Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:146

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài là hệ thống hóa những vấn đề lý luận về kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp; Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà; Đề xuất giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- HÀ MINH TOÀN KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ THƯƠNG MẠI TÂY HÀ LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------------------- HÀ MINH TOÀN KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ THƯƠNG MẠI TÂY HÀ CHUYÊN NGÀNH : KẾ TOÁN MÃ SỐ : 834.03.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.VŨ THỊ THU HUYỀN HÀ NỘI, NĂM 2020
1 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung luận văn: “Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu trích dẫn trung thực và do đơn vị thực tế cung cấp. Luận văn không trùng lặp với các công trình nghiên cứu tương tự khác. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Hà Nội, ngày 17 tháng 7 năm 2020 TÁC GIẢ LUẬN VĂN HÀ MINH TOÀN
2 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của tập thể cán bộ Khoa Sau đại học, giảng viên trường Đại học Thương Mại đã truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu trong suốt quá trình học tập tại trường. Xin được gửi lời cảm ơn tới ban Giám đốc, các phòng ban và cán bộ công nhân viên Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi khảo sát, nghiên cứu thực tế, thu thập số liệu để hoàn thành luận văn. Đặc biệt, Tôi cũng bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến TS. Vũ Thị Thu Huyền, người đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn “Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà.” Tôi xin chân thành cảm ơn! TÁC GIẢ LUẬN VĂN HÀ MINH TOÀN
3 MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................1 LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................2 MỤC LỤC ..................................................................................................................3 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT....................................................................................6 DANH MỤC HÌNH, BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ ............................................................7 LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................9 1 T t t t ............................................................ Error! Bookmark not defined. 2 Tổ u t u u t ............... Error! Bookmark not defined. 3. M t u u................................................ Error! Bookmark not defined. 4 Đố t v v u .......................... Error! Bookmark not defined. 5. Câu hỏ ặt ra trong quá trình nghiên c u .......... Error! Bookmark not defined. 6 P u ........................................ Error! Bookmark not defined. 7 Ý ĩ k o ọc và thực tiễn c tài .............. Error! Bookmark not defined. 8 K t u uậ v ................................................................. Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆPError! Bookmark not defined. 1.1.Một số v bản v chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh trong doanh nghiệp................................................................ Error! Bookmark not defined. 1.1.1.Khái niệm cơ bản về chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh ............ Error! Bookmark not defined. 1.1.2.Phân loại chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanhError! Bookmark not defined. 1.2.Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh dưới góc độ kế toán tài chính……… ............................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1.Kế toán chi phí..................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Kế toán doanh thu .............................................. Error! Bookmark not defined. 1.2.3 Kế toán kết quả kinh doanh .................................................. Error! Bookmark not defined. 1.2.4Hình thức sổ kế toán ............................................ Error! Bookmark not defined.
4 1.3K toán chi phí, doanh thu và k t quả k do d ớ ó ộ k toán quản trị……………............................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.1Kế toán chi phí trên góc độ kế toán quản trị ....... Error! Bookmark not defined. 1.3.1.1 Phân loại chi phí ......................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.2Kế toán doanh thu trên góc độ kế toán quản trị . Error! Bookmark not defined. 1.3.3. Kế toán xác định kết quả kinh doanh trên góc độ kế toán quản trị .... Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................ Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ THƯƠNG MẠI TÂY HÀ .......................................................................................60 2.1. Khái quát v Công ty Cổ phầ Đầu t Xây dự v T i Tây Hà ...................... 60 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ............................................................................... 60 2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh ................................................................................... 60 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ..................................................................................... 61 2.1.4. Đặc điểm tổ chức kế toán ...............................................................................66 2.2. Thực tr ng k toán chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh t i Công ty Cổ phầ Đầu t Xây dự v T i Tây Hà......................................................................................... 70 2.2.1. Thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh dưới góc độ kế toán tài chính …………………. ................................................................................................................. 70 2.2.2. Thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh dưới góc độ kế toán quản trị ........................................................................................................91 23 Đ k toán chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh t i Công ty Cổ phầ Đầu t Xây dự v T i Tây Hà......................................................................................... 93 2.3.1. u điểm ....................................................................................................................... 93 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ...............................................................................95 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ...................................................................................................... 98 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ THƯƠNG MẠI TÂY HÀ .......................................................................................99
5 3.1. Yêu cầu c a việc hoàn thiện k toán chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh t i Công ty Cổ phầ Đầu t Xây dự v T i Tây Hà .............99 3.2. Các giải pháp hoàn thiện k toán chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh t i Công ty cổ phần Xây dự v T ng m i Tây Hà.....................................100 3.2.1. Giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà dưới góc độ kế toán tài chính ..................................................................................................................100 3.2.2. Giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà dưới góc độ kế toán quản trị ........................................................................................................................2 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..........................................................................................7 KẾT LUẬN ................................................................................................................8 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
6 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ vi t tắt Giải thích 1 BHLĐ Bảo hộ lao động 2 BCTC Báo cáo tài chính 3 CCDC Công cụ dụng cụ 4 GTGT Giá trị gia tăng 5 KTDN Kế toán doanh nghiệp 6 QĐ-BTC Quyết định – Bộ Tài Chính 7 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 8 TK Tài khoản 9 TTĐB Tiêu thụ đặc biệt 10 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 11 TSCĐ Tài sản cố định 12 VND Việt Nam Đồng 13 Công ty CP ĐTXD Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và & TM Tây Hà Thương mại Tây Hà
7 DANH MỤC HÌNH, BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ Sơ đồ 1: Hình thức tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà Sơ đồ 2: Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà Sơ đồ 3. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán trên máy vi tinh. Bảng 1. Phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí Phụ lục số 1.1. Sơ đồ hạch toán tài khoản 632 - Giá vốn hàng bán Phụ lục số 1.2. Sơ đồ hạch toán tài khoản 635 - Chi phí tài chính Phụ lục số 1.3. Sơ đồ hạch toán tài khoản 642 - Chi phí quản ký kinh doanh Phụ lục số 1.4. Sơ đồ hạch toán tài khoản 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Phụ lục số 1.5. Sơ đồ hạch toán tài khoản 515 - Doanh thu hoạt động tài chính Phụ lục số 1.6. Sơ đồ hạch toán tài khoản 911 – Xác định kết quả kinh doanh Phụ lục số 2.1. Hóa đơn giá trị gia tăng, số: 0000128 Phụ lục số 2.2. Hóa đơn giá trị gia tăng, số: 0000136 Phụ lục số 2.3. Giấy báo Có của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà Phụ lục số 2.4. Phiếu báo nợ của Ngân hàng Thương mại cổ phần quân đội (MB Bank) Phụ lục số 2.5. Phiếu chi của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà, số: PC0967 Phụ lục số 2.6. Phiếu chi của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà, số: PC0989 Phụ lục số 2.7. Phiếu xuất kho của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà, số: XK0030 Phụ lục số 2.8. Sổ chi tiết các tài khoản, Tài khoản: 511 Phụ lục số 2.9. Sổ chi tiết các tài khoản, Tài khoản: 632
8 Phụ lục số 2.10. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Phụ lục số 2.11. Báo cáo tình hình tài chính Phụ lục số 2.12. Phiếu khảo sát hệ thống kế toán quản trị Phụ lục 2.13 Mẫu đơn đặt hàng tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà theo hợp đồng nguyên tắc đã ký Phụ lục 2.14 Báo giá và xác nhận đơn hàng Phụ lục 2.15 Biên bản bàn giao Phụ lục 2.16. Quy trình xuất kho hàng hóa tại Công ty Phụ lục 2.17. Quy trình mua nguyên vật liệu, hàng hóa
9 PHẦN MỞ ĐẦU 1 T t t t Trong bối cảnh hiện nay, tình hình kinh tế thế giới và trong nước đang khó khăn, với mỗi doanh nghiệp hiện nay vượt qua thời kỳ này để tồn tại là một kỳ tích. Vì vậy, để tồn tại doanh nghiệp cần có những chiến lược kinh doanh thích hợp và phương pháp quản lý doanh nghiệp hiệu quả. Ở mỗi giai đoạn phát triển của doanh nghiệp, lãnh đạo doanh nghiệp cần có những kế hoạch kinh doanh và quản lý doanh nghiệp phù hợp với tình hình kinh tế trong nước và thế giới là vấn đề hết sức quan trọng. Có nhiều công cụ để quản lý hiệu quả, trong đó công cụ không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng là công tác kế toán. Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thông qua báo cáo xác định kết quả kinh doanh của kế toán là cần thiết. Các thông tin kế toán về chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh giúp các nhà quản trị có một cái nhìn chính xác về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp đứng vững trong thị trường kinh doanh hiện nay tùy thuộc vào kết quả quá trình sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp mà cụ thể là các chỉ tiêu chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh. Tùy theo quy mô, loại hình kinh doanh cũng như công tác tổ chức kế toán doanh nghiệp mà kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại mỗi đơn vị được hạch toán sao cho phù hợp nhất. Chính điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kế
10 toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp được tiến hành một cách khoa học, hợp lý, để từ đó cung cấp các thông tin về tình hình chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp một cách nhanh chóng và chính xác. Việc xác định đúng, chi tiết kết quả hoạt động kinh doanh sẽ giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp thấy được ưu và nhược điểm, những vấn đề còn tồn tại, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục, đề ra các phương án kinh doanh chiến lược, đúng đắn và thích hợp hơn cho các kỳ tiếp theo. Thực tế qua quá trình điều tra khảo sát tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà thì việc hạch toán kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh còn nhiều bất cập như: Công ty chưa tiến hành mã hóa chi tiết cụ thể các tài khoản chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh, việc xác định kết quả kinh doanh còn chưa chi tiết cụ thể cho từng mặt hàng, ngoài ra các chính sách kinh doanh còn nhiều bất cập liên quan đến việc hạch toán chi phí, doanh thu. Xuất phát từ tầm quan trọng của vấn đề nêu trên, tôi xin nghiên cứu đề tài: “Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà”. 2 Tổ u t u u t Nội dung về kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh đã được đề cập nhiều qua các công trình nghiên cứu với đa dạng trên nhiều lĩnh vực như thương mại, xây dựng, vận chuyển hàng hóa, sản xuất hàng hóa,… Các tác giả của các công trình nghiên cứu đã tiến hành tập trung phản ánh cả về mặt lý luận và thực tiễn, có thể tóm tắt các vấn đề nổi bật đã được đề cập trong một số nghiên cứu tiêu biểu như sau: Luận văn thạc sĩ: Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Giáo dục Hà Nội của tác giả Trần Bích Ngọc (năm 2018, Trường Đại học Thương Mại ; tác giả đã mang đến những thông tin kiến thức về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại sản xuất. Tác giả đã trình bày được những đặc điểm ghi nhận doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh ngoài ra những giải pháp tác giả đưa ra cũng mang tính khả thi cao. Tuy vậy, luận văn cũng còn tồn tại một số nhược điểm là tác giả đã trình bày
11 một các nặng nề về vấn đề lý luận, các phần ví dụ chứng minh tác giả đưa ra còn sơ sài và chưa làm nổi bật những đặc trưng của công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại đơn vị nghiên cứu. Luận văn thạc sĩ: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần dịch vụ Taxi BC của tác giả Phan Thị Thanh Hoài (năm 2018, Trường Đại học Thương Mại chỉ ra rằng đối tượng hạch toán doanh thu, chi phí trong doanh nghiệp chủ yếu liên quan đến các dịch vụ vận chuyển khách; chi phí được tập hợp là chi phí thực, chi tiết cho từng đầu xe và từng bước của quá trình cung cấp dịch vụ. Nghiên cứu của tác giả đã nêu khái quát được cơ sở lý luận kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại đơn vị nghiên cứu; từ đó tác giả đưa ra những nhận x t, đánh giá và đưa ra các giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần dịch vụ Taxi BC. Tuy nhiên, nội dung còn trình bày sơ sài, chưa hợp lý; phần nhận x t và kiến nghị còn chưa bám sát tình hình thực tế của doanh nghiệp. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu đó đã có những đóng góp to lớn và ý nghĩa tham khảo do các đề tài trong quá trình thực hiện cho chúng ta thấy được phần nào thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh tại một số doanh nghiệp trong nước, tác giả cũng đưa ra được một số giải pháp để khắc phục, hoàn thiện những tồn tại, khó khăn. Tuy nhiên chưa có đề tài nào nghiên cứu về kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà. 3 M t u iên c u - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp; - Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà; - Đề xuất giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà. 4 Đố t v v u
12 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu mà bài luận văn x t đến là Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà cùng với đó là hệ thống kế toán doanh thu chi phí và xác định kết qủa kinh doanh của Công ty. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà. Về thời gian: Từ năm 2018 đến hết năm 2019. Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận về kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh, thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh trên 2 góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. 5. Câu hỏ ặt ra trong quá trình nghiên c u Điều tra, phỏng vấn, trao đổi trực tiếp với kế toán tại phòng kế toán trong Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà về các vấn đề nội dung của đề tài nghiên cứu: - Thứ nhất, Cơ sở lý luận của kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp là gì? - Thứ hai, Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp đạt được như thế nào? Có những ưu điểm, hạn chế gì? - Thứ ba, Cần phải có những giải pháp gì để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà. 6 P u Căn cứ vào đối tượng nghiên cứu của đề tài, luận văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp để hoàn thành mục tiêu và nhiệm vụ đề ra. Cụ thể: Phương pháp thu thập dữ liệu: + Phương pháp nghiên cứu tài liệu, thu thập dữ liệu thứ cấp: Thông qua nghiên cứu các tài liệu, các văn bản liên quan, tìm kiếm, tra cứu bằng từ khóa, kế thừa các kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã công bố, thu thập các
13 tài liệu chứng từ, sổ sách, báo cáo của các bộ phận tại phòng Kế toán của công ty. Nguời nghiên cứu hệ thống hóa được những vấn đề cơ bản của đề tài, là cơ sở định hướng các nội dung nghiên cứu tiếp theo. * Phương pháp điều tra - phỏng vấn: Là việc trao đổi trực tiếp với kế toán tại công ty về các vấn đề xoay quanh nội dung nghiên cứu của đề tài, đặc biệt là kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh. - Đối tượng phỏng vấn là Kế toán trưởng và các nhân viên kế toán tại công ty. - Thời gian, địa điểm phỏng vấn được thỏa thuận trước. Việc phỏng vấn được tiến hành theo phương thức gặp mặt và phỏng vấn trực tiếp. Địa điểm phỏng vấn tại phòng kế toán trong công ty. - Nội dung phỏng vấn: Đó là các vấn đề cơ bản như bộ máy tổ chức công tác kế toán của doanh nghiệp, đội ngũ nhân viên kế toán, thực tế công tác kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các câu hỏi được đặt ra bao hàm các nội dung về kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh, những thuận lợi và khó khăn mà bộ máy kế toán kế toán của đơn vị gặp phải trong quá trình hạch toán kế toán,… làm cơ sở tìm ra các biện pháp khắc phục những khó khăn đó. * Phương pháp quan sát: Là phương pháp thu thập dữ liệu dựa vào mắt quan sát trực tiếp quy trình thực hiện nghiệp vụ kế toán để xác định doanh thu đang diễn ra tại công ty. - Mục đích: Nhằm tiếp cận trực tiếp, theo dõi được các hoạt động, các thao tác và quá trình làm việc một hệ thống kế toán để có thể thấy được công tác kế toán xác định doanh thu, chi phí của đơn vị đã phù hợp với chuẩn mực chưa, hiệu quả chưa và có ưu nhược điểm gì. Phương pháp tổng hợp, phân tích dữ liệu: Thông qua các số liệu đã thu nhận được từ Công ty, tiến hành tổng hợp, đối chiếu, so sánh làm cơ sở cho các đánh giá thực trạng công tác kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty, các nguyên nhân chủ quan, khách quan. Từ đó đưa ra kết luận, đề xuất các giải pháp hoàn thiện phù hợp với mục tiêu của đề tài.
14 Luận văn cũng vận dụng các phương pháp cụ thể trong quá trình nghiên cứu như: phương pháp quy nạp, diễn giải, so sánh để phân tích các vấn đề lý luận và thực tiễn. Trên cơ sở đó đánh gíá và ra kết luận để đưa ra các giải pháp hoàn thiện phù hợp và khả thi. 7 Ý ĩ k o ọc và thực tiễn c tài Giá trị lý luận: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp. Giá trị thực tiễn: Qua quá trình tìm hiểu thực tiễn kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Tây Hà đề xuất một số phương hướng và giải pháp khắc phục hạn chế, hoàn thiện công tác kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp góp phần vào việc quản lý chi phí, nâng cao hiệu quả kinh doanh. Với bản thân tác giả: Qua việc nghiên cứu kế toán chi phí, doanh thu và kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty, em đã nắm được cách thức tổ chức, vận hành của bộ máy kế toán tại công ty, hiểu thêm về chi phí, doanh thu và kết quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Tây Hà. 8 K t u uậ v Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Tây Hà Chương 3: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Tây Hà
15 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ, DOANH THU VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. Một số v bản v chi phí, doanh thu và k t quả kinh doanh trong doanh nghiệp. 1.1.1. Khái niệm cơ bản về chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh 1.1.1.1 Khái niệm chi phí Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung” quy định: Chi phí là tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài khoản hoặc các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông hoặc chủ sở hữu [4]. Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 (VAS 01) thì chi phí hoạt động kinh doanh tại các doanh nghiệp bao gồm các chi phí SXKD phát sinh trong quá trình HĐKD thông thường của doanh nghiệp và các chi phí khác: Chi phí SXKD phát sinh trong quá trình HĐKD thông thường của DN, như: CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC, chi phí BH, chi phí QLDN, chi phí lãi tiền vay, và những chi phí liên quan đến hoạt động cho các bên khác sử dụng tài sản sinh ra lợi tức, tiền bản quyền, … Những chi phí này phát sinh dưới dạng tiền và các khoản tương đương tiền, hàng tồn kho, khấu hao máy móc, thiết bị; chi phí khác bao gồm các chi phí ngoài các chi phí SXKD phát sinh trong quá trình HĐKD thông thường của doanh nghiệp, như: Chi phí về thanh lý, nhượng bán TSCĐ, các khoản tiền bị khách hàng phạt do vi phạm hợp đồng.
16 Theo thông tư số 133/2016/TT-BTC: Chi phí là những khoản giảm lợi ích kinh tế, được ghi nhận tại thời điểm giao dịch phát sinh hoặc khi có khả năng tương đối chắc chắn sẽ phát sinh trong tương lại không phân biệt đã chi tiền hay chưa [1]. Chi phí được nhìn nhận như những khoản phí tổn phát sinh gắn liền với hoạt động của doanh nghiệp bao gồm các khoản chi phí phát sinh trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp và các chi phí khác. Những chi phí này phát sinh dưới dạng tiền, các khoản tương đương tiền, hàng tồn kho, khấu hao máy móc, thiết bị, được kế toán ghi nhận trên cơ sở chứng từ, tài liệu – bằng chứng chứng minh việc phát sinh của chúng. Xét về bản chất thì chi phí SXKD là sự chuyển dịch vốn của doanh nghiệp vào quá trình sản xuất kinh doanh, nên nó bao gồm các chi phí lien quan trực tiếp đến quá trình sản xuất sản phẩm, chi phí thời kỳ, chi phí tài chính. Còn các chi phí khác là các khoản chi phí và các khoản lỗ do các sự kiện hay các nghiệp vụ bất thường mà doanh nghiệp không thể dự kiến trước được như: Chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ, tiền phạt do vi phạm hợp đồng, truy thu thuế… Có thể nói, về đặc điểm chung, CP trong SXKD có 3 đặc điểm: Chi phí là thước đo sử dụng các nguồn lực hữu hình hoặc vô hình như nguyên liệu, nhân công, chi phí sản xuất chung; được thể hiện bằng các khoản tiền có thể tổng hợp được các nguồn sử dụng; chi phí luôn luôn có quan hệ với một mục đích nào đó, ví dụ cho sản phẩm, cho dự án, cho các phòng ban, cho một khách hàng. 1.1.1.2 Khái niệm doanh thu Theo chuẩn mực số 14 của kế toán Việt nam “Doanh thu và thu nhập khác” Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu [4]. Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung”: Doanh thu phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp và thường bao gồm: Doanh thu bán hàng, doanh thu cung cấp dịch vụ, tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia... [4].
17 Doanh thu chỉ bao gồm tổng giá trị của các lợi ích kinh tế doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp sản xuất, doanh thu phát sinh từ các hoạt động khác nhau, bao gồm: doanh thu từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ, doanh thu hoạt động tài chính. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ bao gồm doanh thu từ bán sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hóa mua vào và bán bất động sản đầu tư, thực hiện các công việc đã thỏa thuận theo hợp đồng trong một kỳ hoặc nhiều kỳ kế toán, cung cấp các dịch vụ vận tải, cho thuê TSCĐ theo phương thức thuê hoạt động… Theo thông tư số 133/2016/TT-BTC: Doanh thu là lợi ích kinh thế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp trừ phần vốn góp thêm của các cổ đông. Doanh thu được ghi nhận tại thời điểm giao dịch phát sinh khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền. [1] Theo quy định của luật thuế TNDN: Doanh thu để tính thuế TNDN là toàn bộ tiền bán hàng hóa, tiền gia công, tiền cung cấp dịch vụ bao gồm cả khoản trợ giá, phụ thu, phụ trội mà doanh nghiệp được hưởng không phân biệt đã thu tiền hay chưa thu tiền. Liên quan đến doanh thu trong doanh nghiệp có thể phát sinh các khoản giảm trừ doanh thu sau đây: Chiết khấu thương mại: Chiết khấu thương mại là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn (VAS 14). Giảm giá hàng bán: Giảm giá hàng bán là khoản giảm trừ cho người mua do hàng kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu (VAS 14). Hàng bán bị trả lại: Hàng bán bị trả lại là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán (VAS 14). Trong hoạt động doanh nghiệp, sản xuất và bán hàng là nhiệm vụ chủ yếu bên cạnh các hoạt động khác. Bán hàng là việc chuyển quyền sở hữu sản phẩm hàng hóa
18 gắn với phần lớn lợi ích và rủi ro cho khách hàng đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Từ đó hình thành nên doanh thu của doanh nghiệp. Doanh thu được trình bày trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh để cung cấp thông tin cho việc đánh giá năng lực của doanh nghiệp trong việc tạo ra các nguồn tiền và các khoản tương đương tiền trong tương lai. 1.1.1.3. Kết quả kinh doanh Theo chuẩn mực kế toán quốc tế IAS 08 – “Lãi lỗ thuần trong kỳ, các lỗi cơ bản và thay đổi chính sách kế toán , kết quả hoạt động thông thường là kết quả khi DN được tiến hành với tư cách là một phần hoạt động kinh doanh của mình và cả những hoạt động liên quan mà DN tham gia. Những kết quả này được tính vào lợi nhuận trước thuế. Các khoản bất thường là các khoản thu nhập hoặc chi phí phát sinh từ các sự kiện hoặc giao dịch khác biệt rõ ràng với những hoạt động thông thường của DN và vì vậy các hoạt động này không được coi là phát sinh thường xuyên. Kết quả hoạt động kinh doanh là kết quả cuối cùng của doanh nghiệp đạt được trong một thời kỳ nhất định do các hoạt động sản xuất kinh doanh và do hoạt động khác mang lại được biểu hiện thông qua các chỉ tiêu lãi hoặc lỗ. Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp là chỉ tiêu phản ánh toàn bộ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động tài chính, hoạt động khác mà doanh nghiệp tiến hành trong kỳ. Theo thông tư 133/2016/TT-BTC: Xác định và phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Kết quả hoạt động của doanh nghiệp bao gồm: Kết quả họa động sản xuất, kinh doanh, kết quả hoạt động tài chính và kết quả hoạt động khác . [1] - Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh là số chênh lệch giữa doanh thu thuần và trị giá vốn hàng bán (gồm cả sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư và dịch vụ, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp, chi phí liên quan đến hạt động kinh doanh bất động sản đầu tư , chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. - Kết quả hoạt động tài chính là số chênh lệch giữa thu nhập của hoạt động tài chính và chi phí hoạt động tài chính.