PHẦN MỞ ĐẦU<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế quốc dân là một vấn đề có tính quy<br />
luật chung của những nước nông nghiệp. Trong điều kiện phát triển mạnh mẽ xu thế<br />
toàn cầu hóa và cuộc cách mạng khoa học - công nghệ, một số nước phát triển nhất<br />
đang chuyển lên nền kinh tế tri thức, nền kinh tế thế giới phát triển mạnh mẽ cả về<br />
chất lẫn về lượng, quan hệ giữa các quốc gia ngày càng thắt chặt hơn trên nhiều lĩnh<br />
<br />
Ế<br />
<br />
vực, hoạt động thương mại quốc tế đã mở ra trên phạm vi toàn thế giới với mức độ<br />
<br />
U<br />
<br />
cạnh tranh ngày càng gay gắt. Không nằm ngoài xu thế đó, vấn đề tham gia hội nhập<br />
<br />
́H<br />
<br />
kinh tế quốc tế phải tìm ra những bước đi cụ thể, tạo môi trường đầu tư theo hướng<br />
<br />
TÊ<br />
<br />
cạnh tranh thu hút các nguồn vốn, chất xám, công nghệ tạo điều kiện thuận lợi phát<br />
huy nội lực kết hợp với ngoại lực để nhanh chóng vượt qua những yếu kém cũng như<br />
<br />
H<br />
<br />
thách thức của nền kinh tế, tạo đà tăng trưởng và phát triển kinh tế xã hội.<br />
<br />
IN<br />
<br />
Thành lập khu vực để tập trung thu hút đầu tư, khuyến khích sản xuất và các<br />
dịch vụ sản xuất, phục vụ xuất khẩu và thị trường trong nước với những ưu đãi đặc<br />
<br />
K<br />
<br />
biệt đang là mối quan tâm của nhiều nước trên thế giới. Trong gần 4 thập kỷ qua, các<br />
<br />
̣C<br />
<br />
nước đang phát triển nhất là các nước Châu Á đã thu được những kết quả nhất định<br />
<br />
O<br />
<br />
trong việc áp dụng mô hình kinh tế này như là những thực thể kinh tế năng động nhất,<br />
<br />
̣I H<br />
<br />
phản ánh những biện pháp kinh tế đặc biệt nhằm tăng cường xu thế hướng ngoại đẩy<br />
mạnh tăng trưởng kinh tế.<br />
<br />
Đ<br />
A<br />
<br />
Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo chính là mô hình mới nhằm tìm<br />
<br />
kiếm động lực kinh tế vùng, kinh tế quốc gia trong xu thế hội nhập kinh tế thế giới.<br />
Ngày 12/11/1998, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 219/1998/QĐ-TTg ban<br />
hành Quy chế khu vực khuyến khích phát triển kinh tế và thương mại Lao Bảo (Khu<br />
thương mại Lao Bảo). Để tiếp tục hoàn thiện chính sách theo hướng ưu đãi hơn, tạo<br />
điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng và phát triển khu thương mại Lao Bảo. Ngày<br />
12/01/2005 Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định số 11/2005/QĐ-TTg ban hành quy<br />
chế khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo - nơi được hưởng các chính sách ưu đãi<br />
cao nhất so với các khu vực kinh tế khác trong toàn quốc.<br />
<br />
1<br />
<br />
Là mô hình khu kinh tế đặc biệt ở miền Trung - một khu vực còn nhiều khó<br />
khăn trong phát triển kinh tế. Sau hơn 16 năm đi vào hoạt động, những thành tựu mà<br />
Khu kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo đạt được vẫn đang ở mức khiêm tốn chưa<br />
tương xứng với tiềm năng và thế mạnh của khu. Cơ chế chính sách dành cho khu kinh<br />
tế thương mại đặc biệt Lao Bảo đưa vào vận dụng thực tiễn còn bộc lộ nhiều hạn chế,<br />
tồn tại nhất định. Để Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo trở thành “điểm sáng”<br />
về thu hút vốn đầu tư của Miền Trung, là điểm đón đầu trên trục Hành lang kinh tế<br />
Đông - Tây, khai thác được những lợi thế chiến lược về phát triển kinh tế thương mại<br />
<br />
U<br />
<br />
Ế<br />
<br />
của khu vực và phát huy mối quan hệ hữu nghị đặc biệt hai nước Việt - Lào, việc<br />
<br />
́H<br />
<br />
nghiên cứu đề tài “Thu hút vốn đầu tư vào Khu kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao<br />
Bảo, tỉnh Quảng Trị” là một vấn đề cấp thiết, có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn hiện<br />
<br />
TÊ<br />
<br />
nay.<br />
2. Mục tiêu nghiên cứu<br />
<br />
IN<br />
<br />
H<br />
<br />
2.1. Mục tiêu chung<br />
<br />
Nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao khả năng thu hút vốn đầu tư vào Khu<br />
<br />
K<br />
<br />
kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao Bảo.<br />
<br />
̣C<br />
<br />
2.2. Mục tiêu cụ thể<br />
<br />
O<br />
<br />
Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về khu kinh tế và hoạt động thu hút vốn đầu<br />
<br />
̣I H<br />
<br />
tư vào khu kinh tế.<br />
<br />
Đánh giá toàn diện thực trạng thu hút vốn đầu tư, chỉ ra nguyên nhân hạn chế<br />
<br />
Đ<br />
A<br />
<br />
việc thu hút vốn đầu tư ở Khu kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao Bảo trong thời gian<br />
qua.<br />
<br />
Phân tích các đánh giá của doanh nghiệp về các chính sách thu hút vốn đầu tư<br />
<br />
hiện nay.<br />
Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao khả năng thu hút vốn đầu tư vào khu<br />
kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo.<br />
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br />
3.1. Đối tượng nghiên cứu<br />
<br />
2<br />
<br />
Về đối tượng nghiên cứu, nghiên cứu hướng đến việc phân tích các chính sách<br />
thu hút vốn đầu tư hiện nay, cũng như các nguồn vốn trong và ngoài nước có thể thu<br />
hút được để đầu tư phát triển Khu kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao Bảo.<br />
Về khách thể nghiên cứu, nhằm đưa ra được những đánh giá khách quan về<br />
các chính sách thu hút vốn đầu tư hiện nay, nghiên cứu cũng tiến hành điều tra đánh<br />
giá của các doanh nghiệp đã và đang hoạt động trên bàn Khu kinh tế - Thương mại<br />
đặc biệt Lao Bảo.<br />
<br />
Ế<br />
<br />
3.2. Phạm vi nghiên cứu<br />
<br />
U<br />
<br />
Về không gian<br />
<br />
́H<br />
<br />
Đề tài tập trung nghiên cứu các doanh nghiệp đóng trên địa bàn Khu kinh tế -<br />
<br />
TÊ<br />
<br />
Thương mại đặc biệt Lao Bảo, Tỉnh Quảng Trị và các doanh nghiệp có tiềm năng đầu<br />
tư.<br />
<br />
H<br />
<br />
Về thời gian<br />
<br />
IN<br />
<br />
Đề tài được thực hiện trên cơ sở tổng hợp và phân tích số liệu phản ánh thực<br />
trạng thu hút vốn đầu tư trong giai đoạn từ năm 2010- 2014 và các số liệu sơ cấp thu<br />
<br />
̣C<br />
<br />
Về nội dung<br />
<br />
K<br />
<br />
thập qua điều tra khảo sát ý kiến doanh nghiệp trong năm 2015.<br />
<br />
O<br />
<br />
Vốn tồn tại dưới nhiều dạng, đề tài nghiên cứu giới hạn ở phạm vi vốn tiền tệ.<br />
<br />
̣I H<br />
<br />
Nguồn vốn trong nước được giới hạn ở nguồn vốn ngân sách và có tính chất<br />
<br />
Đ<br />
A<br />
<br />
ngân sách, vốn của các tổ chức tín dụng và vốn doanh nghiệp thuộc mọi thành phần<br />
kinh tế.<br />
<br />
Nguồn vốn nước ngoài tập trung ở nguồn vốn FDI.<br />
<br />
4. Phương pháp nghiên cứu<br />
4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu, thông tin<br />
Nhằm đảm bảo có đầy đủ thông tin, dữ liệu phục vụ cho việc phân tích, nghiên<br />
cứu sử dụng cả hai nguồn: Dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp.<br />
4.1.1. Nguồn dữ liệu thứ cấp<br />
Nghiên cứu tập trung thu thập các dữ liệu thứ cấp liên quan đến lý thuyết về<br />
<br />
3<br />
<br />
đầu tư vào khu kinh tế, các đề tài nghiên cứu liên quan, cũng như thực trạng công tác<br />
thu hút vốn đầu tư tại KKTTMĐB Lao Bảo hiện nay. Để có được những thông tin<br />
này, một số nguồn được nghiên cứu sử dụng, gồm:<br />
Nguồn số liệu tổng hợp của BQLKKT tỉnh Quảng Trị, Văn phòng đại diện<br />
BQLKKT tại Lao Bảo, Sở Kế hoạch - Đầu tư tỉnh, Cục thống kê tỉnh Quảng Trị từ<br />
năm 2010 đến năm 2014.<br />
Các đề tài, công trình nghiên cứu ở trong và ngoài nước về lĩnh vực có liên quan<br />
<br />
Ế<br />
<br />
4.1.2. Nguồn dữ liệu sơ cấp<br />
<br />
U<br />
<br />
Bên cạnh việc thu thập các dữ liệu thứ cấp, nhằm thu thập các ý kiến đánh một<br />
<br />
́H<br />
<br />
cách khách quan về môi trường đầu tư tại Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo<br />
<br />
TÊ<br />
<br />
hiện nay, nghiên cứu cũng đã tiến hành thu thập dữ liệu sơ cấp, thông qua phỏng vấn<br />
bằng bảng hỏi với số lượng câu hỏi nhiều và cỡ mẫu theo dự kiến.<br />
<br />
H<br />
<br />
Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua hai bước là nghiên cứu định tính và<br />
<br />
IN<br />
<br />
nghiên cứu định lượng.<br />
<br />
K<br />
<br />
Nghiên cứu định tính<br />
<br />
Nghiên cứu định tính nhằm khám phá, điều chỉnh và bổ sung các biến quan sát<br />
<br />
̣C<br />
<br />
dùng để đo lường các khái niệm nghiên cứu. Dựa vào quan sát, kinh nghiệm của bản<br />
<br />
O<br />
<br />
thân, ý kiến đóng góp của các chuyên gia, lãnh đạo của Ban quản lý khu kinh tế tỉnh<br />
<br />
̣I H<br />
<br />
Quảng Trị và thông qua kết quả phỏng vấn 10 cán bộ quản lý tại các doanh nghiệp<br />
trên địa bàn khu kinh tế Lao Bảo, nghiên cứu xác định được các yếu tố cấu thành nên<br />
<br />
Đ<br />
A<br />
<br />
các khía cạnh tác động đến đánh giá chung của doanh nghiệp về môi trường đầu tư<br />
của khu kinh tế.<br />
Kết quả nghiên cứu định tính là cơ sở cho việc thiết kế bảng câu hỏi đưa vào<br />
nghiên cứu chính thức. Bảng câu hỏi sau khi được chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện<br />
được đưa vào phỏng vấn trong bước nghiên cứu định lượng dưới đây.<br />
<br />
Nghiên cứu định lượng<br />
Thực hiện bước nghiên cứu định lượng theo cỡ mẫu, phương pháp điều tra và<br />
cách chọn mẫu dưới đây.<br />
<br />
4<br />
<br />
- Về kích thước mẫu:<br />
Để đánh giá được môi trường đầu tư tại khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao<br />
Bảo, yêu cầu đối tượng doanh nghiệp tham gia khảo sát phải đóng trên địa bàn khu<br />
kinh tế, nhằm đảm bảo đối tượng điều tra có những trải nghiệm nhất định và đánh giá<br />
chính xác nhất về môi trường đầu tư tại KKTTMĐB Lao Bảo. Tuy nhiên, với đặc thù<br />
số lượng doanh nghiệp đã và đang hoạt động trên địa bàn KKTTMĐB Lao Bảo là<br />
tương đối hạn chế, chỉ có khoảng 55 doanh nghiệp. Do vậy, nhằm thu thập thông tin<br />
<br />
Ế<br />
<br />
phục vụ cho việc phân tích đánh giá của doanh nghiệp, nghiên cứu sẽ tiến hành điều<br />
<br />
U<br />
<br />
tra toàn bộ các doanh nghiệp đã đi vào hoạt động và các doanh nghiệp hoàn thành thủ<br />
<br />
́H<br />
<br />
tục cấp đất, đang triển khai xây dựng, với kỳ vọng số lượng mẫu thu được và có thể<br />
đưa vào phân tích là khoảng 42 mẫu.<br />
<br />
TÊ<br />
<br />
- Về phương pháp thu thập dữ liệu:<br />
<br />
H<br />
<br />
Nghiên cứu được tiến hành qua hai giai đoạn đó là nghiên cứu sơ bộ và nghiên<br />
<br />
Sơ bộ<br />
<br />
Định tính<br />
<br />
Chính thức<br />
<br />
Đ<br />
A<br />
<br />
2<br />
<br />
̣I H<br />
<br />
O<br />
<br />
1<br />
<br />
pháp<br />
<br />
Kỹ thuật<br />
<br />
Mẫu<br />
<br />
K<br />
<br />
đoạn<br />
<br />
Phương<br />
<br />
Dạng<br />
<br />
̣C<br />
<br />
Giai<br />
<br />
IN<br />
<br />
cứu chính thức<br />
<br />
Phỏng vấn trực tiếp<br />
(kỹ thuật ánh xạ)<br />
Bút vấn<br />
<br />
Định<br />
<br />
(Khảo sát bảng câu<br />
<br />
lượng<br />
<br />
hỏi)<br />
Xử lý dữ liệu<br />
<br />
10 đáp viên<br />
<br />
40 doanh nghiệp<br />
đóng trên địa bàn khu<br />
KTTMĐB Lao Bảo<br />
<br />
- Về phương pháp chọn mẫu:<br />
Mẫu khảo sát được tác giả chọn theo phương pháp phi xác suất, thuận tiện.<br />
Khung chọn mẫu của đề tài là: những cán bộ quản lý của các doanh nghiệp đóng trên<br />
địa bàn khu KTTMĐB Lao Bảo. Bởi họ là những người trực tiếp hay gián tiếp tham<br />
gia vào quá trình thực hiện công tác đầu tư, cũng như kinh doanh tại khu kinh tế này.<br />
Những thông tin thu thập được từ các cán bộ quản lý doanh nghiệp sẽ là những thông<br />
tin hữu ích cho nghiên cứu đánh giá môi trường đầu tư tại khu KTTMĐB Lao Bảo.<br />
<br />
5<br />
<br />