intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 

Luận văn tốt nghiệp: Thực trạng và giải pháp kinh tế tư bản tư nhân ở nước ta hiện nay

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:40

Thêm vào BST
Báo xấu
57
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong quá trình chuyển sang kinh tế thị trường theo định hướng XHCN vấn đề phát triển cơ cấu kinh tế nhiều thành phần được đặt ra như một yêu cầu tất yếu đối với nềnkinh tế Việt Nam. Kinh tế tư bản tư nhân là một bộ phận trong cơ cấu ấy đã có một thời kỳ bị coi là đối lập với kinh tế XHCN, vì vậy phải nằm trong diện cải tạo xoá bỏ

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp: Thực trạng và giải pháp kinh tế tư bản tư nhân ở nước ta hiện nay

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Thực trạng và giải pháp kinh tế tư bản tư nhân ở nước ta hiện nay
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Trong qu¸ tr×nh chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN vÊn ®Ò ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®­îc ®Æt ra nh­ mét yªu cÇu tÊt yÕu ®èi víi nÒnkinh tÕ ViÖt Nam. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ mét bé phËn trong c¬ cÊu Êy ®· cã mét thêi kú bÞ coi lµ ®èi lËp víi kinh tÕ XHCN, v× vËy ph¶i n»m trong diÖn c¶i t¹o xo¸ bá. Song thùc tiÔn ®· cho thÊy quan niÖm nh­ vËy lµ cùc ®oan vµ sù xuÊt hiÖn trë l¹i cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù thay ®æi bé mÆt cña nÒn kinh tÕ theo h­íng tÝch cùc. Cïng víi chñ tr­¬ng chuyÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , §¶ng vµ nhµ n­íc ViÖt Nam ®· ban hµnh nhiÒu chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch ®Ó khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã cã kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n. Tuy nhiªn, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, thµnh phÇn kinh tÕ non trÎ cña n­íc ta ®ang ph¶i ®èi diÖn víi nhiÒu khã kh¨n, th¸ch thøc. NhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp trong x· h«i, trong chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch vµ tæ chøc qu¶n lý ®ang lµ trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn cña thµnh phÇn kinh tÕ nµy. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang ®øng tr­íc nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc míi. C¬ héi ph¸t triÓn rót ng¾n, thùc hiÖn thµnh c«ng CNH, H§H phÊn ®Êu ®­a ViÖt Nam vÒ c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020 lµ hiÖn thùc. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy ®ßi hái ph¶i cã vèn ®Çu t­ lín víi sù gi¶i phãng tèi ®a lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi. Trong bèi c¶nh c¸c nguån lùc kinh tÕ cña ViÖt Nam cßn ®ang h¹n chÕ, x©y dùng mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, cßn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n nh­ mét ®éng lùc ph¸t triÓn c¬ b¶n lµ mét h­íng ®i hoµn toµn ®óng ®¾n. Trong nh÷ng n¨m võa qua mÆc dï ®· cã b­íc ph¸t triÓn tèt, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ViÖt Nam vÉn ch­a thùc sù cã ®­îc mét vai trß t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña nã. Bµi viÕt nµy sÏ tËp trung lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y : Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ë n­íc ta hiÖn nay. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña gi¸o viªn h­íng dÉn cïng c¸c b¹n ®· gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh lµm ®Ò ¸n. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng I kh¸i qu¸t chung vÒ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa I. c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 1. Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ,tiÓu chñ. Kinh tÕ c¸ thÓ lµ thµnh phÇn kinh tÕ dùa trªn t­ h÷u nhá vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña b¶n th©n ng­êi lao ®éng. Kinh tÕ tiÓu chñ còng chÝnh lµ h×nh thøc kinh tÕ dùa trªn t­ h÷u nhá vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nh­ng cã thuª m­ín lao ®éng, tuy nhiªn thu nhËp vÉn chñ yÕu dùa vµo søc lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ ®ang cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong nhiÒu ngµnh nghÒ ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ, cã ®iÒu kiÖn phat huy nhanh tiÒm n¨ng vÒ vèn søc lao ®éng, tay nghÒ cña tõng gia ®×nh, tõng ng­êi lao ®éng. Do ®ã, viÖc më réng s¶n xuÊt, kinh doanh cña kinh tÕ c¸ thÓ vµ tiÓu chñ cÇn ®­îc khuyÕn khÝch. HiÖn nay, ë n­íc ta, thµnh phÇn kinh tÕ nµy phÇn lín ho¹t ®éng d­íi h×nh thøc hé gia ®×nh, ®ang lµ mét bé phËn ®«ng ®¶o, cã tiÒm n¨ng to lín, cã vÞ trÝ quan träng ,l©u dµi. §èi víi n­íc ta, cÇn ph¸t triÓn m¹nh mÏ thµnh phÇn kinh tÕ nµy ®Ó võa gãp phÇn t¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, võa gi¶i quyÕt nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng - mét vÊn ®Ò bøc b¸ch hiÖn nay cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn nhanh chãng trong n«ng l©m ng­ nghiÖp vµ th­¬ng m¹i, dÞch vô. Nã ®· gãp phÇn quan träng vµo c¸c thµnh tùu kinh tÕ x· héi. Tuy nhiªn, còng cÇn thÊy r»ng, kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu chñ dï cè g¨ngs ®Õn bao nhiªu còng kh«ng lo¹i bá ®­îc nh÷ng h¹n chÕ vèn cã nh­: tÝnh tù ph¸t , manh món, h¹n chÕ vÒ kü thuËt. Do ®ã §¶ng ta chØ râ: cÇn gióp ®ì kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n vÒ vèn, vÒ khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, vÒ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX viÕt: “ Nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì ®Ó ph¸t triÓn, khuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc tæ chøc hîp t¸c tù nguyÖn, lµm vÖ tinh cho c¸c doanh nghiÖp hoÆc 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ph¸t triÓn lín h¬n“. Ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh th«ng tin víi qui m« phï hîp trªn tõng ®Þa bµn. 2. Thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ thµnh phÇn kinh tÕ mµ xuÊt kinh doanh dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ bãc lét søc lao ®éng lam thuª. Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta hiÖn nay, thµnh phÇn nµy cã vai trß ®¸ng kÓ xÐt vÒ ph­¬ng diÖn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt ,x· héi ho¸ s¶n xuÊt còng nh­ vÒ ph­¬ng diÖn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi. §©y còng lµ thµnh phÇn kinh tÕ rÊt n¨ng ®éng nh¹y bÐn víi kinh tÕ thÞ tr­êng, do ®ã sÏ cã nh÷ng ®ãng gãp kh«ng nhá vµo qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc. HiÖn nay, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n b­íc ®Çu cã sù ph¸t triÓn, nh­ng phÇn lín tËp trung vµo lÜnh vùc th­¬ng m¹i, dÞch vô vµ kinh doanh bÊt ®éng s¶n; ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt con Ýt vµ chñ yÕu quy m« võa vµ nhá . ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta lµ khuyÕn khÝch t­ b¶n t­ nh©n bá vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña d©n c­. Nhµ nøoc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p cña hä; xo¸ bá ®Þnh kiÕn vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ tÝn dông, vÒ khoa häc c«ng nghÖ , vÒ ®µo t¹o c¸n bé - cho thµnh phÇn kinh tÕ nµy. Tuy nhiªn, ®©y lµ thµnh phÇn kinh tÕ cã tÝnh tù ph¸t rÊt cao. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cã ®o¹n viÕt:” KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n réng r·i trong c¸c ngµnh nghÒ s¶n xuÊt , kinh doanh mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm . T¹o m«i tr­ßng kinh doanh thuËn lîi vÒ chÝnh s¸ch ph¸p lý ®Ó kinh tÕ ­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn trªn nh÷ng ®Þnh h­íng ­u tªn cña Nhµ n­íc , kÓ c¶ ®Çu t­ ra n­íc ngoµi ; khuyÕn khÝch chuyÓn thµnh doanh nghiÖp cæ phÇn , b¸n cæ phiÕu cho ng­êi lao ®éng , liªn doanh , liªn kÕt víi nhau, víi kinh tÕ tËp thÓ vµ kinh tÕ nhµ n­íc , x©y dùng quan hÖ tèt víi chñ doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng . II . C¸c lo¹i h×nh tæ chøc kinh doanh c¬ b¶n . 1. Doanh nghiÖp t­ nh©n . Doanh nghiÖp t­ nh©n lµ doanh nghiÖp do mét c¸ nh©n lµm chñ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh vÒ mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp t­ nh©n lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh do mét c¸ nh©n bá vèn ra thµnh lËp lµm chñ. C¸ nh©n nµy võa lµ chñ së h÷u, võa lµ ng­êi sö dông tµi s¶n, ®ång thêi còng lµ ng­êi qu¶n lý ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Th«ng th­êng chñ doanh 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nghiÖp lµ gi¸m ®èc, trùc tiÕp tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh­ng còng cã tr­êng hîp v× nh÷ng lÝ do cÇn thiÕt, chñ doanh nghiÖp kh«ng trùc tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh mµ thuª ng­êi kh¸c lµm gi¸m ®èc. Nh­ng dï trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, chñ doanh nghiÖp t­ nh©n qu¶n lý vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm kh«ng cã sù ph©n chia rñi ro víi ai Chñ doanh nghiÖp t­ nh©n chÞu tr¸ch nhiªm v« h¹n vÒ c¸c kho¶n nî trong kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu lµm ¨n ph¸t ®¹t thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn, chñ doanh nghiÖp ®­îc h­ëng toµn bé sè lîi ®ã. Ng­îc l¹i, nÕu gÆp rñi ro hay kinh doanh bÞ thua lç, hä ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng chÝnh tµi s¶n cña doanh nghiÖp. 2. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n lµ doanh nghiÖp cã kh«ng qu¸ 50 thµnh viªn gãp vèn thµnh lËp c«ng ty chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî cña c«ng ty b»ng tµi s¶n cña m×nh. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cã thÓ chØ cã mét thµnh viªn. C«ng ty chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghÜa vôtµi s¶n kh¸c cña c«ng ty b»ng tµi s¶n cña m×nh (tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n). Thµnh viªn c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghiac vô tµi s¶n kh¸c cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· cam kÕt gãp vµo c«ng ty. §èi víi c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn th× chñ së h÷u c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· cam kÕt gãp vµo c«ng ty. Nh­ vËy, trong c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cã sù ph©n t¸ch tµi s¶n: tµi s¶n cña c«ng ty vµ tµi s¶n cña thµnh viªn. Nguyªn t¾c ph©n t¸ch ®­îc ¸p dông trong mäi quan hÖ tµi s¶n, nî nÇn vµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n kh«ng ®­îc quyÒn ph¸t hµnh cæ phiÕu ra c«ng chóng ®Ó c«ng khai huy ®éng vèn. ViÖc chuyÓn nh­îng vèn gãp cña thµnh viªn c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n tr­íc hÕt ph¶i ­u tiªn cho c¸c thµnh viªn kh¸c cña c«ng ty. ChØ ®­îc chuyÓn nh­îng cho ng­êi kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn c«ng ty nÕu c¸c thµnh viªn cßn l¹i cña c«ng ty kh«ng mua hoÆc kh«ng mua hÕt. §èi víi c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn th× chñ së h÷u c«ng ty ã quyÒn chuyÓn nh­îng toµn bé hoÆc mét phÇn vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty cho tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c. 3. C«ng ty cæ phÇn . 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C«ng ty cæ phÇn lµ lo¹i h×nh ®Æc tr­ng cña c«ng ty ®èi vèn, vèn cña c«ng ty ®­îc chia thµnh nhiÒu phÇn b»ng nhau gäi lµ cæ phÇn, ng­ßi së h÷u cæ phÇn gäi lµ cæ ®«ng, chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî cña c«ng ty cho ®Õn hÕt gi¸ trÞ cæ phÇn mµ hä së h÷u. Trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn Ýt nhÊt ph¶i cã 3 thµnh viªn tham gia c«ng ty cæ phÇn. Lµ lo¹i c«ng ty ®Æc tr­ng cho c«ng ty ®èi vèn cho nªn cã sù liªn kÕt cña nhiÒu thµnh viªn vµ v× vËy viÖc quy ®Þnh sè thµnh viªn t«is thiÓu ph¶i cã ®· trë thµnh th«ng lÖ qu«cs tÕ trong mÊy tr¨m n¨m tån t¹i cña c«ng ty cæ phÇn. ë hÇu hÕt c¸c n­íc ®Òu cã quy ®Þnh sè thµnh viªn tèithiÓu cña c«ng ty cæ phÇn. PhÇn vèn gãp (cæ phÇn ) cña c¸c thµnh viªn ®­îc thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc cæ phiÕu. C¸c cæ phiÕu do c«ng ty ph¸t hµnh lµ mét lo¹i hµng ho¸. Ng­êi cã cæ phiÕu cã thÓ tù do chuyÓn nh­îng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. C«ng ty cæ phÇn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî cña c«ng ty b»ng tµi s¶n cña c«ng ty. C¸c cæ ®«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo c«ng ty. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c«ng ty cæ phÇn cã quyÒn ph¸t hµnh chøng kho¸n (nh­ cæ phiÕu, tr¸i phiÕu) ra c«ng chóng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n ®Ó huy ®éng vèn. §iÒu nµy thÓ hiÖn kh¶ n¨ng huy ®éng vèn lín cña c«ng ty cæ phÇn. 4. C«ng ty hîp danh. C«ng ty hîp danh ®­îc ph¸p luËt ghi nhËn lµ mét h×nh thøc cña c«ng ty ®èi nh©n, trong ®ã cã Ýt nhÊt 2 thµnh viªn (®Òu lµ c¸ nh©n vµ lµ th­¬ng nh©n) cung tiÕn hµnh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i (theo nghÜa réng) d­íi mét h·ng chung (hay héi danh) vµ cïng liªn ®íi chÞu tr¸ch nhiÖm v« h¹n vÒ mäi kho¶n nî cña c«ng ty. Ngoµi c¸c thµnh viªn hîp danh, cã thÓ cã thµnh viªn gãp vèn. Thµnh viªn hîp danh ph¶i lµ c¸ nh©n, cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ uy tÝn nghÒ nghiÖp vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh vÒ c¸c nghÜa vô cña c«ng ty. Thµnh viªn gãp vèn chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo c«ng ty. Do tÝnh an toµn ph¸p lý ®èi víi c«ng chóng cao, mÆt kh¸c c¸c thµnh viªn th­êng cã quan hÖ mËt thiÕt vÒ nh©n th©n, nªn viÖc qu¶n lý c«ng ty hîp danh chÞu rÊt Ýt sù rµng buéc cña ph¸p luËt. VÒ c¬ b¶n, c¸c thµnh viªn cã quyÒn tù tho¶ thuËn vÒ viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh c«ng ty. Tuy nhiªn cÇn l­u ý lµ quyÒn qu¶n lý c«ng ty hîp 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. danh chØ thuéc vÒ c¸c thµnh viªn hîp danh, thµnh viªn gãp vèn kh«ng cã quyÒn qu¶n lý c«ng ty Trong c«ng ty hîp danh , Héi ®ång thµnh viªn lµ c¬ quan quyÕt ®Þnh cao nhÊt cña c«ng ty bao gåm tÊt c¶ c¸c thµnh viªn hîp danh. Héi ®ång thµnh viªn cã quyÒn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty. Khi häp Héi ®ång thµnh viªn, c¸c thµnh viªn hîp danh cã quyÒn ngang nhau trong biÓu quyÕt (mçi thµnh viªn chØ cã mét phiÕu biÓu quyÕt) mµ kh«ng phô thuéc vµo gi¸ trÞ phÇn vèn gãp cña hä trong c«ng ty. §©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a quyÒn cña c¸c thµnh viªn trong u¶n lý cña c«ng ty hîp danh víi quyÒn cña c¸c thµnh viªn trong qu¶n lý c«ng ty ®èi vèn (c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n vµ c«ng ty cæ phÇn). Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty, c¸c thµnh viªn hîp danh ph©n c«ng nhau ®¶m nhiÖm c¸c trøc tr¸ch qu¶n lý vµ kiÓm soat c«ng ty, vµ cö mét ng­êi (trong sè thµnh viªn hîp danh ) lam Gi¸m ®èc c«ng ty. Gi¸m ®èc thùc hiÖn nhiªm vô ®iÒu hµnh c«ng viÖc trong c«ng ty, ph©n c«ng, ®iÒu hoµ, phèi hîp c«ng viÖc cña c¸c thµnh viªn hîp danh vµ thùc hiªn c¸c c«ng viÖc kh¸c theo uû quyÒn cña c¸c thµnh viªn hîp danh. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng II vai trß cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng xhcn i. gãp phÇn quan träng ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ . 1. Trªn gi¸c ®é tæng cung . Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cung cÊp cho x· héi s¶n phÈm vËt chÊt vµ dÞch vô ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu vÒ ®êi sèng , nhu cÇu cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña x· héi . Víi ­u thÕ næi tréi cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n : suÊt ®Çu t­ thÊp , dÔ chuyÓn ®æi ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt cho phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng , quy m« nhá phï hîp víi n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c hé gia ®×nh , nªn ®· thu hót ®­îc ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp d©n c­ . Tèc ®é t¨ng tr­ëng cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n kh¸ æn ®Þnh . Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã tèc ®é ph¸t triÓn vµ tèc ®é t¨ng cña c¸c n¨m tõ 1995 ®Õn 2000 th­êng cao h¬n tèc ®é t¨ng chung cña nÒn kinh tÕ (trõ n¨m 1999).Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m thêi kú 1995 – 2000 cña c¶ n­íc 6,9% ; cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ 7,2% . N¨m 2000 , tèc ®é t¨ng tr­ëng cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng nhanh h¬n nhÞp ®é t¨ng GDPcña toµn bé nÒn kinh tÕ tíi 1,5%(nÕu tÝnh theo gi¸ hiÖn hµnh ) vµ n¨m 2003 tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP trong khu vùc kinh tÕ ­ nh©n t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 7,24%. Tû träng khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong toµn nÒn kinh tÕ kh«ng nh÷ng kh«ng ®­îc c¶i thiÖn mµ cßn suy gi¶m nhÑ , chñ yÕu do trong nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 90 , nhiÒu doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®i vµo ho¹t ®éng vµ lµm thay ®æi c¬ cÊu toµn bé nÒn kinh tÕ . Sè l­îng doanh nghiÖp trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng nhanh, vµ chiwms sè l­îng lín trong tæng sè doanh nghiÖp cña c¶ n­íc thÓ hiªn qua b¶ng sau: 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Sè doanh nghiÖp cã t¹i thêi ®iÓm 1/1/2003 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 39.762 51.057 62.892 - Tæng sè doanh nghiÖp 5.531 5.067 5.033 + Doanh nghiÖp nhµ n­íc 32.702 43.993 55.555 + Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, trong ®ã: - Hîp t¸c x· 3.187 3.614 4.112 - Doanh nghiÖp t­ nh©n 18.226 22.554 24.818 + C«ng ty t­ nh©n 10.489 16.189 23.587 + C«ng ty cæ phÇn 800 1.636 3.038 + Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu 1.529 1.997 2.304 t­ n­íc ngoµi Trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n , tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m cña c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n kh¶ dÜ h¬n c¶: chung khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n 7,2% (trong ®ã doanh nghiÖp t­ nh©n 8,5% ; Cty TNHH ; Cty cæ phÇn 6,1% ; hé c¸ thÓ 7,2%). 2. Trªn gi¸c ®é tæng cÇu . Theo tÝnh to¸n cña c¸c nhµ thèng kª , ®Ó t¨ng tr­ëng 1% GDP cña ViÖt Nam cÇn t¨ng tr­ëng tiªu dïng 2,1 ®Õn 2,2% (kÓ c¶ tiªu dïng cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cho ®êi sèng ). Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn sÏ lµm tæng cÇu t¨ng nhanh , thùc hiÖn ®­îc chñ tr­¬ng kÝch cÇu cña Nhµ n­íc do më réng s¶n xuÊt lµm cho nhu cÇu c¸c yÕu tè ®Çu vµo gia t¨ng , ®ång thêi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng do s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ sè lao ®éng ®­îc huy ®éng vµo lµm t¨ng thªm . §©y chñ yÕu lµ tÇng líp cã thu nhËp thÊp nªn tû lÖ tiªu dïng cËn biªn (MPC) lín , tû lÖ tiªt kiªm cËn biªn (MPS)nhá h¬n so víi tÇng líp cã thu nhËp cao . Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng rÊt nhanh vÒ mÆt sè l­îng , nhiÒu doanh nghiÖp ®­îc h×nh thµnh v× thÕ viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ víi nhiÒu mÆt hµng trë nªn rÊt ®a d¹ng vµ phong phó . ViÖc tiªu dïng cña ng­êi d©n còng nh­ cña c¸c doanh nghiÖp t¨ng nhanh râ rÖt , doanh nghiÖp th× cÇn sö dông nhiÒu nguyªn vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , ng­êi tiªu dïng do nhu cÇu ®êi sèng ngµy cµng cao , kÌm theo mÆt hµng trë nªn phong phó ®a d¹ng cho nªn møc tiªu dïng cña toµn x· héi t¨ng rÊt nhanh v× thÕ xÐt trªn gi¸c ®é tæng cÇu th× khu 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vùc kinh tÐ t­ nh©n ®· ®ãng vai trß rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ii. T¹o viÖc lµm vµ xo¸ ®ãi g¶m nghÌo. 1. T¹o viÖc lµm. Tõ n¨m 1996 ®Õn nay , sè lao ®éng lµm viÖc trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n chØ gi¶m trong n¨m 1997 , cßn l¹i ®Òu t¨ng . Thêi ®iÓm 31-12-2000 sè l­îng lao ®éng trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ 4.643.844 ng­êi , chiÕm 12%tæng sè lao ®éng x· héi ,b»ng 1,3 lÇn tæng sè viÖc lµm trong khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc .Lao ®éng cña hé kinh doanh c¸ thÓ lµ 3.802.057 ng­êi , cña c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n lµ 841.787 ng­êi . Sù gia t¨ng cña c¸c doanh nghiÖp tû lÖ thuËn víi sù gia t¨ng vÒ sè l­îng lao ®éng phï hîp víi tr×nh ®é kü thuËt cña lao ®éng , viÖc sö dông lao ®éng t¹i chç cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gi¶m bít kh©u gi¶i quyÕt n¬i ¨n ë , c¸c ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng kh¸c nh­ ph­¬ng tiÖn giao th«ng , tr­êng häc tr¹m x¸…. , t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp d· gi¶m dÇn . Trong 5 n¨m 1996-2000 lao ®éng trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng thªm 778.681 ng­êi (t¨ng 20,4%). Trong ®ã sè lao ®éng trong c¸c doang nghiÖp t­ nh©n t¨ng thªm 487.459 ng­êi (t¨ng 237,57%); sè lao ®éng ë hé kinh doanh c¸ thÓ t¨ng thªm 292.222 ng­êi (t¨ng 8,29%). Sè lao ®éng qua thùc tÕ kh¶o s¸t ë hé kinh doanh c¸ thÓ lín h¬n nhiÒu so víi sè ®¨ng ký v× nhiÒu hé gia ®×nh chñ yÕu sö dông sè lao ®éng trong dßng hä , lao ®éng mang tÝnh thêi vô vµ lao ®éng n«ng nhµn kh«ng thÓ hiÖn trong b¸o c¸o thèng kª. T×nh h×nh thu hót lao ®éng trong nh÷ng n¨m qua thÓ hiÖn rÊt râ rÖt qua b¶ng : T×nh h×nh thu hót lao ®éng trongkhu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nh÷ng n¨m qua. (tÝnh ®Õn thêi ®iÓm 31-12 hµng n¨m) 1996 1997 1998 1999 2000 Lao ®éng (ng­êi) 3.865.163 3.666.942 3.816.942 4.097.455 4.643.844 Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn(%) 100 94,87 104,09 107,35 113,33 Tèc ®é t¨ng liªn hoµn(%) -5,13 4,09 7,35 13,33 % trong tæng lao ®éng x· héi 11,2 10,3 10,3 10,9 12,0 C«ng nghÖ kü thuËt s¶n xuÊt ngµy cµng ®­îc c¶i thiªn vµ n©ng cao , d©y truyÒn s¶n xu©t ngµy cµng hiÖn ®¹i , ®ßi hái ë c«ng nh©n mét tr×nh ®é tay nghÒ phï hîp 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc, chÝnh v× thÕ qu¸ tr×nh ®µo t¹o tay nghÒ ®­îc ®­a lªn vÞ trÝ hµng ®Çu .HiÖn nay ,tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n ®­îc n©ng cao râ rÖt , bªn c¹nh ®ã viÖc x©y dùng chiÕn l­îc vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®µo t¹o nghÒ ®­îc h×nh thµnh ,nh­ viÖc x©y dùng chiÕn l­îc vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®µo t¹o nghÒ ®Õn n¨m 2005vµ 2010.Trong ®ã cÇn chó träng ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ vµ c«ng nh©n tr×nh ®é cao cho khu vùc KTTN. MÆt kh¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ®µo t¹o tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng thuËn lîi h¬n so víi c¸ckhu vùc kinh tÕ kh¸c, hÇu hÕt ®­îc ®µo t¹o t¹i chç, th«ng qua kÌm cÆp cña ng­êi nhµ ®· cã tay nghÒ. Chi phÝ cho ®µo t¹o kh«ng ®¸ng kÓ, ®ång thêi qua truyÒn nghÒ nh­ vËy sÏ duy tr× ®­îc nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng, gãp phÇn cïng x· héi d¹y nghÒ mµ chi phÝ chung cña x· héi (kÓ c¶ chi phÝ cña t­ nh©n vµ nhµ n­íc ) kh«ng ®¸ng kÓ . ViÖc t¹o ra hiÒu chç lµm viÖcmíi ®· gãp phÇn thu hót nhiÒu lao ®éng trong x· héi, nhÊt lµ sè ng­êi trÎ tuæi hµng n¨m ®Õn tuæi lao ®éng ch­a cã viÖc lµm, gi¶i quyÕt sè d«i d­ tõ c¬ quan, doanh nghiÖp nhµ n­íc do tinh gi¶m biªn chÕ vµ gi¶i thÓ. 2. Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n ë khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n . Theo thùc tÕ kh¶o s¸t, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n th­êng cã møc t­¬ng hoÆc cao h¬n thu nhËp cña lao ®éng trång lóa ë n«ng th«n cïng ®Þa bµn. Ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n gãp phÇn rÊt quan träng ®Ó t¹o ra viÖc lµm t¹i chç cho gia ®×nh vµ ®Þa ph­¬ng , ®em l¹i thu nhËp cho ng­êi lao ®éng .Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra doanh nghiÖp n¨m 2000 cña Tæng côc Thèng Kª , møc thu nhËp trung b×nh 1th¸ng/ 1 lao ®éng (1000 ®)cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung lµ: 1041,1; DNNN lµ 1048,2; DNt­ nh©n lµ 651,1; Cty cæ phÇn lµ 993,0; TËp thÓ lµ 529,3; CtyTNHHlµ 801,8; DN cã vèn dÇu t­ n­íc ngoµi lµ 1754,5.Møc thu nhËp cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n tuy thÊp h¬n c¸c DNNN nh­ng cao h¬n khu vùc kinh tÕ tËp thÓ . Thu nhËp trung b×nh cña 1 lao ®éng trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cao gÊp 2®Õn 3 lÇn so víi møc l­¬ng c¬ b¶n cña Nhµ n­íc quy ®Þnh . II. ®ãng gãp vµ huy ®éng c¸c nguån vèn trong x· héi nép ng©n s¸h nhµ n­íc . 1. Huy ®éng c¸c nguån vèn trong x· héi sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh . 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong 10 n¨m gÇn ®©y, vèn ®Çu t­ cña khu vùc t­ nh©n t¨ng nhanh, chiÕm tû lÖ cao trong tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. N¨m 1999 tæng vèn ®Çu t­ khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®¹t 31.542 tû ®ång chiÕm 24,05%; n¨m 2000 ®¹t 35.894 tû ®ång, t¨ng 13,8% so víi n¨m 1999, chiÕm 24,31% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. N¨m 2000 vèn ®Çu t­ cña hé kinh doanh c¸ thÓ ®¹t 29.267 tû ®ång, chiÕm 19,82% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi; vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp t­ nh©n ®¹t 6.627 tû ®ång, chiÕm 4,49% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. Tæng vèn sö dông thùc tÕ cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng nhanh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n n¨m 1999 lµ 79.493 tû ®ång, n¨m 2000lµ 110.071 tû ®ång, t¨ng 38,5%. C¸c ®Þa ph­¬ng t¨ng m¹nh vèn sö dông thùc tÕ cña doanh nghiÖp lµ Hµ Néi tõ 10.164 tû ®ång (n¨m1999) t¨ng lªn 16.573 tû ®ång (n¨m2000), t¨ng 63,05%; t­¬ng øng ë thµnh phè Hå ChÝ Minh tõ 36.954 tû ®ång t¨ng lªn 52.353 tû ®ång, t¨ng 41,67%… Trong hai n¨m 2001-2002, sau khi cã luËt doanh nghiÖp ra ®êi, sè doanh nghiÖp t­ nh©n ra ®êi 35.440,víi sè vèn ®¨ng ký ®¹t 40.455 tû ®ång, nhiÒu h¬n sè doanh nghiÖp t­ nh©n ®­îc thµnh lËp trong 5 n¨m tr­íc céng l¹i . N¨m 2003 , khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n chiÕm 26,7% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn, hÇu hÕt gi¸ trÞ n«ng nghiÖp, chiÕm 25,5% gi¸ trÞ c«ng nghiÖp, phÇn lín gi¸ trÞ dÞch vô, 48% kim ng¹ch xuÊt khÈu. 2. §ãng gãp phÇn lín vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc. Víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ®ãng gãp rÊt lín vµo sù ph¸t triÓn cña ®¸t n­íc, víi sè vèn huy ®éng lín trong toµn x· héi, khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ®ãng gãp ngµy cµng t¨ng vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc N¨m 2000 nép ®­îc 5.900 tû ®ång, ­íc tÝnh chiÕm 7,3%tæng thu ng©n s¸ch t¨ng 12,5% so v¬2Ý n¨m 1999. §Õn n¨m 2001, khu vùc doanh nghiÖp t­ nh©n Nép ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¹t trªn 11.075 tû ®ång, chiÕm 14,8%tæng thu ng©n s¸ch. Qua sè liÖu cho chóng ta thÊy khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã vai trß rÊt lín trong nguån thu ng©n s¸ch cña nhµ n­íc .Trong n¨m 2001 chiÕm 14,8% trong tæng ng©n s¸ch nhµ n­íc víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chong th× chØ trong mét vµi n¨m gÇn ®©y khu vùc kinh tÕ nµy sÏ thÓ hiÖn mét vÞ thÕ quan träng trong c¬ cÊu 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nÒn kinh tÕ vµ lµ chç dùa v÷ng ch¾c trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. IV. thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ x· héi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. 1. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ. S ù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu míi thóc ®Èy hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §· xuÊt hiÖn nhiÒu doanh nh©n kinh doanh thµnh ®¹t, ®­a doanh nghiÖp cña m×nh ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®­îc ®êi sèng ng­êi lao ®éng, ®ãng gãp ngµy cµng nhiÒu cho x· héi, ®­îc x· héi t«n vinh. Tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ngµy cµng tiÕn bé h¬n, sè l­îng hµng ho¸ tham gia xuÊt khÈu ngµy cµng t¨ng. NhiÒu s¶n phÈm cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc xuÊt khÈu uû th¸c qua doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cßn tham gia nhiÒu c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. XuÊt khÈu trùc tiÕp cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®Õn nay ®· t¨ng kh¸, 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 ®¹t 2.189.330.000 USD, trong ®ã c¸c c«ng ty cæ phÇn ®¹t 1.606.489.900 USD, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ®¹t 211.900.000 USD (sè liÖu cña Tæng côc h¶i quan). C¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®· tham gia tÝch cùc vµo xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, ®Õn n¨m 2000 sè doanh nghiÖp t­ nh©n tham gia xuÊt khÈu trùc tiÕp t¨ng lªn 16.200 doanh nghiÖp. NhiÒu doanh nghiÖp t­ nh©n ®· xuÊt khÈu ®­îc nh÷ng s¶n phÈm tõ hµng thñ c«ng mü nghÖ, thùc phÈm chÕ biÕn (nh­ c¸ kh« ®i NhËt B¶n, c¸ kho té ®i Mü…), ®Õn c¶ r¬m s¹ch lµ nh÷ng mÆt hµng mµ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ch­a quan t©m ®Õn. V× thÕ khu vùc ngoµi quèc doanh trong n­íc tõ chç chØ chiÕm 11% gi¸ trÞ xu©ts khÈu vµo n¨m 1997 nh­ng ®Õn quýI-2002 ®· t¨ng lªn kho¶ng 31% (kh«ng tÝnh gi¸ trÞ xuÊt khÈu dÇu th«). Gýa trÞ xuÊt khÈu tõ møc kho¶ng 5% ®· t¨ng lªn 24% trong c¸c thêi ®iÓm t­¬ng øng (thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam sè 66 ngµy 3-6-2002). C¸c doanh nghiÖp , c«ng ty ®¨ng ký s¶n xuÊt kinh doanh theo ph¸p luËt vµ ®­îc tù do s¶n xuÊt kinh doanh tù do chän mÆt hµng s¶n xuÊt hay kinh doanh. ThÞ tr­êng ViÖt Nam víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· t¹o ra m«i tr­êng hîp t¸c trªn c¬ së 2 bªn cïng cã lîi vµ c¹nh tranh d­íi sù qu¶n lý 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cña nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn phat triÓn nhanh chãng kinh tÕ ViÖt Nam , hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. 2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ . Sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n gãp phÇn thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng ë n«ng th«n vµo c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp, nhÊt lµ c«ng nghiÖp ®· gióp chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ tõng ®Þa ph­¬ng, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®©t n­íc. Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng vÒ sè l­îng vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ . NÕu nh­ tr­íc ®©y , kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n kh«ng ®­îc thõa nhËn, bÞ coi lµ ®èi t­îng cña c¸ch m¹ng XHCN, ph¶i ®ù¬c c¶i t¹o xo¸ bá, víi t­ t­ëng nh­ thÕ trong giai ®o¹n ®ã kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vÉn chua ®­îc ph¸t triÓn mµ hÇu nh­ cßn bÞ vïi dËp , kinh tÕ ®Êt n­íc víi sù hiÖn diÖn toµn bé bëi kinh tÕ tËp thÓ víi c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp. Tõ ®­êng lèi ®æi míi (§¹i héi 6 cña §¶ng th¸ng 12.1986) kh¼ng ®Þnh x©y dùng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta víi c¬ cÊu nhiÒu h×nh thøc së h÷u, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tån t¹i l©u dµi th× kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®ù¬c ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ, t¹o cho c¬ cÊu kinh tÕ cã xu h­íng chuyÓn dÞch c©n b»ng gi÷a kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n víi kinh tÕ tËp thÓ . C¬ cÊu kinh tÕ cã xu h­íng chuyÓn dÞch c©n b»ng kh«ng chØ thÓ hiÖn vÒ sè l­îng gi÷a kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ kinh tÕ tËp thÓ , mµ cßn thÓ hiÖn rÊt râ trong sù ph¸t triÓn cña c¸c vïng l·nh thæ, vµ gi÷a c¸c ngµnh. C¸c doanh nghiÖp ®¨ng ký ho¹t ®éng chñ yÕu trong lÜnh vùc kinh doanh th­¬ng m¹i chiÕm 42% tæng sè doanh nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng 31%, dÞch vô kh¸c 22%, n«ng nghiÖp chØ chiÕm 5%. Tr×nh ®é s¶n xuÊt cña khu vùc kinh tª t­ nh©n ngµy cµng tiÕn bé , víi m¸y mãc trang thiÕt bÞ ngµy cµng hiÖn ®¹i v× thÕ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ngµy cµng nhiÒu, mÉu m· phong phó vµ chÊt l­îng dÇn ®­îc c¶i thiÖn.Tham gia tÝch cùc vµo xuÊt khÈu trùc tiÕp. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng III Thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n hiÖn nay I. kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¨ng vÒ mÆt sè l­îng. 1. Thêi kú tr­íc n¨m 1986. §Êt n­íc thèng nhÊt, c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi c¶ n­íc. KÕ ho¹ch 5 n¨m 1976-1980 ngoµi nhiÖm vô kh¾c phôc hËu qu¶ chiÕn tranh, tiÕn hµnh c¶i t¹o kinh tÕ miÒn Nam theo m« h×nh kinh tÕ miÒn B¾c. TiÕp tôc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá ë miÒn B¾c, ®ång thêi triÓn khai m¹nh mÏ ë miÒn Nam. Nh­ng kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vÉn tån t¹i, trong c«ng nghiÖp vÉn cã trªn d­íi 60 v¹n ng­êi s¶n xuÊt c¸ thÓ n¨m 1980:50,3v¹n; n¨m 1981: 55,1 v¹n; n¨m 1983:66,6 v¹n; n¨m 1984:64 v¹n; n¨m 1985:59,3 v¹n. Sè l­îng lao ®éng ho¹t ®éng trong kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vÉn chiÕm trªn 20%tæng sè lao ®éng ngµnh c«ng nghiÖp; n¨m1980: 22,3%;n¨m1984: 26%; n¨m 1985:23%;n¨m 1986: 23,2%. Gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp do khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n t¹o ra hµng n¨m chiÕm trªn d­íi 15% gi¸ trÞ s¶n l­îng toµn ngµnh c«ng nghiÖp. Nh÷ng ng­êi kinh doanh th­¬ng nghiÖp nh÷ng n¨m 1980còng ë møc 60 v¹n. N¨m 1980:63,7 v¹n; n¨m 1985: 63,7 v¹n; n¨m 1986: 56,8 v¹n. Nh÷ng sè liÖu trªn cho thÊy søc sèng cña kinh tÕ c¸ thÓ rÊt bÒn bØ, sù hiÖn diÖn cña thµnh phÇn kinh tÕ nµy trong suèt thêi gian dµ nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, cÇn ph¶i biÕt sö dông mÆt tÝch cùc cña nã lµm cho d©n giµu, n­íc m¹nh. 2. Thêi kú sau n¨m 1986. Tõ ®­êng lèi ®æi míi (®¹i héi VI cña §¶ng 12-1986) kh¼ng ®Þnh x©y dùng, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta víi c¬ cÊu nhiÒu h×nh thøc së h÷u, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tån t¹i l©u dµi. NghÞ quyÕt trung ­¬ng kho¸ VI ghi râ:”ChÝnh sachs kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cã ý nghÜa chiÕn l­îc l©u dµi, cã tinh quy luËt tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt línXHXN vµ thÓ hiÖn tinh thÇn d©n chñ vÒ kinh tÕ”, “T­ nh©n ®­îc kinh doanh kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m« ®Þa bµn ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh nghÒ mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm”. Nhê cã chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc thõa nhËn vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn, ®ãng gãp tÝch cùc vµo ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong c«ng nghiÖp t­ nh©n ®· ®Çu t­ thªm vèn ®Ó më réng c¸c c¬ së hiÖn cã, hoÆc x©y dùng thªm c¸c c¬ së míi. N¨m 1988 khu vùc nµy ®Çu t­ thªm 80 tû ®ång, thµnh lËp thªm 17.000 c¬ së, trong ®ã c¸ 46 xÝ nghiÖp t­ nh©n; 1.100 c¬ së tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ h¬n 15.000 hé c¸ thÓ. N¨m 1989 sè vèn ®Çu t­ t¨ng thªm 102 tû ®ång, sè xÝ nghiÖp t­ nh©n t¨ng gÊp 4 lÇn so víi n¨m 1988(tõ 318 xÝ nghiÖp t¨ng lªn 1.284 xÝ nghiÖp); hé tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ c¸ thÓ tõ 31,85 v¹n lªn 33,33 v¹n, t¨ng 4,6%. Trong hai n¨m 1990-1991 sè vèn t¨ng thªm mçi n¨m kho¶ng 100 tû ®ång. N¨m 1989 thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n thu hót thªm 39,5 ngh×n lao déng . N¨m 1990 ®· ban hµnh LuËt c«ng ty vµ luËt doanh nghiÖp, ®· t¹o ®éng lùc cho khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n tiÕp tôc ph¸t triÓn. N¨m 1991 so víi n¨m 1990 t¨ng thªm 4.000 c¬ së vµ lao ®éng t¨ng thªm 10 ngh×n ng­êi. Tû träng gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp khu vùc t­ nh©n, c¸ thÓ chiÕm trong gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng toµn ngµnh c«ng nghiÖp t¨ng kh¸ nhanh n¨m 1986 lµ:15,6% th× ®Õn n¨m 1990 lµ:26,5%. Trong giao th«ng vËn t¶i, n¨m 1990 cã 97.194 hé t­ nh©n c¸ thÓ lµm dÞch vô vËn t¶i. Tæng sè lao ®éng vËn t¶i 138,5 ngh×n ng­êi. N¨m 1990 thùc hiÖn vËn chuyÓn 16,6 triÖu tÊn hµng ho¸ chiÕm 36,3%khèi l­îng vËn chuyÓn hµng ho¸ cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ 165,3 triÖu l­ît hµnh kh¸ch, chiÕm 28,6% khèi l­îng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch toµn ngµnh. Trong th­¬ng nghiÖp, lao ®éng cña thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn nhanh chãng: n¨m 1986: 64 v¹n ng­êi; th× ®Õn n¨m 1990 ®· t¨ng lªn 81,1 v¹n ng­êi. Ngoµi ra cßn cã lùc l­îng th­¬ng nghiÖp kh«ng chuyªn tham gia ho¹t ®éng, n¨m 1990 cã kho¶ng 16 v¹n ng­êi. Tû träng doanh sè b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cña t­ nh©n trong tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ dÞch vô tiªu dïng x· héi ngµy cµng lín : n¨m 1986:45,6%th× ®Õn n¨m 1990:66,9%; vµ n¨m 1991 ®¹t:73,1%. Sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vÉn tiÕp tôc trong nh÷ng n¨m 1991-1996, nh­ng trong 2 n¨m 1997- 1998 tèc ®é ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n chËm l¹i do khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc , sè hé kinh doanh c¸ thÓ n¨m 1997 gi¶m, sè doanh nghiÖp n¨m 1998 gi¶m. N¨m 1999 LuËt doanh nghiÖp ®­îc quèc héi th«ng qua vµ n¨m 2000 ban hµnh LuËt doanh nghiÖp (thay cho LuËt C«ng ty vµ LuËt doanh nghiÖ¨yt nh©n tr­íc ®©y). §¹o luËt nµy ®i vµo cuéc sèng rÊt nhanh, t¹o ra b­íc ph¸t triÓn ®ét biÕn cña kinh tÕ 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. t­ nh©n, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp t­ nh©n tõ n¨m 2000 ®Õn nay. Theo tæng côc thèng kª, ®Õn cuèi n¨m 2000 c¶ n­íc cã kho¶ng 59.473 doanh nghiÖp t­ nh©n víi sè vèn 52.000 tû ®ång, sö dông 600.000 lao ®éng vµ ®ãng gãp 7,6%GDP. Sù t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ nµy chñ yÕu lµ do m«i tr­êng kinh doanh cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ®­îc c¶i thiÖn mét c¸ch c¬ b¶n, LuËt Doanh nghiÖp vµ c¸c nghÞ ®Þnh sè 57 vµ 44 cã vai trß quan träng nhÊt, t¹o ra nh÷ng b­íc ngoÆt ph¶ triÓn. Sè doanh nghiÖp thµnh lËp trong vßng mét n¨m sau khi cã luËt doanh nghiÖp n¨m 2000 t­¬ng ®­¬ng víi sè l­îng doanh nghiÖp cña 5n¨m tr­íc ®©y. II. Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n theo ngµnh nghÒ tæ chøc kinh doanh. 1. Trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. Cïng víi sù ®æi míi trong kinh tÕ hîp t¸c, c¸c LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi, LuËt §Çu t­ trong n­íc, LuËt Th­¬ng m¹i th«ng qua vµo ®Çu nh÷ng n¨m 90 ®· t¸c ®éng rÊt m¹nh vµo khu vùc n«ng nghiÖp, tíi hµng triÖu n«ng d©n ViÖt Nam. Kinh tÕ hé gia ®×nh n«ng d©n, kinh tÕ trang tr¹i, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt c«ng nghiÖp ë n«ng th«n (ngµnh nghÒ truyÒn thèng, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, dÞch vô…) ph¸t triÓn rÊt m¹nh, t¹o nªn sù thay ®æi to lín bé mÆt cña nhiÌu vïng n«ng th«n. NÕu nh­ n¨m 1990, sè k­îng c¸c hé c¸ thÓ cã kho¶ng trªn 9,4 triÖu hé th× ®Õn n¨m 1995 ®· lªn tíi 11.974.595 hé ho¹t ®éng trªn gÇn 9.000 x· trong kh¾p 7 vïng sinh th¸i. Trong ®ã, sè hé n«ng nghiÖp lµ 9.528.896 hé ( chiÕm 79,58%); hé l©m nghiÖp 18.156 hé (0,15%); hé thuû s¶n:229.909 hé (1,92%); hé c«ng nghiÖp:160.370 hé (1,34%); hé x©y dùng: 31.914 hé (0,27%); hé th­¬ng nghiÖp: 384.272 hé (3,21%); hé dÞch vô:14.156 hé (1,18%); hé kh¸c:1.479.341 hé (12,35%). Trong sè c¸c hé ®ã, nhãm hé n«ng nghiÖp chiÕm tû träng lín nhÊt(79,58%), nÕu hiÓu n«ng nghiÖp theo nghÜa réng- bao gåm c¶ n«ng l©m ng­ nghiÖp th× hÞ« n«ng nghiÖp cßn chiÕm tû träng lín h¬n n÷a:81,65%, nÕu xet theo c¬ cÊu h×nh thµnh phÇn th× sè hé x· viªn lµ 7.078.179 hé (59,11%); hé c¸ thÓ lµ 3.333.788 hé (27,84%); hé n«ng d©n chuyªn lµm thuª lÇ 672.319 hé (5,61%). CÇn l­u ý lµ hé x· viªn nãi ë ®©y ®· lµ hé kinh tÕ tù chñ, hä cã quyÒn sö dông ruéng ®Êt mµ Nhµ n­íc giao cho hä l©u dµi 9víi 5 quyÒn theo LuËt §Êt ®ai), hä tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ trong trång trät vµ ch¨n nu«i do hä tæ chøc, HTX chØ hç trî mét sè kh©u dÞch vô, do ®ã, trªn thùc tÕ lµ hé c¸ thÓ. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh­ vËy, trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp sè hé t­ nh©n, c¸ thÓ chiÕm tû träng lín 81,65%. §©y thùc sù lµ lùc l­îng kinh tÕ m¹nh thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau ®©y: -ChØ trong thêi gian ng¾n, c¸c hé n«ng d©n ®· mua s¾m rÊt nhiÒu trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho n«ng nghiÖp lªn mét b­íc: c¸c hé n«ng d©n s¾m thªm ®­îc 109.483 m¸y ph¸t ®iÖn, 9.088 ®éng c¬ ®iÖn, 36.011 ®éng c¬ ch¹y x¨ng, 97.808 m¸y tuèt lóa, 28.643 m¸y kÐo lín , 75.286 m¸y kÐo nhá, 537.809 m¸y b¬m, 106.305 m¸y xay, 15.157 m¸y nghiÒn thøc ¨n gia sóc, 11.392 m¸y c­a. NÕu kÓ thªm nh÷ng ®ãng gãp cña n«ng d©n vµo x©y dùng ®­êng ®iÖn, ®­êng, tr­êng tr¹m th× rÊt lín. - Còng chØ trong thêi gian kh«ng l©u, theo b¸o c¸o cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n th× n«ng d©n n­íc ta ®· bá vèn lËp trªn 110.000 trang tr¹i, trong ®ã riªng c¸c tØnh phÝa b¾c 67.000 trang trÞ. Trang tr¹i lµ nh÷ng tæ chøc kinh tÕ n»m trong khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n nh»m ®­a s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lªn tr×nh dé s¶n xuÊt hµng ho¸; chñ trang tr¹i bá vèn ra kinh doanh ( sè vèn nµy kh¸ lín, theo ®iÒu tr cña Tr­êng ®¹i häc Kinh tÕ quèc d©n ë thêi ®iÓm th¸ng 4-1999 th× vèn b×nh qu©n cña mét trang trÞ lµ 291,43 triÖu ®ång- §¾c L¾c cao nhÊt 619,5 triÖu ®ång, Yªn B¸i thÊp nhÊt lµ 95.9 triÖu ®ång, chñ yÕu lµ vèn tù do cã cña chñ trang tr¹i 91,03%). C¸c trang trÞ ®· t¹o ra mét l­îng hµng ho¸ lín; trung b×nh mét trang tr¹i cung cÊp mét l­îng gi¸ trÞ hµng ho¸ lµ 91,449 triÖu ®ång, trong ®ã tû träng hµng ho¸ lµ 86,74%. Sè hµng ho¸ nµy chñ yÕu lµ n«ng s¶n, h¶i s¶n, mét sè nhá lµ s¶n phÈm ch¨n nu«i. Kinh tÕ trang tr¹i ®· gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp ViÖt Nam lªn kinh tÕ hµng ho¸, gi¶i quyÕt nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Cã thÓ nãi, khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong n«ng nghiÖp thêi gian qua ®· gãp phÇn xøng ®¸ng vµo thµnh tÝch cña ngµnh n«ng nghiÖp nãi chung: t¹o ra ¼ tæng s¶n l­îng cña ViÖt Nam, vµ 30% kim ng¹ch hµng xuÊt khÈu9 bao gåm c¶ thuû s¶n). 2. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp . Víi c¬ chÕ míi, khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n còng th©m nhËp m¹nh mÏ vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp. Toµn bé khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong c«ng nghiÖp (bao gåm c¸c doanh nghiÖp hé gia ®×nh, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong n­íc, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi) ®· ®ua phÇn ®ãng gãp vµo s¶n l­îng c«ng nghiÖp c¶ n­íc tõ 375 n¨m 1990 lªn 58% n¨m 2000, trong ®ã ®ãng gãp quan träng 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc dÇu khÝ vµ lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ t¹o (khu vùc t­ nh©n trong n­íc n¨m 2000 chiÕm 22,7%, khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 35,25). Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong n­íc mµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp hé gia ®×nh cã vai trß rÊt quan träng trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ t¹o. N¨m 1999 cã 600.000 doanh nghiÖp hé gia ®×nh nhá ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ t¹o, chiÕm ¼ sè doanh nghiÖp rÊt nhá, ®ãng gãp 285 gi¸ trÞ gia t¨ng trong c«ng nghiÖp chÕ t¹o. Ngoµi ra cßn 5600 doanh nghiÖp võa vµ nhá còng ho¹t ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o vµ t¹o ra 10% GDP cña ngµnh c«ng nghiÖp nµy. Vai trß cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong c«ng nghiÖp sÏ cßn t¨ng h¬n n÷a v× nh÷ng ®æi míi trong thÓ chÕ rÊt m¹nh víi nh÷ng bé luËt míi ra ®êi tõ n¨m 1998 ®Õn nay, nhÊt lµ LuËt Doanh nghiÖp míi ®­îc phª chuÈn n¨m 1999 vµ cã hiÖu lùc thùc hiÖn tõ n¨m 2000, kÌm theo viÖc b·i bá h¬n 100 lo¹i giÊy phÐp kinh doanh g©y phiÒn hµ, c¶n trë; LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi còng ®­îc söa ®æi víi nh÷ng thuËn lîi míi cho c¸c nhµ ®Çu t­ … Riªng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÐ t­ nh©n trong ho¹t ®éng c«ng nghiÖp (bao gåm c¶ tiÓu, thñ c«ng nghiÖp) còng ph¸t triÓn rÊt m¹nh vµ ®ãng gãp lín vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung, kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n nãi riªng. Theo sè liÖu cña Tæng Côc Thèng kª vµ cña mét sè c¬ quan chøc n¨ng, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trong n«ng th«n c¶ n­íc cã kho¶ng tõ 18% ®Õn 20% sè hé n«ng d©n tham gia ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp, trong ®ã mét nöa lµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ x©y dùng thuéc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, c¸ thÓ vµ hé gia ®×nh (mµ vÒ c¬ b¶n chóng ta cã thÓ xÕp vµo khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n0. Theo b¸o c¸o cña héi nghÞ nhãm t­ vÊn c¸c nhf tµi trî ch ViÖt Nam (n¨m1998) th× khu vùc t­ nh©n trong n«ng th«n c¶ n­íc hiÖn cã kho¶ng 24.000 doanh nghiÖp vµ tæ hîp s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã cã 33% lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ hîp t­ nh©n trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ tiªu thñ c«ng nghiÖp. 3. Trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i vµ dÞch vô . §©y lµ lÜnh vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ho¹t ®éng s«i næi, ngµy cµng lÊn ¸t khu vùc quèc doanh. Sè l­îng t¨ng lªn nhanh chãng: n¨m 1986 cã56,8 v¹n hé, n¨m 1987 ®· lµ 64 v¹n hé , n¨m 1988 lµ 71,9 v¹n hé, n¨m 1989 lµ 81,1 v¹n hé vµ 16 v¹n hé kinh doanh kh«ng chuyªn nghiÖp, n¨m 1995 lµ 94 v¹n hé. T­ th­¬ng vµ hé c¸ thÓ ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc l­u chuyÓn hµng ho¸ vµ dÞch vô : n¨m 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1987, khu vùc nµy ®¶m nhËn tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ vµ dÞch vô tiªu dïng x· héi lµ 59%, n¨m 1988 lµ 59.6%, n¨m 1989lµ 66,9%, n¨m 1990 lµ 69,6%, n¨m 1991lµ74,9%. Trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i dÞch vô , cßn ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong xuÊt nhËp khÈu. Tû träng cña khu vùc doanh nghiÖp t­ nh©n trong n­íc trong gi¸ trÞ xuÊt khÈu kh«ng kÓ dÇu löa ®· t¨ng tõ 125 trong n¨m 1997 lªn 22% vµo gi÷a n¨m 2000 vµ tû träng trong gi¸ trÞ nhËp khÈu ®· t¨ng tõ 4% lªn tíi 16%. NÕu tÝnh c¶ doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi th× khu vùc doanh nghiÖp t­ nh©n ®· ®ãng gãp trong xuÊt khÈu lµ 35% n¨m 1997 vµ 54%gi÷a n¨m 2000. 4. Trong xÊy dùng kÕt cÊu h¹ tÇng. Víi chiÕn l­îc phat triÓn khinh tÕ – x· héi 10 n¨m, Chnhs phñ ®· ®Ò ra ch­¬ng tr×nh víi rÊt nhiÒu k× väng vÒ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, bao gåm nh÷ng ch­¬ng tr×nh lín vÒ ph¸t triÓn ®­êng s¾t, ®­êng bé víi hÖ thèng cÇu qua s«ng, ®­êng hµng kh«ng vÐi hÖ thèng c¸c s©n bay quèc tÕ vµ néi ®Þa. KÕt cÊu h¹ tÇng cã vÞ trÝ quan träng trong viÖc thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi nh­ng ®Ó cã hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ph¸t triÓn nh­ kÕ ho¹ch cña ChÝnh phñ th× cÇn cã nguån vèn rÊt lín mµ nÕu chØ Nhµ n­íc th× kh«ng ®ñ søc thùc hiÖn. Nh÷ng chØ sè sau ®©y cho thÊy râ ®iÒu nµy: sè vèn ®Çu t­ cho ngµnh n¨ng l­îng hµng n¨m xÊp xØ 2-2,5 tû USD, trong ®ã ngµnh ®iÖ dù kiÕn cÇn sè vèn ®Çu t­ trung b×nh hµng n¨m lµ 1,5-2 tû USD mµ 52-58%dµnh cho s¶n xuÊt ®iÖn vµ 42-48% dµnh cho truyÒn t¶i vµ ph©n phèi ®iÖn. V× kÕt cÊu h¹ tÇng ngµnh n¨ng l­îng cña ViÖt Nam cßn l¹c hËu nªn ph¶i dµnh 5,3-5,5% GDP ®Çu t­ cho lÜnh vùc nµy, gÊp h¬n 2 lÇn c¸c n­íc §«ng ¸. Víi ngµnh giao th«ng vËn t¶i, nhu cÇu ®Çu t­ còng rÊt lín. Theo nghiªn cøu chiÕn l­îc giao th«ng vËn t¶i quèc gia ViÖt Nam th× sè vèn cÇn thiÕt ®Ó ®Çu t­ lµ 11,6 tû USD t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 2,5%GDP tÝch luü. NÕu tÝnh c¶ chØ tiªu b¶o d­ìng mµ Nhµ n­íc bá ra th× tæng sè vèn cÇn thiÕt lµ 14,2 tûUSD, t­¬ng ®­¬ng 2,8% GDP tÝch luü trong thêi gian 10 n¨m 2001-2010. ChØ víi 2 ngµnh nªu trªn, sè vèn hµng n¨m cÇn thiÕt cho ®Çu t­ ®· lµ 3,4-3,5 tû USD, ®ã lµ ch­a kÓ nh÷ng ngµnh kÕt cÊu h¹ tÇng kh¸c ( nh­ viÔn th«ng , n­íc s¹ch vµ vÖ sinh …). Trong thËp kû tíi, nhu cÇu vèn sÏ rÊt lín, ­íc tÝnh kho¶ng 6-7%GDP, t­¬ng ®­¬ng víi toµn bé ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ c«ng tr­íc ®©y. V× thÕ viÖc thu hót sù tham gia cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ hÕt søc quan träng. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
841 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2