi đó người nghiên cứu chọn thực hiện đề tài “Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. Hồ Chí Minh” với cấu trúc luận văn như sau: Phần mở đầu: Nêu rõ lý do chọn đề tài, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu, giới hạn đề tài, đối tượng và khách thể nghiên cứu, giả thuyết nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu. Phần nội dung bao gồm 4 chương Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 vào trong giáo dục Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Kết quả nghiên cứu thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM Chương 4: Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường cao đẳng nghề kỹ thuật công nghệ TP. HCM Phần kết luận: Trình bày được những kết quả đạt được của quá trình nghiên cứu và hướng phát triển của đề tài. iv
ABSTRACT In the tendency of integration in vocational training system, training quality is the main factor for competition and promotion. In order to improve training quality, vocational college must well implement all quality management activities. With the development of quality management system standard ISO 9001:2008, quality management of vocational college become more and more convenient. But, how effective the ISO 9001:2008 is when applied in reality of vocational training? In order to answer the question, the thesis “The reality of applying quality management system standard ISO 9001:2008 into Ho Chi Minh city vocational college of technology training activities.” The thesis include following parts:  The instruction: State reasons, objectives, duty, object, limit, supposition, method and study plan  The content: consist of 4 chapters Chapter 1: theoretical basis and typical example about applying quality management system standard ISO 9001:2008 in education. Chapter 2: researching methods Chapter 3: researching results of applying quality management system standard ISO 9001:2008 into Ho Chi Minh city vocational college of technology training activities in reality. Chapter 4: solutions of improving effective of applying quality management system standard ISO 9001:2008 into Ho Chi Minh city vocational college of technology training. The conclusion: summarizing researching results and giving direction of subject development v
MỤC LỤC Lý lịch khoa học ........................................................................................................ i Lời cam đoan ........................................................................................................... ii Lời cảm ơn ............................................................................................................. iii Tóm tắt .................................................................................................................... iv Abstract .................................................................................................................... v Danh sách các chữ viết tắt ....................................................................................... ix Danh sách các bảng .................................................................................................. x Danh sách các hình ………………………………………………………………………xi Mở đầu ..................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VA THỰC TIỄN VỀ VIỆC AP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIEU CHUẨN ISO 9001 VAO TRONG GIAO DỤC ..............................................................................................7 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .............................................................................. 7 1.1.1. Các kết quả nghiên cứu ngoài nước. .......................................................7 1.1.2 . Kết quả nghiên cứu trong nước ...........................................................11 1.2. Các khái niệm cơ bản ...................................................................................... 12 1.2.1. Chất lượng ............................................................................................12 1.2.2.Quản lý chất lượng (QLCL) .................................................................13 1.2.3. Khái niệm “Khách hàng” trong giáo dục ..............................................16 1.2.4. Khái niệm “Sảm phẩm” trong giáo dục ................................................17 1.3. Các mô hình đảm bảo chất lượng ....................................................................18 1.3.1 Mô hình quản lý chất lượng tổng thể (Total Quality Management- TQM) .........................................................................................................................18 1.3.2 Mô hình chất lượng xuất sắc (European foundation for Quality Managenment -EFQM) ...................................................................................18 1.3.3. Mô hình ISO 9000 series ......................................................................18 1.4. ISO 9001 và hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001: 2008 ............................19 1.5. Thuận lợi và khó khăn khi áp dụng ISO trong giáo dục .................................21 vi
1.6. Mô hình nghiên cứu ........................................................................................22 CHƯƠNG 2 : PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..............................................28 2.1. Các bước thực hiện nghiên cứu .......................................................................28 2.2. Thực hiện nghiên cứu: ....................................................................................29 2.2.1. Nghiên cứu sơ bộ: ……………………………………………………..30 2.3 Xây dựng thang đo ...........................................................................................32 2.3.1. Thái độ - nhận thức đối với hệ thống QLCL ........................................32 2.3.2. Sự phù hợp của hệ thống QLCL đối với hoạt động thực tế ..................33 2.3.3. Khả năng duy trì và cải tiến hệ thống ...................................................34 2.3.4. Nguồn lực .............................................................................................35 2.3.5. Cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo ............................................................35 2.3.5. Hiệu quả của hệ thống QLCL ...............................................................36 2.4 Thiết kế nghiên cứu định lượng: ...................................................................... 37 2.4.1. Mẫu khảo sát: ........................................................................................37 2.4.2. Công cụ thu thập dữ liệu: ...................................................................... 37 2.4.3. Phương pháp thu thập dữ liệu ...............................................................37 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN TCVN ISO 9001: 2008 VÀO HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CĐN KTCN TP. HCM .................................................................................................................................38 3.1. Sơ lược về trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM ................ 38 3.1.1. Lịch sử hình thành ................................................................................38 3.1.2. Cơ cấu tổ chức của trường: ................................................................... 39 3.1.3. Cơ sở vật chất và quy mô đào tạo ......................................................... 39 3.1.4. Hệ thống QLCL theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 của trường Cao đẳng nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM ....................................................40 3.2 Kết quả nghiên cứu ..........................................................................................40 3.2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu ....................................................................40 3.2.2. Nội dung và kết quả nghiên cứu ...........................................................42 vii
CHƯƠNG 4: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN TCVN ISO 9001- 2008 TẠI TRƯỜNG CĐN KTCN TP.HCM ......................................................71 4.1. Những định hướng có tính nguyên tắc khi đề xuất giải pháp .........................71 4.1.1.Đảm bảo tính khoa học ..........................................................................71 4.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn.......................................................................... 71 4.1.3. Đảm bảo tính khả thi .............................................................................71 4.2. Cơ sở để đề xuất giải pháp ..............................................................................72 4.3. Các giải pháp và điều kiện thực hiện giải pháp ..............................................74 4.3.1. Giải pháp thành lập nhóm Cộng tác viện chất lượng ( CTVCL) ..........74 4.3.2. Nhóm giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng .....................77 4.3.2.1. Giải pháp rà soát - cải tiến hệ thống QLCL ISO 9001:2008 .............77 4.3.2.2. Kết hợp hệ thống QLCL ISO và tiêu chuẩn kiểm định chất lượng ...80 4.3.2.3. Niêm yết hệ thống QLCL ISO trên Webside của nhà trường ............. 83 4.3.3. Nhóm giải pháp nâng cao nhận thức của các cán bộ giáo viên về hệ thống QLCL ISO .......................................................................................................84 4.3.3.1.Giải pháp tập huấn áp dụng ISO 9001: 2008 cho các bộ giáo viên.... 84 4.3.3.2.Giải pháp xây dựng chế độ thưởng phạt ISO……………………………….. 4.4. Thăm dò ý kiến chuyên gia về các giải pháp đã đề xuất ..................................89 4.4.1. Mục đích thăm dò ý kiến ......................................................................89 4.4.2. Phương pháp thăm dò ý kiến ……………………………………………….93 4.4.3. Kết quả thăm dò ý kiến ………………………………………………………94 KẾT LUẬN ...........................................................................................................92 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................95 viii
DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu chữ viết tắt Nội dung viết tắt 1 QLCL Quản lý chất lượng 2 CBGV Cán bộ giáo viên 3 HSSV Học sinh, sinh viên 4 CSĐT Cơ sở đào tạo 5 KT- KĐCLDN Khảo thí – kiểm định chất lượng dạy nghề 6 CTVCL Cộng tác viên chất lượng 7 CĐN KTCN TP.HCM Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công Nghệ TP.HCM ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG STT Tên bảng Trang 1 Bảng 2.1: Tổng hợp kết quả phỏng vấn 29 2 Bảng 2.2: Thang đo thái độ - nhận thức đối với hệ thống QLCL 32 3 Bảng 2.3: Thang đo sự phù hợp của hệ thống QLCL với hoạt động 33 thực tế 4 Bảng 2.4: Thang đo khả năng duy trì và cải tiến hệ thống 34 5 Bảng 2.5: Thang đo nguồn lực 35 6 Bảng 2.6: Thang đo sự cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo 36 7 Bảng 2.7: Thang đo hiệu quả của hệ thống QLCL 36 8 Bảng 3.1: Thống kê mô tả các biến của yếu tố thái độ - nhận thức đối 43 với hệ thống QLCL 9 Bảng 3.2. Thống kê mô tả các biến của yếu tố Sự phù hợp của hệ 44 thống QLCL đối với hoạt động thực tế 10 Bảng 3.3: Thống kê mô tả các biến của yếu tố Khả năng duy trì và 45 cải tiến hệ thống 11 Bảng 3.4: Thống kê mô tả các biến của yếu tố nguồn lực 47 12 Bảng 3.5. Thống kê mô tả các biến của nhóm yếu tố cam kết và hỗ 48 trợ của lãnh đạo 13 Bảng 3.6. Thống kê mô tả các biến của hiệu quả của hệ thống 49 14 Bảng 3.7: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 50 yếu tố Thái độ đối với hệ thống QLCL (lần 1) 16 Bảng 3.8: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 51 yếu tố Thái độ đối với hệ thống QLCL (lần 2 ) 17 Bảng 3.9: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 52 yếu tố Thái độ đối với hệ thống QLCL ( lần 3 ) 18 Bảng 3.10: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 52 yếu tố sự phù hợp của hệ thống QLCL với hoạt động thực tế 19 Bảng 3.11: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 53 yếu tố khả năng duy trì và cải tiến hệ thống (lần 1) 20 Bảng 3.12: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 54 yếu tố khả năng duy trì và cải tiến hệ thống (lần 2) 21 Bảng 3.13: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 55 yếu tố nguồn lực 22 Bảng 3.14: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha đối với 55 yếu tố cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo 23 Bảng 3.15: Bảng tóm tắt phân tích hệ số Cronbach's Alpha hiệu quả 56 x
của hệ thống 24 Bảng 3.16: Kết quả kiểm định KMO và Bartlett’s Test trong nhân tố 56 độc lập 25 Bảng 3.17: Bảng Eigenvalues và phương sai trích đối với nhân tố 57 độc lập 26 Bảng 3.18: Bảng phân tích nhân tố tương ứng với các biến quan sát 58 trong nhân tố độc lập 27 Bảng 3.19: kết quả kiểm định kmo và bartlett’s test cho nhân tố phụ 59 thuộc 28 Bảng 3.20: Bảng eigenvalues và phương sai trích đối với nhân tố 59 phụ thuộc 29 Bảng 3.21: Bảng phân tích nhân tố tương ứng với các biến quan sát 59 trong nhân tố phụ thuộc 30 Bảng 3.22: Bảng tóm tắt nhân tố tương ứng với các biết quan sát sau 60 khi phân tích nhân tố EFA 31 Bảng 3.23: Kết quả phân tích sự tương quan giữa các nhân tố độc 60 lập và nhân tố phụ thuộc 32 Bảng 3.24: Bảng hệ số hiệu chỉnh R2 62 33 Bảng 3.25 : Phân tích phương sai ANOVA 62 34 Bảng 3.26: Kết quả hồi quy đa biến 64 35 Bảng 3.27: Kiểm định ANOVA theo giới tính 67 36 Bảng 3.28: Kiểm định ANOVA theo chức vụ 67 37 Bảng 3.29: Kiểm định ANOVA theo thâm niên 68 38 Bảng 4.1: Quy trình thực hiện giải pháp thành lập nhóm cộng tác 75 viên chất lượng 39 Bảng 4.2: Quy trình thực hiện giải pháp rà soát - cải tiến hệ thống 78 quản lý chất lượng 40 Bảng 4.3: Quy trình thực hiện giải pháp kết hợp hệ thống QLCL ISO 80 và tiêu chuẩn kiểm định chất lượng 41 Bảng 4.4: Quy trình thực hiện giải pháp niêm yết hệ thống QLCL 83 ISO 42 Bảng 4.5: Quy trình thực hiện giải pháp tập huấn áp dụng ISO 9001: 85 2008 43 Bảng 4.6: Quy trình thực hiện giải pháp xây dựng chế độ thưởng 88 phạt ISO 44 Bảng 4.7: Kết quả thăm dò ý kiến về tính thực tiễn và khả thi của 90 giải pháp xi
DANH SÁCH CÁC HÌNH STT Tên hình Trang 1 Hình 1.1: Các giai đoạn phát triển của quản lý chất lượng 14 2 Hình 1.2: Mô hình phương pháp tiếp cận theo quá trình 20 3 Hình 1.3: Mô hình nghiên cứu đề nghị 26 4 Hình 3.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật 39 Công nghệ TP.HCM 5 41 Hình 3.2: Biểu đồ thể hiện mẫu theo chức vụ 6 41 Hình 3.3: Biểu đồ thể hiện mẫu theo giới tính 7 42 Hình 3.4: Biểu đồ mẫu theo thâm niên 8 Hình 3.5: Biểu đồ phân tán 63 9 Hình 3.6: Biểu đồ phần dư có phân phối chuẩn 63 10 Hình 3.7: Đồ thị P- P lot 64 xii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đã và đang đặt ra nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với nền giáo dục Việt Nam. Trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa tạo nên sự cạnh tranh giữa các nền kinh tế là tất yếu. Do vậy, sự cạnh tranh trong đào tạo chắc chắn cũng xãy ra với mức độ ngày càng quyết liệt. Bởi vì các cơ sở đào tạo và các tổ chức giáo dục hiện nay đang phải chịu áp lực cạnh tranh với nhau để thu hút sinh viên. Chính vì thế, “chất lượng” nổi lên như một vấn đề mà các trường phải đương đầu giải quyết. Đón trước thời cơ và vận hội mới, nhiều cơ sở đào tạo đã và đang tìm cho mình con đường để tồn tại và phát triển. Một trong những con đường đó là cũng cố và nâng cao chất lượng đào tạo Để từng bước nâng cao chất lượng đào tạo của các cơ sở dạy nghề, bên cạnh việc đầu tư về cơ sở vật chất, chương trình, đội ngũ cán bộ và giáo viên, thì việc nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng đào tạo cũng là việc hết sức quan trọng. Trong bối cảnh trên, các nhà lãnh đạo và quản lý trong các cơ sở đào tạo đã tìm thấy việc áp dụng những mô hình quản lý chất lượng như một sự đảm bảo cho tổ chức hoạt động tốt và khách hàng trong nhà trường được phục vụ tốt hơn. Và sự ra đời của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành hệ thống quản lý chất lượng ở mỗi cơ sở đào tạo. Chính vì thế, hơn 30 trường cao đẳng, đại học trên cả nước đã chọn áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001. Sau một thời gian áp dụng có trường đã thành công và cũng có trường đã thất bại. Vì vậy, cho đến nay việc đem ISO vào trường học vẫn còn là sự tranh cãi. Từ khi bắt đầu áp dụng ISO vào trường học năm 2004 đến nay, Việt nam có rất ít các công trình nghiên cứu, đánh giá tác động của hệ thống QLCL ISO 9001 khi áp dụng vào các cơ sở đào tạo nói chung và các cơ sở dạy nghề nói riêng. Hầu hết chỉ là những bài viết kinh nghiệm áp dụng hệ thống QLCL vào các trường đại học. Với hơn 30 trường cao đẳng đại học trên cả nước áp dụng hệ thống QLCL theo 1
tiêu chuẩn ISO 9001 thì đó là một con số không nhỏ để có thể tiến hành một nghiên cứu hiệu quả áp dụng hệ thống QLCL vào giáo dục nói chung và đặc biệt là các cơ sở đào tạo nghề nói riêng. Kết quả nghiên cứu nhằm đóng góp một cái nhìn sâu sắc hơn một trong những mô hình quản lý chất lượng đã được sử dụng rộng rãi trên thế giới khi áp dụng vào bối cảnh của xã hội Việt Nam. Chính vì thế người nghiên cứu chọn thực hiện đề tài “Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM” nhằm trả lời cho câu hỏi: Liệu việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 đã thực sự đem lại hiệu quả?. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả áp dụng hệ thống QLCL ISO vào hoạt động đào tạo và làm cách nào để nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng. 2. Mục đích nghiên cứu Nâng cao hiệu quả tác động của việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu các khái niệm, thuật ngữ, hệ thống lý luận có liên quan đến quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 làm cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu của đề tài. - Khảo sát, đánh giá thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001- 2008 tại trường Cao đẳng Nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001- 2008 tại trường Cao đẳng Nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM. 2
4. Giả thuyết nghiên cứu - Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 đang được áp dụng tại trường CĐN KTCN TP.HCM chưa phù hợp với điều kiện thực tế của trường. - Việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng chưa thực sự hiệu quả - Nếu các giải pháp người nghiên cứu đưa ra phù hợp với điều kiện cụ thể của trường thì sẽ góp phần cải tiến hệ thống và nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng đào tạo tại trường Cao đẳng Nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM 5. Đối tượng và khách thể nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý chất lượng theo hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001: 2008 tại trường Cao đẳng nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM - Khách thể nghiên cứu : Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001- 2008 đang áp dụng tại trường Cao đẳng nghề Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM - Khách thể khảo sát : Cán bộ quản lý, Giáo viên, Nhân viên của trường CĐN Kỹ thuật Công nghệ TP.HCM 6. Phạm vi ngiên cứu Do thời gian có hạn nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu thực trạng áp dụng hệ thống QLCL theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo của trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP.HCM vì vậy những phát hiện của nghiên cứu chỉ được kết luận trên phạm vị được khảo sát, không có tính khái quát cho mọi vấn đề trong hoạt động quản lý cho tất cả các trường cao đẳng nghề. 7. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện đề tài người nghiên cứu đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau đây: 3
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Sưu tầm nghiên cứu các tài liệu lý luận và các kết quả nghiên cứu thực tiễn (Sách, luận án, tạp chí bài báo, các công trình nghiên cứu….) trong và ngoài nước về các vấn đề liên quan đến đề tài. Các tư liệu này được nghiên cứu, phân tích, hệ thống hóa sử dụng trong đề tài và sắp sếp thành thư mục tham khảo. - Phương pháp phỏng vấn sâu cá nhân: Được sử dụng trước khi tổ chức khảo sát chính thức. Phỏng vấn sâu cá nhân thực hiện chủ yếu đối với ban lãnh đạo, trưởng phòng, trưởng khoa. Nhằm thu thập những thông tin cần thiết để xác định nội dung khảo sát. - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Bảng hỏi được đưa ra dưới dạng phiếu hỏi và thực hiện khảo sát trên 3 đối tượng là cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên của các đơn vị trong trường. Cấu trúc của phiếu hỏi: Ngoài việc giới thiệu nêu lên tầm quan trọng của người trả lời cùng chỉ dẫn chi tiết về cách trả lời các câu hỏi. Phiếu hỏi bao gồm 2 phần: Phần 1 thông tin cá nhân của người trả lời: Họ tên, giới tính, chức vụ, thời gian công tác. Phần thứ 2 chứa đựng những nội dung chính về vấn đề nghiên cứu là: Thái độ, nhận thức của cán bộ, giáo viên, nhân viên trong toàn trường đối với hệ thống QLCL như thế nào? Hệ thống QLCL theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 đang áp dụng có phù hợp với hoạt động thực tế của nhà trường không? Khả năng duy chì và cải tiến hệ thống QLCL của trường ra sao? Nguồn lực và sự cam kết, hỗ trợ của lãnh đạo như thế nào? Hiệu quả đạt được của hệ thống như thế nào? - Phương pháp chuyên gia: Người nghiên cứu tiến hành lấy ý kiến của 06 chuyên gia về lĩnh vực quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001: 2008 về tính khả thi và tính thực tiễn của các giải pháp mà người nghiên cứu đề xuất. - Phương pháp nghiên cứu thống kê toán học Xử lý, thống kế, mô tả và đánh giá kết quả nghiên cứu. 4
8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu và phần kết luận thì nội dung của luận văn gồm 4 chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 vào trong giáo dục - Chương 2: Phương pháp nghiên cứu - Chương 3: Kết quả nghiên cứu thực trạng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 vào hoạt động đào tạo tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM - Chương 4: Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN 9001: 2008 tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP.HCM 5
PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VIỆC ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN TCVN ISO 9001: 2008 VÀO TRONG GIÁO DỤC 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các kết quả nghiên cứu ngoài nước. ISO là hệ thống QLCL mà ban đầu được tạo ra để phục vụ cho ngành công nghiệp sản xuất, tuy nhiên tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001 đã và đang được áp dụng vào nhiều loại hình tổ chức khác nhau một cách nhanh chóng, bao gồm cả các tổ chức giáo dục. Và cũng đã cho thấy những lợi ích của nó đối với các tổ chức giáo dục. Trong số những lợi ích mà các tổ chức giáo dục nhìn thấy được ở hệ thống QLCL ISO 9001 là: Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của từng cá nhân, đơn vị trong tổ chức được rõ ràng hơn, sự thông hiểu rộng rãi trong toàn trường về chính sách, mục tiêu chất lượng của nhà trường, nhận thức về chất lượng được nâng cao trong toàn thể nhân viên, trách nhiệm và quyền hạn của sinh viên và nhân viên trong nhà trường được xác lập, hoạt động đánh giá nội bộ trở thành công cụ tốt cho các đơn vị học tập lẫn nhau…vv, đây là kết luận của Doherty ( 1995) [12] trong một nghiên cứu của ông về tác động của hệ thống QLCL ISO trong việc quản lý của nhà trường, tại trường đại học Wolverhamton của Anh. Tuy nhiên trong nghiên cứu này ông chỉ đánh giá mặt tích cực của hệ thống sau 1 năm vận hành nhưng ông không nêu ra những tác động tiêu cực của hệ thống mà chỉ nhấn mạnh rằng: sự thành công khi áp dụng hệ thống hoàn toàn phụ thuộc vào bản thân của tổ chức chứ không được tạo ra bởi bất cứ nhà tư vấn nào hay những nghiên cứu trước đây. Đồng quan điểm với Doherty, sau đó vào năm 2000, Zuckerman & Rhodes (2000) cũng chỉ ra rằng hệ thống QLCL giúp: Cấu trúc và hoạt động quản lý của tổ chức ngày càng được cải 7