Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại cổ phần Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Đà Lạt

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:127

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi của ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam CN Đà Lạt; đánh giá thực trạng và đề xuất các nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam CN Đà Lạt để phục vụ các mục tiêu kinh doanh và phát triển bền vững.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại cổ phần Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Đà Lạt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH HOÀNG THỊ KIM ANH YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM – CHI NHÁNH ĐÀ LẠT LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRƯƠNG QUỐC THỤ ` TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015
i LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là: Hoàng Thị Kim Anh Sinh ngày 15 tháng 05 năm 1988 Quê quán: Thanh Hóa Chỗ ở hiện nay: 66 Tô Hiệu, Phường Lộc Sơn, Thành phố Bảo Lộc, Tỉnh Lâm Đồng. Là học viên cao học: Khóa 15 của trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh Mã học viên cao học số: 020115130004 Cam đoan Luận văn thạc sĩ: “Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam –Chi nhánh Đà Lạt” Người hướng dẫn khoa học: TS. Trương Quốc Thụ Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh. Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi. Đà Lạt, ngày 26 tháng 10 năm 2015 Tác giả luận văn Hoàng Thị Kim Anh
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Khoa Sau đại học, cùng các thầy cô giáo trong trường Đại học Ngân hàng Thành Phố Hồ Chí Minh đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện cho tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài. Tác giả cũng xin chân thành được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Trương Quốc Thụ - Phó Giám Đốc Ngân hàng Nhà Nước –Chi nhánh tỉnh Lâm Đồng, Giáo viên trực tiếp hướng dẫn và tận tâm chỉ dẫn tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu, đóng góp nhiều ý kiến quý báu, giúp tác giả hoàn thành luận văn này. Điều đáng quý, thầy đã giúp tác giả tiếp cận khoa học theo phương pháp nghiên cứu mới để từ đó vận dụng vào thực tiễn vị trí công tác với cách nhìn vấn đề một cách logic và khoa học. Một lần nữa tác giả luôn ghi nhận sự hướng dẫn tận tình của thầy và chúc thầy luôn đạt được nhiều thành tựu trong nghiên cứu khoa học và trong công tác. Cho phép tác giả được gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo, cùng toàn thể cán bộ ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam- Chi Nhánh Đà Lạt đã tạo điều kiện cung cấp số liệu và động viên tác giả trong suốt thời gian học tập và hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tác giả xin chân thành cảm ơn gia đình, đồng nghiệp, bạn bè đã động viên, chia sẻ, giúp đỡ tạo động lực cho tác giả hoàn thành luận văn này. Đà Lạt, ngày 26 tháng 10 năm 2015 Tác giả luận văn Hoàng Thị Kim Anh
iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nội dung ACB Ngân hàng TMCP Á Châu Agribank Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ATM Máy giao dịch tự động BIDV Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam CSXH Ngân hàng chính sách xã hội CN Chi nhánh CNH Công nghiệp hóa Eximbank Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam EIB Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam FTP Giá điều chuyển vốn GDP Tổng sản phẩm quốc nội GRDP Tổng sản phẩm trên địa bàn HĐH Hiện đại hóa KH Khách hàng MB Ngân hàng TMCP Quân Đội NH Ngân hàng NVHĐ Nguồn vốn huy động NSNN Ngân sách Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NHTMCP Ngân hàng Thương mại cổ phần NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTMNN Ngân hàng thương mại nhà nước NHTMNN Ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước NHTMCPND Ngân hàng thương mại cổ phần Nhân dân NN Nhà nước NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hội NHTW Ngân hàng trung ương NHHTX Ngân hàng hợp tác xã SHB Ngân hàng TMCP Sài gòn Hà Nội Sacombank Ngân hàng TMCP Sài gòn thương tín QTDND Quỹ tín dụng nhân dân TCTD Tổ chức tín dụng TMCP Thương mại cổ phần XNK Xuất nhập khẩu VCB Ngân hàng TMCP Ngoại thương
iv MỤC LỤC MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài.......................................................................................... 1 2. Mục tiêu của đề tài ..................................................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 3 4. Đóng góp của đề tài .................................................................................................... 4 5. Phương pháp nghiên cứu, tác giả sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích định tính, phương pháp so sánh. ................................................................. 4 6.Tổng quan về lĩnh vực nghiên cứu............................................................................. 5 7.Kết cấu của luận văn ................................................................................................... 5 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ......... 7 1.1 NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ..................................................................7 1.1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại .......................................................7 1.1.2 Chức năng của ngân hàng thương mại ...............................................8 1.1.2.1 Chức năng trung gian tài chính .......................................................8 1.1.2.2 Chức năng trung gian thanh toán ....................................................9 1.1.2.3 Chức năng làm trung gian thực thi các chính sách của Nhà nước, đặc biệt là thực thi chính sách tiền tệ ............................................................9 1.1.3 Vai trò của ngân hàng thương mại ...................................................10 1.1.4 Hoạt động ngân hàng thương mại .....................................................12 1.1.4.1 Nghiệp vụ nhận tiền gửi:.................................................................12 1.1.4.2 Cấp tín dụng: ...................................................................................12 1.1.4.3 Cung ứng dịch vụ trả trước qua tài khoản: ...................................13 1.2 NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 13 1.2.1 Cấu trúc thành phần nguồn vốn huy động tiền gửi của ngân hàng thương mại............................................................................................................14
v 1.2.2 Các hình thức huy động tiền gửi đối với ngân hàng thương mại .......16 1.2.2.1 Tiền gửi không kỳ hạn ......................................................................16 1.2.2.3 Tiền gửi tiết kiệm ..............................................................................19 1.2.2.4 Các loại tiền gửi khác .......................................................................19 1.2.3 Vai trò của huy động tiền gửi trong hoạt động ngân hàng .................20 1.3 NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .............................................21 1.3.1 Những yếu tố khách quan ..................................................................21 1.3.1.1 Hành lang pháp lý .............................................................................21 1.3.1.2 Yếu tố kinh tế: ...................................................................................22 1.3.1.3 Yếu tố chính trị..................................................................................24 1.3.1.4 Yếu tố văn hóa - xã hội dân cư.........................................................24 1.3.1.5 Yếu tố tâm lý và thói quen tiêu dùng ..............................................26 1.3.2 Những yếu tố chủ quan: .....................................................................27 1.3.2.1 Các sản phẩm và mạng lưới ngân hàng:.........................................27 1.3.2.2 Lãi suất và các dịch vụ kèm theo .....................................................28 1.3.2.3 Chất lượng dịch vụ ngân hàng cung cấp ........................................30 1.3.2.4 Cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ:..............................................31 1.3.2.5 Đội ngũ nhân sự: ...............................................................................31 1.3.2.6 Danh tiếng, uy tín ngân hàng: ..........................................................32 1.3.2.7 Hoạt động Marketing ngân hàng ....................................................33 1.3.2.8 Các yếu tố khác .................................................................................33 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 35 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT ............................................................................................. 36
vi 2.1 GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT ...............................................................................................................................36 2.1.1 Khái quát chung về ngân hàng TMCP XNK Việt Nam ......................36 2.1.2 Khái quát về vị trí địa lý và tình hình kinh tế- xã hội của tỉnh Lâm Đồng ...................................................................................................................38 2.1.3 Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam – CN Đà Lạt..................................39 2.1.4 Chức năng và nhiệm vụ của ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam ....................................................................................................................40 2.2 KẾT QUẢ THỰC HIỆN MỘT SỐ CHỈ TIÊU CHỦ YẾU CỦA NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT GIAI ĐOẠN 2010 – 2014 ....44 2.2.2 Hoạt động huy động vốn .........................................................................50 2.2.3 Hoạt đông sử dụng vốn ...........................................................................52 2.3 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT ................................................54 2.3.1 Tình hình về các loại tiền gửi, các nhóm sản phẩm huy động vốn .....54 2.3.2 Thực trạng huy động tiền gửi của ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt .........................................................................................................61 2.4 ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT.....65 2.4.1 Nhóm yếu tố khách quan ........................................................................65 2.4.1.1 Hành lang pháp lý .............................................................................65 2.4.1.2 Yếu tố kinh tế ....................................................................................65 2.4.1.3 Yếu tố chính trị..................................................................................66 2.4.1.4 Yếu tố văn hóa – xã hội dân cư ........................................................67 2.4.1.5 Yếu tố tâm lý và thói quen tiêu dùng ..............................................67 2.4.2 Nhóm yếu tố chủ quan ............................................................................68 2.4.2.1 Các sản phẩm và mạng lưới ngân hàng ..........................................68 2.4.2.2 Lãi suất và các dịch vụ kèm theo .....................................................69 2.4.2.3 Chất lượng dịch vụ ngân hàng cung cấp ........................................70
vii 2.4.2.4 Cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ ...............................................71 2.4.2.5 Đội ngũ nhân sự ................................................................................72 2.4.2.6 Danh tiếng, uy tín ngân hàng ...........................................................73 2.4.2.7 Hoạt động marketing ngân hàng .....................................................73 2.4.3 Các yếu tố ảnh hưởng khác ....................................................................74 2.5 ĐÁNH GIÁ NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT..............................................................75 2.5.1 Những kết quả đạt được .........................................................................75 2.5.2 Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ............................................................77 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 79 CHƯƠNG 3: NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM - CN ĐÀ LẠT....................................................... 80 3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI ..........................80 3.1.1 Định hướng chiến lược từ năm 2015 đến 2020 của toàn hệ thống ngân hàng TMCP XNK Việt Nam............................................................................80 3.1.2 Định hướng hoạt động của ngân hàng TMCP XNK Việt Nam tại chi nhánh Đà Lạt ....................................................................................................82 3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI NGÂN HÀNG TMCP XNK VIỆT NAM CN ĐÀ LẠT .......................................................................................................................84 3.2.1 Mở rộng mạng lưới kinh doanh .............................................................84 3.2.2 Xây dựng chính sách lãi suất hợp lý, linh hoạt .....................................86 3.2.3 Nâng cao uy tín ngân hàng .....................................................................87 3.2.5 Nâng cao hiệu quả cho vay của ngân hàng ...........................................88 3.2.6 Đổi mới và hiện đại hóa công nghệ ngân hàng .....................................90 3.2.7 Phát triển các sản phẩm mới để thu hút và tạo thuận lợi cho khách hàng giao dịch tại EIB ......................................................................................91 3.2.8 Tăng cường hoạt động Marketing ngân hàng ......................................95 3.2.9 Nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng cung cấp ...............................97 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ...................................................................................97
viii 3.3.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước: .....................................................97 3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam ..............................100 3.3.3 Kiến nghị với Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt nhằm tăng cường công tác huy động tiền gửi. ........................................................102 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ........................................................................................... 104 KẾT LUẬN ................................................................................................................. 105 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 106
ix DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank Chi nhánh Đà Lạt giai đoạn 2010 -2014 ................................................................................................................45 Bảng 2.2: Quy mô khách hàng của EIB Chi nhánh Đà Lạt (2010-2014) .................48 Bảng 2.3: Nguồn vốn huy động của Eximbank CN Đà Lạt qua các năm 2010-2014 ...................................................................................................................................51 Bảng 2.4: Dư nợ tín dụng qua các năm (2010-2014) ................................................53 Bảng 2.5: Đánh giá quy mô, tốc độ tăng trưởng tín dụng(2010-2014) .....................53 Bảng 2.6: Tỷ trọng huy động vốn trên Tổng tài sản của Eximbank chi nhánh Đà Lạt (2010-2014) ...............................................................................................................55 Bảng 2.7 Quy mô huy động vốn ngành ngân hàng tại địa bàn tỉnh Lâm Đồng (2010- 2014)..........................................................................................................................56 Bảng 2.8: Thị phần huy động vốn của EIB Chi nhánh Đà Lạt trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng (2010-2014) .....................................................................................................57 Bảng 2.9 Tình hình huy động vốn của ngành Ngân hàng Lâm Đồng và Eximbank Chi Nhánh Đà Lạt giai đoạn 2010-2014 ...................................................................57 Bảng 2.10 Lãi suất huy động bình quân của chi nhánh Eximbank Đà Lạt giai đoạn (2010-2014) ...............................................................................................................70
x DANH MỤC BIỀU ĐỒ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của Eximbank CN Đà Lạt ..............................................42 Biểu đồ 2.1 Lợi nhuận của EIB Chi nhánh Đà Lạt qua các năm (2010-2014) .........46 Biểu đồ 2.2: Kết quả kinh doanh của EIB Chi nhánh Đà Lạt (2010 -2014) .............47 Biểu đồ 2.4: Tốc độ tăng trưởng khách hàng của EIB Chi nhánh Đà Lạt (2010- 2014)..........................................................................................................................49 Biểu đồ 2.5: Nguồn vốn huy động của Eximbank CN Đà Lạt qua các năm 2010- 2014 ...........................................................................................................................52 Biểu đồ 2.6:Quy mô tín dụng giai đoạn 2010 – 2014 ...............................................54 Biểu đồ 2.7 Thị phần huy động vốn một số ngân hàng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng qua các năm từ 2010-2014 ........................................................................................59
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trên thế giới nền kinh tế của hầu hết các quốc gia muốn tồn tại và phát triển thì cần phải có một hệ thống tài chính – ngân hàng lành mạnh bền vững, đây được coi là mạch máu của nền kinh tế. Chính vì vậy các quốc gia luôn chú trọng việc duy trì và gia tăng mọi nguồn vốn vì yếu tố vốn ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế, ổn định sản xuất kinh doanh. Đối với nước ta, trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, với việc gia nhập WTO và nhiều hiệp ước song phương và đa phương khác nền kinh tế nước ta đang trong giai đoạn đổi mới một cách toàn diện và sâu sắc nhằm tạo ra những bước chuyển mạnh mẽ đưa đất nước trở thành một nước công nghiệp phát triển. Do đó vốn đang trở thành một vấn đề cấp thiết cho quá trình tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế đất nước thông qua các trung gian tài chính là các ngân hàng thương mại. Vốn luôn là một trong những yếu tố đầu vào cơ bản nhất thiết phải có của bất kỳ hoạt động kinh doanh nào trong mỗi doanh nghiệp. Cần khẳng định rằng không thể thực hiện được các mục tiêu kinh tế xã hội nói chung của Nhà nước cũng như các mục tiêu kinh doanh của các Doanh nghiệp nói riêng nếu không có vốn. NHTM với tư cách là một doanh nghiệp có hoạt động truyền thống là huy động vốn và cho vay thì nguồn vốn còn mang tính chất quyết định hơn. Nguồn vốn được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, nhưng nguồn vốn quan trọng nhất đối với ngân hàng là nguồn tiền gửi của khách hàng. Giúp cho các ngân hàng chủ động và kế hoạch hóa có hiệu quả việc sử dụng vốn để mang lại hiệu quả kinh doanh cao nhất. Đối với ngân hàng TMCP XNK Việt Nam chi nhánh Đà Lạt, với đặc điểm là ngân hàng hoạt động trên địa bàn Tây nguyên, các hoạt động kinh doanh truyền thống vẫn chủ yếu là huy động, cho vay và kinh doanh dịch vụ. Trong thời gian qua, mặc dù hoạt động huy động tiền gửi của ngân hàng luôn đạt được những kết quả
2 tích cực. Song, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong cơ cấu, kỳ hạn vốn tiền gửi huy động dẫn đến hiệu quả hoạt động huy động vốn của ngân hàng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của ngân hàng và của nền kinh tế địa phương. Có thể nói chính vì huy động vốn đóng vai trò quan trọng quyết định đến quy mô hoạt động, quyết định đến khả năng thanh khoản và đảm bảo uy tín của ngân hàng trong nền kinh tế nên nó là đề tài được khá nhiều đối tượng tham gia tìm hiểu. Ở Việt Nam đã có nhiều tác giả thực hiện các công trình nghiên cứu về huy động vốn theo nhiều góc độ khác nhau. Những công trình này đã đóng góp tích cực trong việc xây dựng các nền tảng lý luận về huy động vốn và các giải pháp tổ chức thực hiện trong thực tiễn. Tuy nhiên, huy động vốn có phạm vi nghiên cứu rộng và liên quan nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau. Nhìn chung trong phạm vi tài liệu mà tác giả tiếp cận được cho đến nay thì vấn đề các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn cũng đã được đề cập nhiều trên các tạp chí và các bài nghiên cứu khoa học. Điển hình như luận án tiến sĩ kinh tế đề tài “Hoàn thiện các công cụ tài chính để huy động vốn cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đến năm 2020” của tác giả Sử Đình Thành (2001) đã làm sáng tỏ những cơ sở hệ thống lý luận về các công cụ tài chính trong đó có các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn và đánh giá thực tiễn sử dụng các yếu tố đó để từ đó đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng huy động vốn. Cũng bàn về huy động vốn, đề tài “ Nâng cao hiệu quả huy động nguồn vốn tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam” của Thạc sĩ Lương Thị Quỳnh Nga của trường Đại học Kinh tế TPHCM cũng đề cập tới các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn nhưng chưa thực sự đi sâu vào tìm hiểu vấn đề, chưa nghiên cứu được một cách đầy đủ và toàn diện cả lý luận và thực tiễn khiến cho bài viết còn nhiều vướng mắc trong nghiên cứu và ứng dụng. Xem xét một cách tổng quát những vấn đề về huy động vốn đã có nhiều tác giả nghiêm túc nghiên cứu trong các công trình nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên chưa có đề tài nào nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt giai đoạn 2010-2014. Với đề tài này tác giả tập trung nghiên
3 cứu giải quyết những vấn đề mà các công trình nghiên cứu khác chưa đề cập một cách hệ thống hoặc chưa giải quyết thỏa đáng nhằm bổ sung đầy đủ lý luận và thực tiễn góp phần đẩy mạnh khả năng huy động tiền gửi cho chi nhánh trong thời gian tới. Xuất phát từ những lý do trên, nhận thức được tầm quan trọng của vốn tiền gửi trong hoạt động ngân hàng, tôi chọn đề tài: “Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Đà Lạt” làm đề tài nghiên cứu. Hy vọng đề tài đóng góp được những ý kiến chất lượng vào hoạt động huy động tiền gửi tại chi nhánh. 2. Mục tiêu của đề tài 2.1 Mục tiêu tổng quát: - Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi của ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam CN Đà Lạt. - Đánh giá thực trạng và đề xuất các nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam CN Đà Lạt để phục vụ các mục tiêu kinh doanh và phát triển bền vững. 2.2 Mục tiêu cụ thể: - Nghiên cứu cơ sở lý luận huy động tiền gửi liên quan đến ngân hàng thương mại. - Phân tích, đánh giá thực trạng tình hình huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt. - Xác định, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu: - Khách hàng cá nhân và các tổ chức kinh tế tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt.
4 - Nghiệp vụ huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt. 3.2 Phạm vi nghiên cứu - Thời gian nghiên cứu: Số liệu thứ cấp: số liệu liên quan đến công tác huy động tiền gửi thu thập từ tài liệu, báo cáo các năm của chi nhánh ngân hàng Eximbank Đà Lạt từ năm 2010 đến năm 2014. Tác giả thu thập số liệu nghiên cứu của 4 năm gần nhất để phản ánh đúng thực trạng kinh doanh ngân hàng phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội hiện tại. - Không gian: Tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam CN Đà Lạt và địa bàn tỉnh Lâm Đồng. 4. Đóng góp của đề tài - Nghiên cứu cơ sở lý luận về hoạt động huy động tiền gửi của ngân hàng thương mại. - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam – CN Đà Lạt. Tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng đến công tác huy động tiền gửi tại chi nhánh của các yếu tố này. - Đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam – CN Đà Lạt. 5. Phương pháp nghiên cứu. Tác giả sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích định tính, phương pháp so sánh. Phương pháp định tính được tác giả sử dụng xuyên suốt trong quá trình thực hiện luận văn. Để hoàn thành luận văn tác giả còn sử dụng các phương pháp thống kê, nhằm tập hợp hệ thống số liệu có liên quan của hệ thống Eximbank toàn quốc và chi nhánh, hệ thống số liệu của toàn ngành trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, và hệ thống số liệu về tình hình kinh tế xã hội của địa phương. Trên cơ sở số liệu thu thập được, kết hợp với những kiến thức và kinh nghiệm của bản thân, tác giả tiếp tục sử dụng phương pháp phân tích, đánh giá, mô tả, tổng hợp để nhận định, đánh giá tình hình, từ đó thực hiện được mục tiêu của luận văn và đề xuất các nhóm giải pháp nhằm phát triển nghiệp vụ huy động tiền gửi tại Eximbank chi nhánh Đà Lạt.
5 6.Tổng quan về lĩnh vực nghiên cứu Luận văn nêu tổng quan những vấn đề cơ sở lý luận về hoạt động huy động tiền gửi, vai trò của huy động tiền gửi đối với ngân hàng thương mại, các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng thương mại, tổng kết các bài học kinh nghiệm, để vận dụng trong thực tế. Xuất phát từ thực trạng về những mặt đạt được cũng như những khó khăn, bất cập, vướng mắc còn tồn đọng trong công tác huy động vốn của chi nhánh, luận văn đi sâu phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn từ đó đưa ra những kiến nghị, giải pháp tương ứng nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – CN Đà Lạt với mục đích phát triển bền vững nguồn vốn cho ngân hàng trong thời gian tiếp theo. Luận văn nghiên cứu ảnh hưởng thực tiễn của các yếu tố đến việc huy động tiền gửi và tìm ra những yếu tố nào quyết định chủ yếu đảm bảo thu hút khách hàng gửi tiền, giúp ngân hàng nhận diện để tăng cường, củng cố những yếu tố mạnh từ đó không ngừng tăng vốn huy động giúp ngân hàng chủ động trong sử dụng vốn và các lĩnh vực kinh doanh khác. Ý nghĩa của đề tài: - Hiểu được tâm lý, kỳ vọng của khách hàng khi đến giao dịch với ngân hàng, phân loại khách hàng theo các yếu tố phân tích để phát triển sản phẩm một cách tối ưu. - Hướng tới các chiến lược quảng bá, marketing nhằm thỏa mãn những nhu cầu của khách hàng. Điều chỉnh chính sách khách hàng để đảm bảo quyền lợi cao nhất cho khách hàng và ngân hàng. - Nâng cao năng lực thu hút vốn, năng lực cạnh tranh góp phần đẩy mạnh hiệu quả kinh doanh. 7.Kết cấu của luận văn Đề tài: “Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Đà Lạt” Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm 3 chương:
6 Chương 1: Cơ sở lý luận về ngân hàng thương mại và nghiệp vụ huy động tiền gửi tại ngân hàng thương mại Chương 2: Phân tích thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam chi nhánh Đà Lạt. Chương 3: Nâng cao hiệu quả huy động tiền gửi tại ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Đà Lạt.
7 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG TIỀN GỬI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại Ngân hàng là một trong những ngành công nghiệp ra đời sớm nhất. Khác với ngân hàng trung ương (Central bank), ngân hàng thương mại (Commercial bank) là ngân hàng trực tiếp giao dịch với các doanh nghiệp, công ty, tổ chức kinh tế và cá nhân về tiền tệ và các hoạt động ngân hàng nhằm thu lợi nhuận tối đa. Khác với các doanh nghiệp phi tài chính, ngân hàng thương mại lấy tiền tệ làm đối tượng kinh doanh, làm phương tiện kinh doanh và tiền tệ cũng là mục tiêu cuối cùng trong kinh doanh của ngân hàng thương mại. Xét về hệ thống tài chính, ngân hàng thương mại là một định chế tài chính trung gian có vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế thị trường. Ở mỗi một nước luật NHTM có những quy định khác nhau người ta thường dựa vào tính chất và mục đích hoạt động của Ngân hàng trên thị trường tài chính để đưa ra khái niệm về ngân hàng thương mại. Cùng với sự phát triển và biến đổi của hệ thống ngân hàng, sự pha trộn các hoạt động truyền thống của ngân hàng với các loại hình trung gian tài chính, khái niệm về ngân hàng thương mại cũng thay đổi. Nhưng nhìn chung khi nghiên cứu về ngân hàng thương mại các kinh tế gia đều có cách nhìn nhận tương đối thống nhất về khái niệm ngân hàng thương mại như sau: - Đạo luật ngân hàng Mỹ định nghĩa: Ngân hàng thương mại là công ty kinh doanh tiền tệ, chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính. - Đạo luật ngân hàng của Pháp năm 1941 quy định: “Ngân hàng thương mại là những doanh nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận tiền gửi của công chúng dưới hình thức ký thác hoặc dưới các hình thức khác và sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính”. - Đạo luật ngân hàng Ấn Độ: Ngân hàng thương mại là cơ sở nhận ký thác để cho vay hay tài trợ đầu tư.
8 Vì vậy, có nhiều cách tiếp cận khác nhau để đưa ra các khái niệm về ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, dù là quan niệm như thế nào thì đặc trưng của ngân hàng thương mại so với các tổ chức tài chính khác cũng bao gồm các hoạt động chính là chuyên về nhận tiền gửi, cho vay và cung cấp các dịch vụ thanh toán. Bất kỳ ngân hàng thương mại hay tổ chức tài chính nào đều hoạt động trong phạm vi pháp luật cho phép và đều là đòn bẩy gắn kết với hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế. Chính vì vậy, cách tiếp cận có tính khoa học hơn là xem xét ngân hàng thương mại trên phương diện những loại hình dịch vụ cung cấp. Theo đó Luật các Tổ chức Tín dụng Việt Nam số 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 của Quốc hội đã định nghĩa: “Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Như vậy, có thể hiểu ngân hàng thương mại là một doanh nghiệp đặc biệt chuyên kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ tín dụng và thực hiện các dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế, trong đó chức năng chủ yếu là làm trung gian tài chính giữa các khách hàng là cá nhân, doanh nghiệp, công ty, tổ chức kinh tế. 1.1.2 Chức năng của ngân hàng thương mại Ngân hàng thương mại có ba chức năng cơ bản: 1.1.2.1Chức năng trung gian tài chính Ngân hàng huy động và tập trung các nguồn vốn tiền tệ tạm thời nhàn rỗi trong nền kinh tế để tạo lập nguồn vốn cho vay và sử dụng nguồn vốn đó để đầu tư vào các nhu cầu khác trong nền kinh tế. Hay nói cách khác, ngân hàng thương mại đi vay để cho vay, thể hiện qua các nội dụng như sau: Ngân hàng làm trung gian tín dụng giữa chủ thể tạm thời thừa vốn và các chủ thể tạm thời thiếu vốn. Với nội dung trung gian tín dụng, ngân hàng thương mại tiến hành huy động và tập trung các nguồn vốn tiền tệ tạm thời nhàn rỗi trong nền kinh tế để tạo lập nguồn vốn cho vay và sử dụng nguồn vốn đó để cho vay, chiết khấu và đầu tư vào các nhu cầu khác trong nền kinh tế.
9 Trung gian tín dụng giữa ngân hàng trung ương và nền kinh tế: Khi đã tận dụng mọi nguồn vốn, bao gồm cả nguồn vốn tự có, nguồn vốn huy động, nguồn vốn khác nhưng vẫn không đủ đáp ứng cho nhu cầu sử dụng vốn trong kỳ của mình, các ngân hàng thương mại sẽ tiến hành xin vay vốn ở ngân hàng trung ương. Chức năng trung gian tín dụng có ý nghĩa lớn đối với nền kinh tế vì đã điều hòa vốn tiền tệ từ nơi tạm thời thừa vốn đến nơi tạm thời thiếu vốn làm giảm tối đa lượng vốn nhàn rỗi trong xã hội, góp phần thúc đẩy nhanh quá trình vận động của vốn tiền tệ trong xã hội, tăng thu giá trị thặng dư cho các chủ thể sử dụng vốn. 1.1.2.2Chức năng trung gian thanh toán Thực hiện chức năng trung gian thanh toán là việc ngân hàng trả tiền cho khách hàng theo mệnh lệnh của chủ tài khoản và nhập vào tài khoản những khoản tiền theo mệnh lệnh của họ. Thực chất của chức năng này là ngân hàng vừa làm thủ quỹ lại vừa thực hiện các dịch vụ ủy nhiệm của khách hàng, như chuyển tiền, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu. Chức năng trung gian thanh toán có ý nghĩa không chỉ đối với khách hàng của ngân hàng thương mại vì đã tạo điều kiện thuận lợi giúp cho khách hàng trong quan hệ thanh toán mà còn có ý nghĩa lớn lao đối với nền kinh tế đó là tiết kiệm tiền mặt lưu thông và tiết kiệm chi phí lưu thông tiền tệ. Với chức năng trung gian thanh toán vừa làm tiền đề và cơ sở để các ngân hàng thương mại tạo tiền, góp phần tăng quy mô tín dụng cho nền kinh tế lại vừa tiết kiệm tiền mặt lưu thông dẫn đến tiết kiệm chi phí lưu thông tiền tệ lại vừa tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều dịch vụ ngân hàng khác phát triển. Mặt khác, chức năng trung gian thanh toán làm tăng uy tín của ngân hàng thông qua các dịch vụ được mở rộng. 1.1.2.3 Chức năng làm trung gian thực thi các chính sách của Nhà nước, đặc biệt là thực thi chính sách tiền tệ Với các chức năng của mình, NHTM là một trong các chủ thể tham gia vào quá trình cung ứng tiền, tạo ra một khối lượng phương tiện thanh toán rất lớn trong nền kinh tế.