intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn tốt nghiệp: Những yếu tố ảnh hưởng tới tính tích cực học tập của sinh viên Đại học

Chia sẻ: Lotus_123 Lotus_123 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Thêm vào BST
Báo xấu
222
lượt xem 98
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu cuối cùng của hệ thống giáo dục là chuyển giao cho cá nhân gánh nặng của việc tự theo đuổi việc học tập của chính mình” (I.W.Gardener). Bản chất của giáo dục đại học (GDĐH) chính là học để biết cách tự học hay nói một cách khác chính là rèn luyện tư duy độc lập. Trong thế giới phát triển như vũ bão ngày nay, sống cũng có nghĩa là không ngừng phải học hỏi, học suốt đời. Bởi vì trước hết tri thức là vô tận và ngày càng vô tận. Nếu phải mất 1500 năm đầu Công nguyên khối lượng kiến...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp: Những yếu tố ảnh hưởng tới tính tích cực học tập của sinh viên Đại học

  1.   Luận văn tốt nghiệp Những yếu tố ảnh hưởng tới tính tích cực học tập của sinh viên Đại học
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L I CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u do tôi th c hi n. Các s li u, k t lu n nghiên c u trình bày trong lu n văn này là trung th c và chưa đư c công b các nghiên c u khác. Tôi xin ch u trách nhi m v nghiên c u c a m ình H c viên Tr n Lan Anh 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. L I C M ƠN Em xin bày t lòng bi t ơn sâu s c t i c ác th y, cô giáo đã d y em trong th i gian h c cao h c khóa 1 chuyên ngành đo lư ng và đánh giá ch t lư ng giáo d c, c m ơn Trung tâm đ o b o ch t lư ng đào t o và nghiên c u phát tri n giáo d c, và đ c bi t là ban Giám đ c trung tâm đã t o m i đ i u ki n thu n l i cho em hoàn thành lu n văn này. Em xin chân thành c m ơn th y hư ng d n, PGS. TS Nguy n Q uý Thanh. Th y đã r t nhi t tình và giúp đ , đ ng viên em r t nhi u trong quá trình nghiên c u và th c hi n lu n văn t t nghi p. Do th i gian có h n và kinh nghi m nghiên c u còn thi u nên lu n văn này không th tránh kh i nh ng h n ch và thi u sót. Em kính mong nh n đư c s góp ý, b sung ý ki n c a các th y, cô giáo và các b n h c viên. Em xin chân thành c m ơn H c viên Tr n Lan Anh 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. DANH M C CÁC T VI T T T T vi t t t N i dung GDĐH Giáo d c đ i h c SV Sinh viên TTC Tính tích c c ĐHQG HN Đ i h c Qu c gia Hà N i ĐHKHTN Đ i h c Khoa h c T nhiên, ĐHQGHN ĐHNN Đ i h c Ngo i Ng , ĐHQGHN PVS Ph ng v n sâu 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. DANH M C CÁC B NG B ng 2.1: Ch s th c hành h c t p tích c c c a SV……………………………27 B ng 2.2: M i liên h gi a b i n “Tìm đ c tài li u do giáo viên hư ng d n” và bi n “Trư ng Đ i h c”………………………………………………………..33 B ng 2.3. M i tương quan gi a h ành vi “Chu n b bài trư c khi đ n l p ” v i hành vi “Ghi chép bài đ y đ theo cách hi u c a mình”…………………….34 B ng 2.4. M i tương quan gi a h ành vi “Chu n b bài trư c khi đ n l p ” v i hành vi “Phát bi u xây d n g bài trong gi h c”……………………………..34 B ng 2.5: M i liên h gi a b i n “tóm t t, tìm ra ý chính khi đ c tài li u” v i bi n “trư ng đ i h c”………………………………………………………...37 B ng 2.6. M i liên h gi a b i n “Phát bi u xây d ng bài trong gi h c” và bi n “trư ng đ i h c”……………………………………………………….…40 B ng 2.7: Ch s các hành vi h c t p ph n tích c c……………………………...44 B ng 3.1: Các mô hình h i quy tuy n tính d đoán th c hành h c t p tích c c………………………………………………………….……………………..64 DANH M C CÁC H P H p 2.1: Ph ng v n sâu v h ành vi th o lu n nhóm………………………….…..41 H p 2.2: Ph ng v n sâu v h ành vi làm vi c riêng trong gi h c……………….45 H p 2.3: Ph ng v n sâu hành vi s d ng tai li u khi thi, ki m tra mà không đư c phép…………………………………………………………………………45 H p 3.1: Quan sát trư n g h p m t l p h c……………………………………….54 DANH M C BI U Đ Bi u đ 2.1: M c đ tích c c l p k ho ch h c t p c a SV ĐHQGHN………….29 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. M ĐU 1 . Lý do ch n đ tài “M c tiêu cu i cùng c a h th ng giáo d c là chuy n giao cho cá nhân gánh n ng c a vi c t theo đu i vi c h c t p c a chính mình” (I.W.Gardener). B n ch t c a giáo d c đ i h c (GDĐH) chính là h c đ b i t cách t h c hay nói m t cách khác chính là rèn luy n tư duy đ c l p. Trong th gi i phát tri n như vũ bão ngày nay, s n g cũng có nghĩa là không ng ng ph i h c h i, h c su t đ i. B i vì trư c h t tri th c là vô t n và ngày càng vô t n. N u ph i m t 1500 năm đ u Công nguyên kh i lư n g ki n th c c a toàn nhân lo i m i nhân lên đư c g p đôi thì t c đ nhân đôi đó ngày nay ch là 18 tháng, và kho ng th i gian đ đ t đư c t c đ đó trong n n kinh t tri th c l i ngày càng đư c rút ng n. Ti p theo, t các quan đi m đu i theo ki n th c, ch bi t có h c ki n th c, n u n n giáo d c ch ra s c nh i nhét vào đ u sinh viên (SV) bao nhiêu th , thì nhi u m y cũng không th y đ . V l i, kh i lư ng ki n th c thì tăng h àng ngày hàng gi , nhưng th i gian dành cho đào t o h đ i h c h àng th k nay h u như không thay đ i. V y b ng cách nào đ n gư i h c có th n m b t đ ư c ki n th c c a nhân lo i mà không b quá t i hay h t h n g? Vi t Nam, đ nh hư ng đ i m i phương pháp d y và h c đã đư c xác đ nh t Ngh quy t Trung ương 4 khoá VII (1-1993). Ngh quy t Trung ương 2 khoá VIII (12-1996) nêu rõ: “Đ i m i m nh m phương pháp giáo d c và đào t o, kh c ph c l i truy n th m t chi u, rèn luy n n p tư duy sáng t o c a ngư i h c. T ng bư c áp d ng các phương pháp tiên ti n và phương ti n hi n đ i vào quá trình d y-h c, b o đ m đi u ki n và th i g ian t h c, t nghiên c u cho h c sinh, nh t là SV đ i h c. Phát tri n m nh phong trào t h c, t đào t o thư ng xuyên và r ng kh p trong toàn dân”. Đây là m t quan đi m đúng đ n, ti n b , phù h p v i yêu c u c a th i đ i và s phát tri n c a nư c ta . Do đó, tư tư ng này đư c th ch hoá trong Lu t Giáo d c (12-1998) và đư c c th hoá trong các ch th c a B Giáo d c và Đào t o, đ c bi t là ch th s 15 (4-1999). 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. N i dung cơ b n c a phương hư ng này là chuy n tr ng tâm ho t đ ng t giáo viên sang h c sinh, làm cho ngư i h c ph i huy đ ng toàn b ch c năng tâm lý, toàn b nhân cách và các đi u ki n c a b n thân đ ch đ ng ph n đ u đ t đư c m c tiêu giáo d c cho th y giáo và nhà trư ng đ t ra. Th c h i n đ ư c phương hư ng này, chúng ta s th c s bi n đư c quá trình đào t o thành quá trình t đào t o. “Phương pháp giáo d c ph i phát huy tính tích c c, t giác ch đ ng, tư duy sáng t o c a ngư i h c; b i dư ng năng l c t h c c a ngư i h c, lòng say mê h c t p và ý chí vươn lên” (Lu t Giáo d c, ch ương I đi u 4). Ho t đ ng tích c c, ch đ n g, đ c l p sáng t o c a ngư i h c đóng m t vai trò r t quan tr ng trong vi c hình thành và phát tri n nhân cách c a h . Phát huy đư c tính t giác, năng đ ng, sáng t o c a t p th h c sinh cũng như c a t ng cá nhân h c sinh trong vi c xác đ nh nhi m v và l a ch n các bi n pháp giáo d c là ti n đ t t y u đ đ m b o s thành công c a công tác giáo d c nói chung, đào t o nói riêng. Tuy nhiên, h c tích c c không ph i là m t th thu t hay m t công c . Đ ch p nh n khái ni m sư ph m c a h c tích c c c n có s thay đ i hành vi c a c th y và trò. H c không ph i là đ i u đư c làm cho h c sinh mà là đi u h c sinh t làm cho m ình. Ngư i th y ph i khuy n khích h c sinh c a mình nh n ra r ng các em ph i t d y mình v i s giúp đ c a th y (ch không ph i ng i đó và ch có ki n th c nh th m th u). Chúng ta c n nghiên c u đ phát hi n ra nh n g thay đ i h ành vi đó và đi u quan tr n g hơn là chúng ta c n tìm ra đư c nh n g nhân t nào nh hư ng đ n vi c thay đ i h ành vi trong quá trình d y - h c. Vi c tìm ra các y u t nh h ư n g t i tính tích c c h c t p c a SV không ch có ý n ghĩa v m t lý lu n mà còn có ý nghĩa th c ti n sâu s c, đ c bi t trong giai đo n hi n n ay, khi chúng ta đang ti n h ành tri n khai h c ch tín ch cùng v i vi c đ i m i phương pháp d y và h c đ t ng bư c nâng cao ch t lư ng đào t o n gang t m khu v c và qu c t . Xu t phát t nh ng lý do trên, chúng tôi đ ã ch n đ tài nghiên c u: “ Nh ng nh hư ng t i tính tích c c h c t p c a SV đ i h c”. y ut Chúng tôi hy v ng đ tài s góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n v tính tích c c (TTC) h c t p và k t qu c a đ tài s giúp cho ngư i d y, ngư i h c và ngư i 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu n lý nh n rõ TTC trong ho t đ ng h c c a SV (SV) đ i h c, t đó có nh ng phương pháp d y, phương pháp h c và qu n lý d y và h c có hi u qu cao. 2 . M c đích nghiên c u c a đ tài Nghiên c u n ày hư ng đ n nh ng m c tiêu sau: - H th ng hoá cơ s lý lu n v TTC h c t p; - Nghiên c u nh n g nhân t nh hư ng t i TTC h c t p c a SV đ i h c d ng hành vi; - Đ xu t m t s gi i pháp nh m n âng cao TTC h c t p c a SV; 3 . Gi i h n nghiên c u c a đ tài: đ tài nghiên c u TTC h c t p v m t hành vi c a SV Đ i h c Qu c gia Hà N i (ĐHQGHN). 4 . Câu h i nghiên c u/ Gi thi t nghiên c u: 4 .1. Câu h i nghiên c u: - Câu h i 1: TTC h c t p c a SV hi n n ay như th n ào? - Câu h i 2 : Nh n g y u t nào nh hư ng t i TTC h c t p c a SV đ i h c d ng hành vi? 4 .2. Gi thi t nghiên c u: Gi thi t r ng có 2 nhóm nhân t ch y u tác đ ng đ n TTC trong h c t p c a SV là: - Y u t liên quan đ n môi trư ng: + Phương pháp, cách th c gi ng d y và trình đ c a gi n g viên + Đi u ki n cơ s v t ch t ph c v h c t p + nh hư ng t phía gia đ ình (Phương pháp giáo d c c a cha m , ngh n ghi p c a b m và anh ch em ru t) + Đ khó c a môn h c + Đi làm thêm + V trí ng i trong l p + Nơi cư trú trư c khi vào h c đ i h c - Y u t liên quan đ n cá nhân: + M c đ ích h c 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + L a ch n ngành h c + Tính cách + Gi i + Đi m thi vào đ i h c + Đi m trung b ình c a h c kỳ g n nh t + M c chi tiêu c a b n thân trung bình m i tháng 5 . Khách th và đ i tư ng nghiên c u - Khách th nghiên c u: SV đ i h c - Đ i tư ng nghiên c u : TTC h c t p 6 . Phương pháp ti p c n nghiên c u - Phương pháp h i c u tư li u - Phương pháp đi u tra xã h i h c qua b ng h i - Phương pháp chuyên gia - Phương pháp th ng kê toán h c (s d ng ph n m m SPSS, phiên b n 17.0 đ phân tích và x lý s li u). 7 . Ph m vi nghiên c u Ph m vi nghiên c u : 4 đơn v thành viên trong ĐHQGHN đ i di n cho 4 kh i n gành khác nhau: Trư n g Đ i h c Khoa h c T nhiên (ĐHKHTN) - đ i di n cho kh i ngành Khoa h c t nhiên và toán h c; Trư ng Đ i h c Kinh t (ĐHKT) - đ i d i n cho kh i ngành Kinh t ; Trư ng Trư ng Đ i h c Ngo i ng (ĐHNN) - đ i d i n cho Kh i ngành Ngo i ng ; khoa Lu t - đ i di n cho kh i ngành Khoa h c xã h i và nhân văn. 8 . Cách th c ch n m u 8 .1. Ch n m u đ i tư ng kh o sát b ng b ng h i Lu n văn th c hi n phương pháp ch n m u ng u nhiên, phân t ng và theo c m. 4 đơn v tr c thu c ĐHQGHN, đ i di n các nhóm ngành khác nhau đư c ch n ra như đã k trên. T i m i đơn v , ch n ng u nhiên 1 khoa b t kỳ. T m i khoa này, ti p t c ch n ra 120 SV t n ăm th nh t đ n năm th tư (m i khóa có 30 em). S SV đư c phát phi u h i đư c l y t danh sách c a m i l p. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 .2. Ch n m u đ i tư ng ph ng v n sâu T i m i đơn v , ch n ng u nhiên 4 SV đ i di n cho 4 khóa t năm th nh t đ n năm th tư. Như v y, s có 16 SV đư c ch n làm đ i tư ng ph ng v n sâu. 9 . Mô t m u Trong s 480 SV tham gia tr l i b n g h i có 337 SV n , 143 SV nam. S li u đi u tra đã th h i n th c tr n g m t cân đ i v t l nam SV và n SV trong ĐHQGHN hi n nay, đ c bi t là các trư n g thu c kh i Khoa h c xã h i nhân văn và ngo i ng . K t qu phân tích cũng cho th y s SV đ n t nh ng vùng nông thôn nhi u hơn là đ n t vùng thành th - 269 em có nơi cư trú trư c khi vào h c đ i h c t nh ng vùng nông thôn, 211 em có nơi cư trú trư c khi vào h c đ i h c t nh ng vùng thành th . K t qu h c t p c a SV nhìn chung không cao (trung bình đ i m thi đ u vào đ i h c c a 480 SV thu c m u là 22,5 đi m, trung bình đ i m t n g k t h c k ỳ g n th i đi m kh o sát c a nh n g SV n ày là 3,01). Lu n văn cũng tìm ra s khác bi t v k t qu h c t p gi a SV h chu n và h ch t lư ng cao. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N, B I C NH Đ A BÀN NGHIÊN C U 1 .1. L CH S NGHIÊN C U V N Đ 1 .1.1. Các công trình ngoài nư c nghiên c u v nh ng y u t nh hư ng đ n tính tích c c h c t p Hetty Hofman, Pamela Wright, Lê Thu Hoà và Nguy n H u Cát biên d ch, (2005). H c tích c c – Bư c ti p theo đ tăng cư ng giáo d c y khoa t i Vi t Nam, D án Vi t Nam – Hà Lan: “tăng cư ng gi ng d y hư ng c ng đ ng trong tám trư ng đ i h c Y Vi t Nam”. Theo các tác gi , đ tr l i cho các câu h i: T i sao SV c a tôi h c? H c như th nào? C n h c nh ng gì đ tr thành m t b ác s gi i? H mu n h c nh ng gì, ngư i th y ph i có nh n g hi u bi t sâu s c v nh ng khái ni m c t lõi v nhu c u , đ n g l c và s h tr xã h i và ph i t o ra đư c m t môi trư n g h c t p có hi u qu . M c dù tác gi không ch rõ nh ng nhân t nào nh hư ng t i TTC h c t p c a SV nhưng qua vi c phân tích nh ng lý thuy t v h c t p, đưa ra nh ng cơ s c a h c tích c c, tác gi dư ng như chú tr n g đ n đ ng cơ h c t p và môi trư n g h c t p c a ngư i h c. Robert Fisher (2003), D y tr h c, D án Vi t B . Xu t phát t quan đi m “nh ng ngư i h c thành công không ch giàu ki n th c mà h c còn bi t ph i h c như th n ào”, tác gi đ ã trình bày khung hình cho m t chính sách h c t p tích c c c a h c sinh, SV là: 1. Tư duy đ h c; 2. Đ t câu h i; 3. L p k ho ch; 4. Th o lu n ; 5. V sơ đ nh n th c; 6. Tư duy đa hư ng; 7. H c t p h p tác; 8. Kèm c p; 9. Ki m đi m; 10. T o n ên m t c n g đ ng h c t p. Tác gi đ ã nêu lên các cách th c h c t p hi u qu và m t h th ng bài t p đ h c sinh, SV b c l , hình thành và phát tri n các cách th c h c t p đó, m t thành ph n c a ho t đ n g h c t p, đó là hành đ ng tích c c lĩnh h i tri th c, k năng, k x o c a nhân lo i chuy n thành tâm lý, ý th c c a b n thân. M i ngư i h c ph i t tìm ra m t cách th c h c phù h p v i n ăng l c và m c đ ích h c t p c a chính b n thân mình. Theo tác gi , phương pháp 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. h c là quan tr n g. N u ngư i h c bi t tìm cho mình phương pháp h c đúng s làm tăng ni m đ am mê và TTC h c t p. Như v y, thành công s n i ti p thành công. Carrol.E.Jzard (1992), Nh ng c m xúc c a con ngư i, NXB Giáo d c. Tác gi đã trình bày nh hư n g chi ph i c a c m xúc v i ý th c, m c đ phát tri n cao c a TTC. Tác gi còn nghiên c u sâu s c thành ph n tâm lý quan tr n g c a TTC c a con ngư i mà bi u hi n t m c đ th p là “tính tò mò” và m c đ cao là “ khao khát nghiên c u ”, khao khát khám phá cũng như tính t ch n trong tri giác và chú ý… Geoffrey Petty (1988), D y và h c ngày nay, NXB Stanley Thornes Anh Qu c. Cu n sách có 4 ph n, trong đó, tác gi d ành riêng ph n đ u tiên đ nói v nhu c u th c t và tình c m c a ngư i h c. ph n n ày, tác gi đi sâu vào phân tích các cách h c, các trư ng phái v h c: 1. H c là m t quá trình tích c c và xây d ng ý ngh ĩa; 2. Trư ng phái hành vi: Khen thư ng và t o đ ng cơ; 3. H c t p có tính xã h i: có cái h c mà không ph i d y. Dù theo trư ng phái nào, mu n nâng cao ch t lư ng d y và h c, c n ph i n ghiên c u, tìm hi u v đ n g cơ h c t p, t đó có nh ng bi n pháp khen ng i hay phê bình đúng m c và đúng lúc, t o ra m i q uan h th y trò tích c c, có các cơ h i bình đ n g gi a giáo viên và SV. Khi đ i sâu vào phân tích đ n g cơ h c t p, tác gi đã đưa ra thang b c nhu c u c a Maslow và ch ra r ng nhu c u có nh hư ng r t nhi u t i TTC h c t p. Maslow là nhà tâm lý h c nhân văn và là m t trong nh ng nhà tư tư ng l n nh t c a th k XX. Ông gi i thích “b n ch t c a con ngư i” b n g m t mô h ình đ ơn gi n . Ông g i ý r ng có nh n g nhu c u ph quát, gi ng như b n năng mà t t th y m i ngư i đ u ph n đ u đ đư c tho mãn. G n như t t c các ho t đ ng c a con ngư i đ u có th đ ư c nhìn nh n t góc đ nh ng nhu c u n ày. N u nhu c u không đư c tho mãn, SV s c m th y: b t r t, ngán ng m, thi u s c s ng, th y đ i vô nghĩa, t ng t và không có m c đích, t đó có xu hư ng l n tránh và tr nên “v t v ”. Ngư c l i, n u nhu c u đư c tho mãn, SV s c m th y mong mu n tăng trư ng và phát tri n theo hư ng có giá tr cao hơn, tr n ên sáng t o, tích c c và năng đ ng, khao khát vô tư đư c góp ph n h u ích, đ c b i t là có xu hư ng tò mò, 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c i m đ i v i nh n g kinh nghi m m i, khát khao nghĩ cho mình đ ngày càng nh n rõ b n s c. Allan C.Onstein, Loyola University of Chicago ST.John’s University; Thomas J.Lasley II University of Dayton. Các chi n lư c đ d y h c có hi u q u , tài li u tham kh o n i b . Cu n sách là m t s đúc k t t m , công phu và sinh đ ng v khoa h c d y h c và các k năng k thu t c a d y h c. Tuy nhiên, d y và h c là hai m t c a m t v n đ . Khi tác gi phân tích v vi c d y, qua các ví d c th , chúng ta còn th y đ n g sau nó là thái đ và hành vi ti p nh n bài gi ng c a SV. M t giáo viên có k năng, k thu t d y h c t t s làm cho SV tr nên tích c c. Các ho t đ n g gi n g d y cũ ng như ki n th c chuyên môn c a giáo viên do đó s có nh hư ng r t l n t i TTC trong h c t p c a SV. 1 .1.2. Các công trình nghiên c u v y u t nh hư ng đ n tính tích c c h c t p Vi t Nam. PGS.TS. Nguy n Quý Thanh (2007), Nh n th c, thái đ và th c hành c a SV v i phương pháp h c tích c c” , Đ tài NCKH c p ĐHQGHN. Tác gi cho r ng gi a nh n th c, xúc c m và th c hành c a SV trong v n đ h c tích c c t n t i m t đ chênh nh t đ nh: Ch s nh n th c đúng c a SV v h c t p tích c c đ t g n m c tuy t đ i: 94,7/100, trong khi đó, ch s th c hành ch đ t 62/100, còn ch s xúc c m đúng là th p nh t: 55,5/100). Trong khi phân tích đ chênh này, tác gi cũng đã phát hi n ra m t s nhân t nh hư n g đ n TTC h c t p c a SV như y u t gi i tính, năm h c, cách ch n ngành h c, ngu n g c xu t thân, nơi cư trú hi n t i, phương pháp gi n g d y c a gi ng viên, đi u ki n cơ s v t ch t. D a vào k t qu nghiên c u này, chúng tôi coi như h u h t các SV đ u có nh n th c đúng v v n đ này và dó đó trong lu n văn, chúng tôi ch ti n hành nghiên c u sâu hơn v nh ng nhân t tác đ ng đ n h ành vi h c t p tích c c c a SV. Nguy n Thu Hư ng, Đ i h c Sư ph m Hà N i (2005), Tìm hi u TTC trong h c t p c a SV đ i v i môn h c, Đ tài NCKH đ t g i i SV Nghiên c u khoa h c c p B . TTC c a ngư i h c n y sinh trong quá trình h c t p nhưng nó l i ch u nhi u tác đ ng khác nhau nhưng nhìn chung ph thu c vào nh n g nhân t sau: 1.H ng thú; 2. Nhu c u; 3. Đ n g cơ; 4. Năng l c; 5. Ý chí; 6. S c kh e; 7. Môi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. trư ng. Trong nh ng nhân t trên, có nh ng nhân t có th hình thành ngay nhưng có nh n g nhân t ch đư c hình thành qua m t quá trình dài lâu dư i nh hư ng c a r t nhi u tác đ ng. Do đó, vi c tích c c hóa ngư i h c đòi h i m t k ho ch lâu dài và toàn di n khi ph i h p ho t đ n g gia đ ình, nhà trư ng và xã h i. Tuy nhiên, đ tài này, tác gi không phân tích nh hư n g c a nh ng nhân t này đ n TTC c a SV đ i h c mà ch n êu v n đ góc đ lý lu n là ch y u. TS. Đ Th Co ng (2004), Nghiên c u TTC h c t p môn tâm lý h c c a SV đ i h c Sư ph m H i Phòng, Lu n án Ti n sĩ. Tác gi cho r n g TTC h c t p môn Tâm lý h c c a SV ch u s chi ph i c a nhi u y u t , ch quan và khách quan, trong đó y u t ch q uan là quy t đ nh tr c ti p đ n TTC h c t p c a các em. H c là ho t đ n g nh n th c tích c c, t l c, sáng t o c a ngư i h c. Do đó, s c h c, s c t h c, t phát tri n c a trò là n i l c quy t đ nh s phát tri n c a b n thân ngư i h c. Tác đ ng c a th y, c a môi trư n g xã h i ch là ngo i l c h tr , thúc đ y, xúc tác và t o đi u ki n thu n l i cho ngư i h c. Vì th , đ phát huy TTC c a SV, ngư i gi n g viên ph i t ch c quá trình d y h c có n i dung môn h c h p d n, phương pháp d y h c tích c c, hình th c t ch c d y h c phong phú làm cho SV hi u r n g mu n chi m lĩnh đư c tri th c tâm lý h c thì ph i t giác đ ra m c đích, t t ch c, đi u khi n ho t đ n g h c t p c a mình m t cách khoa h c. Tr n Bá Hoành, Ths. Lê Tràng Đ nh, TS. Phó Đ c Hòa (2003), Áp d ng d y và h c tích c c trong môn Tâm lý-Giáo d c h c, NXB ĐHSP Hà N i. T i công trình nghiên c u này, các tác gi đ ã gi i thi u cơ s lý lu n, th c nghi m, quy trình áp d n g d y h c tích c c nhà trư ng Ph thông cũng như Đ i h c. Khái ni m TTC nh n th c đư c đưa ra d a trên cơ s ti p thu quan ni m c a Kharlamop. Các tác gi coi “h ng thú và t giác là hai y u t tâm lý t o nên TTC”. TTC là ph m ch t v n có c a con ngư i và đư c b i u hi n trong ho t đ ng. TTC h c t p là s g n g s c cao trong ho t đ n g h c t p mà ch y u trong ho t đ ng nh n th c. Lê Văn H ng, Lê Ng c Lan, Nguy n Văn Thàng (1997), Tâm lý h c l a tu i và sư ph m, NXB Giáo d c Hà N i. Các tác gi đ ã coi ho t đ ng h c t p c a h c sinh, SV là m t quá trình nh n th c tích c c. Đó là ho t đ ng đ c th ù ch có con ngư i nh m lĩnh h i tri th c nhân lo i chuy n thành tâm lý, ý th c c a b n thân 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cho nên mu n đ t đư c m c đích d y h c thì ph i t o ra đư c TTC trong ho t đ ng h c c a h c sinh, SV, làm cho “các em v a ý th c đư c đ i tư ng c n lĩnh h i v a b i t cách chi m lĩnh đư c đ i tư n g đó”. Các tác gi cũng ch ra vi c h ình thành TTC h c t p h c sinh, SV chính là quá trình hình thành ho t đ ng h c h. Mu n v y ph i th y rõ đư c m i quan h ch t ch gi a d y h c và s phát tri n trí tu t đó m i đào t o ra nh n g con ngư i không nh ng có trí th c phong phú v m i lĩnh v c mà còn có các k năng k x o tương ng phù h p v i yêu c u c a xã h i. Ph m Minh H c (1996), Tuy n t p J.Piaget, NXB Giáo d c Hà N i. Tác gi cho r ng TTC là m t thu c tính c a nhân cách, bao g m các thành t tâm lý như: nhu c u , đ ng cơ, h ng thú, ni m tin, lý tư n g. Các thành t tâm lý này c a TTC có tác đ n g qua l i l n nhau, đư c th hi n nh n g ho t đ ng muôn màu, muôn v và đa d ng nh m b i n đ i, c i t o th gi i xung quanh, c i t o b n thân con ngư i, c i t o nh ng đ c trưng tâm lý c a mình. 1 .2. M T S V N Đ LÝ LU N CƠ B N V HO T Đ NG H C 1 .2.1. Khái ni m v ho t đ ng h c Đ h i u đư c ho t đ ng h c là gì, trư c tiên, chúng ta c n h i u khái ni m “H c” và “Ho t đ n g h c”. Khái ni m “H c” dùng đ ch vi c h c di n ra trong cu c s n g đ i thư ng thông qua lao đ ng, vui chơi, qua kinh nghi m. Ho t đ ng này đem l i cho con ngư i nh ng tri th c ti n khoa h c, hình thành nh ng năng l c th c ti n tr c ti p do kinh nghi m h àng ngày mang l i, làm cơ s ti p thu nh ng khái ni m khoa h c trong nhà trư ng. Khái ni m “Ho t đ n g h c” dùng đ ch ho t đ ng h c di n ra theo phương th c đ c thù – phương th c nhà trư ng: có t ch c, đi u khi n , n i dung, trình t …Qua ho t đ ng h c, ngư i h c ti p thu đư c nh ng tri th c khoa h c, nh ng năng l c m i phù h p v i đòi h i c a th c ti n. Như v y, ho t đ ng h c là ho t đ ng đ c thù c a con ngư i đư c đi u khi n b i m c đ ích t giác đ lĩnh h i nh ng tri th c, k năng, k x o m i, nh ng hình 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. th c hành vi và nh ng d n g ho t đ ng nh t đ nh nh m phát tri n nhân cách c a chính mình. 1 .2.2. B n ch t c a ho t đ ng h c Ho t đ ng h c t p là ho t đ ng chuyên hư ng vào s tái t o l i tri th c ngư i h c. S tái t o đây hi u theo ngh ĩa là phát hi n l i nh ng tri th c đã đư c các nhà khoa h c tìm hi u t trư c đó. Nói cách khác, h c là quá trình ti p thu và x lý thông tin b n g n i l c c a b n thân (trí tu , đ n g cơ, ý chí…) đ t đó có tri th c, k n ăng và thái đ m i. N i l c càng phát huy cao bao nhiêu thì vi c tái t o càng di n ra t t b y nhiêu. Ho t đ ng h c làm thay đ i chính ngư i h c. Ai h c th ì ngư i đó phát tri n, không ai h c thay th đư c, ngư i h c c n ph i có trách nhi m v i chính b n thân mình, vì mình trong quá trình h c. M c dù ho t đ n g h c có th cũng có th làm thay đ i khách th . Nh ưng như th không ph i là m c đ ích t thân c a ho t đ ng h c mà chính là phương ti n đ đ t đư c m c đích làm thay đ i chính ch th c a ho t đ ng. Ho t đ ng h c t p không ch hư n g vào vi c ti p thu nh ng tri th c, kĩ năng, kĩ x o mà còn hư ng vào vi c ti p thu c nh ng tri th c c a chính b n thân ho t đ ng h c. Ho t đ ng h c mu n đ t k t qu cao, ngư i h c ph i bi t cách h c, phương pháp h c, nghĩa là ph i có nh ng tri th c v chính b n thân ho t đ ng h c. Ho t đ n g h c là ho t đ ng ch đ o c a l a tu i SV. Do đó nó gi vai trò ch đ o trong vi c h ình thành và phát tri n tâm lý c a n gư i h c trong l a tu i này. 1 .2.3. Đ i tư ng c a ho t đ ng h c. N u g i ch th c a ho t đ ng h c là ngư i h c thì đ i tư ng c a ho t đ ng h c hư ng t i đó là tri th c. đây chúng ta c n phân bi t đ i tư ng c a ho t đ ng h c và đ i tư ng c a ho t đ n g nghiên c u khoa h c. Ho t đ ng h c là ho t đ ng tái t o l i nh ng tri th c đã có t trư c, nó là m i đ i v i cá nhân ngư i h c nhưng không m i đ i v i nhân lo i. Còn ho t đ ng nghiên c u khoa h c hư ng t i phát hi n nh ng chân lý khoa h c mà loài ngư i chưa bi t đ n. Nh ng tri th c mà SV ph i h c đư c l a ch n t nh n g khoa h c khác nhau, theo nh n g nguyên t c nh t 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. đ nh, làm thành nh ng môn h c tương n g, và đư c c th nh ng đơn v c u thành như: khái ni m, kĩ năng, k x o , các yêu c u và ý nghĩa c a nó… Đ i tư ng c a ho t đ n g h c có liên quan ch t ch v i đ i tư ng c a khoa h c. 1 .3.4. Đi u ki n h c t p. Đi u ki n h c t p đư c phân làm 2 lo i là ngo i l c và n i l c. Ngo i l c là s tham gia c a các y u t b ên ngoài như: có s hư ng d n c a th y, sách, v , bút, máy tính, giáo trình, môi trư ng xã h i như c ng đ ng l p h c, gia đình, xã h i…N i l c là s v n đ ng c a chính b n thân ngư i h c, là nh ng tri th c mà ngư i h c h c đư c, trình đ trí tu hi n có c a ngư i h c, đ ng cơ, ý chí, h ng thú c a ngư i h c… Theo qui lu t phát tri n c a s v t, ngo i l c dù là quan tr ng đ n đ âu, l i h i đ n m y cũng ch là nhân t h tr , thúc đ y, t o đi u ki n, n i l c m i là nhân t quy t đ nh phát tri n b n thân s v t. S phát tri n đó đ t trình đ cao nh t khi ngo i l c và n i l c c n g hư n g đư c v i nhau. Trong ho t đ ng d y – h c, tác đ ng d y c a th y d ù là quan tr ng đ n m c “không th y đ mày làm nên” v n là ngo i l c h tr , thúc đ y, xúc tác, t o đi u ki n cho trò t h c, t phát tri n và trư ng thành. Tác đ ng giáo d c c a môi trư ng xã h i dù là “giáo d c tay ba: nhà trư n g, gia đình và xã h i” hay “h c th y không tày h c b n” v n là ngo i l c giúp đ , t o đi u ki n thu n l i cho ngư i h c. S c t h c hay năng l c t h c c a trò dù là còn đang phát tri n v n là n i l c quy t đ nh s phát tri n b n thân ngư i h c. Ch t lư ng giáo d c đ t trình đ cao nh t khi tác đ n g d y c a th y – ngo i l c c ng hư ng v i n ăng l c t h c c a trò – n i l c. Nói m t cách khác, d y h c c ng hư ng v i t h c t o ra ch t lư ng và hi u qu giáo d c cao. 1 .2.5. S hình thành ho t đ ng h c t p D.N. Uznetze cho r ng: Nhu c u là c i n gu n c a TTC. Nó là y u t quy t đ nh t o ra TTC, nó xác đ nh xu hư n g, tính ch t h ành vi. Khi con ngư i có nhu c u h c t p, xác đ nh đư c đ i tư ng c n đ t th ì xu t h i n đ ng cơ h c t p. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Có nhi u cách phân lo i đ ng cơ h c t p c a SV nhưng trong lu n văn này, chúng tôi tìm hi u đ ng cơ h c t p c a SV dư i góc đ c a tâm lý h c h at đ n g. Đ n g cơ h c t p đư c phân thành hai lo i như sau: Đ ng cơ hoàn thi n tri th c: - Đ n g cơ này đư c hi u là mong mu n khao khát chi m lĩnh, m r ng tri th c, say mê v i vi c h c t p…, b n thân tri th c và phương pháp dành tri th c có s c h p d n, lôi cu n SV. Ngư i có đ ng cơ này luôn n l c ý chí, kh c ph c tr n g i t b ên ngoài đ đ t nguy n v ng b ên trong. Đ ng cơ quan h xã h i: - SV h c b i s lôi cu n h p d n c a các y u t khác như: đáp ng mong đ i c a cha m , c n có b ng c p vì l i ích tương lai, lòng hi u danh hay s khâm ph c c a b n b è, … đ ây là nh ng m i quan h xã h i cá nhân đư c hi n thân đ i tư ng h c. Đ i tư n g đích th c c a ho t đ ng h c t p ch là phương ti n đ đ t m c tiêu cơ b n khác. Thư ng thì c hai lo i đ ng cơ này cùng đư c hình thành SV và đ ư c s p x p theo th b c.Trong nh ng đi u ki n nh t đ nh c a vi c d y và h c thì m t trong hai lo i đ n g cơ s n i lên chi m v tr ưu th trong s s p x p theo th b c c a h th ng đ ng cơ. N u như ho t đ n g h c đư c thúc đ y b i đ ng cơ thì nó đư c ti n hành dư i các hành đ n g h c. Đó là các khái ni m, các giá tr , các chu n m c…..mà hành đ ng h c đang di n ra hư n g đ n nh m đ t đư c nó. M c đích ch có th đư c b t đ u hình thành khi ch th b t đ u b t tay vào th c hi n hành đ ng h c t p c a mình. Trên con đư n g chi m lĩnh đ i tư n g nó luôn di n ra quá trình chuy n hoá gi a m c đích và phương ti n h c t p. M c đích b p h n đư c th c hi n đ y đ nó l i tr thành công c đ chi m lĩnh các m c đích ti p theo. 1 .2.6. Đ c đi m chung c a ho t đ ng h c t p c a SV. - Ho t đ ng h c t p c a SV có tính ch t đ c đ áo v m c đích và k t qu ho t đ ng. Đó là, khác v i lao đ ng, h c t p không làm thay đ i đ i tư ng mà thay đ i chính b n thân mình. SV h c t p đ ti p thu các tri th c khoa h c, hình thành nh ng 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. k năng, k x o ngh nghi p , phát tri n nh ng ph m ch t nhân cách ngư i chuyên gia tương lai. - Ho t đ ng h c t p đư c di n ra trong đi u ki n có k ho ch vì nó ph thu c vào n i dung, chương trình, m c tiêu, phương th c và th i h n đào t o. - Tâm lý di n ra trong ho t đ ng h c t p c a SV v i nh p đ căng th n g, m nh m v trí tu , đôi khi là quá t i, th hi n r t rõ trong các kỳ thi, b o v khóa lu n, lu n văn. - Ho t đ ng h c t p c a SV mang tính đ c l p cao. Cái c t lõi c a ho t đ ng h c t p c a SV là s t ý th c v đ ng cơ, m c đích, phương pháp h c t p. 1 .2.7. Các trư ng phái v h c Có ba trư ng phái tâm lý đã góp ph n vào lý thuy t h c t p. M i trư ng phái xem xét vi c h c t m t quan đi m khác nhau, chúng b tr nhau hơn là mâu thu n v i nhâu và thư n g giao thoa v i n hau trong th c t . Trư n g phái nh n th c xem xét các quá trình tư duy di n ra khi ta h c. Trư ng phái hành vi b qua các quá trình đó mà xem xét hành vi c a giáo viên và các nhân t bên ngoài khác có tác đ ng t i vi c h c như th nào. Trư ng phái nhân văn l i quan tâm t i giáo d c v i tư cách m t phương ti n th a mãn nh ng nhu c u tình c m và s p hát tri n c a ngư i h c. 1 .2.7.1. Trư ng phái nh n th c: H c là m t quá trình tích c c và xây d ng ý nghĩa Vi c h c t p thành công x y ra nh m t quá trình xây d ng gi thuy t riêng c a t ng ngư i. Lý thuy t nh n th c n ày v vi c h c t p đôi khi g i là “thuy t ki n t o” vì nó mô t vi c ngư i h c xây d n g nên ki n th c c a riêng mình như th nào. Ngư i h c không ch ghi nh nh ng gì giáo viên nói mà s t o n ên “l i k ” riêng mình v nh ng ki n th c mà h nh n đư c, cũng gi n g như khi ta đ c xong m t quy n truy n nào đó, n u đư c yêu c u k l i, ta s không s d ng t ng c a tác gi m à s s d ng t n g c a riêng mình. . 1 .2.7.2. Trư ng phái hành vi: Khen thư ng và t o đ ng cơ Các nhà tâm lý theo trư n g phái này đã nêu ra 4 phát hi n quan tr n g, đ ã áp d ng t t đ n m c ph i n g c nhiên vào vi c d y h c như sau: - Nh n g giáo viên d y t t đ u h t s c lưu ý đ n vi c ban th ư ng cho h c sinh b ng l i khen, s quan tâm và các hình th c đ n g viên khác. H đ ra nh ng 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. b ài t p kh thi cho t t c h c sinh và chia các bài t p d ài thành các bài t p n g n. Như v y, h c sinh thư ng xuyên k t thúc bài t p t t. - Vi c khen thư ng di n ra càng ngay sau hành vi đúng càng t t. M t h c sinh thư n g xuyên đư c ch m bài ngay s có đ n g cơ h c t t h ơn nh n g em khác ph i ch hàng tu n m i đư c “gia c ” dư i d n g l i khen ho c thông tin v thành tích c a m ình. - Vi c h c ti n tri n t ng bư c ch không x y ra toàn b cùng m t lúc và đư c tăng cư n g nh l p l i thành công. N u n gư i h c không bao gi thành công trong các bài gi ng c a m t giáo viên nào đó thì h s s m “b cu c”. - Ki n th c c n ph i đư c c ng c thư ng xuyên và nh c l i nhi u l n đ giúp h c sinh c ng c ki n th c đã đư c h c. Nh n g giáo viên d y t t đ u nh n m nh nh ng đi m then ch t và tóm t t nh ng đi m đó vào đ u và cu i bu i h c. H còn s d ng n i dung h c cũ trong vi c phát tri n n i dung h c m i. 1 .2.7.3. Trư ng phái nhân văn: th a mãn nhu c u tình c m c a ngư i h c Các nhà tâm lý theo trư n g phái nhân văn tin r ng n i s h ãi b th t b i và b b ác b đã s n sinh ra hành đ ng đi u ch nh sai. Ngư i h c ch tham gia trong m c đ an toàn r i rút lui, c m th y b “nghi n n át” và do đó gi m t tin, ho c h “khùng lên tr đũa, tr nên qu y p há”. “Dù theo hư ng nào thì h c sinh và c vi c h c c a các em đ u b t n h i” [John Holt (1967, s a đ i 1983), Tr em h c như th n ào, Lon don: Penguin]. Theo trư n g phái nhân văn, các y u t tình c m, s trư ng thành và phát tri n c a cá th là nh n g giá tr cao nh t. H cho r ng xã h i cũng như các trư ng ph thông, cao đ ng và đ i h c t n t i đ th a m ãn nhu c u c a cá nhân ngư i h c, ch không ph i ngư c l i và ngư i h c c n đư c phép theo đu i nh ng quan tâm và tài năng riêng c a mình đ phát tri n đ n m c t i đ a theo phương th c đ c nh t c a riêng mình.. Nh ng nguyên t c ch y u mà các nhà tâm lý nhân văn đưa ra đã có nh hư ng to l n, đ c b i t trong giáo d c b c cao m c dù hi m khi nh ng nguyên t c y đư c th c h i n m t cách đ y đ . Nh ng nguyên t c đó là: 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1247 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2