VIỆN HÀN LÂM<br />
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM<br />
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI<br />
<br />
NGUYỄN THỊ BÍCH PHƢỢNG<br />
<br />
QUÁ TRÌNH PHỤC DỰNG DI TÍCH VÀ LỄ HỘI ĐỀN TIÊN<br />
(PHƢỜNG TIÊN CÁT, THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ)<br />
CHUYÊN NGÀNH: VĂN HÓA HỌC<br />
MÃ SỐ: 60.31.06.40<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HÓA HỌC<br />
<br />
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC<br />
TS. ĐÀO THẾ ĐỨC<br />
<br />
HÀ NỘI, 2016<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu luận văn Thạc sĩ với đề tài: “Quá<br />
trình phục dựng di tích và lễ hội đền Tiên (Tiên Cát, thành phố Việt Trì, tỉnh<br />
Phú Thọ)” là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện. Các tư liệu sử dụng trong<br />
luận văn đều có nguồn gốc rõ ràng, trung thực, chính xác, sử dụng tư liệu có trích<br />
dẫn đầy đủ đúng quy định khoa học.<br />
Tôi xin chịu trách nhiệm với lời cam đoan trên.<br />
Hà Nội, ngày 28 tháng 7 năm 2016<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Nguyễn Thị Bích Phƣợng<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến quý thầy cô giáo, cán bộ của Viện<br />
Nghiên cứu Văn hóa, Học viện Khoa học Xã hội – Viện Hàn Lâm Khoa Học Xã<br />
Hội Việt Nam. Những kiến thức nhận được từ sự giảng dạy tâm huyết của các thầy<br />
cô qua từng môn học là hành trang, những phương pháp nghiên cứu khoa học là cơ<br />
sở lý luận quan trọng để tôi thực hiện luận văn Thạc sĩ này.<br />
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Đào Thế Đức, người đã tận tình góp ý,<br />
hướng dẫn khoa học cho học viên thực hiện và hoàn thành đề tài nghiên cứu.<br />
Tôi xin cảm ơn các vị lãnh đạo phường Tiên Cát, BQL đền Tiên cùng các cụ<br />
cao niên sống trên địa bàn phường Tiên Cát, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ; cám<br />
ơn các nhà nghiên cứu đã tạo điều kiện thuận lợi, nhiệt tình cung cấp những thông<br />
tin, tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu trong suốt thời gian điền dã tại đại bàn.<br />
Cuối cùng, tôi xin được cảm ơn những người thân trong gia đình cũng như<br />
lãnh đạo cơ quan, đơn vị công tác, các bạn bè, đồng nghiệp đã cổ vũ động viên tôi<br />
trong suốt quá trình học tập.<br />
Mặc dù đã cố gắng, nỗ lực để thực hiện đề tài này, tuy nhiên sẽ không thể<br />
tránh được những thiếu sót, cũng như chưa đề cập hết được các vấn đề nghiên cứu.<br />
Kính mong các thầy cô giáo trong Hội đồng Khoa học và các bạn góp ý để luận văn<br />
thêm hoàn chỉnh.<br />
Xin trân trọng cảm ơn!<br />
Hà Nội, ngày 28 tháng 7 năm 2016<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Nguyễn Thị Bích Phƣợng<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1<br />
Chương 1. TỔNG QUAN VỀ VÙNG ĐẤT TIÊN CÁT - VIỆT TRÌ - PHÚ<br />
THỌ ................................................................................................................... 8<br />
1.Vị trí địa lý và quá trình tách lập địa danh hành chính phường Tiên Cát. ........... 9<br />
2. Đất và người Tiên Cát ................................................................................. 12<br />
3. Lịch sử văn hóa tín ngưỡng ......................................................................... 14<br />
4. Đặc điểm dân cư và nghề nghiệp ................................................................ 16<br />
Chương 2. PHỤC DỰNG DI TÍCH VÀ LỄ HỘI ĐỀN TIÊN ....................... 22<br />
2.1. Vị trí cảnh quan di tích đền Tiên.............................................................. 22<br />
2.2. Di tích đền Tiên theo lời kể và ghi chép của các nhân chứng lịch sử ..... 23<br />
2.3. Quá trình phục dựng đền Tiên ................................................................. 28<br />
2.4. Phục dựng lễ hội đền Tiên ....................................................................... 40<br />
2.5. Đối tượng thờ phụng: truyền thuyết và tư liệu lịch sử. ............................ 51<br />
Chương 3. LUẬN BÀN VỀ VIỆC PHỤC DỰNG DI TÍCH VÀ LỄ HỘI .... 60<br />
3.1. Tác động của kinh tế thị trường tới thực hành tôn giáo ........................... 60<br />
3.2. Tác động của Đổi mới về chính trị đối với hoạt động tôn giáo .............. 64<br />
3.3. Nhu cầu tôn giáo và việc phục dựng di tích và lễ hội .............................. 68<br />
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 73<br />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 76<br />
<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br />
CHỮ VIẾT TẮT<br />
<br />
CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ<br />
<br />
â.l<br />
<br />
Âm lịch<br />
<br />
BCH<br />
<br />
Ban chấp hành<br />
<br />
BQL<br />
<br />
Ban quản lý<br />
<br />
HĐND<br />
<br />
Hội đông nhân dân<br />
<br />
MTTQ<br />
<br />
Mặt trận tổ quốc<br />
<br />
Nxb<br />
<br />
Nhà xuất bản<br />
<br />
PGS.TS<br />
<br />
Phó giáo sư Tiến sĩ<br />
<br />
TS.<br />
<br />
Tiến sĩ<br />
<br />
Tp.HCM<br />
<br />
Thành phố Hồ Chí Minh<br />
<br />
UBND<br />
<br />
Ủy ban nhấn dân<br />
<br />
VHTT&DL<br />
<br />
Văn hóa Thể thao và Du lịch<br />
<br />