Luận văn Thạc sĩ: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á – chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:132

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài nghiên cứu này được thực hiện nhằm góp phần làm rõ hơn các tài liệu, hệ thống hóa các lý luận liên quan đến RRTN và QTRRTN để nhận diện, đo lường, giám sát và hạn chế, giảm thiểu các chi phí, tổn thất có thể xảy ra từ các hoạt động tác nghiệp. Xem xét thực tiễn Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM (BacABank.HCM) để phân tích thực trạng, tìm ra các nguyên nhân dẫn tới RRTN. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á – chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM --------------------- NGUYỄN DUY NGUYÊN MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐẾN NĂM 2025 LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã ngành: 60340102 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM --------------------- NGUYỄN DUY NGUYÊN MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐẾN NĂM 2025 LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã ngành: 60340102 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN ANH MINH TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm 2017
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : TS.Trần Anh Minh Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày 23 tháng 09 năm 2017 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) Họ và tên Chức danh Hội đồng TT 1 GS.TS. Võ Thanh Thu Chủ tịch 2 TS. Phạm Thị Hà Phản biện 1 3 TS. Phạm Phi Yên Phản biện 2 4 PGS.TS. Nguyễn Thuấn Ủy viên 5 TS. Mai Thanh Loan Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày 01 tháng 10. năm 2017 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Nguyễn Duy Nguyên Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 05/02/1984 Nơi sinh: TP HCM Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh MSHV: 1541820208 I- Tên đề tài: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025 II- Nhiệm vụ và nội dung: Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về Rủi ro tác nghiệp và đánh giá thực trạng Quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh. Qua đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác Quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025 III- Ngày giao nhiệm vụ: 15/02/2017 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 30/07/2017 V- Cán bộ hướng dẫn: (Ghi rõ học hàm, học vị, họ, tên) TS. Trần Anh Minh CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký)
i LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh với đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025” là kết quả lao động nghiên cứu của chính bản thân dưới sự hướng dẫn của TS. Trần Anh Minh. Các kết quả nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chính xác, có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ nội dung này bất kỳ ở đâu; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn được chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi. TP.HCM, ngày 01 tháng 10 năm 2017 Tác giả Nguyễn Duy Nguyên
ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các giảng viên, các nhà khoa học đã trang bị cho tôi những kiến thức quý báu và bổ ích trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu trong quá trình đào tạo tại Trường Đại Học Công Nghệ TP.HCM. Tôi cũng trân thành cảm ơn sâu sắc tới tập thể Quý thầy cô giáo Khoa Sau đại học, đặc biệt là TS.Trần Anh Minh, người đã tận tình hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, các đồng nghiệp Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM đã tận tình giúp đỡ, chỉ dẫn, cung cấp tài liệu để tôi hoàn thành bài luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn của mình đến bạn bè và người thân đã ủng hộ, động viên và tạo điều kiện tốt nhất để Tôi có thể tập trung hoàn thành luận văn. Xin chân thành cảm ơn! TP.HCM, ngày 01 tháng 10 năm 2017 Tác giả Nguyễn Duy Nguyên
iii TÓM TẮT Đề tài luận văn tốt nghiệp “Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025” được thực hiện từ tháng 12 năm 2016 đến tháng 07 năm 2017 với mục đích tìm hiểu và nhân dạng các rủi ro tác nghiệp ảnh hưởng đến hoạt động của Ngân hàng. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản trị rủi ro tác nghiệp tại ngân hàng. Phương pháp sử dụng trong nghiên cứu bao gồm: Nghiên cứu tại bàn nhằm hệ thống hóa lý luận, xác định cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài. Nghiên cứu tại hiện trường được thực hiện thông qua kỹ thuật thảo luận, phỏng vấn, điều tra khảo sát với mẫu phiếu điều tra là 32 cán bộ, nhân viên đang làm việc tại chi nhánh. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng bao gồm: rủi ro do con người, rủi ro do hệ thống, rủi ro do các yếu tố bên ngoài, rủi ro do môi trường pháp lý; trong đó, rủi ro do con người là yếu tố mà hầu hết đội ngũ cán bộ, nhân viên ngân hàng đồng ý nhiều nhất về sự tác động của nó đối với tất cả các mặt hoạt động của ngân hàng. Bên cạnh đó, đề tài vẫn còn một số hạn chế như: Việc nghiên cứu chỉ dừng lại ở mức độ khảo sát ý kiến đánh giá của nhóm đối tượng đang làm việc trong nội bộ chi nhánh mà chưa mở rộng phạm vi ra các đối tượng khác; vấn đề chọn mẫu chưa đi sâu vào đặc điểm của từng đối tượng và đề tài cũng chưa xem xét đến sự ảnh hưởng của một số yếu tố khác có thể gây ra rủi ro tác nghiệp cho ngân hàng.
iv ABSTRACT The topic of graduate thesis "Some Solutions to Improve Operational Risk Management in North Asia Commercial Joint Stock Bank - Ho Chi Minh City Branch to 2025" has been implemented since December 2016 to July 2017 with the purpose is research and identify the operational risks that affect the Bank's operations. From there, we propose some solutions to improve operational risk management in the bank. Methods is used to the study include: study in desk to systematize reasoning, identify basis of theoretical and practical of the thesis. Researching in the market through discussing, interviewing, surveying, and sample of questionnaire for 32 staff whos work for the branch of bank. The results of the study show that the risks affect the operation of the banks include: human risk, systematic risk, external factors, risk due to legal systems; Inside of these risks, human risk is the factor that most of staff of bank agree that it is affect all of bank's operations. In addition, the thesis still has some limitations such as: The study is done by the target people who work in the branch of bank without expanding the scope to out of bank. With choicing sampling has not gone into the characteristics of each of subjects and the thesis has not yet considered to the impact of some other factors that could happen operational risk management in the bank
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii TÓM TẮT ................................................................................................................. iii ABSTRACT ...............................................................................................................iv MỤC LỤC ...................................................................................................................v DANH MỤC CÁC BẢNG.........................................................................................xi DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................ xii LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1 1.Lý do thực hiện đề tài...............................................................................................1 2.Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài .................................................................2 3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................2 4.Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................3 5.Kết cấu của đề tài .....................................................................................................3 CHƯƠNG 1 QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .............................................................................................................................4 1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ..........................................................................4 1.1.1 Rủi ro tác nghiệp ........................................................................................4 1.1.1.1Khái niệm ................................................................................................5 1.1.1.2Phân loại ..................................................................................................5 1.1.2 Quản lý rủi ro tác nghiệp ............................................................................8 1.1.3 Mô hình quản trị rủi ro tác nghiệp .............................................................9 1.2NỘI DUNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TRONG NGÂN HÀNG ...................................................................................................................................18 1.2.1 Nhận dạng tất cả các sự kiện rủi ro liên quan có thể cản trở việc đạt mục tiêu đề ra ................................................................................................................18 1.2.2 Phân tích và mô tả rủi ro tác nghiệp ............................................................19 1.2.2.1 Rủi ro từ bên trong nội bộ ngân hàng ...................................................19
vi 1.2.2.2 Rủi ro do các tác động bên ngoài .........................................................20 1.2.3 Đánh giá từng rủi ro dựa trên xác suất và ảnh hưởng rồi xếp hạng từ cao xuống thấp.............................................................................................................20 1.2.4 Phân tích và đánh giá các công cụ kiểm soát rủi ro .....................................22 1.3KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ TỔ CHỨC NGÂN HÀNG VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP .............................................................................................24 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..........................................................................................31 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................................................................................32 2.1TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á ...................................................................................................................................32 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển BacABank.............................................32 2.1.2 Các hoạt động chính của Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á............33 2.1.3 Khái quát tình hình hoạt động của BacABank.HCM...............................34 2.1.3.1Khái quát tình hình kinh tế xã hội Thành phố Hồ Chí Minh ................34 2.1.3.2Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM .............36 2.1.3.3Nhiệm vụ các bộ phận tại BacABank.HCM .........................................38 2.1.3.4 ..... Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM ..................................................................................................40 2.2THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á– CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (mô hình 7 bước) .......................................................................................................43 2.2.1 Nhận dạng tất cả các rủi ro liên quan có thể cản trở các mục tiêu đề ra ...... ..................................................................................................................43 2.2.2 Phân tích và mô tả rủi ro tác nghiệp tại BacABank.HCM .......................44 2.2.3 Đánh giá từng rủi ro dựa trên xác suất và ảnh hưởng rồi xếp hạng ưu tiên từ cao xuống thấp ..................................................................................................55 2.2.4 Phân tích và đánh giá các công cụ kiểm soát rủi ro .................................56
vii 2.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỂ QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á– CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................................................................................57 2.3.1 Ưu điểm ....................................................................................................57 2.3.2 Hạn chế trong quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á– Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ...............................................59 2.3.3 Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á– Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh.....62 2.3.3.1Yếu tố khách quan .................................................................................62 2.3.3.2Yếu tố chủ quan .....................................................................................63 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..........................................................................................66 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á– CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐẾN NĂM 2025 .............................................................................67 3.1 ĐỊNH HƯỚNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á– CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ...................................................................................................................................67 3.1.1 Định hướng phát triển chung tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á– Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh .....................................................................67 3.1.2 Định hướng quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bắc Á– Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................69 3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BẮC Á – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2017 - 2025 ...............................................................72 3.2.1 Giải pháp về thiết lập môi trường quản trị RRTN ...................................72 3.2.1.1 Định kỳ xem xét lại các chiến lược và chính sách RRTN quan trọng của Ngân hàng, nâng cao năng lực của Ban Giám đốc và Cơ cấu tổ chức của ngân hàng ..........................................................................................................72 3.2.1.2 . Nâng cao việc nhận dạng và quản trị rủi ro trong các sản phẩm và hoạt động ngân hàng .................................................................................................73
viii 3.2.2 Giải pháp về nhận dạng, phân tích, theo dõi, cảnh báo và kiểm soát RRTN ..................................................................................................................74 3.2.2.1 ... Đẩy mạnh và hoàn thiện công tác kiểm soát nội bộ với mục tiêu quan trọng xây dựng được hệ thống tìm kiếm những xu hướng tiềm ẩn tiêu cực, bất ổn và thiếu sót trong hoạt động ngân hàng để đưa ra biện pháp chấn chỉnh ....74 3.2.2.2Cần xây dựng cơ sở dữ liệu tổn thất một cách đầy đủ, tin cậy..............75 3.2.2.3Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để phòng tránh và giảm thiểu rủi ro tác nghiệp .......................................................................................75 3.2.2.4Cần áp dụng các công cụ đo lường và tài trợ rủi ro tác nghiệp .............76 3.2.2.5Nâng cao vai trò của công tác kiểm soát nội bộ. ...................................77 3.2.3 Giải pháp về nâng cao chất lượng và hiệu quả của bộ phận giám sát.......... ..................................................................................................................78 3.2.3.1 Xây dựng văn hóa quản trị RRTN. .......................................................78 3.2.3.2 Nâng cao chất lượng chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, đào tạo cán bộ nhân viên chuyên môn nghiệp vụ và mức độ am hiểu về các ngành nghề kinh doanh; phát triển các chính sách đãi ngộ nhân sự thích hợp. ...........................79 3.2.3.3 . Nâng cao sự đoàn kết, thống nhất giữa ban lãnh đạo, các bộ phận trong chi nhánh...........................................................................................................81 3.2.3.4 Cần xây dựng đầy đủ quy trình, quy chế cho công tác quản trị rủi ro tác nghiệp ...............................................................................................................81 3.3MỘT SỐ KIẾN NGHỊ .........................................................................................83 3.3.1 Kiến nghị đối với Chính phủ .......................................................................83 3.3.2 Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước ..................................................83 3.3.3 Kiến nghị đối với BacABank ...................................................................85 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................94 KẾT LUẬN ...............................................................................................................95 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................96 PHỤ LỤC ......................................................................................................................
ix DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT NGHĨA TIẾNG NGHĨA TIẾNG VIỆT TẮT NƯỚC NGOÀI Advanced Measurement AMA Phương pháp đo lường tiên tiến Approach Automated Teller ATM Máy rút tiền tự động Machine Ngân hàng thương mại cổ phần BacABank Bắc Á Ngân hàng thương mại cổ phần BacABank.HCM Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh Continuous Linked CLS Phần mềm CLS của Citibank Settlement CNTT Công nghệ thông tin ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông EUR Đồng tiền chung Châu Âu HĐQT Hội đồng quản trị KRIs Các chỉ tiêu đo lường rủi ro Key Risk Indicators NHTM Ngân hàng thương mại NHNN Ngân hàng Nhà nước POSS Điểm chấp nhận thẻ QLRR Quản lý rủi ro
x RRTN Rủi ro tác nghiệp The Standardised SA Phương pháp chuẩn hóa Approach TCTD Tổ chức tín dụng TMCP Thương mại cổ phần TSĐB Tài sản đảm bảo USD Đô la Mỹ VND Việt Nam đồng
xi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Ma trận đo lường RRTN...........................................................................16 Bảng 1.2: Một số chỉ tiêu đo lường RRTN ...............................................................21 Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn từ năm 2014 đến năm 2016 ................................. 41 Bảng 2.2: Tình hình dư nợ từ năm 2014 đến năm 2016 .........................................42 Bảng 2.3: Kết quả kinh doanh của BacABank.HCM năm 2014 - 2016 ...............43 Bảng 2.4: Tuổi đời làm việc của nhân viên BacABank.HCM ..................................44 Bảng 2.5: Số năm làm việc của nhân viên BacABank.HCM ...................................45 Bảng 2.6: Kết quả điều tra khảo sát về RRTN .........................................................46
xii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1: Quy trình quản lý rủi ro cơ bản .................................................................11 Hình 1.2: Mối quan hệ và trình tự các bước trong quy trình QLRRTN ...................12 Hình 1.3: Chuỗi DOMINO của HENRICH ..............................................................15 Hình 1.4: Khung quản trị rủi ro tác nghiệp ...............................................................22 Hình 1.5 Sơ đồ khung QTRR hoạt động của ngân hàng DBS ..................................26 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM ...............37
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do thực hiện đề tài Ngân hàng thuơng mại (NHTM) là tổ chức tài chính thực hiện các hoạt động nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán và các hoạt động kinh doanh khác nhằm mục tiêu lợi nhuận. Hoạt động của NHTM có ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế quốc dân. Với vai trò cung cấp vốn cho nền kinh tế, là cầu nối giữa doanh nghiệp và thị trường, là một công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế và là cầu nối giữa nền tài chính quốc gia và nền tài chính quốc tế. Trong xu thế hội nhập và phát triển như hiện nay, việc đổi mới các mặt hoạt động, ứng dụng khoa học - công nghệ và nâng cao vai trò quản lý của nhà nước để hệ thống ngân hàng vận hành thông suốt và hiệu quả là một đòi hỏi cấp bách của các NHTM nói riêng và nhà nước nói chung. Với hoạt động kinh doanh ngân hàng, hầu như không có loại nghiệp vụ nào, không có loại dịch vụ nào là không có rủi ro bởi hoạt động của NHTM trong nền kinh tế thị trường là một hoạt động rất nhạy cảm, mọi biến động kinh tế - xã hội đều nhanh chóng tác động đến ngân hàng, có thể gây nên những xáo trộn bất ngờ và dẫn đến hiệu quả của ngân hàng bị giảm sút một cách nhanh chóng. Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á (BacABank) luôn ý thức việc quản trị rủi ro nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong xu thế mở cửa thị trường dịch vụ tài chính theo cam kết quốc tế, giảm thiểu những thiệt hại, hạn chế rủi ro cho khách hàng và cho ngân hàng. Tuy nhiên do các nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, đặc biệt là diễn biến của môi trường kinh tế vĩ mô khó khăn, phức tạp và khó lường của tình hình xã hội,....nên đang đặt ra tính cấp bách đối với BacABank trong việc tiếp tục nâng cao năng lực quản trị rủi ro nói chung và quản trị rủi ro tác nghiệp nói riêng. Xuất phát từ thực tiễn đó, việc nghiên cứu, đánh giá đúng thực trạng và tìm ra các giải pháp phù hợp, khả thi nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tác nghiệp trong hoạt động kinh doanh tại BacABank là hết sức cần thiết. Do vậy,
2 tác giả đã chọn đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025” làm công trình nghiên cứu. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài - Mục đích nghiên cứu: + Góp phần làm rõ hơn các tài liệu, hệ thống hóa các lý luận liên quan đến RRTN và QTRRTN để nhận diện, đo lường, giám sát và hạn chế, giảm thiểu các chi phí, tổn thất có thể xảy ra từ các hoạt động tác nghiệp. + Xem xét thực tiễn Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM (BacABank.HCM) để phân tích thực trạng, tìm ra các nguyên nhân dẫn tới RRTN. + Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình, cơ chế chính sách QTRRTN của BacABank.HCM - Nhiệm vụ nghiên cứu: + Nghiên cứu những vấn đề cơ bản của QTRR và QTRRTN trong hoạt động ngân hàng. + Phân tích, đánh giá thực trạng QTRRTN tại BacABank.HCM, tìm ra những mặt đạt được, hạn chế, tồn tại và nguyên nhân. + Tham khảo công tác QTRRTN cũng như kinh nghiệm QTRRTN của các NHTM quốc tế và trong nước, trên cơ sở xem xét tình hình QTRRTN tại BacABank.HCM, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tác nghiệp trong hoạt động kinh doanh của BacABank.HCM giai đoạn 2017 – 2025. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. - Đối tượng nghiên cứu: Công tác QTRRTN của BacABank - chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi nghiên cứu:
3 + Phạm vi về không gian: Nội dung luận văn nghiên cứu dựa trên cơ sở thực tiễn hoạt động của BacABank - chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, các Tổ chức tín dụng khác được đề cập đến trong luận văn chỉ để làm rõ mục tiêu nghiên cứu của đề tài. + Phạm vi về thời gian: Dựa trên cơ sở số liệu RRTN và công tác QTRRTN tại BacABank - chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2014 đến 2016, qua đó phân tích, đánh giá và đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác QTRRTN của Ngân hàng. 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập tài liệu: Phương pháp này được áp dụng để tìm hiểu, tổng hợp lý luận, xác định cơ sở lý luận để đánh giá thực tiễn của đề tài. Phương pháp thống kê, phân tích: Phương pháp này nhằm thu thập dữ liệu từ các nguồn khác nhau để thống kê, so sánh các số liệu thực tế qua các kỳ báo cáo RRTN, qua các phiếu khảo sát, liệt kê các yếu tố ảnh hưởng và đưa ra các giả định từ đó để phân tích, đánh giá, kết luận và đề xuất các giải pháp. 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài kết cấu làm 03 chương: - Chương 1: Quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng thương mại - Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM - Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản trị rủi ro tác nghiệp tại Ngân hàng TMCP Bắc Á – Chi nhánh TPHCM
4 CHƯƠNG 1 QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÁC NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Rủi ro tác nghiệp Rủi ro tác nghiệp không phải là một khái niệm mới đối với các ngân hàng. Những tổn thất do rủi ro tác nghiệp đã được phản ánh lê bảng cân đối kế toán của ngân hàng từ nhiều thập kỷ trước. Chúng xảy ra hàng ngày trong ngành ngân hàng. Tuy nhiên, hầu hết các tổn thất đều rất nhỏ và hoàn toàn có thể dự đoán trước và phòng ngừa được. Ví dụ như lỗi trong khi ghi sổ sách kế toán, lỗi thẻ tín dụng, hay một số thiết bị trong hoạt động ngân hàng bị hỏng… Một số sự kiện có thể gây ra tổ thất rất lờn như các hoạt động kinh doanh chứng khoán trái phép, tham nhũng, làm giả sổ sách hay các yếu tố bên ngoài như thiên tai, hỏa hoạn,… Rủi ro tác nghiệp luôn hiện hữu hâu như trong tất cả các giao dịch và hoạt động của ngân hàng thương mại. Theo Basel II về giám sát ngân hàng, “rủi ro tác nghiệp là rủi ro gây ra tổn thất do các nguyên nhân như con người, sự không đầy đủ hoặc vận hành không tốt các quy trình, hệ thống; các sự kiện khách quan bên ngoài” [Nguồn: Theo Kloman, Haimes, (1991), Quản trị rủi ro toàn diện]. Trước xu thế hội nhập quốc tế, nền kinh tế trong nước nói chung và hệ thống ngân hàng nói riêng đang dần chuyển mình để đón nhận những cơ hội hợp tác phát triển mới. Bên cạnh cơ hội, nhiều rủi ro cũng đang đe dọa đến hoạt động của các ngân hàng trong nước, đặc biệt là sự gia tăng tổn thất do rủi ro tác nghiệp gây ra. Điều này đòi hỏi các ngân hàng phải nhanh chóng xây dựng một hệ thống quản lý rủi ro tác nghiệp hiệu quả cũng như xây dựng một văn hóa quản lý rủi ro đối với