Luận văn Thạc sỹ Khoa học kinh tế: Tăng cường quản lý thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế

PHẦN I: MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Thuế là nguồn thu chủ yếu của NSNN. Nguồn thu từ thuế đáp ứng phần lớn<br /> nhu cầu chi tiêu của Nhà nước, giúp Nhà nước tạo thế chủ động về vốn, kinh phí để<br /> thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.<br /> Nhận thưc tầm quan trọng của thuế, ngay từ những ngày đầu thành lập nước,<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Đảng và Nhà nước ta đã hết sức quan tâm đến công tác thuế. Qua nhiều lần sửa đổi,<br /> <br /> U<br /> <br /> bổ sung chính sách thuế ngày càng được hoàn thiện, phù hợp hơn với điều kiện kinh<br /> <br /> ́H<br /> <br /> tế xã hội của đất nước và có xu thế hội nhập với nền kinh tế thế giới. Công cuộc cải<br /> cách thuế bước hai với nội dung chính là thay thế thuế doanh thu và thuế lợi tức<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> bằng thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đã tạo<br /> nên những chuyển biến mới trong việc thực thi các chính sách thuế.<br /> <br /> H<br /> <br /> Một trong những bước đột phá trong công tác quản lý thuế đó là Luật Quản<br /> <br /> IN<br /> <br /> lý thuế được Quốc hội khóa XI thông qua ngày 29/11/2006, có hiệu lực từ ngày<br /> <br /> K<br /> <br /> 1/7/2007. Theo đó, cơ quan thuế quản lý thuế theo cơ chế tự khai, tự tính tự nộp<br /> thuế. Đây là phương thức quản lý tiên tiến, hiện đại đang được hầu hết các nước<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> trên thế giới áp dụng. Theo cơ chế quản lý thuế này các tổ chức, cá nhân nộp thuế<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> căn cứ vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình tự kê khai, tự nộp tiền<br /> thuế vào ngân sách Nhà nước. Cơ quan thuế không can thiệp vào quá trình thực<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> hiện nghĩa vụ thuế của tổ chức cá nhân kinh doanh, vì thế nâng cao vai trò trách<br /> nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với việc chấp hành pháp luật thuế, giúp cơ sở sở sản<br /> xuất kinh doanh hạn chế được các sai sót, các sai phạm do thiếu hiểu biết gây ra,<br /> giảm thiểu được những chi phí không cần thiết cho cơ sở sản xuất kinh doanh và cơ<br /> quan thuế. Bên cạnh đó, cơ quan thuế sẽ có điều kiện tập trung nguồn lực phục vụ<br /> cho việc tư vấn hỗ trợ cho tổ chức, cá nhân nộp thuế, tăng cường công tác thanh tra,<br /> kiểm tra các cơ sở sản xuất kinh doanh có vi phạm pháp luật thuế, tạo điều kiện cho<br /> cơ quan thuế tổ chức quản lý thuế hiệu quả.<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chi cục thuế Quảng Điền được giao nhiệm vụ quản lý thu ngân sách phát<br /> sinh trên địa bàn huyện. Đây là huyện nằm ở phía Bắc của tỉnh Thừa Thiên Huế,<br /> được tái lập từ năm 1990, đã nhanh chóng cùng với cả tỉnh tạo thế, tạo đà vững<br /> bước đi lên, xây dựng huyện từng bước trở thành trung tâm kinh tế-văn hóa ngày<br /> càng vững mạnh. Trong quá trình phát triển kinh tế, huyện luôn luôn quan tâm xây<br /> dựng cơ sở hạ tầng, trung tâm thương mại và các chợ nông thôn, quy hoạch các khu<br /> dành cho phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề truyền thống, kinh<br /> <br /> Ế<br /> <br /> tế trang trại nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trên địa bàn mở rộng quy mô,<br /> <br /> U<br /> <br /> đầu tư vốn vào kinh doanh tạo nguồn thu cho ngân sách địa phương ngày càng đáp<br /> <br /> ́H<br /> <br /> ứng nhu cầu chi tiêu của huyện.<br /> <br /> Kết quả thu ngân sách qua các năm đều tăng, nhờ hệ thống chính sách thuế<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> ngày càng được bổ sung và hoàn thiện, thực hiện chương trình cải cách và hiện đại<br /> hóa hệ thống thuế; trình độ nhận thức, tính tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp<br /> <br /> H<br /> <br /> thuế cũng như trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngủ công chức thuế được<br /> <br /> IN<br /> <br /> nâng lên, tổ chức bộ máy của cơ quan thuế các cấp ngày càng hoàn thiện, tinh gọn<br /> <br /> K<br /> <br /> góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển.<br /> Tuy nhiên, hệ thống chính sách thuế, cơ chế quản lý thuế bổ sung chưa kịp<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> thời và thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tế; các quy trình nghiệp vụ thuế<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> chưa đồng bộ, chưa ứng dụng được những tiến bộ của công nghệ thông tin trong<br /> công tác quản lý thuế. Tổ chức bộ máy của cơ quan thuế còn bất cập, trình độ<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ thuế chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc<br /> cải cách và hiện đại hóa hệ thống thuế dẫn đến thất thu thuế xảy ra phổ biến. Mặc<br /> khác, cơ chế quản lý thuế để cho tổ chức, cá nhân kinh doanh tự khai, tự tính, tự<br /> nộp tiền thuế vào NSNN đã xảy ra khá phổ biến trình trạng người nộp thuế không<br /> tuân thủ pháp luật thuế, kê khai không đầy đủ nghĩa vụ thuế, làm thất thu ngân sách<br /> Nhà nước, ảnh hưởng đến tính bình đẳng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.<br /> Hàng năm, số thu thuế GTGT, thuế TNDN từ các doanh nghiệp chiếm tỷ trọng<br /> hơn 50% số thu lĩnh vực ngoài quốc doanh. Chính sách thuế GTGT, thuế TNDN thường<br /> xuyên có sự thay đổi bổ sung và còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn; công tác<br /> <br /> 2<br /> <br /> quản lý thu chưa được hoàn thiện, tình trạng doanh nghiệp trốn lậu thuế xảy ra phổ biến,<br /> gây thất thu ngân sách Nhà nước.<br /> Xác định tầm quan trọng đó tôi thấy rằng cần phải có những giải pháp trong<br /> công tác quản lý thuế đối với các doanh nghiệp nhằm tăng nguồn thu cho ngân sách<br /> Nhà nước đồng thời tạo công bằng, bình đẳng trong hoạt động sản xuất kinh doanh,<br /> tôi chọn đề tài “Tăng cường quản lý thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh<br /> nghiệp đối với các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Huế” làm luận văn thạc sĩ.<br /> <br /> U<br /> <br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> ́H<br /> <br /> 2.1 Mục tiêu tổng quát<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Mục tiêu tổng quát của luận văn là phân tích, đánh giá thực trạng công tác<br /> quản lý thu thuế GTGT và thuế TNDN đối với các doanh nghiệp đăng ký kê khai,<br /> nộp thuế tại Chi cục thuế Quảng Điền (doanh nghiệp ngoài quốc doanh). Trên cơ sở<br /> <br /> H<br /> <br /> đó kiến nghị những giải pháp tăng cường quản lý thuế GTGT và thuế TNDN đối<br /> <br /> IN<br /> <br /> với các doanh nghiệp để tăng nguồn thu cho NSNN.<br /> <br /> K<br /> <br /> 2.2. Mục đích cụ thể<br /> <br /> (1) Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về thuế nói chung, thuế GTGT và<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> thuế TNDN nói riêng, công tác quản lý thuế của cơ quan thuế.<br /> <br /> O<br /> <br /> (2) Phân tích, đánh giá thực trạng về công tác quản lý thuế GTGT và thuế<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> TNDN, các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình quản lý thuế, những mặt tồn tại và hạn<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> chế của công tác quản lý thuế GTGT, TNDN đối với các doanh nghiệp trên địa bàn<br /> huyện Quảng Điền hiện nay.<br /> (3) Kiến nghị, đề xuất những giải pháp tăng cường quản lý thuế GTGT và<br /> <br /> thuế TNDN đối với các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Quảng Điền để tăng nguồn<br /> thu cho ngân sách Nhà nước.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Chi cục thuế Quảng Điền và các doanh nghiệp đăng ký kê khai, nộp thuế<br /> GTGT và thuế TNDN trên địa bàn huyện.<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3.2. Nội dung nghiên cứu<br /> Hoạt động quản lý thu và nộp thuế GTGT và thuế TNDN.<br /> 3.3. Phạm vi không gian<br /> Địa bàn huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> 3.4. Phạm vi thời gian<br /> Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thu và nộp thuế trong giai đoạn 20072009 và đề xuất giải pháp đến năm 2012.<br /> <br /> Ế<br /> <br /> 4. Kết cấu của luận văn<br /> <br /> U<br /> <br /> Ngoài phần Mở đầu, phần Kết luận, kiến nghị, luận văn được chia làm 03<br /> <br /> ́H<br /> <br /> chương như sau:<br /> <br /> thuế TNDN đối với các doanh nghiệp.<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Chương 1: Tổng quan lý luận về thuế và công tác quản lý thuế GTGT và<br /> <br /> Chương 2: Đánh giá thực trạng của công tác quản lý thuế GTGT và thuế<br /> <br /> H<br /> <br /> TNDN đối với các doanh nghiệp của Chi cục thuế Quảng Điền giai đoạn 2007-<br /> <br /> IN<br /> <br /> 2009.<br /> <br /> K<br /> <br /> Chương 3: Một số giải pháp tăng cường quản lý thuế GTGT và thuế TNDN<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> đối với các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.<br /> <br /> 4<br /> <br /> PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU<br /> CHƯƠNG I: TỔNG QUAN LÝ LUẬN VỀ THUẾ, QUẢN LÝ THUẾ GTGT<br /> VÀ THUẾ TNDN<br /> <br /> 1.1. LÍ LUẬN CƠ BẢN VỀ THUẾ, THUẾ GTGT VÀ THUẾ TNDN<br /> 1.1.1. Khái niệm, bản chất, chức năng của thuế<br /> 1.1.1.1 Khái niệm<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Từ trước đến nay, trên các sách báo kinh tế của thế giới vẫn chưa có sự thống<br /> <br /> U<br /> <br /> nhất khái niệm về thuế. Nhìn chung các quan điểm của các nhà kinh tế đưa ra mới<br /> <br /> ́H<br /> <br /> nhìn nhận từ những khía cạnh khác nhau của thuế, do đó chưa phản ánh đầy đủ bản<br /> chất chung nhất của phạm trù này.<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Chẳng hạn, theo các nhà kinh điển thì thuế được quan niệm rất đơn giản: “Để<br /> đạt được quyền lực công cộng đó, cần phải có những đóng góp của những người<br /> <br /> H<br /> <br /> công dân của nhà nước, đó là thuế” [3].<br /> <br /> IN<br /> <br /> Còn theo Benjamin Franklin, một trong những tác giả của bản tuyên ngôn<br /> <br /> K<br /> <br /> độc lập nổi tiếng của nước Mỹ đã đưa ra một lời tuyên bố bất hủ trong lịch sử thuế<br /> khoá: “Trong cuộc sống không có gì tất yếu, ngoài cái chết và thuế” [3].<br /> <br /> O<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Sau này khái niệm về thuế ngày càng được bổ sung và hoàn thiện hơn. Trong<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> cuốn từ điển của hai tác giả người Anh Chrisopher Pass và Bryan Lowes cho rằng:<br /> “Thuế là một biện pháp của Chính phủ đánh trên thu nhập của cải và vốn nhận được<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> của các cá nhân hay doanh nghiệp (thuế trực thu), trên việc chi tiêu về hàng hoá và<br /> dịch vụ (thuế gián thu) và trên tài sản” [3].<br /> Một định nghĩa về thuế tương đối hoàn chỉnh được nêu lên trong cuốn<br /> <br /> “Economics” của hai nhà kinh tế Mỹ K.P.Makkohhell và C.L.Bryu như sau: “Thuế<br /> là một khoản chuyển giao bắt buộc bằng tiền (hoặc là chuyển giao bằng hàng hoá,<br /> dịch vụ) của các công ty và các hộ gia đình cho Chính phủ, mà trong sự trao đổi đó<br /> họ không nhận được một cách trực tiếp hàng hoá hoặc dịch vụ nào cả, khoản nộp đó<br /> không phải là tiền phạt mà toà án tuyên phạt do hành vi vi phạm pháp luật”[3 ].<br /> <br /> 5<br /> <br />