Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoạt động kiểm soát nội bộ tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tập trung phân tích thực trạng KSNB và sự ảnh hưởng của các nhân tố đến KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. Qua đó đề xuất nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoạt động kiểm soát nội bộ tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ HỒNG THANH HOẠT ĐỘNG IỂ O T NỘI Ộ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG ẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM CHI NH NH V NG TÀ LUẬN VĂN THẠC Ĩ INH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH – NĂ 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ HỒNG THANH HOẠT ĐỘNG IỂ O T NỘI Ộ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG ẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM CHI NH NH V NG TÀ LUẬN VĂN THẠC Ĩ INH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN QUỲNH HOA TP. HỒ CHÍ MINH - NĂ 2017
i TÓM TẮT Là một ngân hàng lớn, với hệ thống rộng khắp cả nƣớc, Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại thƣơng Việt Nam có lợi thế trong việc đầu tƣ có hệ thống, quy trình hoàn thiện đối với hệ thống kiểm soát nội bộ, nhƣng điều này cũng mang lại khó khăn trong hoạt động kiểm soát đối với các chi nhánh với nhiều đặc thù khác nhau về cơ cấu tổ chức, về địa bàn hoạt động, vì không phải chi nhánh nào cũng có đủ điều kiện để áp dụng một cách đầy đủ các yêu cầu của công tác kiểm soát nội bộ nhƣ Hội sở chính áp dụng. Điều này đã dẫn đến thực trạng tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu, hoạt động kiểm soát nội bộ còn chƣa đƣợc quan tâm đúng mức, chƣa có cơ cấu phòng ban cụ thể chịu trách nhiệm thực hiện công việc này, đội ngũ cán bộ phần lớn đều là kiêm nhiệm, không chuyên trách, lại xáo trộn liên tục, do đó, hiệu quả kiểm soát giảm đi đáng kể. Chính vì thế, tác giả đã căn cứ theo các nghiên cứu của các tác giả trong và ngoài nƣớc nhƣ Ozten et al (2012), Michael J. Lazarus & Richard G. Stevens (2005), Võ Thị Hoàng Nhi và Lê Thị Thanh Huyền (2014), để có thể hệ thống lại các lý thuyết có liên quan đến hoạt động kiểm soát nội bộ tại các ngân hàng, từ đó, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ tại Chi nhánh, theo các mặt nhƣ môi trƣờng kiểm soát, hệ thống thông tin, hoạt động kiểm soát, đánh giá rủi ro và hoạt động giám sát. Từ đó, các điểm hạn chế trong hoạt động kiểm soát nội bộ tại Chi nhánh đƣợc sử dụng làm cơ sở để tác giả đề xuất các giải pháp phù hợp, nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả của công tác kiểm soát nội bộ tại Chi nhánh trong thời gian tới.
ii LỜI CA ĐOAN Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trƣờng đại học nào.Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. TP Hồ Chí Minh, ngày 23 tháng 04 năm 2017 Tác giả Nguyễn Thị Hồng Thanh
iii LỜI CẢ ƠN Đầu tiên, tác giả xin gửi lời cám ơn trân trọng nhất đến ngƣời hƣớng dẫn khoa học, TS. Nguyễn Quỳnh Hoa đã tận tình hƣớng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ tác giả trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tác giả cũng xin cám ơn Hội đồng bảo vệ đề cƣơng đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu, giúp tác giả định hƣớng bài viết rõ ràng và khoa học hơn. Đồng thời, tác giả xin đƣợc cám ơn các Thầy, Cô Khoa sau Đại học Trƣờng Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tình chỉ dạy, truyền đạt nhiều kiến thức quý báu, làm nền tảng cho quá trình nghiên cứu của tác giả. Xin đƣợc cảm ơn Ban lãnh đạo và đồng nghiệp tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam Chi nhánh Vũng Tàu đã hỗ trợ cung cấp tƣ liệu và tham gia khảo sát giúp tác giả hoàn thiện luận văn. Cuối cùng, tác giả xin đƣợc cám ơn gia đình và bạn bè đã luôn đồng hành và ủng hộ tác giả. Mặc dù đã cố gắng hết sức, luận văn khó tránh khỏi những thiếu sót do hạn chế của tác giả về kinh nghiệm, kiến thức, tài liệu và thời gian nghiên cứu. Tác giả rất mong nhận đƣợc những đóng góp cả về nội dung và hình thức từ Quý Thầy, Cô trong Hội đồng bảo vệ luận văn để luận văn hoàn thiện hơn. Xin cám ơn Quý Thầy, Cô đã dành thời gian để đọc, góp ý và đánh giá luận văn cho tác giả. TP Hồ Chí Minh, ngày 23 tháng 04 năm 2017 Tác giả Nguyễn Thị Hồng Thanh
iv MỤC LỤC TÓM TẮT .............................................................................................................................. i LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................ ii LỜI CẢM ƠN......................................................................................................................iii MỤC LỤC ........................................................................................................................... iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...........................................................................................viii DANH MỤC BẢNG .......................................................................................................... ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ ................................................................................... x DANH MỤC SƠ ĐỒ .......................................................................................................... xi PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1 1. ý do chọn đề tài .....................................................................................................1 2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ............................................................................3 3. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................5 4. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................5 4.1. Mục tiêu tổng quát ...............................................................................................5 4.2. Mục tiêu cụ thể .....................................................................................................5 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ...........................................................................5 5.1. Đối tƣợng nghiên cứu ..........................................................................................5 5.2. Phạm vi nghiên cứu ..............................................................................................5 6. Phƣơng pháp nghiên cứu.........................................................................................5 7. Ý nghĩa của nghiên cứu...........................................................................................6 7.1. Ý nghĩa về mặt lý luận .........................................................................................6 7.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn ......................................................................................6 8. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................6 CHƢƠNG 1. NH NG Ý UẬN CƠ BẢN VỀ HO T Đ NG KIỂM SO T N I B T I NG N H NG THƢƠNG M I........................................................................... 8 1.1. Khái niệm cơ bản .................................................................................................8
v 1.1.1. Kiểm soát nội bộ ...............................................................................................8 1.1.2. Kiểm soát nội bộ tại ngân hàng thƣơng mại .....................................................9 1.2. Tầm quan trọng của hoạt động Kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng Thƣơng mại ....9 1.2.1. Bảo vệ tài sản và độ tin cậy của các thông tin tài chính ...................................9 1.2.2. Bảo đảm việc tuân thủ luật pháp và các quy định...........................................10 1.2.3. Dự báo và ngăn ngừa rủi ro.............................................................................11 1.3. Các bộ phận cấu thành hệ thống kiểm soát nội bộ .............................................12 1.3.1. Môi trƣờng kiểm soát ......................................................................................12 1.3.2. Hệ thống thông tin và truyền thông ................................................................16 1.3.3. Hoạt động kiểm soát .......................................................................................17 1.3.4. Đánh giá rủi ro ................................................................................................18 1.3.5. Hoạt động giám sát..........................................................................................19 1.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động kiểm soát nội bộ tại ngân hàng thƣơng mại .............................................................................................................................21 1.4.1. Nhân tố bên trong ............................................................................................21 1.4.2. Nhân tố bên ngoài ...........................................................................................24 1.5. Kinh nghiệm của một số ngân hàng về triển khai các hoạt động kiểm soát nội bộ và bài học kinh nghiệm rút ra cho Vietcombank Vũng Tàu ................................25 1.5.1. Kinh nghiệm của ngân hàng quốc tế ...............................................................26 1.5.2 Kinh nghiệm của các ngân hàng thƣơng mại trong nƣớc ................................27 1.5.3. Bài học kinh nghiệm đối với Vietcombank Vũng Tàu ...................................29 CHƢƠNG 2. THỰC TR NG HO T Đ NG KIỂM SOÁT N I B T I NGÂN HÀNG TMCP NGO I THƢƠNG VIỆT NAM CHI NH NH VŨNG T U.............. 32 2.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu ...................................................................................................................................32 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển......................................................................32 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn ................................................................32 2.1.3. Cơ cấu bố máy tổ chức ....................................................................................34
vi 2.1.4. Kết quả hoạt động của ngân hàng ...................................................................37 2.2. Thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ tại Vietcombank Vũng Tàu .................44 2.2.1. Một số rủi ro xảy ra trong thời gian qua tại Vietcombank Vũng Tàu.............44 2.2.2. Môi trƣờng kiểm soát ......................................................................................48 2.2.3. Hệ thống thông tin và truyền thông ................................................................50 2.2.4. Hoạt động kiểm soát .......................................................................................52 2.2.5. Đánh giá rủi ro ................................................................................................53 2.2.6. Hoạt động giám sát..........................................................................................57 2.3. Đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu.........61 2.3.1. Cơ cấu tổ chức của ngân hàng ........................................................................61 2.3.2. Năng lực nhà quản lý ......................................................................................62 2.3.3. Sự phát triển của công nghệ ngân hàng ..........................................................65 2.3.4. Năng lực và đạo đức của cán bộ làm nhiệm vụ kiểm soát ..............................66 2.3.5. Tính chất của các giao dịch trong ngân hàng ..................................................68 2.3.6. Nhân tố bên ngoài ...........................................................................................68 2.4. Đánh giá chung về hoạt động KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu ....................70 2.4.1. Kết quả đạt đƣợc .............................................................................................70 2.4.2. Hạn chế............................................................................................................70 2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ...............................................................................71 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT N I B T I NGÂN HÀNG TMCP NGO I THƢƠNG VIỆT NAM ........................................ 74 CHI NH NH VŨNG T U ............................................................................................... 74 3.1. Định hƣớng hoàn thiện kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt nam chi nhánh Vũng Tàu ..................................................................................74 3.1.1. Định hƣớng .....................................................................................................74 3.1.2. Yêu cầu............................................................................................................77 3.2. Giải pháp hoàn thiện hoạt động kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu .....................................................................77
vii 3.2.1. Hoàn thiện môi trƣờng kiểm soát. ...................................................................77 3.2.2. Hoàn thiện hệ thống thông tin .........................................................................79 3.2.3. Hoàn thiện hoạt động kiểm soát ......................................................................80 3.2.4. Hoàn thiện công tác đánh giá rủi ro ................................................................81 3.2.5 Hoàn thiện công tác giám sát hoạt động kiểm soát ..........................................82 3.3. Kiến nghị ............................................................................................................82 3.3.1. Đối với cơ quan nhà nƣớc ...............................................................................82 3.3.2. Đối với Hiệp hội ngân hàng ............................................................................83 3.3.3. Đối với Hội sở chính Vietcombank ................................................................83 KẾT LUẬN ........................................................................................................................ 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 88
viii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT CHỮ VIẾT TẮT NG N NGHĨA 1 COSO Committee of Sponsoring Organization 2 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc 3 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 4 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 5 KSNB Kiểm soát nội bộ Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại 6 Vietcombank thƣơng Việt Nam Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại 7 Vietcombank Vũng Tàu thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu
ix DANH MỤC BẢNG Bảng 2-1 Kết quả hoạt động kinh doanh tại Vietcombank Vũng Tàu ......................42 Bảng 2-2 Kết quả hoạt động kinh doanh tại Vietcombank Vũng Tàu ......................43 Bảng 2-3 Rủi ro hoạt động của Vietcombank Vũng Tàu giai đoạn 2014-2016 Error! Bookmark not defined. Bảng 2-4 Diễn biến tình hình rủi ro thị trƣờng của ngân hàngError! Bookmark not defined. Bảng 2-5 Tình hình dƣ nợ và nợ xấu tại Chi nhánh ..Error! Bookmark not defined. Bảng 2-6 Hoạt động đào tạo nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ kiểm soát.....................50 Bảng 2-3 Rủi ro hoạt động của Vietcombank Vũng Tàu giai đoạn 2014-2016 .......53 Bảng 2-4 Diễn biến tình hình rủi ro thị trƣờng của ngân hàng .................................55 Bảng 2-5 Tình hình dƣ nợ và nợ xấu tại Chi nhánh ..................................................56 Bảng 2-7 Nội dung công tác giám sát của công tác KSNB nội bộ ...........................58 Bảng 2-8 Kết quả điều chỉnh sai phạm sau theo dõi, kiểm tra tại Vietcombank Vũng Tàu ...................................................................................................................59 Bảng 2-9 Cơ cấu nhân sự bộ phận kiểm soát tại Chi nhánh .....................................61 Bảng 2-10 Đánh giá về phẩm chất nhà quản lý ........................................................62 Bảng 2-11 Đánh giá về kiến thức nhà quản lý ..........................................................63 Bảng 2-12 Đánh giá về kỹ năng nhà quản lý ............................................................64 Bảng 2-13 Năng lực và kinh nghiệm của cán bộ kiểm soát ......................................67
x DANH MỤC BIỂ ĐỒ, HÌNH VẼ Biểu đồ 2-1: Tình hình huy động vốn tổ chức và dân cƣ của Vietcombank Vũng Tàu 2014-2016 .........................................................................................................38 Biểu đồ 2-2: Dƣ nợ tín dụng Vietcombank Vũng Tàu 2014 – 2016 ........................40
xi DANH MỤC Ơ ĐỒ Sơ đồ 2-1 Cơ cấu tổ chức Vietcombank chi nhánh Vũng Tàu .................................34 Sơ đồ 2-2 Sơ đồ KSNB tại Vietcombank .................................................................48
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1 họ ềt i Cuối những năm 80, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu dẫn theo một loạt các công ty của Hoa Kỳ bị đổ vỡ do thị trƣờng thiếu sự minh bạch và giám sát, những yêu cầu của pháp luật về sự minh bạch hóa và năng lực kiểm tra, giám sát của các cơ quan nhà nƣớc không bắt kịp với những biến đổi sâu rộng của thị trƣờng. Từ sự đổ vỡ này đã làm nổi bật lên vai trò cần thiết của hoạt động kiểm soát nội bộ (Hayali et al, 2012). Kể từ đó, khái niệm kiểm soát nội bộ (KSNB) ra đời và tất cả các doanh nghiệp, đặc biệt là các ngân hàng hiện đại trên thế giới ngày càng quan tâm đến mức độ đầy đủ, tính hiệu lực và hiệu quả của hoạt động này Hoạt động kiểm soát nội bộ có vai trò quan trọng trong quản trị kinh doanh và quản trị rủi ro, quyết định sự thành bại của một doanh nghiệp nói chung và của một tổ chức tín dụng nói riêng. Hoạt động kiểm soát nội bộ đóng vai trò là tuyến phòng thủ thứ ba theo thông lệ quốc tế nhằm kiểm tra, đánh giá, giám sát tính hữu hiệu, phù hợp, đầy đủ của hệ thống quản lý (Ayşe Hayali et al, 2013). Ở Việt Nam, hệ thống ngân hàng thƣơng mại (NHTM) sau thời kỳ phát triển nhanh cả về quy mô và số lƣợng đã bộc lộ nhiều vấn đề về tăng trƣởng nóng, mức độ rủi ro cao trong khi tính minh bạch về hoạt động kinh doanh và các vấn đề sở hữu đã và đang gây ra những tác động tiêu cực không nhỏ đến sự ổn định và tăng trƣởng của nền kinh tế đất nƣớc. Một trong những nguyên nhân cơ bản là do hoạt động kiểm soát nội bộ tại các NHTM nƣớc ta chƣa đƣợc tổ chức một cách hiệu quả, chƣa đảm bảo những nguyên tắc và yêu cầu chung trong quá trình vận hành. Đồng thời chƣa có sự tách biệt r ràng giữa kiểm soát nội nội và kiểm toán nội bộ (Vũ Thúy Ngọc, 2009). Đối với Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại thƣơng Việt Nam (Vietcombank) cũng là điển hình tƣơng tự, mặc dù là một NHTM có quy mô lớn trong cả nƣớc về mạng lƣới hoạt động, tổng tài sản và nguồn vốn, song trong thời gian hoạt động Vietcombank vẫn để xảy ra nhiều vấn đề thiếu minh bạch và kém
2 hiệu quả, thậm chí còn phát sinh một số sai phạm nghiêm trọng và việc xử lý phải đƣợc thực hiện bằng pháp luật. Trƣớc tình hình đó, ban lãnh đạo ngân hàng đã thực hiện, triển khai nhiều biện pháp nhằm kiện toàn cơ cấu tổ chức, mạng lƣới, nhân sự, nâng cao chất lƣợng quản trị, điều hành, đào tạo và đào tạo lại cán bộ, nhân viên, đổi mới các sản phẩm dịch vụ. Đây cũng là giai đoạn mà hoạt động KSNB của Vietcombank dần đƣợc hoàn thiện. Tuy nhiên các vụ sai phạm, tổn thất mới vẫn tiếp tục phát sinh khiến nhà quản trị phải đặt câu hỏi về trách nhiệm của bộ phận KSNB với vai trò là tuyến phòng thủ cuối cùng ngăn chặn, phát hiện rủi ro. Từ vấn đề cơ cấu tổ chức bộ phận kiểm soát, đến nội dung, phƣơng pháp, quy trình kiểm soát, chất lƣợng nguồn nhân lực vẫn bộc lộ nhiều bất cập nhƣ: chƣa đáp ứng đƣợc các thông lệ quốc tế khiến kiểm soát nội bộ ít đóng góp đƣợc cho sự phát triển an toàn, lành mạnh của đơn vị, thậm chí vai trò của kiểm soát nội bộ chƣa đƣợc các cán bộ cho đến lãnh đạo Ngân hàng nhận thức đầy đủ trong thực tiễn hoạt động kinh doanh của mình. Thời gian qua, hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu đã đƣợc thực hiện và phát hiện đƣợc khá nhiều sai sót, các thủ tục kiểm soát của Chi nhánh tƣơng đối đồng bộ, hợp lý áp dụng theo quy trình của Hội sở đã góp phần hạn chế tƣơng đối các gian lận trong các hoạt động ngân hàng. Tuy nhiên, do Chi nhánh chƣa phân tích và định hƣớng một cách đầy đủ các loại rủi ro và chƣa xây dựng một quy trình giám sát đầy đủ nhằm hạn chế các loại rủi ro có thể phát sinh và không có kế hoạch đối phó trong trƣờng hợp có biến động đột xuất của môi trƣờng kinh doanh, sự thay đổi của cơ cấu tổ chức và sự thay đổi của công nghệ. Nên hoạt động kiểm soát nội bộ tại Chi nhánh đạt hiệu quả không cao. Từ những lý do trên, với cƣơng vị là cán bộ nhân viên đang công tác tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu (Vietcombank Vũng Tàu), tác giả quyết định lựa chọn đề tài: ươ Vệ V làm luận văn tốt nghiệp của mình.
3 Qua đề tài nghiên cứu này, tác giả sẽ làm nổi bật thực trạng những vấn đề còn tồn tại trong hoạt động KSNB của Vietcombank chi nhánh Vũng Tàu từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục những hạn chế tồn tại để hoàn thiện hệ thống KSNB tại Chi nhánh thời gian tới. 2. Tổng quan về vấ ề nghiên cứu KSNB đƣợc thiết lập nhằm mục tiêu: bảo đảm cho ngân hàng hoạt động tuân thủ pháp luật và các quy định, quy trình nội bộ về quản lý và hoạt động, và các chuẩn mực đạo đức do ngân hàng đặt ra. Với những mục tiêu và vai trò nhƣ vậy nên có rất nhiều tác giả trong và ngoài nƣớc quan tâm và thực hiện các công trình nghiên cứu liên quan đến hoạt động KSNB tại các NHTM. Tác giả Kumuthinidevi và Senior ecturer đã có công trình nghiên cứu về hiệu quả của hệ thống KSNB vào năm 2016 trong tác phẩm A Study on Effectiveness of the Internal Control System in the Private Banks of Trincomalee (Hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các ngân hàng tƣ nhân ở Trincomalee). Dựa trên kết quả của khảo sát để phân tích nhân tố thuộc nội dung của KSNB đến hiệu quả của KSNB nhằm đƣa ra một số kiến nghị và đề xuất để tăng cƣờng hệ thống KSNB tại các ngân hàng nhƣ: xây dựng các chính sách kiểm soát; phát triển nguồn nhân lực, tập trung hoàn thiện môi trƣờng kiểm soát; hoàn thiện quy trình đánh giá rủi ro... Tác giả Gamage & ctg lại tiến hành nghiên cứu hiệu quả của hệ thống KSNB tại hệ thống ngân hàng thƣơng mại nhà nƣớc tại Srilanka đƣợc công bố tháng 12 năm 2014. Nội dung chính của nghiên cứu, nhóm tác giả thực hiện: Kiểm tra tính chất và cấu trúc của hệ thống KSNB trong các ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc; xác định mối quan hệ giữa các thành phần KSNB với hiệu quả của hệ thống KSNB trong ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc; điều tra các hành vi gian lận trong các ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc; xác định các yếu tố góp phần vào tỷ lệ mắc các hành vi gian lận trong Ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc; xác định các chiến lƣợc có thể thực hiện để loại bỏ gian lận trong Ngân hàng thƣơng mại Nhà nƣớc.
4 Tác giả Ellis Kofi Akwaa-Sekyi & Jordi Moreno Gené (2015)tiến hành nghiên cứu ảnh hƣởng của KSNB đến rủi ro tín dụng tại các ngân hàng tại Tây Ban Nha. Nghiên cứu cũng chứng mình rằng các thành phần của KSNB có ảnh hƣởng đáng kể đến rủi ro tín dụng là môi trƣờng kiểm soát, đánh giá rủi ro và hoạt động giảm sát, kiểm soát. Tác giả Võ Thị Hoàng Nhi và Lê Thị Thanh Huyền (2014) cũng thực hiện nghiên cứu về hệ thống KSNB tại các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam trong tác phẩm Nhóm tác giả dựa trên COSO là một ủy ban thuộc hội đồng quốc gia Hoa Kỳ về việc chống gian lận trong báo cáo tài chính (Nationnal Commission on Financial Reporting) để làm khung nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đã đƣa ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống này theo mô hình COSO. Tác giả Lê Thị Ngọc (2011), thực hiện nghiên cứu về đề tài: Hoàn thiện quy trình KSNB trong hoạt động cho vay của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Đồng Nai chi nhánh Tân Biên dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn hoạt động của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Đồng Nai chi nhánh Tân Biên, tác giả đã mô tả một cách khá chính xác về quy trình cho vay. Mặc dù hoạt động cho vay là hoạt động tiềm ẩn nhiều rủi ro của NHTM, song trong quá trình hoạt động của NHTM còn nhiều hoạt động và nhiều rủi ro khác nhau: rủi ro thị trƣờng, rủi ro tác nghiệp, rủi ro tín dụng. Những rủi ro này cũng xuất phát từ một phần yếu kém của công tác KSNB. Nhƣ vậy, có nhiều nghiên cứu liên quan đến hệ thống KSNB. Tuy các nghiên cứu liên quan đến KSNB nhƣng các nghiên cứu mới chỉ tập trung vào phân tích một trong những khía cạnh của KSNB. Các nghiên cứu mới chỉ khai thác vào khía cạnh các thành phần của KSNBtheo mô hình COSO mà chƣa làm r các nhân tố có tác động và ảnh hƣởng đến hiệu quả của KSNB. Vì vậy, trong nghiên cứu của mình tác giả sẽ tiến hành phân tích KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu theo nội dung của KSNB và các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả của KSNB nhằm mục tiệu có thể lấp đƣợc các khoảng trống nghiên cứu ở trên.
5 3. Câu hỏi nghiên cứu Với khoảng trống nghiên cứu ở trên, tác giả xây dựng câu hỏi nghiên cứu sau đây: 1. Thực trạng KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu nhƣ thế nào? 2. Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu? 3. Những giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu? 4. Mục tiêu nghiên cứu 4.1. Mục tiêu tổng quát Luận văn tập trung phân tích thực trạng KSNB và sự ảnh hƣởng của các nhân tố đến KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. Qua đó đề xuất nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. 4.2. Mục tiêu cụ thể Phân tích thực trạng KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu thông qua mô hình COSO và các nhân tố ảnh hƣởng. Đề xuất nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. 5 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 5.1. Đối tƣợng nghiên cứu Công tác kiểm soát nội bộ. 5.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về thời gian: Các thông tin và số liệu phục vụ cho nghiên cứu đƣợc thu thập từ giai đoạn 2014 -2016. - Phạm vi về không gian: nghiên cứu tại Vietcombank chi nhánh Vũng Tàu. 6 Phƣơ g pháp ghiê ứu Để trả lời các câu hỏi nghiên cứu, tác giả kết hợp nhiều phƣơng pháp nghiên cứu nhƣ: phân tích, tổng hợp, thống kê.... Cụ thể:
6 - Tổng hợp, chọn lọc và phân tích thông tin từ các giáo trình, sách chuyên ngành, báo cáo COSO và các tài liệu liên quan. - Tổng hợp và phân tích dữ liệu từ các văn bản liên quan đến cơ chế, chính sách, quy trình, quy định, quy chế đối với nghiệp vụ tiền gửi và hệ thống KSNB của Ngân hàng Nhà nƣớc, Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam nói chung và Chi nhánh Vũng Tàu nói chung. - Thống kê các báo cáo liên quan đến rủi ro hoạt động tại ngân hàng nhƣ: rủi ro tín dụng, rủi ro thị trƣờng và rủi ro tác nghiệp. - Thống kê và phân tích từng hoạt động của KSNB và các nhân tố ảnh hƣởng đến KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. 7 Ý ghĩa ủa nghiên cứu 7.1. Ý ghĩa về mặt lý luận Luận văn đã góp phần tổng hợp một nền tảng lý luận, một khung lý thuyết theo mục tiêu nghiên cứu của đề tài, luận văn đã cho thấy rõ một hệ thống các yếu tố thuộc KSNB và các nhân tố ảnh hƣởng đến KSNB. 7.2. Ý ghĩa về mặt thực tiễn - Phân tích và làm rõ thực trạng KSNB cũng nhƣ các nhân tố ảnh hƣởng đến thực trạng KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu. - Nhóm giải pháp mà tác giả đƣa ra có thể hỗ trợ một phần nào đó nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Vietcombank Vũng Tàu và là tài liệu tham khảo cho các chi nhánh của Vietcombank trong cùng hệ thống 8. Kết cấu của luậ vă Luậ vă ó ấu trú 3 hƣơ g: Chƣơng 1: Những lý luận cơ bản về hoạt động kiểm soát nội bộ tại ngân hàng thƣơng mại Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu
7 Chƣơng 3: Giải pháp hoàn thiện hệ thốngkiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP ngoại thƣơng Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu