Luận văn Thạc sỹ Quản trị kinh doanh: Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh đấu thầu xây dựng giao thông của Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh

PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI<br /> Quá trình đổi mới chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa, tập trung, quan liêu, bao cấp<br /> sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa buộc các doanh nghiệp phải đối<br /> mặt với sự cạnh tranh hết sức gay gắt. Sự thay đổi cơ chế này đã làm cho không ít doanh<br /> nghiệp gặp khó khăn, lúng túng trong sản xuất và kinh doanh. Tuy nhiên, cũng có không ít<br /> doanh nghiệp đã tìm được những hướng đi đúng đắn, đạt được hiệu quả kinh doanh cao,<br /> <br /> Ế<br /> <br /> đứng vững và không ngừng phát triển.<br /> <br /> U<br /> <br /> Xây dựng giao thông là một lĩnh vực công nghiệp đặc thù. Khác với các lĩnh vực<br /> <br /> ́H<br /> <br /> khác, cạnh tranh giữa các doanh nghiệp xây dựng diễn ra chủ yếu thông qua hình thức đấu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> thầu do các chủ đầu tư tổ chức. Từ khi Nhà nước ban hành "Qui chế đấu thầu" rồi đến “Luật<br /> đấu thầu”, Nghị định số 58/2008/NĐ-CP ngày 05 tháng 5 năm 2008 hướng dẫn thi hành<br /> <br /> H<br /> <br /> Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật xây dựng, thì đấu thầu xây dựng<br /> <br /> IN<br /> <br /> giao thông thực sự trở thành một lĩnh vực cạnh tranh hết sức gay gắt giữa các doanh nghiệp<br /> xây dựng. Chính vì vậy, vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh trong đấu thầu xây dựng giao<br /> <br /> K<br /> <br /> thông luôn là sự quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp xây dựng.<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh là một doanh nghiệp với nhiều ngành nghề<br /> <br /> O<br /> <br /> SXKD khác nhau, trong đó ngành sản xuất kinh doanh chủ đạo mang lại doanh thu và lợi<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> nhuận cao nhất của Công ty là lĩnh vực Xây dựng các Công trình Giao thông. Công ty là<br /> <br /> Bình.<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> một trong những doanh nghiệp xây dựng ra đời sớm và có qui mô lớn trên địa bàn Quảng<br /> <br /> Tuy nhiên, trong bối cảnh mới Công ty vẫn còn một số hạn chế như hiệu quả kinh<br /> doanh chưa thật cao, đang chịu áp lực cạnh tranh lớn của một số doanh nghiệp xây dựng<br /> khác, đặc biệt là trong lĩnh vực cạnh tranh đấu thầu xây dựng giao thông.<br /> Vì vậy, vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh đấu thầu có một vai trò hết sức quan<br /> trọng, có ý nghĩa quyết định đối với sự thành công và phát triển của Công ty.<br /> Xuất phát từ nhận thức trên, là một cán bộ nhiều năm công tác ở Công ty tôi đã<br /> chọn đề tài "Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh đấu thầu xây dựng giao thông của<br /> Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh" làm luận văn thạc s của mình.<br /> 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI<br /> 1<br /> <br /> 2.1. Mục tiêu chung<br /> Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và phân tích thực trạng về cạnh tranh đấu<br /> thầu xây dựng giao thông của Công ty, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực<br /> cạnh tranh đấu thầu XDGT của Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh.<br /> 2.2. Mục tiêu cụ thể<br /> <br /> - Làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về đấu thầu, năng lực đấu thầu xây dựng và<br /> cạnh tranh đấu thầu của các doanh nhiệp xây dựng;<br /> - Phân tích thực trạng họat động và năng lực cạnh tranh đấu thầu XDGT của Công ty;<br /> - Đề xuất định hướng và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh đấu<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> thầu XDGT của Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh.<br /> 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> ́H<br /> <br /> 3.1. Phương pháp thu thập tài liệu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> - Đối với tài liệu thứ cấp: Được thu thập từ các báo cáo kế toán, báo cáo tổng kết hàng<br /> năm, số liệu, thông tin của Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh, các chủ đầu tư, Ban quản lý<br /> <br /> H<br /> <br /> dự án XDGT, các Công ty tư vấn XDGT, …..<br /> <br /> IN<br /> <br /> - Đối với tài liệu sơ cấp: Điều tra từ các đối tượng là cán bộ, công nhân viên của Công<br /> ty, các chuyên gia làm việc tại các Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án XDGT, các Công ty Tư<br /> <br /> K<br /> <br /> vấn Xây dựng Giao thông theo phương pháp phát phiếu điều tra lấy ý kiến.<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> 3.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu<br /> <br /> O<br /> <br /> Luận văn sử dụng phương pháp phân tổ để hệ thống hóa tài liệu điều tra và việc xử lý<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> số liệu được tiến hành trên máy tính với phần mềm SPSS.<br /> 3.3. Phương pháp phân tích<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> - Sử dụng các phương pháp phân tích thống kê, phân tích kinh tế và phân tích kinh<br /> doanh như: thống kê mô tả, phương pháp phân tích nhân tố, kiểm định so sánh giá trị trung<br /> bình, các phương pháp thống kê toán khác để phân tích, đánh giá và kiểm định độ tin cậy,<br /> mức ý nghĩa thống kê của các mối liên hệ đối với năng lực cạnh tranh đấu thầu XDGT của<br /> Công ty từ số liệu thứ cấp và số liệu sơ cấp (điều tra, xử lý);<br /> - Sử dụng các phương pháp hệ thống và phương pháp chuyên gia để đánh giá thực<br /> trạng các nhân tố, những tồn tại và nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh đấu<br /> thầu XDGT.<br /> Tất cả các phương pháp trên đều dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện<br /> chứng và phương pháp tiếp cận lịch sử cụ thể; xem xét đối tượng nghiên cứu theo quan<br /> điểm toàn diện, phát triển và hệ thống.<br /> 2<br /> <br /> 4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU<br /> 4.1. Đối tượng và nội dung nghiên cứu<br /> <br /> Đề tài tập trung nghiên cứu năng lực cạnh tranh đấu thầu XDGT và các giải pháp<br /> nâng cao năng lực cạnh tranh đấu thầu XDGT của Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh.<br /> Đối tượng tiếp cận của đề tài luận văn là cán bộ, công nhân viên Công ty, các chuyên<br /> gia thuộc Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án XDGT, các Công ty Tư vấn XDGT và một số<br /> Công ty đối thủ cạnh tranh cùng ngành.<br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> Ế<br /> <br /> + Về không gian: Công ty TNHH XDTH Trường Thịnh trong quan hệ với các đối<br /> <br /> U<br /> <br /> tượng Chủ đầu tư, các Ban quản lý dự án XDGT, các Công ty Tư vấn XDGT, một số Công<br /> <br /> ́H<br /> <br /> ty đối thủ cạnh tranh đấu thầu XDGT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình và một số tỉnh từ miền<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> Trung trở ra.<br /> <br /> + Về thời gian: Phân tích đánh giá năng lực cạnh tranh đấu thầu XDGT của Công ty<br /> <br /> IN<br /> <br /> H<br /> <br /> giai đoạn 2007-2009; đề xuất giải pháp cho những năm tiếp theo.<br /> <br /> K<br /> <br /> CHƯƠNG I<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐẤU THẦU, CẠNH TRANH ĐẤU THẦU<br /> <br /> O<br /> <br /> XÂY DỰNG CÁC CTGT CỦA CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> 1.1. ĐẤU THẦU XÂY DỰNG VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ<br /> 1.1.1. Một số khái niệm liên quan trong đấu thầu xây dựng<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> Theo từ điển Tiếng Việt 1998 thì đấu thầu được giải thích là việc “đọ công khai, ai<br /> nhận làm, ai nhận bán với điều kiện tốt nhất thì được giao cho làm hoặc được bán”.[39]<br /> Theo Nghị định số 43/CP ngày 16/7/1996 và Nghị định số 88/CP ngày 1/9/1999: “Là<br /> quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng được các yêu cầu của Bên mời thầu trên cơ sở cạnh<br /> tranh giữa các nhà thầu”. [9] [11]<br /> Theo Luật đấu thầu số 61/2005/QH11: “Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp<br /> ứng yêu cầu của Bên mời thầu để thực hiện gói thầu của các dự án thuộc phạm vi điều chỉnh<br /> của Luật Đấu thầu trên cơ sở cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế”. [29]<br /> - Chủ đầu tư: là người sở hữu vốn, người vay vốn hoặc người được giao trách nhiệm<br /> quản lý và sử dụng vốn để đầu tư theo quy định của pháp luật.<br /> 3<br /> <br /> - Bên mời thầu: là Chủ đầu tư hoặc tổ chức chuyên môn có đủ năng lực và kinh<br /> nghiệm được chủ đầu tư sử dụng để tổ chức đấu thầu theo các quy định của pháp luật về đấu<br /> thầu.<br /> - Nhà thầu chính: là nhà thầu chịu trách nhiệm về việc tham gia đấu thầu, đứng tên<br /> dự thầu, ký kết và thực hiện hợp đồng nếu được lựa chọn.<br /> - Nhà thầu tham gia đấu thầu một cách độc lập gọi là nhà thầu độc lập.<br /> - Nhà thầu cùng với một hoặc nhiều nhà thầu khác tham gia đấu thầu trong một đơn<br /> dự thầu thì gọi là nhà thầu liên danh.<br /> - Nhà thầu phụ: là nhà thầu thực hiện một phần công việc của gói thầu trên cơ sở<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> thỏa thuận hoặc hợp đồng được ký với nhà thầu chính.<br /> <br /> ́H<br /> <br /> - Dự án đầu tư xây dựng công trình: là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ<br /> vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn<br /> nhất định.<br /> <br /> H<br /> <br /> - Gói thầu: là toàn bộ dự án hoặc một phần công việc của dự án được phân chia theo<br /> <br /> IN<br /> <br /> tính chất kỹ thuật hoặc trình tự thực hiện dự án, có quy mô hợp lý và bảo đảm tính đồng bộ<br /> <br /> 1.1.2. Đấu thầu xây dựng<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> thiết bị hoặc phương tiện. [29]<br /> <br /> K<br /> <br /> của dự án. Trong trường hợp mua sắm, gói thầu có thể là một hoặc một loại đồ dùng, trang<br /> <br /> O<br /> <br /> 1.1.2.1. Thực chất của đấu thầu xây dựng<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> - Đối với Nhà nước: Đấu thầu là một phương thức quản lý các hoạt động xây dựng<br /> cơ bản thông qua việc ủy quyền cho chủ đầu tư (bên mời thầu) theo chế độ công khai tuyển<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> chọn nhà thầu.<br /> <br /> - Đối với Chủ đầu tư: Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu tốt nhất đáp ứng được<br /> các yêu cầu về kỹ thuật chất lượng, tiến độ thi công và chi phí xây dựng công trình.<br /> - Theo quan điểm của nhà thầu: Đấu thầu là một trong những phương thức chủ yếu<br /> để có được dự án giúp cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển.<br /> - Thực chất của đấu thầu đối với nhà thầu là một quá trình cạnh tranh với các đối thủ,<br /> thương thảo với chủ thầu làm rõ khả năng tiến hành công tác xây dựng bảo đảm các yêu cầu<br /> về chất lượng, tiến độ để dành lấy hợp đồng thực hiện dự án mà chủ thầu đưa ra.<br /> 1.1.2.2. Các hình thức, phương thức đấu thầu xây dựng, yêu cầu lựa chọn nhà thầu trong<br /> hoạt động xây dựng<br /> 4<br /> <br /> * Các hình thức lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng<br /> - Đấu thầu rộng rãi;<br /> - Đấu thầu hạn chế:<br /> - Chỉ định thầu;<br /> - Lựa chọn nhà thầu thiết kế kiến trúc công trình xây dựng được thực hiện đối với các<br /> công trình xây dựng quy định tại Điều 55 của Luật xây dựng.<br /> * Phương thức đấu thầu trong hoạt động xây dựng<br /> - Đấu thầu một túi hồ sơ, được áp dụng đối với hình thức đấu thầu rộng rãi và đấu<br /> thầu hạn chế cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, gói thầu EPC.<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> - Đấu thầu hai túi hồ sơ được áp dụng đối với đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế<br /> <br /> ́H<br /> <br /> trong đấu thầu cung cấp dịch vụ tư vấn.<br /> <br /> - Phương thức đấu thầu hai giai đoạn được áp dụng đối với đấu thầu rộng rãi và đấu<br /> <br /> TÊ<br /> <br /> thầu hạn chế cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, gói thầu EPC có kỹ thuật, công nghệ<br /> mới, phức tạp, đa dạng. và được thực hiện theo trình tự sau:<br /> <br /> H<br /> <br /> * Các yêu cầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng<br /> <br /> IN<br /> <br /> Việc lựa chọn nhà thầu phải bảo đảm những yêu cầu sau đây: đáp ứng được hiệu quả<br /> <br /> K<br /> <br /> của dự án đầu tư xây dựng công trình; chọn được nhà thầu có đủ điều kiện năng lực hoạt<br /> động xây dựng, năng lực hành nghề xây dựng phù hợp, có giá dự thầu hợp lý; khách quan,<br /> <br /> ̣C<br /> <br /> công khai, công bằng, minh bạch. [32]<br /> <br /> O<br /> <br /> 1.1.2.3. Đặc điểm của đấu thầu xây dựng giao thông<br /> <br /> ̣I H<br /> <br /> - Thứ nhất, về chủ thể tham gia đấu thầu xây dựng: Thực chất đây là hoạt động<br /> cạnh tranh xuất phát từ mối quan hệ cung - cầu, diễn ra giữa hai chủ thể: cạnh tranh giữa<br /> <br /> Đ<br /> A<br /> <br /> bên mời thầu với các nhà thầu và cạnh tranh giữa các nhà thầu với nhau.<br /> - Thứ hai, về đối tượng hàng hóa tham gia đấu thầu xây dựng giao thông: đó là các<br /> <br /> dự án xây lắp, các dự án cung ứng hàng hóa, các dự án tư vấn về thiết kế, giám sát, đầu tư...<br /> trong lĩnh vực giao thông.<br /> 1.1.2.4. Vai trò của Đấu thầu xây dựng các công trình giao thông<br /> * Đối với Nhà nước<br /> - Lựa chọn được các nhà thầu đáp ứng các yêu cầu cơ bản của các chủ đầu tư;<br /> - Nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn tập trung (vốn từ ngân sách nhà nước), hiệu<br /> quả của các dự án được nâng cao, tiết kiệm cho ngân sách nhà nước;<br /> - Nâng cao hiệu quả công tác quản lý của nhà nước về đầu tư và xây dựng;<br /> 5<br /> <br />