Luận văn Thạc sỹ Khoa học kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ cấp phép dự án đầu tư trên địa bàn Thừa Thiên Huế

Phần I. MỞ ĐẦU<br /> I.<br /> <br /> TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI<br /> Cùng với các điều kiện thuận lợi về vị trí địa lý, tự nhiên và nguồn lao động<br /> <br /> dồi dào, Việt Nam được đánh giá là một điểm đến thu hút nguồn vốn đầu tư từ<br /> nhiều nước trên thế giới. Trong khoảng 10 năm trở lại đây, nhà nước luôn nỗ lực<br /> hoàn thiện cơ chế chính sách để thu hút đầu tư, đặc biệt, cải cách hành chính đang<br /> được xem là nhiệm vụ trọng tâm với nỗ lực làm tinh gọn các thủ tục và bộ máy<br /> <br /> Ế<br /> <br /> quản lý, nhằm tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng. Thế nhưng, báo cáo<br /> <br /> U<br /> <br /> “Môi trường kinh doanh 2012” của Ngân hàng Thế giới gần đây đã đánh tụt Việt<br /> <br /> ́H<br /> <br /> Nam xuống 8 bậc, xếp vị trí thứ 98 trong tổng số 183 nước được xếp hạng. Những<br /> yếu tố được đánh giá đang yếu kém đi là việc cấp phép, đăng ký tài sản, đóng thuế<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> và tiếp cận tín dụng, đây là lời cảnh báo lớn cho cơ quan ban hành chính sách. Bớt<br /> đi những lời khen và bày tỏ sự tin tưởng như vài năm trước, các doanh nghiệp FDI<br /> <br /> H<br /> <br /> hiện đã thay vào đó là những điều than phiền, quan ngại về những nút thắt cũ không<br /> <br /> IN<br /> <br /> được xử lý, như hạ tầng, điện, thủ tục hành chính...đối với môi trường kinh doanh<br /> Việt Nam.<br /> <br /> K<br /> <br /> Thừa Thiên Huế (T.T. Huế) là một trong những trung tâm văn hóa, y tế, giáo<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> dục lớn của cả nước. Kết luận 48-KL/TW ngày 25 tháng 5 năm 2009 của Bộ Chính<br /> <br /> O<br /> <br /> trị về xây dựng, phát triển tỉnh T.T. Huế đã tán thành phương hướng xây dựng tỉnh<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> trở thành thành phố trực thuộc trung ương. Việc gia tăng nguồn vốn đầu tư có ý<br /> nghĩa rất quan trọng với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương, thu hút đầu tư<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> đang là một trong những nhiệm vụ trọng tâm đối với tỉnh hiện nay.<br /> Trong những năm gần đây, T.T.Huế là đơn vị được đánh giá khá cao về vấn đề<br /> <br /> nghiên cứu các quy trình và thủ tục hành chính hỗ trợ nhà đầu tư (NĐT), nhưng PCI<br /> của tỉnh lại liên tiếp giảm trong 3 năm liên tục, cho thấy tính hiệu quả trong nỗ lực<br /> cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư là vẫn chưa cao. Rút ngắn thời gian<br /> và tạo sự thuận tiện trong quá trình cấp phép phản ảnh chất lượng của môi trường<br /> kinh doanh, bên cạnh việc hỗ trợ các NĐT hiện tại còn giúp tạo ra hình ảnh tốt cho<br /> các NĐT tương lai. Do đó, để tăng cường năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư,<br /> chính quyền địa phương cần luôn nghiên cứu để đưa ra các quy định và cơ sở pháp<br /> <br /> 1<br /> <br /> lý phù hợp, nắm bắt và hạn chế các rào cản trong quá trình cấp phép đầu tư tạo điều<br /> kiện cho các NĐT nhanh chóng thực hiện đầu tư và đưa các dự án vào hoạt động.<br /> Tiến độ thực hiện dự án thường được các nhà quản lý dự án hay chủ đầu tư lập<br /> để giám sát và quản lý việc thực hiện các công việc của dự án, trong đó có vấn đề<br /> thời gian. Hoạt động xin cấp phép dự án nằm trong chu kỳ chung của dự án đầu tư,<br /> vấn đề thời gian thực hiện quá trình cấp phép nên được chú trọng bởi rút ngắn thời<br /> gian cấp phép sẽ giúp NĐT giảm thiểu thời gian và chi phí để từ đó chú trọng hơn<br /> vào các công tác khác của giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Nâng cao chất lượng của giai<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> đoạn chuẩn bị đầu tư sẽ giúp NĐT nhanh chóng triển khai thực hiện đầu tư với hiệu<br /> <br /> ́H<br /> <br /> quả cao và chi phí thấp, bảo đảm tiến độ chung của toàn bộ dự án và hơn nữa có thể<br /> đưa dự án vào hoạt động theo đúng thời gian dự kiến để khai thác cơ hội đầu tư.<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Đặc biệt, đối với các đơn vị cung cấp dịch vụ tư vấn thủ tục, việc thực hiện<br /> các hoạt động tư vấn cấp phép cho NĐT được xem như là một dự án trong hoạt<br /> <br /> H<br /> <br /> động kinh doanh, chất lượng của dịch vụ được phản ánh ở thời gian thực hiện các<br /> <br /> IN<br /> <br /> công việc. Nắm bắt được những rào cản trong tiến độ cấp phép sẽ giúp nâng cao<br /> năng lực đáp ứng nhu cầu khách hàng, tăng uy tín, thương hiệu và hiệu quả kinh<br /> <br /> K<br /> <br /> doanh.<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Xuất phát từ những nhu cầu trên, tôi lựa chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng<br /> <br /> O<br /> <br /> đến tiến độ cấp phép dự án đầu tư trên địa bàn Thừa Thiên Huế” làm luận văn<br /> II.<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> thạc sĩ khoa học kinh tế.<br /> <br /> MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU<br /> Mục tiêu chung<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> 2.1.<br /> <br /> Luận văn chỉ ra các áp lực tác động lên quá trình cấp phép dự án đầu tư làm<br /> <br /> kéo dài thời gian cấp phép dự án. Tác giả hy vọng kết quả nghiên cứu sẽ là căn cứ<br /> cho các nhà hoạch định chính sách hoàn thiện các quy định về quy trình cấp phép<br /> dự án, là cơ sở để các NĐT chuẩn bị các phương án phù hợp để tiết kiệm thời gian<br /> và chi phí trong việc xin cấp phép dự án. Đối với các doanh nghiệp tư vấn đầu tư,<br /> nghiên cứu này có thể được xem là một báo cáo phân tích và đánh giá thị trường để<br /> có những giải pháp hoàn thiện hơn chất lượng dịch vụ tư vấn đang cung cấp qua đó<br /> nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2.2.<br /> <br /> Mục tiêu cụ thể<br /> <br /> Dựa trên mục tiêu chung của vấn đề nghiên cứu, luận văn sẽ tập trung giải<br /> quyết những câu hỏi nghiên cứu để đạt tới các mục tiêu cụ thể sau:<br /> - Khái quát hóa, làm rõ những cơ sở lý luận và thực tiễn về dự án đầu tư, tiến độ<br /> cấp phép dự án đầu tư;<br /> - Phân tích, làm rõ các quy định về quy trình cấp phép hiện nay đang được áp<br /> dụng và thực trạng việc cấp phép dự án đầu tư các trên địa bàn T.T. Huế;<br /> <br /> Ế<br /> <br /> - Phân tích và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ cấp phép dự án đầu<br /> <br /> U<br /> <br /> tư trên địa bàn tỉnh T.T. Huế;<br /> <br /> ́H<br /> <br /> - Đề xuất một số giải pháp phù hợp nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp phép dự án.<br /> III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> 3.1.<br /> <br /> Theo mục tiêu nghiên cứu, Luận văn sẽ tập trung đánh giá các nhân tố ảnh<br /> <br /> H<br /> <br /> hưởng đến tiến độ cấp phép mà cụ thể là nhịp độ nhanh hay chậm của thời gian cấp<br /> <br /> IN<br /> <br /> phép các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh hoạt động theo Giấy chứng nhận đầu tư<br /> <br /> K<br /> <br /> (GCNĐT) thông qua việc phân tích quy trình đầu tư hiện hành trên địa bàn tỉnh T.T.<br /> Huế và thực trạng việc cấp phép dự án đầu tư. Các đối tượng được nghiên cứu để<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> giải quyết mục tiêu bao gồm:<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> - Quy trình đầu tư hiện hành;<br /> - Các dự án được cấp GCNĐT trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế;<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> - Các cá nhân tham gia hoạt động cấp phép bao gồm: các NĐT, cán bộ các cơ<br /> quan nhà nước quản lý về đầu tư, các chuyên gia, nhà tư vấn.<br /> 3.2.<br /> <br /> Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> Về mặt nội dung: hoạt động cấp phép được nghiên cứu từ khi NĐT đăng ký<br /> chấp thuận chủ trương đầu tư dự án đến khi dự án được cấp GCNĐT theo quy trình<br /> hướng dẫn NĐT thực hiện dự án trong công văn số 5809/UBND-XT được Ủy ban<br /> Nhân dân (UBND) tỉnh T.T. Huế ban hành ngày 31/12/2010.<br /> Về mặt không gian: các dự án được đầu tư trên địa bàn tỉnh T.T. Huế nhưng<br /> nằm ngoài các Khu kinh tế (KKT), KKT cửa khẩu, các Khu công nghiệp (KCN) của<br /> tỉnh và khu đô thị mới.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Về mặt thời gian: phân tích các số liệu trong giai đoạn từ năm 2007 đến nay.<br /> Phạm vi về quy mô dự án: các dự án có quy mô vốn dưới 300 tỷ đồng.<br /> Phạm vi về lĩnh vực dự án: các dự án không thuộc lĩnh vực sản xuất có điều<br /> kiện, các dự án không thuộc lĩnh vực khai thác khoáng sản.<br /> IV. HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN<br /> Khi lựa chọn đề tài, tác giả có ý định đo thời gian cấp phép của các dự án,<br /> phân tích và hồi quy các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ cấp phép dự án với biến phụ<br /> <br /> Ế<br /> <br /> thuộc là thời gian thực tế thực hiện các công việc trong tiến độ cấp phép theo từng<br /> <br /> U<br /> <br /> dự án. Tuy nhiên do hạn chế về số liệu được thu thập, dữ liệu lưu trữ về thời gian<br /> <br /> ́H<br /> <br /> cấp phép của dự án tại các đơn vị quản lý mà tác giả có được không đầy đủ cùng<br /> hạn chế về số lượng dự án trong phạm vi nghiên cứu do đó ý định ban đầu không<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> được thực hiện.<br /> <br /> Hiện nay, hệ thống thông tin của tỉnh T.T.Huế và tại các cơ quan quản lý đã<br /> <br /> H<br /> <br /> được xây dựng hoàn thiện cùng với việc số hóa các dữ liệu cấp phép và số lượng dự<br /> <br /> IN<br /> <br /> án trong phạm vi nghiên cứu sẽ gia tăng trong tương lai nên ý tưởng trên hoàn toàn<br /> <br /> K<br /> <br /> có thể thực hiện được. Bên cạnh đó, các đề tài nghiên cứu khác có thể tập trung<br /> phân tích sâu trong từng giai đoạn cấp phép nên mức độ giải thích của các mô hình<br /> <br /> CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> V.<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> hồi quy sẽ cao hơn, các nhân tố sẽ chi tiết và đầy đủ hơn.<br /> <br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, các danh mục, tài liệu tham khảo, nội<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> dung của luận văn gồm có 03 chương:<br /> Chương I: Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu<br /> Chương II: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tiến độ cấp phép dự án đầu tư<br /> <br /> trên địa bàn T.T. Huế.<br /> Chương III: Các nhóm giải pháp nhằm rút ngắn thời gia cấp phép dự án đầu tư.<br /> <br /> 4<br /> <br /> Phần II. NỘI DUNG<br /> Chương I. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br /> 1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ ÁN VÀ CẤP PHÉP DỰ ÁN<br /> 1.1.1. Lý thuyết về dự án đầu tư<br /> 1.1.1.1. Khái niệm dự án<br /> Theo từ điển tiếng Anh Oxford “Dự án là một phần của công việc hoặc là bất<br /> kỳ hoạt động đã được lên kế hoạch một cách cẩn thận, được thiết kế và tổ chức<br /> <br /> Ế<br /> <br /> nhằm đạt được mục tiêu xác định” [21].<br /> <br /> U<br /> <br /> Theo tiêu chuẩn của Australia (AS 1379-1991) “Dự án là một dự kiến công<br /> <br /> ́H<br /> <br /> việc có thể nhận biết được, có khởi đầu, có kết thúc bao hàm một số hoạt động có<br /> liên hệ mật thiết với nhau”[18].<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Theo định nghĩa của tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa ISO trong tiêu chuẩn<br /> ISO 9000:2005 “Dự án là một quá trình đơn nhất, gồm một tập hợp các hoạt động<br /> <br /> H<br /> <br /> có phối hợp và được kiểm soát, có thời hạn bắt đầu và kết thúc, được tiến hành để<br /> <br /> IN<br /> <br /> đạt được một mục tiêu phù hợp với các yêu cầu quy định, bao gồm cả các ràng buộc<br /> <br /> K<br /> <br /> về thời gian, chi phí và nguồn lực”[20].<br /> <br /> Theo tài liệu MBA trong tầm tay chủ đề Quản lý dự án của tác giả Eric Verzuh:<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Một dự án được định nghĩa là “công việc mang tính chất tạm thời và tạo ra một sản<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> phẩm hay dịch vụ độc nhất”. Công việc tạm thời sẽ có điểm bắt đầu và kết thúc. Mỗi<br /> khi công việc được hoàn thành thì nhóm dự án sẽ giải tán hoặc di chuyển sang những<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> dự án mới [19].<br /> <br /> Theo William R. Duncan “Dự án là một nổ lực nhất thời được thưc hiện để tạo<br /> <br /> ra một sản phẩm hay một dịch vụ độc nhất vô nhị”[23].<br /> Như vậy, có thể nói dự án là một chuỗi các hoạt động được đặt trong một quá<br /> trình đơn nhất, có giới hạn về thời gian và các nguồn lực, được lên kế hoạch cẩn<br /> thận nhằm đạt được một mục tiêu xác định .<br /> Thông qua các định nghĩa, chúng ta có thể thấy các đặc tính sau đây của dự án:<br /> - Dự án trên thực tế là sự đáp ứng một nhu cầu, là giải pháp cho một vấn đề<br /> cụ thể;<br /> <br /> 5<br /> <br />