Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam
lượt xem 10
download
Đề tài “Hoàn thiện quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính tại công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam” nhằm mục đích nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận liên quan đến quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính, đồng thời nêu lên thực trạng kiểm toán quy trình này tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam, từ đó đưa ra những giải pháp đề hoàn thiện quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam
- BỘ TÀI CHÍNH HỌC VIỆN TÀI CHÍNH ------------- VÕ THỊ THANH CHUNG Lớp: CQ54/22.08 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM (AVA) Chuyên ngành : Kiểm toán Mã số : 22 Người hướng dẫn : PGS.TS. Thịnh Văn Vinh HÀ NỘI – 2020
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu, kết quả nêu trong luận văn tốt nghiệp là trung thực xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị thực tập. Tác giả luận văn tốt nghiệp Võ Thị Thanh Chung Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung i GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... vi DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ PHỤ LỤC .................................................................... vii MỞ ĐẦU................................................................................................................ 1 CHƯƠNG I ........................................................................................................... 4 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC ..................................................................................................................... 4 1.1 KHÁI QUÁT VỀ KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG ............................................................................................ 4 1.1.1 Đặc điểm về tiền lương ......................................................................... 4 1.1.2 Các khoản trích theo lương .................................................................. 7 1.1.3 Đặc điểm của khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương và ảnh hưởng tới quá trình kiểm toán .............................................................. 8 1.2 KHÁI QUÁT VỀ KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ....................................................................................................................... 9 1.2.1 Mục tiêu và căn cứ kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương ............................................................................................. 9 1.2.2 Quá trình kiểm soát nội bộ và khảo sát kiểm soát nội bộ về tiền lương và các khoản trích theo lương .......................................................... 11 1.2.3 Quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán Báo cáo tài chính ................................................... 18 CHƯƠNG 2 ......................................................................................................... 23 THỰC TRẠNG QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM ............ 23 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM ............................................................................................................... 23 Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung ii GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam ............................................................................. 23 2.1.2 Đặc điểm hoạt động của Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam ................................................................................................ 28 2.1.3 Đặc điểm cơ cấu tổ chức quản lý của của Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam ........................................................................ 32 2.1.4 Khái quát quy trình Kiểm toán Báo cáo Tài chính và quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán Báo cáo Tài chính do Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam thực hiện ....................................................................................................... 35 2.2 THỰC TRẠNG QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM ......................................................................................................................... 59 2.2.1 Công việc thực hiện trước kiểm toán ................................................. 59 2.2.2 Lập kế hoạch kiểm toán ..................................................................... 61 2.2.3 Thực hiện kiểm toán ........................................................................... 78 2.2.4 Tổng hợp kết quả kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương ......................................................................................... 115 CHƯƠNG 3 ........................................................................................................116 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM.........................................................................116 3.1 ĐÁNH GIÁ VỀ THỰC TRẠNG QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM..................................................................................................... 116 3.1.1 Ưu điểm ............................................................................................. 116 3.1.2 Hạn chế ............................................................................................. 118 Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung iii GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính 3.1.3 Nguyên nhân của hạn chế................................................................. 119 3.1.4 Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ thực trạng quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán Báo cáo tài chính được thực hiện tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam ........................................................................... 119 3.2 SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG ..... 121 3.2.1 Định hướng của AVA trong thời gian tới ........................................ 121 3.2.2 Sự cần thiết phải hoàn thiện quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương .............................................................................. 121 3.3 NGUYÊN TẮC VÀ YÊU CẦU HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM............................................................................. 123 3.3.1 Nguyên tắc hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương ........................................................................ 123 3.3.2 Yêu cầu hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương .............................................................................. 123 3.4 NHỮNG Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC TẠI CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM ...................................................................... 124 3.5 NHỮNG ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN CÁC ĐỀ XUẤT ............................. 126 3.5.1 Về phía Nhà nước và các cơ quan chức năng .................................. 126 3.5.2 Về phía công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam và các kiểm toán viên............................................................................................ 126 3.5.3 Về phía khách hàng được kiểm toán ............................................... 127 KẾT LUẬN ........................................................................................................128 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................130 Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung iv GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BCKQHĐKD : Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh BCTC : Báo cáo tài chính BHTN : Bảo hiểm thất nghiệp BHXH : Bảo hiểm xã hội BHYT : Bảo hiểm y tế CCDC : Công cụ dụng cụ IAS : Chuẩn mực kế toán quốc tế KPCĐ : Kinh phí công đoàn KSNB : Kiểm soát nội bộ KTV : Kiểm toán viên Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung v GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính DANH MỤC BẢNG BIỂU Trang Bảng 2.1 : Tình hình tài chính 3 năm 2011, 2012, 2019 24 Bảng 2.2 : Câu hỏi về tính độc lập của kiểm toán viên 37 Bảng 2.3 : Xác định mức trọng yếu tổng thể 42 Bảng 2.4 : Tổng hợp số liệu 74 Bảng 2.5 : Thử nghiệm kiểm soát 77 Bảng 2.6 : Thử nghiệm kiểm soát 80 Bảng 2.7 : Phân tích sự biến động quỹ lương 84 Bảng 2.8 : Kiểm tra chi tiết hoạt động kiểm soát 89 Bảng 2.9 : Kiểm tra chi lương 92 Bảng 2.10 : Kiểm tra chi lương tháng 12 97 Bảng 2.11 : Kiểm tra trích KPCĐ 99 Bảng 2.12 : Kiểm tra tính BHXH 101 Bảng 2.13 : Kiểm tra tính BHYT 103 Bảng 2.14 : Kiểm tra tính phát sinh và đầy đủ của các khoản trích 105 theo lương Bảng 2.15 : Kiểm tra chứng từ nộp BHXH, BHYT, BHTN 107 Bảng 2.16 : Kiểm tra chi trả trợ cấp mất việc làm 109 Biểu 2.1 : Danh sách kiểm toán viên thực hiện kiểm toán 57 Biểu 2.2 : Chương trình kiểm toán tiền lương áp dụng 64 Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung vi GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ PHỤ LỤC Trang Bộ máy tổ chức quản lý của Công ty TNHH Kiểm toán Sơ đồ 2.1 : 29 và Thẩm định giá Việt Nam Bộ máy tổ chức của Chi nhánh Công ty TNHH Kiểm Sơ đồ 2.2 : 32 toán và Thẩm định giá Việt Nam Sơ đồ 2.3 : Quy trình Kiểm toán Báo cáo tài chính 35 Phụ lục 2.1 : Chương trình kiểm toán tiền lương 47 Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung vii GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Tiền lương và các khoản trích theo lương là một trong những khoản mục quan trọng, ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC của doanh nghiệp vì: Thứ nhất, tiền lương và các khoản trích theo lương vừa phản ánh chi phí đầu vào, vừa là cơ sở để xác định chi phí đầu ra, ảnh hưởng trực tiếp đến các khoản mục trên BCTC của đơn vị như hàng tồn kho, phải trả người lao động, chi phí phải trả, các khoản phải trả, phải nộp ngắn hạn khác; trên BCĐKT, ảnh hưởng đến giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp trên BCKQHĐKD. Thứ hai, chi phí tiền lương có ảnh hưởng lớn đến các nghĩa vụ của DN, như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí công đoàn, nghĩa vụ thuế với Nhà nước nên nếu xảy ra sai phạm có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Thứ ba, chu trình tiền lương trải qua nhiều khâu, liên quan đến người lao động nên dễ xảy ra sai phạm trong việc tính toán, hạch toán và chi trả. Việc hoàn thiện kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương là vấn đề rất quan trọng và cấp thiết. Vì vậy, em đã chọn đề tài “Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài “Hoàn thiện quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính tại công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam” nhằm mục đích nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận liên quan đến quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính, đồng thời nêu lên thực trạng kiểm toán quy trình này tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam, từ đó đưa ra những giải pháp đề hoàn thiện quy trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 1 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán Báo cáo tài chính Phạm vi nghiên cứu: Quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong Kiểm toán Báo cáo tài chính do Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam thực hiện với tư cách là một khoản mục trong một cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính. 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu chung: - Phương pháp Duy vật biện chứng - Phương pháp Duy vật lịch sử Phương pháp nghiên cứu cụ thể: - Phương pháp tổng hợp; - Phương pháp so sánh; - Phương pháp khảo sát thực tiễn; … 5. Kết cấu của đề tài Đề tài nghiên cứu của em gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán Báo cáo tài chính. Chương 2: Thực trạng quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 2 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính Chương 3: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam. Em xin chân thành cảm ơn Giảng viên - PGS.TS. Thịnh Văn Vinh – Giảng viên bộ môn Kiểm toán – Khoa Kế toán Học viện Tài chính, Ban Giám đốc Học viện Tài chính, tất cả các anh chị Kiểm toán viên cũng như Ban Lãnh đạo Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo em trong quá trình thực tập cũng như hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Do thời gian thực tập có hạn, kiến thức thực tế của em còn hạn chế nên bài viết của em khó tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được ý kiến góp ý của các thầy cô cũng như các anh chị trong Công ty để luận văn của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 3 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BCTC 1.1 KHÁI QUÁT VỀ KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG 1.1.1 Đặc điểm về tiền lương 1.1.1.1 Khái niệm chung Tiền lương Lao động của con người cùng với đối tượng lao động và tư liệu lao động hợp thành ba yếu tố của quá trình sản xuất. Trong ba yếu tố đó thì lao động của con người là yếu tố có vai trò quan trọng nhất, vì không có lao động của con người thì tư liệu lao động và đối tượng lao động chỉ là những vật vô dụng. Muốn cho quá trình sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp tiến hành thường xuyên liên tục thì một vấn đề thiết yếu là phải đảm bảo tái sản xuất sức lao động, nghĩa là sức lao động mà con người bỏ ra phải được bồi hoàn dưới dạng thù lao lao động. Mác từng nói: “Lao động sáng tạo ra giá trị hàng hóa nhưng bản thân nó không phải là hàng hóa và không có giá trị”. Cái mà người ta gọi là “giá trị lao động” thực tế là “giá trị sức lao động”. Trong nền kinh tế hàng hóa, thù lao lao động được biểu hiện bằng thước đo giá trị gọi là tiền lương. Như vậy, tiền lương là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động sống cần thiết mà doạnh nghiệp phải trả cho nguời lao động căn cứ vào thời gian, khối lượng, chất lượng công việc mà họ đã đóng góp cho doanh nghiệp. Các hình thức của tiền lương Khi tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh, mỗi doanh nghiệp đều lựa chọn cho mình hình thức tiền lương phù hợp nhằm kết hợp chặt chẽ giữa lợi ích chung của xã hội, lợi ích của doanh nghiệp cũng như lợi ích của người lao động. Do đó, việc tính và trả lương cho người lao động được thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau tùy theo hoạt động sản xuất kinh doanh, tính chất công việc và trình độ Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 4 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính quản lý của doanh nghiệp. Tuy có nhiều hình thức khác nhau của tiền lương nhưng mục đích của các hình thức này đều nhằm đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động. Trên thực tế, các doanh nghiệp thường áp dụng các hình thức tiền lương sau: - Hình thức tiền lương theo thời gian Đây là hình thức trả lương căn cứ theo thời gian làm việc thực tế. Theo hình thức này, tiền lương phải trả cho người lao động được tính như sau: Tiền lương = Thời gian làm việc thực tế x Mức lương theo thời gian Hình thức lương này tuy đã tính đến thời gian làm việc thực tế nhưng chưa phản ánh được chất lượng cũng như hiệu quả lao động. Vì vậy, khi áp dụng hình thức tiền lương này, doanh nghiệp thường có các hình thức khen thưởng, kỷ luật kèm theo nhằm nâng cao trách nhiệm đối với công việc của người lao động. Hình thức trả lương theo theo thời gian thường được áp dụng cho các nhân viên làm việc tại các phòng hành chính, quản trị, kế toán, tài vụ, … - Hình thức tiền lương theo sản phẩm Đây là hình thức trả lương cho người lao động căn cứ vào khối lượng, chất lượng sản phẩm mà họ làm ra. Hình thức trả lương này quán triệt nguyên tắc “làm theo năng lực, hưởng theo lao động”. Theo hình thức trả lương này, tiền lương phải trả cho người lao động được tính như sau: Tiền lương = Khối lượng công việc, sản phẩm hoàn thành đảm bảo chất lượng x Đơn giá tiền lương theo sản phẩm Khi áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm, doanh nghiệp phải xây dựng được các định mức kinh tế - kỹ thuật làm căn cứ xây dựng đơn giá tính lương cho từng loại sản phẩm, công việc một cách hợp lý cũng như làm căn cứ xác định sản phẩm hoàn thành đạt tiêu chuẩn chất lượng. Trả lương theo sản phẩm có nhiều hình thức khác nhau như trả lương theo sản phẩm trực tiếp, trả lương theo sản phẩm gián tiếp, trả lương theo sản phẩm có thưởng, trả lương theo sản phẩm lũy tiến, … Tùy Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 5 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính theo đặc điểm, điều kiện cụ thể mà từng doanh nghiệp lựa chọn cho mình hình thức trả lương theo sản phẩm phù hợp. Hình thức lương này thường được áp dụng đối với doanh nghiệp sản xuất. - Các hình thức đãi ngộ khác Để khuyến khích, động viên người lao động, ngoài chế độ tiền lương, doanh nghiệp có thể xây dựng các chế độ thưởng cho cá nhân, tập thể trong quá trình sản xuất kinh doanh như thưởng sáng kiến cải tiến kỹ thuật, thưởng thành tích lao động xuất sắc,… Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể chi trả các khoản phụ cấp, phúc lợi khác cho người lao động như phụ cấp ăn ca, phụ cấp thâm niên, phụ cấp chức vụ, … 1.1.1.2 Vai trò của tiền lương Tiền lương có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với người lao động, doanh nghiệp và xã hội. Đối với người lao động: Tiền lương có tác dụng bù đắp lại sức lao động cho người lao động. Đồng thời, tiền lương cũng có tác dụng to lớn trong động viên khuyến khích người lao động yên tâm làm việc. Người lao động chỉ có thể yên tâm dồn hết sức mình cho công việc nếu công việc ấy đem lại cho họ một khoản đủ để trang trải cuộc sống. Thực tế hiện nay tiền lương được coi như một thước đo chủ yếu về trình độ lành nghề và thâm niên nghề nghiệp. Vì thế, người lao động rất tự hào về mức lương cao, muốn được tăng lương, mặc dù tiền lương có thể chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng thu nhập của họ. Đối với doanh nghiệp: Tiền lương được coi là một bộ phận của chi phí sản xuất. Vì vậy, chi cho tiền lương là chi cho đầu tư phát triển. Hay tiền lương là một đòn bẩy quan trọng để nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Mặt khác tổ chức tiền lương trong doanh nghiệp công bằng và hợp lý sẽ góp phần duy trì, củng cố và phát triển lực lượng lao động của mình. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 6 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính Đối với xã hội: Chính sách tiền lương là một bộ phận quan trọng trong hệ thống chính sách kinh tế - xã hội của đất nước, có liên quan trực tiếp đến đời sống của hàng triệu người lao động. Thực hiện chính sách tiền lương đúng không chỉ trở thành động lực phát huy nhân tố con người trong sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội mà còn thực hiện tốt hơn công bằng, tiến bộ xã hội, nâng cao hiệu lực và hiệu quả của bộ máy quản lý nhà nước, phát triển thị trường lao động, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. 1.1.2 Các khoản trích theo lương Ngoài tiền lương, thưởng, người lao động còn được hưởng các khoản trợ cấp khác như trợ cấp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các trợ giúp của công đoàn. Các khoản trợ cấp này được đóng góp từ cả doanh nghiệp và người lao động và được tính, trích theo lương của người lao động. 1.1.2.1 Quỹ bảo hiểm xã hội Quỹ bảo hiểm xã hội được sử dụng để trợ cấp cho người lao động khi họ ốm đau, thai sản, gặp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động, … trên cơ sở đóng góp của họ vào quỹ bảo hiểm xã hội. Tiền trích vào quỹ bảo hiểm xã hội được tính theo tỷ lệ trích theo quy định trên tiền lương cơ bản của người lao động. Theo quy định hiện hành, tỷ lệ trích BHXH là 25,5%, trong đó tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp 17,5% và 8% do người lao động đóng góp. 1.1.2.2 Quỹ bảo hiểm y tế Quỹ này được dùng để chi trả cho các khoản khám chữa bệnh, tiền thuốc, tiền viện phí cho người lao động trong thời gian ốm đau, thai sản, … Tỷ lệ trích lập quỹ bảo hiểm y tế hiện hành là 4,5% trên tiền lương cơ bản, bao gồm 3% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp và 1,5% do người lao động đóng góp. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 7 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính 1.1.2.3 Quỹ bảo hiểm thất nghiệp Quỹ bảo hiểm thất nghiệp được sử dụng để trợ cấp một phần thu nhập cho người lao động khi họ thất nghiệp. Theo quy đinh hiện hành, tỷ lệ trích lập là 2% trên tiền lương cơ bản, bao gồm 1% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp và 1% do người lao động đóng góp. 1.1.2.4 Kinh phí công đoàn Kinh phí công đoàn được trích lập theo tỷ lệ 2% trên tiền lương thực tế của người lao động và tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. Một phần kinh phí công đoàn được nộp lên công đoàn cấp trên và một phần được để lại doanh nghiệp để chi tiêu cho hoạt động của công đoàn tại doanh nghiệp. 1.1.3 Đặc điểm của khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương và ảnh hưởng tới quá trình kiểm toán Khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương là khoản mục đặc biệt vừa mang ý nghĩa về mặt kinh tế, vừa mang ý nghĩa về mặt xã hội. Khoản mục này có những đặc điểm riêng ảnh hướng tới quá trình kiểm toán. Mỗi doanh nghiệp có một chính sách tiền lương riêng, mặt khác các chứng từ liên quan tới tiền lương của nhân viên đều phát sinh trong nội bộ doanh nghiệp. Do đó, khi kiểm toán khoản mục tiền lương các KTV cần tìm hiểu chính sách lương của đơn vị, từ đó xây dựng thủ tục kiểm toán phù hợp đặc điểm kinh doanh và hình thức lương áp dụng trong doanh nghiệp. Chi phí tiền lương là cơ sở để trích lập Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Kinh phí công đoàn, Bảo hiểm thất nghiệp và thuế thu nhập cá nhân mà doanh nghiệp và nguời lao động phải nộp cho cơ quan chức năng nhằm tái phân phối thu nhập, đảm bảo cuộc sống và các chính sách cho người lao động. Do đó, khi kiểm toán khoản mục tiền lương, KTV cần phải xem xét việc áp dụng các chính sách bảo hiểm, thuế Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 8 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính của doanh nghiệp, khẳng định việc thực hiện nghĩa vụ với nhà nước tại đơn vị là đầy đủ hợp lý. Chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương luôn được đánh giá là khoản mục chứa đựng các rủi ro tiền tàng. Tiền lương của đơn vị có thể bị lãng phí do công tác quản lý không hiệu quả hay do biển thủ thông qua các hình thức gian lận (lập hợp đồng lao động khống, chấm công khống…). Trong thực tế phần lớn các doanh nghiệp thường vi phạm các quy định về tiền lương như xác định mức lương, hệ số lương, đơn giá lương, các thời điểm tăng lương, trích lập dự phòng tiền lương, trích lập các khoản trích theo lương… Do đó KTV cần thực hiện kết hợp nhiều thủ tục kiểm toán, đặc biệt là thủ tục phân tích tỷ suất, ước tính và kiểm tra chi tiết chi phí lương và các khoản trích theo lương của doanh nghiệp. Kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương sẽ giúp KTV phát hiện ra những sai sót trọng yếu nếu có đối với các chỉ tiêu nói trên. Đồng thời cũng phát hiện ra những lãng phí hay sai phạm trong quản lý và sử dụng lao động, tiền lương và các khoản trích theo lương đã gây ảnh hưởng tới lợi ích của doanh nghiệp và người lao động cũng như tính toán không đúng khoản thuế và các khoản phải nộp khác của người lao động, không tuân thủ đúng pháp luật… 1.2 KHÁI QUÁT VỀ KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 1.2.1 Mục tiêu và căn cứ kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương 1.2.1.1 Mục tiêu kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương Mục tiêu tổng quát Phù hợp với mục tiêu cuối cùng của cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính là xác nhận mức độ tin cậy của các thông tin được trình bày trên Báo cáo tài chính so với Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 9 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính các chuẩn mực đã được thiết lập, mục tiêu tổng quát của kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương gồm các nội dung chủ yếu sau: - Thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp cho các nghiệp vụ, số dư về tiền lương và các khoản trích theo lương. - Kiểm toán viên có đầy đủ căn cứ để đưa ra ý kiến nhận xét về tính trung thực, hợp lý của các chỉ tiêu liên quan trên Báo cáo tài chính như: Các khoản chi phí về lương và các khoản phải thanh toán cho công nhân viên, thuế và các khoản phải nộp tính theo lương. - Có cơ sở tham chiếu để kết luận về các chỉ tiêu có liên quan khác như: Chi phí nhân công trực tiếp, chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí nhân viên quản lý, nợ phải trả công nhân viên… khi kiểm toán các khoản mục có liên quan khác. Mục tiêu cụ thể Mục tiêu kiểm toán cụ thể đối với kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương đó là: - Đánh giá mức độ hiệu lực và yếu kém của hệ thống kiểm soát nội bộ đối với các hoạt động thuộc chu kỳ tiền lương và nhân sự trên hai khía cạnh, bao gồm: + Đánh giá việc xây dựng (thiết kế) hệ thống kiểm soát nội bộ trên các khía cạnh tồn tại, đầy đủ, phù hợp; + Đánh giá việc thực hiện (vận hành) hệ thông kiểm soát nội bộ trên các khía cạnh hiệu lực và liên tục. - Xác nhận độ tin cậy của thông tin có liên quan đến khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương: + Tất cả các khoản phải trả người lao động và các khoản trích theo lương được ghi nhận trên sổ cái là hiện hữu tại ngày kết thúc kỳ kế toán. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 10 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính + Tất cả các khoản phải trả người lao động và các khoản trích theo lương thuộc nghĩa vụ thanh toán tại ngày kết thúc kỳ kế toán được ghi nhận chính xác trong sổ cái. 1.2.1.2 Căn cứ kiểm toán khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương Các nguồn thông tin, tài liệu làm căn cứ kiểm toán cho khoản mục này bao gồm: - Các quy định, quy chế và thủ tục KSNB như quy chế tuyển dụng và phân công lao động; quy định về quản lý và sử dụng lao động; quy chế tiền lương, tiền thưởng, quy định về tiền lương, ghi chép lương và phát lương cho người lao động… - Các văn bản pháp lý hiện hành liên quan đến tiền lương- lao động- công đoàn bao gồm: Bộ luật Lao động và các thông tư hướng dẫn, Luật BHXH và các thông tư hướng dẫn, Luật BHYT, Luật Công đoàn… - Các tài liệu làm căn cứ pháp lý cho các nghiệp vụ phát sinh: hợp đồng lao động, thanh lý hợp đồng lao động, các tài liệu về định mức lao động, tiền lương; kế hoạch, dự toán chi phí nhân công… - Các chứng từ kế toán có liên quan như: Bảng chấm công, phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn thành, Bảng thang toán lương, Bảng thanh toán BHXH, Bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương, phiếu chi lương… - Sổ kế toán tổng hợp và chi tiết của các TK có liên quan như: Sổ cái và sổ chi tiết các TK 334, TK 338 (3382, 3383, 3384, 3389), TK 622, TK 6271, TK 6411, TK 6421, TK 333 (3334, 3335), TK 111, TK 112, TK 138, TK 141, TK 335… - Các báo cáo tài chính và báo cáo quản trị có liên quan. 1.2.2 Quá trình kiểm soát nội bộ và khảo sát kiểm soát nội bộ về tiền lương và các khoản trích theo lương 1.2.2.1 Hoạt động kiểm soát nội bộ về tiền lương và các khoản trích theo lương Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 11 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
- Luận văn tốt nghiệp Học viện Tài chính Hoạt động kiểm soát nội bộ đối với khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương là rất cần thiết. Hoạt động này không chỉ giúp ngăn chặn và phát hiện ra những sai phạm về nghiệp vụ mà còn góp phần đảm bảo việc tuân thủ pháp luật và nâng cao hiệu quả kinh tế trong các hoạt động liên quan đến tiền lương và các khoản trích theo lương. Để đảm bảo độ tin cậy của các thông tin tài chính liên quan đến tiền lương và các khoản trích theo lương, đơn vị cần thiết kế, vận hành các quy chế và thủ tục kiểm soát nội bộ đầy đủ và thích hợp, cụ thể đối với từng bước công việc như sau: Tiếp nhận và quản lý nhân sự Đây là bước công việc đầu tiên có vai trò quyết định đến các nghiệp vụ tiền lương và nhân sự. Đây chính là quá trình tuyển dụng và ra quyết định tiếp nhận nhân sự. Quá trình này thường được thực hiện bởi bộ phận tổ chức hành chính và ban lãnh đạo cấp cao trong đơn vị. Yêu cầu về kiểm soát nội bộ đối với bước công việc này là phải xây dựng và vận hành các quy chế và thủ tục kiểm soát các hoạt động liên quan đến khâu tuyển dụng, phê duyệt và ký hợp đồng lao động, cụ thể như sau: Thứ nhất, việc tuyển dụng phải căn cứ vào kế hoạch tuyển dụng nhân viên, căn cứ vào nhu cầu sử dụng nhân viên cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thứ hai, khi tiến hành tuyển dụng, doanh nghiệp phải có các quyết định về tiếp nhận lao động và phải ký hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể với người lao động được tuyển. Đồng thời, doanh nghiệp phải có sự phê chuẩn về việc phân công nhiệm vụ cho người lao động được tuyển, phê duyệt mức lương, phụ cấp và lập hồ sơ cán bộ, nhân viên. Quyết định tiếp nhận và phân công lao động, về lương phải được lưu ở bộ phận quản lý nhân sự và gửi bản sao cho người lao động, bộ phận sử dụng lao động và bộ phận tính lương. Sinh viên: Võ Thị Thanh Chung 12 GVHD: PGS.TS Thịnh Văn Vinh Lớp CQ54/22.08
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần phân phối máy tính Vietpc - Chi nhánh Thanh Hoá
60 p | 2222 | 1167
-
Luận văn tốt nghiệp hoàn thiện công tác kế toán bán hàng tại công ty cổ phần phân phối máy tính vietpc
59 p | 1802 | 827
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện và phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hà Nội
88 p | 1425 | 769
-
Luận văn tốt nghiệp “Hoàn thiện kênh phân phối sản phẩm linh kiện máy tính nhập khẩu của công ty cổ phần đầu tư phát triển công nghệ”
59 p | 1917 | 689
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần thiết bị Đức Nhật
92 p | 697 | 233
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện các hình thức trả lương, trả thưởng tại công ty dệt kim Thăng Long
54 p | 440 | 193
-
Luận văn Tốt nghiệp: Hoàn thiện hệ thống kênh phân phối sản phẩm của Công ty TNHH Công Nghệ và Thương Mại VCOM
55 p | 402 | 157
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ chu kỳ bán hàng thu tiền trong các đơn vị vận tải thuộc taxi group
92 p | 537 | 137
-
Luận văn tốt nghiệp “Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng nhập khẩu Công ty vận tải và đại lý vận tải Hà nội – VITACO”
67 p | 297 | 108
-
Luận văn Tốt nghiệp: Hoàn thiện kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Công nghệ kỹ thuật DKC
133 p | 383 | 89
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện Hệ thống kiểm soát nội bộ trong lĩnh vực xây lắp thiết kế tại Tổng công ty Công trình giao thông 5 - Cicenco 5
119 p | 301 | 85
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác kế toán tài sản cố định với việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty Hoá chất mỏ Micco
78 p | 357 | 73
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác giám định và bồi thường tổn thất nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới tại Công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex
86 p | 349 | 72
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu thiếc thỏi sang thị trường Malaysia của chi nhánh Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Petrolimex tại Hà Nội
108 p | 388 | 70
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác lập kế hoạch tại Tổng công ty chè Việt Nam
36 p | 275 | 68
-
Luận văn Tốt nghiệp: Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và phân quyền của Công ty Cổ phần Intimex trên địa bàn Hà Nội
82 p | 405 | 53
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam
99 p | 271 | 38
-
Luận văn tốt nghiệp: Hoàn thiện công tác hạch toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy Thiết bị Bưu điện
93 p | 138 | 21
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn