Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An

Chia sẻ: ViJiji ViJiji | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

50
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là chất lượng thẩm định tín dụng nói chung và thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân nói riêng trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN NGUYỄN NGỌC YẾN TRÂM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ TÂN AN, TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 8.34.02.01 Long An – tháng 9/2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN NGUYỄN NGỌC YẾN TRÂM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ TÂN AN, TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 8.34.02.01 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN ĐĂNG DỜN Long An – tháng 9/2019
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, và kết quả trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong các tạp chí khoa học và công trình nào khác. Các thông tin số liệu trong luận văn này đều có nguồn gốc và được ghi chú rõ ràng./. Học viên thực hiện luận văn Nguyễn Ngọc Yến Trâm
ii LỜI CẢM ƠN Tác giả xin trân trọng cảm ơn Quý Thầy, Cô của Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An đã tận tình giảng dạy; giúp cho tác giả có được kiến thức nền tảng vững chắc để thực hiện nghiên cứu và hoàn thành luận văn thạc sĩ này. Tác giả cũng xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đến PGS. TS Nguyễn Đăng Dờn, người Thầy đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và đưa ra những lời góp ý trong suốt quá trình nghiên cứu giúp tác giả có thể hoàn thiện luận văn một cách tốt nhất. Cuối cùng, tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Lãnh đạo Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An cùng tất cả bạn bè, gia đình - những người luôn động viên và tạo điều kiện giúp tác giả vượt qua những khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống để hoàn thành tốt luận văn của mình. Tác giả xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Ngọc Yến Trâm
iii NỘI DUNG TÓM TẮT Với đề tài “Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An” Nội dung luận văn được tóm tắt như sau: + Về mặt lý luận: Luận văn đã phản ánh các nội dung liên quan đến tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế, phân loại tín dụng ngân hàng và rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh ngân hàng. Phần lý luận tập trung trình bày những nội dung về thẩm dịnh tín dụng ngân hàng. Các nguyên tắc, ý nghĩa của thẩm định tín dụng; Quy trình và các chỉ tiêu dánh giá chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân. + Về mặt thực tiễn: Dựa trên số liệu thực tế được thu thập trong thời gian từ 2016 -2018, luận văn đã trình bày, phân tích và lý giải về thực trạng công tác thẩm dịnh tín dụng khách hàng cá nhận tại Agribank – Chi nhánh TP. Tân An, tỉnh Long An. Từ đó luận văn dã dánh giá những kết quả dạt dược cũng như những hạn chế tồn tại torng công tác thẩm dịnh tín dụng khách hàng cá nhân tại Agribank – Chi nhánh TP. Tân An, tỉnh Long An. + Giải pháp thực hiện mục tiêu nghiên cứu: Luận văn đã trình bày giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Agribank – Chi nhánh TP. Tân An, tỉnh Long An. Các giải pháp này gồm: Hoàn thiện công tác tổ chức, quản lý hoạt động thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân; Không ngừng hoàn thiện, cụ thể hóa và đảm bảo tuân thủ nghiêm túc quy trình, nội dung thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân; Hoàn thiện chính sách quản trị nguồn nhân lực trong công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân; Tăng cường công tác thu thập, xử lý, lưu trữ và khai thác thông tin phục vụ cho hoạt động thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân; Hoàn thiện hệ thống chấm điểm và xếp hạng tín dụng khách hàng cá nhân… Luận văn cũng dã có một số kiến nghị góp phần nâng cao chất lượng thẩm dịnh tín dụng khách hàng cá nhân tại đơn vị. Với nội dung trên, luận văn đi đến kết luận là nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân có ý nghĩa quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Agribank – Chi nhánh TP Tân An, tỉnh Long An./.
iv ABSTRACT With the topic "Improving the quality of personal credit appraisal at Vietnam Bank for Agriculture and Rural Development - Tan An City Branch, Long An Province”. The content of the thesis is summarized as follows: + In theory: The thesis reflects the content related to bank credit in the economy, classification of bank credit and credit risks in banking business activities. The centralized section presents the contents of bank credit assessment. Principles and implications of credit assessment. Process and criteria for evaluating the quality of personal credit appraisal. + In terms of practice: Based on the actual data collected during 2016-2018, the dissertation presented, analyzed and explained the current situation of credit assessment of individual customers at Agribank - Tan An City Branch, Long An Province. Since then, the thesis has evaluated the pharmaceutical results as well as the limitations exist in the personal credit assessment work at Agribank – Tân An City Branch, Long An province. + Solutions to achieve research objectives: Thesis presented solutions to improve the quality of personal credit appraisal at Agribank – Tân An City Branch, Long An province. These solutions include: Perfecting the organization and management of credit customer appraisal activities; Continuously improve and concretize and ensure to strictly comply with the process of credit appraisal of individual customers; Completing the policy of human resource management in the credit assessment of individual customers; Strengthening the collection, processing, storage and exploitation of information for personal credit assessment activities; Perfecting the scoring system and credit rating of individual customers ... The thesis also has some recommendations to improve the quality of personal credit assessment at the unit . With the above content, the thesis comes to the conclusion that improving the quality of credit assessment of individual customers has an important meaning to improve business performance at Agribank - Tan An City Branch, Long An Province ./.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ---------------------------------------------------------------------------------- i LỜI CẢM ƠN -------------------------------------------------------------------------------------- ii NỘI DUNG TÓM TẮT ------------------------------------------------------------------------- iii ABSTRACT --------------------------------------------------------------------------------------- iv MỤC LỤC ------------------------------------------------------------------------------------------ v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ------------------------------------------------------------------ ix DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU ------------------------------------------------------ x PHẦN MỞ ĐẦU----------------------------------------------------------------------------------- 1 1. Sự cần thiết của đề tài ------------------------------------------------------------------------- 1 2. Mục tiêu nghiên cứu --------------------------------------------------------------------------- 2 2.1. Mục tiêu chung ------------------------------------------------------------------------------- 2 2.2. Mục tiêu cụ thể ------------------------------------------------------------------------------- 2 3. Đối tượng nghiên cứu ------------------------------------------------------------------------- 2 4. Phạm vi nghiên cứu---------------------------------------------------------------------------- 2 5. Câu hỏi nghiên cứu ---------------------------------------------------------------------------- 3 6. Những đóng góp mới của luận văn -------------------------------------------------------- 3 7. Phương pháp nghiên cứu--------------------------------------------------------------------- 3 8. Tổng quan các công trình nghiên cứu trước--------------------------------------------- 4 9. Kết cấu luận văn-------------------------------------------------------------------------------- 7 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG VÀ THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ------------------ 8 1.1. Lý luận chung về tín dụng ngân hàng -------------------------------------------------- 8 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ------------------------------------------------------- 8 1.1.2. Bản chất tín dụng ngân hàng --------------------------------------------------------- 8 1.1.3. Vai trò của tín dụng ngân hàng ------------------------------------------------------- 9 1.1.4. Phân loại tín dụng ngân hàng ------------------------------------------------------- 11 1.1.5. Rủi ro tín dụng ------------------------------------------------------------------------ 13 1.2. Lý luận về thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân--------------------------- 14
vi 1.2.1. Khái niệm và mục tiêu thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân -------------- 14 1.2.2. Nguyên tắc của thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân ----------------------- 15 1.2.3. Ý nghĩa của thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân --------------------------- 15 1.2.4. Đặc điểm của thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân ------------------------- 16 1.2.5. Quy trình và nội dung thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân --------------- 18 1.2.6. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân --- 27 1.2.7. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân -------------------------------------------------------------------------------------------- 29 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 --------------------------------------------------------------------- 33 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ TÂN AN, TỈNH LONG AN ----------------------------------------------------------------------------------------- 34 2.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An ------------------------------------------- 34 2.1.1. Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An ----------------------------------------------------- 34 2.1.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018 ------------------------------------------------------------------------------------------ 37 2.2. Thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------------------- 43 2.2.1. Khái quát chung về tình hình cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An ---------------------------------------------------------------------------- 43 2.2.2. Thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------------------------------- 47
vii 2.2.3. Kết quả công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------------------------------------- 55 2.3. Đánh giá chung về chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------------- 57 2.3.1. Một số mặt đạt được ----------------------------------------------------------------- 58 2.3.2. Một số hạn chế------------------------------------------------------------------------ 59 2.3.3. Nguyên nhân hạn chế ---------------------------------------------------------------- 61 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 --------------------------------------------------------------------- 64 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ TÂN AN, TỈNH LONG AN -------------------------------------------------------------------------- 65 3.1. Định hướng nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An ---------------------------------------------------------- 65 3.1.1. Định hướng của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An đối với hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân ----------- 65 3.1.2. Định hướng nâng cao chất lượng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------- 66 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An --------------------------------------------------------------- 66 3.2.1. Hoàn thiện công tác tổ chức, quản lý hoạt động thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân ---------------------------------------------------------------------------------- 66 3.2.2. Không ngừng hoàn thiện, cụ thể hóa và đảm bảo tuân thủ nghiêm túc quy trình, nội dung thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân-------------------------------- 68 3.2.3. Hoàn thiện chính sách quản trị nguồn nhân lực trong công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân ------------------------------------------------------------------- 69
viii 3.2.4. Tăng cường công tác thu thập, xử lý, lưu trữ và khai thác thông tin phục vụ cho hoạt động thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân -------------------------------- 70 3.2.5. Đề nghị hoàn thiện hệ thống chấm điểm và xếp hạng tín dụng khách hàng cá nhân -------------------------------------------------------------------------------------------- 71 3.2.6. Đảm bảo xác định mức trả nợ và kỳ hạn trả nợ vay phù hợp với tình hình thu nhập và chi phí hàng tháng của khách hàng---------------------------------------------- 73 3.2.7. Tăng cường công tác kiểm soát nội bộ đối với hoạt động thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân -------------------------------------------------------------------------- 74 3.2.8. Thận trọng trong việc thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân không có đảm bảo bằng tài sản ------------------------------------------------------------------------------ 74 3.2.9. Tăng cường công tác thẩm định tài sản đảm bảo tiền vay ---------------------- 75 3.2.10. Định kỳ tổ chức hội nghị đánh giá công tác thẩm định nói chung và thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân nói riêng --------------------------------------------- 75 3.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An ---------------------------------------------------------------------------------------------- 77 KẾT LUẬN ---------------------------------------------------------------------------------- 78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ------------------------------------------------ I
ix DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH TIẾNG VIỆT Vietnam Bank for Ngân hàng Nông nghiệp 1 Agribank Agriculture and và Phát triển Nông thôn Rural Development Việt Nam Officers and 2 CBCNV Cán bộ công nhân viên employees 3 CBHT Retired employees Cán bộ hưu trí 4 CBTD Credit officer Cán bộ tín dụng Credit Information Trung tâm Thông tin Tín 5 CIC Center dụng 6 DN Enterprise Doanh nghiệp Interbank Payment Hệ thống thanh toán và kế 7 IPCAS and Customer toán khách hàng Accounting System 8 KH Customer Khách hàng 9 KHCN Individual Customer Khách hàng cá nhân 10 NHTM Commercial Bank Ngân hàng thương mại 11 NHNN State Bank Ngân hàng Nhà nước 12 TCTD Credit Organization Tổ chức tín dụng
x DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU Số hiệu Tên hình vẽ Trang hình vẽ Sơ đồ tổ chức Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển 2.1. Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, 37 tỉnh Long An Số hiệu bảng Tên bảng biểu Trang biểu Tình hình huy động vốn tại Agribank - Chi nhánh Thành 2.1. 38 phố Tân An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018 Dư nợ cho vay tại Agribank - Chi nhánh Thành phố Tân 2.2. 40 An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018 Kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank - Chi nhánh 2.3. 41 Thành phố Tân An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018 Tình hình tín dụng khách hàng cá nhân tại Agribank - 2.4. Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An giai đoạn 43 2016 - 2018 Dư nợ tín dụng khách hàng cá nhân theo đối tượng 2.5. khách hàng tại Agribank - Chi nhánh Thành phố Tân 44 An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018 Dư nợ tín dụng khách hàng cá nhân theo mục đích cho 2.6. vay tại Agribank - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh 46 Long An giai đoạn 2016 - 2018 Một số chỉ tiêu phản ánh kết quả thẩm định tín dụng 2.7. khách hàng cá nhân tại Agribank - Chi nhánh Thành phố 56 Tân An, tỉnh Long An giai đoạn 2016 - 2018
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài Từ thực tế cho thấy, cho dù hoạt động kinh doanh phi tín dụng có chiếm tỷ trọng tăng cao so với trước đây thì hoạt động tín dụng vẫn mang lại nguồn thu nhập chính của rất nhiều Ngân hàng ở hiện tại cũng như trong tương lai. Song song với các hoạt động phi tín dụng, các ngân hàng cũng xác định cần tập trung nâng cao chất lượng trong hoạt động tín dụng. Thời gian qua, công tác thẩm định tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An vẫn còn nhiều hạn chế, báo cáo thẩm định còn sơ sài và mang nặng tính hình thức dẫn đến các lựa chọn đối nghịch khi ra phán quyết tín dụng: cho vay các phương án/dự án có hiệu quả thấp, không trả được nợ cho ngân hàng; ngược lại có trường hợp lại bỏ quả các phương án/dự án tốt. Trong bối cảnh thị trường vốn của Việt Nam còn chưa phát triển thì hoạt động tín dụng vẫn là hoạt động chủ yếu của NHTM. Vì nậy, nếu công tác thẩm định không tốt, dẫn đến những quyết định sai lầm trong cho vay. Mặt khác, trước tình hình tỷ lệ nợ xấu đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng như hiện nay, chất lượng tín dụng đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại mà thẩm định chính là nhân tố có ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định cho vay và các hệ quả của nó. Nâng cao chất lượng thẩm định là yêu cầu, đòi hỏi cấp bách đặt ra cho tất cả các ngân hàng nói chung. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế diễn ra ngày càng sâu rộng như hiện nay, các ngân hàng Việt Nam đang đứng trước sự cạnh tranh vô cùng gay gắt và khốc liệt từ các đối thủ nước ngoài hơn hẳn về mọi mặt. Nâng cao chất lượng thẩm định là cần thiết để lựa chọn ra được những phương án/dự án vay vốn hiệu quả nhất, qua đó tăng cường khả năng cạnh tranh của các NHTM. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An cũng là một trong những ngân hàng có nguồn thu nhập chính từ hoạt động tín dụng. Chi nhánh xác định giảm rủi ro trong hoạt động tín dụng là nhiệm vụ then chốt. Để giảm rủi ro trong hoạt động tín dụng thì ngay từ ban đầu công tác thẩm định phải được chú trọng. Bởi vì thẩm định là bước đầu trong quá trình cấp tín dụng, nếu công tác thẩm định không tốt sẽ dẫn đến cấp tín dụng cho khách hàng chưa tốt hoặc bỏ mất cơ hội có thêm khách hàng tốt. Phát huy
2 kết quả đã đạt được, Chi nhánh đã và đang ngày càng chú trọng hơn nữa đến chất lượng thẩm định tín dụng, mà cụ thể là thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân. Xuất phát từ thực tiễn trên, tác giả chọn nghiên cứu đề tài: “Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An” làm luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Kinh tế Chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là chất lượng thẩm định tín dụng nói chung và thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân nói riêng trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về tín dụng và thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân của Ngân hàng thương mại; - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An trong thời gian 3 năm từ 2016 đến năm 2018; - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An trong giai đoạn từ nay đến năm 2022. 3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân trong quy trình hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại. 4. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Đề tài chỉ giới hạn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn trong công tác thẩm định tín dụng (chỉ xét đến hoạt động cho vay) đối với khách hàng cá nhân trước khi cho vay tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An.
3 Về không gian: Nghiên cứu các dữ liệu về công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân thu thập tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An. Về thời gian: Số liệu được sử dụng phân tích trong đề tài được thu thập từ năm 2016 đến năm 2018. 5. Câu hỏi nghiên cứu Để giải quyết mục tiêu nghiên cứu, đề tài phải trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau đây: (1) Nội dung công tác thẩm định cho vay đối với khách hàng cá nhân của Ngân hàng thương mại là gì? (2) Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác thẩm định cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An? (3) Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An cần làm gì để nâng cao chất lượng công tác thẩm định cho vay đối với khách hàng cá nhân nhằm tránh gây ra những hệ quả tiêu cực như nợ quá hạn, nợ xấu, thất thoát vốn? 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn Đề tài đã hệ thống hóa các khái niệm, nguyên nhân và các giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân của Ngân hàng thương mại. Trên cơ sở phân tích thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An; tác giả đưa ra các giải pháp có tính khoa học và thực tiễn để hoàn thiện và bổ sung các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Chi nhánh cũng như có thể áp dụng tại các ngân hàng thương mại khác có điều kiện và bối cảnh tương tự. 7. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính Phương pháp này dựa trên những thông tin chọn lọc từ các dữ liệu kinh doanh trong giai đoạn năm 2016 đến 2018 tại Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An để ghi nhận
4 những thuận lợi, khó khăn mà ngân hàng đang gặp phải công tác thẩm định cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Chi nhánh. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác thẩm định cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Chi nhánh trong thời gian tới. 8. Tổng quan các công trình nghiên cứu trước Có thể nói, tín dụng luôn là đề tài được bàn luận sôi nổi nhất khi đề cập đến lĩnh vực hoạt động ngân hàng. Vì mục tiêu lợi nhuận, một trong những tiêu chí hàng đầu đặt ra đối với các Tổ chức tín dụng là đẩy mạnh hoạt động cấp tín dụng. Trong đó, công tác thẩm định cho vay đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng tín dụng tại các NHTM. Vì vậy, trong thời gian qua, có nhiều đề tài nghiên cứu về các chủ đề nâng cao chất lượng tín dụng, công tác thẩm định đối với cho vay dự án, vay doanh nghiệp tại Ngân hàng như: 1. Luận văn Thạc sĩ của tác giả Nguyễn Thị Hằng (2011) “Nâng cao chất lượng cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ Thương Việt Nam”, Học viện tài chính. Với đối tượng nghiên cứu là chất lượng cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ Thương Việt Nam. Luận văn đi sâu nghiên cứu phân tích rõ những nguyên nhân khách quan và chủ quan của các tồn tại hạn chế đã ảnh hưởng đến tình hình hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ Thương Việt Nam, nêu ra tầm quan trọng của các nhân tố ảnh hưởng chất lượng cho vay khách hàng cá nhân và từ đó đưa ra giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng cho vay khách hàng cá nhân. Tuy nhiên, luận văn chỉ nghiên cứu bề rộng hoạt động cho vay trên phương diện phát triển khách hàng, các giải pháp tạo điều kiện cho vay, chưa nghiên cứu đến các hoạt động quản trị rủi ro của khoản vay khách hàng cá nhân, giảm thiểu tổn thất tiềm ẩn do khoản vay đem lại. 2. Luận văn thạc sĩ “Nâng cao hiệu quả thẩm định cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các Ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”, tác giả Trần Thị Hoàng Mai, hoàn thành năm 2013 tại Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Đề tài tập trung phân tích và đánh giá thực trạng công tác thẩm định cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các Ngân hàng thương mại trên địa bàn Thành
5 phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2011 - 2013. Từ kết quả phân tích, đánh giá, tác giả đã tìm ra những hạn chế trong công tác thẩm định cho vay như sau: + Năng lực, chuyên môn, đạo đức của đội ngũ nhân lực làm công tác tín dụng còn nhiều bất cập, cán bộ còn trẻ, thiếu kinh nghiệm; cán bộ lâu năm lại ít trau dồi chuyên môn nghiệp vụ dẫn đến chất lượng thẩm định chưa cao; + Thông tin phục vụ cho thẩm định hồ sơ vay vốn chưa đầy đủ. Hệ thống thông tin chưa phát triển, không đáp ứng kịp thời làm công tác thẩm định mất nhiều thời gian để tìm hiểu, thu thập; + Bất cập về cơ chế quản lý, quy trình, chính sách cho vay như chưa đồng bộ, còn kẽ hở, chưa kịp thời cập nhật các chính sách của Nhà nước; + Trong thẩm định năng lực điều hành, quản lý của khách hàng thiếu nguồn thông tin hỗ trợ, việc thẩm định còn sơ sài, hình thức; + Việc đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp chưa thực sự chính xác do báo cáo của doanh nghiệp thiếu chuẩn xác, không đủ độ tin cậy; + Thẩm định phương án sản xuất kinh doanh còn hạn chế do các doanh nghiệp kém năng lực trong việc lập dự án; + Hạn chế trong công tác thẩm định tài sản bảo đảm do cơ chế, chính sách, quy định pháp lý thiếu ổn định của Nhà nước, sự thiếu hợp tác của các cơ quan ban ngành có liên quan. 3. Luận văn thạc sĩ “Hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án cho vay của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng - Chi nhánh Đà Nẵng”, tác giả Hồ Thân Ái Vân, hoàn thành năm 2014 tại Trường Đại học Kinh tế Đà Nẵng. Đề tài của tác giả tập trung phân tích, đánh giá thực trạng về công tác thẩm định tài chính dự án cho vay tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng – Chi nhánh Đà Nẵng trong 3 năm (2012 - 2014). Qua đó, tác giả đã tìm ra những mặt tồn tại trong công tác thẩm định dự án cho vay: + Thời gian thẩm định và quyết định cho vay đối với một số dự án còn chậm so với yêu cầu của khách hàng. Nguyên nhân do quy trình tác nghiệp nội bộ của VPBank, cán bộ thẩm định không trực tiếp giao dịch với khách hàng mà phải thông qua bộ phận quan hệ khách hàng;
6 + Chưa có sự thống nhất trong các báo cáo thẩm định. Một số báo cáo thẩm định còn mang tính liệt kê các chỉ tiêu mà thiếu đi sự phân tích so sánh, kết nối một cách khoa học, điều này làm hạn chế khâu xét duyệt cho vay; + Có những hạn chế nhất định trong các quyết định cho vay dự án. Một số dự án được thẩm định là có hiệu quả tài chính tốt, khả năng trả nợ đảm bảo nhưng khi đi vào hoạt động thì lại kém hiệu quả. 4. Luận văn thạc sĩ “Thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc tế Việt Nam”, tác giả Phạm Ngọc Tiến, hoàn thành năm 2015 tại Trường Đại học Thương mại; Luận văn xây dựng và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc tế Việt Nam, Luận văn nghiên cứu sâu vào quy trình thẩm định tín dụng của khách hàng cá nhân tại VIB Việt Nam, chỉ ra tồn tại và hạn chế của quy trình thẩm định tín dụng và đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng cá nhân. Do vậy, nội dung của. Luận văn sẽ là cơ sở lý luận về công tác thẩm định tín dụng và các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định tín dụng tại các NHTM. Kết quả nghiên cứu của các đề tài đều tìm ra những hạn chế riêng trong quá trình nghiên cứu, đã đưa ra các giải pháp để khắc phục các hạn chế. Qua tìm hiểu các đề tài trên, tác giả nhận thấy cả các đề tài đều nghiên cứu liên quan đến công tác thẩm định cho vay của Ngân hàng thương mại. Tìm hiểu các đề tài và nghiên cứu về tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank - Chi nhánh Thành phố Tân An, tỉnh Long An; tác giả chọn đề tài “Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, Long An”, nơi chưa có đề tài nào nghiên cứu về vấn đề này. Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích về thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân; tìm ra những điểm bất cập, những tồn tại trong công tác thẩm định, đề xuất các giải pháp và có kiến nghị phù hợp để công tác thẩm định phục vụ cho việc ra quyết định cho vay một cách đúng đắn và chính xác, góp phần để hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân an toàn, hiệu quả, đem lại lợi nhuận luôn dương cho Chi nhánh.
7 9. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về tín dụng và thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân của Ngân hàng thương mại. Chương 2. Thực trạng công tác thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, Long An. Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Thành phố Tân An, Long An.
8 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG VÀ THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Lý luận chung về tín dụng ngân hàng 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng Tín dụng là quan hệ vay mượn, quan hệ sử dụng vốn lẫn nhau giữa người đi vay và người cho vay theo nguyên tắc hoàn trả. Nói cách khác tín dụng là sự chuyển giao tạm thời quyền sử dụng một lượng giá trị được biểu hiện bằng hình thái tiền tệ hoặc tài sản hiện vật từ người cho vay sang người vay với những điều kiện nhất định để sau một thời gian nhất định người cho vay thu được một lượng giá trị danh nghĩa lớn hơn ban đầu. Theo Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 thì “Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác”. Có nhiều cách định nghĩa nhưng tựu trung lại thì tín dụng ngân hàng chứa đựng ba nội dung: - Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ người sở hữu sang người sử dụng; - Sự chuyển nhượng này có thời hạn; - Sự chuyển nhượng này có kèm theo chi phí và rủi ro. 1.1.2. Bản chất của tín dụng ngân hàng Thứ nhất, tín dụng ngân hàng dựa trên cơ sở lòng tin. Ngân hàng chỉ cấp tín dụng khi có lòng tin vào việc khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả và có khả năng hoàn trả nợ vay (gốc, lãi) đúng hạn; còn người đi vay thì tin tưởng vào khả năng kiếm được tiền trong tương lai để trả nợ gốc và lãi vay. Đây là đặc điểm quan trọng nhất, từ đó tạo ra các đặc điểm tiếp theo. Thứ hai, tín dụng là sự chuyển nhượng một tài sản có thời hạn vay hay có tính hoàn trả. Ngân hàng là trung gian tài chính đi vay để cho vay, nên mọi khoản tín dụng của ngân hàng đều phải có thời hạn, bảo đảm cho ngân hàng hoàn trả vốn huy động.