Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích những nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

Thêm vào BST

Báo xấu

49
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong luận văn này, tác giả mong muốn áp dụng những cơ sở lý thuyết, kiến thức khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu chất lượng dịch vụ để xác định những nhân tố tác động đến việc lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiền tiết kiệm trên địa bàn TP.HCM. Từ kết quả nghiên cứu đó sẽ đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện và phát triển những nhân tố tác động tích cực, hạn chế và loại bỏ những nhân tố tác động tiêu cự đến sự lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích những nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ĐẶNG THANH HUYỀN PHÂN TÍCH NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN TIẾT KIÊM CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Thành phố Hồ Chí Minh - năm 2013
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ĐẶNG THANH HUYỀN PHÂN TÍCH NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN TIẾT KIỆM CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM Chuyên ngành : TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Mã số : 60340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học GS. TS : DƯƠNG THỊ BÌNH MINH Thành phố Hồ Chí Minh - năm 2013
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Phân tích những nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu được thể hiện trong nội dung luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa từng được công bố trong các công trình nghiên cứu khác. Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2013 Đặng Thanh Huyền
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH TƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGÂN HÀNG GỬI TIẾT KIỆM ............................. 5 1.1. Cơ sở lý luận về tiền gửi tiết kiệm và khách hàng gửi tiết kiệm. .................. 5 1.1.1. Tiền gửi tiết kiệm. ...................................................................................... 5 1.1.1.1. Khái niệm tiền gửi tiết kiệm.................................................................... 5 1.1.1.2. Đặc điểm của tiền gửi tiết kiệm. ............................................................. 5 1.1.1.3. Phân loại tiền gửi tiết kiệm ..................................................................... 7 1.1.1.4. Vai trò của tiền gửi tiết kiệm trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. ................................................................................................................. 8 1.1.2. Khách hàng gửi tiết kiệm và đặc điểm của khách hàng gửi tiết kiệm ........ 9 1.1.2.1. Khách hàng gửi tiết kiệm ........................................................................ 9 1.1.2.2. Đặc điểm của khách hàng gửi tiết kiệm .................................................. 9 1.2. Hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm của Ngân hàng thương mại. ........... 11 1.3. Một số lý thuyết về sự lựa chọn ngân hàng của khách hàng. ...................... 13 1.3.1. Sự lựa chọn của khách hàng ..................................................................... 13
1.3.2. Các nghiên cứu có liên quan về các yếu tố tác động đến quyết định lựa chọn của khách hàng. ............................................................................................. 15 1.4. Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn Ngân hàng của khách hàng gửi tiết kiệm. ................................................................................................................. 19 1.4.1. Sự an toàn ................................................................................................. 20 1.4.2. Sự tiện lợi.................................................................................................. 21 1.4.3. Lợi ích tài chính ........................................................................................ 22 1.4.4. Công nghệ ................................................................................................. 23 1.4.5. Nhân viên .................................................................................................. 24 1.4.6. Sự hấp dẫn ................................................................................................ 25 1.4.7. Sự ảnh hưởng ............................................................................................ 26 1.4.8. Cung cấp dịch vụ ...................................................................................... 26 Kết luận chương I ................................................................................................... 27 Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TIẾT KIỆM CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI (NHTM) TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (TP.HCM) .................................................................................... 29 2.1. Phân tích thực trạng huy động tiền gửi tiết kiệm của các NHTM trên địa bàn TP.HCM. ................................................................................................................ 29 2.1.1. Sự hình thành và phát triển của các NHTM tại TP.HCM. ....................... 29 2.1.2. Huy động tiết kiệm của Khách hàng các nhân tại các Ngân hàng thương mại trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................. 33 2.2. Mô hình nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu các nhân tố trong việc lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm ........................................... 38 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................................. 38 2.2.1.1. Quy trình nghiên cứu............................................................................. 38
2.2.1.2. Bước nghiên cứu sơ bộ.......................................................................... 40 2.2.1.3. Bước nghiên cứu chính thức ................................................................. 41 2.2.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu ................................................................. 41 2.2.2.1. Kết quả nghiên cứu sơ bộ ...................................................................... 41 2.2.2.2. Thang đo ................................................................................................ 43 2.2.2.3. Một số biến nhân khẩu học ................................................................... 48 2.2.2.4. Thiết kế bảng câu hỏi ............................................................................ 49 2.2.2.5. Mẫu........................................................................................................ 50 2.3. Kết quả nghiên cứu các yếu tố tác động đến sự lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm trên địa bàn TP.HCM ....................................... 52 2.3.1. Tóm tắt dữ liệu khảo sát ........................................................................... 52 2.3.1.1. Ngân hàng được lựa chọn ..................................................................... 52 2.3.1.2. Mô tả đặc điểm mẫu .............................................................................. 53 2.3.1.3. Thống kê mô tả thang đo ....................................................................... 55 2.3.2. Đánh giá thang đo ..................................................................................... 58 2.3.2.1. Cronbach’s Alpha.................................................................................. 58 2.3.2.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA .......................................................... 61 2.3.3. Đánh giá mức độ quan trọng của các nhân tố........................................... 66 2.3.4. Thảo luận kết quả ..................................................................................... 67 Kết luận chương 2 .................................................................................................. 71 Chương 3. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIẾT KIỆM CỦA KHÁCH HÀNG TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM ............................................................................................... 72
3.1. Định hướng huy động tiền gửi tiết kiệm của các NHTM trên địa bàn TP.HCM. ................................................................................................................ 72 3.2. Các giải pháp nhằn nâng cao các nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM..................... 73 3.2.1. Nâng cao cảm giác an toàn cho khách hàng khi gửi tiền tại Ngân hàng. . 74 3.2.2. Tăng cường lợi ích tài chính cho khách hàng........................................... 76 3.2.3. Nâng cao trình độ và nghiệp vụ, đạo đức, tác phong nghề nghiệp cho đội ngũ nhân viên ngân hàng........................................................................................ 76 3.2.4. Đổi mới công nghệ ................................................................................... 79 3.2.5. Hoàn thiện chất lượng sản phẩm dịch vụ ngân hàng bán lẻ ..................... 80 3.2.6. Đẩy mạnh việc xây dựng thương hiệu, tạo danh tiếng của ngân hàng trên thị trường. .................................................................................................................. 82 3.2.7. Mở rộng và phân bổ hợp lý mạng lưới kênh phân phối. .......................... 84 3.3. Những hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ........................................... 85 TRANG PHỤ BÌA .................................................................................................. 4 LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... 4 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .......................................................................... 4 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................................... 4 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................. 4 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 9 MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH TƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGÂN HÀNG GỬI TIẾT KIỆM ........................ 5
1.1. Cơ sở lý luận về tiền gửi tiết kiệm và khách hàng gửi tiết kiệm. .......................... 5 1.1.1. Tiền gửi tiết kiệm. .......................................................................................... 5 1.1.2. Khách hàng gửi tiết kiệm và đặc điểm của khách hàng gửi tiết kiệm ........... 9 1.2. Hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm của Ngân hàng thương mại. ................... 11 1.3. Một số lý thuyết về sự lựa chọn ngân hàng của khách hàng. .............................. 13 1.3.1. Sự lựa chọn của khách hàng ........................................................................ 13 1.3.2. Các nghiên cứu có liên quan về các yếu tố tác động đến quyết định lựa chọn của khách hàng............................................................................................................. 15 1.4. Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn Ngân hàng của khách hàng gửi tiết kiệm. 19 1.4.1. Sự an toàn .................................................................................................... 20 1.4.2. Sự tiện lợi ..................................................................................................... 21 1.4.3. Lợi ích tài chính ........................................................................................... 22 1.4.4. Công nghệ .................................................................................................... 23 1.4.5. Nhân viên ..................................................................................................... 24 1.4.6. Sự hấp dẫn ................................................................................................... 25 1.4.7. Sự ảnh hưởng ............................................................................................... 26 1.4.8. Cung cấp dịch vụ ......................................................................................... 26 Kết luận chương I ............................................................................................................ 27 Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TIẾT KIỆM CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI (NHTM) TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (TP.HCM) ................................................................................. 29 2.1. Phân tích thực trạng huy động tiền gửi tiết kiệm của các NHTM trên địa bàn TP.HCM. .......................................................................................................................... 29 2.1.1. Sự hình thành và phát triển của các NHTM tại TP.HCM............................ 29 2.1.2. Huy động tiết kiệm của Khách hàng các nhân tại các Ngân hàng thương mại trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh .......................................................................... 33 2.2. Mô hình nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu các nhân tố trong việc lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm ............................................................... 38 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ..................................................................................... 38 2.2.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu..................................................................... 41 2.3. Kết quả nghiên cứu các yếu tố tác động đến sự lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm trên địa bàn TP.HCM ........................................................... 52 2.3.1. Tóm tắt dữ liệu khảo sát .............................................................................. 52 2.3.2. Đánh giá thang đo ........................................................................................ 58 2.3.3. Đánh giá mức độ quan trọng của các nhân tố .............................................. 66 2.3.4. Thảo luận kết quả ......................................................................................... 67 Kết luận chương 2 ............................................................................................................ 71 Chương 3. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIẾT KIỆM CỦA KHÁCH HÀNG TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM .................................................................... 72 3.1. Định hướng huy động tiền gửi tiết kiệm của các NHTM trên địa bàn TP.HCM. 72
3.2. Các giải pháp nhằn nâng cao các nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM .............................. 73 3.2.1. Nâng cao cảm giác an toàn cho khách hàng khi gửi tiền tại Ngân hàng. .... 74 3.2.2. Tăng cường lợi ích tài chính cho khách hàng. ............................................. 76 3.2.3. Nâng cao trình độ và nghiệp vụ, đạo đức, tác phong nghề nghiệp cho đội ngũ nhân viên ngân hàng. ............................................................................................ 76 3.2.4. Đổi mới công nghệ....................................................................................... 79 3.2.5. Hoàn thiện chất lượng sản phẩm dịch vụ ngân hàng bán lẻ ........................ 80 3.2.6. Đẩy mạnh việc xây dựng thương hiệu, tạo danh tiếng của ngân hàng trên thị trường. 82 3.2.7. Mở rộng và phân bổ hợp lý mạng lưới kênh phân phối............................... 84 3.3. Những hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ................................................... 85 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 1: DÀN BÀI THẢO LUẬN TAY ĐÔI PHỤ LỤC 2: DANH SÁCH THAM GIA THẢO LUẬN TAY ĐÔI PHỤ LỤC 3: BẢNG CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG PHỤ LỤC 4: ĐÁNH GIÁ ĐỘ TIN CẬY CỦA THANG ĐO PHỤ LỤC 5: PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ (EFA) PHỤ LỤC 6: ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG CỦA CÁC YẾU TỐ (KIỂM ĐỊNH FRIEDMAN
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Kết quả các nghiên cứu trước đây .....................................................................20 Bảng 2.1: Vốn huy động của các ngân hàng trên địa bàn TP.HCM tính đến 31/12/2011..........................................................................................................................35 Bảng 2.2: Tiến độ thực hiện ...............................................................................................40 Bảng 2.3: Thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn ngân hàng.............................48 Bảng 2.4: Các ngân hàng khách hàng cá nhân thường xuyên giao dịch...........................54 Bảng 2.5: Cơ cấu giới tính và độ tuổi ................................................................................55 Bảng 2.6: Cơ cấu trình độ ..................................................................................................55 Bảng 2.7: Cơ cấu thu nhập và loại hình doanh nghiệp ......................................................56 Bảng 2.8: Thống kê mô tả thang đo ...................................................................................57 Bảng 2.9: Cronbach’s Alpha của các khái niệm nghiên cứu .............................................60 Bảng 2.10: Kết quả EFA cho 34 biến ................................................................................62 Bảng 2.11: Kết quả EFA cho 12 biến sau khi điều chỉnh ..................................................66 Bảng 2.12: Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngân hàng ...........................66 Bảng 2.13: Mức độ quan trọng của các nhân tố.................................................................67
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 1.1 : Quá trình ra quyết định của người tiêu dùng .......................................... 14 Hình1.2: Hành vi mua hàng theo mô hình EKB ..................................................... 15 Hình 2.1: Một số chỉ tiêu tài chính của các nhóm tổ chức tín dụng tính đến 31/12/2012................................................................................................................ 31 Hình 2.2: Tổng tài sản của các nhóm tổ chức tín dụng tính đến 31/12/2012 ......... 32 Hình 2.3: Vốn tự có của các nhóm tổ chức tín dụng tính đến 30/4/2012 ............... 32 Hình 2.4: Vốn điều lệ của các nhóm tổ chức tín dụng tính đến 31/12/2012 .......... 33 Hình 2.5: Quy trình nghiên cứu ............................................................................... 40
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh NHTM : Ngân hàng thương mại NHNN : Ngân hàng nhà nước NHTW : Ngân hàng trung ương TMCP : Thương mại cổ phần Vietcombank : Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Vietinbank : Ngân hàng Công thương Việt Nam BIDV : Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam ACB : Ngân hàng TMCP Á Châu Sacombank : Ngân hàng TMCP Sài Gòn thương tín Eximbank : Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam MBbannk : Ngân hàng TMCP Quân đội Việt Nam SHB : Ngân hàng TMCP Sài gòn – Hà Nội ĐBSCL : Đồng bằng sông Cửu Long
1 MỞ ĐẦU Lý do chọn đề tài Hệ thống ngân hàng được ví như hệ thần kinh của nền kinh tế. Hệ thống Ngân hàng thương mại hoạt động thông suốt, lành mạnh và hiệu quả là tiền đề để các nguồn lực tài chính luân chuyển, phân bổ và sử dụng hiệu quả, khích thích tăng trưởng kinh tế, đẩy lùi lạm phát, ổn định đồng tiền, tạo ra công ăn việc làm và góp phần thực hiện công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong điều kiện Việt Nam phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày một sâu rộng, trở thành thành viên của các tổ chức hiệp hội kinh tế thế giới như Asean, WTO…đã tạo nhiều cơ hội và thách thức đối với nền kinh tế nước ta nói chung cũng như hệ thống Ngân hàng nói riêng. Hội nhập quốc tế sẽ tạo môi trường, động lực cho tăng trưởng kinh tế, tạo thêm công ăn việc làm cho xã hội, cũng như thêm nhiều cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng. Chưa có bao giờ hệ thống ngân hàng tại Việt Nam lại phát triển mạnh mẽ, đa dạng như hiện nay. Cơ cấu hình thức sở hữu NHTM đang có những thay đổi cơ bản: các NHTM nhà nước đang từng bước tiến hành cổ phần hóa, các NHTM cổ phần liên kết với các đối tác chiến lược và các ngân hàng nước ngoài. Khi hàng rào bảo hộ trong nước giảm dần, sức mạnh tài chính, công nghệ, trình độ quản lý cao của các Ngân hàng nước ngoài sẽ tạo ra sức ép cạnh tranh buộc các NHTM trong nước phải điều chỉnh, cơ cấu lại để có thể đứng vững trên thị trường. Với hành lang pháp lý thông thoáng, môi trường kinh tế thuận lợi, TP. HCM là trung tâm tài chính hàng đầu của cả nước, thu hút rất nhiều doanh nghiệp với nhiều loại hình kinh doanh khác nhau, và ngành nghề đa dạng, phong phú. Điều này đã đem lại một môi trường vô cũng thuận lợi, hấp dẫn cho hệ thống Ngân hàng phát triển. Bằng chứng là thời gian qua ngày càng có nhiều tổ chức tín dụng được thành lập trên địa bàn TP.HCM với hệ thống chi nhánh và các Phòng giao dịch rộng khắp. Với một số lượng đông đảo
2 Ngân hàng như vậy, người dân càng có nhiều sự lựa chọn hơn cho mình khi quyết định gửi tiền tiết kiệm. Khách hàng không chỉ quan tâm đến lãi suất huy động cao hay thấp mà họ còn quan tâm đến dịch vụ chăm sóc khách hàng có tốt không? Thái độ của các giao dịch viên có ân cần, niềm nở không? Ngân hàng mình gửi tiền có phải là Ngân hàng lớn, có thương hiệu mạnh hay không?....Điều này làm cho các Ngân hàng ra sức tung ra những sản phẩm tiết kiệm mới lạ, hấp dẫn nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của các Thượng đế. Câu hỏi lớn đặt ra cho các nhà quản trị Ngân hàng là: đâu là điều mà một khách hàng cá nhân cần khi quyết định gửi tiền tiết kiệm của mình vào một tổ chức tín dụng nào đó. Chính vì vậy, đề tài này tập trung nghiên cứu “Phân tích những nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của Khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM”. Tác giả mong muốn áp dụng những cơ sở lý thuyết, kiến thức khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu chất lượng dịch vụ để xác định những nhân tố tác động đến việc lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiền tiết kiệm trên địa bàn TP.HCM. Từ kết quả nghiên cứu đó sẽ đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện và phát triển những nhân tố tác động tích cực, hạn chế và loại bỏ những nhân tố tác động tiêu cự đến sự lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm. Mục tiêu nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài này nhằm: - Xác định những nhân tố tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM - Dựa vào mô hình nghiên cứu, đánh giá mức độ ảnh hưởng của những nhân tố đó đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại các NHTM - Đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao nâng cao những nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn của khách hàng nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ trong công tác huy động tiền trong dân cư của các NHTM trên địa bàn
3 TP.HCM nhằm thu hút ngày càng nhiều khoản tiền nhàn rỗi này phục vụ cho hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu các nhân tố tác động đến sự lựa chọn Ngân hàng của khách hàng cá nhân khi gửi tiết kiệm - Phạm vi nghiên cứu: các NHTM hoạt động trên địa bàn TP.HCM, cụ thể: Vietcombank, Vietinbank, Agribank, BIDV, ACB, Sacombank, Eximbank, MBbank, SHB. Trong khoảng thời gian từ 2007 – 2012. - Thời gian nghiên cứu: trong khoảng thời gian từ 2007 – 2012. Kiến nghị đến 2020 Phương pháp nghiên cứu - Đối tượng khảo sát: là các cá nhân là công dân Việt Nam đã và đang gửi tiết kiệm tại các NHTM nêu trên trên địa bàn TP.HCM. - Nghiên cứu này được tiến hành theo hai bước: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức: Nghiên cứu sơ bộ thông qua phương pháp định tính được thực hiện bằng phương pháp phỏng vấn tay đôi với những cá nhân đã hay đang sử dụng sản phẩm dịch vụ của một hay nhiều ngân hàng tại TP.HCM dựa trên dàn bài đã soạn sẵn. Nội dung và kết quả phỏng vấn được dùng làm cơ sở cho việc hiệu chỉnh và bổ sung các biến quan sát trong thang đo đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn ngân hàng của khách hàng cá nhân. Kết quả của nghiên cứu sơ bộ này sẽ là một bảng câu hỏi sẵn sàng cho nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu định lượng. Mẫu được thu thập thông qua bảng câu hỏi. Sau khi thu thập đủ số lượng mẫu yêu cầu, dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS nhằm khẳng định sự phù hợp các thang đo, xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngân hàng của khách
4 hàng cá nhân và mức độ quan trọng của các yếu tố đó đối với người tiêu dùng. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu - Từ việc phân tích các nhân tố tác động đến việc lựa chọn ngân hàng của khách hàng các nhân khi gửi tiết kiệm để nắm bắt được nhu cầu của các khách hàng khi quyết định chọn ngân hàng gửi tiết kiệm - Dựa vào những nhu cầu đó các NHTM có thể phát huy vai trò thế mạnh của mình, đồng thời xây dựng hoàn thiện chất lượng dịch vụ nhằm thu hút ngày càng nhiều khách hàng đến gửi tiền tiết kiệm. Cấu trúc luận văn Chương 1: Cơ sở lý luận về các nhân tố ảnh tưởng đến quyết lựa chọn Ngân hàng gửi tiết kiệm Chương 2: Thực trạng về huy động tiền gửi tiết kiệm của các NHTM trên địa bàn TP.HCM Chương 3: Các giải pháp nâng cao các nhân tố tác động đến quyết định gửi tiết kiệm của khách hàng tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM.
5 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH TƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGÂN HÀNG GỬI TIẾT KIỆM 1.1. Cơ sở lý luận về tiền gửi tiết kiệm và khách hàng gửi tiết kiệm. 1.1.1. Tiền gửi tiết kiệm. 1.1.1.1. Khái niệm tiền gửi tiết kiệm. Hoạt động Ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ Ngân hàng với nội dung thường xuyên là nhận tiền gửi và sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán, theo đó nhận tiền gửi là một hoạt động thường xuyên và rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các NHTM. Nhận tiền gửi tuy không mang lại lợi nhuận trực tiếp cho Ngân hàng nhưng góp phần gia tăng nguồn vốn cho Ngân hàng thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh khác Tiền gửi bao gồm tất cả các khoản tiền của tổ chức hoặc cá nhân gửi tại tổ chức nhận tiền gửi (không phân biệt mục đích, kỳ hạn, đối tượng). Tiền gửi được phân chia thành nhiều loại khác nhau tùy theo mục đích, kỳ hạn, đối tượng, loại tiền…và tiền gửi tiết kiệm là một trong các loại hình huy động tiền gửi tại NHTM Tiền gửi tiết kiệm là khoản tiền của cá nhân được gửi vào tài khoản tiền gửi tiết kiệm, được xác nhận trên thẻ tiết kiệm, được hưởng lãi theo quy định của tổ chức nhận tiền gửi tiết kiệm và được bảo hiểm theo quy định của pháp luật về bảo hiểm tiền gửi. Bản chất của tiền gửi tiết kiệm là một khoản đầu tư ngày hôm nay để có được một khoản tiền lớn hơn trong tương lai, bao gồm phần gốc là số tiền gửi ban đầu và khoản tiền lãi. 1.1.1.2. Đặc điểm của tiền gửi tiết kiệm. Tiền gửi tiết kiệm phải được thanh toán khi có sự yêu cầu của khách hàng, ngay cả khi khoản tiền gửi này chưa đến kỳ hạn thanh toán. Giao dịch nhận tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng thương mại được hiểu là cam kết song phương giữa ngân hàng với khách hàng gửi tiền, là hành vi ngân hàng thương mại vay tiền từ dân cư,
6 các tổ chức với cam kết hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi. Xét về kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm có đặc điểm là có thể lĩnh đủ số tiền gốc và lãi theo cam kết trên hợp đồng tiền gửi tiết kiệm (thường được gọi là sổ tiết kiệm) sau một khoảng thời gian nhất định từ một tuần, một tháng, vài tháng đến một vài năm, tùy vào kỳ hạn gửi được khách hàng lựa chọn theo nhu cầu. Tuy nhiên, người gửi tiền vẫn có thể rút tiền bất cứ lúc nào, và nếu rút tiền gửi tiết kiệm trước hạn, khách hàng chỉ được tính lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cho khoảng thời gian thực gửi. Tiền gửi tiết kiệm có tính tái tục. Nếu đến ngày đáo hạn của khoản tiền gửi mà khách hàng không đến rút gốc thì số tiền này sẽ tự động cộng lãi và quay vòng sang kỳ hạn mới với mức lãi suất áp dụng cho kỳ hạn tại thời điểm hiện tại. So với các hình thức huy động gửi tiền khác như tiền gửi thanh toán thì tiền gửi tiết kiệm là nguồn vốn huy động có tính ổn định cao và chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng vốn huy động tiền gửi của các Ngân hàng. Tiền gửi, trong đó có tiền gửi tiết kiệm, là khoản mục duy nhất trên Bảng cân đối kế toán giúp phân biết Ngân hàng với các loại hình doanh nghiệp khác. Tiền gửi tiết kiệm, đặc biệt là các khoản tiền gửi tiết kiệm dài hạn – với đặc tính ổn định, lâu dài – là cơ sở chính cho các khoản cho vay của các ngân hàng thương mại, và do đó nó là nguồn gốc sâu xa của lợi nhuận và sự phát triển của ngân hàng, đặc biệt khi nguồn lợi nhuận của các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay vẫn phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động cho vay. Lãi suất tiền gửi tiết kiệm được khống chế bởi mức lãi suất trần hoặc dựa trên lãi suất thỏa thuận theo quy định do Ngân hàng nhà nước ban hành vào từng thời kỳ cụ thể. Dưới sự điều hành của Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng tùy vào mục tiêu phát triển kinh doanh của mình để đưa ra mức lãi suất thích hợp, cạnh tranh thu hút khách hàng gửi tiết kiệm. Thông thường, kỳ hạn gửi tiết kiệm càng dài, lãi suất tiền gửi càng cao, tương ứng với mức độ rủi ro khách hàng phải chấp nhận cao hơn, trong khi tính thanh khoản thấp hơn so với kỳ hạn ngắn. Tiền lãi tiết kiệm thường được trả cuối kỳ (khi đáo hạn sổ tiết kiệm) hoặc đầu kỳ gửi. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng có loại hình tiết kiệm trả lãi hàng tháng,
7 hàng quý hoặc hàng năm đối với các sản phẩm tiền gửi tiết kiệm dài hạn, tạo sự linh hoạt phù hợp với nhu cầu đa dạng của khách hàng. Giá trị giao dịch tiền gửi tiết kiệm là tổng số tiền của các khoản tiền gửi tiết kiệm trong thời gian một khoảng thời gian nhất định tại một ngân hàng nói chung hay của toàn bộ hệ thống ngân hàng. Giá trị giao dịch càng lớn cho thấy lượng tiền nhàn rỗi trong nền kinh tế càng nhiều, nền kinh tế gặp nhiều khó khăn nên khách hàng chuyển sang đầu tư vào kênh tiền gửi để có mức sinh lợi an toàn. Giá trị giao dịch càng nhỏ cho thấy nền kinh tế đang phát triển, có nhiều lựa chọn đầu tư cho khách hàng. 1.1.1.3. Phân loại tiền gửi tiết kiệm Tiền gửi tiết kiệm bao gồm: - Tiết kiệm không kỳ hạn: là sản phẩm tiết kiệm được thiết kế dành cho khách hàng có tiền nhàn rỗi muốn gửi Ngân hàng vì mục tiêu an toàn và sinh lợi nhưng không thiết lập được kế hoạch sử dụng tiền gửi trong tương lai. Đối với khách hàng khi chọn hình thức gửi tiết kiệm này thì mục tiêu an toàn và tiện lợi quan trọng hơn mục tiêu sinh lợi. - Tiết kiệm có kỳ hạn: khác với tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, tiết gửi tiết kiệm có kỳ hạn được thiết kế dành cho các khách hàng có nhu cầu gửi tiền vì mục tiêu an toàn, sinh lợi và có kế hoạch sử dụng tiền trong tương lai. Đối tượng khách hàng chủ yếu của loại tiền gửi này là các cá nhân có thu nhập ổn định và thường xuyên, mục tiêu của họ khi lựa chọn hình thức tiền gửi này là lợi tức có được theo định kỳ. Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn có thể phân thành nhiều loại: • Căn cứ theo kỳ hạn có thể chia thành tiền gửi kỳ hạn 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 và 13 tháng hoặc lâu hơn lên đến 36 tháng.
8 • Căn cứ theo phương thức trả lãi có thể chia thành: Tiền gửi kỳ hạn lãnh lãi đầu kỳ; Tiền gửi kỳ hạn lãnh lãi cuối kỳ; Tiền gửi kỳ hạn lãnh lãi theo định kỳ (hàng tháng hoặc hàng quý) - Các loại tiết kiệm khác: Ngoài hai loại tiết kiệm chính là tiết kiệm kỳ hạn và tiết kiệm không kỳ hạn, hầu hết các Ngân hàng đều có thiết kế những loại tiết kiệm khác với những nét đặc trưng riêng nhằm làm cho sản phẩm của mình luôn được đổi mới đáp ứng theo nhu cầu khách hàng và tạo ra dị biệt để chống lại sự bắt chước của các đổi thủ cạnh tranh. 1.1.1.4. Vai trò của tiền gửi tiết kiệm trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Nguồn vốn huy động của Ngân hàng là nguồn vốn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong Ngân hàng, khoảng từ 70%-80% và tiền gửi tiết kiệm là một trong những thành phần chủ yếu trong tổng nguồn vốn huy động. Đặc điểm của của loại vốn này là có tính biến động cao, nhất là loại tiền gửi không kỳ hạn, hơn nữa nó còn chịu tác động lớn của thị trường và môi trường kinh doanh trên địa bàn. Vốn huy động quyết định đến khả năng thanh toán và đảm bảo uy tín của các Ngân hàng trên thị trường. Để tồn tại và ngày càng mở rộng quy mô hoạt động, đòi hỏi ngân hàng phải có uy tín trên thị trường. Uy tín đó trước hiện ở khả năng sẵn sàng chi trả cho khách hàng, điều đó tạo được niềm tin cho khách hàng, chính niềm tin đó sẽ là chìa khóa cho Ngân hàng vượt qua mọi khó khăn. Nguồn vốn huy động có vai trò quan trọng là vậy nhưng lại luôn biến động không ngừng. Điều này đòi hỏi các Ngân hàng phải có đối sách để thu hút ngày càng nhiều hơn lượng tiền gửi tiết kiệm vốn là nguồn huy động ổn định hơn cả, đặc biệt là tiết kiệm trung và dài hạn.Vì vậy, thu hút tiền gửi tiết kiệm luôn luôn là một trong những mục tiêu hàng đầu trong xu hướng hoạt động của toàn hệ thống Ngân hàng.