BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI<br />
<br />
LÊ THU TRANG<br />
<br />
GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG THU HÚT ĐẦU TƢ<br />
TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI (FDI) VÀO THĂM DÒ<br />
VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ VIỆT NAM<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT<br />
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH<br />
<br />
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br />
TS. PHẠM THỊ THU HÀ<br />
<br />
Hà Nội – Năm 2013<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh<br />
<br />
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan: Bản luận văn tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu thực<br />
sự của cá nhân tác giả, được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, kiến thức<br />
kinh điển, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học<br />
của Tiến sĩ Phạm Thị Thu Hà, Giảng viên Viện Kinh tế và Quản lý, Trường Đại<br />
học Bách Khoa Hà Nội.<br />
Các số liệu và những kết quả trong luận văn là trung thực, các đánh giá, kiến<br />
nghị đưa ra xuất phát từ thực tiễn và kinh nghiệm, chưa từng được công bố dưới<br />
bất cứ hình thức nào trước khi trình, bảo vệ và công nhận bởi “Hội Đồng đánh giá<br />
luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ kinh tế ”.<br />
Một lần nữa, tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên./.<br />
Học viên cao học<br />
<br />
Lê Thu Trang<br />
Lớp QTKD Khóa 2010 -2012<br />
<br />
Lê Thu Trang<br />
<br />
Khóa 2010 - 2012<br />
i<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh<br />
<br />
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................................... i<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................................................................... vi<br />
DANH MỤC BẢNG BIỂU ...............................................................................................................vii<br />
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................................... viii<br />
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................................. 1<br />
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ PHƢƠNG PHÁP LUẬN VỀ THU HÚT VỐN ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP<br />
NƢỚC NGOÀI VÀO HOẠT ĐỘNG THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ .......................... 4<br />
1.1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI............................................ 4<br />
1.1.1. Khái quát đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài (FDI) ........................................................................ 4<br />
1.1.1.1. Khái niệm ........................................................................................................................... 4<br />
1.1.1.2. Đặc điểm chính đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI............................................................... 5<br />
1.1.2. Các hình thức đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài ............................................................................ 6<br />
1.1.3. Vai trò của FDI ......................................................................................................................... 8<br />
1.1.3.1. Đối với nước tiếp nhận đầu tư............................................................................................ 8<br />
1.1.3.2. Đối với nước đầu tư .......................................................................................................... 11<br />
1.1.4. Thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài ..................................................................................... 12<br />
1.1.4.1. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả thu hút FDI......................................................................... 12<br />
1.1.4.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ...................................... 13<br />
1.2.ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO HOẠT ĐỘNG THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC<br />
DẦU KHÍ ........................................................................................................................................... 16<br />
1.2.1. Dầu khí và vai trò của dầu khí trong nền kinh tế................................................................. 16<br />
1.2.1.1. Dầu khí .............................................................................................................................. 16<br />
1.2.1.2. Vai trò của dầu khí trong nền kinh tế ................................................................................ 17<br />
1.2.2. Vai trò của đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài đối với hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí17<br />
1.2.3. Các hình thức đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài đối với hoạt động thăm dò và khai thác dầu<br />
khí ....................................................................................................................................................... 19<br />
1.2.3.1. Đặc điểm chung của các Hợp đồng dầu khí ...................................................................... 19<br />
1.2.3.2. Các hình thức Hợp đồng dầu khí ...................................................................................... 20<br />
1.2.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào hoạt động thăm dò<br />
và khai thác dầu khí. ......................................................................................................................... 28<br />
1.3. KINH NGHIỆM THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO HOẠT ĐỘNG<br />
THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM . 30<br />
1.3.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc ............................................................................................... 30<br />
<br />
Lê Thu Trang<br />
<br />
Khóa 2010 - 2012<br />
ii<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh<br />
<br />
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
1.3.2. Kinh nghiệm của Indonesia .................................................................................................... 32<br />
1.3.3. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam.................................................................................. 36<br />
1.4.MỘT SỐ PHƢƠNG HƢỚNG ĐẦY MẠNH THU HÚT VỐN ĐẦU TƢ FDI VÀO THĂM<br />
DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ ..................................................................................................... 37<br />
Kết luận chƣơng 1 ............................................................................................................................. 38<br />
CHƢƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO<br />
HOẠT ĐỘNG THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ VIỆT NAM ......................................... 39<br />
2.1. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÀNH THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ.. 39<br />
2.1.1. Tổng quan về hoạt động thăm dò và khai thác của PetroVietnam..................................... 39<br />
2.1.1.1. Giai đoạn trước 1975: Giai đoạn khởi đầu của công nghiệp Dầu khí ở hai miền đất nước<br />
chưa thống nhất .............................................................................................................................. 39<br />
2.1.1.2. Giai đoạn 1975-1980: Thành lập Tổng cục Dầu mỏ và khí đốt Việt Nam và Công ty<br />
Dầu Khí quốc gia (PetroVietnam) ra đời. ...................................................................................... 40<br />
2.1.1.3. Giai đoạn 1981-1988: Ra đời Xí nghiệp liên doanh dầu khí Việt Xô (Vietsovpetro)...... 41<br />
2.1.1.4. Giai đoạn 1988 tới nay: Giai đoạn phát triển mới sau khi ban hành Luật đầu tư nước<br />
ngoài và Luật dầu khí Việt Nam .................................................................................................... 42<br />
2.1.2. Thành tựu và hạn chế của ngành dầu khí Việt Nam ........................................................... 43<br />
2.1.2.1. Thành tựu ngành dầu khí Việt Nam .................................................................................. 43<br />
2.1.2.2. Hạn chế của ngành dầu khí Việt Nam............................................................................... 45<br />
2.1.3. Đặc điểm chung của ngành thăm dò và khai thác dầu khí .................................................. 46<br />
2.1.3.1. Vốn đầu tư lớn .................................................................................................................. 46<br />
2.1.3.2. Công nghệ hiện đại ........................................................................................................... 48<br />
2.1.3.3. Tính rủi ro cao ................................................................................................................... 48<br />
2.1.3.4. Lợi nhuận cao.................................................................................................................... 48<br />
2.1.3.5. Tài nguyên dầu khí không tái tạo được ............................................................................. 49<br />
2.1.4. Thực trạng hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí tại Việt Nam .................................... 49<br />
2.2. THỰC TRẠNG THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO HOẠT ĐỘNG<br />
THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ Ở VIỆT NAM............................................................... 52<br />
2.2.1. Tình hình thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào hoạt động thăm dò và khai thác dầu<br />
khí ở Việt Nam................................................................................................................................... 52<br />
2.2.1.1. Quy mô vốn đầu tư và tốc độ phát triển ............................................................................ 52<br />
2.2.1.2. Các hình thức đầu tư ......................................................................................................... 58<br />
2.2.1.3. Các đối tác đầu tư.............................................................................................................. 62<br />
<br />
Lê Thu Trang<br />
<br />
Khóa 2010 - 2012<br />
iii<br />
<br />
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh<br />
<br />
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
2.2.2. Những nhân tố ảnh hƣởng đến thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào hoạt động thăm<br />
dò và khai thác dầu khí Việt Nam ................................................................................................... 64<br />
2.2.2.1. Các yếu tố tự nhiên, kinh tế và xã hội ............................................................................... 64<br />
2.2.2.2. Tiềm năng dầu khí ............................................................................................................ 65<br />
2.2.2.3. Môi trường pháp lý về đầu tư trong hoạt động dầu khí của Việt Nam ............................. 68<br />
2.2.2.4. Khả năng cạnh tranh FDI của Việt Nam ........................................................................... 71<br />
2.2.2.5. Thuế và tác động của thuế đối với thu hút FDI trong hoạt động thăm dò và khai thác dầu<br />
khí. ................................................................................................................................................. 72<br />
2.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO HOẠT<br />
ĐỘNG THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ TẠI VIỆT NAM.............................................. 78<br />
2.3.1. Các mặt tích cực ...................................................................................................................... 78<br />
2.3.1.1. Góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu ........................................................................... 78<br />
2.3.1.2. Tạo nguồn thu Ngân sách Nhà nước ................................................................................. 80<br />
2.3.1.3. Giải quyết vấn đề việc làm và cải thiện nguồn nhân lực................................................... 81<br />
2.3.1.4. Tạo tiền đề phát triển ngành công nghiệp dầu khí ............................................................ 82<br />
2.3.2. Các mặt hạn chế, nguyên nhân và một số khó khăn trong.................................................. 83<br />
2.3.2.1. Hạn chế ............................................................................................................................. 83<br />
2.3.2.2. Nguyên nhân ..................................................................................................................... 84<br />
Kết luận chƣơng 2 ............................................................................................................................. 87<br />
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC<br />
NGOÀI VÀO HOẠT ĐỘNG THĂM DÒ KHAI THÁC DẦU KHÍ TẠI VIỆT NAM ............... 89<br />
3.1. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƢỚNG, MỤC TIÊU VÀ NHU CẦU THU HÚT VỐN ĐẦU TƢ<br />
TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI FDI VÀO THĂM DÒ KHAI THÁC DẦU KHÍ TRONG GIAI<br />
ĐOẠN 2012-2025<br />
<br />
.…………………………………………………………………..89<br />
<br />
3.1.1. Quan điểm và định hƣớng về thu hút FDI vào hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí 89<br />
3.1.2. Mục tiêu về thu hút FDI ......................................................................................................... 91<br />
3.1.3. Nhu cầu vốn FDI giai đoạn 2012 - 2025 ................................................................................ 93<br />
3.2. GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG THU HÚT ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO<br />
HOẠT ĐỘNG THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ .............................................................. 94<br />
3.2.1. Nhóm giải pháp khuyến khích đầu tƣ ................................................................................... 95<br />
3.2.1.1. Bổ sung và hoàn thiện các chính sách về thuế .................................................................. 95<br />
3.2.1.2. Xóa bỏ nghĩa vụ đóng góp tài chính ................................................................................. 98<br />
3.2.1.3. Tăng tỷ lệ dầu thu hồi chi phí ........................................................................................... 99<br />
<br />
Lê Thu Trang<br />
<br />
Khóa 2010 - 2012<br />
iv<br />
<br />