Một số giải pháp phát triển loại hình du lịch sinh thái theo khuynh hướng “NICHE” tại miền Trung Việt Nam

Kinh teá – Xaõ hoäi 85<br /> <br /> <br /> in this trend is considered one of the factors<br /> promotes the sustainable ecotourist.<br /> <br /> <br /> MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN LOAÏI HÌNH DU<br /> LÒCH SINH THAÙI THEO KHUYNH HÖÔNG<br /> “NICHE” TAÏI MIEÀN TRUNG VIEÄT NAM<br /> Nguyễn Quyết Thắng*<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> I . DU LỊ CH SINH THÁI VÀ DU<br />  TÓM TẮT LỊCH SINH THÁI THEO<br /> Thuật ngữ du lịch sinh thái theo KHUYNH HƯỚNG NICHE<br /> khuynh hướng "niche" vừa mới xuất hiện Cùng với sự phát triển nhanh chóng<br /> trong vài năm trở lại đây nhưng đã được rất của xã hội và trào lưu du lịch trên thế giới;<br /> được nhiều quốc gia quan tâm và khuyến Du lịch sinh thái (DLST) ngày càng phát<br /> khích phát triển . Bởi nó chọn lọc được đối triển cả về mặt nội dung lẫn hình thức, đem<br /> tượng khách, đem lại hiệu quả kinh tế cao và lại nguồn thu đáng kể cho nhiều quốc gia.<br /> ít tác động đến môi trường so với loại hình Các Tổ chức Du lịch Thế giới cho rằng<br /> du lịch đại chúng (Mass tourist). Vì vậy, việc khách DLST tăng trưởng với tốc độ<br /> phát triển loại hình du lịch sinh thái theo 20%/năm trên qui mô toàn cầu, tạo ra hơn 20<br /> khuynh hướng niche được xem là một trong tỷ USD/ năm. Tuy nhiên, đứng trước nguy<br /> những yếu tố nhằm thúc đẩy sự phát triển du cơ ảnh hưởng môi trường cho các khu thiên<br /> lịch sinh thái bền vững.‡ nhiên, khu bảo tồn do có quá nhiều du khách<br /> tham quan. Do đó, vấn đề phát triển DLST<br /> SOME SOLUTIONS FOR<br /> đã từng được đặt ra và nhìn nhận lại đối với<br /> ECOTOURIST IN THE TREND OF<br /> nhiều quốc gia trên thế giới. Vì vậy, ngày<br /> “NICHE” IN THE CENTRE OF<br /> nay DLST đươc hiểu trên cơ sở kết hợp cả<br /> VIETNAM<br /> sự quan tâm tới thiên nhiên và trách nhiệm<br />  ABSTRACT xã hội: "Du lịch sinh thái là du lịch có trách<br /> nhiệm với các khu thiên nhiên, là nơi bảo tồn<br /> The ecotourist terminology in the môi trường và cải thiện phúc lợi cho nhân<br /> trend of “Niche” has just appeared for only dân địa phương" (Hiệp hội DLST thế giới -<br /> some years but attracted many countries and Ecotourism society).<br /> was encouraged to develop strongly. The<br /> Còn nhiều vấn đề cần thảo luận về<br /> reasons are: it selects the targeted visistors,<br /> khái niệm DLST, tuy nhiên có một điều chắc<br /> brings high economic efficiency but little<br /> chắn rằng: Du lịch sinh thái đúng nghĩa<br /> impacts on the environment than the mass<br /> không đồng nghĩa với du lịch tự nhiên, du<br /> tourist. Therefore, developing the ecotourist<br /> lịch phổ thông (Masstourist). DLST có khả<br /> *<br /> ThS. NCS. Trưởng bộ môn du lịch, Khoa Thương mại-Du lịch, năng nhưng không tất yếu là một hình thức<br /> trường Đại học Công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh<br /> của du lịch bền vững. Những nghiên cứu<br /> 86 Kinh teá – Xaõ hoäi<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - Thứ nhất: là các “Niche vĩ mô” như<br /> du lịch văn hóa, du lịch sinh thái, du lịch thể<br /> điển hình từ kinh nghiệm triển khai một số thao v.v.<br /> dự án phát triển DLST như ở đảo Galapagos - Thứ hai: Là các “Niche vi mô”<br /> (Belize); một số dự án ở Nepan; Hana, nghĩa là tập trung vào các thị trường nhỏ khó<br /> Ecuađo, Senegal, Indonexia v.v... đã chỉ ra phân chia thêm như : Du lịch địa lý, du lịch<br /> rằng sự không bền vững của DLST phụ ẩm thực, du lịch xe đạp, du lịch ngắm chim<br /> thuộc vào nhiều yếu tố như: công tác quản v.v. Hay cụ thể hơn là tập trung vào các loại<br /> hình du lịch chuyên đề.<br /> lý, khai thác nguồn tài nguyên; sự phản đối<br /> của cồng đồng cư dân vì DLST không mang Việc phân chia thị trường du lịch<br /> lại lợi ích cho họ v.v. Tuy nhiên có một yếu niche ngày nay thường được đề cập đến trên<br /> khía cạnh thứ hai, tức là các loại hình du lịch<br /> tố mà ngày nay người ta phải tính đến, đó là<br /> mang tính chuyên biệt. Chính vì vậy du lịch<br /> tính chất của du khách và loại hình DLST.<br /> niche mang tính chọn lọc đối tượng khách và<br /> Có rất nhiều loại hình DLST mà việc phát thị trường tinh tế. Một ví dụ của Smith<br /> triển nó sẽ lọc được đối tượng khách , hạn (2003) về việc phân loại khách niche trong<br /> chế hay không tiêu dùng tài nguyên (Non- du lịch văn hóa đó là khách du lịch tham<br /> consumptive ecotourism) như: loại hình quan “những hoạt động thú vị” như: tham dự<br /> DLST nghiên cứu động thực vật, người ta các buổi hòa nhạc, tham quan các địa điểm<br /> chỉ cho phép du khách đi rón rén, quan sát và nghệ thuật, các địa điểm văn chương v.v. Nó<br /> chụp ảnh các động thực vật trong khu vực khác với loại hình du lịch đại chúng (Mass<br /> nhất định v.v. tourist) hay “khách du lịch văn hóa bình<br /> dân” có thể tham quan các điểm di sản chính,<br /> Thuật ngữ “du lịch niche” là thuật<br /> các trung tâm mua sắm, các sự kiện thể thao<br /> ngữ chỉ mới xuất hiện trong những năm gần v.v.<br /> đây, tương phản với những gì thường được<br /> Tất nhiên, khách du lịch thì khó phân<br /> gọi là “du lịch đại chúng”(Mass tourism).<br /> định được hệ thống phân loại riêng của<br /> Thuật ngữ "du lịch niche" chủ yếu được vay<br /> mình, họ có thể tham gia nhiều hoạt động du<br /> mượn từ thuật ngữ “tiếp thị niche”, nhưng<br /> lịch khác nhau. Vấn đề quan trọng là những<br /> thực tế thuật ngữ “tiếp thị niche” cũng đã<br /> nhà cung ứng du lịch cần phải đưa ra những<br /> được lấy từ khái niệm niche của ngành sinh<br /> chương trình chuyên đề “niche vi mô” để<br /> thái học. Theo thuật ngữ tiếp thị , niche được<br /> phục vụ du khách. Theo đánh giá của nhiều<br /> hiểu một cách khái quát nhất là nó đề cập<br /> chuyên gia, việc phát triển các loại hình du<br /> đến một sản phẩm chuyên biệt được làm ra<br /> lịch niche sẽ đem lại lợi ích cao vì nó chọn<br /> hay điều chỉnh để đáp ứng các nhu cầu của<br /> lọc được đối tượng khách đặc biệt hơn và<br /> một nhóm khán giả/phân khúc thị trường đặc<br /> “cao cấp” đồng thời ít tiêu dùng tài nguyên so<br /> biệt. Trong hoạt động du lịch những năm gần với du lịch đại chúng. “Du lịch niche cũng<br /> đây, chúng ta thường thấy xuất hiên các được xem là một cơ chế để thu hút các khách<br /> thuật ngữ như: “các sản phẩm du lịch niche” du lịch chi tiêu nhiều, điều này liệt du lịch<br /> và “các thị trường khách du lịch niche” v.v. niche vào loại hình du lịch khá tinh hoa,<br /> Các thuật ngữ trên được đưa ra bởi các nhà tương phản với du lịch trọn gói đại chúng có<br /> cung ứng nhiều hơn là khía cạnh tiêu dùng. giá rẻ” (Mike Robinson & Marina Novelli ).<br /> Đứng trên cách thức phân chia thị trường, du Vì những lý do này, các tổ chức như Tổ<br /> lịch Niche hiện nay thường được chia làm chức Du lịch Thế giới và Hội đồng Du lịch<br /> hai loại: và Lữ hành Thế giới (WTTC) xem việc<br /> Kinh teá – Xaõ hoäi 87<br /> <br /> <br /> <br /> tiêu dùng du lịch niche là có lợi hơn cho<br /> các cộng đồng chủ nhà, so với các loại<br /> hình du lịch đại chúng (Hall và Weiler, 1992; hoặc động thực vật rừng quốc gia; Du lịch<br /> Hall và Lew, 1998). khám phá hang động; Du lịch khám phá nhà<br /> Trong du lịch sinh thái, có rất nhiều vườn vùng nông thôn; du lịch khám phá các<br /> cách phân chia loại hình du lịch niche tùy thác nước v.v. Dựa trên sơ đồ các thành phần<br /> giác độ tiếp cận. Tuy nhiên, nếu đứng trên của du lịch niche của Mike Robinson and<br /> giác độ động cơ của du khách và khu vực địa Marina Novelli (2005) chúng tôi đã tổng hợp<br /> lý chúng ta có thể phân chia thành các “niche các loại hình của du lịch sinh thái niche theo<br /> vĩ mô” như: du lịch sinh thái biển, du lịch sơ đồ sau:<br /> sinh thái núi, du lịch nông thôn, du lịch đầm<br /> phá… và các “niche vi mô” là các chương<br /> trình du lịch chuyên đề như: Du lịch lăn biển<br /> tìm hiểu động thực vật; du lịch quan sát chim<br /> <br /> <br /> CÁC HOẠT ĐỘNG DU LỊCH SINH THÁI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> DU LỊCH SINH THÁI NICHE<br /> DU LỊCH SINH THÁI ĐẠI CHÚNG Du lịch dựa trên những lợi ích đặc biệt. bao<br /> Bao gồm số lượng lớn khách du lịch gồm một số lượng nhỏ khách du lịch trong<br /> tham quan "tự phát" tại các điểm DLST<br /> những chương trình chuyên đề chuyên sâu<br /> <br /> Các niche vĩ mô<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SINH THÁI SINH THÁI DU LỊCH NÔNG CÁC LOẠI<br /> BIỂN NÚI & RỪNG QG NGHIỆP, NÔNG THÔN HÌNH KHÁC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Du lịch lặn biển Du lịch tìm hiểu Du lịch khám phá các Tham quan, tìm<br /> tìm hiểu động, hệ sinh thái/ vùng nông thôn/tìm hiểu hệ sinh thái<br /> thực vật; Du lịch chụp ảnh động hiểu làng nghề; Du đầm phá; Chụp<br /> khám phá tìm thực vật; Du lịch lịch cắm trại tham ảnh phong cảnh;<br /> hiểu hệ sinh thái khám phá thác quan các vùng nông Du lịch khám<br /> đảo; Du lịch nước; Tìm hiểu nghiệp/ tìm hiểu phá hang động;<br /> tham quan các rừng ngập mặn; phương thức cánh tác ; Ngắm cảnh trên<br /> hang động ngầm Du lịch khám Tham quan trang trại, sông v.v.<br /> ở đảo v.v. phá núi cao v.v. vùng cây ăn trái v.v.<br /> <br /> <br /> <br /> Các niche vi mô<br /> <br /> <br /> Sơ đồ: Các thành phần của du lịch sinh<br /> thái niche<br /> 88 Kinh teá – Xaõ hoäi<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> II. KINH NGHIỆM PHÁT nước phát triển như: Đức, Hà Lan, Italia,<br /> TRIỂN DU LỊCH NICHE TRÊN Anh, Mỹ, Nhật v.v. Trong tổng số khách<br /> được điều tra có 49% khách tham gia đi bộ<br /> THẾ GIỚI<br /> đường dài; Thể thao/ Tour du lịch xe đạp<br /> Mặc dù thuật ngữ du lịch niche mới ra chiếm 28% v.v. và người ta sẵn sàng chi tiêu<br /> đời trong vài năm gần đây, tuy nhiên việc tăng thêm từ 5%  20% cho một kỳ nghỉ<br /> triển khai du lịch sinh thái theo khuynh sinh thái.<br /> hướng niche (gọi tắt du lịch sinh thái niche)<br /> Còn tại Anh, Italia và nhiều nước<br /> đã xuất hiện từ nhiều thập niên trước đây và<br /> khác, bên cạnh việc khuyến khích và hướng<br /> ngày nay nó càng được quan tâm. Nhận thức<br /> dẫn cho các nhà cung ứng, các công ty lữ<br /> được việc phát triển các chương trình du lịch<br /> hành khai thác loại hình DLST niche. Các cơ<br /> chuyên đề sẽ góp phần đa dạng hóa sản<br /> quan du lịch của chính phủ; các tổ chức phi<br /> phẩm, đem lại lợi ích cao và ít gây tác động<br /> chính phủ và các hiệp hội còn khuyến cáo du<br /> môi trường, nên nhiều quốc gia đã khuyến<br /> khách hãy nghiên cứu trước và chỉ nên tham<br /> khích và có chính sách cụ thể để phát triển<br /> vào những chương trình DLST ít tác động<br /> loại hình này. Cơ quan quản lý du lịch và các<br /> đến môi trường.<br /> văn phòng du lịch địa phương ở Úc và Áo đã<br /> xây dựng các quy hoạch và đưa ra các chỉ Ở một số nước Châu Á có ngành công<br /> dẫn cho DLST, trong đó người ta đã giới hạn nghiệp du lịch mới phát triển trong những<br /> những vùng nhạy cảm và khuyến khích các năm gần đây. Việc phát triển các loại hình du<br /> công ty phát triển các chương trình chuyên lịch sinh thái theo khuynh hướng niche đã<br /> đề nhằm giảm thiểu tác động về môi trường. được quan tâm như tại Nepan. Nepal đã trải<br /> Tại Queensland (Úc) những chương trình qua một cuộc bùng nổ du lịch sinh thái, với<br /> chuyên đề như Birdwatching (quan sát chim) số lượng trekkers (những dân du lịch ba lô)<br /> đã thu hút một lượng lớn khách tham gia. tăng 255% từ 1980-1991. Điều này đã ảnh<br /> Riêng năm 2002 ở phía Bắc Queensland, có hưởng đến môi trường nghiêm trọng. Chính<br /> hơn 20% du khách (khoảng 400.000 du phủ Nepan cùng với sự hỗ trợ của các tổ<br /> khách) trong tổng số khách du lịch đến đây chức khác đã phải điều chỉnh rất nhiều nhằm<br /> với mục đích khám phá các loài chim. Tại làm cho DLST trở nên bền vững hơn. Ngay<br /> Áo, các cơ quan chính phủ kết hợp với các nay du khách đến vùng Apurama và Công<br /> hiệp hội như: Hiệp hội các khách sạn Áo viên quốc gia Sagarmatha (Mt Everest)<br /> (Österreichische Hoteliervereinigung); Hiệp (Nepan) thường được khuyến cáo tham gia<br /> hội người Áo mến khách (Bund vào những hoạt động và tour du lịch ít gây<br /> Österreichischer Gastlichkeit) v.v. thường tác động về môi trường. Còn tại Indonexia,<br /> giới thiệu cho du khách các tour chuyên đề đất nước có trên 17.000 hòn đảo với sự đa<br /> như một phần cơ hội để khám phá thiên dạng về sinh học và văn hóa cao nên đã thu<br /> nhiên như: Các tour du lịch hướng dẫn tại hút một số lượng lớn khách du lịch đến tham<br /> công viên quốc gia hoặc bảo tồn thiên nhiên, quan đất nước này . Ngay từ sau khi được<br /> tour du lịch đi bộ đường dài, tour tham quan thành lập năm 1996, Hiệp hội Du lịch sinh<br /> chụp ảnh vùng núi... Theo số liệu khảo sát du thái Indonesia (Masyarakat Ekowisata<br /> lịch Áo 2000/01 (Gästebefragung Österreich Indonesia) viết tắt là ME I đã phối hợp với<br /> 2000/01), khách DLST Áo ngày càng tăng các tổ chức như: Tổng cục Bảo vệ Thiên<br /> về chất lượng, nhiều du khách đến Áo từ các nhiên và Bảo tồn (Dirjen Perlindungan dan<br /> Konservasi Alam), Bộ Lâm nghiệp và trồng<br /> Kinh teá – Xaõ hoäi 89<br /> <br /> <br /> rừng, Bộ Du lịch và Nghệ thuật cũng như các biển du khách có thể tùy chọn nhiều chương<br /> tổ chức Phi chính phủ để thiết lập những trình du lịch "chuyên sâu” theo hướng DLST<br /> nguyên tắc chỉ đạo cho DLST. Trong đó có niche ngày nay như: xem núi Spectacular<br /> hai nguyên tắc quan trọng đó là: Phát triển của Doi Suthep và Doi Pui (Vườn quốc gia<br /> DLST phải hỗ trợ cho các chương trình bảo tại miền bắc Thái Lan); cắm trại và đi bè,<br /> tồn thiên nhiên và tuân thủ các quy định liên chụp ảnh phong cảnh tại vườn quốc gia Ob<br /> quan đến du lịch và bảo tồn môi trường. MEI Luang v.v.<br /> đã khuyến khích các doanh nghiệp lữ hành Từ kinh nghiệm phát triển DLST ở<br /> phát triển các chương trình du lịch chuyên đề các nước đã cho thấy, việc phát triển DLST<br /> nhằm đáp ứng những thị trường khách “cao theo khuynh hướng niche không chỉ đem lại<br /> cấp” hơn, ít tác động với môi trường . Ví dụ lợi ích về kinh tế mà còn góp phần vào bảo<br /> như: Tour du lịch quan sát và chụp ảnh đàn tồn môi trường và nâng cao phúc lợi xã hội.<br /> khỉ tại Vườn quốc gia (VQG) Gunung<br /> Halimum (Tây Java) nhằm hạn chế việc săn III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT<br /> bắt khỉ như trước đây v.v. TRIỂN DLST NICHE Ở MIỀN<br /> Không chỉ Indonexia mà ở các nước TRUNG - VIỆT NAM<br /> khác, đặc biệt là Thái Lan - đất nước có Bên cạnh một nền văn hóa lâu đời ,<br /> ngành công nghiệp phát triển nóng vào thập phong phú; khu vực miền Trung - Việt Nam<br /> niên 70, 80 của TK XX. Đến thập niên 90 còn là dải đất có nhiều cảnh quan đẹp và<br /> Thái Lan đã bắt đầu điều chỉnh chiến lược hùng vĩ do đị a hì nh bị chia cắt mạnh thành<br /> phát triển nhằm làm cho ngành du lịch phát những vùng nhỏ hẹp , độ dốc lớn . Đây cũng<br /> triển bền vững hơn. Rút kinh nghiệm từ là địa bàn có đầy đủ các dạng địa hình : Đồng<br /> thành công của chiến dịch quảng bá hình ảnh bằng; núi, đồi; đầm phá ; tiếp nối với biển<br /> đất nước Thái: "Amazing Thái Lan" (Ngạc Đông mênh mang... Ngoài ra nơi đây cũng<br /> nhiên Thái Lan) trong lần thứ hai. Chỉ riêng được thiên nhiên ưu đãi với với hệ động thực<br /> năm 1999, số lượng khách du lịch quốc tế vật phong phú . Về thực vật , chỉ tính riêng<br /> đến Thái Lan đạt 8.580.332 người, tăng Vườn quốc gia (VQG) Bạch Mã đã có<br /> 10,5% so với năm 1998. Trong đó rất nhiều khoảng 1.460 loài thực vật , trong đó có 30<br /> khách tham gia các chương trình DLST. Sự loài được đưa vào sách đỏ Việt Nam . Về<br /> tăng trưởng nhanh chóng của ngành công động vật ở VQG Phong Nha – Kẻ Bàng có<br /> nghiệp du lịch ở Thái Lan đã dẫn đến suy 1.072 loài; VQG Bạch Mã là 993 loài, trong<br /> thoái môi trường, tài nguyên du lịch của cả đó có rất nhiều loài quý hiếm, được thống kê<br /> nước. Để thúc đẩy hoạt động DLST bền trong sách đỏ thế giới như: Sao la, mang lớn,<br /> vững, Các cục Du lịch Thái Lan (TAT) đã tắc kè Phong nha , khỉ đuôi lợn, khỉ vàng v.v.<br /> soạn thảo một kế hoạch tổng thể phát triển Ngoài ra còn phải kể tới hệ thống động thực<br /> du lịch trên toàn quốc. TAT đã phối hợp vật ở các rừng quốc gia khác và ven các đảo :<br /> cùng các cơ quan khác như Hiệp hội Du lịch Cồn Cỏ , quần đảo Trường Sa , Cù Lao Chàm<br /> Adventure (TEATA) và Hiệp hội các Đại lý như các bãi san hô , các rừng trên đảo : rừng<br /> du lịch Thái Lan (ATTA) đã soạn thảo các quốc gia Cù Lao Chàm (Quảng Nam)…Vì<br /> tiêu chuẩn cho từng khu vực kinh tế của du vậy, khu vực miền Trung được đánh giá là<br /> lịch sinh thái, như lặn, xem chim, đi xe đạp rất có điều kiện để tổ chức các loại hình<br /> trên núi…Trong đó, họ khuyến khích các DLST mang tính chuyên đề “chuyên sâu”<br /> chương trình phát triển DLST mang tính theo khuynh hướng niche.<br /> giáo dục. Ở các rừng quốc gia và công viên Theo thông tin từ Bộ Văn hóa – Thể<br /> 90 Kinh teá – Xaõ hoäi<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> thao và Du lị ch , trong những năm gần đây du lịch; khách du lịch và cộng đồng địa<br /> lượng khách du lịch trong nước và quốc tế có phương.<br /> nhu cầu đi DLST ngày càng cao, lên tới hàng<br /> triệu lượt khách mỗi năm. Tuy nhiên, theo Thứ ba: Có chính sách nhằm khuyển<br /> đánh giá chung thì việc phát triển DLST khích, hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch , cộng<br /> ở Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn đồng cư dân địa phương tổ chức và khai thác<br /> do chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm trong loại hình DLST niche ., đặc biệt là các<br /> việc tổ chức, mới chỉ dừng lại ở những loại chương trình du lịch không tiêu dùn g tài<br /> hình du lịch thiên nhiên như: tắm biển, dã<br /> nguyên. Chính sách hỗ trợ nên tập trung vào<br /> ngoại, đi bộ trong rừng, thăm bản làng dân việc nghiên cứu, đánh giá tài nguyên; công<br /> tộc... mang màu sắc của du lịch sinh thái. tác quảng bá các chương trình DLST niche;<br /> Các hoạt động DLST mang tính chuyên đề đầu tư cơ sở hạ tầng, biển chỉ dẫn, các trung<br /> chuyên sâu theo khuynh hướng niche mặc dù tâm hỗ trợ như trung tâm cứu hộ khẩn cấp<br /> đã được tổ chức nhưng còn mang tính rời<br /> cho các chương trình DLST mạo hiểm; hỗ<br /> rạc, chưa phổ biến và đang còn thiếu quy trợ cho việc vay vốn phát triển các chương<br /> hoạch như: Chương trình quan sát chim ở trinh DLST đặc thù v.v.<br /> Bạch Mã (Huế); Lặn biển (Khánh Hòa);<br /> Thứ tư: Xây dựng mô hình quản lý và<br /> Tour xe đạp thăm các vùng nông thôn miền<br /> tổ chức hoạt động du lịch sinh thái niche phù<br /> Trung do một số công ty du lịch tổ chức…<br /> hợp với điều kiện của từng vùng cũng như<br /> Từ thực tế trên , thiết nghĩ đã đến lúc thực trạng phát triển du lịch sinh thái của<br /> chúng ta cần thúc đẩy sự phát triển của từng điểm tài nguyên. Điều này sẽ góp phần<br /> DLST Niche nhằm nâng cao hiệu quả kinh định hướng và thúc đẩy các doanh nghiệp du<br /> tế, thúc đẩy sự phát triển DLST bền vững ; lịch đầu tư phát triển loại hình này<br /> chúng tôi đề xuất một số biện pháp như sau:<br /> Thứ nhất: Cần nhanh chóng tiến hành Thứ năm: Làm tốt công tác giáo<br /> khảo sát và triển khai quy hoạch tổng thể dục môi trường cho du lịch sinh thái. Đặc<br /> phát triển DLST của cả vùng trên cơ sở đó biệt cần khuyến khích du khách tham gia<br /> xây dựng các quy hoạch chi tiết cho từng<br /> vào các chương trình DLST niche, ít tác<br /> điểm tài nguyên. Trong quy hoạch cũng phải<br /> tính đến việc phát triển các loại hình DLST động đến môi trường. Công tác giáo dục<br /> niche dự vào điều kiện của điểm tài nguyên môi trường không chỉ dừng lại ở du<br /> nhằm khai thác lợi thế cạnh tranh và bảo tồn khách và cộng đồng cư dân địa phương<br /> môi trường.<br /> mà còn phải tiến hành cho các nhà lập<br /> Thứ hai: Thiết lập các “nguyên tắc<br /> chỉ đạo” cho DLST nói chung và loại hình chính sách, các nhà quản lý; các đơn vị<br /> DLST niche nói riêng nhằm làm cơ sở cho và đối tượng kinh doanh du lịch tại các<br /> việc giám sát chặt chẽ hoạt động DLST và điểm tài nguyên<br /> quản lý nguồn tài nguyên. Kinh nghiệm của<br /> các nước cho thấy việc soạn thảo các nguyên Những biện pháp trên mới chỉ là<br /> tắc chỉ đạo phải hướng đến đầy đủ các đối những vấn đề cơ bản nhằm thúc đẩy sự phát<br /> tượng gồm: các nhà quản lý, hoạch định triển DLST niche. Hy vọng rằng, trong thời<br /> chiến lược; các nhà điều hành, doanh nghiệp gian sắp đến với sự cố gắng của nhà nước và<br /> ngành du lịch Việt Nam nói chung, các đơn<br /> Kinh teá – Xaõ hoäi 91<br /> <br /> <br /> vị kinh doanh du lịch nói riêng; du lịch sinh<br /> thái ở nước ta sẽ không ngừng phát triển<br /> xứng đáng với tiềm năng và vị thế vốn có<br /> của nó - Một nước được đánh giá đứng thứ 4. Anak Agung Gde Raka Dalem. 2002.<br /> 16 về sự phong phú, tính đa dạng sinh học Ecotourism in Indonesia, Chapter Ten. Indonesia<br /> cao nhất thế giới, góp phần thúc đẩy sự phát 5. Vunsadet Thavarasukha (2005).<br /> triển của ngành du lịch nước nhà. Ecotourism Case Studies in Thailand, Thai Lan<br /> <br />  TÀI LIỆU THAM KHẢO 6. IPK International. 2009. Global Travel<br /> Trends 2008<br /> 1. Mike Robinson and Marina Novelli 7. David Western. 1993. Defining<br /> (2005); “Niche tourism: an introduction” – Ecotourism. The Ecotourist Society, North<br /> Niche tourism: contemporary issues, trends Bennington, Vermont, USA<br /> and caces. UK. 8. The International Ecotourism Society:<br /> 2. Norman Hassan. 2008. Perspectives in http://www.ecotourism.org<br /> Asian Leisure and Tourism. The Berkeley 9. Global News:<br /> Electronic Press.USA http://www.ec3global.com<br /> 3. Sudarto, G. 2001. Ekowisata: wahana 10. Global Ecotourism:<br /> pelestarium alam, pengembangan ekonomi http://www.ecotourismnz.com<br /> berkelanjutan, dan pemberdayaan masyarakat.<br /> 84pp. Yayasan Kalpataru Bahari and Yayasan<br /> KEHATI: Indonesia<br />