Mối liên quan kiến thức, thái độ, thực hành nuôi con của bà mẹ với tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ ở các trường mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang năm học 2013-2014

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> MỐI LIÊN QUAN KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH NUÔI CON<br /> CỦA BÀ MẸ VỚI TÌNH TRẠNG SUY DINH DƯỠNG<br /> CỦA TRẺ Ở CÁC TRƯỜNG MẪU GIÁO<br /> TẠI THÀNH PHỐ MỸ THO TỈNH TIỀN GIANG NĂM HỌC 2013 – 2014<br /> Trần Quang Dư*, Nguyễn Quang Ngọc**, Tạ Văn Trầm*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Một trong những nguyên nhân hàng đầu của suy dinh dưỡng (SDD) là do kiến thức và<br /> phương pháp nuôi con của các bà mẹ chưa đúng.<br /> Mục tiêu: Xác định mối liên quan giữa kiến thức, thái độ, thực hành nuôi con của bà mẹ với tình trạng suy<br /> dinh dưỡng của trẻ.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả.<br /> Kết quả: Có mối liên quan giữa từng kiến thức, thái độ, thực hành nuôi con của các bà mẹ với tình trạng<br /> SDD của trẻ. Có mối liên quan giữa kiến thức chung, thái độ chung, thực hành chung của bà mẹ với tình trạng<br /> SDD của trẻ.<br /> Kết luận: Có mối liên quan giữa kiến thức, thái độ, thực hành nuôi con của các bà mẹ với tình trạng SDD<br /> của trẻ.<br /> Từ khóa: Suy dinh dưỡng, kiến thức, thái độ, thực hành.<br /> ABSTRACT<br /> RELATIONSHIP BETWEEN MOTHERS’ KNOWLEDGE, ATTITUDE, PRACTICE<br /> WITH MALNUTRITION STATUS OF THEIR CHILDREN IN NURSERY SCHOOL<br /> IN MY THO CITY, TIEN GIANG PROVINCE IN 2013 – 2014<br /> Tran Quang Du, Nguyen Quang Ngoc, Ta Van Tram<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 19 - No 5 - 2015: 21 - 26<br /> <br /> Background: One of the leading causes of malnutrition is due to the knowledge and methods of mothers is<br /> not right.<br /> Objectives: Determining the relationship between knowledge, attitude and practice of mothers in raising<br /> children with malnutrition status of children.<br /> Methods: Cross-sectional descriptive.<br /> Results: Correlation between knowledge, attitudes and practices of mothers in raising children with<br /> malnutrition status of children. Correlation between general knowledge, general attitude, common practice of<br /> mothers of with their children’ malnutrition status.<br /> Conclusion: Correlation between knowledge, attitudes and practices of mothers in raising children with<br /> malnutrition status of children<br /> Key words: Malnutrition, knowledge, attitude, practice.<br /> <br /> <br /> * Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang ** Bệnh viện Đa khoa PhúThọ<br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS Tạ Văn Trầm - ĐT: 0913771779 - Email: tavantram@gmail.com<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 21<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ và phát triển quan trọng, làm nền tảng cho sự<br /> phát triển của trẻ về sau(1). Theo nhiều y văn,<br /> Hiện nay SDD vẫn là vấn đề sức khỏe toàn<br /> một trong những nguyên nhân hàng đầu của<br /> cầu. Năm 2011 theo số liệu của Tổ chức Y tế<br /> SDD là do kiến thức và phương pháp nuôi con<br /> Thế giới (TCYTTG) và Quỹ Nhi đồng Liên<br /> của các bà mẹ chưa đúng(4,8). Mục tiêu của<br /> hiệp quốc (QNĐLHQ), số trẻ dưới 5 tuổi bị<br /> “Chiến lược Quốc gia về Dinh dưỡng giai<br /> SDD thể thấp còi là 165 triệu, SDD thể nhẹ cân<br /> đoạn 2011 - 2020” là nâng cao hiểu biết và tăng<br /> là 101 triệu và trong khoảng 3 triệu trẻ tử vong<br /> cường thực hành dinh dưỡng hợp lý, trong đó<br /> trên toàn thế giới thì hơn một phần ba số<br /> nâng cao tỉ lệ nữ thanh niên được huấn luyện<br /> trường hợp liên quan đến SDD(5). Do đó<br /> về dinh dưỡng và kiến thức cơ bản về làm mẹ<br /> TCYTTG đã đưa ra mục tiêu giảm tỉ lệ SDD trẻ<br /> đạt 60% vào năm 2015(1). Vì vậy trong những<br /> em xuống dưới 15% vào năm 2015(6,7). Tuy<br /> năm qua, kế hoạch dinh dưỡng quốc gia tập<br /> nhiên, mục tiêu này khó có thể đạt được một<br /> trung nhiều vào việc tuyên truyền, giáo dục<br /> cách dễ dàng vì giảm tỉ lệ SDD không chỉ phụ<br /> kiến thức, thực hành về dinh dưỡng mà người<br /> thuộc vào tăng trưởng kinh tế, giảm bớt đói<br /> dân có thể thực hiện được bằng khả năng và<br /> nghèo mà còn phụ thuộc nhiều vào những nỗ<br /> phương tiện sẵn có tại gia đình. Mỹ Tho là<br /> lực làm thay đổi nhận thức và hành vi của<br /> thành phố trung tâm của tỉnh Tiền Giang, có<br /> cộng đồng. Tại Việt Nam, theo kết quả điều tra<br /> điều kiện kinh tế, xã hội phát triển và được tập<br /> của Viện Dinh dưỡng từ năm 1999 đến năm<br /> trung đầu tư nhiều nhất của tỉnh. Năm 2013,<br /> 2011 về tình trạng dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi<br /> thành phố Mỹ Tho hoàn thành chỉ tiêu phổ<br /> của cả nước thì tỉ lệ SDD thể nhẹ cân giảm từ<br /> cập giáo dục mầm non. Đây là một điều kiện<br /> 36,7% xuống 16,8% và thể thấp còi từ 38,7%<br /> rất tốt để thành phố triển khai các chương<br /> xuống còn 27,5%. Trước tình hình này, ngày<br /> trình giáo dục, chăm sóc sức khỏe trẻ ở lứa<br /> 22 tháng 2 năm 2012, Thủ tướng Chính phủ<br /> tuổi mẫu giáo có hiệu quả hơn. Đồng thời đó<br /> phê duyệt “Chiến lược Quốc gia về Dinh<br /> cũng là điều kiện thuận lợi để việc tuyên<br /> dưỡng giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến<br /> truyền, phổ biến kiến thức về y tế cho các bà<br /> năm 2030” với mục tiêu giảm tỉ lệ SDD thể<br /> mẹ được tốt hơn.<br /> thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 26%, tỉ lệ<br /> SDD thể nhẹ cân dưới 15% vào năm 2015 và Theo điều tra của Viện Dinh dưỡng, tỉ lệ trẻ<br /> tiếp tục giảm các tỉ lệ này lần lượt còn dưới SDD thể nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi của tỉnh Tiền<br /> 23% và dưới 12,5% vào năm 2020(1). Năm 2030 Giang năm 2012 là 13,9%, thể thấp còi là 26,4%(2).<br /> phấn đấu giảm SDD trẻ em xuống dưới mức Mặc dù SDD trẻ em vẫn đang là vấn đề sức khỏe<br /> cộng đồng quan trọng cần can thiệp tích cực<br /> có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng (SDD thể thấp<br /> nhưng từ trước đến nay, tại Tiền Giang nói<br /> còi dưới 20% và SDD thể nhẹ cân dưới 10%).<br /> chung và thành phố Mỹ Tho nói riêng, chưa có<br /> Một trong những giải pháp của chiến lược này<br /> công trình nghiên cứu về kiến thức, thái độ, thực<br /> là tập trung giảm tỉ lệ SDD thể nhẹ cân, sớm<br /> hành nuôi con của các bà mẹ. Do đó để tìm hiểu<br /> đưa chỉ tiêu giảm SDD thể thấp còi thành một<br /> về vấn đề này, từ đó làm cơ sở đề xuất những<br /> chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội của các địa<br /> giải pháp thiết thực, hiệu quả trong công tác<br /> phương và của quốc gia. Đồng thời tăng nâng cao kiến thức, thực hành nuôi con của<br /> cường nghiên cứu đề xuất chính sách hỗ trợ người mẹ, góp phần giảm tỉ lệ SDD trẻ em trong<br /> dinh dưỡng học đường trước hết là ở lứa tuổi tỉnh nên chúng tôi quyết định thực hiện đề tài<br /> mầm non và tiểu học. Đặc biệt là lứa tuổi mầm nghiên cứu. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành<br /> non, một trong những giai đoạn tăng trưởng nghiên cứu đề tài này với mục tiêu là Xác định<br /> <br /> <br /> 22 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> mối liên quan kiến thức, thái độ, thực hành nuôi SDD nhẹ cân<br /> Kiến thức Tần số p<br /> con của bà mẹ với tình trạng suy dinh dưỡng của n (%)<br /> Không đúng 273 13 (4,8) p = 0,007<br /> trẻ ở các trường mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho<br /> Thời điểm ăn dặm 2<br /> tỉnh Tiền Giang năm học 2013 - 2014. Đúng 641 13 (2,0)<br />  = 1,709<br /> p = 0,191<br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU Không đúng 422 14 (3,3)<br /> Thời điểm cai sữa mẹ<br /> Dân số chọn mẫu Đúng 369 8 (2,2) 2<br />  = 0,316<br /> Trẻ đang học ở các trường mẫu giáo tại Không đúng 694 19 (2,7) p = 0,574<br /> Nhóm thức ăn 2<br /> thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang năm học  = 13,386<br /> Đúng 735 10 (1,4)<br /> 2013 - 2014 và bà mẹ của những trẻ này. p < 0,001<br /> Không đúng 328 17 (5,2)<br /> Tiêu chí chọn mẫu Bổ sung vitamin A<br /> Đúng 1028 27 (2,6) Không xác<br /> Trẻ đang học ở các lớp được chọn trong các Không đúng 35 0 (0,0) định<br /> trường mẫu giáo tại thành phố Mỹ Tho tỉnh Tiền Tẩy giun cho trẻ Phép kiểm<br /> Giang năm 2014 và các bà mẹ có con được chọn. Đúng 867 24 (2,8) Fisher<br /> Không đúng 196 3 (1,5) p = 0,452<br /> Tiêu chí loại trừ Ảnh hưởng của SDD<br /> Trẻ có tên trong các lớp được chọn nhưng Đúng 859 20 (2,3) 2<br />  = 0,810<br /> không đi học vào thời điểm thực hiện nghiên Không đúng 204 7 (3,4) p = 0,368<br /> cứu; Bà mẹ không biết chữ; Bà mẹ không đồng ý - Liên quan giữa kiến thức chung của bà mẹ với<br /> tham gia vào nghiên cứu. tình trạng SDD nhẹ cân của trẻ (n = 1063)<br /> Thiết kế nghiên cứu Bảng 2: Liên quan giữa kiến thức chung của bà mẹ<br /> Nghiên cứu cắt ngang mô tả. với tình trạng SDD nhẹ cân của trẻ (n = 1063)<br /> Kiến thức Tần SDD nhẹ<br /> Xử lý và phân tích dữ liệu chung số cân n (%)<br /> OR P<br /> <br /> Phần mềm SPSS 16.0. Không đúng 317 19 (6,0) 5,882 < 0,001<br /> Đúng 746 8 (1,1) (2,547 - 13,583)<br /> KẾT QUẢ<br /> Liên quan giữa kiến thức của bà mẹ với SDD<br /> Liên quan giữa kiến thức của bà mẹ với thể thấp còi của trẻ<br /> tình trạng SDD của trẻ - Liên quan giữa từng kiến thức nuôi con của bà<br /> Liên quan giữa kiến thức của bà mẹ với SDD mẹ với SDD thể thấp còi của trẻ (n = 1063)<br /> thể nhẹ cân của trẻ Bảng 3: Liên quan giữa từng kiến thức nuôi con của<br /> - Liên quan giữa từng kiến thức nuôi con của bà bà mẹ với SDD thể thấp còi của trẻ (n = 1063)<br /> mẹ với SDD thể nhẹ cân của trẻ (n = 1063) SDD thấp còi<br /> Kiến thức Tần số p<br /> n (%)<br /> Bảng 1: Liên quan giữa từng kiến thức nuôi con của<br /> Thức ăn tốt nhất cho trẻ Phép kiểm<br /> bà mẹ với SDD thể nhẹ cân của trẻ (n = 1063) Đúng 1003 44 (4,4) Fisher<br /> SDD nhẹ cân Không đúng 60 5 (8,3) p = 0,191<br /> Kiến thức Tần số p<br /> n (%) Thời điểm bú mẹ sau sinh 2<br /> Thức ăn tốt nhất cho trẻ Phép kiểm  = 5,367<br /> Đúng 887 35 (3,9)<br /> Đúng 1003 24 (2,4) Fisher p = 0,021<br /> Không đúng 176 14 (8,0)<br /> Không đúng 60 3 (5,0) p = 0,212<br /> Bú mẹ 6 tháng đầu 2<br /> Thời điểm bú mẹ sau sinh  = 1,308<br /> 2<br />  = 0,644 Đúng 790 33 (4,2)<br /> Đúng 887 21 (2,4) p = 0,253<br /> p = 0,422 Không đúng 273 16 (5,9)<br /> Không đúng 176 6 (3,4) Thời điểm ăn dặm 2<br /> Bú mẹ 6 tháng đầu  = 0,214<br /> 2<br />  = 7,326 Đúng 641 28 (4,4)<br /> Đúng 790 14 (1,8) p = 0,644<br /> Không đúng 422 21 (5,0)<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 23<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015<br /> <br /> SDD thấp còi Bảng 6: Liên quan giữa từng thực hành nuôi con của<br /> Kiến thức Tần số p<br /> n (%) bà mẹ với SDD thể nhẹ cân của trẻ<br /> Thời điểm cai sữa mẹ 2<br />  = 2,369 SDD nhẹ cân<br /> Đúng 369 12 (3,3) Thực hành Tần số p<br /> p = 0,124 n (%)<br /> Không đúng 694 37 (5,3) Nuôi con bằng sữa mẹ (n = 1063)<br /> Không xác<br /> Nhóm thức ăn Đúng 1033 27 (2,6)<br /> 2<br />  = 1,510 định<br /> Đúng 735 30 (4,1) Không đúng 30 0 (0,0)<br /> p = 0,219 Cho trẻ cai sữa mẹ (n = 1011) 2<br /> Không đúng 328 19 (5,8)  = 1,442<br /> Đúng 333 6 (1,8)<br /> Bổ sung vitamin A Phép kiểm p = 0,230<br /> Không đúng 678 21 (3,1)<br /> Đúng 1028 47 (4,6) Fisher Cho trẻ ăn dầu ngày hôm qua<br /> p = 0,674 2<br /> Không đúng 35 2 (5,7) (n = 1029)  = 19,577<br /> Tẩy giun cho trẻ 2<br /> Đúng 823 10 (1,2) p < 0,001<br />  = 589 Không đúng 206 13 (6,3)<br /> Đúng 867 42 (4,8)<br /> p = 0,443 Cho trẻ ăn rau ngày hôm qua<br /> Không đúng 196 7 (3,6) (n = 1055) Không xác<br /> Ảnh hưởng của SDD 2 Đúng 1022 27 (2,6) định<br />  = 1,784<br /> Đúng 859 36 (4,2) Không đúng 33 0 (0,0)<br /> p = 0,182<br /> Không đúng 204 13 (6,4) Tiêm ngừa cho trẻ (n = 1063) Phép kiểm<br /> Đúng 1040 25 (2,4) Fisher<br /> - Liên quan giữa kiến thức chung của bà mẹ với Không đúng 23 2 (8,7) p = 0,113<br /> tình trạng SDD thấp còi của trẻ (n = 1063) Tẩy giun cho trẻ (n = 1047) 2<br />  = 21,139<br /> Đúng 929 15 (1,6)<br /> p < 0,001<br /> Bảng 4: Liên quan giữa kiến thức chung của bà mẹ Không đúng 118 10 (8,5)<br /> với tình trạng SDD thấp còi của trẻ (n = 1063) Theo dõi cân nặng của trẻ (n = 1024) Phép kiểm<br /> Đúng 899 20 (2,2) Fisher<br /> Kiến thức Tần SDD thấp còi Không đúng 125 4 (3,2) p = 0,522<br /> OR P<br /> chung số n (%)<br /> Không đúng 317 23 (7,3) 2,166<br /> - Liên quan giữa thực hành chung của bà mẹ với<br /> (1,216 - 0,007 tình trạng SDD nhẹ cân của trẻ (n = 952)<br /> Đúng 746 26 (3,5)<br /> 3,858)<br /> Bảng 7: Liên quan giữa thực hành chung của bà mẹ<br /> Liên quan giữa thái độ chung của bà mẹ với với tình trạng SDD nhẹ cân của trẻ (n = 952)<br /> tình trạng SDD của trẻ Thực hành SDD nhẹ cân OR<br /> Tần số P<br /> chung n (%) (KTC 95%)<br /> - Liên quan giữa thái độ chung của bà mẹ với tình<br /> Không đúng 260 13 (5,0) 4,500<br /> trạng SDD của trẻ (n = 1063).<br /> (1,843 - <<br /> Đúng 692 8 (1,2)<br /> Bảng 5: Liên quan giữa thái độ chung của bà mẹ với 10,987) 0,001<br /> tình trạng SDD của trẻ (n = 1063) Liên quan giữa thực hành nuôi con của bà mẹ với<br /> Không đúng Đúng SDD thấp còi của trẻ<br /> Tình trạng SDD OR P<br /> n (%) n (%)<br /> SDD nhẹ cân - Liên quan giữa từng thực hành nuôi con của bà<br /> 1,136<br /> SDD 12 (2,7) 15 (2,4) (0,527 - 0,744 mẹ với SDD thể thấp còi của trẻ<br /> Không SDD 428 (97,3) 608 (97,6) 2,452)<br /> Bảng 8: Liên quan giữa từng thực hành nuôi con của<br /> SDD thấp còi 1,504<br /> bà mẹ với SDD thể thấp còi của trẻ<br /> SDD 25 (5,7) 24 (3,9) (0,847 - 0,161<br /> 2,669) SDD nhẹ cân<br /> Không SDD 415 (94,3) 599 (96,1) Thực hành Tần số p<br /> n (%)<br /> Liên quan giữa thực hành của bà mẹ với tình Nuôi con bằng sữa mẹ (n = 1063) Phép kiểm<br /> trạng SDD của trẻ Đúng 1033 48 (4,6) Fisher<br /> Không đúng 30 1 (3,3) p = 0,735<br /> Liên quan giữa thực hành nuôi con của bà mẹ với tình<br /> Cho trẻ cai sữa mẹ (n = 1011) 2<br /> trạng SDD nhẹ cân của trẻ Đúng 333 11 (3,3)<br />  = 2,291<br /> p = 0,130<br /> - Liên quan giữa từng thực hành nuôi con Không đúng 678 37 (5,5)<br /> của bà mẹ với SDD thể nhẹ cân của trẻ Cho trẻ ăn dầu ngày hôm qua 2<br />  = 3,262<br /> (n = 1029)<br /> <br /> <br /> <br /> 24 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> SDD nhẹ cân làm mẹ cơ bản vào năm 2015)(1). Kết quả này<br /> Thực hành Tần số p<br /> n (%) cũng cao hơn kết quả nghiên cứu của tác giả<br /> Đúng 823 32 (3,9) p = 0,71<br /> Nguyễn Lê Thành(3). Trong nghiên cứu đó, tỉ lệ<br /> Không đúng 206 14 (6,8)<br /> Cho trẻ ăn rau ngày hôm qua (n = 1055<br /> bà mẹ có kiến thức nuôi con đúng là 57,4%. Tuy<br /> Phép kiểm<br /> Đúng 1022 48 (4,7) Fisher nhiên tác giả đánh giá kiến thức của bà mẹ thông<br /> Không đúng 33 1 (3,0) p = 0,654 qua các nội dung như thời gian cho trẻ bú mẹ<br /> Tiêm ngừa cho trẻ (n = 1063) Phép kiểm sau sinh, bú mẹ hoàn toàn trong 4 tháng đầu,<br /> Đúng 1040 47 (4,5) Fisher<br /> thời điểm cho trẻ ăn dặm, thời điểm cho trẻ cai<br /> Không đúng 23 2 (8,7) p = 0,287<br /> sữa mẹ, các nhóm chất trong bữa ăn.<br /> Tẩy giun cho trẻ (n = 1047) 2<br />  = 10,563<br /> Đúng 929 34 (3,7) Thái độ của bà mẹ được đánh giá thông qua<br /> p = 0,001<br /> Không đúng 118 12 (10,2) các nội dung như cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong<br /> Theo dõi cân nặng của trẻ (n = 1024) 2 6 tháng đầu, cho trẻ cai sữa mẹ sau 24 tháng tuổi<br />  = 0,031<br /> Đúng 899 40 (4,4)<br /> p = 0,859 và tiêm ngừa đầy đủ cho trẻ. Bà mẹ được xem là<br /> Không đúng 125 6 (4,8)<br /> có thái độ chung đúng khi có thái độ đúng với cả<br /> - Liên quan giữa thực hành chung của bà mẹ<br /> 3 vấn đề khảo sát. Kết quả cho thấy tỉ lệ bà mẹ có<br /> với tình trạng SDD thấp còi của trẻ (n = 952)<br /> thái độ đúng là 58,6% và có thái độ không đúng<br /> Bảng 9: Liên quan giữa thực hành chung của bà mẹ là 41,4%.<br /> với tình trạng SDD thấp còi của trẻ (n = 952)<br /> Thực hành nuôi con của bà mẹ được đánh<br /> SDD thấp còi<br /> Thực hành chung Tần số OR P giá qua 7 nội dung như nuôi con bằng sữa mẹ,<br /> n (%)<br /> 2,538 thời điểm cai sữa mẹ cho trẻ, bổ sung dầu ăn và<br /> Không đúng 260 20 (7,7)<br /> (1,361 - 0,003 cho trẻ ăn rau trong ngày hôm qua, tiêm ngừa<br /> Đúng 692 22 (3,2) 4,733) cho trẻ, tẩy giun cho trẻ trong 6 tháng qua và<br /> BÀN LUẬN theo dõi cân nặng của trẻ trong vòng 3 tháng<br /> qua. Bà mẹ được xem là có thực hành chung<br /> Đặc điểm kiến thức, thái độ, thực hành<br /> đúng khi thực hiện đúng ít nhất 6 nội dung. Kết<br /> chung của bà mẹ quả điều tra trên 952 bà mẹ cho thấy tỉ lệ bà mẹ<br /> Trong nghiên cứu này kiến thức nuôi con có thực hành chung đúng là 72,7% và không<br /> của bà mẹ được đánh giá thông qua các kiến đúng là 27,3%.<br /> thức cơ bản như vai trò của sữa mẹ đối với trẻ,<br /> Liên quan giữa kiến thức, thái độ, thực<br /> thời điểm cho trẻ bú mẹ sau sinh, bú mẹ hoàn<br /> toàn trong 6 tháng đầu, thời điểm cho trẻ ăn hành chung của bà mẹ với tình trạng SDD<br /> dặm, thời điểm cho trẻ cai sữa mẹ, thành phần của trẻ<br /> các nhóm chất trong bữa ăn của trẻ, bổ sung Trong mẫu nghiên cứu này, khi xét mối liên<br /> vitamin A, cách tẩy giun cho trẻ, ảnh hưởng của quan giữa kiến thức, thái độ, thực hành chung<br /> SDD đối với trẻ. Bà mẹ được xem là có kiến thức của bà mẹ với tình trạng SDD của trẻ (gồm SDD<br /> chung không đúng khi biết được ít hơn 7 nội thể nhẹ cân và SDD thể thấp còi) thì kiến thức<br /> dung trong tổng số 9 nội dung khảo sát đó. Kết chung và thực hành chung của bà mẹ có liên<br /> quả khảo sát trên 1063 bà mẹ cho thấy tỉ lệ các bà quan với tình trạng SDD của trẻ. Cụ thể, con của<br /> mẹ có kiến thức nuôi con không đúng là 29,8%. những bà mẹ có kiến thức chung không đúng có<br /> Nhìn chung đây là một kết quả khả quan và có khả năng bị SDD nhẹ cân cao gấp 5,88 lần (p <<br /> đến 70,2% các bà mẹ có kiến thức đúng. Đây là 0,001), và khả năng bị SDD thấp còi cao gấp 2,16<br /> một tỉ lệ khá cao và đạt được mục tiêu của lần (p = 0,007) so với con của những bà mẹ có<br /> “Chiến lược Quốc gia về Dinh dưỡng giai đoạn kiến thức chung đúng.<br /> 2011 - 2020” (60% các nữ thanh niên có kiến thức<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 25<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 19 * Số 5 * 2015<br /> <br /> Con của những bà mẹ có thực hành chung Đối với SDD thể nhẹ cân của trẻ<br /> không đúng có khả năng bị SDD nhẹ cân cao gấp - Con của những bà mẹ có kiến thức nuôi con<br /> 4,50 lần (p < 0,001) và khả năng bị SDD thấp còi không đúng có tỉ lệ SDD nhẹ cân cao hơn gấp<br /> cao gấp 2,53 lần (p = 0,003) so với con của những 5,88 lần so với con của những bà mẹ có kiến thức<br /> bà mẹ có thực hành đúng. đúng (p < 0,001).<br /> Kết quả này là hợp lý vì khi người mẹ không - Con của những bà mẹ có thực hành nuôi<br /> có kiến thức đúng và không thực hành đúng thì con không đúng có tỉ lệ SDD nhẹ cân cao hơn<br /> trẻ sẽ không được chăm sóc tốt, dễ bệnh tật hơn gấp 4,50 lần so với bà mẹ có thực hành đúng (p <<br /> nên nguy cơ bị SDD sẽ cao hơn. Do đó việc nâng 0,001).<br /> cao kiến thức, thực hành nuôi con đúng cho bà Đối với SDD thể thấp còi của trẻ<br /> mẹ có vai trò quan trọng trong việc giảm thấp tỉ - Con của những bà mẹ có kiến thức nuôi con<br /> lệ SDD ở trẻ em. không đúng có tỉ lệ SDD thấp còi cao hơn gấp<br /> KẾT LUẬN 2,16 lần so với con những bà mẹ có kiến thức<br /> đúng (p = 0,007).<br /> Liên quan giữa từng kiến thức, thái độ, thực<br /> hành nuôi con của các bà mẹ với tình trạng SDD - Con của những bà mẹ có thực hành nuôi<br /> của trẻ con không đúng có tỉ lệ SDD thấp còi cao hơn<br /> gấp 2,53 lần so với con của những bà mẹ có thực<br /> Đối với SDD thể nhẹ cân hành đúng (p = 0,003).<br /> - Những bà mẹ không có kiến thức đúng về<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> việc cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu<br /> 1. Bộ Y tế (2012), Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn<br /> thì trẻ sẽ có tỉ lệ SDD nhẹ cân cao hơn (p = 0,007). 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Nhà xuất bản Y học, Hà<br /> Nội.<br /> - Những bà mẹ không có kiến thức đúng về 2. Cục thống kê tỉnh Tiền Giang (2013), Niên giám thống kê tỉnh<br /> thành phần các nhóm chất dinh dưỡng trong Tiền Giang năm 2012.<br /> bữa ăn của trẻ thì trẻ sẽ có tỉ lệ SDD nhẹ cân cao 3. Nguyễn Lê Thành (2005), Tỉ lệ suy dinh dưỡng và mối liên quan<br /> giữa kiến thức dinh dưỡng của người mẹ với tình trạng dinh<br /> hơn (p < 0,001). dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi tại huyện Dầu Tiếng tỉnh Bình<br /> Dương, Luận văn Thạc sĩ Y học, Đại học Y Dược thành phố Hồ<br /> - Những bà mẹ không bổ sung thêm dầu ăn Chí Minh.<br /> vào bữa ăn của trẻ thì tỉ lệ SDD của trẻ sẽ cao 4. Saadeh RJ, Labbok MH, Cooney KA et al. (1993), Breast-feeding:<br /> The technical basis and recommendations for action, WHO,<br /> hơn (p < 0,001).<br /> Geneva, Switzerland, pp.1-14.<br /> - Những bà mẹ không tẩy giun cho trẻ trong 5. UNICEF, WHO, The World Bank (2012), UNICEF - WHO - The<br /> World Bank joint child malnutrition estimates: Levels and trends<br /> 6 tháng qua thì tỉ lệ SDD nhẹ cân của trẻ sẽ cao in child malnutrition, UNICEF, New York; WHO, Geneva; The<br /> hơn (p < 0,001). World Bank, Washington, DC.<br /> 6. Wagstaff A, Claeson M, Hecht RM et al. (2006), “Millennium<br /> Đối với SDD thể thấp còi Development Goals for Health: What Will It Take to Accelerate<br /> Progress?”, Disease Control Priorities in Developing Countries,<br /> - Những bà mẹ không có kiến thức đúng về<br /> The International Bank for Reconstruction and<br /> thời điểm cho trẻ bú mẹ sớm sau sinh thì trẻ sẽ Development/The World Bank Group, Washington DC.<br /> có tỉ lệ SDD thấp còi cao hơn (p = 0,021). 7. WHO (2008), Millennium development goals, WHO, Regional<br /> office for South-East Asia, Newdelhi, pp.2-18.<br /> - Những bà mẹ không tẩy giun cho trẻ trong 8. WHO (1995), "Physical status: the use and interpretation of<br /> anthropometry - Report of a WHO expert committee", WHO<br /> 6 tháng qua thì tỉ lệ SDD thấp còi của trẻ sẽ cao<br /> Technical Report Series, No 854, WHO, Geneva, Switzerland,<br /> hơn (p = 0,001). pp.161-208.<br /> Liên quan giữa kiến thức chung, thái độ Ngày nhận bài báo: 15/8/2015<br /> chung, thực hành chung của bà mẹ với tình Ngày phản biện nhận xét bài báo: 16/9/2015<br /> trạng SDD của trẻ Ngày bài báo được đăng: 20/10/2015<br /> <br /> <br /> <br /> 26 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br />